Múineadh agus Foghlaim na Gaeilge

Cúrsa 4B

Aidhmeanna: - tacú le forbairt ghairmiúil mhúinteoirí Gaeilge- múineadh agus foghlaim an ábhair- tacú le húsáid na Gaeilge mar theanga chumarsáideach- tábhacht scileanna labhartha sna siollabais a chur chun cinn

An tSeirbhís Tacaíochta Dara Leibhéal don Ghaeilge

Foinsí Eolais:www.education.ie

www.examinations.iewww.muinteoirgaeilge

.ie

Soláthar Tacaíochta 2007 -2010

Cúrsa 1(2007 – 08)

Cúrsa 2(2008 – 09)

Cúrsa 3(2009 – 10)

Cuairteanna Scoile

Cúrsaí Áitiúla (Éascaitheoir

í)

Tacaíocht ar líne

Nuachtlitreacha srl.

+ Saintacaíocht bhreise

Soláthar Tacaíochta: Plean Oibre 2010 - 2012

Cúrsa 4(2010-11)

Téarma 1

Cúrsa 4A

Téarma 2

Cúrsa 4B

Cúrsa 5(2011-12)

Téarma 1

Cúrsa 5A

Téarma 2

Cúrsa 5B

Cúrsaí Áitiúla(Éascaitheoirí)

Cuairteanna Scoile

Nuachtlitreacha srl.Tacaíocht ar líne

+ Saintacaíocht bhreise

An Fhoireann Tacaíochta - Struchtúr Réigiúnach

Íde - 4

Hilari - 1

Caoimhe - 2

Vernon - 3

Maria - 6

Tomás – 5

Seoladh poist: An tSeirbhís Tacaíochta Dara Leibhéal don GhaeilgeIonad Oideachais Átha LuainBóthar Mhaigh DromaÁtha LuainCo. na hIarmhí

Teil: 0906-420401Facs: 0906-486548

R-phost: oifig@muinteoirgaeilge.ieSuíomh idirlín: www.muinteoirgaeilge.ie

Sonraí Teagmhála

9.30 – 10.45 Ceardlann 1: » Taighde Fheidhmeach» An Bhéaltriail Ardteiste Nua» Cleachtas Inmholta chun an teanga labhartha a

fhorbairt agus a mheas

10.45 – 11.00 Tae/Caife11.00 – 1.00 Ceardlann 2:

» Measúnú Neamhfhoirmeálta & Foirmeálta – Straitéisí úsáideacha

1.00 – 2.00 Lón

2.00 – 3.45 Ceardlann 3: » Saothrú agus Measúnú na Gaeilge labhartha – Tascanna, Taifead agus Trealamh

Clár an Chúrsa

Briseadh Oighir

Taighde Fheidhmeach1. Déan cur síos ar chur chuige amháin nó dhó a

úsáideadh sa seomra ranga a chuir le hinniúlacht na scoláirí sa Ghaeilge labhartha.

2. Déan cur síos ar an gcineál obair bhaile a tugadh agus a chuir le hinniúlacht na scoláirí sa Ghaeilge labhartha.

3. Tabhair cuntas ar straitéis nó dhó a d’úsáid tú le dul chun cinn na scoláirí sa Ghaeilge labhartha a mheas (Tabhair sonraí faoi mhodheolaíochtaí, minicíocht, critéir mharcála srl.)

Imlitreacha/Ciorcláin go dáta• 0042/07

Na hathruithe ar riar na marcanna sa Bhéaltriail sna scrúduithe teistiméireachta – T. Sóisearach agus Ardteistiméireacht – agus na himpleachtaí atá aige sin ar chodanna eile na scrúduithe

• 20/2010Leasú ar Shiollabais Ghaeilge na hArdteistiméireachta (Ardleibhéal agus Gnathleibhéal), cúrsa leasaithe litríochta le cur faoi scrúdú i 2012, 2013 agus 2014

• 0056/10Na siollabais athbhreithnithe don Ardteistméireacht Fheidhmeach agus don Ardteistiméireacht, Bhonnleibhéal

• 0071/2010Soiléiriú maidir leis an dán Caoineadh Airt Uí Laoghaire (Ardleibhéal), uainiúchán na scrúduithe agus soiléiriu maidir leis an Ardteistiméireacht Fheidhmeach

