Những kỹ năng cơ bản cho học Những kỹ năng cơ bản cho học sinh trung học phổ thôngsinh trung học phổ thông

ThS Nguyễn Ngọc LâmThS Nguyễn Ngọc LâmGiám đốc đào tạo kỹ năngGiám đốc đào tạo kỹ năng

Công ty CP VinawinCông ty CP Vinawin

Bạn chuẩn bị tương lai như thế nào?Bạn chuẩn bị tương lai như thế nào?

• Bạn là ai?Bạn là ai?• Con người bạn như thế Con người bạn như thế

nào?nào?• Mục tiêu của bạn là gì?Mục tiêu của bạn là gì?• Khả năng của bạn?Khả năng của bạn?• Bạn biết gì?Bạn biết gì?• Kỹ năng của bạn?Kỹ năng của bạn?• ……....

Bạn có muốn thành công trong cuộc Bạn có muốn thành công trong cuộc sống tương lai?sống tương lai?

Thực tế cho thấy người Thực tế cho thấy người thành đạt chỉ có 25% là thành đạt chỉ có 25% là do những kiến thức do những kiến thức chuyên môn, 75% còn chuyên môn, 75% còn lại được quyết định bởi lại được quyết định bởi những những kỹ năng mềmkỹ năng mềm họ họ được trang bị. Chìa được trang bị. Chìa khóa dẫn đến thành khóa dẫn đến thành công thực sự là bạn phải công thực sự là bạn phải biết kết hợp cả hai kỹ biết kết hợp cả hai kỹ năng này. năng này.

Do đó ta cần có…Do đó ta cần có…Khả năng của cá nhân Khả năng của cá nhân để ứng phó một cách có để ứng phó một cách có hiệu quả với những yêu hiệu quả với những yêu cầu và thách thức của cầu và thách thức của cuộc sống, biều hiện cuộc sống, biều hiện qua các hành vi phù hợp qua các hành vi phù hợp và tích cực khi tương và tích cực khi tương tác với người klhác, với tác với người klhác, với nên văn hóa và môi nên văn hóa và môi trường xung quanh trường xung quanh (Theo WHO -1993-)(Theo WHO -1993-)

Các kỹ năng cơ bản cần cóCác kỹ năng cơ bản cần có• Kỹ năng diễn đạt, đọc, viết và tính Kỹ năng diễn đạt, đọc, viết và tính

toán và lắng nghetoán và lắng nghe• Kỹ năng tự nhận thức bản thânKỹ năng tự nhận thức bản thân• Kỹ năng làm việc với nhómKỹ năng làm việc với nhóm• Kỹ năng giao tiếp hiệu quảKỹ năng giao tiếp hiệu quả• Kỹ năng sáng tạoKỹ năng sáng tạo• Kỹ năng ứng phó với cảm xúcKỹ năng ứng phó với cảm xúc• Kỹ năng giải quyết vấn đềKỹ năng giải quyết vấn đề• Kỹ năng lấy quyết định có trách nhiệmKỹ năng lấy quyết định có trách nhiệm• Kỹ năng ảnh hưởng đến người khácKỹ năng ảnh hưởng đến người khác

Kỹ năng diễn đạt, đọc, viết, tính toán Kỹ năng diễn đạt, đọc, viết, tính toán và lắng nghevà lắng nghe

• Chúng ta cần nói rõ những gì ta Chúng ta cần nói rõ những gì ta muốn nói để người khác có thể hiểu muốn nói để người khác có thể hiểu chúng tachúng ta

• Học cách nói những điều bạn nghĩ Học cách nói những điều bạn nghĩ như thế nào và thể hiện bằng ngôn như thế nào và thể hiện bằng ngôn ngữ cử chỉ ra sao. ngữ cử chỉ ra sao.

• Chúng ta phải biết viết đúng cách, Chúng ta phải biết viết đúng cách, đúng ý, mạch lạc và có thứ tựđúng ý, mạch lạc và có thứ tự

• Đọc để xác định các thông tin cần Đọc để xác định các thông tin cần thiếtthiết

• Chúng ta phải biết tính toán, suy Chúng ta phải biết tính toán, suy luận trước một vấn đềluận trước một vấn đề

• Lắng nghe cẩn thận những gì người Lắng nghe cẩn thận những gì người khác nóikhác nói

Kỹ năng tự nhận thức bản thânKỹ năng tự nhận thức bản thân• Nhận thức: “Tôi là ai và Tôi đi về Nhận thức: “Tôi là ai và Tôi đi về

