1. Moderne sucidepreventieDe Zero Sucide MindsetJan Mokkenstorm, psychiaterDirecteur kortdurende psychiatrie GGZinGeestDirecteur 113Onlinemokkenstorm@gmail.com

2. Presentatie titel 2 17-10-2014 3. Suicide raakt ons diepPresentatie titel 3 17-10-2014 4. Sucide in Nederland : 1950 - 2000 per100.000 van de bevolking van 15 jaar en ouder161412108642019801983198619891992199519982001200420072010JaarAantal per 100.000MannenVrouwenTotaalSucide in Nederland: 1980- 2012 per100.000 van de bevolking alle leeftijdenBron: Centraal Bureau voor de Statistiek / A.J.F.M. Kerkhof 5. Zo verder is onaanvaardbaar 30% stijging van het aantal sucides in 5 jaar 40% van de sucides in zorg bij de GGZ Rijkdom aan GGZ heeft de schok van deeconomische crisis niet sterk weten te dempen. Sucide GGZ instellingen nu openbaar Falende zorg staat in de schijnwerpers, vragenworden gesteld naar de maatschappelijkeopbrengst, ambitie en houding van de GGZ. 6. Klassieke kijk Symptoom van / complicatie bij onderliggend psychiatrischlijden, zonder (interpersoonlijke) functie: Depressie, psychose taxatie risico overnemen Gedrag als onderdeel van een ernstigepersoonlijkheidsstoornis of crisis, veelal met(interpersoonlijke) functie Taxatie risicoeigen verantwoordelijkheid of overnemen Manipulatieve manoeuvre of nagebootste stoornis Contramanipulatie 7. De mindset van gisteren Gelatenheid: Sucide hoort er nu eenmaal bij Focus: onderliggende stoornis, grenzen Risicotaxatie en defensief handelen Doel: niet (veel) meer sucides dan nu Individueel schulddenken Psychiater verantwoordelijkPresentatie titel 7 17-10-2014 8. Moderne sucidepreventie in 3 + 1 delen De sucidale patint Verklaringsmodellen Aangrijpingspunten voor preventie en behandeling Diagnostiek, indicatiestelling, behandeling cf derichtlijn Moderne Sucidepreventie: samen meer levensredden De Zero Suicide Mindset Workshop: Reflectie, tips and tricks 9. Zichtbaar gedragTijdSucide poging SucideBron: Hawton, 2001 10. Sucidaal gedrag in NederlandTen Have, M., Dorsselaer, S., Tuithof, M., & de Graaf, R. (2011). Nieuwe gegevens oversucidaliteit in de bevolking (New data on suicidality in the population). Resultaten van deNetherlands Mental Health Survey and Incidence Study (NEMESIS-2). Trimbos Instituut.1750100.00485.00 11. Relatie met psychiatrischeaandoeningen Retrospectieve autopsie studies suggererenpsychiatrische aandoening tot wel bij 90% sucides,met name depressie en middelengebruik De meeste mensen met psychiatrische aandoeningenvertonen nooit sucidaal gedrag Relatie tussen ernst psychiatrische toestand ensucidaliteit niet 1 op 1. Sucide kan ook optreden bijsymptomen in remissie. 12. Neurobiologie Genetica: geschatte 50% van de kwetsbaarheid Epigenetica: childhood adversityneuronalecircuitvorming verstoordverhoogd risico Aanwijzingen voor structurele en functioneleafwijkingen gerelateerd aan: Pessimisme Pijndrempel/ervaring van emotionele pijn Hyperreactiviteit op sociale afwijzing Cognitieve controle over emoties Verstoorde besluitvormingsprocessen 13. KwetsbaarheidStressVerslagenheid& VernederingKlemSucidaal gedrag 14. stoornisKwetsbaarheidStressVerslagenheid& VernederingSucidaal gedragLife eventsVerliesKlem 15. stoornisKwetsbaarheidStressVerslagenheid& VernederingSucidaal gedragLife eventsVerliesKlemModeratorenCopingPijn tolerantieProblem solvingZie je wel-ismenPiekerenIk ben alleenIk ben een lastAttitude & NormenToekomstdenkenSteunImpulsiviteitBesluitvormingPlanningNiet meer zo bang 16. Probleemoplossende enzelfbeschermende functie Sucidaal gedrag als reactie op K.O.P.O.P. Klem zitten door Onoplosbare Problemen Ondraaglijke Pijn Sucide is een mogelijkheid hieraan te ontsnappen.Dit betekent dat sucide voor de patint soms veiligerkan aanvoelen dan blijven leven. 