naÊng lÖÔÏng sinh hoÏc 3.bieándöôõngglycogen … · gÑiv : b/ñoåi2 glycerate-3-p ......

18
1 BAØI GIAÛNG SINH HOÙA HOÏC Phaàn II TRAO ÑOÅI CHAÁT VAØ NAÊNG LÖÔÏNG SINH HOÏC Chöông II- BIEÁN DÖÔÕNG GLUCID TP.HCM - 2007 2 Chöông II SÖÏ BIEÁN DÖÔÕNG GLUCID 1. Vai troø cuûa bieán döôõng glucid 2. Söï tieâu hoùa vaø haáp thu 3. Bieán döôõng glycogen 4. Söï ñöôøng phaân 5. Chu trình Krebs 6. Chu trình pentose phosphate 7. Söï taân sinh ñöôøng 8. Ñieàu hoøa bieán döôõng glucid 3 1. VAI TROØ CUÛA SÖÏ BIEÁN DÖÔÕNG GLUCID Nguoàn goác : - Ngoaïi sinh : thöùc aên tinh boät, ñöôøng ñoâi, cellulose. - Noäi sinh : thoaùi bieán glycogen döï tröõ , taân sinh ñöôøng töø amino acid, glycerol, lactate. Vai troø : - Cung caáp 70 – 80% nhu caàu naêng löôïng, - Caáu taïo moâ baøo (glycoprotein) - Khöû ñoäc (acid glucuronic) 4 2.TIEÂU HOÙA TIEÂU HOÙA TINH BOÄT (thuù daï daøy ñôn – moät tuùi) TIEÂU HOÙA CELLULOSE (thuù daï daøy keùp – boán tuùi)

Upload: letram

Post on 02-Jul-2018

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1

BAØI GIAÛNG SINH HOÙA HOÏC

Phaàn IITRAO ÑOÅI CHAÁT

VAØ NAÊNG LÖÔÏNG SINH HOÏC

Chöông II- BIEÁN DÖÔÕNG GLUCID

TP.HCM - 2007

2

Chöông II

SÖÏ BIEÁN DÖÔÕNG GLUCID1. Vai troø cuûa bieán döôõng glucid2. Söï tieâu hoùa vaø haáp thu3. Bieán döôõng glycogen4. Söï ñöôøng phaân5. Chu trình Krebs6. Chu trình pentose phosphate7. Söï taân sinh ñöôøng8. Ñieàu hoøa bieán döôõng glucid

3

1. VAI TROØ CUÛA SÖÏ BIEÁN DÖÔÕNG GLUCID

�Nguoàn goác :

- Ngoaïi sinh : thöùc aên tinh boät, ñöôøng ñoâi, cellulose.

- Noäi sinh : thoaùi bieán glycogen döï tröõ ,

taân sinh ñöôøng töø amino acid, glycerol, lactate.

�Vai troø :

- Cung caáp 70 – 80% nhu caàu naêng löôïng,

- Caáu taïo moâ baøo (glycoprotein)

- Khöû ñoäc (acid glucuronic)4

2.TIEÂU HOÙA

� TIEÂU HOÙA TINH BOÄT (thuù daï daøy ñôn – moät tuùi)

�TIEÂU HOÙA CELLULOSE(thuù daï daøy keùp – boán tuùi)

2

5

TIEÂU HOÙA TINH BOÄT- Chuû yeáu xaåy ra ôû ruoät non.- Caùc enzyme vaø taùc ñoäng :(1) αααα-amylase (nöôùc boït, dòch ruoät, dòch tuïy)(αααα 1→ 4 glucan hydrolase) → thuûy phaân taát caû caùc lieân keátglycosidic αααα (1→4) cuûa amylose vaø APTINH BOÄT oligosaccharide + maltose +

glucose vaø dextrin (chöùa LK 1→ 6)(2) αααα 1→ 6 glucosidase (dòch ruoät) : caét lieân keát 1→ 6(3) Maltase : thuûy phaân maltose → 2 glucose(4) ββββ-amylase (thöïc vaät): p/giaûi tinh boät→ maltose

