PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO

NA WYDZIALE LEKARSKIM I

ROK AKADEMICKI 2016/2017

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla I ROKU STUDIÓW

Wykład 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Anatomia

2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:

Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej Uniwersytetu Medycznego

im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

3 Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:

Adres: ul. Święcickiego 6, 61-781 Poznań

Tel. /Fax 61 854 65 64 / 61 854 65 68

Strona WWW www.kzap.ump.edu.pl

E-mail kzap@ump.edu.pl

4. Kierownik jednostki:

Prof. dr hab. Małgorzata Bruska

5. Osoba zaliczająca przedmiot w E-indeksie z dostępem do platformy WISUS

Prof. dr hab. Małgorzata Bruska

6. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I z dostępem do

platformy WISUS ( listy studentów) ( koordynator przedmiotu) :

Nazwisko Prof. dr hab. Małgorzata Bruska

Tel. kontaktowy: 61 854 65 64, 61 854 65 65

Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) codziennie godz. 12:00, w Katedrze i

Zakładzie Anatomii Prawidłowej, II piętro, ul. Święcickiego 6, Poznań

E-mail: mbruska@ump.edu.pl

Osoba zastępująca Dr hab. Bartosz Kempisty

Kontakt: bkempisty@ump.edu.pl

7. Miejsce przedmiotu w programie studiów:

Rok: Pierwszy

Semestr: pierwszy i drugi (zimowy i letni)

8. Liczba godzin ogółem : 200 liczba pkt. ECTS: 16

Jednostki uczestniczące w nauczaniu

przedmiotu

Semestr zimowy/letni liczba

godzin

W Ć Ćwiczenia

kategoria

S

Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej 50 150 A

Razem: 50 150 A

9. Sylabus

Nazwa

przedmiotu/modułu Anatomia

Wydział Lekarski I

Nazwa kierunku studiów Lekarski

Poziom kształcenia Jednolite magisterskie

Forma studiów Studia stacjonarne,

Język przedmiotu

Rodzaj przedmiotu

Obowiązkowy x fakultatywny

Rok studiów/semestr

I x II III IV V VI

1 x 2 x 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12

Liczba godzin zajęć

dydaktycznych z

podziałem na formy

prowadzenia zajęć

200, w tym: 50 - wykłady, 150 – ćwiczenia

Założenia i cele

przedmiotu

Poznanie budowy ciała ludzkiego, topografii narządów, naczyń i nerwów oraz głównych

objawów ich uszkodzenia.

Symbol

efektów

kształcenia

zgodnie ze

standardami

OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Metody weryfikacji

osiągnięcia

zamierzonych efektów

kształcenia:

WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI

KSZTAŁCENIA)

Pytania sprawdzające w

trakcie ćwiczeń

A.W.1

zna minownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne w języku

polskim i angielskim;

A.W.2

zna budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna i

dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja głowa) oraz

czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia,

układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ

nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna);

A.W.3 opisuje stosunki topograficzne między poszczególnymi narządami;

A.W.6

zna stadia rozwoju zarodka ludzkiego, oraz etapy rozwoju poszczególnych

narządów.

UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI

KSZTAŁCENIA)

A.U.3 wyjaśnia podstawy badania przedmiotowego

A.U.4

wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie

przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii

(zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia

komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy);

A.U.5 posługuje się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym,

histologicznym oraz embriologicznym.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI

KSZTAŁCENIA)

PUNKTY ECTS 16

Treści merytoryczne przedmiotu:

Tematyka wykładów

Zawartość kanału kręgowego. Budowa rdzenia kręgowego

Wiadomości ogólne o układzie nerwowym (neurony, komórki glejowe, przewodnictwo nerwowe,

synapsy, receptory, efektory). Budowa nerwu rdzeniowego

Układ sercowo-naczyniowy.

Rozwój układu sercowo – naczyniowego

Części składowe układu oddechowego oraz rozwój układu oddechowego.

Splot ramienny, anatomia powierzchniowa kończyny górnej

Układ pokarmowy.

Rozwój układu pokarmowego.

Układ moczowo - płciowy.

Rozwój układu moczowego i rozrodczego

Splot lędźwiowo-krzyżowy, anatomia powierzchniowa kończyny dolnej. Wykłady

Nerwy czaszkowe.

Nerwy czaszkowe c.d. + objawy uszkodzeń.

Układ nerwowy autonomiczny

Oko i układ wzrokowy

Narząd słuchu i równowagi

Podział czynnościowy i topograficzny układu nerwowego. Części składowe mózgowia oraz rola

poszczególnych części.

Unaczynienie tętnicze i żylne układu ośrodkowego.

Układ komorowy oraz wydzielanie, rola i krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego.

Budowa kory mózgu. Lokalizacje ośrodków w korze. Objawy uszkodzeń ośrodków korowych.

Pień mózgowia - budowa wewnętrzna i zewnętrzna.

Wzgórzomózgowie - części składowe, budowa, rola.

Części składowe układu ruchowego. Drogi korowo - rdzeniowe

Układ ruchowy - cd. (jądra podstawy, móżdżek, układ siatkowaty, dolny neuron ruchowy).

Układ czuciowy przednio-boczny i grzbietowo-wstęgowy. Układ trójdzielny. Drogi aferentne z

narządów wewnętrznych. Bóle rzutowane.

Tematyka ćwiczeń

Wprowadzenie do ćwiczeń z anatomii. Regulamin zajęć. Podręczniki. Szkielet osiowy i szkielet dodatkowy oraz

budowa, rodzaje i funkcje kości.

Anatomia topograficzna grzbietu- kręgosłup, cechy charakterystyczne kręgów oraz krzywizny kręgosłupa.

Połączenia kręgosłupa oraz połączenia żeber i mostka.

Mięśnie powierzchowne grzbietu i trójkąt lędźwiowy i osłuchiwania.

Mięśnie głębokie grzbietu i trójkąt podpotyliczny.

Zawartość kanału kręgowego. Punkcje lędźwiowe i znieczulenie nadoponowe.

Rdzeń kręgowy i nerwy rdzeniowe

Szkielet kończyny górnej.

Połączenia kości kończyny górnej. Anatomia rentgenowska.

Klatka piersiowa- szkielet, rzutowanie narządów na ściany klatki piersiowej. Gruczoł sutkowy.

Mięśnie klatki piersiowej.

Ograniczenia, podział, zawartość i połączenia śródpiersia

Śródpiersie środkowe- serce, krążenie małe, duże i płodowe.

Tchawica, płuca, opłucna, jama opłucnej i jej zachyłki (pneumothorax, hydrothorax, hemothorax).

Zawartość śródpiersia tylnego.

Mięśnie odcięte kończyny górnej, mięśnie obręczy barkowej. Splot ramienny.

Ograniczenia i zawartość jamy pachowej.

Mięśnie ramienia, przestrzenie topograficzne, naczynia i nerwy,

Przedramię i ręka- mięśnie, naczynia, nerwy- objawy uszkodzenia nerwów.

Przedramię i ręka cd. Stawy: łokciowy, promieniowo-nadgarstkowy i stawy ręki.