17. Richtlijn Contact, assertief vragen Betrekken naasten Opstellen structuurdiagnose Veiligheid organiseren, veiligheidsplan Continuteit zorg Systematisch monitoren 18. Diagnostiek in de richtlijn Voorspelling individueel risico niet mogelijk Onderzoek als ieder ander syndroom CASE chronologie Aard, intensiteit, duur, nabijheid tot zelfmoord 1-100. Luxerende, onderhoudende, beschermende factoren Comorbiditeit Wilsbekwaamheid Formulering van de structuurdiagnose waaruit desucidaliteit kan worden begrepen in het kader vanentrapment en/of gestoorde realiteitstoetsing 19. Psychosociale Interventies Gerichte psychosociale interventies bewezeneffectief: Linehan Problem solving therapy Solution focused telefonische counseling Online zelfhulpcursus Waarschijnlijk iatrogene schade door old schoolbehandeling borderline persoonlijkheidsstoornis 20. Medicamenteuze Interventies Bij sucidale patinten is rationeel: behandelenvan stemming, angst, psychose, agitatie,slapeloosheid. Te vaak onderbehandeling! Clozapine en Lithium lijken extra beschermendeffect te hebben Treatment Emergent Suicidal Ideation bij 8% vande patinten die worden ingesteld op SSRI 21. Indicatiestelling Gebrek aan wilsbekwaamheid leidend tot onveiligheidbeveiligen, holding en psychosociale brace toezicht,niet alleen laten, IHT, opname Samenwerken aan veiligheid K.O.P.O.P. vormt simpele agenda gericht op: minder klem door minder ondraaglijke pijn en minder onoplosbare problemen Let hierbij vooral op wat de patent zelf ervaart aan klem Ook kleine dingen als piekeren en slapeloosheid. 22. Sucide in Nederland : 1950 - 2000 per100.000 van de bevolking van 15 jaar en ouder161412108642019801983198619891992199519982001200420072010JaarAantal per 100.000MannenVrouwenTotaalSucide in Nederland: 1980- 2012 per100.000 van de bevolking alle leeftijdenBron: Centraal Bureau voor de Statistiek / A.J.F.M. Kerkhof 23. De Sucide PreventiePyramide 24. Pogers in Nederland:40% zocht geen hulp in afgelopen jaar33% zocht nooit hulp 25. HA praktijkonderzoek:de helft van Sx en TS zocht < 1 maanddaarvoor hulp bij huisarts . Bij 7% werdsucidaliteit besproken(Nivel 2011)Dep Insom Apat Rel SUI Psy Al/Dr Ag Conc Verw 26. Landelijke Agenda Streefcijfer: ieder jaar (slechts) 1% minder sterfte Gatekeepertrainingen Inhaalslag bij zorgopleidingen 113Online meer naamsbekendheid 113 Trainingen voor GGz medewerkers 113 Kwartiermakers: komende 3 jaar het land in.Presentatie titel 28 17-10-2014 27. Filmpje 28. EN WAT DOEN WIJ?40% van de sterfte betreftpatenten van ons 29. Presentatie titel 31 17-10-2014 30. Presentatie titel 32 17-10-2014 31. Henry Ford Medical GroupPERFECT DEPRESSION CARE 32. Zero SuicideMindset Geen van onze patinten zou eenzaam enradeloos morgen sterven door zelfmoord. Gegeven ons doel van 0 sucides: hoemoeten we dan werken?Presentatie titel 35 17-10-2014 33. Presentatie titel 36 17-10-2014 34. Presentatie titel 37 17-10-2014 35. Zero SuicideMindset Zelfmoord is te voorkmen Iedere zelfmoord is er n teveel Leren in plaats van schuld zoeken Systeemdenken Alle kleine beetjes helpen Ongeluk zit in een klein hoekjePresentatie titel 40 17-10-2014 36. Eerste stapjes bij GGZinGeest Bij alle nieuwe patinten vragen naar sucidaliteit Bij chronische problematiek altijd vragen naar dewaarde van het leven en deze proberen te vergroten. Gestructureerde tracking van sucidaliteit Altijd het netwerk betrekken Altijd een structuurdiagnose Altijd een veiligheidsplan Alle medewerkers trainen in contactvaardigheden Altijd gestructureerd evalueren van sucides Euthanasie als optie beschouwenPresentatie titel 42 17-10-2014 37. Leuk en aardig, maar: Zo worden we een sitting duck voor de IGZ Zelfmoord sec is geen psychiatrisch vraagstuk Onhaalbare doelen kun je niet serieus nemen Je bent maar een radertje in de organisatie Het kost teveel Misschien heeft u nog meer bedenkingen?Presentatie titel 43 17-10-2014 38. 0 separatie beleid 08-13180016001400120010008006004002000Aantal uren separatie1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16Aantal separaties40353025201510501 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 39. 0 Sucides in de GGzin 2030 < 800 sucides inNederlandDoe je mee?Presentatie titel 46 17-10-2014 40. Dank voor uw aandachtPresentatie titel 47 17-10-2014 41. SuggestiesCommentaar Aleman en Denys in Naturehttp://www.nature.com/polopoly_fs/1.15245!/menu/main/topColumns/topLeftColumn/pdf/509421a.pdfSpeciale issue Lancet Psychiatrie met overzichtsartikelen in een leuk digitaalflipbookhttp://www.lancet-journals.com/psychiatry_preview/#/28/Sucidepreventie in de praktijk. Kerkhof en van Luin 2010Hoop Doet Leven De 113Online Suicide Survival GuideJK Mokkenstorm 2013Website 113Online: www.113Online.nlWebsite Zero Suicide:http://zerosuicide.actionallianceforsuicideprevention.org/