• S90/10Riar na marcanna atá le bronnadh ar chodanna na Béaltrialach, ar an gCluastuiscint agus ar na páipéir scríofa ag an Ardleibhéal, Gnáthleibhéal agus Bonnleibhéal

Teastas Sóisearach

• Eolas ar fáil ar www.examinations.ie• Eolas faoi Scrúduithe

Scrúdú na hArdteistiméireachta

Bonnléibhéal

Béaltriail25%Cluastuiscint30%PáipéarScríofa 45%

Béaltriail40%Cluastuiscint20%PáipéarScríofa 40%

2011 2012

Bonnleibhéal

An Ardteistiméireacht: Bonnleibhéal – Páipéar Am Marcanna

1 Triail Chluastuisceana 30 nóim 1202 Léamhthuiscint

Ceapadóireacht scríofa1 uair 30 nóim 150

902 uair 360

BéaltriailIomlán

8 – 10 nóim 240400

An Triail Chluastuisceana

Léamhthuiscint: 3 cheist

Ceapadóireacht: 2 cheist

An Bhéaltriail Ghaeilge (Bonnleibhéal)

Beidh an comhrá bunaithe ar na ceithre bhloc seo: • Bloc 1: An teaghlach agus áit chónaithe. (50 marc)• Bloc 2: An scoil agus cúrsaí scoile. (50 marc)• Bloc 3: Caitheamh Aimsire. (50 marc)• Bloc 4: Laethanta saoire; am agus aimsir; obair. (50 marc)

Cumas Gaeilge (40 marc)Iomlán 240 marc

Grád Aicme Stór Gaeilge 50 x 4 Cumas 40A Sármhaith 43-50 34-40B An-mhaith 35-42 28-33C Maith 27-34 22-27D Measartha 19-26 16-21E Lag 11-18 10-15F An-lag 0-10 0-9

Scrúdú na hArdteistiméireachta

Gnáthléibhéal

2011 2012Béaltriail 25%

Cluastuiscint 20%

Ceapadóireacht20%Litríocht 18%

Léamhthuiscint17%

Béaltriail 40%

Cluastuiscint 10%

Ceapadóireacht17%Litríocht 17%

Léamhthuiscint17%

Gnáthleibhéal – Páipéar 1 & 2An Ardteistiméireacht: Gnáthleibhéal – Páipéar 1

Am Marcanna

1 Triail Chluastuisceana 20 nóim 602 Ceapadóireacht scríofa 1 uair 10 nóim 100

1 uair 30 nóim 160

An Ardteistiméireacht: Gnáthleibhéal – Páipéar 2Am Marcanna

1 Léamhthuiscint 1 (50 marc) agusLéamhthuiscint 2 (50 marc)

rogha an iarrthóra 100

2 Litríocht:Prós 1 (25 mharc) + Prós 2 (25 mharc)Filíocht 1 (25 mharc) + Filíocht 2 (25 mharc)

rogha an iarrthóra 100

2 uair 200

Béaltriail 15 nóim 240 Iomlán 600

Scrúdú na hArdteistiméireachta

Ardléibhéal

2011 2012

Ardleibhéal – Páipéar 1 & 2 An Ardteistiméireacht: Ardleibhéal – Páipéar 1

Am Marcanna

1 Triail Chluastuisceana 20 nóim

60

2 Ceapadóireacht scríofa 1 uair 40 nóim

100

2 uair 160An Ardteistiméireacht: Ardleibhéal – Páipéar 2Am Marcanna

1 Léamhthuiscint 1 (50 marc) agusLéamhthuiscint 2 (50 marc)

rogha an iarrthóra

100

2 Litríocht:Prós 1 (30 marc)Filíocht 1 (30 marc)Prós Breise nó Dánta Breise (40 marc)

rogha an iarrthóra

100

2 uair 45 nóim 200

Béaltriail 15 nóim. 240 Iomlán 600

An Bhéaltriail(Ardleibhéal & Gnáthleibhéal)An Bhéaltriail Am

(nóiméid) Marcanna

Fáiltiú 1nóim 5

Léamh na Filíochta 2 nóim 35

Cur síos ar Shraith pictiúr 4 nóim 80

Agallamh 6 – 8 nóim 120

Iomlán 15 nóim 240

Fáiltiú : 5 mharc

5 mharc ar 5 phíosa eolais:1. ainm2. aois 3. seoladh baile4. dáta breithe 5. scrúduimhir

