`moj-dmvm© yoga – varta · 'yogi'. the poetic verses created by shri samartha ramdas...

32
3 Yoga Varta : July 2017 `moJdmVm© df© 33do, A§H$ … 7 (EHy$U n¥ð>o … 40) EHy$U A§H$ : 384 coIH$m§Zr ì`º$ Ho$cocr _Vo hr `mo{d{ZMr _Vo AgVrcM, Ago Zmhr. VIEWS EXPRESSED BY AUTHORS’ VIEWS NEED NOT NECESSARILY BE THOSE OF YOGA VIDYA NIKETAN `moJ-dmVm© `moJ {dÚm {ZHo$VZMo _wInÌ a{O. Z§. (43668/85) YOGA – VARTA BULLETIN OF YOGA VIDYA NIKETAN Regn. No. (43668/85) n§Mdm{f©H$ dJ©Ur : é. 500/- July 2017 à{V A§H$ _yë` … é. 10/- PUBLISHED & POSTED ON 16TH OF EVERY MONTH AZwH«$_{UH$m § INDEX Reflections on the Cover Page ................... Shreedhar Parab ................. 5 Free Thinking ................................................. Sadashiv Nimbalkar .......... 13 aoS>r-JoQ> goQ>-Jmo...{Vgam Am§Vaamï´>r` `moJ{XZ ....... gm¡. _rZm n¡ ....................... 15 Zdr _w§~B©Vrc dmg§{VH$ `moJdJmªgmR>r ................ A{ZVm {~S>dB© .................... 17 Am`mo{OV Img H$m`©H«$_ hR>àXr{nH$m (àmUm`m_ {d^mJ) .................... J§ Ymcr XmeaWo .................... 24 EH$ CÎm_ `moJ_mJ©Xe©H$ (coIm§H$ 39) ñd¡a {dMma-_wº$ qMVZ .............................. gXm{ed qZ~miH$a ............... 29 92 ì`m dfuhr `moJmä`mgmMo YS>o XoUmao ............... àmMr gmo ZmdUo .................... 33 nÙlr qZ~miH$a JwéOr Speech by Mrs. Pooja Oak ....................................................................... 34 (Nimbalkar Guruji's Daughter) Particiants’ Feedback about this year’s ................................................. 37 Summer Yoga Courses conducted at various locations by YVN, Vashi

Upload: others

Post on 15-May-2020

12 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

3 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

df© 33do, A§H$ … 7 (EHy$U n¥ð>o … 40) EHy$U A§H$ : 384coIH$m§Zr ì`º$ Ho$cocr _Vo hr `mo{d{ZMr _Vo AgVrcM, Ago Zmhr. VIEWS EXPRESSED BY

AUTHORS’ VIEWS NEED NOT NECESSARILY BE THOSE OF YOGA VIDYA NIKETAN

`moJ-dmVm©`moJ {dÚm {ZHo$VZMo _wInÌ

a{O. Z§. (43668/85)

YOGA – VARTABULLETIN OF YOGA VIDYA NIKETAN

Regn. No. (43668/85)

n§Mdm{f©H$ dJ©Ur : é. 500/- July 2017 à{V A§H$ _yë` … é. 10/-

PUBLISHED & POSTED ON 16TH OF EVERY MONTH

AZwH«$_{UH$m § INDEX

Reflections on the Cover Page ................... Shreedhar Parab ................. 5

Free Thinking ................................................. Sadashiv Nimbalkar .......... 13

aoS>r-JoQ> goQ>-Jmo...{Vgam Am§Vaamï´>r` `moJ{XZ ....... gm¡. _rZm n¡ ....................... 15

Zdr _w§~B©Vrc dmg§{VH$ `moJdJmªgmR>r ................ A{ZVm {~S>dB© .................... 17

Am`mo{OV Img H$m ©H«$_

hR>àXr{nH$m (àmUm`m_ {d^mJ) .................... J§Ymcr XmeaWo .................... 24

EH$ CÎm_ `moJ_mJ©Xe©H$ (coIm§H$ 39)

ñd¡a {dMma-_wº$ qMVZ.............................. gXm{ed qZ~miH$a ............... 29

92 ì`m dfuhr `moJmä`mgmMo YS>o XoUmao ............... àmMr gmoZmdUo .................... 33

nÙlr qZ~miH$a JwéOr

Speech by Mrs. Pooja Oak .......................................................................34(Nimbalkar Guruji's Daughter)

Particiants’ Feedback about this year’s .................................................37Summer Yoga Courses conducted atvarious locations by YVN, Vashi

Page 2: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 4

`moJdmVm©

àH$meH$, _wÐH$ Am{U g§§nmXH$ � PUBLISHER, PRINTER & EDITORSadashiv P. Nimbalkar

(27895777)

H$m`©H$mar g§§nmXH$ � EXECUTIVE EDITORShreedhar Parab

(9821556677)

Cng§§nmXH$ � CO-EDITORSAnant Ashtekar & Mahesh Sinkar

H$m`©H$mar _§S>i � EXECUTIVE COMMITEE

Mukund Bedekar, Prabhakar Marathe, Neela Bhatia & Pradip Gholkar

Yoga Varta Mailing List In-charge : Mrs. Kanchan Ambre (Tel. : 9920535166)

Printed at M/s. Tejas Enterprises, A/3/6, Vimal Udyog Bhavan, Manorama Nagarkar Marg, NearStarcity Cinema, Matunga (W), Mumbai-400016 & Published by Shri Sadashiv P. Nimbalkar for

YOGA VIDYA NIKETAN (Regn. No. F - 3613 : Bom.)at its Office at Dadar : Shree Samartha Vyayam Mandir Bldg., 1st Floor, Kale Guruji Marg,

Dadar (West), Mumbai - 400 028. Tel. : 2430 6258, 2436 7079 (4 to 8 p.m.)

E-mail : [email protected] Website : www.yvnyogavidya.org

YVN’s Office at Vashi :Yoga Bhavan, Plot No. 14, Sector 9A, Yoga Vidya Niketan Chowk,

Vashi, Navi Mumbai - 400 703. Tel. : 2766 9710 (6 to 8 p.m.)

SandFestivalat Puri –Artpar Excellence

Page 3: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

5 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

Reflections on the

Cover Page

Based on the original Marathi article of Shri

Shreedhar Parab published under the column

‘Mukhaprushtha Pahatana’ in Yoga Varta's issue for

the month of August 2016, Dr. Manasi Bawdekar

(YVN's Yoga Teacher) has excellently converted it

into the English article which is being published

hereunder with profound thanks to Dr. Manasi

Bawdekar whose mobile no. is 9820181182.

The calm, serene and ever smiling figure of the

Founder-Chairman of Yoga Vidya Niketan, Padmashri

Yogacharya Shri Sadashiv Prahlad Nimbalkar, alias our

beloved Nimbalkar Guruji on the front page of

Yogavarta has always been a source of great happiness

and inspiration for all of us! He is indeed an epitome

of wisdom and benevolence. His life, passionately

dedicated to the propagation of Yoga, has been an

excellent example to emulate and a great motivation for all of us to walk

on his footsteps. His 91 years of rich life journey to percolate Yogabhyas

down across all strata of population has been undoubtedly

commendable. Yoga education along with its propagation and

promotion for over 50 years has been his sole aim in life. He has been

doing this ceaselessly and with complete dedication for the masses.

Nimbalkar Guruji will complete his 91 years of yogic life journey on 27th

July 2017 and step successfully into the 92nd year with intense love,

affection and enormous respect from all his disciples and well-wishers.

Born in the pious and saintly land of Ahmednagar in Maharashtra,

Nimbalkar guruji is no less than a saint himself. The mission and actions

Page 4: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 6

`moJdmVm©

of saints have never been confined to a few privileged and learned in the

society. Man-made differences based on religion, caste, gender, colour,

language, etc have never been able to create boundaries and limitations

to the saintly activities in any pious land. The mission of Nimbalkar guruji

to take Yogabhyas at every doorstep is no less than a saintly act. All those

who have been in close acquaintance with guruji will wholeheartedly

accept that he possesses the true qualities of a saint. His unadulterated

simplicity, sharp intellect, transparent actions, calm, quiet and pleasant

disposition, amicable nature, genuine urge towards social welfare,

tremendous respect for his own Guru – Parampujya Kuvalyanandaji and

his inherent nature of instilling noble values in others prove that he is

indeed a saintly figure of this modern era.

Along with a saint, Nimbalkar guruji can be rightly referred to as a

'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji

popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a

Yogi as the one who is egoless, ever-forgiving, compassionate and

devoid of greed and agitated mind . This description totally fits into the

personality of guruji. So indisputably he can be referred to as the ‘Yogic

Saint’ (g§V`moJr)!These divine qualities of Nimbalkar Guruji were well recognised by

the Indian Government in the form of conferring the prestigious

National level 'Padmashri Award' at the hands of honourable President

of India in appreciation and recognition of Nimbalkar guruji's long

dedicated services in the field of yoga. However, this award has in no

way changed guruji's benevolent nature, philanthropic behaviour,

simplicity, broad outlook and love to be with the people. He has

successfully kept himself detached from all these accolades and

admirations just like the lotus (nÙ) and that proves the aptness of

conferring him with Padmashri. Thus calling him ‘Santayogi Padmashri’

(g§V`moJr nÙlr) would not be an exaggeration.

‘Walk with the wise and you grow wise’ has been experienced in

true sense by those who have had the golden opportunity to walk

Page 5: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

7 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

guruji's path of

dedication and passion

towards yoga and learn

from him. He has not

only touched the lives of

hundreds of his disciples

but have also trans-

formed them into

passionate ‘yogakarmis’

like himself. This is his

special quality which

makes him a godly figure

for all, the beloved

‘Santayogi Padmashri Nimbalkar Guruji’ (g§V`moJr nÙlr qZ~miH$a JwéOr).His first book ‘Aarogyasathi Yoga’ (Amamo½`mgmR>r `moJ) in Marathi

published in 1977 became so popular that Yoga Vidya Niketan has the

privilege of publishing its 23 editions and selling total 1.25 lakhs copies

thereof. He can be regarded as the pioneer of the Yoga series

broadcasted on television through the program called ‘Kamgar Vishwa’

(H$m_Jma {dœ) way back in 1974-75. It was telecasted first in Marathi and

later in Hindi. Since then, Nimablkar guruji's work in the sphere of Yoga

has spread widely not only within Maharashtra but across the country

and abroad. Consequently, all those yoga teachers involved and

associated directly or indirectly in the expansion of Yoga Vidya Niketan

for the propagation of Yoga have considered Nimbalkar guruji as their

'Guru' - A Guru with tremendous energy, incomparable enthusiasm and

unique blend of humanity and service at the young age of 91 who

doesn't fit into the typical 'oldest old' criteria of age and leaves everyone

perplexed looking at his princely, attractive yet calm and serene figure.

Nimbalkar guruji was born on 27th July 1926 at Ahmednagar in

Maharashtra. After having bagged a series of educational degrees viz.

M.A, B.T., D.P.Ed., Hindi Teacher Charter and a Homeopath, he joined

Dr. Manasi Bawdekar with respected

Nimbalkar Guruji....

Page 6: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 8

`moJdmVm©

and successfully completed a one year residential course of physical

education at Kandivali, Mumbai. Consequently, physical education was

his professional focus. He served as teacher in the Marwadi Commercial

High School and Junior College in Mumbai for over 31 years.

Subsequently, he retired as Vice Principal from that institution.

Fortunately, during the same period, he got the golden opportunity of

meeting the most respectable and popular yoga guru, the Founder-

Director of Kaivalyadham Yoga Institute at Lonavla - Paramapujya Swami

Kuvalyanandaji. This gave a totally different direction to Nimbalkar

guruji's existence and his entire life started revolving around Yoga. He

was impressed and attracted towards the influential and magnetic

personality of Swami Kuvalyanandaji and as a result, he immersed

himself wholeheartedly and completely facing and accomplishing the

challenging tasks at Kaivalyadham. Guruji always used to complete every

task assigned to him with great dedication, confidence, passion and total

responsibility. No wonder, within no time he became an apple of

everyone's eye at Kaivalyadham including all yoga experts and more so

Swamiji.

