nghiÊn c u a trung tÂm kh o sÁt tÌnh hÌnh khÁng … 5/nc19-phv.pdf · nghiên c u y h c y h c...

13
Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 Chuyên Sinh H c Phân T 138 NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG KHÁNG SINH C A CÁC TR C KHU N GRAM (-) D M C GÂY NHI M KHU N B NH VI N PHÂN L P T 1/2007 N 5/2008 Ph m Hùng Vân* , **, Ph m Thái Bình *,** , Lê Th Kim Anh *** , V Th Châu H i **** TÓM T T t v n : T i Vi t Nam cho n hi n nay v n ch a có m t nghiên c u a trung tâm nào cho bi t tình hình kháng các kháng sinh c a các tr c khu n Gram (-) d m c gây nhi m khu n b nh vi n hi n hành. M c tiêu nghiên c u: Th c hi n m t nghiên c u a trung tâm bi t c tình hình kháng kháng sinh c a các tr c khu n Gram (-) d m c gây nhi m khu n b nh vi n hi n nay nh th nào, và các kháng sinh nào có th nên c các nhà lâm sàng xem xét ch n l a trong i u tr cho phù h p v i tình hình kháng ang l u hành. i t ng và ph ng pháp: Là nghiên c u a trung tâm v i s tham gia c a các phòng xét nghi m vi sinh c a các b nh vi n. Các ch ng vi khu n c a vào nghiên c u là các ch ng vi khu n phân l p c t các b nh ph m và c xác nh n là l y t các nhi m khu n xu t hi n 48 gi sau khi nh p vi n. Ch ng nghiên c u c a v phòng xét nghi m trung tâm NK-Biotek n i có các ph ng ti n th c hi n nghiên c u. Vi khu n c nh danh qua các kh o sát sinh v t hoá h c th ng qui và làm kháng sinh ph ng pháp khu ch tán kháng sinh trong th ch b ng các ph ng pháp chu n m c có qui trình m b o ch t l ng. Phát hi n vi khu n ESBL b ng ph ng pháp a k t h p. Các k t qu nghiên c u c nh p vào Excel và phân tích b ng Excel. K t qu nghiên c u: T 1/2007 n 5/2008 ã có 983 ch ng tr c khu n Gram (-) d m c c phân l p t các nhi m khu n b nh vi n g i n t 4 phòng thí nghi m vi sinh c a 4 b nh vi n v i 3 TP. HCM và 1 TP. à N ng. K t qu cho th y t l ESBL (+) trong các vi khu n E. coli, K. pneumononiae và Enterobacter r t cao, l n l t là 64%, 66% và 46%. Các vi khu n này c ng kháng cao v i các kháng sinh thông d ng và c cephalosporin th h 3 và 4 v i t l kháng th ng v t qua 30%. K t qu c ng cho th y tr imipenem, cefoperazon/sulbactam, ticarcillin/clav.ac., P. aeruginosae và Acinetobacter kháng r t cao v i h u h t các kháng sinh v i t l kháng trên 40%. K t lu n: Tình hình kháng kháng sinh c a các tr c khu n Gram (-) gây nhi m khu n b nh vi n hi n nay ang th t s áng báo ng. Các nhà lâm sàng nên xem xét l i danh m c các kháng sinh a vào l a ch n i u tr trên các nhi m khu n b nh vi n do tr c khu n Gram (-) d m c và danh m c y ph i c xem xét trên các k t qu nghiên c u a trung tâm phân tích tình hình kháng các kháng sinh hi n hành. ABSTRACT THE MULTICENTER SURVEILLANCE THE ANTIBIOTIC RESISTANCE OF THE NON-FASTIDIOUS GRAM (-) RODS CAUSING NOSOCOMIAL INFECTION ISOLATED FROM 1/2007 TO 5/2008 Ph m Hùng Vân, Ph m Thái Bình, Lê Th Kim Anh, V Th Châu H i * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 13 Supplement of No 2 - 2009: 138-150 Background: No multicenter studies about the antibiotic resistance of the current non-fastidious gram (-) rods causing the nosocomial infections in Viet Nam are reported recently Objectives: Carry out the multicenter study to understand the face of the antibiotic resistance of the current non- fastidious Gram (-) rods causing nosocomial infection in Viet Nam in order to help the physicians to select the emperic antibiotics. * i H c Y D c TP. HCM, ** Công Ty Nam Khoa, *** B nh Vi n a Khoa à N ng, **** B nh Vi n Nhân Dân Gia nh

Upload: others

Post on 13-Sep-2019

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009

Chuyên Sinh H c Phân T138

NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG KHÁNG SINH C A CÁC TR C KHU N GRAM (-) D M C

GÂY NHI M KHU N B NH VI N PHÂN L P T 1/2007 N 5/2008 Ph m Hùng Vân*,**, Ph m Thái Bình*,**, Lê Th Kim Anh***, V Th Châu H i****

TÓM T T

t v n : T i Vi t Nam cho n hi n nay v n ch a có m t nghiên c u a trung tâm nào cho bi t tình hình kháng các kháng sinh c a các tr c khu n Gram (-) d m c gây nhi m khu n b nh vi n hi n hành.

M c tiêu nghiên c u: Th c hi n m t nghiên c u a trung tâm bi t c tình hình kháng kháng sinh c acác tr c khu n Gram (-) d m c gây nhi m khu n b nh vi n hi n nay nh th nào, và các kháng sinh nào có th nên

c các nhà lâm sàng xem xét ch n l a trong i u tr cho phù h p v i tình hình kháng ang l u hành. i t ng và ph ng pháp: Là nghiên c u a trung tâm v i s tham gia c a các phòng xét nghi m vi sinh c a

các b nh vi n. Các ch ng vi khu n c a vào nghiên c u là các ch ng vi khu n phân l p c t các b nh ph m và c xác nh n là l y t các nhi m khu n xu t hi n 48 gi sau khi nh p vi n. Ch ng nghiên c u c a v phòng

xét nghi m trung tâm NK-Biotek n i có các ph ng ti n th c hi n nghiên c u. Vi khu n c nh danh qua các kh o sát sinh v t hoá h c th ng qui và làm kháng sinh ph ng pháp khu ch tán kháng sinh trong th ch b ng các ph ng pháp chu n m c có qui trình m b o ch t l ng. Phát hi n vi khu n ESBL b ng ph ng pháp a k t h p.Các k t qu nghiên c u c nh p vào Excel và phân tích b ng Excel.

K t qu nghiên c u: T 1/2007 n 5/2008 ã có 983 ch ng tr c khu n Gram (-) d m c c phân l p t các nhi m khu n b nh vi n g i n t 4 phòng thí nghi m vi sinh c a 4 b nh vi n v i 3 TP. HCM và 1 TP. à N ng.K t qu cho th y t l ESBL (+) trong các vi khu n E. coli, K. pneumononiae và Enterobacter r t cao, l n l t là 64%, 66% và 46%. Các vi khu n này c ng kháng cao v i các kháng sinh thông d ng và c cephalosporin th h 3 và 4 v i tl kháng th ng v t qua 30%. K t qu c ng cho th y tr imipenem, cefoperazon/sulbactam, ticarcillin/clav.ac., P. aeruginosae và Acinetobacter kháng r t cao v i h u h t các kháng sinh v i t l kháng trên 40%.

K t lu n: Tình hình kháng kháng sinh c a các tr c khu n Gram (-) gây nhi m khu n b nh vi n hi n nay angth t s áng báo ng. Các nhà lâm sàng nên xem xét l i danh m c các kháng sinh a vào l a ch n i u tr trên các nhi m khu n b nh vi n do tr c khu n Gram (-) d m c và danh m c y ph i c xem xét trên các k t qu nghiên c ua trung tâm phân tích tình hình kháng các kháng sinh hi n hành.