6

TIEÂU HOÙA CELLULOSE� Cellulose laø thöùc aên glucid quan troïng cuûa thuù nhailại daï daøy keùp (4 tuùi):

daï coû, daï toå ong, daï daøy tröôùcdaï laù saùchvaø daï muùi kheá (daï daøy tuyeán)

� Söï tieâu hoùa xaåy ra chuû yeáu ôû daï coû nhôø heä vi sinh vaätkyù sinh ôû ñoù (protozoa, naám vaø vi khuaån). Keát quaûtrong moät ngaøy ñeâm taïo ra khoaûng 4 kg caùc acid beùobay hôi, trong ñoù :

- Acid acetic : 75%- Acid propionic : 15%- Acid butyric : 10%

7

Hình 4.1. HỆ THỐNG TIÊU HÓA THÚ NHAI LẠI

1. Receptor khoang mieäng 2. Ñöôøng daãn töø receptor khoang mieäng3. Trung khu thaàn kinh haønh tuûy 4. Sôïi ly taâm ñi vaøo thaàn kinh meâ taåu5. Thöïc quaûn 6. Daï coû 7. Raõnh thöïc quaûn8. Daï toå ong 9. Daï laù saùch 10. Daï muùi kheá 11. Voû naõo

8

� Vi sinh vaät daï coû phaân huûy cellulose vaø chaát boät ñöôøng ôûngoaøi teá baøo vi sinh vaät→ oligosaccharide

� SF chuoãi C ngaén ñöôïc ñöa vaøo teá baøo vi sinh vaät→ thuûyphaân hoaëc phosphoryl phaân thaønh caùc phaân töû ñöôøng ñôn(glucose).

� Glucose ñöôïc leân men taïo ra pyruvate→ bieán ñoåi thaønhacid beùo bay hôi (acetate, propionate, butyrate), CO2, CH4

…(hình 2.1)

3

9Hình 2.1 : Sô ñoà phaân giaûi glucid trong daï coû

10

(1)

(2)(3)

3 CON ĐƯỜNG CHUYỂN HÓA CHÍNH CỦA GLUCOSE

11 12

3. SÖÏ BIEÁN DÖÔÕNG GLYCOGEN 3.1. SÖÏ THOAÙI BIEÁN GLYCOGEN

(Glycogenphosphorolysis)Caùc enzyme :

- Phosphorylase : caét laàn löôït caùc lieân keát αααα (1→ 4)- glycosidic ôûñaàu khoâng khöû→G-1-P.- Glucantransferase : chuyeån 3 goác glucose sang maïch beân -> laûm boäc loä lieân keát αααα (1→ 6).- Amylose (1→6) glucosidase : caét lieân keát αααα (1→ 6) → laøm maátnhaùnh cuûa amylopectin.- Phosphorylase tieáp tuïc caét caùc goác G cuûa amylose→ G-1-P → G-6-P → G vaøo maùu, hoaëc oh→NL

4

13

Caáu truùc phaân töû glycogen14Hình 2.2 : Sô ñoà thoaùi bieán glycogen

15

(C6H10O5)n (C6H10O5)n-1 + n(Glu-1-P)

Glu-1-P Glu-6-P

� ÔÛ gan : Glu-6-P Glucose (taêngñöôøng huyeát)

� ÔÛ cô : Glu-6-P tham gia quùa trình ñöôøng phaân ñeå giaûiphoùng naêng löôïng.