Budowa, połączenia oraz wymiary miednicy. Przednia ściana jamy brzusznej.

Mięśnie ściany przednio-bocznej i tylnej brzucha.

Topografia narządów jamy brzusznej. Jama otrzewnowa i jej zawartość.

Wątroba i drogi żółciowe.

Jelito cienkie i jelito grube oraz trzustka i śledziona. Unerwienie i unaczynienie trzew jamy brzusznej.

Przestrzeń zaotrzewnowa- ograniczenie i zawartość.

Aorta brzuszna i jej gałęzie; żyła główna dolna i jej dopływy. Węzły chłonne jamy brzusznej oraz sploty nerwowe.

Narządy płciowe wewnętrzne żeńskie.

Narządy płciowe wewnętrzne męskie.

Naczynie i sploty nerwowe miednicy mniejszej oraz narządy (pęcherz moczowy, odbytnica, moczowody).

Krocze oraz mięśnie dna miednicy.

Narządy płciowe zewnętrzne żeńskie i męskie. Cewka moczowa.

Kości oraz połączenia kości kończyny dolnej.

Mięśnie obręczy biodrowej, naczynia biodrowe zewnętrzne, węzły chłonne pachwinowe. Unerwienie skórne oraz

żyły powierzchowne kończyny dolnej.

Mięśnie uda, naczynia i nerwy oraz przestrzenie (dół biodrowo-łonowy, trójkąt udowy, kanał przywodzicieli, kanał

udowy).

Mięśnie obręczy biodrowej. Splot krzyżowy i jego gałęzie.

Grupa tylna mięśni uda. Dół podkolanowy.

Podział mięśni goleni i stopy. Grupa przednia i boczna mięśni goleni i mięśnie grzbietu stopy. Naczynia i nerwy

goleni.

Grupa tylna mięśni goleni. Naczynia piszczelowe tylne i podeszwowe, nerw piszczelowy i nn. podeszwowe.

Sklepienie stopy.

Sprawdzian z zakresu I semestru.

Ogólna budowa i podział kości czaszki.

Kości czaszki cd. Doły czaszki.

Kości twarzoczaszki. Jama nosowa i oczodół. Zatoki przynosowe.

Doły: skroniowy, podskroniowy, skrzydłowo-podniebienny.

Połączenia kości czaszki. Staw skroniowo-żuchwowy.

Okolice topograficzne głowy i szyi. Unerwienie skóry głowy i szyi. Żyły powierzchowne. Splot szyjny.

Mięśnie powierzchowne szyi. Trójkąt boczny szyi. Nerw dodatkowy.

Przestrzenie powięziowe i trójkąt okolicy przedniej szyi. Mięśnie środkowe szyi. Mięśnie pochyłe i przedkręgowe.

Nerwy: błędny, podjęzykowy, językowy oraz odcinek szyjny pnia współczulnego.

Tętnica szyjna wspólna i zewnętrzna. Ślinianka podżuchwowa i podjęzykowa oraz gruczoł tarczowy i gruczoły

przytarczowe.

Mięśnie wyrazowe twarzy oraz naczynia twarzy. Nerw twarzowy.

Komora przyusznicy i ślinianka przyuszna. Nerw trójdzielny.

Przestrzeń przygardłowa. Nerwy: IX, X, XI i XII. Stawy: szczytowo-potyliczny oraz szczytowo-obrotowy.

Gardło.

Krtań.

Narządy głowy i szyi na przekroju strzałkowym. Dół skrzydłowo-podniebienny.

Jama nosowa. Zatoki przynosowe. Zwój skrzydłowo-podniebienny.

Jama ustna.

Dół podskroniowy. Zwój uszny.

Mięśnie sklepienia czaszki. Opony mózgoia. Zatoki opony twardej.

Naczynia mózgowia. Urazy głowy oraz rodzaje krwotoków wewnątrzczaszkowych.

Ogólna budowa mózgowia. Komory mózgowe. Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego (wodogłowie).

Identyfikacja poszczególnych części mózgowia na powierzchni podstawnej i przekrojach strzałkowych, poziomych i

czołowych.

Narząd wzroku. Ograniczenia i zawartość oraz połączenia oczodołu. Aparat ochronny i ruchowy gałki ocznej.

Budowa gałki ocznej. Droga wzrokowa. Odruchy źreniczne.

Narząd słuchu i równowagi. Ucho zewnętrzne i środkowe.

Ucho wewnętrzne. Droga słuchowa i przedsionkowa. Nerw VIII.

Kresomózgowie. Struktury układu limbicznego i węchomózgowia.

Międzymózgowie i komora III.

Pień mózgowia (śródmózgowie, most i rdzeń przedłużony), Wodociąg mózgu i komora IV.

Móżdżek. Części składowe i podział filogenetyczny móżdżku. Jądra móżdżku. Połączenia.

Budowa wewnętrzna rdzenia kręgowego. Lokalizacja ośrodków i dróg. Objawy uszkodzenia rdzenia kręgowego.

Sprawdzian z zakresu II semestru.

Sprawdzian z całości anatomii I i II semestru.

Poprawka sprawdzianu z całości anatomii I i II semestru.

LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA:

W. Woźniak (red) Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Wyd. II popr. i uzupeł.

Wyd. Med. Urban&Partner, Wrocław 2005

Sobota, Atlas anatomii człowieka, tom I i II. Wyd. Urban&Partner, Wrocław 2006

R. L. Drake, A. Wayne Vogl, A. W. M. Mitchell. Red Wyd. I Polskiego:

M. Bruska, B. Ciszek, P. Kowiański, W. Woźniak.: Gray. Anatomia. Elsevier Urban&Partner, Wrocław

2010

WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU:

Sprawdziany semestralne - zaliczenie otrzymują studenci, którzy uzyskają 130 pkt. z obu sprawdzianów z

I i II semestru. Egzamin testowy lub pisemny i praktyczny. Forma egzaminu teoretycznego zostanie

ustalona ze starostą roku. Zasady te dotyczą egzaminów poprawkowych jak i I terminów.

10.Tematyka poszczególnych wykładów, ćwiczeń i seminariów

Wykłady - Semestr zimowy

Tematyka wykładów Imię i nazwisko osoby

prowadzącej zajęcia

Wykład 1. Zawartość kanału kręgowego. Budowa rdzenia

kręgowego.

Prof. dr hab.

Małgorzata Bruska

Wykład 2. Wiadomości ogólne o układzie nerwowym (neurony,

komórki glejowe, przewodnictwo nerwowe, synapsy,

receptory, efektory). Budowa nerwu rdzeniowego.

Wykład 3. Układ sercowo-naczyniowy.

Wykład 4. Rozwój układu sercowo - naczyniowego.

Wykład 5. Części składowe układu oddechowego oraz rozwój

układu oddechowego.

Wykład 6. Splot ramienny, anatomia powierzchniowa kończyny

górnej.

Wykład 7. Układ pokarmowy.

Wykład 8. Rozwój układu pokarmowego.

Wykład 9. Układ moczowo - płciowy.

Wykład 10. Rozwój układu moczowego i rozrodczego.

Wykład 11. Splot lędźwiowo-krzyżowy, anatomia powierzchniowa

kończyny dolnej.