ABSTRACTTHE MULTICENTER SURVEILLANCE THE ANTIBIOTIC RESISTANCE OF THE

NON-FASTIDIOUS GRAM (-) RODS CAUSING NOSOCOMIAL INFECTION ISOLATED FROM 1/2007 TO 5/2008

Ph m Hùng Vân, Ph m Thái Bình, Lê Th Kim Anh, V Th Châu H i* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 13 � Supplement of No 2 - 2009: 138-150

Background: No multicenter studies about the antibiotic resistance of the current non-fastidious gram (-) rods causing the nosocomial infections in Viet Nam are reported recently

Objectives: Carry out the multicenter study to understand the face of the antibiotic resistance of the current non-fastidious Gram (-) rods causing nosocomial infection in Viet Nam in order to help the physicians to select the emperic antibiotics.

* i H c Y D c TP. HCM, **Công Ty Nam Khoa, ***B nh Vi n a Khoa à N ng,****B nh Vi n Nhân Dân Gia nh

Page 2: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 Nghiên c u Y h c

Chuyên Sinh H c Phân T 139

Materials and method: This is the multicenter study with the participation of the laboratories of the hospitals. The bacterial strains are selected from the isolates isolated from the specimens collected from infections that happened more than 48 hour after hospitalization. The studied strains are transfered to the central laboratory named NK-Biotek where equiped all necessary facilities to carry out the study. At the central laboratory, the isolates are identified based on the suitable bio-chemical reactions and then are carried out the antibiotic susceptibility testing by the standard diffusion method, and are detected the ESBL by combined disc method. The results of the study are inported into excel format for statistically analysis.

Results: From 1/2007 to 5/2008, 983 isolates isolates of the non-fastidious Gram (-) rods that were isolated from specimens collected from nosocomial infections were transported from 4 clinical laboratories of four hospitals including 3 in HCMC and 1 in Da Nang to the central laboratory to be carried out the study. The received results demonstrated the ratio of ESBL (+) among E. coli, K. pneumononiae và Enterobacter were very high, 64%, 66% and 46% respectively. These pathogens were also highly resistance to the commoly used antibiotics and the 3rd and 4th generation cephalosporins with the resistance ratio more than 30%. The results also revealed that: except imipenem, cefoperazon/sulbactam and ticarcillin/clav.ac., P. aeruginosae and Acinetobacter were resistant to all tested antibiotics with the resistance ratio more than 40%.

Conclusions: The situation of the antibiotic resistance of the current non-fastidious Gram (-) rods are needed to be alarmed. The physicians should evaluate the list of the antibiotics that should be considered into the empiric choices based on the results collected from this multicenter study.

t v nTr c khu n Gram (-) d m c bao g m các vi

khu n thu c h Enterobacteriaceae nh E. coli,K. pneumoniae, Enterobacter và các vi khu nkhông lên men nh P. aeruginosa, Acinetobacter

c ghi nh n là các tác nhân vi khu n Gram (-) hàng u gây nhi m khu n b nh vi n bao g mcác b nh lý nh viêm ph i th máy, nhi mtrùng huy t, nhi m trùng ti u, nhi m trùng sau ph u thu t vùng b ng(27). Nhi m trùng b nhvi n gây ra do các tr c khu n Gram (-) d m cth ng có t l t vong cao không ch do c chsinh b nh khá ph c t p c a vi khu n Gram (-) mà ngày nay còn do khó ch n c kháng sinh thích h p ngay t ban u vì kh n ng kháng khá cao v i các kháng sinh m nh và ph r ng,và các nh n xét này ã c t ng k t khá nhi utrong các y v n th gi i(12,13,40,43,47,48,51). N u tr c

ây các nhi m khu n b nh vi n do các vi khu nE. coli, K. pneumoniae và Enterobacter có th c

i u tr d dàng b ng các cephalosporin th h 3 hay th h 4 thì hi n nay tình hình không còn ddàng nh v y n a vì các vi khu n này ã sh u c m t th v khí r t áng s , ó là khn ng ti t c men beta-lactamase ph r ng(ESBL) giúp vi khu n kháng c t t c các

kháng sinh cephalosporin các th h t 1 n 4, và h u h t các lo i kháng sinh beta-lactam khác ngo i tr carbapenems và cephamycin (cefoxitin và cefotetan)(5). i v i các nhi m khu n b nhvi n do Pseudomonas aeruginosa và Acinetobacter thì v n i u tr l i càng khó kh n h n n a vì nguy c các vi khu n này kháng v i h u h t các kháng sinh k c các kháng sinh c tr cho Pseudomonas,và kháng sinh carbapenem ph r ng nhimipenem và meropenem(7,9,23,26). Công trình nghiên c u này c chúng tôi th c hi n n mm c ích kh o sát bi t c tình hình kháng kháng sinh hi n nay c a các tr c khu nGram (-) d m c gây nhi m khu n b nh vi n hi nnay nh th nào, và các kháng sinh nào có thnên c các nhà lâm sàng xem xét ch n l atrong i u tr cho phù h p v i tình hình kháng

ang l u hành.

i t ng và ph ng pháp Thi t k nghiên c u

ây là nghiên c u c t ngang tiên c u, atrung tâm v i các trung tâm tham gia nghiên c ulà các phòng thí nghi m vi sinh t i các b nh vi nl n, th c hi n trong th i gian nghiên c u h nm t n m k t khi b t u nghiên c u. Phân tích k t qu theo ph ng pháp th ng kê mô t .

Page 3: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009

Chuyên Sinh H c Phân T140

i t ng nghiên c uLà các tr c khu n Gram (-) d m c c các

phòng thí nghi m vi sinh t i các b nh vi n phân l p t các b nh ph m c l y t các nhi mtrùng c xác nh xu t hi n ít nh t là 48 gisau khi nh p vi n. N u có nhi u vi khu n cùng

c phân l p t m t b nh ph m thì ch ch n vi khu n chi m u th . i v i m t b nh nhân thì ch ch n vi khu n c phân l p l n u, không ch n thêm. i v i các b nh ph m t p nhi m,ch ch n vi khu n phân l p t các b nh ph m có giá tr ; ví d b nh ph m àm ph i c ánhgiá có l ng b ch c u trên 25 và bi u mô d i10 quan sát trên quang tr ng x100, b nh ph mphân thì ch l y các b nh ph m phân t các b nhnhân có ch n oán lo n khu n hay nhi mkhu n tiêu hoá trong khi n m vi n trên 48 gi ,b nh ph m n c ti u thì ph i có s l ng vi khu n c y c t 105CFU/ml tr lên. Các vi khu n sau khi c ch n s c g i nphòng thí nghi n trung tâm NK-Biotek trong vòng không quá 2 tu n k t khi phân l p v iph ng ti n chuyên ch là c y trên các ngth ch NA nghiêng hay m m b o qu n không quá 2 tu n t i phòng thí nghi m vi sinh. Ch ngvi khu n c g i kèm v i lý l ch ch ng vi khu n bao g m các chi ti t tên tu i, phái c ab nh nhân; b nh ph m, khoa phòng, ngày phân l p, xác nh nhi m trùng xu t hi n ít nh t 48 gi sau nh p vi n. T i phòng thí nghi m, ngay sau khi nh n, các vi khu n c tái phân l p và

nh danh l i và th c hi n các th nghi mnghiên c u. Sau ó c gi ch ng trong BHI có 20% glycerol b o qu n -70oC.Ph ng pháp nghiên c u

Các vi khu n c th c hi n kháng sinh ph ng pháp khu ch tán kháng sinh trong th ch theo các chu n m c CLSI/NCCLS 2005-2006. Môi tr ng th c hi n kháng sinh là Mueller Hinton Agar c a Merck, các a kháng sinh th c hi n kháng sinh là c a Biorad.

m b o ch t l ng các l n th c hi n kháng sinh , chúng tôi th c hi n song song các vi khu n chu n bao g m E. coli ATCC 25922,

P. aeruginosa ATCC 27853, E. coli ATCC 35218. phát hi n ESBL, chúng tôi s d ng ph ng

pháp a k t h p v i các a kháng sinh k t h pceftazidim/clav.ac., cefotaxim/clavac c a BD.

m b o ch t l ng ph ng pháp phát hi nESBL, chúng tôi th c hi n song song trên ch ngvi khu n chu n K. pneumoniae ATCC 700603. Các k t qu nghiên c u c nh p vào h svi t tay ng th i nh p vào file qu n lý d li ud i nh d ng excel d dàng phân tích th ng kê mô t sau này.