Phosphorylase

Pi(n-1)Pi

P.glucomutase

Phosphatase

- Pi

- Glucantransferase- Amylose (1→6) glucosidase

Glycogen

16

5

17

3.2. TOÅNG HÔÏP GLYCOGEN ÔÛ GAN VAØ CÔ (Glycogenesis)

(1) Glucose + ATP Glucose-6-P + ADPGlucose- 6-P Glucose 1- P

(2) Glucose 1-P + UTP UDP-glucose + H4P2O7

H4P2O7 + H2O 2 H3PO4

(3) UDP-Glu + Glycogen primer (C6H10O5)n +1 + UDP(mạch amylose)

UDP + ATP UTP + ADP(4) T/lập chuỗi amylopectin – amylose (1,4 →→→→1,6) transglucosidase

Moät heä thoáng hoaøn chænh cho söï toång hôïp glycogen trong cô theå ñoøihoûi: G-1-P + UTP + glycogen primer + glycogen synthetase vaø

amylo(1,4 →→→→ 1,6) transglucosidase

Hexokinase

P.glucomutase

Glycogen-synthetase

18

(1) Hoaït hoùa glucose G-6-P Glu -1-P

P.glucomutase

CH2OH

OH

OH

OHOH

ATP.Mg2+

ADP.Mg2+

Hexokinase

CH2O-

OHOH

OHOH

Glucose

Glucose 6-P

P

CH2O-

O-OH

OHOH

Glucose 1-P

PGlucose 6-P

6

1

1

19

CH2O-

O-OH

OHOH

Glucose 1-P

P

CH2O-

O-P– O- POH

OHOH

Uridine diphosphoglucose(UDP-Glu)

HN

2

4

O

O

-O-CH2

H

OH

H

1’

5’

2’3’

4’

OH

N

1

5

6

3

OH OH

O O

+ Uridine triphosphate(UTP)

(2) Thaønh laäp chaát trung gian UDP-Glu

- 2Pi

20

(3)TL maïch amylose (1→ 4):goác Glu taùch khoûi UDP-Glu vaøgaén vaøo ñaàu khoâng khöû cuûa moät ñoaïn glycogen moài (primer)

vôùi söï thaønh laäp lieân keát glycodidic αααα (1→ 4) :

UDP-Glu + (C6H10O5)nprimer (C6H10O5)n+1

O O

Mạch amylose với liêeân kết glycodidic αααα(1 → 4)

5

CH2OH

OH

OH4 15

CH2OH

OH

OH4 1

5

CH2OH

O-R(n+1) OH

OH4 1

HO

UDPGlycogen synthetase

6

21

(4) Taïo nhaùnh : E amylo(1,4 → 1,6)transglucosidase

chuyeån 1 phaàn chuoãi 1→4 (toái thieåu 6 goác Glu) sang chuoãi beân, taïo ñieåm phaân nhaùnh vôùi LK(1→6)

Amylopectin22

23 24

7

25

4. SÖÏ ÑÖÔØNG PHAÂN (Glycolysis)(Sô ñoà Embden-Mayehoff – EM)

4.1. MUÏC ÑÍCH : oxy hoùa glucose ñeå laáy naêng löôïngtrong ñieàu kieän kî khí (ngheøo hoaëc vaéng O2)

• - Xaûy ra trong moâ baøo ngheøo O2 → söï ñöôøng phaân.

• - Xaåy ra ôû VSV → söï leân men

• - ATP ñöôïc thaønh laäp khoâng ñi qua chuoãi hoâ haáp maø do söï phosphoryl hoùa tröïc tieáp cô chaát.

• - Hieäu quûa khai thaùc naêng löôïng töø glucose chæ khoaûng2-3%

26

27

Hình 2.5 : Sô ñoà quaù trình ñöôøng phaân Embden-Mayehoff (EM)28

4.2. NAÊM GIAI ÑOAÏN ÑÖÔØNG PHAÂN :

�GÑI : Hoaït hoùa glucose → G-6-P (pö1 – toán 1 ATP)

�GÑII : Bieán ñoåi G-6-P (C6) → 2 SF C3 coù khaû naêngbò oxy hoùa (pö 2-3-4-5, toán 1 ATP)

�GÑIII : O.h 2Glyceraldehyde-3-P →2 Glycerate-3-P

(pö 6-7, TL 2ATP + 2 NADH + H+)

