NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z DZIENNIKIEM GAZETą pRAWNą

Nadwrażliwe jelito

TWÓJ ZDROWYBRZUCH

prof. Roman Tomecki: Postęp wiedzy w dziedzinie IBS jest olbrzymi, ale ciągle nie mamy odpowiedzi na pytanie

dotyczące przyczyny choroby fot: istock

Zgaga Najprostszym sposobem na walkę z objawami jest tabletka

Wątroba Jeden z naj- ważniejszych narządów na- szego układu trawiennego

Objawy IBS początek choroby wiąże się z zatruciem pokarmowym

DO zachOwania zDROwia

4kROki

pROf. DR hab. meD. wiesław TaRnOwskiw przypadku zgagi stosuje się trzy rodzaje leków,o różnych mechanizmach.

Nr 2/Czerwiec 2010

pokarmowym

D2 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z DZIENNIKIEM GAZETą pRAWNą

WYZWaNia

Zaprzyjaźnieni z dobrym zdrowiem?

Wydaje się, że w czasach zaawansowanych technologii, nowoczesnych leków i specjalistycznych ośrodków na zdrowie nie powinniśmy narzekać. Ale narzekamy! Często niestety wina leży po naszej stronie.

zgubne skutki cywilizacjiTo zapewne truizm, ale najczę-ściej to, w jakiej jesteśmy kon-

dycji zdrowotnej zależy od naszego trybu życia. Zdobycze cywilizacyjne zamiast nam je ułatwić stworzyły nowe okazje do lekceważenie tego, co dla naszego zdrowia najlepsze. Dotyczy to wszystkich jego aspek-tów. Śmieciowe, przetworzone jedze-nie, spożywane za szybko, za późno i nieregularnie, brak higieny snu, brak aktywności fizycznej i permanentny wręcz stres. Nie tylko przyczyniają się do obniżenia jakości naszego ży-cia, ale prowadzą często do powsta-wania wielu poważnych chorób.

polska diagnozaBadania pokazują, że w nie-chlubnej czołówce główną

przyczyna zgonów są nieodmiennie choroby układu krążenia. Na drugiej pozycji uplasowały się nowotwory złośliwe, dalej wypadki i zatrucia. Tutaj nic nie zmienia się od lat. Po-dobnie jak w przypadku pozostałych chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca czy inne zaburzenia me-taboliczne(na przykład dotyczące gospodarki lipidowej), które dotyka-ją przede wszystkich mieszkańców stref uprzemysłowionych. Tym do-brze znanym chorobom przybywa poważna konkurencja w postaci gru-

py schorzeń psychosomatycznych. W ostatnich latach obserwujemy znaczny wzrost zachorowań na ten rodzaj zaburzeń z pogranicza chorób depresyjno-lekowych. To nieuchron-na konsekwencja tego, że żyjemy w coraz większej presji na sukces, bycie najlepszym.

Grzechy, grzeszki i niezdyscyplinowani pacjenci

Zdarzają się nam te małe i te duże. Specjaliści wymieniają

cztery kluczowe obszary zaniedbań: zła dieta, stresujące życie, brak ak-tywności fizycznej, ryzykowne za-chowania seksualne. Paradoksalnie na wszystkie z nich to my mamy największy wpływ, a przestrzegając dobrych zaleceń w tych dziedzinach niejednokrotnie uniknęlibyśmy nie tylko samego leczenia, ale często na-wet wizyty u lekarza. Np. ruch, pol-ska norma dzisiaj to siedzący tryb życia, w samochodzie, przy biurku, przed telewizorem czy kompute-rem… w konsekwencji oznacza to zarówno słabszą wydolność fizycz-ną, jak również przyrost masy ciała, choroby narządu ruchu (zwyrodnie-nia kręgosłupa i związane z nimi ze-społy bólowe). A wystarczy odrobina mobilizacji i rekreacyjnego wysiłku-(na przykład szybki spacer) 30 minut