K t quT tháng 1/2007 n tháng 5/2008, ã có 983

ch ng vi khu n Gram (-) áp ng úng tiêu chu n là tác nhân vi khu n gây nhi m khu nb nh vi n ã c chúng tôi thu th p t 4 b nhvi n: An Bình (80 ch ng), Nguy n Tri Ph ng(47), Nhân Dân Gia nh (306) và a Khoa àN ng (550 ch ng). Bi u 1 trình bày t l ngu ng c các lo i b nh ph m mà t ó các vi khu n ã

c phân l p. Trên bi u này chúng ta th y as các vi khu n phân l p c t àm và các d chhút àm (54%), k ó là m và ti t d ch (27%). Có 6% các ch ng vi khu n kh o sát là phân l p tmáu, 11% t n c ti u, 9% là t d ch não tu và 9% là t phân. Xét v ngu n g c b nh ph m c acác loài vi khu n kh o sát, a s các ch ng K.pneumoniae là phân l p c t b nh ph m àm(65%), k ó là m và ti t d ch (14%), máu (12%), n c ti u (7%), d nh não tu (2%) và phân (0.7%).

i v i E. coli, a s c ng phân l p t b nh ph màm (38%), k ó là m và ti t d ch (33%), n c

ti u (24%), máu (4%), phân (1%) và d ch não tu(0.5%). i v i Enterobacter, phân l p t àm c ngchi m a s (57%), k ó là n c ti u (23%), mvà ti t d ch (11%), và phân (9%). i v iPseudomonas aeruginosa, a s c ng có ngu n g ct b nh ph m àm (51%), k ó là m và ti t d ch(41%), n c ti u (5%) và máu (3%). i v iAcinetobacter, phân l p t àm c ng chi m a s(71%), r i n m ti t d ch (20%), n c ti u(4.5%), d ch não tu (3%) và máu (2%). V phân ph i các loài vi khu n trong các b nh ph m, iv i àm và d ch hút àm, chi m a s là K.

Page 4: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 Nghiên c u Y h c

Chuyên Sinh H c Phân T 141

pneumoniae (37%), k ó là P. aeruginosa (26%), E.coli (17%), Acinetobacter (15%), Enterobacter (4%), còn l i là các vi khu n khác. i v i b nh ph m m -ti td ch, a s là P. aeruginosa (41%), k ó là E. coli(33%), K. pneumoniae (14%), Acinetobacter (8%), Enterobacter (2%), còn l i là các vi khu n khác. iv i b nh ph m máu, a s là K. pneumoniae (61%), k ó là E. coli (15%), P. aeruginosa (13%), Acinetobacter (3%), tr c kh n Gram (-) khác (7%), và Proteus (2%). Trong d ch não tu , a s là K.pneumoniae (56%), k ó là Acinetobacter (33%), và cu i cùng là E. coli (11%). i v i b nh ph m phân,

a s là Enterobacter (33%) và E. coli (33%), k ó là K. pneumoniae (22%), và các tr c khu n Gram (-) khác (11%). Chi ti t v t l phân ph i các ngu ng c bênh ph m i v i t ng lo i vi khu n ckh o sát và t l phân ph i các loài vi khu n phân l p c trong t ng b nh ph m c trình bày rõ trong bi u 2.

Maùu (61) 6%

Muû-tieát dòch (262) 27%

DNT(9) 1%Phaân (9) 1%

Nöôùc tieåu (107) 11%

Ñaøm vaø dòch huùt ñaøm (535)

54%

Bi u 1: S l ng (s trong ngo c n) và t lphân ph i các ch ng vi khu n c kh o sát theo lo ib nh ph m.

Xét v t l ti t men beta-lactamase ph r ng(ESBL), k t q a nghiên c u cho th y có n 46% ch ng Enterobacter, 64% ch ng E. coli, và 66% ch ng K. pneumoniae là ti t men beta-lactamase ph r ng (trình bày trong bi u 3), ây là nh ng t l khá cao và áng lo ng i. Cùng v icác t l cao ti t ESBL; các vi khu n E. coli,

K. pneumoniae và Enterobacter ã không chkháng r t cao v i t l kháng trên 40% các kháng sinh thông d ng nh gentamicin, tetracycline, chloramphenicol, cefuroxime, ampicillin, amoxicillin/clavulanic acid, cotrimoxazol; mà còn kháng cao v i các l pkháng sinh cephlosporin th h 3 nh :Cefotaxim: 72% i v i E. coli, 69% i v i K.pneumoniae và 57% i v i Enterobacter;ceftriaxone: 74% v i E. coli, 72% v i K.pneumoniae và 60% v i Enterobacter; và ceftazidime: 39% v i E. coli, 45% v i K.pneumoniae, 34% v i Enterobacter. Dù t lkháng có th p h n các cephalosporin th h 3, nh ng k t qu nghiên c u c ng cho th y có n41% E. coli, 34% K. pneumoniae, và 26% Enterobacter là kháng v i cephalosporin thh 4 là cefepim. Các vi khu n E. coli, K.pneumoniae và Enterobacter c ng kháng cao v i kháng sinh levofloxacin v i t l theo th tlà 67%, 44% và 40%. i v i amikacin, E. coli v ncòn khá nh y c m v i t l kháng ch 13%, nh ng có n 30% K. pneumoniae và 23% Enterobacter kháng c kháng sinh này. E.coli và K. pneumoniae v n còn khá nh y c m v iticarcillin/clav.ac. t l kháng d i 10%, nh ng nghiên c u ã ghi nh n có n 26% Enterobacter kháng c ticarcillin/clav.ac. E. coli,K. pneumoniae và Enterobacter v n còn khá nh yc m v i cefoperazon/sulbactam v i t lkháng ch t 14-16%. Có s khác bi t r t rõ v tl kháng gi a vi khu n ti t ESBL và vi khu nkhông ti t ESBL: ngo i tr các kháng sinh nhampicillin, amox/clav.ac., vi khu n ti t ESBL có t l kháng cao, c bi t là i v i các kháng sinh cephalosporin th h 3, cephalosporin thh 4, cotrimoxazol, aminoglycoside h n là vi khu n không ti t ESBL. Tr tr ng h pEnterobacter v n có 10-14% kháng ertapenem và imipenem, các vi khu n E. coli, K. pneumoniae và Enterobacter h u nh v n còn nh y c m v i các kháng sinh nh ertapenem, imipenem và polymyxin B v i t l kháng d i 3%.

Page 5: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009

Chuyên Sinh H c Phân T142

Bi u 2: Phân ph i các loài vi khu n c kh o sát theo các b nh ph m. S màu trong ngo c là s l ngch ng, t l % màu là t l phân ph i c a loài vi khu n trong b nh ph m, t l % màu en trong ngo c là tl phân ph i c a b nh ph m theo loài vi khu n c kh o sát.

