ALGE (Algae) Alge su široko rasprostranjena grupa organizama vodenih biotopa, žive i van vodene sredine ali samo na vlažnim mjestima

Naziv alga potiče od lat. algae = morska trava

VEGETATIVNO TIJELO ALGI JE Talus (Talofite)

Jednoćelijsko Kolonijalno Višećelijsko, kod nekih se razlikuje filoid, kauloid i rizoid Talus im je najčešće nitast,listast,korast ili žbunast

Alge su eukariotski organizmi

• najprimitivnije alge nemaju ćelijski zid• neke imaju elastičan sloj pelikulu ili čvrst omotač teku • veliki broj algi ima ćelijski zid

Pigmenti:

Hlorofil a, b, c, d, e,Karotenoidi ( karoteni i ksantofili) - kod svih algi Fikobilini (fikoeritrin i fikocijanin) – sadrže ih crvene i neke vatrene alge

Ishrana algi: autotrofna, miksotrofna i heterotrofna

Razmnožavanje: vegetativno ; bespolno – sporama; polno i smjenom generacija

Mogu da žive kao plankton, bentos, na vlažnim terenima, izvorima, drveću ...

Neke alge žive u simbiozi sa gljivama, višim biljkama ili životinjama

ULOGA I ZNAČAJ ALGI

1. Primarni producenti organske materije u vodenim sredinama

2. Privredni značaj algi

- bogat izvor mineralnih soli, kalijumovih, natrijumovih i azotnih

- koriste se u ishrani, sadrže najviše ugljičnih hidrata, manje proteina,

najmanje masti, puno vitamina – A,B,C,D…

- Za dobijanje želatina,kao stočna ishrana i kao gnojivo

3. Alge azotofiksatori

4. Biološko čišćenje zagađenih voda (alge koriste CO2 koji se oslobađa u procesu truljenja i obogaćuju vodu kisikom)- alge indikatori zagađenosti voda (bioindikatori)

5. U medicini: za kapsule antibiotika,izvor joda,lijekovi,razni preparati i sl.

6. U kozmetici: kozmetički preparati

Podjela algi Prema građi i mnogobrojnim odlikama ,a

prvenstveno prema boji alge se dijele na:

1. Alge bičaši - (bičari)

2. Zelene - ( Chlorophyta)

3. Silikatne – kremenjašice (Bacillariophyta-Diatomeae)

4. Mrke – smeđe (Phaeophyta)

5. Crvene – Rhodophyta i dr.

Alge bičašiRazdeo: Euglene - EUGLENOPHYTA

• To su zeleni bičaši (kreću se pomoću 2 biča)• Žive uglavnom u malim stajaćim,toplim slatkim vod.• Nemaju ćelijski zid već pelikulu• Posjeduje hlorofil a i b (preovladavaju) kao i karotene i

ksantofil• Produkt fotosinteze je paramilum (sličan skrobu)• Imaju očnu pjegu – stigmu• Posjeduju kontraktilnu vakuolu (životinjska osobina)• Pored autotrofnih postoje i heterotrofni

• Razmnožavaju se vegetativno (uzdužnom diobom)• Prestavnik: zelena euglena -Euglena viridis

Razdeo : Pyrrhophyta - svjetleći bičaši

• Zovu ih još i vatrene alge• Svjetlucaju u tami• Žive u slanim i slatkim vodama (tropskim morima)• Ćelijski zid sličan ljušturi • Posjeduju: hlorofil a i c , a preovladavaju karoteni i

ksantofil• Produkti fotosinteze: skrob i ulje• Razmnožavanje- vegetativno• Crvena plima (prenamnožene vatrene alge koje

svjetlucaju i luče otrov)

Pyrrhophyta - svjetleći bičaši

“Crvena plima”

Razdeo: CHLOROPHYTA - Zelene alge

• Ima ih oko 10 000 vrsta• 90% ih živi u slatkoj vodi• U njima zastupljeni hlorofil a i b• Rezervna tvar je skrob• Ćelijski zid građen od celuloze• Neke su vezane za podlogu• Druge se kreću: - pomoću bičeva (Hlamidomonas)

- sluzi (Closterium)

Razmnožavanje -Vegetativno (diobom ćelija i dijelovima talusa)-Bespolno (sporama)-Polno(izogamijom,heterogamijom,konjugacijom)

Konjugacija kod spirogire

Mogu biti: Jednoćelijske:- Kišna alga ( Pleuroccocus) - Hlamidomonas (Chlamidomonas) -kolonijalna- Klosterium ( Closterium)

Chlamidomonas

Closterium sp

Scenedesmus spp. - kolonijalna alga

Volvox spp.- kolonijalna alga

Kćerke kolonije

Višećelijske – slatkovodne- Spirogira (Spirogyra spp.)- Kladofora ( Cladophora spp.)- Hara (Chara) - Scenedesmus - Ulottrix- Chlorela

Višećelijska končastazelena alga- Zygnema spp.