dziennie, 5 razy w tygodniu, by zni-welować dolegliwości i zapobiec dal-szym problemom. Wiemy czego pol-scy pacjenci nie lubią, a co kochają? Leczyć się sami, radzić „dr Google”, i na wszystko brać tabletki. Lekarze przyznają, że stajemy się lekomana-mi, a przy tym, o zgrozo, nie czytamy ulotek, łączymy niedozwolone leki, stosujemy te same środki występu-jące pod różnymi nazwami, a nawet popijamy je alkoholem! – Solidnej dawki odpoczynku nie są w stanie zastąpić żadne farmaceutyki. Stresu-jąca praca i toksyczne otoczenie nie sprzyjają wychodzeniu z choroby, a jej „przechodzenie”, tak popularne ostatnio wśród Polaków, skutkuje zakażeniami bakteryjnymi, do któ-rych wcale by nie musiało dojść, jak również innymi groźnymi powikła-niami, na przykład zapaleniem mię-śnia sercowego czy mózgu – ostrze- ga dr Banasiewicz.

zdrowe zasady to podstawaPraca nad własnym zdrowiem i kondycją, nie jest ani skom-

plikowana, ani kosztowna. Zróżni-cowana dieta, aktywny wypoczynek, dostateczna ilość snu, rezygnacja z używek, sztuka radzenia sobie ze stresem. Warto pamiętać o tych za-sadach, jak również o tym, że nasze zdrowie zależy od nas.

„Jeśli cierpimy na chorobę refluksową przełyku,ale nie będziemy jej leczyć, to może dojśćdo powikłań”

Polecamydr n. med. antoni Gugulskigastrolog z Cen-trum Medycznego ENEL-MED

STRONA 3

„Specjaliści wymieniają cztery kluczowe obsza-ry zaniedbań: zła dieta, stresu- jące życie, brak aktywności fi-zycznej, ryzykow-ne zachowania seksualne.”

dr Danuta banasiewiczspecjalista medycyny rodzinnej

2 EDYCJA – CZERWIEC 2010

business Developer: Adam Jabłoński

Treść:monika kaszuba

project manager: magdalena maćkowskaTel.: +48 22 401 75 26e-mail: magdalena.mackowska@ mediaplanet.com

Dystrybuowane z: Dziennikiem Gazetą prawnąŚredni nakład jednorazowy: 130 000 egzemplarzy

skład: Graphics & Design studio, marcin Ziółkowski, www.gdstudio.pl

kontakt z mediaplanet: fax: +48 22 412 01 93e-mail: info.pl@mediaplanet.com

Mediaplanet jest wiodącym domem wydawniczym na rynku europejskim. Specjalizujemy się w tworzeniu wysokiej jakości publikacji tematycznych w prasie codziennej, online oraz broadcast. Mediaplanet nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.

1

2

3

4

seksualne.”

partner publikacji:

D3

skąd ten problem?To, co pacjenci określają najczęściej jako piecze-nie lub palenie w przełyku, czyli zgaga, to zwy-kle konsekwencja choroby refleksowej przeły-ku. Wszystko, co jemy trafia przez przełyk do naszego żołądka i poddawane jest działaniu soków trawiennych. Jeśli mamy niesprawny dolny zwieracz przełyku a pozwolimy sobie na zbyt obfity, tłusty posiłek może pojawić się zgaga. Dzieje się tak, kiedy treść żołądka, czę-ściowo strawiona przez soki trawienne zostaje zarzucona z powrotem do przełyku i wywiera drażniące działanie na zakończenia nerwo-we. –Zgaga jest chorobą sytych społeczeństw. W dużej mierze nasilenie objawów jest zwią-zane z nieprawidłową dietą, ze spożyciem ob-fitych posiłków oraz używek i słodyczy, zwłasz-cza tuż przed snem – wyjaśnia dr n. med. Anto-ni Gugulski, gastrolog z Centrum Medycznego ENEL-MED. Na jej powstawanie może mieć jednak wpływ nie tylko sama dieta, ale rów-nież zaburzenia wewnętrzne: zakłócenia czyn- ności motorycznej przełyku i żołądka czy prze-puklina rozworu przełykowego przepony.