16 (45.7%)19 (54.3%)

155 (63.8%)

88 (36.2%)

202 (66.4%)

102 (33.6%)

0

25

50

75

100

125

150

175

200

225

Enterobacter E. coli Klebsiella

ESBL [+]ESBL [-]

Bi u 3: T l các vi khu n E. coli, K. pneumoniae và Enterobacter ti t men beta-lactamase ph r ng (ESBL)

Các bi u ã minh ho rõ t l kháng các kháng sinh c a các vi khu n E. coli (bi u 4), K.pneumoniae (bi u 5) và Enterobacter (bi u 6).Bi u 7 minh ho t l kháng các kháng sinh c a P. aeruginosa và Acinetobacter. Nhìn chung, P.aeruginosa và Acinetobacter ã kháng r t cao i

v i các lo i kháng sinh kh o sát nh ampicillin, cefuroxime, amox/clav.ac., cotrimoxazol, tetracycline, chloramphenicol; các cephalosporin th h 3 nhcefotaxim, ceftriaxone, ceftazidime; cephalosporine th h 4 nh cefepime; các fluoroquinolone nhciprofloxacine, levofloaxacin; các aminoglycosides nh gentamicin và amikacin v i t l kháng trên 40% tr lên. P. aeruginosa hãy còn khá nh y c m v iticarcillin/clav.ac. (t l kháng ch 12%), nh ng ãcó n 46% Acinetobacter kháng c kháng sinh này. Dù hãy còn nh y c m h n nhi u kháng sinh khác, nh ng v n có n 23% P. aeruginosa và 22% Acinetobacter kháng c cefoperazone/sulbactam. P.aeruginosa hãy còn khá nh y c m v i imipenem v it l kháng ch 10%, nh ng ã có n 24% Acinetobacter kháng c kháng sinh này. Ch có kháng sinh polymyxin B là còn r t hi u qu in-vitro

i v i P. aeruginosa và Acinetobacter vì ch có d i 3% kháng c kháng sinh này. Bi u 7 c ng minh

ho t l kháng các kháng sinh c a Proteus (n=9)

11.2% (110)(100%)

4.7% (5) (4.5%)

14.6% (78)(70.9%)

33.3% (3)(2.7%)

3.3 (2) (1.8%)8.4% (22)(20.0%)

24.7% (243)(100%)

33.3% (3)(1.2%)

53.3% (57)(23.5%)

17.4% (93)(38.3%)

11.1% (1)(0.4%)

14.8% (9)(3.7%)

30.5% (80)(32.9%)

3.6% (35)(100%)

33.3% (3)(8.6%)

7.5% (8)(22.9%)

3.7% (20)(57.1%)

1.5% (4) (11.4%)

30.9% (304)(100%)

22.2% (2)(0.7%)20.6% (22)

(7.2%)

36.6% (196)(64.5%)

55.6% (5)(1.6%)

60.7% (37)(12.2%)

16.2% (42)(13.8%)

6.6% (4)(25.0%)

1.9% (5) (31.3%)

1.1% (6) (37.5%)

11.1% (1)(6.3%)

1.6% (16) (100%)

1.6% (1 ) (11.1%)

0.4 (1) (11.1%)

0.9% (5) (55.6%)

1.9% (2) (22.2%)

0.9% (9) (100%)

27.1% (266)(100%)

12.1% (13)(4.5%)

13.1% (8)(3.0%)

41.2 (108)(40.6%)

25.6% (137)(51.5%)

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%Acinetobater E. coli Enterobacter Klebsiella Other GNR Proteus Pseudomonas

DNT Máu M �Ti t d ch àm vàD ch hút àm

N c ti u Phân T ng c ng

Page 6: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 Nghiên c u Y h c

Chuyên Sinh H c Phân T 143

và các tr c khu n Gram (-) khác (n=13). Do s l ngvi khu n c kh o sát còn quá ít nên các phân tích k t qu còn r t gi i h n. Tuy nhiên, nhìn m t các t ng quát chúng ta th y vi khu n Proteus hãy còn khá nh y c m v i amoxicillin/clav.ac., levofloxacin và các

cephalosporin th h 3 và th h 4 v i t l kháng ch 11%. Proteus còn nh y c m g n nh 100% v iamikacin, imipenem, ticarcillin/clav.ac. và cefoperazon/sulbactam.

91

66

55

73

65

5047

5

13

2

10

57

18

117

57

18

3533

99

80

58

81

99

86

79

1 1

16

84

54

6

1

45

51

9794

96

7578

86

73

67

2 2

14

74

41

8

3

49

39

74 72

1313

57

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

Am Te Cl Bt Cu Ge Lv Pb Ak Im SCF Ci Cm Tc ETP Ac Cz Cx Ct

ESBL [-] (n=88) ESBL [+] (n=155) Toaøn boä E. coli (n=243)

Bi u 4: T l kháng kháng sinh c a 243 ch ng E. coli kh o sát. i v i ertapenem (ETP) và sulperazon (SCF), do s l ng các a kháng sinh c cung c p có gi i h n nên ch kh o sát 208 ch ng cho ETP và 210 ch ng cho SCF

94

4447

53

4644

25

6

14

1

8

31

1411

6

16

2925

100

74

66

74

99

87

53

1

38

0

17

64

44

41

39

59

93 92

6460

67

81

72

44

3

30

1

14

53

34

72

45

7269

38

98

39

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

Am Te Cl Bt Cu Ge Lv Pb Ak Im SCF Ci Cm Tc ETP Ac Cz Cx Ct

ESBL [-] (n=102) ESBL [+] (n=202) Toaøn boä Klebsiella (n=304)

Te Tetracycline Cl Chloramphenicol Bt Bactrim Am Ampicillin Cu Cefuroxime Ac Amox/clav.ac. Cx Ceftriaxone Ct Cefotaxime Cz Ceftazidim Tc Ticarcillin/clav.ac.

Cm Cefepime SCF Cefoperazon/Sulbac. Ge Gentamicin Ak Amikacin Ci Ciprofloxacin Lv Levofloxacin Pb Polymyxin B ETP Ertapenem Im Imipenem

Te Tetracycline Cl Chloramphenicol Bt Bactrim Am Ampicillin Cu Cefuroxime Ac Amox/clav.ac. Cx Ceftriaxone Ct Cefotaxime Cz Ceftazidim Tc Ticarcillin/clav.ac.

Cm Cefepime SCF Cefoperazon/Sulbac. Ge Gentamicin Ak Amikacin Ci Ciprofloxacin Lv Levofloxacin Pb Polymyxin B ETP Ertapenem Im Imipenem

Page 7: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009

Chuyên Sinh H c Phân T144

Bi u 5: T l kháng kháng sinh c a 304 ch ng K. pneumoniae kh o sát. i v i ertapenem (ETP) và sulperazon (SCF), do s l ng các a kháng sinh c cung c p có gi i h n nên ch kh o sát 270 ch ng cho ETP và 274 ch ng cho SCF

Bi u 6: T l kháng kháng sinh c a 35 ch ng Enterobacter kh o sát. i v i ertapenem (ETP) và sulperazon (SCF), do s l ng các a kháng sinh c cung c p có gi i h n nên ch kh o sát 29 ch ng cho ETP và 32 ch ng cho SCF.

