nadzor it jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie...
TRANSCRIPT
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
1/92
SZKOA GWNA HANDLOWA
KOLEGIUM NAUK O PRZEDSIBIORSTWIE
BADANIA STATUTOWE KNOP 2007 PT.
ROZWJ PRZEDSIBIORSTW I PRZEDSIBIORCZOCI W SFERZE USUG
POD KIEROWNICTWEM PROF. DR HAB. ANDRZEJA HERMANA
Temat:ROLA NOWYCH TECHNOLOGII JAKO KATALIZATORW ROZWOJU
GOSPODARKI USUG I ZNACZENIE EFEKTYWNOCI ICH WYKORZYSTANIA
W TRAKCIE BUDOWY WARTOCI PRZEDSIBIORSTWA
Zadanie badawcze pt:
NADZR IT JAKO KLUCZOWY CZYNNIK EFEKTYWNEGO
WYKORZYSTANIA TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH
W BUDOWIE WARTOCI PRZEDSIBIORSTWA
Autor:
Remigiusz Orzechowski
Katedra Small Businessu
Kolegium Nauk o Przedsibiorstwie
Warszawa, padziernik 2007
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
2/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 2 | S t r o n a
Spis treci
Wstp
1. Rola IT w budowie wartoci przedsibiorstwa.
1.1. Klasyfikacja technologii informacyjnych .
1.2.rda wartoci IT..
2. Nadzr IT
2.1.Definicje nadzoru IT ......
2.2. Miejsce nadzoru IT w nadzorze korporacyjnym
2.3.Obszary nadzoru IT ...
2.3.1. Dopasowanie strategiczne IT
2.3.2. Dostarczanie wartoci przez IT.
2.3.3. Zarzdzanie zasobami IT..
2.3.4. Zarzdzanie ryzykiem IT
2.3.5. Pomiar wydajnoci IT.
3. Najlepsze praktyki nadzoru IT
3.1.Matryca nadzoru IT
3.1.1. Najlepsze wzorce nadzoru IT
3.1.2. Mechanizmy nadzoru IT .
3.2.CobiT ...
3.3.Val IT
4. Nadzr IT w Polsce wyniki bada empirycznych .
4.1. Charakterystyka metody badawczej i przebiegu bada..
4.2.Charakterystyka prby badawczej..
4.3.Analiza wynikw bada
4.3.1. Typowa matryca nadzoru IT wrd polskich przedsibiorstw ..
4.3.2. Matryce nadzoru IT w zalenoci od roli IT
w przedsibiorstwie
4.3.3. Matryce nadzoru IT w zalenoci od sposobu zarzdzania IT
w przedsibiorstwie
4.3.4. Matryce nadzoru IT u liderw
4.3.4.1. Liderzy wzrostu
4.3.4.2. Liderzy ROE .
4
6
6
7
11
11
13
15
16
17
19
20
20
22
22
28
33
36
39
42
42
42
49
49
50
54
57
57
59
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
3/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 3 | S t r o n a
4.3.4.3. Liderzy ROA .
4.3.5. Wzorce nadzoru IT ..
4.3.6. Mechanizmy nadzoru IT .
4.3.6.1. Zakres wykorzystywania mechanizmw..
4.3.6.2. Mechanizmy nadzoru u liderw i pozostaych firm.
4.3.7. Wnioski z analizy wynikw bada empirycznych...
Zakoczenie ...............
Spis rysunkw .....
Spis tabel .....
Bibliografia ......
Zacznik ......
62
65
68
68
73
76
80
81
84
85
88
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
4/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 4 | S t r o n a
Wstp
Technologie informacyjne (IT) maj kluczowe znaczenie w zarzdzaniu wikszoci
wspczesnych przedsibiorstw. Wpywaj na zmiany w strukturzesektorw oraz w reguach
konkurowania na rynku, zapocztkowuj narodziny zupenie nowych dziedzin dziaalnoci,
czsto s podstaw tworzenia wyrniajcych si kompetencji firmy i mog mie znaczny
wkad w budow przewagi konkurencyjnej. W konsekwencji przedsibiorstwa inwestuj w IT
coraz wicej, przeznaczajc na ten cel nawet poow wszystkich wydatkw inwestycyjnych.
Warto dostarczana przedsibiorstwu przez IT jest zrnicowana w zalenoci od modelu
biznesowego firmy. Technologie informacyjne czasami s konieczne by przedsibiorstwo w
ogle mogo funkcjonowa na rynku, czasami s rdem wzrostu produktywnoci, a jeszcze
kiedy indziej zmieniaj modele biznesowe i stanowi fundament nowych przewag
konkurencyjnych.
Efektywno inwestycji w IT (czy szerzej efektywno wykorzystania IT) w wikszoci firm
jest jednak niezadowalajca i tylko nielicznym przedsibiorstwom udaje si skutecznie
osiga cele biznesowe wykorzystujc technologie informacyjne.Od pewnego czasu toczy si
dyskusja dotyczca utraty przez technologie informacyjne strategicznego znaczenia i szybko
postpujcym utowarowieniem (commodization) niektrych kategorii IT. Proces
utowarowienia IT z jednej strony powoduje, e technologie informacyjne s bardziej dostpne
dla coraz wikszej ilociprzedsibiorstw, poniewa s tasze, z drugiej strony czyni jeszcze
trudniejszym uzyskiwanie przewagi konkurencyjnej poprzez inwestowanie w IT.
W celu zapewnienia najbardziej efektywnego wykorzystania IT, przekadajcego si na
budow wartoci przedsibiorstwa firmy powinny zatem stosowa okrelone rozwizania w
zakresie nadzoru i zarzdzania IT. Obecny stan wiedzy o nadzorze IT jest jednak stosunkowo
niewielki. Jednoczenie ten obszar bardzo dynamicznie si rozwija. Przeprowadzono pierwszewiatowe badania i opublikowano zaledwie kilka opracowa z tego obszaru. Wedug wiedzy
autora nie prowadzono wczeniej bada wrd polskich firm w obszarze nadzoru IT.
Celem przeprowadzonych bada byo pogbienie i usystematyzowanie wiedzy o nadzorze
IT, w tym o najlepszych praktykach przedsibiorstw w tym obszarze, wpywu rnego
rodzaju systemw nadzoru IT na efektywno wykorzystania technologii informacyjnych
i tym samym na budow wartoci przedsibiorstwaoraz analiza i ocena rozwiza nadzoru IT
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
5/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 5 | S t r o n a
stosowanych przez polskie przedsibiorstwa tle rozwiza stosowanych przez liderw
w krajach rozwinitych.
Badania zostay przeprowadzone z wykorzystaniem szeregu metod:
Studia literatury polskiej i anglojzycznej, z zakresu teorii zarzdzania
przedsibiorstwem oraz nadzoru i zarzdzania technologiami informacyjnymi
w przedsibiorstwie.
Analiza rde internetowych z powyszego zakresu.
Analiza wiatowych standardw nadzoru oraz zarzdzania IT stosowanych przez
przedsibiorstwa.
Badania ankietowe przeprowadzone wrd najwikszych polskich przedsibiorstw.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
6/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 6 | S t r o n a
1. Rola IT w budowie wartoci przedsibiorstwa
Technologie informacyjne s rnie definiowane: od najwszego ujcia, obejmujcego
technologiczny aspekt systemw informacyjnych do najszerszego rozumienia IT, w ktrym
owe technologie obejmuj bdce w dyspozycji przedsibiorstwa systemy informacyjne,
uytkownikw i zwizane z nimi metody zarzdzania1.
1.1. Klasyfikacja technologii informacyjnych
Wedug jednej z klasyfikacji na portfolio technologii informacyjnych w przedsibiorstwie
skadaj si:
infrastruktura technologiczna fizyczna (aplikacje wspdzielone, zbiory danych,
bezpieczestwo, kanay dostpu i sprzt) i zarzdcza (zarzdzanie IT, architektura i
standardy, edukacja w zakresie IT, badania i rozwj w zakresie IT),
aplikacje transakcyjne oprogramowanie automatyzujce powtarzalne czynnoci
wynikajce z operacyjnej dziaalnoci przedsibiorstwa, oferujce takiekorzyci jak:
automatyzacja, szybszy przepyw i atwiejszy dostp do informacji, moliwo
ledzenia przebiegu procesw, amanie barier geograficznych, integracja danych, a
take wspomaganie przeprowadzania zmian w przedsibiorstwie.
aplikacje analityczne oprogramowanie suce do przeprowadzania analiz,
interpretacji i dzielenia si informacjami i wiedz, ktregozadaniem jest umoliwienie
szybszego podejmowania lepszych decyzji biznesowych.
aplikacje transformacyjne takie aplikacje transakcyjne lub analityczne, ktrych
zastosowanie wpywa na zmian modelu konkurowania przedsibiorstwa (np. wejcie
na nowy rynek, wiadczenie nowych usug) 2.
1Turban, E., Leidner, D., McLean, E., Wetherbe, J.:Information Technology for Management. Transforming
Organizations in the Digital Economy, John Wiley and Sons, 2006.2
Kaplan R., Norton D.: Strategy Maps. Converting intangible assets into tangible outcomes. Harvard BusinessSchool Press, Boston 2004, str. 255.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
7/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 7 | S t r o n a
1.2.rda wartoci IT
Dobrym narzdziem identyfikowania rde wartoci dostarczanej przedsibiorstwu przez
odpowiednie zastosowanie IT jest analiza konfiguracji wartoci. Rozszerza ona tradycyjn
analiz budowy wartoci zgodnie z logik acucha wartoci3, o dwa nowe podejcia, analiz
wg logiki warsztatu wartoci i sieci wartoci4.
Przedsibiorstwa funkcjonujce zgodnie z modelem acucha wartoci (np. przedsibiorstwa
produkcyjne) buduj swoj warto poprzez przeksztacanie surowcw w produkt finalny.
Zarzdzanie takim przedsibiorstwem koncentruje si zatem na produktach, poprawie
efektywnoci procesw, odpowiadaniu na zmiany w popycie i poday i na kontakcie z
klientem
5
.
rdem wartoci IT w tym przypadku jest optymalizacja wydajnoci i uelastycznianie
poszczeglnych elementw acucha wartoci.Ten model budowy wartoci jest najbardziej
zrozumiay, w zwizku z tym na rynku dostpnych jest wiele dopasowanych do jego logiki
rozwiza informatycznych, m.in.:
moduowe i konfigurowalne zintegrowane systemy zarzdzania klasy ERP,
narzdzia do zarzdzania procesami, umoliwiajce wizualizacj i dynamiczn
rekonfiguracj procesw,
narzdzia do dynamicznego planowania z moliwoci testowania scenariuszy
co jeli? w caym acuchu wartoci,
narzdzia do rachunku kosztw dziaa, pozwalajce na okrelanie kosztu kadej
czynnoci zwizanej z procesem lub produktem,
systemy do dokonywania zakupw bazujce na metodach scenariuszowych,
umoliwiajce pomiar wpywu zmian w strategiach zakupowych na cakowity koszt
produkcji (np. wybr optymalnych dostawcw, okrelanie optymalnej wielkoci
zakupw),
mikromarketing systemy umoliwiajce bardzo szczegow segmentacj rynku,
planowanie ukierunkowanych kampanii reklamowych i masow indywidualizacj,
3Porter M., Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance , The Free Press, 1985.
