Regiony biogeograficzne Metodologia badań biogeograficznych, podziały

zoogeograficzne i ich historia,

Holarktyka

Kryteria wyodrębniania

jednostek zoogeograficznych:

skład gatunkowy

podobieństwa

pokrewieństwa

różnice

stopień endemizmu

charakterystyczne braki

współczynnik podobieństwa < 50%

inna jednostka regionalna

podobieństwo faun

Jaccard C/(N1+N2-C)

Dice (Bray-Curtis; Soerenson) 2C/(N1+N2)

Kulczyński C/(N1+N2-2C)

Simpson C/N1

C – liczba taksonów wspólnych dla obu miejsc

N1 – liczba taksonów obecnych w miejscu 1

N2 – liczba taksonów obecnych w miejscu 2

WSPÓŁCZYNNIKI (MIARY)

PODOBIEŃSTWA

ANALIZA PODOBIEŃSTWA FAUNY PTAKÓW

WYSP ANTARKTYCZNYCH

dendrogram

indeks podobieństwa

Bray-Curtis

ANALIZA PODOBIEŃSTWA FAUNY OWADÓW

WYSP ANTARKTYCZNYCH

dendrogram

indeks podobieństwa

Bray-Curtis

REGIONY I PODREGIONY GEOGRAFICZNE

OBSZARU INDO-AUSTRALIJSKIEGO

WG RÓŻNYCH TAKSONÓW

Ptaki = Motyle

Nietoperze - inne

NIETOPERZE

MOTYLE

PTAKI

Wallace, Huxley – PTAKI

Murray, Sclatter – SSAKI

Weber, Mayr – 50%/50%

Lydekker – BRZEG SZELFU

LINIE BIOGEOGRAFICZNE WALLACE’A I NASTĘPCÓW

(GRANICA REGIONÓW AUSTRALIJSKIEGO I ORIENTALNEGO)

pokrewieństwo

wyklucza problem różnicy

w liczbie gatunków

100 gat. 10 gat.

podobieństwo 10%

pokrewieństwo 100%

różnice – gatunki charakterystyczne

poziom endemizmu

Endemizm ssaków lądowych

% rodzin endemicznych

Eurazja 3

K. Orientalna 13

Ameryka Pn. 13

Holarktyka 19

Afryka 36

Ameryka Pd. 47

Australia 91

Cox & Moore 2010

nakładanie się granic zasięgów wielu taksonów

Granice zasięgów gryzoni w Azji Środkowej Kostrowicki, 1999

Występowanie organizmów

to wynik historii Ziemi

Georges Louis Leclerc,

Comte de Buffon

1707 –1788

„Prawo Buffona”

Podobne fizycznie, ale izolowane

regiony mają odrębną faunę i florę;

np. ssaki południowej

Ameryki i Afryki.

P. L. Sclater

Creatio Palaeogeana

1. Regio palaearctica

2. Regio aethiopica

3. Regio indica

4. Regio australiana

Creatio Neogeana

1. Regio nearctica

2. Regio neotropica

1858 r.

1899 r.

1876 r. A. R. Wallace

1. Arctogea - Palearktyka

- Nearktyka

- kraina etiopska

- kraina orientalna

2. Neogea

3. Notogea

1896 r. R. Lydekker

1973r. Paul Müller

Państwo Holarktyczne

(=Laurazja)

1. Region Nearktyczny

2. Region Palearktyczny

Państwo Holotropikalne

(= wsch. Gondwana)

3. Neotropikalny

4. Afrotropikalny

5. Orientalny

6. Australotropikalny

Państwo Australijskie

(= zach. Gondwana)

7. Andyjski

8. Przylądkowy a.

Afroumiarkowany

9. Antarktyczny

10. Nowogwinejski

11. Australoumiarkowany

12. Nowozelandzki

GLOBALNY PODZIAŁ NA PAŃSTWA

BIOGEOGRAFICZNE Morrone 2002, 2009

Królestwa i krainy zoogeograficzne

1. Królestwo holarktyczne (Holarctis)

- kraina nearktyczna (Nearctis)

- kraina palearktyczna (Palaearctis)

2. Królestwo paleotropikalne (Palaeotropis)

- kraina etiopska (Aethiopis)

- kraina orientalna (Orientalis)

- kraina madagaskarska (Madagassis)