Bi u 7: T l kháng kháng sinh c a 266 ch ng Pseudomonas, 110 ch ng Acinetobacter, 9 ch ngProteus và 13 ch ng tr c khu n Gram (-) khác. Do Ertapenem (ETP) không tác ng trên Pseudomonas và

95

37

58 58

53

47

26

5

1116 17

37

21

11

21

32 32

100

75

81 81

100

88

56

0

38

13 14

63

31

9

44

50

94

88

97

54

69 69

74

66

40

3

23

14 16

49

26

10

34

6057

26

42

2526

43

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

Am Te Cl Bt Cu Ge Lv Pb Ak Im SCF Ci Cm Tc ETP Ac Cz Cx Ct

ESBL [-] (n=19) ESBL [+] (n=16) Toaøn boä Enterobacter (n=35)Te Tetracycline Cl Chloramphenicol Bt Bactrim Am Ampicillin Cu Cefuroxime Ac Amox/clav.ac. Cx Ceftriaxone Ct Cefotaxime Cz Ceftazidim Tc Ticarcillin/clav.ac.

Cm Cefepime SCF Cefoperazon/Sulbac. Ge Gentamicin Ak Amikacin Ci Ciprofloxacin Lv Levofloxacin Pb Polymyxin B ETP Ertapenem Im Imipenem

99

65

90 92

98

66

56

2

47

10

23

53

42

12

93

45

58 58

96

57

86 85

94

80

42

3

43

2422

82

56

46

7174

84 83

56

78

56

44

22

11

56

0 0 0

22

11

0

20

11 11 11 11

100

38

23

54

77

46

8

54

15 15

0

15

23

15

8

77

23

31 31

67

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

Am Te Cl Bt Cu Ge Lv Pb Ak Im SCF Ci Cm Tc ETP Ac Cz Cx Ct

Pseudomonas (n=266) Acinetobacter (n=110)Proteus (n=9) Tröïc khuaån Gr[-] khaùc (n=13)

Te Tetracycline Cl Chloramphenicol Bt Bactrim Am Ampicillin Cu Cefuroxime Ac Amox/clav.ac. Cx Ceftriaxone Ct Cefotaxime Cz Ceftazidim

Cm Cefepime SCF Cefoperazon/Sulbac. Ge Gentamicin Ak Amikacin Ci Ciprofloxacin Lv Levofloxacin Pb Polymyxin B ETP Ertapenem Im Imipenem Tc Ticarcillin/clav.ac.

Page 8: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 Nghiên c u Y h c

Chuyên Sinh H c Phân T 145

Acinetobacter nên không th ETP trên hai lo i vi khu n này. Ch kh o sát 5 ch ng Proteus và 13 ch ng tr ckhu n Gram (-) khác i v i ETP. i v i sulperazon (SCF), do s l ng các a kháng sinh c cung c p có gi i h n nên ch kh o sát trên 5 ch ng Proteus, 13 ch ng tr c khu n Gram (-) khác, 256 ch ng Pseudomonas và 104 ch ng Acinetobacter.

BÀN LU NCác nghiên c u c a SMART (Study for

Monitoring Antimicrobial Resistance Trends:nghiên c u giám sát các khuynh h ngkháng kháng sinh) t n m 2002 n 2004(8,16,17)

trên các vi khu n ng ru t phân l p c tcác nhi m khu n b ng t i các qu c gia vùng Châu Á � Thái Bình D ng ã cho th y m t tl gia t ng r t áng k t l các vi khu n ti tESBL trong nhi m khu n b ng c ng ng và b nh vi n theo th t là: t 2% lên 25% và t36% lên 59% i v i tác nhân E. coli, t 14 lên 32% và t 38% lên 51% i v i tác nhân K.pneumoniae. T i Vi t Nam, theo th ng kê chính th c c a B Y t công b vào n m 2004(4), có 8% E. coli, 20% Enterobacter và 24% K. pneumoniae là ti t ESBL. Trong m t công trình nghiên c u g n

ây trên các ch ng E. coli và K. pneumoniae phânl p c t i nhi u phòng thí nghi m c a nhi ub nh vi n, chúng tôi ã ghi nh n t l ti t ESBL c a hai loài vi khu n này theo th t là 35% và 42%(3). T i B nh vi n B nh Nhi t i TP. H Chí Minh, nghiên c u trên các vi khu n nhi mkhu n b nh vi n phân l p c t n m 2002

n 2004 ã cho th y có n 38% E. coli và 36% Klebsiella ti t ESBL(49). Nghiên c u t i B nh Vi tTi p H i Phòng(29) ã cho th y t l E. coli và K.pneumoniae ti t ESBL phân l p c t các b nhph m g i n xét nghi m t i khoa vi sinh c ab nh vi n trong vòng 1 n m t tháng 6 n m2005 n tháng 7 n m 2007 theo th t là 34% và 35%. Trong m t báo cáo CME, tác gi Chi Mai (ch a ng báo) công b t l các vi khu n E. colivà K. pneumoniae ti t ESBL c ghi nh n t i các b nh vi n là: 52% và 62% t i Ch R y n m 2005;

40% và 46% t i Vi t c n m 2006; 42% và 54% t i b nh vi n Trung ng Hu ; 36% và 20% t ib nh vi n Bình nh. Nhìn chung các báo cáo và nghiên c u trong n c ã cho th y m t tình tr ng r t áng báo ng v t l các vi khu n E.coli và K. pneumoniae ti t ESBL. Chính vì v y, tl ti t ESBL khá cao c a E. coli (64%), K.pneumoniae (66%) và Enterobacter (46%) cphát hi n trong trong công trình nghiên c u này c a chúng tôi ã ph n nh hoàn toàn úng tình hình kháng cao c a các vi khu n này i v ir t nhi u kháng sinh vì c ng nh các ghi nh nt các nghiên c u SMART(8,16,17), nghiên c u c achúng tôi ã cho th y các vi khu n E. coli, K.pneumoniae và Enterobacter m t khi ã ti t cESBL thì s kháng c v i các kháng sinh thông th ng, các cephalosporin th h 2, 3, 4, các aminoglycosides và các fluoroquinolones. P.aeruginosa và Acinetobacter có kh n ng kháng

c r t nhi u kháng sinh ( a kháng sinh) k cimipenem vì chúng trang b r t nhi u c chkháng và ki u hình kháng a kháng sinh có th c ch n l c và tích h p v i nhau r t ddàng trong quá trình i u tr kháng sinh(7,9,11,23,26)

nh fluoroquinolones(28,50), các cephalosporin thh 3(20,25,37,41), và c các carbapenems m nh nhimipenem và meropenem(7,9,23,26). M t nghiên c uc a CDC trên 300 b nh vi n khác nhau t i M

ã cho th y t l Acinetobacter kháng ccarbapenem t ng t 9% vào n m 1995 lên 40% vào n m 2004(27,19). Các phúc trình c a NNIS trong các n m 2003 và 2004 ã cho th y t l cao vi khu n P. aeruginosa kháng nhi u kháng sinh k c imipenem(27). Theo T i Vi t Nam, t ng k tnghiên c u c a ch ng trình ASTS n m 2003(4)

Page 9: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009

Chuyên Sinh H c Phân T146

cho th y t l các vi khu n P. aeruginosa và Acinetobacter kháng ceftazidime, ceftriaxone và ciprofloxacine theo th t là 46%-62%-45% và 64%-60%-55%. M t báo cáo t i BV. Th ng Nh t