4Stabell, C.B., Fjeldstad, O.L.: Configuring Value for Competitive Advantage: on Chains, Shops and Networks,
Strategic Management Journal, Vol. 19, 1998, str. 413-437.5Porter, M.E.:Porter o konkurencji, PWE, Warszawa 2001, str. 93-97.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
8/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 8 | S t r o n a
systemy umoliwiajce klientom samodzielne projektowanie lub konfigurowanie
produktw, ktre mog stanowi wyrnik strategiczny oraz prowadzi do ogromnych
oszczdnoci kosztowych wynikajcych z braku koniecznoci utrzymywania
wikszych zapasw surowcw/pproduktw i produktw gotowych (np. samodzielne
konfigurowanie komputerw w Dell); takie systemy pozwalaj rwnie na biece
i bardzo szczegowe ledzenie trendw w oczekiwaniach uytkownikw
i bezzwoczne raportowanie o zmianach w preferencjach klientw6.
W przypadku warsztatu wartoci przedsibiorstwo (np. kancelaria prawna, placwka
medyczna, doradztwo gospodarcze) buduje swoj warto poprzez rozwizywanie problemw
klientw. Jak argumentuj autorzy tej koncepcji, warsztat tym rni si od acucha, e w
acuchu przedsibiorstwo przeprowadza sta liczb operacji aby dostarczy standardowy
produkt w duych ilociach, natomiast w przypadku warsztatu przeprowadzane czynnoci i
wykorzystywane zasoby s dopasowywane do konkretnego, czsto unikalnego, problemu
klienta, ktry naley rozwiza. Gwnymi aktywnociami tworzcymi warto w takim
przedsibiorstwie s: ocena problemw i moliwych rozwiza, mobilizacja zasobw,
zarzdzanie projektami, dostarczanie rozwiza problemw klientw, pomiar wynikw i
cige uczenie si7.
rdem wartoci IT jest w tym przypadku wspomaganie w zakresie gromadzenia i analizy
informacji i wiedzy dotyczcej problemw i ich rozwiza. Szczegowe rozwizania IT
obejmuj m.in.:
narzdzia do komunikacji i wsppracy midzy pracownikami i klientami,
znajdujcych si czsto w rnych lokalizacjach geograficznych umoliwienie
efektywnej wsppracy jest bowiem jednym z gwnych rde wartoci,
systemy do identyfikacji, oceny ipriorytetowania moliwoci biznesowych, integracja planowania projektw i ich realizacji zarzdzanie projektami jest
kluczow kompetencj tego typu przedsibiorstw, poniewa rozwizywanie
problemw klientw zazwyczaj przybiera form projektw. Przedsibiorstwa musz
sobie zatem radzi z zarzdzaniem wieloma skomplikowanymi projektami
jednoczenie. Generowana warto uzaleniona jest wwczas nie tylko od posiadanej
6Chains, Shops and Networks: The Role of IS in New Models of Value Creation , Foundation Strategic
Innovation Report, Computer Sciences Corporation, 1998, str. 18-19.7Stabell, C.B., Fjeldstad, O.L.: Configuring Value for Competitive Advantage op. cit., str. 413-437
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
9/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 9 | S t r o n a
wiedzy, ale take od koordynacji dziaa i wykorzystywania zasobw. Rol systemw
informatycznych jest dostarczenie informacji do wsparcia tych operacji
i wspomaganie zarzdzania zmian, w tym przewidywanie skutkw zmian,
systemy do projektowania, symulacji i modelowania, ktre s szczeglnie istotne
w takich sektorach jak farmacja czy poszukiwanie z surowcw energetycznych8.
Trzecia moliwo, sie wartoci zakada, e budowa wartoci opiera si na czeniu klientw
lub poredniczeniu midzy nimi. Przykadami przedsibiorstw funkcjonujcych zgodnie z
takim modelem s firmy telekomunikacyjne, ubezpieczeniowe i banki. Zarzdzanie takim
przedsibiorstwem koncentruje si na doskonaleniu jakoci i iloci pocze midzy
klientami9. Wikszo tego typu przedsibiorstw w bardzo duym stopniu bazuje na
wykorzystaniu technologii informacyjnych.
rdem wartoci IT jest w tym przypadku wspomaganie w zakresie identyfikowania nowych
skupisk klientw i ich wzorcw zachowa, w celu zwielokrotnienia wymian midzy
uytkownikami.Szczegowe rozwizania IT obejmuj m.in.:
narzdzia do eksploracji i wizualizacji danych (take wielowymiarowej), pozwalajce
ujawnia skupiska klientw lub wzorce ich zachowa, ktre nie s widoczne
w tabelarycznych zestawieniach. Identyfikacja trendw wskazuje nowe moliwocibiznesowe bd ostrzega przed zbliajcymi si zagroeniami;
kokpity menederskie, prezentujce kluczowe informacje majce wpyw na budow
wartoci przedsibiorstwa (np. wzorce korzystania z sieci przez klientw), czasami
wzbogacane o moliwo przeprowadzania bardziej zaawansowanych analiz
i modelowania;
zaawansowane narzdzia do analiz zachowa internautw;
narzdzia do wnioskowania w oparciu o zachowania uytkownikw narzdzia tegotypu wykorzystywane s m. in. przez firmy obsugujce transakcje kartami
kredytowymi. W celu zapobiegania oszustwom wykrywane s nietypowe transakcje
w oparciu o analiz wzorcw zachowa klientw, takich jak czstotliwo korzystania
z kart, typy i wielko zakupw, odwiedzane sklepy czy te wzorce w zakresie
8
Chains, Shops and Networks op. cit., str. 20-21.9Chains, Shops and Networks op. cit., str. 8.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
10/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 10 | S t r o n a
podrowania. Analiza zachowa klientw wykorzystywana jest rwnie do lepszej
segmentacji klientw (np. w bankowoci, ubezpieczeniach, telekomunikacji)10.
Dynamiczny rozwj technologii informacyjnych wpywa zatem istotnie na warunki
funkcjonowania przedsibiorstw. IT moe oddziaywa na zmian atrakcyjnoci danego
sektora oraz rwnowagi konkurencyjnej poprzez wpywanie na kad z 5 si w modelu
konkurencyjnoci Portera. Technologia informacyjna ma rwnie wpyw na pojawianie si
zupenie nowych sektorw poprzez stwarzanie technicznych moliwoci powstawania
nowych dziedzin, tworzenie pochodnego popytu na nowe produkty, oraz poprzez tworzenie
nowych dziedzin dziaalnoci w obrbie starych. Istotny jest rwnie wpyw IT na budow
wyrniajcych si kompetencji firm i ksztatowanie ich przewag konkurencyjnych. Taka
przewaga wynika moe ze zwikszenia zrnicowania (masow indywidualizacj), zmiany
zasigu konkurencji (atwiejsza koordynacj dziaalnoci firmy w skali globalnej), redukcji
kosztw, szybszego reagowania na zmieniajce si warunki rynkowe (szybsze podejmowanie
decyzji), czy te odkrywania niewidocznych dotychczas tendencji na rynku (analizowanie
danych i wychwycenie niewidocznych dotychczas trendw czy tendencji rynkowych)11.
Najnowsze badania przedsibiorstw wskazuj, e IT jest obecnie bardziej krytyczne dla
biznesu ni kiedykolwiek wczeniej. Nabiera zatem na znaczeniu potrzeba
usystematyzowanego podejcia do wykorzystania technologii informacyjnych
w przedsibiorstwie, ktrego celem bdzie maksymalizowanie wartoci przedsibiorstwa.
Odpowiedzi na t potrzeb jest promowana ostatnio coraz intensywniej koncepcja nadzoru
IT (IT Governance).
10
Chains, Shops and Networks op. cit.11 Porter, M.E.,Porter o konkurencji op.cit.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
11/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 11 | S t r o n a
2. Nadzr IT
Nadzr IT jest elementem nadzoru korporacyjnego, analogicznie do nadzoru nad zasobami
ludzkimi, finansowymi czy fizycznymi.
Nadzr korporacyjny to z kolei system prawnych i ekonomicznych instytucji (formalnych i
nieformalnych regu dziaania) sucych regulowaniu stosunkw kontraktowych pomidzy
wszystkimi podmiotami zaangaowanymi w funkcjonowanie korporacji (akcjonariuszy,
kredytodawcw, menederw, pracownikw, dostawcw)12.
Koncepcja nadzoru korporacyjnego nie jest nowa, ale nabraa na znaczeniu po gonych
skandalach ksigowych w USA i w Europie Zachodniej (m.in. Enron, Worldcom, Parmalat).
Badania firmy doradczej McKinsey wskazuj, e inwestorzy s skonni zapaci pokan
premi za wysoki standard nadzoru korporacyjnego w przedsibiorstwie. Premia ta wacha si
od rednio 13% w Ameryce Pnocnej i w Europie Zachodniej, do 20-25% w Azji
i w Ameryce aciskiej. W Europie Wschodniej i w Afryce premia ta nierzadko jest jeszcze
wysza13.
2.1. Definicje nadzoru IT
W literaturze funkcjonuj rne podejcia do definiowania nadzoru IT. Poniej zostay
zaprezentowane te dominujce:
Nadzr IT naley do odpowiedzialnoci zarzdu i obejmuje przywdztwo, struktury
organizacyjne oraz procesy, niezbdne do tego, aby IT mogo wspomaga realizacj
obecnych strategii i celw przedsibiorstwa, a take kreowa nowe14.
Nadzr IT jest systemem, ktry organizacje wykorzystuj do kierowania i
kontrolowania swojego portfela IT. Nadzr IT okrelastruktury podejmowania decyzji
12Polskie Forum Corporate Governance.
13
Global Investor Opinion Survey, McKinsey & Company, lipiec 2002.14Board Briefing on IT Governance, 2nd Edition, IT Governance Institute, 2003, str. 10.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
12/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 12 | S t r o n a
w organizacji w zakresie IT oraz odpowiedzialno za te decyzje midzy rnymi
interesariuszami, a take zasady i procedury suce do wykonywania
i monitorowania czynnoci zwizanych ze strategicznym wykorzystaniem IT15.
Nadzr IT obejmuje ustalanie zakresu odpowiedzialnoci i struktur podejmowania
decyzji w celu zapewnienia odpowiedniego wykorzystywania IT w przedsibiorstwie16.
Z bada przeprowadzonych przez MIT Sloan School Center for Information Systems
Research (CISR) w latach 1999-2003 w ponad 300 przedsibiorstwach w ponad 20 krajach
wynika, e efektywny nadzr IT w przedsibiorstwie powinien odpowiada na trzy
podstawowe pytania
17
: Jakie decyzje musz zosta podjte w celu zapewnienia efektywnego zarzdzania
i wykorzystania IT?
Kto powinien podejmowa te decyzje?
W jaki sposb te decyzje zostan podjte i jak bd monitorowane ich efekty?
Te same badania wykazay, e przedsibiorstwa posiadajce najbardziej zaawansowane
rozwizania w zakresie nadzoru IT maj o ponad 20% wiksz rentowno w porwnaniu
z firmami z tego samego sektora i o podobnych strategiach, ktre jednak maj nieefektywny
nadzr IT18.