Wykład 12. Nerwy czaszkowe.

Wykład 13. Nerwy czaszkowe c.d. + objawy uszkodzeń.

Wykład 14. Układ nerwowy autonomiczny.

Wykład 15. Oko i układ wzrokowy.

Wykład 16. Narząd słuchu i równowagi.

Wykład 17.

Podział czynnościowy i topograficzny układu

nerwowego. Części składowe mózgowia oraz rola

poszczególnych części.

Wykład 18. Unaczynienie tętnicze i żylne układu ośrodkowego.

Wykład 19.

Układ komorowy oraz wydzielanie, rola i krążenie

płynu mózgowo-rdzeniowego.

Wykład 20. Budowa kory mózgu. Lokalizacje ośrodków w korze.

Objawy uszkodzeń ośrodków korowych. II semestr

Prof. dr hab.

Małgorzata Bruska Wykład 21. Pień mózgowia - budowa wewnętrzna i zewnętrzna.

Wykład 22. Wzgórzomózgowie - części składowe, budowa, rola.

Wykład 23. Części składowe układu ruchowego. Drogi korowo -

rdzeniowe.

Wykład 24. Układ ruchowy - cd. (jądra podstawy, móżdżek, układ

siatkowaty, dolny neuron ruchowy).

Wykład 25. Układ czuciowy przednio-boczny i grzbietowo-

wstęgowy. Układ trójdzielny. Drogi aferentne z

narządów wewnętrznych. Bóle rzutowane.

Ćwiczenia - Semestr zimowy

Tematyka ćwiczeń Osoba odpowiedzialna/

sala

Ćwiczenie 1. Wprowadzenie do ćwiczeń z anatomii. Regulamin

zajęć. Podręczniki. Szkielet osiowy i szkielet

dodatkowy oraz budowa, rodzaje i funkcje kości.

(Ćwiczenia prowadzone

przez:

dr Joanna Łupicka, dr

Małgorzata

Grzymisławska, dr

Adam Piotrowski, mgr.

Magdalena Rojewska,

dr Piotr Kromer, dr

Leszek Porowski, dr

Katarzyna Rapalska, ,

dr Jolanta Szyszka -

Mróz, dr Jarosław

Sobański, mgr. Alicja

Sroka, dr K. Wójtowicz -

Kaczmarek, mgr.

Wiesława Kranc,

dr hab. Bartosz

Kempisty

Ćwiczenie 2. Anatomia topograficzna grzbietu- kręgosłup, cechy

charakterystyczne kręgów oraz krzywizny

kręgosłupa.

Ćwiczenie 3. Połączenia kręgosłupa oraz połączenia żeber i

mostka.

Ćwiczenie 4. Mięśnie powierzchowne grzbietu i trójkąt lędźwiowy

i osłuchiwania.

Ćwiczenie 5. Mięśnie głębokie grzbietu i trójkąt podpotyliczny.

Ćwiczenie 6. Zawartość kanału kręgowego. Punkcje lędźwiowe i

znieczulenie nadoponowe.

Ćwiczenie 7. Rdzeń kręgowy i nerwy rdzeniowe

Ćwiczenie 8. Szkielet kończyny górnej.

Ćwiczenie 9. Połączenia kości kończyny górnej. Anatomia

rentgenowska.

Ćwiczenie 10. Klatka piersiowa- szkielet, rzutowanie narządów na

ściany klatki piersiowej. Gruczoł sutkowy.

Ćwiczenie 11. Mięśnie klatki piersiowej.

Ćwiczenie 12. Ograniczenia, podział, zawartość i połączenia

śródpiersia

Ćwiczenie 13. Śródpiersie środkowe- serce, krążenie małe, duże i

płodowe.

(Ćwiczenia prowadzone

przez:

dr Joanna Łupicka, dr

Małgorzata

Grzymisławska, dr

Adam Piotrowski, mgr.

Magdalena Rojewska,

dr Piotr Kromer, dr

Leszek Porowski, dr

Katarzyna Rapalska, ,

dr Jolanta Szyszka -

Mróz, dr Jarosław

Sobański, mgr. Alicja

Sroka, dr K. Wójtowicz -

Kaczmarek, mgr.

Wiesława Kranc

dr hab. Bartosz

Kempisty

Ćwiczenie 14. Tchawica, płuca, opłucna, jama opłucnej i jej

zachyłki (pneumothorax, hydrothorax, hemothorax).

Ćwiczenie 15. Zawartość śródpiersia tylnego.

Ćwiczenie 16. Mięśnie odcięte kończyny górnej, mięśnie obręczy

barkowej. Splot ramienny.

Ćwiczenie 17. Ograniczenia i zawartość jamy pachowej.

Ćwiczenie 18. Mięśnie ramienia, przestrzenie topograficzne,

naczynia i nerwy,

Ćwiczenie 19. Przedramię i ręka- mięśnie, naczynia, nerwy- objawy

uszkodzenia nerwów.

Ćwiczenie 20. Przedramię i ręka cd. Stawy: łokciowy, promieniowo-

nadgarstkowy i stawy ręki.

Ćwiczenie 21. Budowa, połączenia oraz wymiary miednicy.

Przednia ściana jamy brzusznej.

Ćwiczenie 22. Mięśnie ściany przednio-bocznej i tylnej brzucha.

Ćwiczenie 23. Topografia narządów jamy brzusznej. Jama

otrzewnowa i jej zawartość.

Ćwiczenie 24. Wątroba i drogi żółciowe.

Ćwiczenie 25. Jelito cienkie i jelito grube oraz trzustka i śledziona.

Unerwienie i unaczynienie trzew jamy brzusznej.

Ćwiczenie 26. Przestrzeń zaotrzewnowa- ograniczenie i zawartość.

Ćwiczenie 27. Aorta brzuszna i jej gałęzie; żyła główna dolna i jej

dopływy. Węzły chłonne jamy brzusznej oraz sploty

nerwowe.

Ćwiczenie 28. Narządy płciowe wewnętrzne żeńskie.

Ćwiczenie 29. Narządy płciowe wewnętrzne męskie.

Ćwiczenie 30. Naczynie i sploty nerwowe miednicy mniejszej oraz

narządy (pęcherz moczowy, odbytnica, moczowody).

Ćwiczenie 31. Krocze oraz mięśnie dna miednicy.

Ćwiczenie 32. Narządy płciowe zewnętrzne żeńskie i męskie.

Cewka moczowa.

Ćwiczenie 33. Kości oraz połączenia kości kończyny dolnej.

Ćwiczenie 34. Mięśnie obręczy biodrowej, naczynia biodrowe

zewnętrzne, węzły chłonne pachwinowe. Unerwienie

skórne oraz żyły powierzchowne kończyny dolnej.

Ćwiczenie 35. Mięśnie uda, naczynia i nerwy oraz przestrzenie (dół

biodrowo-łonowy, trójkąt udowy, kanał

przywodzicieli, kanał udowy).

Ćwiczenie 36. Mięśnie obręczy biodrowej. Splot krzyżowy i jego

gałęzie.

Ćwiczenie 37. Grupa tylna mięśni uda. Dół podkolanowy.