Swami Kuvalyananda is recognized and respected all over the globe

as the pioneer of modern scientific research in Yogashastra. Nimbalkar

guruji always admired and respected this scientific pursuit and

viewpoint of Swamiji and so continued to follow his footsteps in this

direction. Guruji beautifully linked modern medical science with ancient

yogic science. This further motivated him to propagate Yoga for health

and peace. In other words, propagating ‘Aarogyasathi Yoga’ (Amamo½`mgmR>r`moJ) became one of his principal goals in life. He had a strong urge to

reach out to more and more people to make them aware and

understand the importance of Yoga. With this intention in mind and

solid support from a few of his very close colleagues, he established the

yoga institute named Yoga Vidya Niketan (YVN) in 1974 on the

auspicious occasion of Gudi Padwa which is considered to be beginning

of New Year for Maharashtrian people.

Page 7: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

9 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

The first Yoga centre of Yoga Vidya Niketan started in a small barrack

at Churchgate has today proliferated into a huge structure of number of

yoga centres in various localities in Mumbai and Navi Mumbai, apart

from ever-growing multifarious actitivies of Yoga Vidya Niketan about

which we all are proud of! Thousands of Yoga activists, teachers and

well-wishers, inspired by Nimbalkar guruji's message of ‘Know Yoga -

Adopt Yoga - Spread Yoga’ have been working tirelessly to percolate his

mission of taking Yoga Vidya in Every Home with total devotion, passion

and dedication. This certainly can be regarded as a fruit of guruji's own

passion and loyalty towards yoga shastra.

Yoga Vidya Niketan operates via its own two main premises viz.

‘Damle Yoga Kendra’ at Matunga (W) in Mumbai and ‘Yoga Bhavan’ at

Vashi, Navi Mumbai. Yoga Bhavan at Vashi which started in the form of

merely a small hall named ‘Swami Kuvalyananda Sabhagruha’ now

stands tall and proud on the 1000 sq.m. CIDCO plot well-equipped with

lift & all other modern facilities. Today, regular yoga classes are

conducted by Yoga Vidya Niketan across various locations in Mumbai

and Navi Mumbai through-out the year. Two highly professional one-

year (part-time) Diploma Courses viz. ‘Yoga Teachers Training Course’

and ‘Yoga Therapy, Natural Living and Naturopathy Course’ are being

conducted successfully at both - Mumbai and Navi Mumbai centres for

last many years. Every year, many well-trained and dedicated yoga

teachers and naturopathists are added to the pool of thousands of

similar such teachers all across the city and outside. These in-turn

provide yoga training, yoga education and naturopathy and natural

living services with complete dedication and passion to many. The yoga

summer courses held in the month of May every year across various

centres in Mumbai and Navi Mumbai further help in propagating Yoga

Vidya in every home. So far, over 2000 participants are trained in

scientific Yoga education through these yoga summer courses. Like-wise

many short duration Yoga Courses and Workshops on subjects like

Shuddhi Kriyas, Pranayama, Surya Namaskar, Shankh Parkshalan, etc.

Page 8: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 10

`moJdmVm©

are held throughout the year under the able guidance of Nimbalkar

guruji.

Nimbalkar guruji has a wide range of books to his credit. Nearly 27

of his books have been published by Yoga Vidya Niketan which include

10 in Marathi, 9 in English, 3 in Hindi, 3 in Gujrati and one each in

Kannada and Tamil. His enormously rich knowledge in Yoga, ability to

make complex concepts easy and simple to understand and his way of

writing in a lucid and interesting manner have resulted in making his

books popular among masses. Over 1.5 lakh copies of his first book

‘Aarogyasathi Yoga’ (Amamo½`mgmR>r `moJ) in Marathi were sold and it won

a National Award in 1977. His book on ‘Pranayam’ (àmUm`m_) won the

state level Best Literature Award in 1984-85 while Government of India

has given a grant of Rs. 1 lakh for his book ‘Swasthya ke liye Yoga’

(ñdmñÏ` Ho$ {bE `moJ) published in 1997 in Hindi. Moreover, he has been

contributing productively as a Chief Editor of the monthly magazine of

Yoga Vidya Niketan namely ‘Yoga Varta’ (`moJdmVm©) since 1985. He has

been instrumental in films based on Yoga education for masses made by

Films Division of India and in various other countries like US, Japan and

Greece. He has taught Yoga and Meditation to thousands of yoga

seekers and practitioners across Thailand, US and Singapore. Since last

many years, he has been propagating Yoga education and creating

awareness through diverse mediums like radio, leading newspapers like

Maharashtra Times, Sakal and popular magazines like Chronicle, Blitz,

etc and through a very popular annual calendar ‘Kalnirnaya’ (H$mc{ZU©`).

Based on his principle of ‘Yoga for complete physical, mental, social

and spiritual health’, he has carefully designed the Graded Yogic Course

for the diploma students. Moreover, to make Yoga simple and easy for

a common man, he introduced Kriyas/Asanas like Shwasana Marg

Shuddhi, Marjarasana (A) and (B), Tripad Marjarasana, Shwanasana,

Bhushirasana (A) and (B) which can be learnt and performed step by

step as leading practices before mastering their traditional versions. He

is also a pioneer in introducing important concepts like Conscious and

Page 9: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

11 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

Unconscious Differential Relaxation, Minimization of Expenditure of

Energy by resorting to Natural Breathing and slow, steady, controlled,

graceful, continuous movements in Yogasanas. Undoubtedly, he has

made remarkable contribution to the field of Yoga Shastra.

He has been never interested in awards and accolades. However, his

outstanding contribution to the domain of Yoga has always earned him

prestigious awards from all over the country. Among the innumerable

awards he has won are the most prestigious ‘Adarsha Shikshak Puraskar’

(AmXe© {ejH$ nwañH$ma) by State of Maharashtra in 1979, ‘Swami

Kuvalayananda Puraskar’ (ñdm_r Hw$dc`mZ§X nwañH$ma) in 1986, ‘Shri

Mangalsen Rishi Puraskar’ (lr_§JcgoZ F$fr nwañH$ma) awarded by

Government of India in 1994 at the Second International Yoga

Conference, ‘Navi Mumbai Ratna Puraskar’ (Zdr _w§~B© aËZ nwañH$ma)awarded by the Navi Mumbai Municipal Corporation in 2002-03, and

the ‘Kriyashil Global Award’ ({H«$`merc ½cmo~c A°dm°S>©) by Mangeshda

Kriyayoga Foundation in 2006, to name a few. Over and above, on 30th

June 2004 he was felicitated by the former beloved and most respected

President of India late Dr. A.P.J. Abdul Kalam with the highly prestigious

National Level Award PADMASHRI (nÙlr) which was an added feather

in Nimbalkar guruji's hat.

Despite the numerous awards and accolades, our beloved guruji has

never shown even slightest traces of arrogance or egoistic conduct. He

remains the same sweet, simple, down-to-earth, ever-smiling and a great

inspirational figure to all of us. Because of this nature, he was always

supported proactively and whole heartedly by those he approached for

help including reputed personalities from medical, political and social

fields. As a token of gratitude and appreciation, felicitating all such

genuine supporters with the ‘Yogamitra Award’ (`moJ{_Ì nwañH$ma) was

guruji’s brainchild. Accordingly since 2002, this award is being given to

personalities renowned in their own sphere and who have contributed

prolifically in the effective propagation of yoga. This award usually given

on the graduation day of Diploma in Yoga Teachers Training Course. To

Page 10: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 12

`moJdmVm©

make this award more inspirational, it was rightly renamed as the

‘Padmashri Sadashiv Nimbalkar Yogamitra Award’ (nÙlr gXm{edqZ~miH$a `moJ{_Ì nwañH$ma) in 2013. To express gratitude towards those Yoga

Teachers and activists of Yoga Vidya Niketan who have been working

ceaselessly over a long period of time in the institution with complete

dedication, guruji announced the ‘Award for Lifetime Achievement in

Yoga’ (`moJ OrdZJm¡ad nwañH$ma) since 2013.

The success story of Yoga Vidya Niketan is incomplete without the

mention of highly learned, equally talented, energetic and inspirational

personality – Shakuntala Tai Nimbalkar who has been a strong support

in all the endeavours of Nimbalkar Guruji. Undoubtedly, Yoga Vidya

Niketan today is the outcome of their learned vision and dedicated

efforts. In addition to her, it is the love, dedication, sincere efforts and

good wishes of thousands of yoga teachers, yoga seekers and

practitioners that Yoga Vidya Niketan has created a niche’ in the arena

of Yoga. Having lived the aphorism ‘Simple Living and High Thinking’ to

the core, Nimbalkar Guruji even today is making ambitious plans for

improvement in the syllabus of Yogic Shuddhi Kriyas, Pranayama and

Meditation practices and thinking about better and effective ways to

deliver Yoga and Naturopathy treatments to the most marginalized

sections of the population.

We all feel extremely proud of our ‘Yogic Saint Padmashri

Nimbalkar’ (g§V`moJr nÙlr qZ~miH$a JwéOr) and salute him for his

incomparable contribution to Yoga Shastra. May God Bless our beloved

Guruji and Shakuntala Madam with a very long, happy, healthy and

peaceful life!

(lrYa na~)H$m`©H$mar g§nmXH$

^«_UÜdZr … 9821556677, Email : [email protected]

�����

Page 11: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

13 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

Free ThinkingE

Sadashiv Nimbalkar

(Tel. : 27895777)

EGO THUS GOT SHATTERED

Ego is the first thing with which a person gets

entangled right from one's inception. A newly-born

baby gets its specific name from parents and thereafter

the said child is known everywhere by that name. Thus,

the child's 'I'ness begins and over a period, flourishes

with the name given to it. Once the ego of 'I'ness gets

stuck, rarely a person can get rid of it easily. Whenever a good thing is

done, such a person feels that only he could do that thing and no other

can do it like him. Due to this element of ego, he then loves to always

attach his name to that work. When his name gathers reputation, such

a person feels very happy, proud and usually starts harbouring the

feeling of having accomplished the cherished goal. As against such

egoistic persons, we do sometimes witness few simple and contented

individuals who even after doing very good, useful work never come

forward to take credit thereof. The ego, 'I'ness of such persons is usually

minimal.

Samrat Ramaraja, the Monarch of Tanjavur, was a well-known

devotee of Lord Shiva. He was very much proud of his devotion. This

pride slowly got turned into hard-core ego. He started believing that

there was no other Shiva-Devotee like him. He built one very imposing

and beautiful temple of Lord Shiva in his state. Everyone was astonished

to see that temple. Not only ordinary subject of Tanjavur but also

Monarchs, Kings as well as sculptors from the adjoining states got

spellbound on seeing the said temple. Everyone admitted that they had

Page 12: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 14

`moJdmVm©

not seen such a Shiva Temple anywhere else. This made Samrat

Ramaraja althemore happy. He started feeling proud of himself. This

further boosted his ego. He then started earnestly believing that there

was none else in this world who could match his glory, valour and

devotion towards Lord Shiva. He, therefore, named that temple as

'Rajarajeshwar Shiva Mandir' and got his name i.e. 'Samrat Ramaraja'

inscribed on the temple's wall as the creator of the said temple. On one

day, he formally inaugurated the temple by organising a grand function

therefor. People present for the inaugural ceremony loudly applauded

and praised Samrat Ramaraja. Due to self-praise, Samrat became very

much happy. On that night, he got deep, sound sleep as he felt having

accomplished his cherished goal.