ã cho th y bên c nh s kháng cao các kháng sinh cephalosporin ph r ng và m nh, t lkháng Imipenem c a P. aeruginosa ã gia t ng t20% vào n m 2003 lên 42% vào n m 2005(44).Trong công trình nghiên c u này c a chúng tôi, v i các ch ng vi khu n c xác nh là tác nhân nhi m khu n b nh vi n, P. aeruginosa và Acinetobacter kháng r t cao v i h u h t các lo i kháng sinh thông th ng, các kháng sinh cephalosporin th h 3 và 4, ng th i ã có kháng v i imipenem v i t l l n l t là 10% và 24%. T i b nh vi n, có nhi u con ng d n ntình tr ng kháng kháng sinh, trong ó con

ng c th a nh n óng góp n 25% là áp l c ch n l c do s d ng kháng sinh, c bi t t icác khoa ch m sóc t ng c ng(19,20,25,28,37,41,50).Chính áp l c ch n l c do s d ng kháng sinh ãd n n s t n h i ph c n (collateral damage); t c là t o ra các nhi m trùng kháng kháng sinh và s ng khúm các vi khu n kháng trong môi tr ng b nh vi n(34). Trên tr c khu nGram (-) gây nhi m khu n b nh vi n, có hai nhóm kháng sinh th ng d n n h u qu t nh i ph c n c bi t r t rõ hi n nay(33,34), ó là: (1) các kháng sinh thu c nhóm cephalosporins th h 3 mà n u th ng xuyên s d ng không h p lý s d n n áp l c ch n l c vi khu nKlebsiella pneumoniae ti t ESBL và Acinetobacterkháng các betalactam; (2) các kháng sinh thu cnhóm fluoroquinolones d n n áp l c ch n l ccác Pseudomonas a kháng kháng sinh. Các dli u c a NTUH (National Taiwan University Hospital) cho th y s s d ng fluoroquinolones r ng rãi t n m 1993 n 2000 ã làm cho t nsu t Acinetobacter kháng a kháng sinh t ng lên

r t rõ r t(15). Lautenbach E., Peterson, và nhi utác gi khác ã ghi nh n trong nhi u nghiên c ucho th y s s d ng fluoroquilones ã d n ns xu t hi n E. coli và K. pneumoniae ti tESBL(22,32,46). Ngoài các m i nguy c c nhi utác gi c nh báo nh trên, Zervos và Neuhauser

ã phát hi n r ng vi c s d ng r ng rãi fluoroquinolones trong b nh vi n cho các tr ng h p nhi m khu n không ph iPseudomonas s làm cho vi khu n này gi m nh yc m và kháng v i fluoroquinolone(28,50).Quale, Landman và các c ng s ã ng khá nhi u bài báo ch ng minh s bùng n các tr ckhu n Gram (-) a kháng t i nhi u b nh vi nBrooklyn, New York, c bi t là K. pneumoniaeti t ESBL, Acinetobacter và Pseudomonas a kháng là có liên quan n s s d ng r ng rãi nhi ukháng sinh trong ó có cephalosporin th h3(20,25,37,41). T các d li u trong nghiên c u c amình, Paterson và c ng s ã phát hi n r ng31% b nh nhân c y máu có K. pneumoniae ti tESBL là ã t ng c i u tr b ngcephalosporin th h 3 ít nh t 14 ngày tr c khi xu t hi n vi khu n huy t (bacteremia) và skhác bi t r t có ý ngh a (P<0.01) so v i nhóm ch ng ch có 3% trong nhóm b nh nhân c ymáu có K. pneumoniae không ti t ESBL(30). C ngcó khá nhi u nghiên c u khác v tr ng h p ich ng cho th y có m i liên h tr c ti p gi a vi cs d ng cephalosporin th h 3 tr c ó i li ntheo sau ó là nhi m trùng hay s ng khúm các vi khu n ti t ESBL(19,25,34,41,44). Ngoài ra còn có r t nhi u y v n trên th gi i ã ch ng minh r ngs s d ng cephalosporin th h 3 nh là ceftazidime i kèm v i s gia t ng t n su tkháng kháng sinh c a K. pneumoniae(15,22,23). có th nh n di n c tác nhân kháng sinh nào gây nên s t n h i ph c n, có 3 ph ng pháp nghiên c u: Tr c h t có th th c hi n m t

Page 10: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 Nghiên c u Y h c

Chuyên Sinh H c Phân T 147

nghiên c u tr ng h p i ch ng nh nghiên c u mà Paterson ã th c hi n(30). Tuy nhiên v ncó nhi u tác gi tranh c i v m t ph ng pháp,

c bi t làm th nào ch n i ch ng(0,2,14,21,31).Ph ng pháp th 2 là tìm m i quan h gi a vi cs d ng kháng sinh trong b nh vi n qua nghiên c u nh l ng b ng DDD (Defined Daily Dose)/1000 b nh nhân so v i t n su t kháng kháng sinh(14). Ph ng pháp th ba là th c hi ncác nghiên c u can thi p b ng cách theo dõi sgi m t n su t kháng kháng sinh khi có s can thi p vào phát i u tr làm gi m s s d ngkháng sinh nguy c nh m t nghiên c u mà Rahal và các c ng s ã làm: C gi m thi u t i

a n 80% s d ng kháng sinh cephalosporin th h 3, ch cho s d ng trong các tr ng h p

ã c thông qua h i ng d c b nh vi nnh viêm màng não m , l u..., và k t qu là t lK. pneumoniae ti t ESBL gi m rõ r t n 44%(38).Nh v y, s can thi p vào phát i u trkháng sinh t i b nh vi n nên c các nhà i utr xét n nh là m t chi n l c quan tr ngcó th h n ch c s kháng kháng sinh do t n h i ph c n. Chi n l c này ã c Rice, Patterson, Rahal và các c ng s ã ch ng minh r t h u d ng, ó là song song v i s gi m thi us d ng các cephalosporin th h 3 là s gi mt n su t các tr c khu n Gram (-) ti t ESBL(35,38,39).Tuy nhiên, bi n pháp can thi p ch nên a ra d a trên k t qu giám sát kháng kháng sinh t i b nh vi n. Ví d , n u t l vi khu n ti t ESBL c a các tr c khu n Enterobacteriaceae t i b nhvi n t ng cao, lúc ó các nhà i u tr ph i cquán tri t vi c gi m thi u s s d ng các kháng sinh thu c nhóm các cephalosporins th h 3, chdùng trong các tr ng h p có ch nh rõ ràng

c h i ng thu c ch p thu n nh Rahal ãth c hi n trong nghiên c u c a mình(38). Tuy nhiên v n c t ra là n u gi m thi u s

s d ng các cephalosporin th h 3 và các fluoroquinolones t i b nh vi n, c bi t t i các khoa ICU, thì các nhà i u tr nên s d ngkháng sinh theo kinh nghi m là kháng sinh nào? D nhiên u tiên v n ph i là các kháng sinh phr ng hi u qu trên các tr c khu n Gram (-) và không gây t n h i ph c n.