3. Królestwo australijskie (Australis)

4. Królestwo neotropikalne (Neotropis)

5. Królestwo antarktyczne (Archinotis)

Holarktyka

Strefy klimatyczno-roślinne:

- arktyczna

- borealna

- umiarkowana

- podzwrotnikowa (częściowo)

Holarktyka - biomy

Holarktyka - biomy

preria amerykańska step azjatycki

Holarktyka - biomy

Pustynia Gobi Sahara

Pustynia Sonorska

Holarktyka

fauna

- 90% - elementy plejstoceńskie

- działalność ludzka

Holarktyka

elementy charakterystyczne

kretowate, Talpidae

zajęczaki, Lagomorpha

wiewiórkowate, Sciuridae

nornikowate, Microtidae

bobrowate, Castoridae

Holarktyka

elementy charakterystyczne

odmieńcowate (Proteidae)

odmieniec jaskiniowy

Proteus anguinus

odmieniec amerykański

Necturus maculosus

geoelementy wokółarktyczne

mors, Odobaenus rosmarus

piesiec, Alopex lagopus niedźwiedź polarny,

Thalarctos maritimus

pardwa,

Lagopus lagopus sowa śnieżna,

Nyctea scandiaca

renifer (karibu),

Rangifer tarandus

rosomak, Gulo gulo

geoelementy wokółarktyczne

geoelementy panborealne

łuskowiec zwyczajny,

Pinicola enucleator

Nurzyk zwyczajny,

Uria aalge

łoś, Alces alces

geoelementy panborealne

niedźwiedź brunatny,

Ursus arctos

geoelementy holarktyczne

kruk Corvus corax

wilk, Canis lupus

geoelementy holarktyczne

jeleń szlachetny,

Cervus elaphus

jeleń amerykański (wapiti),

Cervus canadensis

wikarianty

bizon, Bison bison żubr, Bison bonasus

wikarianty

bóbr kanadyjski,

Castor canadensis

bóbr europejski,

Castor fiber

wikarianty

Palearktyka

desmany sarna,

Capreolus capreolus

Ślepce, Spalacidae

endemiczna rodzina

Selewinki, Seleviniidae

endemiczna rodzina

Płochacze, Prunellidae

endemiczna rodzina

Palearktyka

wielbłąd dwugarbny, baktrian

Camelus ferus wielbłąd jednogarbny, dromader

Camelus dromedarius

Palearktyka elementy paleotropikalne etiopskie

magot, makak magot

Macaca sylvanus

mangusta egipska,

Herpestes ichneumon

jeżozwierz afrykański

Hystrix cristata

Palearktyka elementy paleotropikalne etiopskie

antylopa adaks

Addax nasomaculatus antylopa Oryx

hiena pręgowana

Hyaena hyaena

Palearktyka elementy paleotropikalne orientalne

tygrys

Panthera tigris

makak japoński

Macaca fuscata

Nearktyka

skunksy, Mephitis mephitis

Sewele, Aplodontiidae

rodzina endemiczna

widłorogi, Antilocapridae

endemiczna rodzina

Nearktyka

endemiczne rodziny

Helodermatidae

heloderma arizońska Ambystomatidae

np. aksolotl

Amiidae

mękławka Amia calva

gofery

Geomyidae

amfiumy

Amphiumidae syrenowate (Sirenidae)

wół piżmowy,

Ovibos moschatus

Nearktyka

kojot,

Canis latrans

nieświszczuk, piesek preriowy

Cynomys spp (5)

wół piżmowy,

Ovibos moschatus

Nearktyka

kojot,

Canis latrans

indyk,

Meleagris gallopavo

Nearktyka

elementy neotropikalne

kolibry Trochilidae

kardynały Cardinalidae

pekari Tayassuidae

kondor,

Sarcorhamphus sp.

pancernik długoogonowy, peba

Dasypus novemcinctus

Nearktyka

elementy neotropikalne

dydelf północny, opos,

Didelphis marsupialis

Nearktyka

rodziny wspólne z Palearktyką:

sowy, Strigidae

krukowate, Corvidae

drozdowate, Turdidae

skowronki, Alaudidae

jaskółki, Hirundinidae

łuszczaki, Fringillidae

Nearktyka

charakterystyczne braki:

jeże

zębiełki

myszy

jeżozwierze

świniowate

antylopy

naczelne

słonie

wielbłądowate

konie

wiwery

hieny

bażanty, Phasianidae

dropie, Otididae

sępy Starego Świata, Aegypidae