Ćwiczenie 38. Podział mięśni goleni i stopy. Grupa przednia i

boczna mięśni goleni i mięśnie grzbietu stopy.

Naczynia i nerwy goleni.

Ćwiczenie 39. Grupa tylna mięśni goleni. Naczynia piszczelowe

tylne i podeszwowe, nerw piszczelowy i nn.

podeszwowe. Sklepienie stopy.

Ćwiczenie 40. Sprawdzian z zakresu I semestru.

Ćwiczenie 41. Ogólna budowa i podział kości czaszki.

Ćwiczenie 42. Kości czaszki cd. Doły czaszki.

Ćwiczenie 43. Kości twarzoczaszki. Jama nosowa i oczodół. Zatoki

przynosowe.

Ćwiczenie 44. Doły: skroniowy, podskroniowy, skrzydłowo-

podniebienny.

Ćwiczenie 45. Połączenia kości czaszki. Staw skroniowo-

żuchwowy.

Ćwiczenie 46. Okolice topograficzne głowy i szyi. Unerwienie

skóry głowy i szyi. Żyły powierzchowne. Splot

szyjny.

Ćwiczenie 47. Mięśnie powierzchowne szyi. Trójkąt boczny szyi.

Nerw dodatkowy.

Ćwiczenie 48. Przestrzenie powięziowe i trójkąt okolicy przedniej

szyi. Mięśnie środkowe szyi. Mięśnie pochyłe i

przedkręgowe.

Ćwiczenie 49. Nerwy: błędny, podjęzykowy, językowy oraz odcinek

szyjny pnia współczulnego.

Ćwiczenie 50. Tętnica szyjna wspólna i zewnętrzna. Ślinianka

podżuchwowa i podjęzykowa oraz gruczoł tarczowy i

gruczoły przytarczowe.

Ćwiczenie 51. Mięśnie wyrazowe twarzy oraz naczynia twarzy.

Nerw twarzowy.

Ćwiczenie 52. Komora przyusznicy i ślinianka przyuszna. Nerw

trójdzielny.

Ćwiczenia - Semestr letni

Ćwiczenie 53. Przestrzeń przygardłowa. Nerwy: IX, X, XI i XII.

Stawy: szczytowo-potyliczny oraz szczytowo-

obrotowy.

Ćwiczenie 54. Gardło.

Ćwiczenie 55. Krtań.

Ćwiczenie 56. Narządy głowy i szyi na przekroju strzałkowym. Dół

skrzydłowo-podniebienny.

Ćwiczenie 57. Jama nosowa. Zatoki przynosowe. Zwój skrzydłowo-

podniebienny.

Ćwiczenie 58. Jama ustna.

Ćwiczenie 59. Dół podskroniowy. Zwój uszny.

Ćwiczenie 60. Mięśnie sklepienia czaszki. Opony mózgoia. Zatoki

opony twardej.

(Ćwiczenia prowadzone

przez:

dr Joanna Łupicka, dr

Małgorzata

Grzymisławska, dr

Adam Piotrowski, mgr.

Magdalena Rojewska,

dr Piotr Kromer, dr

Leszek Porowski, dr

Katarzyna Rapalska, ,

dr Jolanta Szyszka -

Mróz, dr Jarosław

Sobański, mgr. Alicja

Sroka, dr K. Wójtowicz

- Kaczmarek, mgr.

Wiesława Kranc

Ćwiczenie 61. Naczynia mózgowia. Urazy głowy oraz rodzaje

krwotoków wewnątrzczaszkowych.

Ćwiczenie 62. Ogólna budowa mózgowia. Komory mózgowe.

Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego (wodogłowie).

Ćwiczenie 63. Identyfikacja poszczególnych części mózgowia na

powierzchni podstawnej i przekrojach strzałkowych,

poziomych i czołowych.

Ćwiczenie 64. Narząd wzroku. Ograniczenia i zawartość oraz

połączenia oczodołu. Aparat ochronny i ruchowy gałki

ocznej.

Ćwiczenie 65. Budowa gałki ocznej. Droga wzrokowa. Odruchy

źreniczne.

Ćwiczenie 66. Narząd słuchu i równowagi. Ucho zewnętrzne i

środkowe.

Ćwiczenie 67. Ucho wewnętrzne. Droga słuchowa i przedsionkowa.

Nerw VIII.

Ćwiczenie 68. Kresomózgowie. Struktury układu limbicznego i

węchomózgowia.

Ćwiczenie 69. Międzymózgowie i komora III.

Ćwiczenie 70. Pień mózgowia (śródmózgowie, most i rdzeń

przedłużony), Wodociąg mózgu i komora IV.

Ćwiczenie 71. Móżdżek. Części składowe i podział filogenetyczny

móżdżku. Jądra móżdżku. Połączenia.

Ćwiczenie 72. Budowa wewnętrzna rdzenia kręgowego. Lokalizacja

ośrodków i dróg. Objawy uszkodzenia rdzenia

kręgowego.

Ćwiczenie 73. Sprawdzian z zakresu II semestru.

Ćwiczenie 74. Sprawdzian z całości anatomii I i II semestru.

Ćwiczenie 75. Poprawka sprawdzianu z całości anatomii I i II

semestru.

11. Organizacja zajęć:

Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki :

www.kzap.ump.edu.pl

REGULAMIN ZAJĘĆ

Regulamin zajęć z Anatomii prawidłowej dla studentów I roku Wydziału

Lekarskiego w roku akademickim 2016/2017

Ćwiczenia z anatomii są podstawową formą zajęć. Ćwiczenia spełniają właściwą rolę tylko wtedy,

jeżeli studenci są przygotowani do zajęć z materiału teoretycznego, dlatego należy przygotować się do

nich według obowiązującego programu.

Dla prawidłowego toku zajęć praktycznych konieczne są atlasy anatomiczne oraz podręczniki, które

studenci winni przynosić na zajęcia.

W celu zapewnienie bezpieczeństwa zajęć prosektorium zostanie zamknięte z chwilą rozpoczęcia

ćwiczeń. Studenci spóźniający się nie będą uczestniczyć w zajęciach.

Zgodnie z regulaminem studiów ćwiczenia są obowiązkowe. Studenci, którzy opuszczą ćwiczenia

zobowiązani się do zdania materiału z opuszczonego ćwiczenia przed rozpoczęciem następnego

ćwiczenia. Studenci, którzy będą mieć więcej niż cztery nieobecności w ciągu roku akademickiego, nie

będą mogli zdawać sprawdzianu z II semestru i w celu uzyskania zaliczenia z anatomii muszą zdać

sprawdzian z całości materiału I roku.

Na zakończenie każdego semestru odbędą się sprawdziany obejmujące materiał wykładów i ćwiczeń z

danego działu anatomii, z których studenci otrzymają punkty konieczne do zaliczenia.

Zaliczanie zajęć otrzymują studenci, którzy w ciągu całego roku akademickiego uzyskają 130 punktów

ze sprawdzianów z I i II semestru łącznie. Studenci, którzy nie uzyskają 130 punktów będą zdawać

sprawdzian zaliczeniowy z całości anatomii I roku. Jeżeli student nie uzyska pozytywnej oceny ze

sprawdzianu z całości materiału będzie zdawał sprawdzian komisyjny decydujący o zaliczeniu zajęć.