Aithris na Filíochta: 35 mharc

Grád Aicme MarcA Sármhaith 29-35B An-mhaith 24-28C Maith 19-23D Measartha 14-18E Lag 9-13F An-lag 0-8

Cur síos ar shraith pictiúr: 80 marc Grád Aicme MarcA Sármhaith 68-80B An-mhaith 56-67C Maith 44-55D Measartha 32-44E Lag 20-31F An-lag 0-19

Béim ar idirghníomhaíocht - beifear ag súil leis ón iarrthóir go mbeidh ar a c(h)umas ceisteanna a chur chomh maith le ceisteanna a fhreagairt

Comhrá Ginearálta : 120 marc75 marc ar Stór Gaeilge & 45 marc ar Chumas teanga

Grád Aicme Stór Gaeilge Cumas

A Sármhaith 64-75 39-45

B An-mhaith 53-63 32-38

C Maith 42-52 25-31

D Measartha 30-41 18-24

E Lag 19-29 12-17

F An-lag 0-18 0-11

Scrúdú na hArdteistiméireachta Feidhmí

Béaltriail 33%

Cluastuiscint30%Páipéar Scríofa37%

Béaltriail 40%

Cluastuiscint25%Páipéar Scríofa35%

2011 2012

Forbairt na teanga labharthaSaothrú & Tástáil

• Éilíonn sé a lán ama• Próiseas an-tapaidh faoi bhrú ama –

(ní hionann teanga labhartha & teanga scríofa)• Pearsantacht/Scileanna Cumarsáide• Foirmlí teanga & caint spontáineach• Líofacht & Cruinneas i gceist• Comhthéacs an-tábhachtach

• Ní thagann caint gan ionchur

• Ní thagann caint gan ghá

• Ní thagann caint gan mhisneach

Forbairt na teanga labhartha

An Cainteoir dúchais:

Bíonn an chaint stadach…/sosanna…Bíonn athrá ann…Bíonn botúin ann...Bíonn féincheartú ann…Bíonn cur isteach ó dhaoine eile…

Forbairt na teanga labhartha

Conas a ghintear labhairt

• Pleanáil san inchinn – eolas ar theanga, ar ábhar, ar an éisteoir, ar an suíomh srl. (Conceptualisation)

• Na focail – comhréir le cur le chéile (Formulation)

• Labhairt fhisiciúil na teanga (Articulation)

• Seiceáil – botúin srl. (Self-monitoring)(Levelt, 1989)

Cad chuige an measúnú?

Triail BhonnlíneMeasúnú Leanúnach(Neamhfhoirmeálta & Foirmeálta)

Taifeadadh RialtaBuaicphointe

Measúnú• Mínigh tábhacht an mheasúnaithe• Cabhraigh leo féinmheasúnú a dhéanamh• Cabhraigh leo piarmheasúnú a dhéanamh• Cur chuige ciorclach (gramadach)• Meascán den mheasúnú foirmeálta agus

neamhfhoirmeálta• Déan amach greille measúnaithe bunaithe ar

chritéir chinnte• Tabhair aischothú rialta bunaithe ar chritéir

chinnte

Uirlis PhleanálaTopaic & Feasacht Chultúir

Feidhmeanna, Spriocanna Foghlama

Eiseamláirí(agus Feasacht

teanga)

Gramadach Straitéisí foghlama &

measúnaithe

Litríocht

Stór Focal

Déan measúnú ar an bpíosa cainte seo.

Pléigh an marc a bhronn tú leis an duine in aice leat & tabhair fáthanna.

Céard iad na gnéithe a chuir tú san áireamh agus tú ag déanamh measúnaithe?

Comhchreat Tagartha na hEorpa um Theangacha (CEFR)

• Stór Focal • Líofacht • Cruinneas • Cumarsáid • Foghraíocht

Stór focal: Raon foclóra sách fairsing ag an gcainteoir le gur féidir leis/léi é/í féin a chur in iúl ar bhealach cuí ar réimse leathan topaicí; an chaoi ar féidir leis an gcainteoir scód a ligean leis an teanga gan a bheith cosctha ag stór na bhfocal atá aige/aici. Cuimsíonn sé saintéarmaíocht an ábhair maraon le cora cainte.