In early morning sleep, Samrat had a disturbing dream in which he saw

Lord Shiva himself erasing Samrat's name from the wall of the temple and

inscribing in its place the name of Peri Vodiar, an ordinary farmer from his

Kingdom. Terribly shaken by the dream, Samrat woke-up and ordered his

solider to immediately present Peri Vodiar before him. Within a short time,

Soldiers brought Peri Vodiar to the palace and made him stand before

Samrat. Samrat asked Vodiar, ''What has you done for my Shiva Temple

that made you so dear to Lord Shiva?'' Standing before Samrat with folded

hands and trembling legs, Peri Vodiar most humbly replied, ''My Lord, I am

an ordinary poor farmer. I felt very happy when you decided to build

Shiva's temple. I also thought of contributing something for this noble

cause. I, therefore, started feeding good-quality hay to bullocks attached

to the cart carrying stones for the Shiva temple. I got indescribable

satisfaction while doing this small service for the temple. I felt very happy

to see the unique Shiva temple built by your honour.'' On hearing the

words of farmer, Samrat Ramaraja's ego got instantly demolished

into pieces. He said, "Peri Vodiar, you are certainly superior devotee than

me. Your devotion is pure, prideless and real. Hence, no wonder that

you have become the most beloved devotee of Lord Shiva!''

�����

Page 13: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

15 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

aoS>r-JoQ> goQ>-Jmo...{Vgam Am§Vaamï´>r` `moJ{XZE

gm¡. _rZm n¡({Z`{_V `moJdJ© {ejH$ à{V{ZYr, ^«_UÜdZr …9821211538)

`m dfu `moJ {dÚm {ZHo$VZ_Ü`o H$mhrgo AgoM KS>co. n{hë`m Am§Vaamï´>r``moJ{XZmcm (2015) Amåhr Oamgo Jm|Yicocmo hmoVmo. Xþgè`m `moJ{XZmcm (2016)Amåhr WmoS>ogo goQ> Pmcmo Am{U `m dfuÀ`m `moJ{XZmcm Amåhr gwgmQ> YmdV gwQ>cmoMåhUmZm!!

"VZ-_Z gwX¥T> R>odÊ`mgmR>r `moJmä`mgmMr H$mg Yamdr, `moJgmYZm H$amdr', hrg§H$ënZm {dœñVamda ZoÊ`mMo lo` àYmZ_§Ìr lr. Za|Ð _moXr `m§À`mH$S>oM OmVo. `mAm§Vaamï´>r` `moJ gmohù`mMo ho {Vgao df©. `m dfu åhUo OJmÀ`m nmR>rdaÀ`m 180XoemV 5000hÿZ OmñV {R>H$mUr hm {XZ gmOam Ho$cm Jocm. "Amamo½`mgmR>r `moJ' hmøm dfuÀ`m H$m`©H«$_mMm CÔoí` hmoVm. `moJ {dÚm {ZHo$VZ_Ü`ohr hm {Xdg AZoH${R>H$mUr CËgmhmV gmOam Ho$cm Jocm. `mo{d{ZÀ`m {Z`{_V `moJdJmªZr Am{U BVagdmªZrM Amnmnë`m narZo \$maM Cn`wº$ H$m`©H«$_ gmXa Ho$co. Á`m§Zr Á`m§Zr ømH$m`©H«$_m§Mm cm^ KoVcm Vo YÝ` Pmco. BVHo$M Zìho, Va XÿaXe©ZÀ`m "gømÐr' dAmH$medmUr _§w~B©À`m "Apñ_Vm' M°ZocZo XoIrc `moJ {dÚm {ZHo$VZÀ`m H$m`©H«$_m§MrXIc KoVcr. (DD Sahyadri Channal darc Report on International YOGA

DAY held on 21st June 2017 avaliable on www.youtube.com)

gømÐr dm{hZrdarc "h°cmo gIr' øm H$m`©H«$_mV `mo{d{ZMo Á`oð> `moJ{ejH$lr. XþJm©Xmg gmdV øm§Mr EH$ VmgmMr _wcmIV `moJ {dÚm {ZHo$VZÀ`m H$m`m©Mr_hVr nQ>dyZ Jocr. XÿaXe©Zdarc Am§Vaamï´>r` `moJ{XZmÀ`m H$m`©H«$_m§À`m d¥Îmm§VmMrgwédmV _w»`_§Ìr lr. XodoÝÐ \$S>Udrg øm§À`m gh^mJmZo Pmcr Am{U eodQ> `moJ{dÚm {ZHo$VZÀ`m Xm_co `moJH|$ÐmÀ`m gmYH$m§Zr gmXa Ho$coë`m `moJàmË`{jH$m§ZrPmcr. `moJ {dÚm {ZHo$VZcm {Xcoë`m eodQ>À`m OdiOdi Xhm {_{ZQ>mV Xm_co`moJ H|$ÐmVrc `moJgmYZm H$aUmao gmYH$, Ë`m§Mr `moJgmYZm-`moJmgZo, `moJ{ejH$,g§ñWoMo {dœñV Am{U g§ñWoZo àH$m{eV Ho$cocr nwñVHo$ d g§ñWoMo _wInÌ "`moJdmVm©'øm gJù`m§~Ôc OZVocm _m{hVr {Xcr Jocr.

Page 14: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 16

`moJdmVm©

`moJ {dÚm {ZHo$VZMo {dœñV øm ZmË`mZo lr. _wHw§$X ~oS>oH$a ga d Á`oð>ZmJ[aH$-gmYH$-`moJ{ejH$ øm ZmË`mZo lr. Cëhmg Voc§J `m§Mr _wcmIVhr gømÐrdm{hZrda XmIdcr Jocr. `m H$m`©H«$_mÀ`m g_mcmoMZmMr "`moJoZ {MÎmñ` nXoZdmMm§ _c§ earañ` Vw d¡ÚHo$ZŸ& `mo@nmH$amoÎm§ àda§ _wZrZm§ nV§O{c_²àm§OcramZVmo@pñ_Ÿ&&' (åhUOo "`moJmZo {MÎmmMm, nXmZo (ì`mH$aUmZo) dmUrMm dd¡ÚH$mZo earamMm _c Á`mZo Xÿa Ho$cm, Ë`m _w{Zloð> nV§OctZm _r A§Ocr~Õ H$ê$Z(hmV OmoSy>Z) Z_ñH$ma H$aVmo.') _hmH$dr ^V©¥harZo aMcoë`m `m àmV…ñ_aUr`d§XZmZo Xm_co `moJ H|$ÐmVrc H$m`©H«$_mMr gwédmV Pmcr. {ZdoXH$mZo AÜ`mË_, CÞVr,H¡$dë`, AmË_ñdê$n øm gdmªMo Amdí`H$ VodT>o {ddoMZ H$ê$Z `moJ {dÚm {ZHo$VZMmB{Vhmg d `moJ {dÚm {ZHo$VZMo g§ñWmnH$ d g§MmcH$ `moJmMm`© nÙlr gXm{edqZ~miH$a JwéOr øm§À`m H$m`m©Mr OZVocm AmoiI H$ê$Z {Xcr. Aem àH$maoXÿaXe©Zdarc hm N>moQ>mgm d¥Îmm§V `moJ {dÚm {ZHo$VZÀ`m H$m`m©Mr AmoiI H$ê$ZXoÊ`mMm EH$ ñVwË` à`ËZ R>acm, Ago åhUmdogo dmQ>Vo.

ømM gømÐr dm{hZrda Xþnmar 1 dmOVm (nwZ…àjonU amÌr 11 dmOVm) "h°cmogIr' øm EH$m VmgmÀ`m H$m`©H«$_mV `moJ {dÚm {ZHo$VZMo CnH$m`m©Ü`j d Á`oð>`moJ{ejH$ lr. XþJm©Xmg gmd§V øm§Mr EH$ àýmoÎmadOm CÎm_ _wcmIV KoÊ`mVAmcr. Ë`m ì`{V[aº$, _§w~B© AmH$medmUrÀ`m "Apñ_Vm' H$m`©H«$_mVhr lr. gmd§V`m§Mm gh^mJ hmoVm. ømM {Xder _amR>r X¡{ZH$ "cmoH$_V'_Ü`o Amnco qZ~miH$agad qZ~miH$a~mB© øm§À`mda n[aM`mË_H$ coIhr à{gÕ Pmcm hmoVm. WmoS>Š`mV, g§VkmZoœam§Mr "AmË_H$ë`mU d {dœH$ë`mUmMr' g§H$ënZm øm dfuÀ`m `moJ {dÚm{ZHo$VZÀ`m Am§Vaamï´>r` `moJ{XZr gmXa Pmcoë`m {d{dY H$m`©H«$_m§VyZ ñnï>nUo {XgyZAmcr. `moJ {dÚm {ZHo$VZÀ`m gd© `moJ{ejH$m§Mr, H$m`©H$Ë`mªMr AmË_H$ë`mUmnmgyZ{dœH$ë`mUmH$S>o {ZKmcoë`m dmQ>MmcrMr OUy Vr EH$ PcH$M hmoVr!

�����

Page 15: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

17 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

Zdr _w§~B©Vrc dmg§{VH$ `moJdJmªgmR>rAm`mo{OV Img H$m ©H«$_

E

A{ZVm {~S>dB©(`moJ{e{jH$m, `moJ{ejH$ à{ejU Aä`mgH«$_, dmer, 7738835670)

`moJ {dÚm {ZHo$VZ_Yrc 40ì`m `moJ{ejH$ à{ejU Aä`mgH«$_m§VJ©Vdmg§{VH$ `moJdJm©Vrc {H«$`m, àmUm`m_ d Ü`mZ `m§Mr gÌo 14 _o 2017cm åhUOo_mV¥{XZmÀ`m {Xder nma nS>cr. \$maM CËgmhmV d Omo_mV gd© H$m`©H«$_ g§nÞ Pmco._whÿV© AJXr N>mZ OwiyZ Amcm hmoVm. `moJ {dÚm {ZHo$VZ åhUOo OUy H$mhr gd©`moJgmYH$m§Mo n§T>anyaM Am{U _mV¥{XZmÀ`m _whwVm©da gd© `mo.{d.{Z.Mm n[adma d`moJgmYH$ BWo _mD$crÀ`m gm{ÞÜ`mV CnpñWV hmoVo. åhUyZM dmQ>Vo hm hmoVm"Xþ½YeH©$am `moJ!' Zoh_rà_mUoM gd©M gÌo ì`dpñWV[aË`m g§nÞ hmoÊ`mgmR>r gd©{ejH$m§Zr OmoaXma V`mar Ho$cr hmoVr. Á`w{Z`a {ejH$m§ZrgwÕm AmnAmnë`mH|$Ðm_Yrc gmYH$dJm©cm `mo½` àH$mao H$ënZm XoD$Z øm H$m`©H«$_mgmR>r `oÊ`mg àd¥ÎmHo$co hmoVo.