W prosektorium obowiązuje biały płaszcz płócienny. Należy zwracać uwagę na higienę rąk oraz

zachowanie porządku. Narzędzia prosektoryjne należy przechowywać w metalowych lub plastikowych

futerałach.

PROGRAM ZAJĘĆ:

Program wykładów z anatomii dla studentów I roku Wydziału Lekarskiego w roku

akademickim 2016/2017

1. 30.09.2016. - Zawartość kanału kręgowego. Budowa rdzenia kręgowego.

2. 07.10.2016. - Wiadomości ogólne o układzie nerwowym (neurony, komórki glejowe, przewodnictwo

nerwowe, synapsy, receptory, efektory). Budowa nerwu rdzeniowego.

3. 14.10.2016. - Układ sercowo-naczyniowy.

4. 21.10.2016. - Rozwój układu sercowo - naczyniowego.

5. 28.10.2016. - Części składowe układu oddechowego oraz rozwój układu oddechowego.

6. 04.11.2016. - Splot ramienny, anatomia powierzchniowa kończyny górnej.

7. 18.11.2016. - Układ pokarmowy.

8. 25.11.2016. - Rozwój układu pokarmowego.

9. 02.12.2016. - Układ moczowo - płciowy.

10. 09.12.2016. - Rozwój układu moczowego i rozrodczego.

11. 16.12.2016. - Splot lędźwiowo-krzyżowy, anatomia powierzchniowa kończyny dolnej.

12. 13.01.2017. - Nerwy czaszkowe.

13. 20.01.2017. - Nerwy czaszkowe c.d. + objawy uszkodzeń.

14. 27.01.2017. - Układ nerwowy autonomiczny.

15. 03.02.2017. - Oko i układ wzrokowy.

16. 10.02.2017. - Narząd słuchu i równowagi.

17. 24.02.2017.(II semestr) - Podział czynnościowy i topograficzny układu nerwowego. Części składowe

mózgowia oraz rola poszczególnych części.

18. 03.03.2017. - Unaczynienie tętnicze i żylne układu ośrodkowego.

19. 10.03.2017. - Układ komorowy oraz wydzielanie, rola i krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego.

20. 17.03.2017. - Budowa kory mózgu. Lokalizacje ośrodków w korze. Objawy uszkodzeń ośrodków korowych.

21. 24.03.2017. - Pień mózgowia - budowa wewnętrzna i zewnętrzna.

22. 31.03.2017. - Wzgórzomózgowie - części składowe, budowa, rola.

23. 07.04.2017. - Części składowe układu ruchowego. Drogi korowo - rdzeniowe.

24. 21.04.2017. - Układ ruchowy - cd. (jądra podstawy, móżdżek, układ siatkowaty, dolny neuron ruchowy).

25. 28.04.2017. - Układ czuciowy przednio-boczny i grzbietowo-wstęgowy. Układ trójdzielny. Drogi aferentne z

narządów wewnętrznych. Bóle rzutowane.

Program ćwiczeń z anatomii dla studentów I roku Wydziału Lekarskiego w roku

akademickim 2016/2017

Ćwiczenie 1 26.09.2016

Wprowadzenie do ćwiczeń z anatomii. Regulamin zajęć. Podręczniki. Szkielet osiowy i szkielet dodatkowy oraz

budowa, rodzaje i funkcje kości.

ANATOMIA TOPOGRAFICZNA GRZBIETU

Ćwiczenie 2 28.09.2016

Kości tułowia. Budowa i cechy charakterystyczne kręgów poszczególnych części kręgosłupa. Krzywizny

kręgosłupa. Budowa żeber i mostka.

Ćwiczenie 3 30.09.2016

Połączenia kręgosłupa oraz połączenia żeber i mostka. Budowa klatki piersiowej kostnej. Mechanika kręgosłupa

i klatki piersiowej.

Ćwiczenie 4 03.10.2016

Powięzie grzbietu. Mięśnie powierzchowne grzbietu - ich przyczepy, czynność i unerwienie. Trójkąt lędźwiowy,

trójkąt osłuchiwania (ograniczenia). Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych.

Ćwiczenie 5 05.10.2016

Mięśnie głębokie grzbietu (długie i krótkie) - omawiamy je jako całość z uwzględnieniem przyczepu

początkowego wspólnej masy mięśniowej i przyczepów dodatkowych oraz czynność poszczególnych

składowych mięśnia. Unerwienie mięśnia prostownika grzbietu. Przyczepy i unerwienie mięśni podpotylicznych.

Ograniczenie i zawartość trójkąta podpotylicznego.

Ćwiczenie 6 07.10.2016

Zawartość kanału kręgowego. Opony rdzenia kręgowego. Ograniczenia i zawartość przestrzeni

nadtwardówkowej. Sploty żylne kręgowe wewnętrzne i zewnętrzne. Przestrzeń podpajęczynówkowa i płyn

mózgowo-rdzeniowy. Punkcja lędźwiowa, znieczulenie nadoponowe.

Ćwiczenie 7 10.10.2016

Budowa i unaczynienie rdzenia kręgowego. Budowa i gałęzie nerwów rdzeniowych.

TOPOGRAFIA KLATKI PIERSIOWEJ I KOŃCZYNY GÓRNEJ

Ćwiczenie 8 12.10.20156

Szkielet kończyny górnej.

Ćwiczenie 9 14.10.2016

Połączenia kości kończyny górnej. Anatomia rentgenowska.

Ćwiczenie 10 17.10.2016

Szkielet klatki piersiowej. Okolice topograficzne, punkty kostno-mięśniowe oraz linie orientacyjne klatki

piersiowej. Rzutowanie brzegów płuc oraz granic serca na ściany klatki piersiowej. Stłumienie względne i

bezwzględne serca. Osłuchiwanie serca. Unerwienie skóry klatki piersiowej. Budowa i topografia gruczołu

sutkowego. Drogi odpływu chłonki z gruczołu sutkowego.

Ćwiczenie 11 19.10.2016

Mięśnie powierzchowne i głębokie klatki piersiowej - przyczepy, unerwienie, czynność. Naczynia i nerwy

międzyżebrowe - przebieg, gałęzie. Udział mięśni klatki piersiowej w oddychaniu.

Ćwiczenie 12 21.10.2016

Ograniczenia, podział, zawartość i połączenia śródpiersia. Śródpiersie górne i przednie. Topografia, budowa i

unaczynienie grasicy. Nerw przeponowy. Topografia naczyń odchodzących od łuku aorty. Tętnica

podobojczykowa - przebieg, odgałęzienia. Naczynia piersiowe wewnętrzne. Żyła podobojczykowa, ramienno-

głowowa i żyła główna górna. Węzły chłonne śródpiersiowe przednie.

Ćwiczenie 13 24.10.2016

Śródpiersie środkowe. Budowa, topografia, unaczynienie i unerwienie serca (koronarografia). Miejsca

rzutowania i osłuchiwania ujść tętniczych i żylnych. Krążenie małe, duże i płodowe. Przebieg dużych naczyń

tętniczych wychodzących z serca. Budowa, unaczynienie i unerwienie osierdzia. Zachyłki osierdzia (tamponada

serca).