Rol nadzoru IT jest integracja i instytucjonalizacja dobrych praktyk zapewniajcych
wsparcie przez IT realizacji celw przedsibiorstwa. Dziki temu przedsibiorstwo jest
w stanie wykorzysta w najwikszym stopniu posiadane informacje i maksymalizowa
wynikajce z nich korzyci, budujc w ten sposb swoj przewag nad konkurencj
i warto samego przedsibiorstwa.
15Van Grembergen, W.: Strategies for information technology governance, Idea Group Publishing, London
2004, str. 41.16
Weil P., Ross J.:IT Governance. How Top Performers Manage IT Decision Rights for Superior Results.Harvard Business School Press, Boston 2004, str. 8.17
Weil P., Ross J.:IT Governance op.cit., str. 10.18 Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 14.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
13/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 13 | S t r o n a
W praktycznym stosowaniu tego typu rozwiza pomocne s standardy i zbiory najlepszych
praktyk opracowane przez midzynarodowe zespoy naukowcw i menederw, takie jak
CobiT, Val IT czy matryca nadzoru IT.
2.2. Miejsce nadzoru IT w nadzorze korporacyjnym
Rysunek 1przedstawia zalenoci midzy nadzorem IT i nadzorem korporacyjnym.
Rys. 1.Nadzr korporacyjny i nadzr IT.
rdo: Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 5.
Rada nadzorcza
Udziaowcy
Monitorowanie
Inniinteresariusze
Ujawnianie
Zarzd
Strategia Podane zachowania
Kluczowe zasoby
Zasobyludzkie
Zasobyfinansowe
Zasobyfizyczne
Zasobywasnoci
intelektualnej
Zasobyinformacyjne
i IT
Zasobyrelacji
Mechanizmy nadzoru IT
(komitety, budety etc.)
Mechanizmy nadzoru
finansowego(komitety, budety etc.)
Nadzr korporacyjny
Nadzrnad kluczowymi zasobami
Nadzr IT
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
14/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 14 | S t r o n a
Zarzd, jako agent wacicieli i innych interesariuszy przedsibiorstwa realizuje ich
oczekiwania wdraajc strategi i podane zachowania w organizacji. Strategia
przedsibiorstwa to zestaw wyborw w zakresie rynkw, klientw, produktw i usug,
gwnych procesw odpowiedzialnych za sukces firmy etc. Podane zachowania obejmuj z
kolei przekonania i kultur organizacji zdefiniowane i stanowione nie tylko poprzez strategi,
ale take przez naczelne wartoci firmy, jej misj i wizj, gwne zasady biznesowe
i struktury. Podane zachowania s odmienne w kadym przedsibiorstwie. Ostatecznie
warto tworz wanie te zachowania, a nie strategie. W zwizku z tym jasno okrelone
podane zachowania maj kluczowe znaczenie dla efektywnoci nadzoru.
Dolna cz rysunku obrazuje sze grup gwnych zasobw, ktre s wykorzystywane przez
przedsibiorstwa do wdraania strategii i generowania wartoci biznesowej. Klasyfikacj
poszczeglnych zasobw przedstawia tab. 1.
Tab. 1. Klasyfikacja kluczowych zasobwprzedsibiorstwa.
Aktywa Opis
Zasoby ludzkie Ludzkie, ich umiejtnoci, cieki kariery, szkolenia,kompetencje etc.
Zasoby finansowe Gotwka, inwestycje, zobowizania, przepywy pienine,
nalenoci etc.Zasoby fizyczne Budynki, fabryki, wyposaenie, obsuga, bezpieczestwo etc.Zasoby wasnociintelektualnej
Produkty, usugi, know-how opatentowane, zastrzeone,wbudowane w systemy przedsibiorstwa, stosowane przez
pracownikwZasoby informacyjne i IT Cyfrowe dane, informacje i wiedza o klientach, procesach,
finansach, systemach informacyjnych etc.
Zasoby relacji Relacje wewntrz przedsibiorstwa oraz z klientami,dostawcami, regulatorami, konkurentami, dystrybutorami;
marka, reputacja
rdo: Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 6
Zarzdy tworz mechanizmy nadzoru nad powyszymi kluczowymi zasobami dla kadego z
osobna, a take wsplne. W tym celu wykorzystywane s rnorodne mechanizmy
organizacyjne, np. struktury, procesy, komitety, procedury, audyty. Niektre z mechanizmw
s wyczn domen wybranego obszaru (np. komitet architektury IT), inne maj szersze
zastosowanie, i obejmuj swoim zasigiem kilka obszarw w celu osignicia synergii
midzy kluczowymi zasobami (np. proces zatwierdzania inwestycji kapitaowych).
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
15/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 15 | S t r o n a
Dojrzao mechanizmw wykorzystywanych do nadzoru nad poszczeglnymi zasobami jest
rna: najbardziej dojrzae s zazwyczaj mechanizmy odpowiedzialne za nadzr nad
zasobami finansowymi i fizycznymi, a najmniejte odpowiedzialne za zasoby IT.
2.3. Obszary nadzoru IT
Nadzr IT koncentruje si na dwch gwnych obszarach: dostarczaniu wartoci przez IT
dla biznesu oraz ograniczaniu ryzyka zwizanego z IT. Warto dostarczana przez IT
wynika ze stopnia dopasowania IT do celw strategicznych przedsibiorstwa , natomiast
ograniczanie ryzyka IT opiera si na mechanizmach ustalania odpowiedzialnoci za
podejmowane decyzje. Oba te obszary wymagaj wsparcia ze strony odpowiednich zasobw
IT, takich jak ludzie, pienidze, informacje, aplikacje i infrastruktura. Powinny by rwnie
systematycznie mierzone, eby zapewni osiganie zaoonych celw. Ostatecznie
otrzymujemy pi obszarw nadzoru IT, do zarzdzania ktrymi punktem wyjcia s cele
stawiane przez interesariuszy (rys. 2).
Rys. 2. Obszary nadzoru IT.
rdo: IT Governance Institute,Board Briefing on IT Governance, 2nd Edition, 2003, str. 20.
Wartoci i celeinteresariuszy
Dopasowaniestrategiczne
IT
Dostarczaniewartociprzez IT
Zarzdzanieryzykiem
IT
Pomiarwydajnoci
IT
Zarzdzaniezasobami IT
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
16/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 16 | S t r o n a
Nadzr IT obejmuje zatem nastpujce obszary:
dopasowanie strategiczne IT,
dostarczanie wartoci przez IT,
zarzdzanie ryzykiem IT, pomiar wydajnoci IT,
oraz efektywne wykorzystanie zasobw IT (tj. ludzie, pienidze, informacje, aplikacje,
infrastruktura).
2.3.1. Dopasowanie strategiczne IT
Najwaniejszym z obszarw, pierwotnym w stosunku do pozostaych i jednoczenie
przenikajcym je wszystkie, jest dopasowanie strategiczne IT. Skupia si ono na integracji
celw strategicznych biznesu i IT, poprzez definiowanie, utrzymywanie i kontrol
propozycji wartoci jak IT dostarcza biznesowi, a take na dopasowywaniu operacji IT
do operacji caego przedsibiorstwa.
Obecnie w wielu przedsibiorstwach planowanie IT nie jest powizane z wymaganiami
wynikajcymi ze strategii caego przedsibiorstwa, lecz jest podporzdkowane taktycznym
potrzebom poszczeglnych jednostek biznesowych. Finansowanie swoich projektw IT
uzyskuje ta jednostka, ktra ma wiksz si polityczn. W efekcie naczelne kierownictwo
nie widzi powizania wydatkw na technologi informacyjn z realizacj celw
strategicznych caego przedsibiorstwa. Rwnie zwrot z inwestycji w IT jest
niezadowalajcy.
Aby to zmieni menederowie przedsibiorstwa powinni strategicznie planowa popyt
i poda usug IT. Konieczne jest przetumaczenie strategii przedsibiorstwa na stwierdzenia,
ktre IT zrozumie. Pozwoli to z jednej strony opisa zapotrzebowanie na usugi IT
generowane przez cele strategiczne przedsibiorstwa, a z drugiej strony opisa przysz
poda usug IT. W efekcie menederowie biznesowi i IT bd mogli osign konsensus
w kwestii kierunku rozwoju przedsibiorstwa oraz tego, jak IT moe ten rozwj wspomaga.
Wzronie rwnie efektywno inwestycji w IT, bdca pochodn wikszego przeoenia
wydatkw na IT na realizacj strategii przedsibiorstwa.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
17/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 17 | S t r o n a
Konieczno dopasowania strategicznego technologii informacyjnych rodzi zatem dla
menederw szereg zada, do ktrych nale:
zapewnianie dopasowania strategii IT do strategii przedsibiorstwa i odpowiedniej
dystrybucji strategii (kaskadowanie),
zapewnienie, i IT dostarcza zakadane efekty (dostawy na czas i w budecie,
z odpowiedni funkcjonalnoci i zakadanymi korzyciami) poprzez jasno okrelone
oczekiwania i miary,
bilansowanie inwestycji pomidzy systemy, ktre wspomagaj przedsibiorstwo
w jego obecnej postaci, oraz te, ktre przeksztacaj przedsibiorstwo lub tworz
infrastruktur, ktra umoliwia wzrost i konkurowanie w nowych obszarach,
skupienie si na jak najefektywniejszym wykorzystaniu posiadanych zasobw19.
2.3.2. Dostarczanie wartoci przez IT
Gwn miar wartoci IT s dostawy produktw, lub wiadczenie usug na czas,
w zaoonym budecie, w odpowiedniej jakoci, oraz z osigniciem zakadanych korzyci,
takich jak: przewaga konkurencyjna, satysfakcja klientw, przyspieszenie wejcia na rynek,
skrcony czas realizacji zamwie, zwikszona produktywno pracownikw, wiksza
zyskowno etc. Warto, ktr IT dodaje do biznesu, jest uzaleniona od stopnia, w
jakim IT jest dopasowane do strategii przedsibiorstwa.Do efektywnego zarzdzania IT
zarwno koszty, jak i zwroty z inwestycji musz by odpowiednio zarzdzane.
19Board Briefing on IT Governance op. cit.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
18/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 18 | S t r o n a
Tabela 2prezentuje typowe rda wartoci poszczeglnych kategorii IT.
Tab. 2. Typowe rda wartoci IT.
Technologie informacyjne
(IT) Typowe rdo wartociTypowy udzia
w budecie IT
Aplikacje transformacyjne
krtszy czas wejcia na rynekwiksza mara wynikajca z wyszychprzychodw na pracownika
14%
Aplikacje analityczne
dostarczanie informacji do zarzdzaniaprzedsibiorstwem (wspomaganiepodejmowania edycji)
szczeglnie istotne w sektorachnasyconych informacjami
16%
Aplikacje transakcyjne gwnie redukcja kosztw 12%
Infrastruktura IT
tworzy elastyczno biznesuzapewnia integracjumoliwia sprzeda wizanumoliwia wprowadzanie nowychproduktw
56%
rdo: Kaplan R., Norton D.: Strategy Maps op. cit.
Na rnych poziomach zarzdzania rnie jest postrzegana warto IT i w inny sposb si j
mierzy (rys. 3).
Rys. 3. Pomiar wartoci IT na rnych poziomach zarzdzania.
rdo: IT Governance Institute.