`moJ {dÚm {ZHo$VZMo Img d¡{eï>ç Ago H$s `oWo hmoUmam H$moUVmhr H$m`©H«$_IynM CËgmhnyU© d AmZ§X_` dmVmdaUmV hmoVmo. øm doioghr ømcm AndmX H$gmAgoc? ZdrZ `moJ{ejH$ VgoM BVa `moJào_r øm§Mm CËgmh Va Amog§Sy>Z dmhVhmoVm. gH$mir gmS>oghm, nmdUogmVnmgyZM gd©OU `mo{d{ZÀ`m ^ì` dmñVyV åhUOoM"`moJ^dZ', dmer `oWo CnpñWV hmoVo. AmnAmnë`m H|$Ðm_Yrc gmYH$m§ZmAënmonhma-OodUmMr Hy$nZo d Mncm R>odÊ`mgmR>r {neì`m XoÊ`mMr O~m~Xmarì`dpñWV[aË`m nma nmS>cr OmV hmoVr. àdoeÛmamnmer ñdmJVmgmR>r gd©OU gÁOhmoVo. CnpñWV _§S>irgmR>r Cn_m, Mhm, H$m°\$s d g§H$ï>rMm Cndmg Agcoë`m§gmR>r\$io Aer AënmonhmamMr MmoI ì`dñWm Ho$cr Jocr hmoVr. `mo.{d.{Z.À`m AÞnyUm©{MQ>Urg _°S>_ øm gd© Jmoï>tda ~maH$mB©Zo cj R>oD$Z, H$m` hdo ZH$mo Vo OmVrZo nmhVhmoË`m. _mc{dH$m _°S>_ Amnë`m _Yya dmUrZo gyÌg§MmcZmMr Ywam gm§^miV hmoË`m.H$m`©H«$_mcm gwédmV hmoÊ`mAmYr Ë`m§Zr Amcoë`m gmYH$m§Zm `mo.{d.{Z._Ü`o hmoVAgcoë`m gd© Aä`mgH«$_m§Mr _m{hVr {Xcr Am{U AJXr doioda åhUOo ~amo~a

Page 16: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 18

`moJdmVm©

AmR> dmOVm H$m`©H«$_mcm gwédmV Pmcr. gmoZmcr _°S>_Zo àmW©Zm KoD$Z dmVmdaU-{Z{_©Vr Ho$cr. CËgd_yVu Jwéd`© qZ~miH$a JwéOtÀ`m hñVo H$m`©H«$_mMr gwédmVPmcr. H$moUVmhr H$m`©H«$_ Agmo Jwê$OtMm CËgmh Amog§Sy>Z dmhV AgVmo. gVVMohè`mda pñ_Vhmñ`. {H$Vr ghOnUo Vo àË`oH$mer ~mocVmV, g§dmX gmYVmV. ømd`mVhr ZoQ>mZo ~gyZ Vo gd© H$m`©H«$_ EoH$VmV, nmhVmV. Ia§M J«oQ>M!

n{hco gÌ hmoVo ew{Õ{H«$`m àmË`m{jH$m§Mo. Zohm _°S>_Zr A{Ve` ~maH$mB©Zoew{Õ{H«$`m§{df`r _m{hVr XoD$Z ZdrZ {ejH$m§H$Sy>Z AJXr ghOnUo d nyU© V`mar{ZerOcZoVr, a~aZoVr, dogU AmXr gd© {H«$`m A{Ve` ghOVoZo d CËH¥$ï>nUo H$ê$ZKoVë`m. gmd§V gam§Zr Img Aer gyÌZoVr H$ê$Z XmI{dcr. H$nmc^mVr, X§S>Ym¡Vr,Zm¡cr, dñÌYm¡Vr, JOH$aUr, ì`mK«H$aUr Aem AZoH$ ew{Õ{H«$`m§~Ôc `mo½` VrAä`mgnyU© _m{hVr CnpñWVm§Zm {_imë`m_wio `m¡{JH$ {H«$`m§~Ôc Ë`m§À`m _ZmVAgcocr ^rVr Zm{her hmoÊ`mg _XV Pmcr. ^rVr d CËgwH$VoMr g§{_l à{V{H«$`mgJù`m§À`m Mohè`mda ñnï> {XgV hmoVr. øm gd© ew{Õ{H«$`m ì`dpñWVnUo nmanmS>Ê`mgmR>r _§MmÀ`m _mJo ^ocm _°S>_, g§Vmof ga, g§O` ga d BVa {ejH$d¥§X gd©àH$maMo ghmæ` H$aÊ`mV ì`J« hmoVo.

øm Z§VaMm H$m`©H«$_ åhUOo gmd§V gam§Zr {c{hcoë`m "{ZgJm©hma' `m nwñVH$mMo"{d_moMZ'. Ë`mgmR>r Amcoë`m nmhþUo_§S>irMr ^mfUo Pmcr. nwT>rc H$m`©H«$_ hmoVm"àmUm`m_mMr àmË`{jHo$'. _§Owlr _°S>_ `m§Zr àmUm`m_mg§~§Yr gImoc _m{hVr XoD$ZCnpñWV `moJgmYH$m§H$Sy>Z AZwcmo_-{dcmo_, CÁOm`r d ^«m_ar aoMH$ ho àmUm`m_àmË`{jH$m§ghrV H$adyZ KoVco.

dmg§{VH$ `moJdJm©V ^mJ KoVcoco gmYH$ AmVm CËgmhrV hmoD$Z OmUrdnyd©H$`moJ{df`H$ A{YH$m{YH$ _m{hVr OmUyZ KoÊ`mgmR>r CËgwH$VoZo à`ËZ H$aVmZm {XgVhmoVo. {VH$S>o nwñVH$m§À`m ñQ>m°cda crZm _°S>_, d§XZm _°S>_, gwOmVm _°S>_, [aZm_°S>_ `mo{d{Z àH$m{eV nwñVH$m§~ÔcMr _m{hVr XoV hmoË`m. àË`oH$ {ejH$ VËnaVoZoAmnmnë`m H$m_mMr O~m~XmarZo H$miOr KoV hmoVo.

Ë`mZ§Va ñdmJV g_ma§^mMm H$m`©H«$_ Pmcm. àË`oH$ H|$Ðmdarc Á`w{Z`a {ejH$_§S>ir d Ë`m§À`m~amo~a Ë`m§Mm n°a|Q> {ejH$ ({gZr`a), Aem nÕVrZo Ë`m§Zm J«wnZoñQ>oOda ~mocmdyZ Ë`m§Mm nwînJwÀN> XoD$Z gËH$ma H$aÊ`mV Amcm. Á`w{Z`a{ejH$m§gmR>r ñdV…~ÔcMm AmXa {ÛJwUrV H$aUmam Vmo gmohim hmoVm.

IamoIarM dm`.Q>r.Q>r.gr. Mm H$mog© åhUOo nyU©nUo ì`{º$_Îd {dH$mgmMo à{ejU(Q´>oqZJ) XoUmam Aä`mgH«$_ åhUm`cm hdm. dmg§{VH$ `moJdJ© (g_a `moJ H$mog©)`eñdrnUo nyU© hmoUo åhUOo øm gJù`m§Mm OUy H$igmÜ`m` hmoVm. qZ~miH$a

Page 17: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

23 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

_°S>_Zthr WmoS>çm doimgmR>r H$m hmoB©Zm, nU H$m`©H«$_mgmR>r hOoar cmdcr hmoVr.AmVm AIoaMm Q>ßnm hmoVm Xmg gam§Mo "Ü`mZ' øm {df`rMo gÌ. gwédmVrcm

Ë`m§Zr àojH$m§Zm Jmoï>rê$nmZo Ü`mZm~ÔcMr AmoiI H$ê$Z {Xcr. Ü`mZmÀ`m doJdoJù`mnÕVr, Ë`mgmR>r H$amdr cmJUmar AmgZm§Mr V`mar, øm gdmªMo ZoQ>Ho$ {ddoMZ Ë`m§ZrHo$co d gmYH$m§H$Sy>Z doJdoJù`m àH$mamZo Am|H$ma Ü`mZ H$ê$Z KoVco. CXm. gma»`m_mÌo_Ü`o Am|H$mamMo CƒmaU, cKw d XrK© Am|H$ma. "J§Jm-O_Zm Am|H$ma' ømàH$mamgmR>r CnpñWV gd© gmYH$m§Mo XmoZ JQ> H$aÊ`mV Amco. EH$m JQ>mZo Amo_²MoCƒmaU H$am`Mo Am{U Vo CƒmaU g§nm`À`m AmVM Xþgè`m JQ>mZo Amo_²Mo CƒmaUgwê$ H$am`Mo. Ago AmirnmirZo Ho$ë`mZo EH$ {_l ZmXm§Mo doJioM H§$nZ^marVdmVmdaU {Z_m©U hmoD$Z Ë`m H§$nZm§Mm dmVmdaUmda Pmcocm n[aUm_ AZw^dUo hrEH$ doJir AZw^yVr àË``mg Amcr. Aem àH$maMo Am|H$ma Ü`mZ nydu qZ~miH$aJwéOr AJXr g_agyZ KoV AgV, ømMr øm H$m`©H«$_mÀ`m {Z{_ÎmmZo AmR>dU Pmcr.Aem àH$mao gmYH$m§Zr gH$mir 8 Vo 12.30 n`ªV AJXr em§VVoZo `moJ{df`H${d{dY AZw^d KoD$Z ^mamdcoë`m pñWVrV V¥á _ZmZo ~aoM H$mhr ZdrZ {eH$m`cm{_imë`mMm AmZ§X KoVcm, Zìho cwQy>Z Zocm.

Aæ`a gam§Zr Amnë`m Img AmJù`m-doJù`m e¡cr_Ü`o {edmoh_² {edmoh_²MoCƒmaU gJù`m§H$Sy>Z H$adyZ KoVco. "`moJ^dZ' øm dmñVy_Ü`o Iyn gH$mamË_H$D$Om© Amho, ømMm nwZ… EH$Xm gJù`m§Zm àË`` Amcm. `moJ{ejH$ à{ejUAä`mgH«$_mVrc gJù`mV N>moQ>r Á`w{Z`a {e{jH$m VÝdr dm_Z {hZo Am^maàXe©ZmMm ^ma g_W©nUo gm§^micm.

AmVm gJù`m§Zm ^moOZmgmR>r Am_§{ÌV Ho$co Joco. ^moOZm~amo~a {_imcoë`mA_yë` kmZmÀ`m godZmZo Amcocm V¥árMm T>oH$a XoV gd©OUm§Zr nwZ… `moJ^dZ_Ü`o`oÊ`mMm X¥¥T> g§H$ën H$arV nyU© g_mYmZmZo {Zamon KoVcm!

�����

Page 18: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 24

`moJdmVm©

hR>àXr{nH$m (àmUm`m_ {d^mJ) …EH$ CÎm_ `moJ_mJ©Xe©H$(coIm§H$ 39)E

J§Ymcr XmeaWo

(^«_UÜdZr … 9322264963)

CÁOm`r àmUm`m_mMo \$m`Xo

CÁOm`r àmUm`m_mMo \$m`Xo H$m` AmhoV, `m~Ôc ñdmË_mam_m§Zr ûcmoH$ H«$. 52Mr Xþgar Amoi Am{U ûcmoH$ H«$. 53À`m XmoÝhr AmoitVyZ g{dñVa dU©Z Ho$co Amho.

ícoî_Xmofha§ H$ÊR>o XohmZc{ddY©Z_²Ÿ&& (h.à.2.52)ZmS>rOcmoXamYmVwJVXmof{dZmeZ_²Ÿ&JÀN>Vm {Vð>Vm H$m`©_wÁOmæ`m»`§ Vw H§w$^H$_²Ÿ&& (h.à.2.53)

åhUOoM H$\$OÝ` H§$R>Xmof Xÿa H$aUmam, OR>amp½Z àXrá H$aUmam, ZmS>r, OcmoXa,YmVwg§~§Yr Xmof Xÿa H$aUmam Agm hm CÁOm`r àmUm`m_ Amho. åhUyZ Ë`mMm Aä`mgCR>Vm-~gVm gXm gd©H$mi Ho$cm nm{hOo.

AmnU AmVm EHo$H$m \$m`Úm~Ôc MMm© H$ê$. gd©àW_ ñdmË_mam_ _w{Z gm§JVmV"ícoî_Xmofha_²&' åhUOo CÁOm`r àmUm`m_ hm H$\$OÝ` H§$R>Xmof Xÿa H$aUmam Amho.CÁOm`r H$aVmZm nyaH$ d aoMH$ `m XmoÝhr doiog hdm Kemcm KmgyZ AmV `oVo d~mhoa OmVo. `m hdoÀ`m Kf©Um_wio H§$R>ñWmZm_Ü`o Agcocm H$\$ _moH$im hmoVmo dH$\$mÀ`m A{YŠ`m_wio hmoUmam ImoH$cm, gXu, œgZ {dH$ma `m§Zm AWm©VM à{V~§YhmoVmo. dmV, {nÎm d H$\$ ho {ÌXmof earamV g_ à_mUmV AgVrc VaM Vo earamgcm^Xm`H$ R>aVmV. Ë`m§Mo à_mU JaOonojm OmñV AWdm H$_r Pmco, Va Ë`m_wioAmOma CX²^dy eH$VmV. H§$R> d djnmoH$ir ho earamVrc H$\$mMo _w»` ñWmZ Amho.hm H$\$ Ooìhm Xÿ{fV hmoVmo Voìhm Ë`mg ûcoî_m, åhUOoM "e|~yS>' Ago åhUVmV. O|ìhmH§$R>Xmof {Z_m©U hmoVmV Voìhm hm Xÿ{fV ûcoî_ gVV œgZ_mJm©V V`ma hmoVmo d Vmo_wImdmQ>o ~mhoa Q>mH$cm OmVmo qH$dm nwT>o OR>amV nmR>dcm OmVmo. Aer gXu à_mUmnojmOoìhm A{YH$ hmoVo Voìhm X_m, gm`ZmogmB©Q>rg `m§gmaIo AmOma hmoVmV. CÁOm`ràmUm`m_mÀ`m amoOÀ`m gamdmZo ho {dH$ma H$_r hmoVmV, Agm Xmdm _wZr ñdmË_mam_H$aV AmhoV.