Ćwiczenie 14 26.10.2016

Budowa, topografia, unaczynienie i unerwienie tchawicy. Budowa płuc oraz podział drzewa oskrzelowego

(bronchoskopia i bronchografia). Węzły chłonne dróg oddechowych. Drogi odpływu chłonki z płuc. Krążenie

płucne. Opłucna ścienna i trzewna. Jama opłucnej i jej zachyłki (pneumothorax, hydrothorax, hemothorax).

Ćwiczenie 15 28.10.2016

Śródpiersie tylne. Budowa, topografia, unaczynienie i unerwienie przełyku. Przebieg i odgałęzienia odcinka

piersiowego nerwów błędnych. Rozwory i otwory w przeponie oraz ich zawartość. Przebieg i odgałęzienia

odcinka piersiowego aorty. Żyły nieparzyste: przebieg, zakres spływu krwi żylnej i połączenia z układem żył

głównych i żyła wrotna. Odcinki piersiowe pni współczulnych i nerwy trzewne; przewód piersiowy. Węzły

chłonne śródpiersiowe. Splot śródpiersiowy.

Ćwiczenie 16 02.11.2016

Mięśnie odcięte kończyny górnej. Mięśnie obręczy barkowej - przyczepy, czynność, unerwienie. Przebieg tętnic

zaopatrujących obręcz kończyny górnej. Budowa, topografia i gałęzie splotu ramiennego. Uszkodzenia splotu

ramiennego.

Ćwiczenie 17 04.11.2016

Jama (dół) pachowa - ograniczenia i zawartość. Węzły chłonne pachowe - grupy i drogi spływu i odpływu

chłonki. Naczynia pachowe. Unerwienie skóry kończyny górnej. Żyły powierzchowne kończyny górnej.

Ćwiczenie 18 07.11.2016

Mięśnie ramienia - przyczepy, czynność, unerwienie. Przestwory powięziowe ramienia. Kanał nerwu

promieniowego. Bruzda przyśrodkowa mięśnia dwugłowego - ograniczenia i zawartość. Nerwy długie splotu

ramiennego w obrębie ramienia. Tętnica ramienna - topografia i odgałęzienia. Żyły ramienne. Stawy: mostkowo-

obojczykowy, barkowo-obojczykowy i ramienny. Objawy uszkodzenia nerwów w obrębie ramienia.

Ćwiczenie 19 09.11.2016

Mięśnie grupy przedniej i bocznej przedramienia - ich wspólne przyczepy początkowe i przyczepy końcowe,

unerwienie i czynność. Mięśnie ręki - podział grupowy, nazwy mięśni w grupach, ich unerwienie i czynność.

Dół łokciowy - ograniczenia, zawartość. Tętnica promieniowa i łokciowa - ich przebieg i odgałęzienia w obrębie

przedramienia i ręki. Troczki zginaczy, pochewki ścięgniste oraz przestwory powięziowe ręki. Kanał nadgarstka.

Objawy uszkodzenia nerwów w obrębie przedramienia i ręki.

Ćwiczenie 20 14.11.2016

Mięśnie grupy tylnej przedramienia - wspólne przyczepy początkowe i przyczepy końcowe, czynność,

unerwienie. Pochewki ścięgniste grzbietu ręki. Stawy: łokciowy, promieniowo-nadgarstkowy i stawy ręki -

budowa, więzadła.

TOPOGRAFIA JAMY BRZUSZNEJ, MIEDNICY MNIEJSZEJ I KOŃCZYNY DOLNEJ

Ćwiczenie 21 16.11.2016

Budowa, połączenia oraz wymiary miednicy. Różnice płciowe. Punkty kostno-mięśniowe brzucha i miednicy.

Rzutowanie trzew na przednią ścianę jamy brzusznej. Przebieg naczyń i nerwów skórnych. Ograniczenia jamy

brzusznej oraz linie topograficzne brzucha. Podział brzucha na kwadranty i okolice topograficzne. Mięsień

skośny brzucha zewnętrzny. Ograniczenia i zawartość kanału pachwinowego oraz pierścienia pachwinowego

powierzchownego. Przepukliny pachwinowe. Trójkąt lędźwiowy i ścięgnista przestrzeń lędźwiowa.

Ćwiczenie 22 18.11.2016

Mięśnie ściany przednio-bocznej i tylnej brzucha – przyczepy, czynność, unerwienie. Pochewka mięśnia

prostego brzucha – budowa i zawartość. Miejsca zmniejszonej oporności jamy brzusznej i przepukliny brzuszne.

Tętnice nabrzuszne górna i dolna – początek, przebieg. Fałdy pępkowe i doły na powierzchni wewnętrznej

przedniej ściany brzucha.

Ćwiczenie 23 21.11.2016

Topografia narządów jamy brzusznej. Narządy wewnątrz- i zewnątrzotrzewnowe. Jama otrzewnej i jej zachyłki.

Budowa, topografia, unaczynienie i unerwienie żołądka. Ćwiczenie 24 23.11.2016

Wątroba. Pęcherzyk żółciowy. Drogi żółciowe. Pień trzewny. Odcinki brzuszne pni błędnych. Splot trzewny –

budowa, sploty wtórne, zakres unerwienia. Żyła wrotna – topografia, połączenia z układami żył głównych.

Ćwiczenie 25 25.11.2016

Budowa, topografia, unaczynienie oraz unerwienie jelita cienkiego i grubego, trzustki oraz śledziony.

Unaczynienie tętnicze, żylne i chłonne trzew jamy brzusznej. Unerwienie trzew jamy brzusznej. Splot

międzykrezkowy.

Ćwiczenie 26 28.11.2016

Przestrzeń zaotrzewnowa – ograniczenia i zawartość. Topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie nerek,

nadnerczy oraz moczowodów.

Ćwiczenie 27 30.11.2016

Aorta brzuszna i jej odgałęzienia. Żyła główna dolna i jej dopływy. Odcinek lędźwiowy pnia współczulnego.

Węzły chłonne ścienne jamy brzusznej. Pnie lędźwiowe. Splot lędźwiowy – budowa, topografia, odchodzące

nerwy.

Ćwiczenie 28 02.12.2016

Części składowe, topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie narządów płciowych wewnętrznych żeńskich.

Ćwiczenie 29 05.12.2016

Części składowe, topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie narządów płciowych wewnętrznych męskich.

Zstępowanie jąder.

Ćwiczenie 30 07.12.2016

Naczynia biodrowe - topografia, odgałęzienia i dopływy. Sploty miedniczne, nerwy podbrzuszne. Topografia,

budowa, unaczynienie i unerwienie pęcherza moczowego i odbytnicy oraz odcinka miednicznego moczowodów.

Ćwiczenie 31 09.12.2016

Krocze – ograniczenia, podział. Mięśnie dna miednicy. Powięzie miednicy. Dół kulszowo- odbytniczy i kanał

zasłonowy. Węzły chłonne miednicy.