Zarzdzanie
biznesem
Zarzdzanie ITKorporacyjna infrastruktura IT
Jednostka biznesowa:
Aplikacje IT
Jednostka biznesowa:
Operacje
Jednostka biznesowa:
Finanse
Wzrost przychodw
Zwrot na aktywach
Przychody na pracownika
Czas wprowadzenia nowego produktu
na rynekWarto sprzeday nowego produktu
Jako produktu/usugi
Czas implementacji nowej aplikacji
Koszt implementacji nowej aplikacji
Dostpno infrastruktury
Koszt na transakcj
Koszt na stanowisko roboczeCzas potrzebny do wpynicia na biznes Stopie wpywu
Dostarczanie wartoci biznesowejPrzykadowe miary Zarzdzanie
biznesem
Zarzdzanie ITKorporacyjna infrastruktura IT
Jednostka biznesowa:
Aplikacje IT
Jednostka biznesowa:
Operacje
Jednostka biznesowa:
Finanse
Wzrost przychodw
Zwrot na aktywach
Przychody na pracownika
Czas wprowadzenia nowego produktu
na rynekWarto sprzeday nowego produktu
Jako produktu/usugi
Czas implementacji nowej aplikacji
Koszt implementacji nowej aplikacji
Dostpno infrastruktury
Koszt na transakcj
Koszt na stanowisko roboczeCzas potrzebny do wpynicia na biznes Stopie wpywu
Dostarczanie wartoci biznesowejPrzykadowe miary
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
19/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 19 | S t r o n a
W miar poruszania si w gr w hierarchii poziomw zarzdzania w przedsibiorstwie,
zmieniaj si miary jakimi mierzy si efekty danej inwestycji IT:nastpuje przejcie od miar
technicznych do biznesowych. Pomiar efektw biznesowych jest jednak najczciej duo
trudniejszy, ni pomiar efektywnoci technicznej. Jednoczenie wydua si czas niezbdny
do zaobserwowania korzyci pyncych z nowej inwestycji. Najszybciej (niemal natychmiast)
pojawiaj si efekty zwizane z techniczn dostpnoci i niektrymi kosztami
funkcjonowania infrastruktury, jednak przeoenie na znaczc popraw wynikw
przedsibiorstwa moe zabra miesice, lub nawet lata. Zmienia si rwnie wpyw
inwestycji na zarzdzanie: akcent przenoszony jest z zarzdzania technologi na zarzdzanie
biznesem. Dlatego wane jest skupianie si nie tylko na miarach finansowych, lecz branie pod
uwag wpywu IT na efektywno caego przedsibiorstwa w tworzeniu wartoci, zarwno
w krtkim, jak i w dugim okresie.
2.3.3. Zarzdzanie zasobami IT
Kluczem do wysokiej efektywnoci IT s optymalne inwestycje oraz optymalne
wykorzystanie posiadanych zasobw IT w procesie wiadczenia usug dla biznesu.
Zarwno nowe inwestycje, jak i wydatki na biec dziaalno IT musz by dopasowane do
potrzeb wynikajcych ze strategii przedsibiorstwa. Wyszy priorytet (i wiksze zasoby)
powinny uzyskiwa inicjatywy o wikszej wartoci dla biznesu. O ile w praktyce
przedsibiorstwa badaj jeszcze efektywno nowych inwestycji w IT, to ju bardzo rzadko
podejmuj wysiki zwizane z optymalizacj wydatkw przeznaczanych na biec
dziaalno IT. Jest to kolosalny bd, bo jak wskazuj badania Gartnera (rys. 4), wydatki na
utrzymanie i rozwj obecnego portfolio IT pochaniaj a 85% rodkw przeznaczanych na
IT.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
20/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 20 | S t r o n a
Rys. 4. Struktura wydatkw na IT.
rdo: Kaplan R., Norton D.: Strategy Maps op. cit.
Przyczyn takiego stanu rzeczy jest jeszcze mniejsze zrozumienie przez zarzdzajcych
operacyjnej dziaalnoci dziau IT i w zwizku z tym niemono odpowiedniego zarzdzania
tym obszarem.
2.3.4. Zarzdzanie ryzykiem IT
Zarzdzanie ryzykiem IT obejmuje ryzyka zwizane z zastosowaniem technologii
informacyjnych w przedsibiorstwie, m.in. zabezpieczenie zasobw IT, odzyskiwanie danych
po awarii czy te zapewnienie cigoci dziaania.
Do skutecznego zarzdzania ryzykiem IT menederowie musz rozumie jakie jest
nastawienia przedsibiorstwa do ryzyka, zna wymagania regulacyjne, by wiadomym
gwnych ryzyk oraz swojej odpowiedzialnoci za ryzyko.
2.3.5. Pomiar wydajnoci IT
Pomiar wydajnoci IT polega na ledzeniu realizacji projektw oraz monitorowaniu procesu
wiadczenia usug IT. Dziki takiemu pomiarowi przedsibiorstwozyskuje szereg korzyci,
do ktrych nale m.in.: lepsze usugi, bardziej efektywna alokacja zasobw, polepszona
Struktura wydatkw na IT
(wg Gartnera)
85%
13% 2%
Utrzymanie i rozwjistniejcej infrastruktury
Istotniejsze usprawnienia
biznesowe
Innowacje o charakterze
przeomowym
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
21/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 21 | S t r o n a
wydajno systemw, wiksza produktywno pracownikw, a take promowanie kultury
organizacji nastawionej na osiganie lepszych rezultatw.
Miary efektywnoci IT mona podzieli na dwie grupy: obiektywne i subiektywne.
Obiektywne miary efektywnoci s atwe do zmierzenia. Mona ich uywa do porwna
midzy przedsibiorstwami. Nale do nich przykadowo: udzia wydatkw na IT
w przychodach, udzia wydatkw na dziaalno operacyjn IT w caoci wydatkw na IT,
wysoko wydatkw na IT w przeliczeniu na pracownika, ilo komputerw przypadajca na
pracownika, redni czas oczekiwania na poczenie z Help Deskiem, ilo aplikacji starszych
ni 3 lata, udzia kosztw utrzymania oprogramowania w caoci wydatkw na IT etc.
Duo istotniejsze s jednak miary subiektywne. Odzwierciedlaj one oczekiwania wszystkich
interesariuszy. S trudne do pomiaru i nie nadaj si do porwna midzy
przedsibiorstwami. Umoliwiaj pomiar potrzeb biznesowych, tj. funkcjonalno, jako,
efektywno kosztowa etc. Przykadami takich miar s m.in.: odpowiednio, dostpno,
niezawodno, bezpieczestwo, funkcjonalno, poziom jakoci, dopasowanie do potrzeb
biznesowych.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
22/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 22 | S t r o n a
3. Najlepsze praktyki i standardy nadzoru IT
Nadzr IT jest do nowym zjawiskiem zarwno jako element praktyki gospodarczej, jak i
obszar bada naukowych. W ostatnich latach wypracowano jednak pewne wzorce bdce
zbiorem najlepszych praktyk zaobserwowanych wrd przedsibiorstw. Do najbardziej
znanych nale: matryca nadzoru IT, CobiT i Val IT.
3.1. Matryca nadzoru IT
Koncepcja matrycy nadzoru IT zostaa opracowana przez dwch naukowcw, Petera Weilla i
Jeanne Ross, pracujcych w Centre for Information Systems Research MIT Sloan School of
Management (CISR).
Prowadzc badania wrd kilkuset przedsibiorstw w USA, w Europie i w Azji Weill i Ross
wyrnili pi grup decyzji podejmowanych w ramach nadzoru IT. Nale do nich:
Zasady IT (IT principles)decyzje obejmujce rol IT w danym przedsibiorstwie,
formuowane w postaci oglnych deklaracji (np. dostarcza usugi po najniszym
koszcie cakowitym stosujc benchmarking, zapewni integracj architektury);
Architektura IT (IT architecture) decyzje okrelajce logik organizacji danych,
aplikacji i infrastruktury; spisane w postaci zestawu polityk, zwizkw i wyborw
technologicznych prowadzcych do zakadanej biznesowej i technologicznej
standaryzacji i integracji;
Infrastruktura IT (IT infrastructure) decyzje stanowice baz (technologiczn
i ludzk) dla caego przedsibiorstwa do stabilnego wiadczenia usug
wspdzielonych przez rne aplikacje;
Zapotrzebowanie na aplikacje biznesowe (Business application needs) decyzje
w zakresie identyfikacji aplikacji zaspokajajcych okrelone potrzeby biznesowe,
mog w najwikszym stopniu przyczynia si do dostarczania wartoci przez IT;
Inwestycje w IT i ich priorytetowanie (IT Investment and prioritization) decyzje
dotyczce tego jak wiele wydawa na IT, na ktre inwestycje i jak rozdziela
ograniczone zasoby w ramach okrelonego portfela projektw.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
23/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 23 | S t r o n a
Powysze grupy decyzji s od siebie zalene i powinny by poczone by zapewni
efektywny nadzr IT. Decyzje w zakresie zasad IT wpywaj bowiem na ksztat architektury
IT, ktra z kolei okrela polityk w zakresie wyboru infrastruktury IT. Infrastruktura
natomiast wyznacza ramy budowy i funkcjonowania aplikacji biznesowych. Ostatecznie
podejmowanie decyzji w zakresie wyboru okrelonej inwestycji IT i priorytetowania
inwestycji w ramach okrelonego portfela projektw wymaga uwzgldnienia wszystkich
poprzednich grup decyzji, rozpoczynajc od zasad IT, a koczc na zapotrzebowaniu na
aplikacje biznesowe.
Drugim obszarem analiz naukowcw z CISR byy osoby podejmujce decyzje w ramach
nadzoru IT oraz osoby dostarczajce informacji do podjcia decyzji. Weil i Ross
zidentyfikowali sze archetypw podejmowania decyzji:
Monarchia biznesowa (Business monarchy) decyzje podejmuj menederowie
najwyszego szczebla,
Monarchia IT (IT monarchy)decyzje podejmujmenederowie ispecjalici IT,
Feudalny (Feudal) kada jednostka biznesowa (business unit) podejmuje decyzje
samodzielnie,
Federalny (Federal) kombinacja archetypu feudalnego i monarchii biznesowej,
z lub bez udziau specjalistw IT,
Duopol IT (IT duopoly)decyzje podejmuj wsplnie specjalici IT i jedna z dwch
pozostaych grup menederowie najwyszego szczebla lub liderzy jednostek
biznesowych,
Anarchia (Anarchy) decyzje s podejmowane samodzielnie przez poszczeglne
jednostki lub w niewielkich grupach.
Jak wykazay badania przedsibiorstwa wykorzystuj rne archetypy do podejmowania
decyzji w ramach poszczeglnych grup, co w efekcie daje bardzo wiele rnych kombinacji.
Rysunek 5 prezentuje matryc nadzoru IT w przedsibiorstwach przebadanych przez Weilla i
Ross.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
24/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 24 | S t r o n a
Rys. 5. Matryca nadzoru ITwyniki bada wiatowych (dane w proc.).
DECYZJE
Zasady IT Architektura ITStrategie w
zakresieinfrastruktury IT
Potrzeby wzakresie aplikacji
biznesowychInwestycje IT
info decyzja info decyzja info Decyzja info decyzja info decyzja
ARCH
ETYPY
Monarchiabiznesowa
0 27 0 6 0 7 1 12 1 30
MonarchiaIT 1 18 20 73 10 59 0 8 0 9
Feudalny 0 3 0 0 1 2 1 18 0 3
Federalny
83 14 46 4 59 6 81 30 93 27
Duopol 15 36 34 15 30 23 17 27 6 30
Anarchia 0 0 0 1 0 1 0 3 0 1
Nie wiem 1 2 0 1 0 2 0 2 0 0
rdo: Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 64.