Page 19: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

25 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

nwT>Mm \$m`Xm "XohmZc{ddY©Z_²'. Xoh åhUOo eara d AZc åhUOo Ap½Z.XohmVrc Ap½Z åhUOoM OR>amp½Zcm ñdmË_mam_ XohmZc åhUV AmhoV. `m Ap½ZMrd¥Õr CÁOm`r àmUm`m_mZo hmoVo Ë`m_wio nMZmÀ`m VH«$marnmgyZ _wº$Vm {_iVo.earamcm CîUVm nwadUo, D$Om© XoUo, AÞmMo nMZ H$aUo, AÞagmMo emofU H$aUo dAÞmVrc Z nMcocm ^mJ VgoM earamcm ZH$mo AgUmao KQ>H$ earam~mhoa Q>mH$Uo,hr gd© H$m_o `m OR>amp½ZÛmao Ho$cr OmVmV. Zm^rñWmZmÀ`m {R>H$mUr earamMoD$Om©ñWmZ Amho. `m {R>H$mUmcm earamMo {dÚwV ñWmZ, {~OcrKa qH$dm nm°dahmD$g`m ZmdmZohr g§~moYco OmVo. earamVrc EHy$U 72,000 ZmS>çm§_Yrc _hÎdnyU©ZmS>çm§Mm g_yh `m {R>H$mUr Amho, Ago `moJemñÌ gm§JVo d earaemñÌmÀ`m Ñï>rZoearamVrc AË`§V _hÎdmMr nMZg§ñWm d Ë`mVrc OR>a, ßcrhm, ñdmXþqnS>, chmZAmVS>o, BË`mXr _hÎdmMo Ad`d `m {R>H$mUr AgVmV. earamVrc hr CîUVm H$_rqH$dm OmñV hmoUo, åhUOoM OR>amp½Z _§X hmoUo qH$dm OR>amp½Z Amdí`H$VonojmA{YH$ Vrd« hmoUo, ho XmoÝhr àH$ma Amamo½`mÀ`m X¥ï>rZo YmoH$mXm`H$ AmhoV. earamMogd©gm_mÝ` Vmn_mZ 970 Vo 98.50 BVHo$ AgVo. Ë`mnojm Vo H$_r Pmco Va earaW§S> nS>Vo d A{YH$ Pmco Va Vmn Amcm, Ago AmnU åhUVmo. CÁOm`r àmUm`m_mVAmnU H§$R>mMo H$mhrgo AmHw§$MZ H$aV djœgZ H$aVmo. hm àmUm`m_ earamcm CîUVmXoUmam Amho. Kemcm hmoUmè`m hdoÀ`m Kf©UmZo hr D$Om© d CîUVm {Z_m©U hmoVo.åhUyZM "XohmZc{ddY©Z_²' hm CÁOm`r àmUm`m_mMm EH$ _hÎdnyU© \$m`Xm Amho,Ago ñdmË_mam_ gm§JVmV.

AmVm nwT>Mm \$m`Xm gm§JVmZm ñdmË_mam_ åhUVmV- "ZmS>rOcmoXamYmVwJV-Xmof{dZmeZ_²Ÿ&' `mMm AW© earam§VJ©V ZmS>r d YmVw g§~§YrV Xmof Xÿa H$aUmam dOcmoXa Zm_H$ amoJ Zmhrgm H$aUmam, Agm hm àmUm`m_ Amho. "ZmS>r' øm eãXmcm`moJemñÌmV Iyn _hÎd Amho. `m ZmS>çm§~Ôc AZoH$ {R>H$mUr {ddoMZ Amë`m_wioË`mMr nwZéº$s H$aV Zmhr (nhm ûcmoH$ H«$. 2.19, 20). `m ZmS>çm§g§~§YrÀ`mAmOmam§Zm CÁOm`r àmUm`m_mZo à{V~§Y hmoVmo. ZmS>çm _w»`V… earamVrc ImÚnXmW©,Oc, ag, aº$, J«§WtMo òmd, dm`y, g§doXZm EH$m {R>H$mUmhÿZ Xþgè`m {R>H$mUr ZoÊ`mMoH$m`© H$aVmV. earamV Ë`m§Mr g§»`m hOmamoZo Amho. `m ZmS>çm§_Ü`o AdamoY {Z_m©UPmë`mg da d{U©coco nXmW© EH$m {R>H$mUmhÿZ Xþgè`m {R>H$mUr ghOnUo OmD$ eH$VZmhrV. Ë`m_wio earamV nmUr gmR>Uo, aº$mÀ`m JmR>r hmoUo, g§doXZm Z nmohmoMUo, AgoAg§»` AmOma hmoD$ eH$VmV. _wZr ñdmË_mam_m§À`m _Vo CÁOm`r àmUm`m_mÀ`mAä`mgmZo Ago Xmof Xÿa hmoD$Z ZmS>rg§~§YrV AmOma hmoV ZmhrV. Or Jmoï> ZmS>çm§Mr,VrM Jmoï> YmVwg§~§Yr Amho. Am`wd}XmZwgma eara ho gáYmVw§Zr ~Zco Amho. ag, aº$,

Page 20: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 26

`moJdmVm©

_m§g, _oX, ApñW, _ÁOm d ewH«$, Ago ho gmV YmVy AmhoV. `m gmV YmVw§g§~§YrH$moUVohr AmOma AgVrc Va Vo CÁOm`r àmUm`m_mÀ`m {Z`{_V Aä`mgmZo ZmhrgohmoVmV. ZmS>r d YmVw§À`m AmOmam§~amo~aM OcmoXa hm AmOma gwÕm CÁOm`ràmUm`m_mZo Zmhrgm hmoVmo. Oc+CXa åhUOo OcmoXa. Oc åhUOo nmUr Am{U CXaåhUOo nmoQ>. nmoQ> d N>mVrÀ`m nmoH$irV Ooìhm nmUr gmRy>Z amhVo, Ë`m nmÊ`mMo `mo½`àH$mao dhZ hmoV Zmhr, Voìhm hmoUmè`m AmOmamg "OcmoXa' Ago åhUVmV. OcmoXahm J§^ra ñdê$nmMm AmOma Amho. Ho$di CÁOm`r àmUm`m_mÀ`m Aä`mgmZo Vmo XÿahmoUo Iao Va H$R>rUM Amho. _wZr ñdmË_mam_ n[aUm_m§~m~V gm§JVmZm Zoh_rMA{Ve`moº$ dU©Z H$aVmZm AmT>iVmV. Ë`m_wio ZmS>r, YmVy `m g§~§YrMo J§^ra {dH$maVgoM OcmoXamgmaIm AmOma Ho$di CÁOm`rZo ~am hmoUma Zmhr, `mMo ^mZ R>odm`cmhdo. na§Vw Oo gmYH$ {Z`{_V CÁOm`r àmUm`m_mMm Aä`mg H$aVmV Ë`m§À`mgmR>r `mAmOmam§Zm {Z{üVM à{V~§Y hmoB©c. CÁOm`r àmUm`m_ gmYH$m§Zr amoO H$amdm åhUyZH$Xm{MV Ago A{Ve`moº$ dU©Z _wZr ñdmË_mam_m§Zr Ho$co Agmdo.

BVHo$ AZoH$ \$m`Xo XoUmam hm àmUm`m_ Amho. åhUyZ Vmo "JÀN>Vm {Vð>Vm H$m`}'åhUOo OmVm `oVm, Cä`m Cä`m AWdm H$m_ H$aVm§Zmhr H$aÊ`mg haH$V Zmhr, AgoñdmË_mam_ gm§JVmV. Iao Va àmUm`m_ H$aÊ`mgmR>r AZoH$ ~§YZo AgVmV. ~¡R>H$sMoAmgZ, {Ì~§Y, _ZmMr EH$mJ«Vm, doi, BË`mXr gd© Jmoï>r nmiyZ ì`ñVOrdZe¡cr_Ü`o amoOÀ`m amoO àmUm`m_mMm Aä`mg hmoUo, IamoIa H$R>rU Jmoï> Amho.ho gd© nmiVm§Zm gmYH$m§da AZoH$ ~§YZo `oVmV Am{U hrM ~§YZo gd©gm_mÝ`gmYH$m§Zm OmMH$ R>aVmV d n[aUm_r `moJmä`mg Xÿa gmacm OmVmo. Aem gmYH$m§gmR>rIamoIaM hm àmUm`m_ åhUOo EH$ daXmZ Amho. Amåhmcm nÙmgZmV ~gVm `oVZmhr, R>am{dH$ doi gmYVm `oV Zmhr, àmUm`m_mgmR>r nwaogm doihr XoVm `oV Zmhr,`m gma»`m g~~r gm§JUmè`m§gmR>r ñdmË_mam_m§Zr AZoH$ dfmªnyduM BWo CÎma XodyZR>odco Amho. Ë`m§À`m _Vo, Vwåhmcm ho gd© O_V Zgoc Var R>rH$ Amho. _J `oVmOmVm, Cä`m pñWVrV, H$m_ H$aVmZm gwÕm hm C‚mm`r àmUm`m_ H$amd`mg haH$VZmhr. AmnUmg Ë`mMo emar[aH$ \$m`Xo Z¸$sM {_iVrc. IamoIaM ñdmË_mam_m§MrXÿaÑï>r d gmYH$m§Zm `moJmä`mgmg àd¥Îm H$aÊ`mMr hr d¥Îmr dmImUÊ`mOmoJr Amho.

ñdmË_mam_ _wZtZr CÁOm`rMo \$m`Xo WmoS>ogo A{Ve`moº$ dU©Z H$ê$Z gm§{JVcoAmhoV, ho Oar _mÝ` Ho$co Var earaemñÌ Ñï>çm CÁOm`rÀ`m {Z`{_V gamdmZo nwT>rc\$m`Xo AmnUmg {_iVrc, `m~Ôc e§H$m Zgmdr.

1) CÁOm`r àmUm`m_mV AmnU H§$R>g§H$moM H$ê$Z œmg KoVmo. H§$R>g§H$moMHo$ë`m_wio œmgZ{cH$m AmH§w${MV hmVoo. Ë`m_wio hdog AmV `oÊ`mg d ~mhoa

Page 21: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

27 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

OmÊ`mg AS>Wim {Z_m©U hmoVmo. `m AS>Wù`m_wio nyaH$ d aoMH$ g§nyU©H$aÊ`mH$[aVm œgZ {d^mJm§Zm A{YH$ \w$Jmdo cmJVo d nyU© aoMH$mH$[aVmN>mVrMo d nmoQ>mMo A{YH$ AmH§w$MZ H$amdo cmJVo, åhUOoM amIrdœgZj_VoMm A{YH$m{YH$ Cn`moJ H$amdm cmJVmo. Ago Ho$ë`m_wio Zoh_rMoœgZ gmono d hcHo$ hmoVo, VgoM Ë`m_wio œgZj_Vmhr dmT>Vo.