Ćwiczenie 32 12.12.2016

Narządy płciowe zewnętrzne żeńskie i męskie – budowa, unaczynienie i unerwienie. Cewka moczowa. Splot

krzyżowy – budowa, topografia. Nerwy miedniczne. Naczynia i nerwy sromowe.

Ćwiczenie 33 14.12.2016

Kości oraz połączenia kości kończyny dolnej.

Ćwiczenie 34 16.12.2016

Podział mięśni obręczy biodrowej. Mięśnie grzbietowe (grupa przednia)- przyczepy, czynność, unerwienie.

Naczynia biodrowe zewnętrzne. Więzozrosty miednicy. Rozwór naczyń i mięśni – ograniczenia, zawartość.

Węzły chłonne pachwinowe – topografia, zakres spływu chłonki. Unerwienie skórne oraz żyły powierzchowne

kończyny dolnej.

Ćwiczenie 35 02.01.2017

Powięź szeroka uda. Mięśnie uda. Podział. Unerwienie grupowe. Przyczepy, czynność i unerwienie mięśni

grupy przedniej i przyśrodkowej uda. Dół biodrowo – łonowy, trójkąt udowy, kanał przywodzicieli, kanał

udowy – ograniczenia, zawartość. Nerw udowy i zasłonowy - przebieg, odgałęzienia, zakres unerwienia i

objawy uszkodzenia. Naczynia udowe.

Ćwiczenie 36 04.01.2017

Grupa tylna mięśni grzbietowych oraz mięśnie brzuszne obręczy biodrowej. Splot krzyżowy i jego gałęzie.

Otwory kulszowe – ich ograniczenia i zawartość. Węzły chłonne biodrowe.

Ćwiczenie 37 09.01.2017

Mięśnie grupy tylnej uda – przyczepy, czynność, unerwienie. Nerw kulszowy i nerw skórny uda tylny -

przebieg, odgałęzienia, zakres unerwienia i objawy uszkodzenia. Ograniczenia i zawartość dołu podkolanowego.

Tętnica podkolanowa - topografia i odgałęzienia. Żyła podkolanowa - topografia, dopływy.

Ćwiczenie 38 11.01.2017

Powięź goleni. Podział mięśni goleni i stopy. Grupa przednia i boczna mięśni goleni – przyczepy, czynność,

unerwienie. Powięzie i przestwory powięziowe goleni. Mięśnie grzbietu stopy – czynność, unerwienie.

Nerwy: strzałkowy wspólny, strzałkowy powierzchowny i głęboki oraz udowo-goleniowy – przebieg,

odgałęzienia, zakres unerwienia i objawy uszkodzenia. Tętnica piszczelowa przednia i grzbietowa stopy –

przebieg, odgałęzienia. Żyły goleni.

Ćwiczenie 39 13.01.2017

Grupa tylna mięśni goleni – przyczepy, czynność, unerwienie. Mięśnie podeszwy – podział grupowy, unerwienie.

Pochewki ścięgniste stopy. Kanał kostki przyśrodkowej – ograniczenia i zawartość.

Nerw piszczelowy i nerwy podeszwowe – przebieg, zakres unerwienia. Naczynia piszczelowe tylne i

podeszwowe – przebieg, odgałęzienia, zakres unaczynienia. Pochewki ścięgniste stopy. Sklepienie stopy.

Ćwiczenie 40 16.01.2017

Sprawdzian z I semestru

TOPOGRAFIA GŁOWY, SZYI I NARZĄDÓW ZMYSŁÓW

Ćwiczenie 41 18.01.2017

Ogólna budowa czaszki. Podział kości czaszki. Kości sklepienia czaszki (czołowa, ciemieniowa, potyliczna).

Kość sitowa.

Ćwiczenie 42 20.01.2017

Kość klinowa i skroniowa. Powierzchnia wewnętrzna podstawy czaszki. Doły czaszki. Miejsca przejścia

nerwów czaszkowych.

Ćwiczenie 43 23.01.2017

Kości twarzoczaszki. Jama nosowa kostna i oczodół (ograniczenia, połączenia, zawartość). Zatoki przynosowe -

ujścia.

Ćwiczenie 44 25.01.2017

Dół skroniowy, podskroniowy i skrzydłowo-podniebienny (ograniczenia, zawartość i połączenia).

Ćwiczenie 45 27.01.2017

Połączenia kości czaszki. Ciemiączka. Staw skroniowo-żuchwowy.

Ćwiczenie 46 30.01.2017

Okolice topograficzne i punkty kostno-mięśniowe głowy i szyi. Unerwienie skóry głowy i szyi. Żyły

powierzchowne szyi. Splot szyjny - budowa, topografia i odgałęzienia.

Ćwiczenie 47 01.02.2017

Mięśnie powierzchowne szyi - przyczepy, czynność, unerwienie. Ograniczenia, podział i zawartość trójkąta

bocznego szyi. Tętnica i żyła podobojczykowa (odgałęzienia tętnicy i dopływy żyły). Tętnica potyliczna i uszna

tylna - topografia, odgałęzienia. Naczynia i węzły chłonne szyi. Nerw dodatkowy - budowa, przebieg, zakres

unerwienia i objawy uszkodzenia.

Ćwiczenie 48 03.02.2017

Przestrzenie powięziowe i trójkąty okolicy przedniej szyi (zawartość i połączenia). Mięśnie nadgnykowe i

podgnykowe - przyczepy, czynność, unerwienie. Mięśnie pochyłe - przyczepy, czynność, unerwienie. Mięśnie

przedkręgowe.

Ćwiczenie 49 06.02.2017

Odcinek szyjny nerwu błędnego. Nerw podjęzykowy, językowy i odcinek szyjny pnia współczulnego - przebieg,

odgałęzienia.

Ćwiczenie 50 08.02.2017

Tętnica szyjna wspólna i zewnętrzna - przebieg, gałęzie. Zatoka tętnicy szyjnej i kłębek szyjny. Żyła szyjna

wewnętrzna - topografia, dopływy. Ślinianka podżuchwowa i podjęzykowa, gruczoł tarczowy i gruczoły

przytarczowe - topografia, unaczynienie, unerwienie.

Ćwiczenie 51 10.02.2017

Topografia tętnic: twarzowej, skroniowej powierzchownej i szczękowej. Żyła twarzowa i zażuchwowa. Węzły

chłonne głowy. Unerwienie skóry twarzy. Podział grupowy oraz unerwienie mięśni wyrazowych twarzy

(obowiązują nazwy mięśni w poszczególnych grupach). Nerw twarzowy - budowa, topografia, gałęzie, objawy

uszkodzenia.

Ćwiczenie 52 20.02.2017

Zawartość i ograniczenia komory przyusznicy. Budowa, topografia, unaczynienie i unerwienie ślinianki

przyusznej. Mięśnie żucia. Nerw trójdzielny - rodzaje i źródła włókien, gałęzie, zakres unerwienia i objawy

uszkodzenia.

Ćwiczenie 53 22.02.2017

Ograniczenie, zawartość i połączenia przestrzeni przygardłowej. Nerwy: IX, X, XI i XII - budowa, przebieg,

gałęzie, objawy uszkodzenia. Stawy: szczytowo - potyliczny i szczytowo - obrotowy.