W przypadku wikszoci przebadanych przedsibiorstw informacje do podejmowania decyzji
w ramach nadzoru IT byy dostarczane z wykorzystaniem archetypu federalnego. Decyzje
dotyczce obszarw bardziej biznesowych (zasady IT, potrzeby w zakresie aplikacji
biznesowych i inwestycje IT) podejmowane byy zgodnie z archetypem federalnym i
duopolu, a te bardziej techniczne (architektura i infrastruktura IT) zgodnie z archetypem
monarchii IT.
Typowe rozwizania nadzoru IT w obszarze gwnych zasad IT
Decyzje okrelajce strategiczn rol IT byy podejmowane w rnorodny sposb.
Dominowa duopol, w ktrym decyzje podejmowali menederowie IT wraz z
przedstawicielami zarzdu. Jednak niewiele mniej popularne byo wykorzystywanie w tym
zakresie monarchii biznesowej. Monarchia IT bya trzecim pod wzgldem popularnoci
archetypem podejmowania decyzji w ramach zasad IT. Wydaje si, e popularno duopolw
oraz wynikaa z faktu, i czoowi menederowie wyczuwali potrzebzaangaowania si w
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
25/92
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
26/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 26 | S t r o n a
Typowe rozwizania nadzoru IT w obszarze architektury IT
Ponad 70% przedsibiorstw podejmuje decyzje w zakresie architektury IT zgodnie z
archetypem monarchii IT. Taki wysoki odsetek moe wiadczy o tym, i zarzdzajcy
przedsibiorstwem postrzegaj architektur IT bardziej jako kwesti techniczn ni jako
zagadnienie o charakterze strategicznym dla przedsibiorstwa i nie widz potrzeby
angaowania si w ten obszar. Zapewne ufaj, i menederowi IT bd potrafi trafnie
przeoy zasady IT na decyzje w zakresie architektury IT. Decydenci konsultuj si jednak w
wikszoci przypadkw zarwno z przedstawicielami zarzdu, jak i menederami
poszczeglnych jednostek biznesowych. Drugim rozwizaniem w zakresie podejmowania
decyzji w tym obszarze jest duopol (wybrany przez 15% firm), w ktrym to czonkowie
zarzdu wsppracuj z menederami IT,dziki czemu zapewniony jest strategiczny kierunek
biznesowy i wiedza specjalistyczna.
Typowe rozwizania nadzoru IT w obszarze strategii infrastruktury IT
Podobnie jak w przypadku architektury, take w tym obszarze decyzje w wikszoci
przedsibiorstw podejmowane s zgodnie z archetypem monarchii IT (60% przedsibiorstw).
Naley jednak zauway, e w celu dostarczenia odpowiednich usug IT, po odpowiednich
kosztach istotny wkad informacyjny w podejmowane decyzje dostarcza zarwno naczelne
kierownictwo, jak i menederowie poszczeglnych jednostek biznesowych. Efektywne
wykorzystanie monarchii IT do podejmowania decyzji w obszarze infrastruktury IT musi
zatem bazowa na zaspokajaniu potrzeb poszczeglnych jednostek biznesowych w zakresie
wymaganych przez nich aplikacji IT.
Drugim pod wzgldem popularnoci archetypem podejmowania decyzji w ramach strategii
infrastruktury IT jest duopol (23% przedsibiorstw). Tego typu rozwizania przyspieszaj
negocjacje midzy IT i jednostkami biznesowymi odnonie wspdzielonej infrastruktury.
Dziki takiej wsppracy menederowie IT lepiej poznaj potrzeby biznesowe, a
menederowie biznesowi s bardziej wiadomi moliwoci, ogranicze i ryzyk IT.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
27/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 27 | S t r o n a
Typowe rozwizania nadzoru IT w obszarze okrelania potrzeb w zakresie aplikacji
biznesowych
Decyzje w zakresie wymaga biznesowych odnonie nowych aplikacji (kupowanych lub
budowanych samodzielnie) byy podejmowane najczciej zgodnie z archetypem federalnym
i duopolem, z nieznaczn przewag tego pierwszego. Ponad 80% firm wykorzystywao
rwnie model feudalny do dostarczania informacji do podejmowania decyzji.
Federalne podejmowanie decyzji w zakresie aplikacji biznesowych podkrela denie do
realizacji oglno korporacyjnych celw przy wyborze oprogramowania zaspokajajcego
lokalne potrzeby. W tych przypadkach uwzgldnienie wymaga poszczeglnych jednostek
biznesowych odbywa si poprzez parametryzowanie oprogramowania wsplnego dla caego
przedsibiorstwa. Uzyskuje si zatem korzyci zwizane zarwno ze standaryzacj, jak i z
dopasowaniem do lokalnych potrzeb.
Duopole wskazuj na istotn rol IT (np. standardw architektury IT) przy ograniczaniu
dowolnoci w zakresie wyboru aplikacji biznesowych. Uwzgldnienie roli menederw IT
przy wyborze aplikacji zwiksza prawdopodobiestwo lepszego wykorzystania posiadanych
zasobw IT i pozwala atwiej osiga odpowiedni standaryzacj.
Obszar podejmowania decyzji w zakresie aplikacji biznesowych jest rwnoczenie jedynym,
w ktrych istotny odsetek firm wykorzystywa archetyp feudalny, czyli kada jednostka
biznesowa podejmowaa decyzje samodzielnie. Ten model pozwala na zapewnienie wikszej
autonomicznoci poszczeglnych obszarw biznesowych i jednoczenie umoliwia szybsze
reagowanie na zmieniajce si potrzeby runku, na ktrym dziaa dane jednostka i
dopasowywaniem do nich unikalnych zasobw po stronie IT.
Wykorzystywanie monarchii biznesowej w zakresie wyboru aplikacji biznesowych jest
charakterystyczne dla bardzo scentralizowanych przedsibiorstw, wykorzystujcych
standardowe aplikacje we wszystkich swoich obszarach.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
28/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 28 | S t r o n a
Typowe rozwizania nadzoru IT w obszarze inwestycji IT
Decyzje w zakresie inwestycji IT byy podejmowane zgodnie z trzeba gwnymi archetypami:
monarchia biznesowa, duopol i federalny. Cho wykorzystywane rwnie czsto, kady z tych
archetypw wskazuje na odmienny sposb uzyskiwania wartoci z inwestycji IT. Warto
zauway, e tylko 9% przedsibiorstw oddawao podejmowanie decyzji w zakresie
inwestycji IT w rce menederw IT.Fakt ten wskazuje na rosnc wiadomo menederw
biznesowych o koniecznoci dostarczania wartoci biznesowej poprzez inwestowanie w IT.
Wwczas to menederowie biznesowi decyduj, ktre z procesw przedsibiorstwa otrzymaj
wsparcie ze strony IT, uwzgldniajc priorytety i cele biznesowe.
Monarchie biznesowe s dobrym archetypem podejmowania decyzji w zakresie wyboru i
priorytetowania inwestycji IT, poniewa te same osoby podejmuj zazwyczaj decyzje w
zakresie innych inwestycji w przedsibiorstwie. Stosujc takie rozwizanieprojekty IT mog
konkurowa o zasoby z innymi projektami biznesowymi, dziki czemu odpowiednie komitety
podejmuj decyzje majc wiedz o wszystkich istotnych inwestycjach w przedsibiorstwie.
Podejcie federalne pozwala na bilansowanie priorytetw oglno korporacyjnych z lokalnymi
potrzebami jednostek biznesowych. Dla duopoli charakterystyczne jest natomiast docenienie
roli IT jako jednostki posiadajcej najwiksz wiedz w zakresie ryzyk zwizanych z
inwestowaniem w IT, oraz w zakresie wykorzystywania obecnie posiadanej infrastruktury i
moliwoci wspdzielenia zasobw midzy poszczeglnymi jednostkami biznesowymi.
Udzia menederw IT pozwala zatem na uwzgldnienie przy podejmowaniu decyzji
dugookresowych konsekwencji wyboru okrelonych inwestycji. Przykadowo dziki
odpowiedniemu grupowaniu inwestycji mona osign lepsz efektywno kosztow i
szybszy zwrot z inwestycji.
3.1.1. Najlepsze wzorce nadzoru IT
Analizujc rozwizania przedsibiorstw w obszarze nadzoru IT Weill i Ross wyrnili
zachowania typowe dla najlepszych przedsibiorstw, posiadajcych najbardziej efektywny
system nadzoru, oraz dla tych, u ktrych nadzr IT nie funkcjonuje poprawnie. Rysunek 6
ilustruje wyniki tych analiz.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
29/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 29 | S t r o n a
Rys. 6. Efektywno archetypw podejmowania decyzji w ramach nadzoru IT.
DECYZJE
Zasady IT Architektura ITStrategie w
zakresieinfrastruktury IT
Potrzeby wzakresie aplikacji
biznesowychInwestycje IT
info Decyzja info decyzja info Decyzja Info decyzja info Decyzja
ARCH
ETYPY
Monarchiabiznesowa
MonarchiaIT
Feudalny
Federalny
Duopol
Anarchia
Nie wiem
rdo: Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 131.
Efektywno archetypw w zakresie dostarczania informacji
W zakresie dostarczania informacji do podejmowania decyzji w dwch obszarach najlepszy
okaza si archetyp federalny. W pozostaych nie udao si zidentyfikowa wzorca. Autorzy
badania doszli jednak do wniosku, e optymalnym modelem dostarczania informacji w
ramach wszystkich piciu obszarw jest wanie ten archetyp. Pozwala on pogodzi
oczekiwania i priorytety oglnokorporacyjne z lokalnymi potrzebami poszczeglnych
jednostek biznesowych.
Z kolei nieefektywnym archetypem w zakresie dostarczania informacji okaza si by duopol.
Zastosowanie tego rozwizania jest w praktyce zbyt restrykcyjne. Wsppraca IT tylko z
jedn z grup (zarzd, szefowie jednostek biznesowych lub waciciele gwnych procesw
biznesowych) sprawia wraenie nieprzejrzystoci procesu podejmowania decyzji i
koncentrowania si na korzyciach tylko tej grupy, ktra bya konsultowana.
efektywny nadzr ITnieefektywny nadzr IT
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
30/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 30 | S t r o n a
Efektywno archetypw w zakresie podejmowania decyzji
Najbardziej efektywnym archetypem podejmowania decyzji w dwch najwaniejszych
obszarach (zasady i inwestycje) okaza si by duopol. Natomiast najbardziej nieefektywny,
w 4 na 5 obszarw, by archetyp federalny.
Dua efektywno duopolu wynika z faktu, i umoliwia on wsplne podejmowanie decyzji
przez menederw IT i liderw biznesowych. W efekcie udaje si uzyska kreatywne
rozwizania biznesowe w okrelonych ramach narzuconych przez specyfik technologii
informacyjnych. Duopole pozbawione s wad archetypu federalnego, w ktrym decyzje
musz by uzgadniane midzy zarzdem i wszystkimi jednostkami biznesowymi, co w
praktyce powoduje wyduanie w czasie podjcia decyzji i wpywa na nieefektywno caego
procesu. Prba dogodzenia wszystkim koczy si czsto tym, i adna strona nie zyskuje
tego, czego oczekuje.