2) _|Xÿcm aº$mMm d aº$mcm Am°pŠgOZMm åhUOoM àmUdm`yMm ^anya nwadR>mhmoVmo.

3) H$m~©ZS>m`Am°ŠgmB©S>Mo dmT>rd à_mU ghZ H$aÊ`mMr _|XÿMr j_Vm dmT>Vo.4) CXanmoH$irVrc gd© Ad`dm§Mo gwIX _X©Z hmoVo. Ë`m_wio œgZ d

nMZg§ñWm A{YH$ {H«$`merc d H$m`©j_ hmoVmV.5) ^anya aº$nwadR>çm_wio kmZV§Vy§Mo H$m`© gwYmaVo, CÞV hmoVo.6) ZmXmZwg§YmZm_wio _Z em§V d pñWa hmoVo.7) amoOÀ`m gamdmZo D$Om© {Z{_©Vr hmoVo d earamMo dOZgwÕm H$_r hmoVo, Ago

g§emoYZmA§Vr {gÕ Pmco Amho.AmVm BVHo$ gJio \$m`Xo {_idÊ`mgmR>r CÁOm`r àmUm`m_mMm Aä`mg Zo_H$m

{H$Vr doi Ho$cm nm{hOo? H$maU hR>àXr{nHo$À`m `m ûcmoH$mV CÁOm`rMm Aä`mg{H$Vr doi H$amdm, `m~Ôc H$mhrM gm§{JVcoco Zmhr. Vmo CR>Vm, ~gVm, `oVm, OmVmH$m_ H$aVm§Zm H$amdm, åhUOoM Vmo Z¸$sM H$amdm, ho _mÌ R>mgyZ gm§{JVco Amho.AWm©V "Jwê$n{Xï>_mJ}U àmUm`m_mZ² g_ä`goV²Ÿ&' Ago AJmoXaM EH$m ûcmoH$mVyZgm§{JVco Agë`m_wio Jwê$H$Sy>Z àË`j {eHy$Z JwéÀ`m Amkoà_mUoM CÁOm`r àmUm`m_{H$Vr doi H$amdm, ho Á`mMo Ë`mZo R>adm`Mo Amho, AgoM H$Xm{MV ñdmË_mam_m§ZmAno{jV Agmdo. na§Vw Hw$dc`mZ§X ñdm_tÀ`m _Vmà_mUo, AmË_~coÀNw>H$ gmYH$m§gmR>rCÁOm`rÀ`m AmdV©Zm§Mr g§»`m 320 BVH$s Agmdr. EH$ œmg KoUo (nyaH$) dgmoS>Uo (aoMH$) åhUOo Pmco EH$ AmdV©Z. Aem 320 AmdV©Zm§Zm 2 qH$dm 4~¡R>H$sV nyU© H$amdo. na§Vw Á`m§Zm earag§dY©Z H$am`Mo Amho, Ë`m§Zr 240 AmdV©ZoXmoZ {d^mJmV nyU© H$amdrV Am{U Ë`mgmR>r gH$mi d g§Ü`mH$mi hr doi gdm}Îm_Amho. XmoÝhr àH$maÀ`m `moJgmYH$m§Zr gwédmVrc EH$m ^mJmV 7 AmdV©Zo H$aUo `mo½`R>aoc. Ë`m§Zr Xa AmR>dS>çmcm VrZ AmdV©Zo dmT>dmdrV. ñdm_r Hw$dc`mZ§X `m§Zr hmà`moJ hOmamo gmYH$m§da Ho$cm d Vmo AË`§V gwa{jV Amho, Ago Ë`m§Zm AmT>iyZAmco. earag§dY©Z H$aÊ`mgmR>r Oo gmYH$ `moJgmYZm H$aVrc Ë`m§Zr H§w$^H$m{edm`hm Aä`mg H$amdm, Agohr ñdm_rOr gwMdVmV.

Amnë`m qZ~miH$a Jwê$OtZr earag§dY©ZmgmR>r 5 AmdV©Zm§nmgyZ gwédmV H$ê$Z

Page 22: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 28

`moJdmVm©

àË`oH$ AmR>dS>çmcm C‚mm`rÀ`m 5 AmdV©Zo dmT>dV Amnë`m JaOoZwgma 20 Vo 60AmdV©Zo H$amdrV, Ago gwMdco Amho. na§Vw Á`m§Zm öX`mMm qH$dm \w$ß\w$gmMm J§^ra{dH$ma Agoc, Kemg§~§{YV H$moUVohr J§^ra {dH$ma AgVrc, Ë`m§Zr _mÌ EImÚmVÁk `moJ{ejH$mMm Adí` g„m ¿`mdm. ñdV…À`m O~m~Xmarda A{VCËgmhmZoCÁOm`rMm Aä`mg Z Ho$cocmM ~am.

Koa§S> g§{hVoV `m àmUm`m_mÀ`m n[aUm_mg§~§Yr Imcrc à_mUo ûcmoH$ AmT>iVmV.CÁOm`r H§w$^H§$ H¥$Ëdm gd©H$m`m©{U gmY`oV²Ÿ&Z ^doËH$\$amoJ§ M H«w$Im`waOrU©H$_²Ÿ&& (Ko. g§. 5.70)Am_dmV j § H$mg§ Ádaßcrhm Z {dÚoV²Ÿ&Oam_¥Ë`y {dZmem` MmoÁOm`t gmY`oÞa…Ÿ&& (Ko. g§. 5.71)`m àmUm`m_mÀ`m n[aUm_m~Ôc hR>àXr{nHo$nojm Koa§S> g§{hVoV A{YH$ {dñVmamZo

MMm© Ho$cocr AmT>iVo. Oo gmYH$ CÁOm`r àmUm`m_mMm Aä`mg XaamoO H$aVrcË`m§Mr gd© H$m`} g\$c hmoVrc, åhUOoM Agm gmYH$ {ZamoJr amhrc, Aer ½dmhràW_M Koa§S>g§{hVmH$ma XoVmV. Ë`mZ§Va H$\$mMo amoJ hmoV ZmhrV, Ago gm§JyZ AZoH${dH$mam§Mr `mXrM Ë`m§Zr {Xcr Amho. Á`m {dH$mam§gmR>r hm àmUm`m_ à{V~§YmË_H$Amho Ë`m_Ü`o {dfmar dm`y, AOrU©, Am_dmV, j`, ImoH$cm, Ádaßcrhm `m amoJm§Mmg_mdoe AmT>iVmo. `m amoJm§À`m ZmdmH$S>o ZOa Q>mH$cr AgVm ho gd© nMZg§ñWoerd œgZg§ñWoer {ZJS>rV amoJ AmhoV, Ago {XgyZ `oVo. Ë`m_wio CÁOm`r àmUm`m_mÀ`mAä`mgmZo `m XmoZ eara g§ñWm§À`m {dH$mam§da à{V~§YmË_H$ n[aUm_ hmoVmo, AgoAmnUhr {Z{üVnUo åhUy eH$Vmo. WmoS>Š`mV gm§Jm`Mo Pmë`mg, Aï>H§w$^H$m§n¡H$sCÁOm`r hm \$ma n[aUm_H$maH$ àmUm`m_ Amho, eara g§dY©ZmgmR>r Vmo IynM Cn`moJrAmho Am{U AZoH$ AmOmam§gmR>r Vmo à{V~§YmË_H$hr Amho. Ë`m_wio C‚mm`ràmUm`m_mMm Aä`mg ñdV…Mr JaO AmoiIyZ {Z{üVM {Za§Va H$amdm, ho Z¸$s.

Page 23: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

29 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

ñd¡a {dMma-_wº$ qMVZ

E

gXm{ed qZ~miH$a(XÿaÜdZr … 27895777)

��hr Jmoï> Amho \¡$Om~mXÀ`m H$m±J«ogÀ`m g§_ocZmVcr. _mPm {_Ì OJy \w$cmarË`m g§_ocZmg Jocm hmoVm d gÝ_mZZr` gmZo JwéOrhr VoWo Amco hmoVo. P|S>md§XZmÀ`mdoir {Va§JmÜdO daM AS>H$cm. H$mhr Ho$ë`m ÜdO {ZKoZm. OJy \w$cmar Yï>nwï> dMni hmoVm. Vmo ÜdOñV§^mda PaPa MT>cm. AS>H$cocm {Va§Jm ÜdO _moH$im Ho$cmd ÜdO da \$S>H$dcm. ho nmhVmM gmZo Jwê$OtZm AmZ§X Pmcm. Ë`m§Zr OJycmnmoQ>mer Yaco d åhUmco, ""~mim, Vy AmO {Va§½`mMr "cmO' amIcrg. VwÂ`m_wio{Va§Jm \$S>H$cm. Vy YÝ` Amhog. Vwcm H$m` ~jrg XoD$?''

OJy åhUmcm, ""Vwåhr ào_mZo nmR>rda hmV {\$a{dcm, EdT>çm _moR>çm g§V_mUgmZo _cm em~mgH$s {Xcr, hoM _r _mPo ^m½` g_OVmo.''

JwéOtZr {dMmaco, ""~mim! Vy Hw$R>cm amhUmam? VwPo Zmd H$m`?''OJy åhUmcm, ""_mPo Zmd OJy \w$cmar. _mÂ`m d{S>cm§Mm \w$co {dH$Ê`mMm Y§Xm

Amho.''""Vy ì`m`m_ H$aVmog H$m?''""_r amoO dmS>r`m nmH©$_Ü`o g§KmÀ`m emIoda OmD$Z IoiVmo Am{U gy`©Z_ñH$ma

H$aVmo. Ë`m_wio _mPo eara ~cdmZ Pmco Amho.''OJy g§KmMm ñd`§godH$ Amho, ho g_Oë`mda JwéOtÀ`m Mohè`mdaMo ^md PQ>H$Z

~Xcco. AmVm gmoÁdi ào_inUm, _¡ÌrMo ^md ~Xcco hmoVo. Ë`m§À`m OmJr H$R>moa^md, naHo$nUm {Xgy cmJcm d gmZo Jwê$Or ""AmnU CÚm ^oQy>'', Ago åhUyZ {ZKyZJoco. OJy Jm|Yicm d Kar Jocm.

hr Jmoï> OJyZo Amåhmcm Xþgè`m {Xder MQ>H$Xma arVrZo gm{^Z` gm§{JVcr.EdT>m _moR>m g§V nwT>mar _mUyg gwÕm {OWo _Ëga, Ûof `m§nmgyZ Xÿa amhÿ eH$cm Zmhr,{VWo gd©gm_mÝ`m§Mo H$m`?

�� ñdmñÏ`mÀ`m KQ>H$m_Ü`o AZwd§{eH$Vm, dmVmdaU `mO~amo~a àmaãY,{Z`Vr, Zer~ ho KQ>H$ XoIrc _hÎdmMo AgVmV.

Page 24: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 30

`moJdmVm©

��`moJmMo VÎdkmZ AmemdmXr d AmZ§XY_u Amho, åhUyZ Vo Zoh_r AmZ§X~«÷mH$S>o OmVo. AmnU VoM "gË`' Yê$Z MmcVmo. nU gË` "JyT>' d "AZmH$cZr`'AgVo. gË` {h_ZJmgmaIo AgVo. AmnU Ë`mMm 1/7 A§eM OmUVmo. åhUyZgË`m{df`r H$_r, g§{já ~mocUo Mm§Jco.

��Jm¡V_ ~wÕm§Zr EH$ AmOmar, EH$ åhmVmam d EH$ _¥V _mUyg nm{hcm. VoË`mda {dMma H$ê$ cmJco d Ë`mVyZ Ë`m§Zr ~wÕm§Mo VÎdkmZ V`ma Ho$co - "gd©_²A{ZË`_² gd©_² Xþ…I_²&' åhUOo ho OJ A{ZË` Amho d gd© OJmV Xþ…IM Xþ…IAmho. Amnë`mH$S>ohr "gwI OdmnmS>o Am{U Xþ…I nd©VmEdT>o' Ago AmnU åhUVmod Vgm AZw^d XoIrc `oVmo. Ë`m_wio `moJ VÎdkmZmV ømMmhr {dMma ìhmdm.