� GÑIV : B/ñoåi 2 Glycerate-3-P → 2 Pyruvate

(pö 8-9-10, TL 2 ATP)

� GÑ V : Khöû 2 Pyruvate → 2 Lactae (pö 11)

(söï duïng 2 NADH+H+ töø GÑIII

8

29

CAÙC PHAÛN ÖÙNG ÑÖÔØNG PHAÂN EM

GÑI : Hoaït hoùa glucose → G-6-P ( toán 1 ATP)

(1)Hoaït hoùa glucose -> G-6-P vôùi enzyme xuùc taùchexokinase. Pö naøy khoâng thuaän nghòch

CH2OH

OH

OH

OHOH

ATP.Mg2+

ADP.Mg2+

Hexokinase

CH2O-P=O

OH

OH

OHOH

OH

OH

Glucose Glucose 6-P30

�GÑII : Bieán ñoåi G-6-P (C6) -> 2 SF C3 coù khaû naêng bòoxy hoùa (pö 2-3-4-5 , toán 1 ATP)

(2) Ñoàng phaân hoùa G-6-P → Fructose-6-P. Enzymephosphoglucose isomerase

CH2O-

OH

OH

OHOH

Glucose 6-P

-O-CH2CH2OH

OHOH

OH

H

16

5 2

34

PPhosphoglucose

isomerase

Fructose 6-P

P

31

(3)Phosphoryl hoùa laàn 2 → Fru-1,6-diP

Enzyme xt phosphofructokinase, tieâu toán ATP laànthöù 2. Phaûn öùng khoâng thuaän nghòch, quyeát ñònh toác ñoäñöôøng phaân.

-O-CH2CH2O-

OHOH

OH

H

16P

Fructose 1,6- di P

-O-CH2CH2OH

OHOH

OH

H

16P

Fructose 6-P

P

P.fructokinaseATP.Mg2+

ADP.Mg2+

32

(4) Phaân caét phaân töû C6 thaønh 2 phaân töû C3 vôùi söï xuùctaùc cuûa aldolase

CH2-O-C=O

HO-C- HH- C- OHH- C- OH

CH2O-

P

P

Fructose 1,6- di P

Aldolase

CH2- O-C=OCH2OHDihydroxyacetone

phosphate

P

OC HCH - OHCH2- O-Glyceraldehyde3 phosphate

P

9

33

(5) 2 triose chuyeån hoùa laãn nhau , chuû yeáu taïo thaønhglyceraldehyde-3-P laø saûn phaåm ñöôïc oxy hoùa. Enzyme xt laø triosephosphate isomerase

Nhö vaäy sau 5 pö : 1p/töû Glu söû duïng 2 ATP →

2 pt glyceraldehyde-3-P

(5%) (95%)

CH2- O-C=OCH2OHDihydroxyacetonephosphate (ketose)

P

OC HCH - OHCH2- O-Glyceraldehyde3 phosphate (aldose)

P

Triophosphateisomerase

34

�GÑIII : O.h 2Glyceraldehyde-3-P → 2 Glycerate-3-P(pö 6-7, TL 2ATP + 2 NADH + H+)

(6) oxy hoùa glyceraldehyde-3-P nhôø enzyme glyceraldehyde3-phosptate dehydrogenase (tetramer) → hình thaønh noái (~ P) trong SP 1,3 BPG vaø NADH+ H+

OC O~CH - OHCH2- O-1,3-Biphospho-glycerate

P

OC HCH - OHCH2- O-Glyceraldehyde3 phosphate (aldose)

P

+ NAD+P

+ NADH+ H+Glyceraldehyde 3-P

dehydrogenase

+Pi

35

(7) Söû duïng tröïc tieáp goác (~P) cuûa cô chaát ñeå TL ATP(phosphoryl hoùa ôû möùc cô chaát, khoâng qua chuoãi HH)

Enzyme xt laø phosphoglycerate kinase → 2 ATP

Phosphoglyceratekinase

OC O~CH - OHCH2- O-1,3-Diphospho-glycerate

P

P

OC O-

CH - OHCH2- O-3-Phospho-glycerate

P+ ADP + ATP

36

GÑIV : B/ñoåi 2 Glycerate-3-P → 2 Pyruvate(pö 8-9-10, TL 2 ATP)

(8) Phaûn öùng ñoàng phaân hoùa chuyeån goác P töø C3 leân C2. Enzyme xuùc taùc laø phosphoglycerate mutase.