wizyta u lekarzaSame obserwacja własnych objawów podpowie nam, kiedy niezbędna jest wizyta u specjalisty. Konieczne jest to, jeśli zgaga wystąpiła po raz

pierwszy po 40. roku życia, jeśli dolegliwości znacznie się nasiliły lub też zgaga, albo jakiś dodatkowy objaw jej towarzyszący budzi nie-pokój samego chorego. Podczas samej wizyty lekarz zapyta nas dokładnie o wszystkie obja-wy, o tryb życia i zwyczaje żywieniowe. Na pod-stawie wywiadu i dodatkowych badań ustali diagnozę. Najczęściej sama zgaga, bez dodatko- wych objawów, u osoby młodej jest objawem refleksu żołądkowo-przełykowego i nie wy-maga gastroskopii jeśli leczenie przynosi sku-tek. Jeśli zgadze towarzyszą dodatkowe obja-wy (zwłaszcza chudnięcie, wymioty, trudności w połykaniu, anemia lub krwawienie z przewo-du pokarmowego zwane objawami alarmowy-mi), konieczna jest pilna diagnostyka dla wy- kluczenia poważnych chorób, np. nowotworu.

nie popełnić grzechu zaniedbaniaJeśli cierpimy na chorobę refluksową prze- łyku, ale nie będziemy jej leczyć, to może dojść do powikłań: zapalenia przełyku, zwężenia przełyku lub powikłania zwanego przeły- kiem Barretta (który może przerodzić się w nowotwór). Może być również tak, że bana- lizujemy objawy poważnej choroby, np. raka żołądka, który w początkowej fazie często da-je niewielkie i niecharakterystyczne obja- wy. Dlatego, jak mówią specjaliści trzeba ob- serwować swoje objawy, zaniepokoić powin- ny zawsze te nowo pojawiające się, szczegól- nie u osób starszych.

skutecznie odetnij się od problemuCzęsto najprostszym sposobem na walkę z dolegliwościami jest tabletka. Zanim to jed-nak zrobimy warto przyjrzeć się naszej diecie. Żywieniowy rachunek sumienia i odstawienie tłustych, ostrych potraw, słodyczy, alkoholu, wzdymających pokarmów oraz wyelimino- wanie innych złych nawyków związanych z żywieniem przynosi bardzo dobre rezultaty.

Zgaga – kiedy pali i piecze w przełyku

ObseRwacja pRzeDe wszysTkimObjawy i obserwacja własnej osoby podpowie-dzą nam, kiedy niezbędna jest wizyta u specjalisty.Foto: istock

Monika kaszuba

redakcja@mediaplanet.com

pytanie:■■ Czy problem zgagi staje się coraz powszechniejszym zjawiskiem?

Odpowiedź:■■ Tak. Szacuje się, że przynajmniej raz w tygodniu od 30 do 40% polaków odczuwa nieprzyjemne pieczenie w gardle.

NOWOśCi

Dbaj O żOłąDek

D3

Dbaj ż

1kROk

dr n. med. antoni Gugulskigastrolog z Centrum Medycznego ENEL-MED

D4 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z DZIENNIKIEM GAZETą pRAWNą

Zgaga, bolączka przyszłych mamnie dość, że w ciąży zmagasz sie z szeregiem dolegliwości, takich jak kurcze łydek, zatrzyma-nie wody, mdłości, to czesto dołącza do nich również zgaga.

Jeśli nie zawiniłyśmy złą dietą całą winę za dolegliwości ze stro-ny przełyku możemy złożyć na hormony. Nie ma jednej reguły, jeśli zgaga pojawia się w początko-wych miesiącach ciąży to „zasłu-ga” progesteronu, który zwiotcza mieśnie przewodu pokarmowego, w tym dolny zwieracz przełyku, który w normalnych warunkach nie pozwala treści żołądkowej na cofanie się. Jeśli natomiast doku-cza w ostatnich miesiącach ciąży, to zapewne powoduje ją powięk-szająca się macica, która uciska-jąc żołądek wypycha z niego za-wartość, która wędruje z powro-tem w stronę przełyku. Ponieważ w swoim stanie do wszystkich tabletek powinnaś podchodzić z wielką ostrożnością zdaj się na proste, domowe sposoby poradze-nia sobie z nią.