��`moJ hm ì`m`m_ Zmhr. "Amamo½`mH$aVm `moJ', Ago AmnU åhUVmo. nUAm`wd}Xm_Ü`o d eº$s H$_m{dÊ`mgmR>r ì`m`m_mMr _hVr gd©Ì gm§{JVcr OmVo.cîH$amV, nmocrg ImË`mV gdmªH$Sy>Z ì`m`m_ H$ê$Z KoVcm OmVmo. niUo, CS>çm_maUo, dOZ CMcUo, nmohUo, AmXr àH$mam§Zr gm_Ï`© dmT>Vo. nydu JXm, ^mco,Hw$ñË`m, _„Im§~ ho ì`m`m_mMo àH$ma hmoVo. PmS>mda MT>Uo, {OZo MT>Uo, ho àH$manU gwÑT> eara d Amamo½` `m§H$aVm Ho$co OmV. `moJmV "pñWagwI_mgZ_²' åhUyZì`m`m_mnmgyZ cmoH$ Xÿa OmVmV. _°aoWm°Zgma»`m emar[aH$ e`©Vr, ~cg§dY©Z {H«$`m`m§Zm AmnU dÁ`© _mZVmo. Iao Va Ë`mhr {H«$`m _ZmoH$m{`H$ ñdmñÏ` àXmZ H$aVmV.Aem pñWVrV, _m¡Z, em§V, ñVãY, eddV edmgZ H$aÊ`mg gm_mÝ` cmoH$m§Zm, VéU{nT>rcm, dmT>Ë`m d`mV H$aÊ`mg gm§JUo, ho {H$VnV `mo½` Amho? ñnYm©Ë_H$ OJmVho Ago {H$VnV Cn`wº$ Amho, `m{df`r {dMma ìhm`cm hdm.

��`moJemñÌ Amdí`H$ Amho, ho AmnU cmoH$m§Zm nQ>dyZ {Xco nm{hOo. IoiUo,YmdUo, nmohUo ho àmH¥${VH$ Amho. Ë`mMm _oi AmÜ`mpË_H$mer H$gm ~gdmdm, hm àýH$Yr H$Yr _mÂ`m g_moa C^m amhVmo. ho àý Amnë`m gma»`m gdmªMo AmhoV, Ago_r g_OVmo.

��AmhmamV gÎd, aO, V_ ho KQ>H$ _mUgmMr d¥Îmr d _ZmoH$m{`H$ Amamo½``m§gmR>r Cn`wº$ R>aVmV. VgoM {dhmamVhr gÎd, aO, V_ ho KQ>H$ _hÎdmMo AmhoV.gmpÎdH$ {dhma, amO{gH$ {dhma, _moR>onU {_a{dÊ`mMm {dhma, IyZ, _mam_mè`mH$aÊ`mMm Vm_{gH$ {dhma, Ago {dhmamMo AZoH$ àH$ma Agy eH$VmV.

��{ZÐm XoIrc H§w$^H$Uu, Vm_{gH$ {ZÐm, amO{gH$ qH$dm amOoemhr {ZÐm dgmpÎdH$ {ZÐm åhUOo nm{hOo VodT>r gmdY d {_V {ZÐm. `m {VÝhr {ZÐm§Mm n[aUm_Amamo½`, `moJgmYZm d ì`{º$_Îd `m§da Pmë`m{edm` amhV Zmhr.

��Swami Kuwalayananda used to say – ‘‘One must be humble, and

Page 25: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

31 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

gentle while claiming the benifits of Yoga and Naturopathy because it is

a vast science. Nobody is perfect master in it. Only Nature may be

perfect.’’

�� Ë`mcm na_oœa åhUm, {Z_m©Vm åhUm qH$dm Xþgao H$mhrhr Zmd Úm, nUË`mMr {Z{_©Vr kmZr, {dMmad§V, VÎdkmZr d gm_mÝ` cmoH$ `m§Zm AÚmn nyU©nUoH$icr Agoc, Ago dmQ>V Zmhr. na_oœamÀ`m {Z{_©VrV {Z`_ AmhoV, emñÌ Amho.nU Vo n[adV©Zerc AmhoV. emœV H$mhr Zmhr, Ho$di {Z_m©Vm emœmV Amho, AgoAZoH$OU åhUVmV. åhUyZ AmOMo `_-{Z`_ H$mhr {Xdgm§Zr ~XcVmV d OwÝ`mJmoï>r Zï> hmoVmV. AWm©V ho n[adV©Z ËdarV hmoVo qH$dm gmdH$me hmoVo. nU OJ, {dœho n[adV©Zerc Amho, ho _mÌ gË` Amho. åhUyZ H$moUVohr emñÌ d Ë`m§Mo `_-{Z`_, gVV {Q>H$Umao AmhoV, emœV AmhoV, Ago H$moUrhr åhUy eH$V Zmhr. OoAgo åhUVmV Ë`m§Zmhr Amnco eãX _mJo ¿`mdo cmJVmV.

��AZwd§{eH$Vm, dmVmdaU, Amhma, {dhma, {dlm§Vr, {ZÐm d AmUIr H$mhrJmoï>tZr _mUgmMo Amamo½` Mm§Jco amhVo, Ago åhUVmV. Ë`mV Am`wd}XmZo g§emoYZH$ê$Z Amhmam{df`r ~aoMgo `_-{Z`_ gm§{JVco AmhoV, Oo emñÌewÕ AmhoV. nUemñÌohr {Za{Zamir AmhoV. A°cmon°Wr, hmo{_Amon°Wr, `wZmZr, {ZgJm}nMma, AmXrAZoH$ emñÌo AmhoV d Ë`m§Mo Amhmam{df`r {Za{Zamio {dMma AmhoV d Vo {^Þ {^ÞAmhoV. Ë`mVrc H$mhr {dMma Am`wd}Xmer OwiVrc Aer eŠ`Vm {XgV Zmhr. VgoMgm_mÝ`, AS>mUr _mUgmg Va H$mhrM AmXe© Amhma _mhrV ZgVmo. nmoQ> ^ê$ZImUo, nmUr {nUo, {dlm§Vr KoUo, EdT>oM Ë`m§Zm H$iVo. H$m` Imdo, {H$Vr Imdo, H$goImdo, nmUr H$Yr ß`mdo, `mMr Ë`m§Zm Amdí`H$Voà_mUo d na§naoà_mUo _m{hVr hmoVo.Vr emñÌr` Amho H$s AmXe© Amho, `mMm {dMmahr H$aÊ`mgmR>r Ë`m§Zm gdS> ZgVod Ver Ë`m§Zm JaOhr ^mgV Zmhr. AmOmar nS>ë`mg nma§n[aH$, JmdR>r Am¡fYo dAmhmamV ~Xc H$aUo, Cndmg H$aUo, EdT>oM Ë`m§Zm H$iVo.

��Am_À`m chmZnUr H$moUr _moR>r _mUgo Oodmd`mg Amcr H$s Ë`m§À`mH$aVm{Za{Zamù`m \$im§Mo EH$ÌrH$aU H$ê$Z "\$cm_¥Vm'Mm MdXma Amhma ~Zdm`Mo d Vmogd©OU AmdS>rZo Im`Mo. Vo Am`wd}XmÀ`m {Z`_mV ~gVo H$m Zmhr, `mMm AmåhrH$YrM {dMma Ho$cm Zmhr. Aem àH$mao \$io EH$Ì H$ê$Z ImUo, Am`wd}X {Z{fÕ_mZVo. OodU Pmë`mda AYm©-EH$ VmgmZ§Va nmUr {nÊ`mg emñÌmMr haH$V Zmhr.nU gd©Ì ~aoM cmoH$ OodVm§Zm nmUr {nVmZm {XgVmV. øm g§X^m©Vrc EH$m IoSy>VmMrJmoï> à{gÕ Amho. AmXe© Amhma d gm_mÝ` cmoH$m§Mo OrdZ d ImUo-{nUo ho {H$Vr{^Þ AgVo, `mMo Vo EH$ CXmhaU Amho. EH$Xm EH$ IoSy>V Amnë`m JmdÀ`m d¡ÚmH$S>o

Page 26: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 32

`moJdmVm©

H$mhr {Z{_ÎmmZo Jocm. ^mH$ar, MQ>Ur Am{U EH$ cmoQ>m^a nmUr KoD$Z OodUmg~gcm. OodU Pmë`mda cmoQ>m^a nmUr {nD$Z Ë`mZo g_mYmZmMm T>oH$a {Xcm. Ë`mMdoir d¡ÚamO ~mhoê$Z Amco. Ë`mMo Ago nmUr {nUo nmhÿZ Vo åhUmco, ""Vy ho Ho$dT>onmn Ho$cog. Oodë`mZ§Va cJoM nmUr {nUo d¡ÚH$s` emñÌmà_mUo {Z{fÕ Amho.'' Vmogm_mÝ` _mUyg Jm|Yicm d åhUmcm, ""_r EH$ `wº$s H$aVmo. _r naV ^mH$ar dMQ>Ur ImVmo, åhUOo XmoZ ImÊ`mÀ`m _Ü`o nmUr amhrc d nmn amhUma Zmhr.'' hoEoHy$Z d¡ÚamO AdmH$ hmoD$Z Ë`mÀ`mH$S>o \$º$ nmhVM am{hco.

��nhmQ>o CR>Uo d Cf…nmZ H$aUo ho nyduÀ`m dmVmdaUmg gmOogo hmoVo. nUC{eam PmonUo d C{eam CR>Uo `m gm§àVÀ`m H$mir Vo nmico OmV Zmhr. CR>ë`mdaMhmnmZmZ§Va em¡Mmg OmUo, `mMr gd` AZoH$ OUm§Zm {XgyZ `oVo. Aem doirCf…nmZmMr H$ënZm {ZaW©H$ R>aVo. Agmo, Aem ~amMem Jmoï>r {c{hÊ`mgma»`mAmhoV, nU hmV MmcV Zmhr.

ñdm_r Hw$dc`mZ§Xm§À`m H${dVoMm AmYma KoD$Z aMcoë`m qZ~miH$a JwéOtÀ`m ImcrcH${dVoVyZ JwéOtÀ`m _ZmV éOcocr CXmÎm Amg à{Vq~{~V Pmcocr ñnï> {XgVo.

BVHo$ H$ar AZ§Vm& __ A§VH$mi oVm &&Y¥&&àmH¥${VH$ n§MH$_}& gwairV {ZË` ìhmdr&&

Vr VerM hmoV ahmdr& __ A§VH$mi oVm&&XJS>mMo Pmco gmoZo& Vw_À`m narg ñnem©Zo&Vr H¥$nm VerM amhmo& __ A§VH$mi oVm&&

_Zr Amncr ñ_¥Vr Agmdr& öX`mV `mX `mdr&{ZË` Vwåhm§ AmR>dmdo& __ A§VH$mi oVm&&

"AmnwcH$s' Amncr AmR>dVo& "ghmZw yVr' {ZË` ñ_aVo&"ñZoh' Amncm OmUdVmo& __ A§VH$mi oVm&&

Amnc| "Am¡Xm ©' AmR>dmdo& "ñdm{^_mZ' ñ_amdm&Amncm "AmXe©' ahmdm& __ A§VH$mi oVm&&

Amnwë`m nm`r `moJ {eH$cmo& {MÎm `moJ_` Pmco&_mPo _rnU {dgacmo& __ A§VH$mi oVm&&_r `moJ wº$ ìhmdo& hm g§H$ën {gÕ ìhmdm&hr Amg nyU© ìhmdr& __ A§VH$mimnydu&&

ñdm_r Hw$dc`mZ§XOtMr j_m _mJyZ! Amncm {eî`,- gXm{ed qZ~miH$a

Page 27: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

33 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

Am§Vaamï´>r` `moJ {XZ {deof

92 ì`m dfuhr `moJmä`mgmMo YS>o XoUmaonÙlr qZ~miH$a JwéOr

{ZamoJr Amamo½`mgmR>r "`moJ'XmZ _hÎdmMo

cmoH$_V, h°cmo, Zdr _w§~B© 21 OyZ 2017 Zdr _w§~B© : gd©gm_mÝ`m§Zm H|$Ðq~Xÿ_mZyZ 44 dfmªnydu `moJmMm`© gXm{ed qZ~miH$a `m§Zr `moJ {eH${dÊ`mg gwédmVHo$cr. `moJgmYZoVyZ ì`mYr_wº$ eara Am{U gwÑT> Amamo½` R>odÊ`mgmR>r d`mÀ`m91ì`m dfuhr JwéOr g{H«$` AmhoV. `moJ joÌmVrc gmVË`nyU© ^ard H$m_{JarÀ`mJm¡admW© amï´>nVr S>m°. AãXþc H$cm_ `m§À`m CnpñWVrV 2004 _Ü`o JwéOtZm"nÙlr' nwañH$mamZo gÝ_m{ZV H$aÊ`mV Amco Amho.