(9) Pö khöû nöôùc vôùi söï xuùc taùc cuûa enolase → coù söï saépxeáp laïi maïch noái trong noäi boä ph/töû→ taïo (~ P)

OC O-

CH – OHCH2- O-3-Phospho-glycerate

P

OC O-

CH –O-CH2- OH2-Phospho-glycerate

P

OC O-

CH - O~CH2

P.enol-pyruvate

P

P-glyceratemutase

Enolase

H2O

10

37

(10) Pö thaønh laäp ATP laàn thöù hai trong ñöôøng phaânvôùi söï xuùc taùc cuûa pyruvatekinase →SFTG quan troïngPYRUVATE

OC O-

CH - O~CH2

Phosphoenol-pyruvate

P

OC O-

C = OCH3

Pyruvate

Pyruvate kinase

ADP ATP

38

GÑ V : Khöû 2 Pyruvate→ 2 Lactae (pö 11)(söï duïng 2 NADH+H+ töø GÑIII

OC O-

C = OCH3

Pyruvate

Lactatedehydrogenase

(ngheøo O2)

NADH + H+ NAD+

NADH + H+ NAD+

(ñuû O2)

OC O-

CH - OHCH3

Lactate

39 40

Lên men rượu :

11

41 42

Baûng 3.1: NL giaûi phoùng töø tieán trình ÑFEM

8Soá ATP coøn laïi

1Tieâu hao ATPP-fructokinase(3)

1Tieâu hao ATPHexokinase(1)

10Soá ATP ñöôïc thaønh laäp

2oxy hoùa ôû möùc cô chaátPyruvate kinase(10)

2oxy hoùa ôû möùc cô chaátP-glyceratekinase(7)

6Qua chuoãi HH moâ baøo oxy hoùa 2NADH + H+

Glyceraldehyde3-P dehhdrogenase

(6)

Soá ATPPhöông thöùc taïo noái ~PEnzyme xuùc taùcP/ö

Ghi chuù: trong ñieàu kieän moâ baøo ngheøo oxygen, pyruvate seõ söûduïng NADH + H+ cuûa p/ö (6) ñeå hoàn nguyeân thaønh lactate, do ñoù soá ATP coøn laïi seõ laø 2.

43 44

5. SÖÏ OXY HOÙA HAÛO KHÍ GLUCOSE

(TRICARBOXYLIC ACID CYCLE, KREBS CYCLE)

- Ñaây laø con ñöôøng chung cuûa söï oxy hoùa caùc chaát höõu côñeå taïo ra ATP cung caáp cho caùc hoaït ñoäng cuûa cô theå, bôûivì glucose (töø glucid), acid beùo (töø lipid) vaø amino acid (töøprotein) khi thoaùi bieán ñeàu daãn ñeán ACETYL CoA.

- Chu trình naøy xaåy ra trong phaàn khuoân ty theå nhaèm oxy hoùa ACETYL CoA thaønh CO2 + H2O + giaûi phoùng toaøn boänaêng löôïng döï tröõ.