K T LU N

K t qu c a công trình nghiên c u này cho th y E. coli, K. pneumoniae và Enterobacter, ngoài t l cao ESBL (+), các ch ng ti t ESBL u có tl cao kháng h u h t các kháng sinh thông d ng,các kháng sinh cephalosporin th h 2, 3, và 4. N u xét các kháng sinh có t l b kháng không quá 25% a vào danh sách các kháng sinh có th l a ch n trong phát i u tr thay th thì chúng ta s th y ngoài các carbapenem và polymyxin B, các kháng sinh ticarcillin/clav. ac., cefoperazon/sulbactam có th a vào danh sách. i v i E. coli, có th a thêm vào danh sách kháng sinh amikacin; n u vi khu n không ti t ESBL có th thêm kháng sinh cefepime và ceftazidim. i v i K. pneumoniae và Enterobacterkhông ti t ESBL, thêm vào danh sách amikacin, cefepime và ceftazidim. V c n b n, trong các tr ng h p b nh n ng thì m t khi vi khu n gây b nh ã c xác nh ESBL (+) thì không nên s d ng các kháng sinh cephalosporin th h 3 hay 4 i u tr dù có th kháng sinh các kháng sinh này cho k t qu nh y c m, nguyên do la! vì hi u qu m m c y, có ngh a là m mb nh hi n di n cao s òi h i MIC cao h n và nh n nh này ã c xác nh n trên các k tqu in-vivo và in-vitro i v i các kháng sinh nh cefepime, ceftazidime, ceftriaxone(6,18). Do v y vi c l a ch n các kháng sinh này c ng nhcác kháng sinh ticarcillin/clav.ac. và sulperazone/sulbactam trong i u tr các nhi m

Page 11: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009

Chuyên Sinh H c Phân T148

khu n n ng, do tác nhân ESBL (+) nh ng k tqu kháng sinh nh y c m, là m t v n c nph i cân nh c và n u mu n s d ng thì ph itheo dõi ch t ch s m phát hi n kháng trong lân sàng. i v i P. aeruginosa và Acinetobacter, k t qu nghiên c u trong công trình này ã cho th y imipenem và polymyxin B là hai kháng sinh v n còn hi u qu cao qua t lb kháng r t th p. Polymyxin B là kháng sinh có c tính cao và ã b rút ra kh i s d ng trên ng i(10). Kháng sinh t ng t và cùng h là colistin hi n c ng c nhi u nhà nghiên c u

a vào s d ng trong i u tr các nhi m khu ndo P. aeruginosa và Acinetobacter kháng a kháng sinh(24,25,45) nh ng v n ch a có m t s ngthu n v hi u qu . Do v y Imipenem hay Meropenem là kháng sinh c các nhà i u trcó u tiên l a ch n cao nh t. Tuy nhiên tránh l m d ng các carbapenem m nh này r it ng lai ph i i phó v i các vi khu n P.aeruginosa và Acinetobacter panresistance thì theo chúng tôi có th u tiên l a ch ncefoperazon/sulbactam nh t l kháng iv i kháng sinh này v n còn d i 25% và m t lý do n a ã c th a nh n là subactam có hi uqu i v Acinetobacter(36). i v i P. aeruginosa,có th l a ch n thêm vào danh sách kháng sinh ticarcillin/clav.ac. nh ch m i có 12% kháng

c kháng sinh này.

TÀI LI U THAM KH O1. Ariffin H, Navaratnam P, Mohamed M, et al. (2000).

Ceftazidime-resistant Klebsiella pneumoniae bloodstream infection in children with febrile neutropenia. Int J Infect Dis. 4:21�5.

2. Asensio A, Oliver A, Gonzalez-Diego P, et al. (2000). Outbreak of a multiresistant Klebsiella pneumoniae strain in an intensive care unit: antibiotic use as risk factor for colonization and infection. Clin Infect Dis. 30: 55�60.

3. Ph m Thái Bình, Ph m Hùng Vân. (2007). Nghiên c u phát tri n h th ng phát hi n ESBL b ng cách k t h p ph ngpháp a ôi và ph ng pháp a k t h p. Y H c TP. H Chí Minh. 11(suppl.3): 146-150

4. B Y T - V i u Tr . (2005). H i Ngh t ng k t ho t ngH i ng Thu c và i u Tr n m 2005. Hà N i 4-2004

5. Bradford PA. (2001). Extended-spectrum -lactamases in the 21st century: characterization, epidemiology, and detection of this important resistance threat. Clin Microbiol Rev. 14: 933�951.

6. Cheol-In Kang, Hyunjoo Pai, et al. (2004). Cefepime and the inoculum effect in tests with Klebsiella pneumoniae producing plasmid-mediated AmpC-type beta-lactamase. Journal of Antimicrobial Chemotherapy. 54: 1130�1133

7. Corbella X, Montero A, Pujol M, et al. (2000). Emergence and rapid spread of carbapenem resistance during a large and sustained hospital outbreak of multiresistant Acinetobacterbaumannii. J Clin Microbiol; 38: 4086�95.

8. David L. Paterson, Flavia Rossi, et al. (2005). In vitro susceptibilities of aerobic and facultative Gram-negative bacilli isolated from patients with intra-abdominal infections worldwide: the 2003 Study for Monitoring Antimicrobial. Resistance Trends (SMART). Journal of Antimicrobial Chemotherapy. 55: 965�973.

9. Defez C, Fabbro-Peray P, Bouziges N, et al. (2004). Risk factors for multidrugresistant Pseudomonas aeruginosa nosocomial infection. J Hosp Infect; 57:209�16.

10. Falagas ME, Kasiakou SK. (2006). Toxicity of polymyxins: a systematic review of the evidence from old and recent studies. Crit Care. 10(1): R27.

11. Fink MP, Snydman DR, Niederman MS, et al. (1994). Treatment of severe pneumonia in hospitalized patients: results of a multicenter, randomized, double-blind trial comparing intravenous ciprofloxacin with imipenem-cilastatin. The Severe Pneumonia Study Group. Antimicrob Agents Chemother. 38:547�57.

12. Giske C. G, Monnet D. L., Cars O., Carmeli Y. (2008). Clinical and economic impact of common multidrug-resistant gram-negative bacilli. Antimicrob. Agents Chemother. 52(3): 813 - 821.

13. Glupczynski Y., Delmee M., et al (2001). Distribution and prevalence of antimicrobial resistance among gram-negative isolates in intensive care units (ICU) in Belgian hospitals between 1996 and 1999. Acta Clin. Belg. 56:297�306.

14. Harbarth S, Harris AD, Carmeli Y, et al. (2001). Parallel analysis of individual and aggregated data on antibiotic exposure and resistance in gram-negative bacilli. Clin Infect Dis. 33:1462�8.

15. Hsueh et al. (2002). Pandrug-Resistant Acinetobacter baumannii Causing Nosocomial Infections in a University Hospital, Taiwan. Emerg Infect Dis. 8: 827

16. Hsueh Po-Ren, Peter Michael Hawkey. (2007). Consensus statement on antimicrobial therapy of intra-abdominal infections in Asia. International Journal of Antimicrobial Agents. 30: 129�133.

17. Hsueh Po-Ren, Theresa A. Snyder, et al. (2006). In vitro susceptibilities of aerobic and facultative Gram-negative bacilli isolated from patients with intra-abdominal infections in the Asia�Pacific region: 2004 results from SMART (Study for Monitoring Antimicrobial Resistance Trends). International Journal of Antimicrobial Agents. 28: 238�243.

18. Kenneth s. Thomson, Ellen Smith Moland. (2001). Cefepime, piperacillin-tazobactam, and the inoculum effect in tests with extended-spectrum beta-lactamase-producing Enterobacteriaceae. Antimicrobial agents and chemotherapy. 45 (12) 3548�54

19. Kiska DL, Gilligan PH. (2003). Pseudomonas. In: Murray PR, Baron EJ, Jorgensen JH, Pfaller MA, Yolken RH, eds. Manual

Page 12: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 Nghiên c u Y h c

Chuyên Sinh H c Phân T 149

of clinical microbiology. 8th ed. Vol. 1. Washington, DC: American Society for Microbiology Press,:719�28.

20. Landman D, Quale JM, Mayorga D, et al. (2002). Citywide clonal outbreak of multiresistant Acinetobacter baumannii and Pseudomonas aeruginosa in Brooklyn, NY: the preantibiotic era has returned. Arch Intern Med. 162:1515�20.

21. Lautenbach E, Patel JB, et al. (2001). Extended-spectrum b-lactamase�producing Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae:risk factors for infection and impact of resistance on outcomes. Clin Infect Dis. 32:1162�71.