Različite vrste višećelijske končaste zelene alge Spirogyra sp.

Cladophora spp. -višećelijski, končast, razgranat talus

Hara (Chara) - pršljenčica

- Slatkovodna alga pršljenčica

- Talus stablolik i člankovit

- Ima listolike ogranke

- Rizoidima pričvršćena za podlogu

- Veličina 0,5 do 2 metra

Scenedesmus

Ulottrix

Chlorela

Ulva sp. – morska salata,-višećelijska -listolika zelena alga-Na talusu ove alge moguće je razlikovati: filoid, kauloid i rizoid

Višećelijske – morske:- Moska salata ( Ulva sp.)- Acetabularia- Halimeda

Acetabularia

Halimeda

Razdeo: BACILLARIOPHYTA - silikatne alge

(kremenjašice ili dijatomeje)• Jednoćelijske su i kolonijalne• Ćelije obavijene silikatnim (SiO2- kremen) oklopom (teka)• Teka (kutija) građena od epiteke (“poklopac”) i hipoteke

(“kutija”)• Na ljušturi sitni otvori , a kod nekih žlijeb – rafa (sistematska

karakteristika)• Kod slatkovodnih na ljušturi i šav (rafa)• Pigmenti hlor. a i c , kao i kompleks dijatomin ( dijatomeje)• Rezervna tvar kapljice ulja• Žive kao plankton ili bentos• Najbrojnije u vodama sjeverne polulopte

• Razmnožavaju se:

- Vegetativno (diobom ćelija) - Kutija se dijeli na 2 dijela- Svaka nova nadoknađuje hipoteku- Nakon što hipoteka postane minimalna, razmnožavanje

se natavlja polno- Značaj: u ishrani (bjelančevine,masti,vitamini)- Za dobijanje kremena za upaljače i kao građevinski

materijal (ljušture)- Dijele se na:1. Centrophyceae (radijalna simertrija i bez šava)2. Pennatophyceae (simertija bilateralna i sa šavom)

Razdeo: BACILLARIOPHYTA - silikatne alge ćelije

Silikatne alge

Silikatne alge

Smeđe i crvene alge

Razdeo: PHAEOPHYTA - mrke (smeđe) alge

-Višećelijske su alge i često ogromnih dimenzija

-Stanovnici hladnih mora i plićih voda, većina sesilni oblici

-Hloroplasti sadrže hlorofil a i c ,feoplasti, fukoksantin i karotenoide

-Specifična supstanca ćelijskog zida je algin (alginska kiselina)

-Iz talusa mrkih algi izdvajaju se različite supstance: alkohol manit, polisaharid laminarin, jod...koje imaju primjenu u ishrani, farmaceutskoj i drugim industrijama

-razmnožavanje: vegetativno,sporulativno,polno i smjena generacija

• Predstavnici su:

Fucus virsoides – bračić, endemična vrsta Jadranskog mora

Obična bobičarka - Sargassum vulgare i Laminaria

spathulatum, rastu na dubini od 250 m u Jadranskom moru

Sargaška bobičarka - Sargassum natans ( u Sargasovom

moru)

Macrocystis pyrifera ( kolonija i do 100 metara)

Fucus virsoides – bračić

Sargassum vulgare (obična bobičarka)

- Sargassum natans Sargaška bobičarka

Fucus spp.

Macrocystis spp.

Nereocystis spp.

Talus

Filoidi

Rizoid

Kauloid

Vazdušni mehur

Razdeo: RHODOPHYTA – crvene alge • Višećelijske alge• Talus: nitast,listast ili korast• Ćelijski zid : od celuloze ili pektina• Pigmenti su rodoplasti i sadrže: hlorofil a i d,

karotin, ksantofil, fikoeritrin i fikocijanin• Proizvod fotosinteze je – floridea skrob• Razmnožavanje: vegetativno,sporulativno,polno

i smjena generacija• Značaj: za ishranu, za želatin (agar-

agar),kapsula za lijekove i kao hranljiva podloga za uzgoj bakterija

• Ima ih oko 4 000 vrsta Predstavnici su: • Batrachospermum ( u slatkim vodama)• Corallina i Lithotamnion - sadrže vapnenac-

krečnjak (od ovog izgrađena zagrebačka katedrala)• Porphyra• Delesseria

Batrachospermum

Corallina

Lithotamnion

Delesseria