đâu?”đâu?”• Hiểu rõ chính bản thân để chấp nhận Hiểu rõ chính bản thân để chấp nhận

bản thân: bản thân: “ “Tôi như vậy đó”Tôi như vậy đó”• Xác lập mục đích: ước mơ của ta là Xác lập mục đích: ước mơ của ta là

gì, ta sẽ khắc phục những trở ngại gì, ta sẽ khắc phục những trở ngại như thế nàonhư thế nào

• Có quan điểm lạc quan (nhìn cốc Có quan điểm lạc quan (nhìn cốc nước còn đầy một nửa tốt hơn là nước còn đầy một nửa tốt hơn là nhìn nó đã vơi đi một nửa )nhìn nó đã vơi đi một nửa )

• Thái độ tự tinThái độ tự tin

Kỹ năng làm việc với nhómKỹ năng làm việc với nhóm• Biết hòa đồng với tập thểBiết hòa đồng với tập thể • Không chỉ có nghĩa là có Không chỉ có nghĩa là có

tính cộng tác mà còn thể tính cộng tác mà còn thể hiện được khả năng lãnh hiện được khả năng lãnh đạo tốt khi có thời điểm đạo tốt khi có thời điểm thích hợpthích hợp

• Tạo sự đồng thuận và chia Tạo sự đồng thuận và chia sẻ trách nhiệmsẻ trách nhiệm

• Sẳn sàng cộng tác dựa trên Sẳn sàng cộng tác dựa trên nỗ lực chung và chia sẽ nỗ lực chung và chia sẽ thông tinthông tin và ý tưởngvà ý tưởng

Kỹ năng giao tiếp hiệu quảKỹ năng giao tiếp hiệu quả• Giao tiếp là phương tiện cho phép Giao tiếp là phương tiện cho phép

bạn xây dựng cầu nối với người bạn xây dựng cầu nối với người khác, thuyết phục người khác khác, thuyết phục người khác chấp nhận ý kiến của bạn và bày chấp nhận ý kiến của bạn và bày tỏ được nhu cầu của bạn.tỏ được nhu cầu của bạn.

• Biết đối xử với người như mình Biết đối xử với người như mình muốn được đối xửmuốn được đối xử

• Đòi hỏi phải có ý thức về bản Đòi hỏi phải có ý thức về bản thân, giúp nhạy cảm đối với nhu thân, giúp nhạy cảm đối với nhu cầu và cảm xúc của người kháccầu và cảm xúc của người khác

• Biết lắng nghe và thấu cảm, hiểu Biết lắng nghe và thấu cảm, hiểu lý do họ suy nghĩ và hành động lý do họ suy nghĩ và hành động như thế như thế

Kỹ năng sáng tạoKỹ năng sáng tạo• Tính sáng tạo và lối suy Tính sáng tạo và lối suy

nghĩ thông minh được đánh nghĩ thông minh được đánh giá cao ở bất cứ công việc giá cao ở bất cứ công việc nào nào

• Cần có tư duy phân tíchCần có tư duy phân tích• Biết liên kết các ý tưởng Biết liên kết các ý tưởng

theo cách mớitheo cách mới• Lấy một tờ giấy, liệt kê vấn Lấy một tờ giấy, liệt kê vấn

đề (viết hoặc vẽ), xác định đề (viết hoặc vẽ), xác định đâu là nhân tố cốt lõi, đâu là đâu là nhân tố cốt lõi, đâu là nguyên nhân và tiến tới giải nguyên nhân và tiến tới giải pháppháp

Kỹ năng ứng phó với cảm xúcKỹ năng ứng phó với cảm xúc• Đây là một trong những kỹ năng mang Đây là một trong những kỹ năng mang

tính thử thách nhất tính thử thách nhất • Khả năng ứng xử trước lời phê bình Khả năng ứng xử trước lời phê bình

phản ánh rất nhiều về thái độ sẵn sàng phản ánh rất nhiều về thái độ sẵn sàng cải thiện của bạn cải thiện của bạn

• Cố gắng dự đoán trước phản ứng của Cố gắng dự đoán trước phản ứng của người nghe dựa vào tính cách của họ để người nghe dựa vào tính cách của họ để có cách nói phù hợp nhất. có cách nói phù hợp nhất.