Dbaj o dietę, ograniczając tłuste, obfite posiłki. Lepiej jedz mniejsze, ale częściej. Unikaj problematycz-nych pokarmów, tłustych, ostrych, owoców cytrusowych, ciasta droż-dżowego; mięty, napojów gazowa-nych oraz zawierających kofeinę (zwiększają wydzielanie kwasów). Komfort zapewnisz sobie dbając o to, by utrzymywać właściwą po-zycję ciała w leżeniu (głowa powy-żej żołądka). Jeśli nie mamy łóżka z ruchomym stelarzem wystarczy podłożyć pod materac zwiniety koc czy dodatkowe poduszki, tak, żeby podwyższenie zaczynało się już od miednicy i pośladków, i ro-sło w górę.

Monika kaszuba

redakcja@mediaplanet.com

Chociaż urasta już do rangi pro-blemu społecznego, w walce z tą dolegliwością nie musimy stać na z góry przegranej pozycji. Nowo-czesna diagnostyka oraz wypró-bowane terapie to nasi najlepsi sprzymierzeńcy.

wyhodowany problemZgaga należy do tych uciążliwych schorzeń, na które częściowo sa-mi sobie zapracowaliśmy. Oprócz sytuacji, kiedy jest ona wynikiem nieprawidłowej czynności zwie-racza przełyku gros dolegliwo-ści „zawdzięczamy” nieprawi-dłowej diecie. Jej konsekwencją obok nieprzyjemnych objawów mogą być stany zapalne, nadżerki i owrzodzenia. -Długotrwałe stany zapalne w przełyku, mogą spowo-dować, że pojawi się w nim niepra- widłowy nabłonek, (komórki z żo-łądka „wędrują” do góry) i pow- stanie tzw. przełyk Barretta, uwa-żany za stan prowadzący do roz-woju raka. Jak pokazują badania w ostatnich latach wzrosła liczba chorych na raka dolnego odcinka przełyku i uważa się, że te mecha- nizmy są ze sobą powiązane – wy-jaśnia prof. dr hab. med. Wiesław Tarnowski z Kliniki Chirurgii Ogólnej i Przewodu Pokarmowego CMKP w Warszawie.

Terapie na zgagęWizja poważnych komplikacji zwykle nawet opornych pacjentów zachęca do odwiedzenia specjali-

sty. Lekarz skieruje nas na gastro-skopię, aby wyjaśnić czy dolegliwo-ści są związane jedynie z chorobą refluksową, czy też towarzyszą jej inne choroby, które dają podobne objawy. W pierwszym przypadku, kiedy inne schorzenia zostaną wy-kluczone pacjent zostanie wypo-sażony w zalecenia dotyczące pra-widłowej diety oraz leki hamują-ce wydzielanie kwasu. Natomiast, kiedy zgagę wywołuje np. przepu-klina rozworu przełykowego pa-cjentom proponuje się leczenie chirurgiczne. To ostatnie stanowi jednak niezbyt duży znikomy pro-

cent terapii, ponieważ operacja nie w każdym przypadku jest najlep-szym rozwiązaniem. Chorzy, za- nim zostaną zakwalifikowani do takiego leczenia są starannie se-lekcjonowani, służy temu m.in. dokładna diagnostyka. Np. takie ba-dania jak impedancja przełykowa, która pozwala zestawić dolegliwo-ści pacjenta ze stanem faktycznym w przełyku, czy manometria prze-łyku, która umożliwia ocenę jego czynności motorycznej. Te bada- nia pozwalają jednocześnie rozpo-znać inne jego choroby, które mogą być również przyczynami zgagi.