Wyjtkiem moe by podejmowanie decyzji w zakresie aplikacji biznesowych. W tym
obszarze archetyp federalny moe si sprawdzi w sytuacji, gdy menederowie biznesowi s
motywowani w taki sposb, i zaley im na osiganiu korzyci zarwno na poziomie
korporacji, jak i poszczeglnych jednostek biznesowych.Wwczas ten sposb podejmowania
decyzji pozwala na uwzgldnienie zarwno korzyci ze standaryzacji oglnokorporacyjnej,
jak i z dopasowywania si do unikalnych potrzeb poszczeglnych jednostek biznesowych.
Jednak tego typu rozwizania organizacyjne w praktyce s spotykane do rzadko.
Ostatecznie wybr odpowiedniego modelu podejmowania decyzji w zakresie aplikacji
biznesowych zaley odstrategicznych potrzeb i celw przedsibiorstwa.
Nie istnieje zatem gotowa recepta na idealny sposb podejmowania decyzji w ramach
nadzoru IT. Projektowanie systemu nadzoru IT zawsze wymaga uwzgldnienia specyfikiprzedsibiorstwa i sektora, w ktrym onofunkcjonuje. Naukowcom z CISR udao si jednak
wyrni trzy wzorce nadzoru IT, ktre zostay zaobserwowane w najbardziej rentownych
przedsibiorstwach (rys. 7).
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
31/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 31 | S t r o n a
Rys. 7. Wzorce nadzoru IT w najbardziej rentownych przedsibiorstwach.
DECYZJE
Zasady IT
Architektura
IT
Strategie wzakresie
infrastrukturyIT
Potrzeby wzakresie
aplikacjibiznesowych
Inwestycje IT
decyzja decyzja decyzja decyzja Decyzja
ARCH
ETYPY
Monarchiabiznesowa
Monarchia IT
Feudalny
Federalny
Duopol
Anarchia
Nie wiem
rdo: Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 133.
Pierwszy wzorzec wymaga od menederw IT dobrego zrozumienia zagadnie biznesowych
oraz bliskiej wsppracy i zaufania midzy IT i biznesem. Drugi wzorzec jest podobny do
poprzedniego, sprawdza si jednak lepiej w przedsibiorstwach, ktre nie maj duych
synergii midzy poszczeglnymi jednostkami biznesowymi w zakresie aplikacji IT. Trzeci
wzorzec jest charakterystyczny dla firm posiadajcych pojedyncze jednostki biznesowe
i skupionych gwnie na kontroli kosztw. W tym przypadku od menederw biznesowych
wymagana jest rozlega wiedza z obszaru IT i moliwoci jego wykorzystania do realizacji
celw przedsibiorstwa.
Dodatkowo naukowcom z CISR udao si wyrni wzorce nadzoru IT wrd liderw, czyli
przedsibiorstw osigajcych najszybszy wzrost przychodw, najwikszy zwrot z
zainwestowanego kapitau (ROE) i najwikszy zwrot z aktyww (ROA) (rys. 8).
3 3 3
3
3
1
1
1
1
1
2
2 2
2
2
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
32/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 32 | S t r o n a
Rys. 8. Nadzr IT u liderw wzrostu, ROE i ROA.
DECYZJE
Zasady IT
Architektura
IT
Strategie wzakresie
infrastrukturyIT
Potrzeby wzakresie
aplikacjibiznesowych
Inwestycje IT
decyzja decyzja decyzja decyzja decyzja
ARCH
ETYPY
Monarchiabiznesowa
WZROSTROE
ROE ROE WZROSTWZROST
ROE
Monarchia IT ROE
Feudalny WZROST
Federalny
Duopol ROA ROA ROA ROA ROA
Anarchia
Nie wiem
rdo: Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 137.
Liderzy wzrostu przychodw d do pogodzenia priorytetw korporacyjnych z potrzebami
poszczeglnych jednostek biznesowych. Charakterystyczne jest dla nich denie do
innowacyjnoci. Rwnoczenie kwestie standaryzacji odchodz na dalszy plan. W firmach
nastawionych na szybkie odpowiadanie na oczekiwania klientw decyzje w zakresie
inwestycji IT podejmuje si zgodnie z archetypem feudalnym, umoliwiajcy wprowadzanie
innowacyjnych i unikalnych rozwiza dla kadej jednostki biznesowej. Natomiast gdy
synergie oglnokorporacyjne staj si bardziej podane w obszarze inwestycji zaczyna
dominowa monarchia biznesowa.Rwnoczenie w firmach nastawionych na szybki wzrost
nie zaobserwowano wyranych wzorcw w zakresie architektury i infrastruktury IT. Badane
przedsibiorstwa wykorzystyway rnorodne rozwizania. Generalnie nacisk kadziony jest
na rozwj infrastruktury dopasowanej do lokalnych potrzeb, kosztem oglnofirmowej
standaryzacji. Mniejsza integracja pozwala na szybsze wchodzenie na rynek i lepsze
zaspokajanie potrzeb klientw.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
33/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 33 | S t r o n a
Liderzy ROE maj zazwyczaj bardziej zcentralizowany nadzr IT. Dominuje
wykorzystywanie monarchii biznesowej. W ramach infrastruktury IT zdarza si rwnie
zastosowanie monarchii IT. W obszarze aplikacji biznesowych dominuje archetyp federalny.
Zastosowanie takich rozwiza wymaga jednak od menederw biznesowych rozlegej
wiedzy z obszaru IT.
Liderzy ROA koncentruj si z kolei na wyszukiwaniu moliwoci wspdzielenia i
powtrnego wykorzystywania zasobw IT w rnych jednostkach biznesowych, procesach
czy lokalizacjach. Dla tych firm charakterystyczne jest wykorzystywanie duopolu z
dominujc pozycj menederw IT do podejmowania decyzji we wszystkich piciu
obszarach nadzoru IT. Menederowie IT wsppracuj ze wszystkimi jednostkami
biznesowymi i w zwizku z tym maj najwiksz wiedz w zakresie moliwoci
wspdzielenia i powtrnego wykorzystywania zasobw IT.
3.1.2. Mechanizmy nadzoru IT
Efektywny nadzr IT w przedsibiorstwie powinien stosowa trzy grupy mechanizmw
pozwalajcych na skuteczne podejmowanie decyzji i monitoring osiganych rezultatw. S to
struktury podejmowania decyzji, procesy dopasowania strategicznego oraz rozwizania
w zakresie komunikacji20.
W ramach struktur podejmowania decyzji znajdowa si mog rnego rodzaju jednostki
organizacyjne, o rnorodnych rolach i zakresie odpowiedzialnoci za podejmowane decyzje.
Nale do nich m.in. komitety, zespoy tworzone przez menederw wyszego szczebla,
a take menederowie zarzdzajcy relacjami biznes-IT. Rysunek 9 ilustruje efektywnoposzczeglnych struktur podejmowania decyzji w ocenie szefw IT (1 nieefektywne,
5bardzo efektywne).
20Weil P., Ross J.: IT Governance op. cit.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
34/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 34 | S t r o n a
Rys. 9. Efektywno struktur podejmowania decyzji.
3,9 3,8 3,7 3,5 3,43,1 3,1
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
Ocena w skali od 1 do 5
Efektywno struktur podejmowania decyzji
Menederowie zarzdzajcy relacjami IT-biznesKomitet liderw IT
Rada IT skadajca si z menederwbiznesowych i IT wyszego szczeblaKomitet skadajcy si z menederwwyszego szczeblaZespoy procesowe z czonkami zobszaru ITKomitet ds. architektury
Komitet ds. zatwierdzania wydatkwinwestycyjnych
rdo: Weil P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 86.
Najbardziej efektywne okazay si by struktury podejmowania decyzji angaujce zarwno
przedstawicieli biznesu jak i IT.
Procesy dopasowania strategicznego maj za zadanie zapewni, e codzienne czynnoci
z obszaru IT s zbiene z politykami IT oraz dostarczaj informacje niezbdne do
podejmowania decyzji z obszaru IT. Obejmuj one m.in. procesy oceny efektywnoci
inwestycji IT, umowy gwarantujce jako wiadczonych usug przez IT (tzw. SLA Service
Level Agreements) oraz pomiar wydajnoci IT. Rysunek 10 ilustruje efektywno
poszczeglnych procesw dopasowania strategicznego w ocenie szefw IT (1 nieefektywne,
5bardzo efektywne).
Rys. 10. Efektywno procesw dopasowania strategicznego.
3,43,2
2,92,8
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
Ocena w skali od 1 do 5
Efektywno procesw dopasowania strategicznego
ledzenie przebiegu projektw IT iwykorzystania zasobw IT
Umowy SLA
Formalne ledzenie wartoci biznesowejdostarczanej przez IT
Naliczanie opat za usugi IT (chargeback)
rdo: Weill P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 87
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
35/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 35 | S t r o n a
Do najbardziej efektywnych narzdzi zapewniajcych lepsze dopasowanie strategiczne IT
naley najprostsze ledzenie przebiegu projektw i wykorzystania zasobw IT (zgodno
z harmonogramem, budetem) oraz stosowanie umw SLA (ang. Service Level Agreements),
w ktrych biznes i IT umawiaj si jakie usugi bd wiadczone, w jakiej jakoci i po jakim
koszcie.
Rozwizania w zakresie komunikacji su do rozpowszechniania w przedsibiorstwie zasad
i polityk IT oraz wynikw podejmowania decyzji w zakresie IT. Nale do nich rnego
rodzaju ogoszenia, kanay komunikacji, rzecznicy a take dziaania w zakresie edukacji.
Rysunek 11 ilustruje efektywno poszczeglnych rozwiza w zakresie komunikacji
w ocenie szefw IT (1 nieefektywne, 5bardzo efektywne).
Rys. 11. Efektywno rozwiza w zakresie komunikacji.
3,6
3,2 2,9 2,9
0
0,5
1
1,5
2
2,53
3,5
4
Ocena w skali od 1 do 5
Efektywno rozwiza w zakresie komunikacji
Biuro szefa IT lub biuro nadzoru IT
Praca z menederami, ktrzy nieprzestrzegaj zasad
Ogoszenia menederw wyszegoszczebla
Portale internetowe i intranetowe
rdo: Weill P., Ross J.:IT Governance op. cit., str. 87
Najwiksz efektywno w zakresie poprawiania komunikacji IT i biznesu wykazaofunkcjonowanie biura szefa IT (biura nadzoru IT), ktre peni wan rol koordynacji dziaa
w zakresie edukacji i stosowania mechanizmw nadzoru IT.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
36/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 36 | S t r o n a
3.2. CobiT
CobiT (Control Objectives for Information and related Technology) rozwijany przez IT
Governance Institute ma swoje korzenie w audycie systemw informatycznych i stanowi
obecnie gwny standard w tym zakresie. Od kilku lat CobiT rozszerza swj zakres i obecnie
znajduje zastosowanie rwnie przy projektowaniu systemw nadzoru IT, szczeglnie w
zakresie systemu kontroli.
CobiT dostarcza dobre praktyki zgrupowane w struktur obejmujc domeny i procesy.
