MİMARLIK KÜLTÜRÜ ve TOPLUM

Sunan: Y. Doç. Dr. Sevinç KURT

Yunanca

ἀρχι-, “archi” birinci, asal, asli

τέκτων yapıcı (ing. architecture)

belli bir teknikle yapmayı ima eder.

MİMARLIK

Taipei 101 has been the world's tallest building since 2004

Temple of the Delians, Delos

“Mimarlık, tasarlama ve inşa etme sanatı ve tekniğidir. “

“Yani insanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma, eğlenme, dinlenme, çalışma gibi eylemlerini sürdürebilmelerini sağlamak için mekanlar düzenleme sanatıdır.”

“Mimarlık yaşama dair eylemler için inşa edilmiş çevre diğer bir deyişle “yapılı çevre” sunar.

Imhotep

(Bilinen ilk mimar )

Djoser Piramidi (basamaklı piramit) ilk büyük ölçekli taş yapı. (Mimar: Imhotep)

MİMARLIK

David by Michelangelo

MİMARLIK Mimar heykeltraşın yaptığı gibi form ve kütle ile, ressam gibi renk ile çalışır.

Fakat bu üçü içinde sadece

Mimarlık İşlevsel bir Sanattır.

Mimarlık barınak olarak insanın kendisine yaptığı ilk kulübeden beri,

****insan gereksinimlerini karşılamak, ****doğa koşullarına karşı insan bedenini korumak, ****iç mekan yaratmak suretiyle belli konfor şartlarını sağlamak****estetik haz veren yapılar sunmak,****çevreye uyumlu, sağlam ve kullanışlı binalar yapmak

gibi işlevlere sahiptir.

MİMARLIK

Rustik KulübeMarc-Antoine Laugier (1713 - 1769)

İlk binaViollet-le-Duc (1814-1879)

İlkel Kulübe Mimarlık kuramında Vitrivius’tan beri bir standart olmuştur.

MİMARLIK İlkel KulübeWilliam Chambers(1723-1796)

İlkel KulübeJ. F. Blondel1705-1774

Vitruvian Man, by Leonardo da Vinci

Marcus Vitruvius Pollio (MÖ 80 veya 70-MÖ 25)

Mimarlık üzerine 10 kitap yazan Romalı mimar, mühendis ve yazar.

Vitrivius De Architectura’da , “bir yapı şu üç niteliğe sahip olmalıdır” der:

1. firmitas, (sağlamlık)2. utilitas, (kullanışlılık)3. venustas (güzellik)

MİMARLIK

Bir mimarlık ürününü diğer insan yapısı strüktürlerden farklı kılan özellikler:

1. Mimari ürünün genel olarak insani etkinliklere uygun olması, ve belli insan eylemlerine adapte edilebilme karakterine sahip olması

2. Yapının sağlamlığı ve strüktürün olduğu şekliyle uzun yıllar dayanması

3. Yapının biçimi aracılığıyla belli mesajlar vermesi, (simgesel ve estetik )

MİMARLIK

MİMARLIK

. Mimar, fiziksel çevre yaratma sürecinde çok çeşitli ve çok sayıda problemle karşı karşıya kalır

bilimsel verilerle formüle edilebilir alanlar

doğa koşulları,insan ve çevre sağlığı, güvenlik,statik, teknoloji, ekonomi, verimlilik, yapı fiziği vb.

Etkinlikler ve sanatsal içerikli özgün, yoruma açık, formülasyonu pek de mümkün olmayan alanlar

davranışlar, eylemler, tercihler, iletişim, imgeselik, kültür, sanat, estetik vb.

MİMARLIK Mimarlık alanı çok yönlüdür.

Bire bir insana dair olmasından dolayı fazla katmanlıdır.

Mimarlık hem bilimdir , hem de sanattır.

Mimarlık bilimsel ve sanatsal öğeleri, yaratıcı zeka ve hayal gücü ile yoğurduğu zihinsel süreç sonucunda “tasarım” ürününe dönüştürür,

Mimarlık, insanlar için kullanışlı mekanlar yaratır.

Bu kullanışlı mekanlar iç mekan olabilir;bir bahçe, avlu, plaza olabilir, hatta kentin tamamı bile olabilir.

MİMARLIK

Mimari ürün, hem bugünün hem de inşa edildiği günün koşullarına gönderme yapar;sosyal, ideolojik, felsefi, ekonomik, kültürel dini coğrafya ve iklim koşullarını, değer yargılarını bünyesinde toplar.

insanın yerleşik düzene geçişinden bu yana her toplumsal ölçekte mimarlık yapılması sebebiyle de binlerce yıldır büyük bir birikime sahiptir.