12

45

5.1. SÖÏ KHÖÛ CARBOXYL-OXY HOÙA PYRUVATE →ACETYL CoA

Pyruvate dehydrogenase complex :E1: pyruvate decarboxylase (vit.B1)E2: Dihydrolipoyl transacetylase (lipoic acid)E3: Dihydrolipoyl dehydrogenase (FP5-FAD)

OC O-

C = OCH3

Pyruvate

PyruvatedehydrogenaseComplex (E1, E2 ,E3),

CoASH

NAD+ NADH + H+O

CH3-C ~S-CoAACETYL CoA

+ CO2

Phaûn öùng toång quaùt :

46

OCH3-C-COO-

OCH3-C ~S-L-SH

OCH3-C ~S-CoA

CoASH

OH

CH3-C –TPPH

TPP

E1 E2

CO2

SHL

SH

SL

S

FADFADH2

NAD+NADH + H+

(vaøo chuỗi hoâ haáp)

ACETYL CoA

Pyruvate

E3

S-acetyl lipoate

47Hình 2.8 : CHU TRÌNH KREBS

Mepacrin

StreptomycinCocain

Salicylate

Fluoarocetate

MorphinThuoác teâThuoác nguû

TetracyclinAureomycinSalicylate

MorphinSalicylate

Taùc ñoängcuûa moät soáloaïi thuoácöùc cheá caùcenzyme cuûa chutrìnhKrebs

48

13

49 50

51

Citratesynthetase

(1) Phản ứng kết hợp của acetyl CoA (sản phẩm sẽ bị oxy hoùa) với oxaloacetate ñeå thaønh lập citrate vôùi söï xuùctaùc cuûa citrate synthetase

52

(2) Citrate bieán ñoåi thaønh isocitrate qua trung gian cis-aconitate :

Cis-aconitase

14

53

(3) (4). Söï oxy hoùa isocitrate, sau ñoù laø söï khöû carboxyl ñeà thaønh laäp αααα-ketoglutarate, enzyme xuùc taùc laøisocitrate dehydrogenase vaø decarboxylase

(3) (4)+ NAD+

(3ATP)(3) (4)

54

(5) Phaûn öùng khöû carboxyl -oxy hoùa αααα-ketoglutarate vôùi söïxuùc taùc cuûa αααα-ketoglutarate dehydrogenase complex (töôngtöï nhö ñoái vôùi pyruvate) : caàn söï tham gia cuûa TPP, lipoate, NAD+ vaø CoA.SH

(3ATP)

55

(6) Söï khöû noái thioester cuûa succinyl -CoA, naêng löôïnggiaûi phoùng ñöôïc ñöa vaøo moät noái phosphate cao naêngcuûa GTP ñeå sau ñoù thaønh laäp 1 ATP.

ATP

56

(7) Phaûn öùng oxy hoùa succinate bôûi FP2 – succinate

dehydrogenase, vôùi CoE laø FAD :

(2ATP)

15

57

(8), (9) Phaûn öùng hydrate hoùa fumarate ñeå thaønh laäpmalate vaø tieáp theo laø söï oxy hoùa malate ñeå cho ra saûnphaåm oxaloacetate :

FumaraseMalate

dehydrogenase

(8) (9) (3ATP)

58

Baûng 2-2 : Số ATP ñöôïc giaûi phoùng töø chu trình Krebs

12Toång coäng

3oxy hoùa NADH + H+

trong chuoãi hoâ haápMalate dehydrogenaseP/ö

9

2oxy hoùa FADH2 trongchuoãi hoâ haáp

Succinatedehydrogenase

P/ö7

1Phosphoryl hoùa ôû möùccô chaát -> GTP

Succinate thiokinaseP/ö6

3oxy hoùa NADH + H+

trong chuoãi hoâ haápP/hợp αααα-ketoglutaratedehydrogenase

P/ö5

3oxy hoùa NADH + H+

trong chuoãi hoâ haápIsocitratedehydrogenase

P/ö3

Soá ATP t/laäp.