22. Lautenbach E, Strom BL, et al. (2001). Epidemiological investigation of fluoroquinolone resistance in infections due to extended-spectrum b-lactamase�producing Escherichia coliand Klebsiella pneumoniae. Clin Infect Dis; 33:1288�94.

23. Lee SO, Kim NJ, Choi SH, et al. (2004). Risk factors for acquisition of imipenem-resistant Acinetobacter baumannii: acase-control study. Antimicrob Agents Chemother; 48:224�8.

24. Linden PK, Paterson DL. (2006). Parenteral and inhaled colistin for treatment of ventilator-associated pneumonia. Clin Infect Dis. 43:Suppl 2:S89-S94.

25. Manikal VM, Landman D, et al. (2000). Endemic carbapenem-resistant Acinetobacter species in Brooklyn, New York: citywide prevalence, interinstitutional spread, and relation to antibiotic usage. Clin Infect Dis. 31:101�6.

26. Mar Tomas M, Cartelle M, Pertega S, et al. (2005). Hospital outbreak caused by a carbapenem-resistant strain of Acinetobacter baumannii: patient prognosis and risk-factors for colonisation and infection. Clin Microbiol Infect; 11:540�6.

27. National Nosocomial Infections Surveillance (2004). System report, data summary from January 1992 through June. Am J Infect Control. 32: 470�85.

28. Neuhauser MM, Weinstein RA, et al. (2003). Antibiotic resistance among gram-negative bacilli in US intensive care units: implications for fluoroquinolone use. JAMA. 289:885�8.

29. C.T Nga., H.D M ch. (2007). T l sinh Bêta Lactamase phr ng ESBL các ch ng Klebsiella, E. Coli và Enterobacter phân l p t i B nh vi n Viêt Ti p H i Phòng t 1-7-2005 n 31-6-2006. T p Chí Y H c Vi t Nam. S 11 k 1.

30. Paterson DL, Ko WC, Mohapatra S, et al. (1997). Klebsiellapneumoniae bacteremia: impact of extended spectrum beta-lactamase (ESBL) production in a global study of 216 patients (abstract). Presented at 37th Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy; September 28 to October 1, 1997; Toronto, Ontario, Canada.

31. Paterson DL, Ko WC, Von Gottberg A, et al. (2004). International prospective study of Klebisella pneumoniaebacteremia: implications of extendedspectrum beta-lactamase production in nosocomial infections. Ann Intern Med; 140:26�32.

32. Paterson DL, Mulazimoglu L, et al. (2000). Epidemiology of ciprofloxacin resistance and its relationship to extended-spectrum b-lactamase production in Klebsiella pneumoniaeisolates causing bacteremia. Clin Infect Dis; 30:473�8.

33. Paterson DL. (2002). Looking for Risk Factors for the Acquisition of Antibiotic Resistance: A 21st-Century Approach. Clin Infect Dis. 34:1558-63

34. Paterson DL. (2004). Collateral damage from Cephalosporin and Quinolone antibiotic therapy.Clinical Infectious Diseases; 38(Suppl 4):S341�5

35. Patterson JE, Hardin TC, et al. (2000). Association of antibiotic utilization measures and control of multiple-drug resistance

in Klebsiella pneumoniae. Infect Control Hosp Epidemiol. 21:455�8.

36. Paul G. Higgins, Hilmar Wisplinghoff, et al. (2004). In vitro activities of the beta-lactamase inhibitors clavulanic acid, sulbactam, and tazobactam alone or in combination with beta-lactams against epidemiologically characterized multidrug-resistant Acinetobacter baumannii strains. Antimicrobial Agents And Chemotherapy, 48(5): 1586�92.

37. Quale JM, Landman D, Bradford PA, et al. (2002). Molecular epidemiology of a citywide outbreak of extended-spectrum b-lactamase�producing Klebsiella pneumoniae infection. Clin Infect Dis. 35:834�41.

38. Rahal JJ, Urban C, Horn D, et al. (1998). Class restriction of cephalosporin use to control total cephalosporin resistance in nosocomial Klebsiella. JAMA. 280:1233�7.

39. Rice LB, Eckstein EC, et al. (1996). Ceftazidime-resistant Klebsiella pneumoniae isolates recovered at the Cleveland Department of Veterans Affairs Medical Center. Clin Infect Dis 23:118�24.

40. Sahly H., Navon-Venezia S., et al. (2008). Extended-spectrum beta-lactamase production is associated with an increase in cell invasion and expression of fimbrial adhesins in Klebsiellapneumoniae. Antimicrob. Agents Chemother., September 1, 52 (9): 3029 - 3034.

41. Saurina G, Quale JM, Manikal VM,et al. (2000). Antimicrobial resistance in Enterobacteriaceae in Brooklyn, NY: epidemiology and relation to antibiotic usage patterns. J Antimicrob Chemother. 2000. 45:895�8.

42. Schiappa DA, Hayden MK, Matushek MG, et al. (1996). Ceftazidime-resistant Klebsiella pneumoniae and Escherichia coli bloodstream infection: a case-control and molecular epidemiologic investigation. J Infect Dis. 174:529�36.

43. Tumbarello M., Sali M., et al. (2008). Bloodstream infections caused by extended-spectrum-{beta}-lactamase- producing Escherichia coli: Risk factors for inadequate initial antimicrobial therapy. Antimicrob. Agents Chemother. 52(9): 3244 - 3252.

44. H.K.Tuy n, V.K.C ng, .M.H ng (2005). Tình hình kháng kháng sinh c a vi khu n gây b nh phân l p t i b nh vi nTh ng Nh t. H i Nghi Khoa H c BV. Th ng Nh t 2005

45. Urban C, Segal-Maurer S, Rahal JJ. (2003). Considerations in control and treatment of nosocomial infections due to multidrug resistant Acinetobacter baumannii. Clin Infect Dis. 36:1268-74.

46. Villers D, Espaze E, Coste-Burel M, et al. (1998). Nosocomial Acinetobacter baumannii infections: microbiological and clinical epidemiology. Ann Intern Med; 129:182�9.

47. Vincent J. L, (2000). Microbial resistance: lessons from the EPIC study. European prevalence of infection. Intensive Care Med. 26(Suppl. 1):S3�S8.

48. Vincent J. L, et al. (1995). The prevalence of nosocomial infection in intensive care units in Europe. Results of the European Prevalence of Infection in Intensive Care (EPIC) Study. EPIC International Advisory Committee. JAMA 274:639�644.

49. N.T.Y.Xuân, N.V.V Châu., N.T.Hùng (2005). Tình hình kháng kháng sinh c a vi khu n gram âm sinh men beta-lactamases ph m r ng gây nhi m khu n b nh vi n t i b nh vi n b nhnhi t i t tháng 5/2002-2/2004. Y Hoc TP. Ho Chi Minh . Vol. 9. Supplement of No 1: 172 � 177

50. Zervos M, Hershberger E, Nicolau DP, et al. (2003). Relationship between fluoroquinolone use and changes in susceptibility to fluoroquinolones of selected pathogens in 10

Page 13: NGHIÊN C U A TRUNG TÂM KH O SÁT TÌNH HÌNH KHÁNG … 5/NC19-PHV.pdf · Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009 138 Chuyên Sinh H c Phân T NGHIÊN

Nghiên c u Y h c Y H c TP. H Chí Minh * T p 13 * Ph b n S 2 * 2009

Chuyên Sinh H c Phân T150

United States teaching hospitals, 1991�2000. Clin Infect Dis. 37:1643�8.

51. Zhanel G.G, DeCorby M., et al. (2008). Antimicrobial-resistant pathogens in intensive care units in Canada: Results of the

Canadian National Intensive Care Unit (CAN-ICU) study, 2005-2006. Antimicrob. Agents Chemother. 52(4): 1430 � 1437.