MİMARLIK

insanın yerleşik düzene geçişinden bu yana her toplumsal ölçekte mimarlık yapılması sebebiyle de binlerce yıldır büyük bir birikime sahiptir. Bu birikim mimarlık kültürü diye adlandırdığımız, geleneksel, tarihsel, işlevsel, güzel.... diyenitelendirebileceğimiz bir çok bina karakteristiğinin yığınla insanlık önünde durmasını sağlamaktadır

insanın yerleşik düzene geçişinden bu yana her toplumsal ölçekte mimarlık yapılması sebebiyle de binlerce yıldır büyük bir birikime sahiptir. Bu birikim mimarlık kültürü diye adlandırdığımız, geleneksel, tarihsel, işlevsel, güzel.... diyenitelendirebileceğimiz bir çok bina karakteristiğinin yığınla insanlık önünde durmasını sağlamaktadır

MİMARLIK DİSİPLİNİ BİLİMDEN TEKNİĞE, RESİMDEN EKONOMİYE, PSİKOLOJİDEN FELSEFEYE, EDEBİYATTAN TİYATROYA, SİNEMAYA.....BİR ÇOK ÇEŞİTLİ VE BİRBİRİNDEN ÇOK FARKLI ALAN İLE İLİŞKİLİDİR.Çünkü;

Mimarlık disiplininin ana malzemesi “insan” ve onun eylemleridir.

Bu eylemler insani ihtiyaçların yerine getirilmesi için gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle mimari tasarım doğrudan insan eylemleri ve insan ilişkileri merkezinden yayılan olaylar örgüsüne dair senaryolardan gelişir.

Bu nedenden dolayı, mimarlık entellektüalizmi, tüm bu alanlarla ilgilenmeyi zorunlu kılar.

MİMARLIK

Söz konusu her alan ile ilgili bir başlık altında çok geniş akademik çalışmalar yapılagelmiş, Mimarlık ve........ Diye sempozyumlar düzenlenmiştir.

Araştırmalarda ana başvuru kaynağı olarak kitap ve dijital yayınlar elbette büyük önem taşımaktadır ve kütüphaneler işlevlerini arttırarak akademik ortama hizmet vermektedir.

Mimarlık disiplini dünyanın en büyük uygulama laboratuarına sahiptir: DOĞAL VE İNŞA EDİLMİŞ ÇEVRE.... TÜM YAPILAR....

Ve Mimarlık Eğitiminde yazılı kaynak bakımından hiçbir disiplinde olmayan çoklukta kaynak vardır: BÜTÜN KÜTÜPHANE.... VE NEREDEYSE KÜTÜPHANENİN TÜM RAFLARI....

MİMARLIK

MİMARLIK Mimarlık, kurgusal senaryolarla insan eylemlerinin tasarımcı tarafından öyküleştirilmesi yoluyla yorumlanır ve ihtiyaçların karşılanmasını, mekan tasarımları yaparak sağlar. Bu anlamda, tiyatro ve sinema gibi görsel ve performans sanatları ile oldukça benzeşir.

Burada konu edeceğim alan ise başka bir alan: EDEBİYAT

Edebiyat, bir “kurmaca” dır. Tümüyle gerçek dünyanın verilerinden yola çıkan en gerçekçi yazında bile, sırf “anlatan” var diye, kurmacadır. Hele de fantastik öykülendirmelerde neredeyse bilinmeyen başka bir gerçeklik vardır.

Okuyucu okurken başka bir dünyaya girer. Bu dünya kurmaca kişiler, kurmaca olaylar örgüsü ve ilşkiler içerir.

Ancak neredeyse her öykülendirmede, her romanda mimari mekan en az kişiler ve olaylar kadar önemlidir. O nedenle, mimarlık edebiyata ilham vermiştir, edebiyat da mimara zaman zaman.... Çünkü her iki alanda da “insani” edimler büyük önem taşır.

Bir romanı, öyküyü okurken olayların geçtiği yer, bir oda, bir avlu, kale ya da meydan hep okuyucunun hayalinde canlanır.

Yazarın anlatımdaki ustalığı okuyucunun geçmiş deneyimleri ve hayalgücü ile çeşitli imgeler yaratır. Bu etkileşimde, okuyucu hem yazarın anlatısındaki mekanı anlar hem de zihninde yeniden üretir.

Kafka’da Mekan

KAFKA ŞATO

J. R. TOLKIEN

YÜZÜKLERİN EFENDİSİ

MİMARLIK

ITALO CALVINO MARCOVALDO YA DA KENTTE MEVSİMLER

ITALO CALVINO GÖRÜNMEZ KENTLER

GOGOL - PALTO

MİMARLIK

UMBERT ECO Gülün Adı

Mimarlık ve İç mekan Tasarımı sadece dersliklerde öğrenilmez.

Tüm yapılı çevreyi, tarihte ve bugün inşa edilen herşeyi anlamaya çalışılmalıdır.

Sanat, teknoloji, bilim konularıyla ilgilenmelidir mimar.

Mimarlık entellektüalizmi bütünleşik bir kültürel birikimi gerekli kılar.

Çok okumalı,

çok izlemeli,

Çok okumalı,

çok çizmeli,

Çok okumalı,

çok gezmeli,

Çok okumalı...

MİMARLIK