Praktyki CobiTowe stanowi konsensus wypracowany przez ekspertw. Skupiaj si gwnie
na kwestiach kontroli, mniejszy nacisk kadc na szczegowe sposoby wykonywania
poszczeglnych zada. Praktyki te pozwalaj na optymalizowanie inwestycji IT, zapewnienie
odpowiedniego poziomu usug IT oraz dostarczaj metryki suce do pomiaru efektywnoci
dziaa w obszarze IT. CobiT wspiera zatem projektowanie systemw nadzoru IT poprzez
dostarczenie struktury umoliwiajcej:
osiganie lepszego dopasowania biznes-IT,
wpieranieprzez IT inicjatyw biznesowych i maksymalizowania korzyci,
odpowiedzialne wykorzystywanie zasobw IT,
odpowiednie zarzdzanie ryzykami IT.
Struktura CobiTu obejmuje cztery gwne domeny:
Planowanie i organizowanie (POPlan and Organize),
Zakupy i implementacja (AIAcquire and Implement),
Dostawy i utrzymanie (DSDeliver and Support),
Monitorowanie i ocena (MEMonitor and Evaluate).
Kada z domen skada si z szeregu procesw (rys. 12).
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
37/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 37 | S t r o n a
Rys. 12. CobiTstruktura.
rdo: IT Governance Institute.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
38/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 38 | S t r o n a
Procesy w ramach domenyPlanowanie i organizowanieobejmuj przygotowywanie strategii
IT, identyfikacj najlepszych sposobw, za pomoc ktrych IT moe wpiera osiganie celw
biznesowych oraz kwestie wdroenia wypracowanej wizji IT.
DomenaZakupy i implementacjaokrela procesy, ktre s niezbdne do tego aby zrealizowa
strategi IT. Obejmuj one identyfikacj, nabycie lub zbudowanie oraz wdroenie
odpowiednich rozwiza IT. W tej domenie uwzgldnione s rwnie zmiany wprowadzane
w obecnie funkcjonujcych systemach IT w celu zapewnienia, e systemy te nadaj za
zmianami w oczekiwaniach i celach biznesu.
Procesy zdefiniowane w domenie Dostawy i utrzymanie s odpowiedzialne za dostarczanie
usug IT oczekiwanych przez biznes. Obejmuj one sposoby dostarczania usug, ich
bezpieczestwo, cigo, wsparcie dla uytkownikw oraz zarzdzanie danymi.
Ostatnia domena,Monitorowanie i ocenadefiniuje procesy odpowiedzialne za cigy pomiar
jakoci i efektywnoci procesw oraz ich zgodnoci z regulacjami.
Dla kadego z procesw opracowana zostaa rwnie tzw. macierz RACI (Responsible,
Accountable, Consulted, Informed), okrelajca osoby odpowiedzialne, nadzorujce,
konsultujce i informowane. Macierz RACI stanowi podstaw budowy struktur
podejmowania decyzji i odpowiedzialnoci za decyzje w ramach projektowania systemu
nadzoru IT.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
39/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 39 | S t r o n a
3.3. Val IT
Celem metodyki Val IT, opracowanej w ramach IT Governance Institute, jest pomoc
zarzdzajcym w zapewnieniu, e organizacja realizuje optymaln warto z inwestycji
biznesowych wykorzystujcych IT (IT-enabled business investments) przy akceptowanym
poziomie kosztw oraz znanym i akceptowanym poziomie ryzyka. Val IT dostarcza
wskazwki, procesy i dobre praktyki pomagajce radom nadzorczym i zarzdom zrozumie
i wypenia ich role w zakresie tych inwestycji.
Gwne zasady Val IT
1. Inwestycje wykorzystujce IT:
powinny byzarzdzane jako portfel projektw,
obejmuj peen zakres czynnoci wymaganych do osignicia wartoci biznesowej,
s zarzdzane w caym swoim ekonomicznym cyklu ycia.
2. Praktyki dostarczania wartoci przez IT powinny:
uwzgldnia, i istniej rne kategorie inwestycji, wymagajce odmiennych
sposobw oceny i zarzdzania,
definiowa i monitorowa gwne metryki, umoliwiajce szybkie reagowanie na
zmiany lub odchylenia,
angaowa wszystkich interesariuszy i ustalaja odpowiednie zakresy
odpowiedzialnoci odnonie dostarczania wymaganych funkcjonalnoci i realizacji
wartoci biznesowej,
bycigle monitorowane, oceniane i ulepszane.
Poza gwnymi zasadami Val IT definiuje trzy gwne procesy:
Nadzr wartoci (Value Governance),
Zarzdzanie portfelowe (Portfolio Management),
Zarzdzanie inwestycjami (Investment Management).
Kady z procesw jest z kolei podzielonyna szczegowe praktyki (rys. 13).
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
40/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 40 | S t r o n a
Rys. 13. Procesy i praktyki Val IT.
rdo: IT Governance Institute.
Celem nadzoru wartoci jest optymalizowanie wartoci dostarczanej przez inwestycje
wykorzystujce IT poprzez ustanawianie struktur nadzoru, monitorowania i kontroli,
dostarczanie strategicznego kierunku dla inwestycji oraz definiowanie charakterystyki
portfela inwestycji.
Celem zarzdzania portfelowego jest z kolei zapewnienie, e caociowy portfel inwestycji
wykorzystujcych IT jest dopasowany do celw strategicznych organizacji
i dostarcza zbien z nimi i optymaln warto poprzez ustalanie i zarzdzanie profilami
zasobw, definiowanie progw inwestycji, ocen, priorytetowanie oraz wybr, odoenie w
czasie lub odrzucenie nowych inwestycji, zarzdzanie caym portfelem oraz monitorowanie i
raportowanie w zakresie efektywnoci portfela.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
41/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 41 | S t r o n a
Celem ostatniego procesu, czyli zarzdzania inwestycjami, jest zapewnienie, e poszczeglne
programy inwestycji wykorzystujcych IT dostarczaj optymaln warto przy
akceptowanym poziomie kosztw oraz znanym i akceptowanym poziomie ryzyka poprzez
identyfikowanie wymaga biznesowych, rozwijanie penego zrozumienia proponowanych
programw inwestycji, analiz alternatyw, definiowanie programw i dokumentowanie
szczegowych uzasadnie biznesowych (business case), ustalanie jasnej odpowiedzialnoci i
wasnoci, zarzdzanie programem przez jego peen ekonomiczny cykl ycia oraz
monitorowanie i raportowanie w zakresie efektywnoci programu.
Dziki stosowaniu wytycznych Val IT przedsibiorstwa zyskuj szereg korzyci, do ktrych
nale m.in.:
lepsze decyzje biznesowe wynikajce ze zwikszenia zrozumienia oraz
transparentnoci kosztw, ryzyki korzycizwizanych z inwestycjami w IT,
wiksze prawdopodobiestwo wyboru inwestycji majcych potencja generowania
najwikszych zwrotw,
wiksze prawdopodobiestwo uzyskiwania (i przewyszania) zakadanych korzyci z
inwestycji,
redukcja kosztw poprzez nierozpoczynanie bdnych inwestycji oraz podejmowanie
szybkich dziaa korekcyjnych lubprzerywanie inwestycji, ktre nie dostarczaj
zakadanych korzyci biznesowych,
redukcja ryzyka poraki, szczeglnie takiego o duym wpywie na organizacj,
zwikszenie oglnej pewnoci obszaru IT poprzez redukcj niepwenoci odnonie
kosztw i korzyci wynikajcych z IT.
Val IT jest jeszcze bardzo mod metodyk, opublikowan zaledwie przed rokiem .
W zwizku z tym w ramach IT Governance Institute prowadzones intensywne prace nadjej
rozwojem. W przyszoci Val IT ma rozszerzy swj zakres na wszystkie usugi i zasoby IT,
bdzie oferowa bardziej szczegowe techniki w zakresie stosowania zasad, procesw
i praktyk w ramach specyficznych inwestycji, np. CRM , oraz zapewnia niekomercyjne
usugi, tj. benchmarking iplatforma wymiany dowiadcze w zakresie najlepszych praktyk
zarzdzania wartoci IT.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
42/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 42 | S t r o n a
4. Nadzr IT w Polscewyniki bada empirycznych
Celem bada empirycznych bya analiza rozwiza stosowanych przez polskie
przedsibiorstwa w obszarze nadzoru IT, ocena efektywnoci tych rozwiza na tle
najlepszych praktyk liderw wiatowych oraz prba oceny wpywu tych praktyk na
efektywno wykorzystania technologii informacyjnych do budowy wartoci
przedsibiorstwa.
4.1. Charakterystyka metody badawczej i przebiegu bada
Badanie ankietowe zostay przeprowadzone w okresie czerwiec-padziernik 2007 wrd 2000
najwikszych polskich przedsibiorstw (wg listy publikowanej przez Rzeczypospolit).
Badaniaprzyjy formwywiadw telefonicznych z osobami odpowiedzialnymi za obszar IT
w poszczeglnych przedsibiorstwach (w zalenoci od struktury organizacyjnej byli to
dyrektorzy IT lub dyrektorzy finansowi).
4.2.Charakterystyka prby badawczej
Biorc pod uwag struktur wasnociow przebadanych przedsibiorstw dominoway firmy
prywatne z polskim kapitaem oraz firmy zagraniczne, odpowiednio 36% i 32% (rys. 14). Na
trzecim miejscu pod wzgldem liczebnoci (18%) znalazy si przedsibiorstwa z mieszan
struktur wasnoci (prywatna, zagraniczna i pastwowa). Najmniej liczn grup (14%)
stanowiy przedsibiorstwa pastwowe i komunalne.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
43/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 43 | S t r o n a
Rys. 14. Rozkad prby badawczej ze wzgldu na rodzaj wasnoci.
36%
32%
18%
14%
Prywatna
Zagraniczna
Mieszana
Paostwwa
rdo: opracowanie wasne.
Biorc pod uwag sektor, w ktrym funkcjonoway badane przedsibiorstwa, dominowa
przemys (57%) (rys. 15). Na drugim miejscu znalazy si usugi (40%). Najmniej liczn
grup stanowiy przedsibiorstwa sektora finansowego (3%)21.
21
Ze wzgldu na tak ma liczebno firm sektora finansowego niezasadna jest analiza otrzymanych wynikw wprzekroju na sektory, w szczeglnoci w odniesieniu wanie do finansw.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
44/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 44 | S t r o n a
Rys. 15. Rozkad prby badawczej ze wzgldu na przynaleno do sektora.
57%
40%
3%
Przemys
Usugi
Finanse
rdo: opracowanie wasne.
Biorc pod uwag rodzaj stosowanej strategii najbardziej popularna bya strategia bliskich
stosunkw z klientami, przejawiajcasi deniem doelastycznoci i szybkiej odpowiedzi na
oczekiwania klientw (37%) (rys. 16). Druga pod wzgldem popularnoci bya strategia
przywdztwa produktowego, koncentrujca si na wysokiej jakoci innowacyjnych
produktach i na szybkim wchodzeniu na rynek (33%). Pozostae firmy stosoway strategi
doskonaoci operacyjnej, dc do zaoferowania klientom niskich cenpoprzez kontrol
kosztw i optymalizacjprocesw (30%).
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
45/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 45 | S t r o n a
Rys. 16. Rozkad prby badawczej ze wzgldu na rodzaj stosowanej strategii.
37%
33%
30%
Bliskie stosunki z klientami
Przywztw pruktwe
Dsknad peracyjna
rdo: opracowanie wasne.