Phöông thöùc sinh noái(~P)

Enzyme xuùc taùcSTT

59

6. CON ÑÖÔØNG HEXOSE MONOPHOSPHATE(HMP pathway, Pentose phosphate cycle)

�Muïc ñích : � Oxy hoùa tröïc tieáp Glu-6-P (khoâng phosphoryl hoùa laàn thöùhai→ goïi laø con ñöôøng HMP).� NADPH+H+ : cung caáp caùc caëp H cho caùc phaûn öùng toånghôïp chaát caàn H (toång hôïp acid beùo, cholesterol, caùchormone steroid …).� Saûn phaåm pentose-5-P ñöôïc söû duïng ñeå toång hôïp caùcnucleotide → acid nucleic. Neáu khoâng söû duïng thì caùcpentose 5-P seõ bieán ñoåi ñeå toång hôïp trôû laïi Fru-6-P → Glu-6-P → teân goïi “chu trình pentose phosphate”.

60

�Phaûn öùng toång quaùt :3 Glu-6-P + 6 NADP+ 2Glu-6-P + Gly-3-P

+ 3CO2 + 6 (NADPH + H+)

�Hai giai ñoaïn phaûn öùng :

� GĐ oxy hoùa tröïc tieáp 3 phaân töû Glu-6-P→

6(NADPH+H+ ) vaø + 3 p/töû ribulose-5-P (Ru5P),

(P/ö 1-2 &3)

�GĐ bieán ñoåi 3 p/t Ru5P → 2 Fructose-6-P (F6P) +

Glyceraldehyde-3-P (GAP)(P/ö 4-5-6-7&8)

16

61 62

63

CH2O-

OH

OH

OHOH

+ NADP+

Glucose 6-P dehydrogenase

CH2O-

=O

OH

OHOH

Glucose 6-P 6-Phosphoglucono-δδδδ lactone

P P+ NADPH+H+

� GIAI ÑOAÏN OXY HOÙA

Pư 1 : oxy hoaù trực tiếp glucose 6-phosphate :

Moãi voøng chu kyø pentose söû duïng ñoàng thôøi 3 pt Glu-6P :

1 1H

64

6-Phosphoglucono-lactonase

6-Phosphoglucono-δδδδ lactone

Pư 2 : khöû voøng taïo phaân töû daïng thaúng6-phosphogluconate

H2OH+ O

C- OHH- C- OHHO-C- HH- C- OHH- C- OH

CH2O-6-Phospho-gluconate

CH2O-

=O

OH

OHOH

P

1

P

17

65

6-Phosphogluconate-dehydrogenase

Pư 3 :phaûn öùng khöû carboxyl (C1) vaø oxy hoùa (C3)→thaønh laäp pentose 5-phosphate (Ru5P)

+NADP+

NADPH+H+OC1- OH

H- C- OHHO-C3- HH- C- OHH- C- OH

CH2O-6-Phospho-gluconate

CH2- OHC = O

H- C- OHH- C- OH

CH2O-Ribulose-5-phosphate (Ru5P)

+ CO2

PP

66

7. SỰ TÂN SINH GLUCOSE (Gluconeogenesis)

� Tổng hợp glucose từ lactate, glycerol và aminoacid; ở thú

nhai lại là propionate.

� Cung cấp glucose cho cơ thể, đặc biệt là não và hồng cầu (vì

2 cơ quan này chỉ sử dụng năng lượng từ đường, không dùng

mỡ) khi nguồn glucid cung không đủ trong khẩu phần.

� Cơ chế tân sinh đường mô phỏng theo các p/ư đi ngược

đường phân EM. Tuy nhiên ở những g/đ mà p/ư đường phân

không thuận nghịch thì tân sinh đường phải đi theo đường

vòng.

67

3 giai đoạn tân sinh đườngkhông theo p/ư nghịch của đường phân

(1) PYRUVATE PHOSPHO ENOL PYRUVATE

(2) FRUCTOSE 1,6 - BIPHOSPHATE FRUCTOSE 6-P

(3) GLUCOSE 6-PHOSPHATE GLUCOSE

68

TÂN SINH ĐƯỜNG

18

69Hình 2.12 : SƠ ĐỒ ĐIỀU HOØA TRAO ĐỔI ĐƯỜNG