LíofachtAn rith cainte nádúrtha atá ag an gcainteoir; gan na focail a bheith ag teip air/uirthi; spontáineacht na cainte; cumas an chainteora é/í féin a chur in iúl ar bhealach a léiríonn go bhfuil an teanga ar a t(hoil) aige/aici.

CruinneasCé chomh cruinn is atá an cainteoir ó thaobh na gramadaí agus na struchtúr teanga de. Cumas an chainteora an ghramadach agus struchtúir theanga a úsáid go comhthéacsach agus go héasca.

CumarsáidCumas an chainteora an chaint a choimeád ar siúl; a c(h)umas cur leis an gcaint agus idirghníomhú leis an gcainteoir eile trí shealaíocht chuí a úsáid; a bheith in ann straitéisí a úsáid, nuair is gá, leis an gcomhrá a choimeád ar siúl.

Foghraíocht:Cé chomh cruinn is chomh beacht is a labhraíonn an cainteoir a léiríonn go bhfuil dul na Gaeilge ar fhuaimniú na bhfocal. Cuimsíonn sé tuin chainte, rithim, fuaimniú, béim, srl.

Scrúdú Béil na hArdteistiméireachta

• Stór Gaeilge• Cumas Teanga

• Critéir an CEFR san áireamh

Anois éist arís agus bronn marc faoi na critéir seo:

• Stór Focal • Líofacht • Cruinneas • Cumarsáid • Foghraíocht

Critéir Mheasúnaithe

Ceardlann 2

Tascanna Samplacha

• Straitéisí Praiticiúla• Giotaí Físeáin• Measúnú Neamhfhoirmeálta• Measúnú Foirmeálta• Uirlisí Measúnaithe• Leabhrán Tascanna

Moltaí maidir le hobair ghrúpa1. Tairbhe obair ghrúpa a mhíniú do na scoláirí2. Teorann ama don tasc3. Tascanna réadúla le sprioc chinnte agus soiléir roimh ré;4. Marcanna / Aiseolas5. Grinnbhreathnadóireacht ghníomhach ar siúl ag an

múinteoir6. Foclóir & nathanna a bheidh ag teastáil don tasc/idirphlé a

chleachtadh roimh ré7. Foinsí eolais, foclóirí & suímh idirlín (www.focal.ie) bheith ar

fáil sa seomra ranga7. Sampla a thabhairt den obair ghrúpa don rang roimh ré;8. Béim ar eolas seachas ar thuairimí nuair is tosaitheoirí iad

na foghlaimeoirí9. Líofacht a éileamh10. Cur ina luí ar fhoghlaimeoirí gur féidir agus go gcaithfidh

siad botúin a dhéanamh chun an teanga a shealbhú

Saothrú & Tástáil na teanga labhartha

Gá le cumarsáid?Idirghníomhaíocht

Feidhmeanna Bliain 1

BeannúCur síos a chur in iúlMothúcháin a nochtadhTuairimí a nochtadh Míniú a thabhairtAontú nó easaontúSeasamh a thógáil nó taobh a ghlacadhAg léiriú amhraisAg déanamh achoimreAg áiteamh ar an éisteoirAg dul i bhfeidhm ar an éisteoir

Ag éirí níos teibí Bliain 6

Neamh-fhoirmeálta

Foirmeálta

Uirlísí Measúnaithe

• Uirlisí Samplacha:• Féinmheasúnú• Piarmheasúnú• Measúnú chun Foghlama• Measúnú ar an bhFoghlaim• Measúnú Neamhfhoirmeálta• Measúnú Foirmeálta

Ceardlann 3

Ag deireadh na ceardlainne seo beidh deis agat:

Réimse gléasanna taifeadta agus straitéisí measúnaithe

a thriail, a phlé agus a mheas i gcomhthéacs an tseomra ranga

1.Cén tairbhe a bhaineann le taifeadadh mar ghné de fhorbairt na teanga labhartha?

2.Cad é/iad na píosaí trealaimh ba mhó a thaitin leat & cén fáth?

3.Cad iad na straitéisí agus píosaí trealaimh a thriailfidh tú mar chuid den mheasúnú foirmeálta agus neamhfhoirmeálta i do sheomra ranga Gaeilge, idir seo agus deireadh na scoilbhliana?

Machnamh