Biorc pod uwag rol IT w strategii przedsibiorstwa najbardziej popularne byo podejcie
mwice o tym, i IT jest istotne i krytyczne dla funkcjonowania gwnych procesw
przedsibiorstwa (49%) (rys. 17). 27% firm uwaao, i w ich przypadku IT ma rol
innowacyjn, co oznacza, e oprcz istotnej i krytycznej roli w funkcjonowaniu gwnych
procesw przedsibiorstwa, IT jest take narzdziem zdobywania przewagi konkurencyjnej
przez przedsibiorstwo. Konserwatywne podejcie do roli IT, opierajce si na
standardowych, sprawdzonych i dojrzaych rozwizaniach technologicznych oraz na
twierdzeniu, e IT nie jest krytyczne dla funkcjonowania firmy, byo obecne tylko wrd 16%
badanych firm.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
46/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 46 | S t r o n a
Rys. 17. Rozkad prby badawczej ze wzgldu na rol IT w strategiiprzedsibiorstwa.
16%2%
49%
6%
27%Konserwatywna
Konserwatywna -> Istotna
Istotna
Istotna -> Innowacyjna
Innowacyjna
rdo: opracowanie wasne.
Biorc pod uwag sposb zarzdzania ITwrd przebadanych firm dominowao podejcie, i
IT jest partnerem w tworzeniu wartoci przedsibiorstwa, czyli oprcz dostarczania usug, IT
wsptworzy strategi przedsibiorstwa wytyczajc nowe moliwoci rozwoju i umoliwiajc
osiganie przewagi nad konkurencj (43% firm) (rys. 18). W blisko 30% firm IT byo
zaufanym dostawc usug, co oznaczao, e usugi IT byy wiadczone biznesowi na
podstawie umw SLA oraz e wszystkie usugi ITbyy wycenione (znany by ich koszt). W
przypadku 24% przedsibiorstw IT byo tylko dostawc technologii.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
47/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 47 | S t r o n a
Rys. 18. Rozkad prby badawczej ze wzgldu na sposb zarzdzania IT.
24%
2%
29%
2%
43%
Dostawca technologii
Dostawca technoloii -> Zaufany
stawca usug
Zaufany stawca usug
Zaufany stawca usug ->Partner w twrzeniu wartciprzesibirstwa
Partner w twrzeniu wartciprzesibirstwa
rdo: opracowanie wasne.
Biorc pod uwag zakres stosowania outsourcingu IT dominoway dwa podejcia: czciowy
outsourcing i brak outsourcingu (po 47% firm) (rys. 19). Tylko 6% przebadanych
przedsibiorstw stosowao peen outsourcing IT.
Rys. 19. Rozkad prby badawczej ze wzgldu na zakres stosowania outsourcingu IT.
47%
47%
6%
Brak
Czciwy
Peny
rdo: opracowanie wasne.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
48/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 48 | S t r o n a
Biorc pod uwag zakres stosowania standardw i najlepszych praktyk do zarzdzania i
nadzoru IT wida, i ponad 37% przebadanych firm nie stosowaa adnych z
zaproponowanych rozwiza (rys. 20). Najbardziej popularny by zestaw najlepszychpraktyk
zarzdzania usugami IT (ITIL) i standard zarzdzania jakoci ISO 9000 (odpowiednio 28%
i 25,7%). Stosunkowo popularny by standard ISO 17799 (zarzdzanie bezpieczestwem
informacji), PRINCE (zarzdzanie projektami) i ISO 20000 (zarzdzanie jakoci usug IT),
odpowiednio 12%, 8,3% i 6,7%.
Rys. 20. Wykorzystanie standardw i najlepszych praktykdo zarzdzania i nadzoru IT.
37,3%
28,0%
25,7%
12,0%
8,3%6,7%
2,7%
1,7% 0,7% 0,3% 0 ,0 % 0 ,0 % 0 ,0 % 0 ,0 % 0 ,0 % 0 ,0 %
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
20,0%
25,0%
30,0%
35,0%
40,0%
rdo: opracowanie wasne.
Generalnie jednak badane przedsibiorstwa do rzadko wykorzystyway najlepsze praktyki i
standardy do zarzdzania i nadzoru IT.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
49/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 49 | S t r o n a
4.3.Analiza wynikw bada
Badania pozwoliy na identyfikacj i analiz typowych matryc nadzoru IT wrd polskich
firm. Przeprowadzono pogbione analizy stosowanych rozwiza w zakresie nadzoru IT
biorc pod uwag rolIT oraz sposbzarzdzania IT w przedsibiorstwie. Zidentyfikowano
rwnie matryce nadzoru IT charakterystyczne dla liderw, czyli przedsibiorstw
osigajcych najlepsze wyniki w zakresie wzrostu przychodw, rentownoci kapitau
i aktyww. Wyrniono rwnie najbardziej popularne wzorce nadzoru IT, a take
scharakteryzowano zakres wykorzystywania poszczeglnych mechanizmw do nadzoru IT i
ich efektywno. Wszystkie powysze wyniki polskich firm zostay porwnane do
najlepszych praktyk liderw wiatowych.
4.3.1. Typowa matryca nadzoru IT wrd polskich przedsibiorstw
W zakresie dostarczania informacji do podejmowania decyzji we wszystkich obszarach
dominowaa monarchia IT, co jest zupenie odmienn tendencj od wzorcw wiatowych
(rys. 21). Jednoczenie istotny odsetek przedsibiorstw (16%) nie mia adnych zasad co do
dostarczania informacji w zakresie wyboru aplikacji biznesowych. Do podejmowania decyzji
w trzech obszarach (zasady, aplikacje i inwestycje) wykorzystywany by archetyp federalny,
uwaany za najmniej efektywny. W obszarze architektury i infrastruktury decyzje
podejmowano w ramach monarchii IT, co odpowiada wzorcom wiatowym.
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
50/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 50 | S t r o n a
Rys. 21. Typowa matryca nadzoru IT wrd polskich firm (dane w proc.).
DECYZJE
Zasady IT Architektura ITStrategie w
zakresieinfrastruktury IT
Potrzeby wzakresie aplikacji
biznesowychInwestycje IT
info decyzja Info decyzja info decyzja info decyzja Info decyzja
ARCH
ETYPY
Monarchiabiznesowa 0 1 1 0 1 0 1 0 0 0
MonarchiaIT 73 34 70 46 71 47 60 40 71 31
Feudalny 3 6 5 5 5 5 4 4 4 3
Federalny
16 51 10 39 12 38 13 44 14 54
Duopol 5 8 6 8 5 9 5 8 5 9
Anarchia 3 0 8 2 6 2 16 2 5 1
Nie wiem 0 0 0 0 0 0 1 1 2 2
rdo: opracowanie wasne.
4.3.2. Matryce nadzoru IT w zalenoci od roli IT w przedsibiorstwie
W przypadku konserwatywnej roli IT monarchia IT zdominowaa prawie wszystkie obszary
(rys. 22). Jedynie decyzje w zakresie zasad IT podejmowane byy zgodnie z archetypem
federalnym.
najbardziej popularne
najmniej popularne
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
51/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 51 | S t r o n a
Rys. 22. Matryca nadzoru ITkonserwatywna rola IT.
DECYZJE
Zasady IT Architektura ITStrategie w
zakresieinfrastruktury IT
Potrzeby wzakresie aplikacji
biznesowychInwestycje IT
info decyzja info decyzja info decyzja info decyzja info decyzja
ARCH
ETYPY
Monarchiabiznesowa
0 2 0 0 6 0 0 0 0 0
MonarchiaIT
75 41 78 63 73 67 59 55 82 47
Feudalny 6 4 4 4 8 2 4 2 6 4
Federalny
14 47 8 27 6 25 10 33 10 41
Duopol 2 6 0 4 2 4 4 6 2 8
Anarchia 4 0 10 2 6 2 24 4 0 0
Nie wiem 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
rdo: opracowanie wasne.
W sytuacji, gdy IT ma rol istotn, decyzje bardziej biznesowe (zasady, aplikacje, inwestycje)
podejmowane s zgodnie z archetypem federalnym (rys. 23). Dostarczanie informacji do
podjcia decyzji nadal odbywa si wedle schematu monarchia IT.
najbardziej popularne
najmniej popularne
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
52/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 52 | S t r o n a
Rys. 23. Matryca nadzoru ITistotna rola IT.
DECYZJE
Zasady IT Architektura ITStrategie w
zakresieinfrastruktury IT
Potrzeby wzakresie aplikacji
biznesowychInwestycje IT
info decyzja info decyzja Info decyzja info decyzja info decyzja
ARCH
ETYPY
Monarchiabiznesowa
0 0 2 0 1 0 1 0 1 0
MonarchiaIT
73 33 73 43 72 43 59 40 65 27
Feudalny 4 5 5 6 5 5 4 4 4 3
Federalny
14 52 9 40 12 41 12 45 15 57
Duopol 6 10 7 9 5 10 7 9 8 10
Anarchia 4 0 5 1 5 1 16 2 5 1
Nie wiem 0 0 0 0 0 0 1 1 2 2
rdo: opracowanie wasne.
W przedsibiorstwach, w ktrych rola IT bya postrzegana jako innowacyjna decyzje we
wszystkich obszarach byy podejmowane federalnie (rys. 24). W przypadku architektury
i infrastruktury znaczny odsetek firm wykorzystywa take monarchi IT.
najbardziej popularne
najmniej popularne
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
53/92
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf
54/92
2007 dr Remigiusz Orzechowski, [email protected] 54 | S t r o n a
4.3.3. Matryce nadzoru IT w zalenoci od sposobu zarzdzania IT w
przedsibiorstwie
W sytuacji, gdy IT jest jedynie dostawc technologii, w zakresie dostarczania informacji
dominuje monarchia IT, a w zakresie podejmowania decyzji archetyp federalny (cho
monarchia IT jest rwnie czsto wybierana) (rys. 25). Warto zwrci uwag, e a 20%
przedsibiorstw nie ma regu w obszarze podejmowania decyzji z zakresu wyboru aplikacji
biznesowych.
Rys. 25. Matryca nadzoru ITIT jako dostawca technologii.
DECYZJE
Zasady IT Architektura ITStrategie w
zakresieinfrastruktury IT
Potrzeby wzakresie aplikacji
biznesowychInwestycje IT
info decyzja info decyzja Info Decyzja info decyzja info Decyzja
ARCHETYPY
Monarchiabiznesowa
0 1 0 0 1 0 1 0 0 0
MonarchiaIT
71 30 72 39 75 41 55 32 72 29
Feudalny 5 11 8 9 5 3 8 7 1 9
Federalny 17 50 12 45 12 47 11 49 17 50
Duopol 4 8 3 4 3 7 4 8 4 11
Anarchia 3 0 5 3 4 3 20 4 4 0
Nie wiem 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1
rdo: opracowanie wasne.
W sytuacji, gdy IT funkcjonuje jako zaufany dostawca usug 3 z 5 rodzajw decyzj i
podejmuje monarchia IT (rys. 26). W dwch obszarach, tych bardziej biznesowych (zasady,
inwestycje) decyzje podejmowano zgodnie z archetypem federalnym. W pozostaych trzech
najbardziej popularnenajmniej popularne
-
7/30/2019 Nadzor IT jako kluczowy czynnik efektywnego wykorzystania technologii informacyjnych w budowie wa.pdf