Ćwiczenie 54 27.02.2017

Budowa, topografia, unaczynienie i unerwienie gardła. Połączenia gardła. Czynność mięśni gardła w procesie

połykania. Splot gardłowy.

Ćwiczenie 55 01.03.2017

Topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie krtani. Chrząstki krtani i ich połączenia. Mięśnie krtani - podział

czynnościowy, unerwienie. Jama krtani. Objawy uszkodzenia nerwów krtaniowych.

Ćwiczenie 56 06.03.2017

Zapoznanie się z narządami głowy i szyi na przekroju strzałkowym. Zapoznanie się z ograniczeniami i

zawartością dołu skrzydłowo-podniebiennego.

Ćwiczenie 57 08.03.2017

Budowa nosa zewnętrznego i jamy nosowej. Przewody nosowe. Nerw węchowy. Zatoki przynosowe. Nerw

szczękowy - gałęzie, zakres unerwienia. Zwój skrzydłowo-podniebienny.

Ćwiczenie 58 13.03.2017

Ograniczenie i podział jamy ustnej. Budowa podniebienia, mięśnie podniebienia miękkiego. Budowa języka.

Budowa i umocowanie zębów. Unaczynienie i unerwienie jamy ustnej.

Ćwiczenie 59 15.03.2017

Ograniczenia i zawartość dołu podskroniowego. Nerw żuchwowy - przebieg, odgałęzienia. Zwój uszny. Tętnica

szczękowa i splot żylny skrzydłowy. Dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego.

Ćwiczenie 60 20.03.2017

Unaczynienie i unerwienie skóry sklepienia czaszki. Czepiec ścięgnisty. Ograniczenia i zawartość dołu

skroniowego. Przestrzeń podpajęczynówkowa (zbiorniki). Opony mózgowia. Unaczynienie i unerwienie opony

twardej. Zatoki opony twardej.

Ćwiczenie 61 22.03.2017

Naczynia mózgowia. Układ tętnicy szyjnej wewnętrznej ( przedni )oraz układ kręgowo -podstawny ( tylny ).

Układ żylny mózgowia. Bariera krew - mózg. Koło tętnicze mózgu. Urazy głowy oraz rodzaje krwotoków

wewnątrzczaszkowych.

Ćwiczenie 62 27.03.2017

Podział mózgowia i ogólna budowa poszczególnych części.

Ćwiczenie 63 29.03.2017

Identyfikacja poszczególnych części mózgowia na powierzchni podstawnej i przekrojach strzałkowych,

poziomych i czołowych.

Ćwiczenie 64 03.04.2017

Narząd wzroku. Ograniczenia i zawartość oczodołu. Aparat ochronny i ruchowy gałki ocznej. Naczynia i nerwy

oczodołu.

Ćwiczenie 65 05.04.2017

Budowa gałki ocznej. Droga wzrokowa. Odruchy źreniczne. Unaczynienie i unerwienie gałki ocznej.

Ćwiczenie 66 10.04.2017

Narząd słuchu i równowagi. Części składowe, budowa, unaczynienie i unerwienie ucha zewnętrznego i

środkowego.

Ćwiczenie 67 12.04.2017

Części składowe ucha wewnętrznego. Droga słuchowa i przedsionkowa. Nerw przedsionkowo-ślimakowy -

objawy uszkodzenia. Unaczynienie i unerwienie ucha wewnętrznego.

Ćwiczenie 68 19.04.2017

Części składowe i budowa zewnętrzna i wewnętrzna kresomózgowia. Szczeliny, bruzdy, płaty i zakręty półkul.

Struktury układu limbicznego i węchomózgowia. Jądra kresomózgowia. Włókna (drogi) kojarzeniowe,

spoidłowe i rzutowe. Komory boczne.

Ćwiczenie 69 24.04.2017

Międzymózgowie i komora III. Budowa zewnętrzna i wewnętrzna wzgórza, nadwzgórza, podwzgórza i

niskowzgórza. Jądra wzgórza i podwzgórza. Połączenia i funkcja. Ograniczenia, zachyłki i połączenia komory

III.

Ćwiczenie 70 26.04.2017

Pień mózgowia (śródmózgowie, most i rdzeń przedłużony). Budowa zewnętrzna i wewnętrzna, połączenia, rola

w układzie nerwowym. Wodociąg mózgu i komora IV. Jądra nerwów czaszkowych oraz objawy uszkodzeń

nerwów czaszkowych. Produkcja, skład chemiczny, krążenie i rola płynu mózgowo-rdzeniowego.

Ćwiczenie 71 08.05.2017

Móżdżek i rdzeń kręgowy. Części składowe i podział filogenetyczny móżdżku. Jądra móżdżku. Połączenia.

Ćwiczenie 72 10.05.2017

Budowa wewnętrzna rdzenia kręgowego. Neuromery. Lokalizacja ośrodków i dróg. Struktura blaszkowa rdzenia.

Objawy uszkodzeń rdzenia kręgowego.

Ćwiczenie 73 15.05.2017

Sprawdzian z II semestru

Ćwiczenie 74 22.05.2017

Sprawdzian z całości anatomii I i II semestru

Ćwiczenie 75 29.05.2017

Poprawka sprawdzianu z całości anatomii I i II semestru

PROGRAM NAUCZANIA

Wymagania wstępne: Do ćwiczeń student powinien przygotować się według

obowiązującego programu zajęć.

Przygotowanie do zajęć wg załączonego programu zajęć.

Wymagania końcowe: testowe sprawdziany semestralne i egzamin końcowy testowy lub

pisemny oraz praktyczny. Po ukończeniu zajęć student zna budowę ciała ludzkiego w

podejściu topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet,

szyja głowa) oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia,

układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy

zmysłów, powłoka wspólna).

12. Kryteria zaliczenia przedmiotu: zaliczenie, egzamin teoretyczny i praktyczny

Egzamin teoretyczny – kryterium zaliczenia: forma egzaminu ( ustny, pisemny,

testowy) Testowy lub pisemny

Egzamin praktyczny – kryterium zaliczenia: praktyczny

Zaliczenie – kryterium zaliczenia: test 60 % i egzamin praktyczny 60%

Ocena końcowa : Egzamin teoretyczny - 70% i egzamin praktyczny - 30%

13. Literatura:

Zalecana literatura:

1. W. Woźniak (red) Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów i

lekarzy. Wyd. II popr. i uzupeł. Wyd. Med. Urban&Partner, Wrocław

2005

2. Sobota, Atlas anatomii człowieka, tom I i II. Wyd. Urban&Partner,

Wrocław 2006

Literatura uzupełniająca:

1.R. L. Drake, A. Wayne Vogl, A. W. M. Mitchell. Red Wyd. I Polskiego:

M. Bruska, B. Ciszek, P. Kowiański, W. Woźniak.: Gray. Anatomia.

Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2010

14. Studenckie koło naukowe

Opiekun koła Lek. dent. Mateusz Krajecki

Tematyka Anatomia człowieka. Anatomia rozwojowa- organogeneza.

Miejsce spotkań Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej

15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora

16. Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku

przedmiotów koordynowanych)