AmO `moJ{dÚocm {_imcoco _hÎd, Ë`mgmR>r gmOam H$aÊ`mV `oUmam `moJ{XZho A{Ve` H$m¡VwH$mñnX Amho. 30-40 dfmªnyduMr n[apñWVr _mÌ doJir hmoVr.`moJm~Ôc AZoH$ J¡ag_OwVr hmoË`m Am{U `moJmä`mgmH$[aVm `moJr AgUo Amdí`H$Amho, Agm {dMma Ho$cm Om`Mm. hR>`moJ, AmgZo, àmUm`m_, àË`mhma, Ü`mZ,YmaUm, g_mYr `m \$º$ ~«÷Mmar, G$fr_wZr gËg§Jdmë`m§ZrM H$am`À`m Jmoï>r AmhoV,Agm g_O Ë`m H$mir hmoVm.

^m¡{VH$ g§gmamV Jw§Vcoë`m§Zr `moJmcm Xþê$ZM nm{hc§ nm{hOo, Aem g_OwVrhmoË`m. Aem n[apñWVrV JwéOtZr `moJmcm gd©gm_mÝ`m§n`ªV nmohmoMdÊ`mg gwédmVHo$cr. _w§~B©V _madmS>r H$_{e©Ac hm`ñHy$c Am{U Á`w{ZAa H$m°coO_Ü`o Ë`m§Zr 31df} AÜ`mnZ Ho$co. gd©gm_mÝ`m§Mo Amamo½`g§dY©Z, amoJ{ZdmaU, à{V~§YmË_H$ Cnm`,eó{H«$`oZ§VaMo nwZd©gZ AmXtgmR>r `moJ H$m_r Amcm nm{hOo, `m Ñ{ï>H$moZmVyZqZ~miH$a JwéOtZr AmVmn`ªV H$m_ Ho$co Amho.

- àmMr gmoZmdUocmoH$_V Ý`yO ZoQ>dH©$, Zdr _w§~B©

�����

Thanks for Donation of Rs. 30,000/- received fromShri Dilip S. Podar towards Sponsorship of

New Cover Pages of Yoga Varta.

Page 28: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 34

`moJdmVm©

Speech by Mrs. Pooja Oak(Nimbalkar Guruji's Daughter)

My kids work in corporate world.

Once, after discussion with my kids

about my dear father Mr. Nimbalkar &

his Yoga Journey, I suddenly reailized

that his certain skills really make him a

'Corporation' in himself. Hence, I am

going to share those thoughts with you

today.

Mr. Nimbalkar has always been

visionary. He firmly believed in his

mission - the Mission of 'Health through Yoga for All'... and keeping it

affordable. He sincerely and earnestly believed in Yoga when Yoga was

not so popular or so-called 'cool' those days. He had very clear idea

about what he wanted to build/create and he stayed laser focused on it

without any interruptions, just like any Chief Executive Officer.

A successful Marketer does not actually do any marketing. His

employees/customers/general public do the marketing. People come to

YVN i.e. Yoga Vidya Niketan because its a great well-known place. YVN

stands for sincere, impactful, high efficacy, collaborative & happiness-

bestowing fun place. Mr. SPN with all YVN members embody these

attributes. This is impactful marketing when the user & the brand are

very nicely aligned. In that respect, I guess, he can be called Chief

Marketing Officer.

He possesses and presents tremendous ability to attract and

maintain talent. No one can deny his willingness and capacity to train

the trainees/students, and turn those students into teachers and then

teachers into ambassadors for spreading Message of Yoga. He created a

Page 29: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

35 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

movement, he created a community just like any Head of Human

Resources.

Keeping prices of Yoga Classes and Books so low and still managing

to build a fantastic, financially strong institute is near to impossible task.

It calls for a lot of planning and thinking. He had a vision to build a big

multi-storied space devoted to Yoga for health and well-being but he

started with small building blocks to begin with. YVN never received

outside funding like startups do now e.g. no Venture Capital money was

invested in YVN. Instead, the institute called YVN grew systematically

over a period. It could manage costs and create great experience for

their students/teachers/community. Mr. Nimbalkar himself kept his own

costs very low, raised money by royalty of his books and donations

received from well-wishers. Looking to all these, he can be called Chief

Finance Officer.

This institute called YVN, of course, needs management/system of

operation. For managing logistics such as meetings, designing, initiating

new Yoga Courses, formulating different Syllabus for various courses of

Yoga and Naruropathy, etc., the other universities, institutes would have

certainly given him the title of Chief Operating Officer.

How can person who does not like to fill out paper form, dial a

phone, use computer be called Chief Technology Officer. His mission

was and is 'Yoga for All'. He used to teach Yoga to people in general. He

then wrote those lessons to fit newspaper format, then to magazines,

then he wrote books and also came on TV serials. So, as needed, he

adopted different required techniques of communicaltion & he

continued to pursue his mission. Considering this, I feel, he is a

Technology Chief.

He implemental different strategies to grow and expand his work,

his institute or should I say, 'Company'. First, he started yoga classes for

common people at various venues, classes for women, Teacher's

Training Courses, Therapy Courses, Yogic Shuddhi Kriya Workshops,

Workshops on Pranayama, Meditation, Seminars, Doctors Meets and so

Page 30: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 36

`moJdmVm©

on. Secondly, writing and selling books on Yoga and related subjects.

And then to expand the user base, got translated his books in different

languages. Looking to all these, I think he can be called Chief Strategy

Officer.

Foremost important is that he himself is a great Employee. He is

always 1st at all the events, functions, He is ready to move, arrange

chairs or fold carpets, He works for endless hours with great work ethics.

And last but not the least, he is a great Customer. He practices what he

preaches. He is a Dedicated Practising Yogi. He believes in natural

healing. Whether on dias or in the front row, he lookes like any other

person in YVN, not just because of the way he dresses and the way he

talks, but because he truely is a part of you, a part of all of us.

With this, on Kritadnyata Divas, I thank all those who devotedly

contributed in their own way for this wonderful Corporalion called Yoga

Vidya Niketan and furthered the noble mission of spreading Yoga to

Every Household under the inspiring leadership of my great father - Mr.

Sadashiv P. Nimbalkar!

(Extract from the speech made by Mrs. Pooja Oak on the occasion of Padmashri

Nimbalkar Guruji's 90th Birthday celebrated last year.)

VwPo Amho VwOnmer....

Amnë`mOdi Agcocr Amnë`mer EH$Ord Pmcocr EImXr _hmZ Jmoï> Amnë`mcjmVM `oV Zmhr. Vr Amnë`mOdi Zmhr Ago g_OyZ {VÀ`m àmárH$[aVm {VÀ`m_mJoAmnU gd© eº$sZo YmdVmo. Ë`m à`ËZmV OrdMm AmQ>m{nQ>m H$aVmo Am{U eodQ>r "VwPo AmhoVwOnmer' qH$dm "H$mIocm H$igm, Jmdmcm digm' Ago hmoVo. Amnë`m Amamo½`mÀ`m~m~VrVhr VgoM Amho. Amnë`m Amamo½`mMr {H$ëcr Amnë`mnmerM Amho, hr EH$Xm OmUrdPmcr H$s Amnco Amamo½` Amnë`mM hmVr Amho, ho Amnë`mcm ñnï> H$iyZ `oVo d Amnë`mAmamo½` ajUmMm àý gwc^ hmoVmo.

AË`§V gmÜ`m-gmÜ`m `moJgZmXr àH$mam§À`m {Z`{_V Aä`mgmZo AmnU Amnë`mì`{º$_ÎdmMm {dH$mg d ñdmñÏ` g§dY©Z H$ê$ eH$Vmo, H$maU Amamo½`mMr {H$„r Iao VaAmnë`mM hmVmV Amho!

- lr. gXm{ed qZ~miH$a

Page 31: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

37 Yoga Varta : July 2017

`moJdmVm©

Particiants’ Feedback about this year’sSummer Yoga Course conducted atvarious locations of Navi Mumbai

Zone Area No. of Centers

E MANKHURD TO CHEMBUR 5

F VASHI & SANPADA 7

G KOPAR KHAIRANE-TURBHE TO MULUND/THANE 6

H NERUL TO PANVEL 10

Well organised and systematically handled by all teachers. Teachers

were very cooperative and conducted entire course very efficiently and

effectively. Thanks for valuable learning from this course.

- Sainath B. Kanhere (Ayyapaa Temple, Nerul)

E

It is a well-structured programme to suit all age groups. The course

is well designed to adopt beginner level to advanced level so that even

the elderly people can perform and try to achieve the level suitable to

their health conditions. All the teachers were good in communication

and very cordial during interactions. Actually myself and my husband

joined thinking that we may leave the course in between if we are

not able to do or not getting interested. But to our surprise, we enjoyed

the course totally and had attended all days of the training with vigour

and interest. Our health improved and we started feeling better and

happy and healthy during the course period

- Mr. & Mrs. Murthy (BARC E2 centre)

E

Dear Teachers : Thanks a lot for the positive change made in our

lives due to Summer Yoga Course.

- SC Vilas P. (THANE)

Page 32: `moJ-dmVm© YOGA – VARTA · 'Yogi'. The poetic verses created by Shri Samartha Ramdas Swamiji popularly referred to as the ‘Manache Shloka’ (_ZmMo ícmoH$) depicts a Yogi as

Yoga Varta : July 2017 38

`moJdmVm©

I attended Yoga Shibir at Bal Bharati School (Kharghar). I got to know

about this Shibir from a small advertisement from Bal Bharati School. I

was thinking for doing something like joining gym, etc. but not succeeded

to continue. This Shibir came as a survivor for me. As I know, there is

always a discipline issue with me anything which I started before.

But I thought I should try this. I heard about Yoga, also do some

Pranayama. But when I joined very first day my perception about Yoga

changed. The way all teachers started from the very first day till end of

1 month, I will wish i should continue without an end.

‘Thank You’ Yoga Vidya Niketan and all its dedicated and

knowledgeable Teachers for giving this opportunity which we can grab

and change my and others life for the better.

- Abhishek Gwali (Balbharti School, Kharghar)

E

It was a really good experience to join the Course which is well

designed and well planned. It allows us to go from simple to complex

yogic practises in a very easy way. Teachers were very cooperative. You

people have guided us whenever needed. You all were on toes during

the batch. Thank you all the teachers for the effort you have taken to

create love for yoga among us.

- Priti Deshpande (Yoga Bhavan, Vashi)

E

I am housewife living in Ghansoli. I am 62 years old, very happy to

have joined the summer yoga course. Our dedicated teachers gave us

personal attention. Because of their motivation and inspiration, I

attended ‘Suryanamaskar’ and ‘Pranayama’ workshops. I am doing yoga

regularly (everyday) at home because of their motivation and

inspiration. Thanks to all the dedicated teachers and Yoga Vidya Niketan.

- Nagamani (MOTHER TERESA CONVENT, GHANSOLI Ph - 9820173914)

�����