• Ý thức về cảm xúc của mìnhÝ thức về cảm xúc của mình• Phân ntích sự việc với tư duy sáng tạo Phân ntích sự việc với tư duy sáng tạo

(có góc nhìn mới)(có góc nhìn mới)• Chia sẻ với người khácChia sẻ với người khác

Kỹ năng giải quyết vấn đềKỹ năng giải quyết vấn đề• Khi giải quyết vấn đề cần có Khi giải quyết vấn đề cần có

kỹ năng tư duy sáng tạo và kỹ năng tư duy sáng tạo và tư duy có phán đoántư duy có phán đoán

• Hãy tự hỏi mình:”Tôi có Hãy tự hỏi mình:”Tôi có vấn đề hay không”vấn đề hay không”

• Phải vượt lên trên lối mòn Phải vượt lên trên lối mòn và suy nghĩ khác đivà suy nghĩ khác đi

• Quá trình giải quyết vấn đề Quá trình giải quyết vấn đề giúp ta tăng trưởng và phát giúp ta tăng trưởng và phát huy các tiềm năng.huy các tiềm năng.

• Có niềm tin vào bản thânCó niềm tin vào bản thân

Kỹ năng lấy quyết định có trách nhiệmKỹ năng lấy quyết định có trách nhiệm

• Xác định mục tiêu và Xác định mục tiêu và tìm cách giải quyếttìm cách giải quyết

• Ta có thể lấy quyết định Ta có thể lấy quyết định theo ý muốn của ta hao theo ý muốn của ta hao do sức ép của người do sức ép của người khác (cha mẹ, bạn bè)khác (cha mẹ, bạn bè)

• Cần có thông tin đúng Cần có thông tin đúng và khả năng phán đoán và khả năng phán đoán giúp phân tích lợi hại giúp phân tích lợi hại của các chọn lựacủa các chọn lựa

Kỹ năng lấy quyết định có trách nhiệmKỹ năng lấy quyết định có trách nhiệm

Các bước của quá trình ra Các bước của quá trình ra quyết định:quyết định:

1.1. Xác định rõ vấn đềXác định rõ vấn đề2.2. Thu thập thông tin cần Thu thập thông tin cần

thiếtthiết3.3. Liệt kê các phương án Liệt kê các phương án

chọn lựachọn lựa4.4. Phân tích từng phương ánPhân tích từng phương án5.5. Ra quyết định chọn Ra quyết định chọn

phương án tối ưuphương án tối ưu6.6. Hành độngHành động7.7. Kiểm định hiệu quả của Kiểm định hiệu quả của

quyết địnhquyết định

Kỹ năng ảnh hưởng đến người khácKỹ năng ảnh hưởng đến người khác

• Kỹ năng thích nghi và hòa Kỹ năng thích nghi và hòa nhậpnhập

• Kỹ năng làm việc với con Kỹ năng làm việc với con người (biết hợp tác)người (biết hợp tác)

• Biết chia sẻ khả năng lãnh Biết chia sẻ khả năng lãnh đạođạo

• Kỹ năng trình bày và thuyết Kỹ năng trình bày và thuyết phụcphục

• Làm cho người khác tin Làm cho người khác tin tưởng vào mình vì mình có tưởng vào mình vì mình có khả năng và trung thựckhả năng và trung thực

Phát triển toàn diệnPhát triển toàn diện• Mục tiêu của giáo dục là Mục tiêu của giáo dục là

giúp học sinh phát triển giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá phát triển năng lực cá nhân...để có thể tự tin nhân...để có thể tự tin vào đời và biết sống vào đời và biết sống chung với người khác chung với người khác và cùng nhau phát triển và cùng nhau phát triển một cách toàn diện một cách toàn diện

Phẩm chất cá nhânPhẩm chất cá nhân• Tự trọng: Nên lắng nghe và xác Tự trọng: Nên lắng nghe và xác

định những niềm tin có hại, bất định những niềm tin có hại, bất hợp lý nơi bạn và hiểu cách hợp lý nơi bạn và hiểu cách thay đổi chúng khi xảy rathay đổi chúng khi xảy ra

• Tự kiểm soát: Vạch ra những Tự kiểm soát: Vạch ra những mục tiêu cá nhân thực tế và cụ mục tiêu cá nhân thực tế và cụ thểthể

• Trách nhiệm: Thể hiện tinh Trách nhiệm: Thể hiện tinh thần phục vụ cao, trung thực, thần phục vụ cao, trung thực, lạc quan.lạc quan.

CÁM ƠN SỰ CÁM ƠN SỰ CHÚ Ý CHÚ Ý LẮNG LẮNG NGHE CỦA NGHE CỦA

QUÝ VỊQUÝ VỊ