kiedy trzeba wziąć tabletkęNajczęściej w przypadku zgagi sto-suje się trzy rodzaje leków. W up- roszczeniu można powiedzieć, że wykorzystują różne mechanizmy, ale działają tak samo. Pierwsza grupa to popularne leki neutrali-zujące kwas żołądkowy, przyno-szące ulgę szybko (bo już po kilku minutach), mają jednak ograni-czony czas działania. Większość produktów z tej grupy jest poleca-na kobietom w ciąży. Druga gru-pa to tzw. receptory histaminowe, hamują uwalnianie kwasu sol-nego, ale rzadko się je stosuje ze względu na ich słabsze działanie oraz to, że wchodzą w niepożąda-ne interakcje z innymi lekami. Trzecia grupa to tzw. inhibitory pompy protonowej, które działa-ją na jej mechanizm i zmniejszają produkcję kwasu solnego. Działają 24 h, i przyjmuje się jedną tabletkę na dobę. Są bezpieczniejsze w sto- sowaniu od receptorów histami-nowych, ale tak jak w przypadku każdego farmaceutyku są prze-ciwwskazania. Nie powinny ich stosować osoby uczulone na któ-ryś ze składników, jak również ko-biety w ciąży, szczególnie w I i II jej trymestrze, kiedy wykształca-ją się u dziecka narządy. –Leki ha-mujące wydzielanie mogą powo-dować rozwój polipów w żołądku, dlatego powinno się je stosować z przerwami. Przy długotrwałym stosowaniu organizm przyzwy-czaja się do leku, dlatego obok roz-wiązań z apteki warto zastoso-wać te najprostsze i najłatwiej dostępne – związane ze zmianą stylu życia – rekomenduje prof. Tarnowski.

pytanie:■■ Czy trzeba zwra-cać szczególną uwagę na dobór terapii przy leczeniu zgagi?

Odpowiedź:■■ Tak. przy doborze terapii należy pamię-tać o przeciwskazaniach jakie może za sobą nieść.

Monika kaszuba

redakcja@mediaplanet.com

Na zgagę też są sposoby

NOWOśCi

wybieRz ODpOwieDnią

TeRapię

ZIENNIKIEM GAZETą pGAZETą pGAZET

wybiewybiew Rz

2kROk

czy wiesz, że...

fakty

szacuje się, że około 7% ■■dorosłych cierpi prawie co-dziennie na dolegliwości zwią-zane z cofaniem treści żołądko-wej do przełyku powszechnie nazywanym zgagą.

przełyk na magnes? ■■ to rozwiązanie problemu refluk-su zaproponowała jedna z firm medycznych. Prosty implant, umieszczony na dolnym odcin-ku przełyku wspomagał by pra-cę jego mięśni i uniemożliwiał cofanie treści z żołądka.Projekt jest w fazie testów.

zwolennicy domowych ■■metod walki ze zgagą często wspomagają się mlekiem, sokiem wyciśniętym z ziem-niaków, migdałami, herbat- kami ziołowymi (np. z żywo-kostu).

według badań włoskich ■■naukowców u śpiewaków operowych refluks występu- je dwukrotnie częściej niż u pozostałych Włochów. Przy-czyna: ucisk przepony na dol-ny zwieracz przełyku. (na pdst. www.kopalniawiedzy.pl)

„W przypadku zgagi stosuje się trzy rodzaje leków, o różnych mecha-nizmach, ale po-dobnym działaniu.”prof. dr hab. med. wiesław Tarnowski z Kliniki Chirurgii Ogólnej i przewodu pokarmowego

D5NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z DZIENNIKIEM GAZETą pRAWNą

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS ang. Irritable Bowel Syndrome), jest chorobą czynnościową. Oznacza to, że podczas badań nie stwierdza się zmian biochemicznych, ani morfo-logicznych. Choroba charakteryzuje się dolegliwościami, które są przyczy-ną upośledzenia w funkcjonowaniu fizycznym i psychicznym, zarówno w życiu rodzinnym, jak i zawodowym. Rozpoznanie następuje w oparciu o tzw. Kryteria Rzymskie III, sformu-łowane w 2006 r. Zawarta w nich de-finicja wskazuje objawy choroby, po-zwalające lekarzowi na jej rozpozna-nie, bez konieczności wykonywania wielu badań. Oczywiście są sytua- cje, w których są one konieczne. Oso-by do 40 roku życia, które nie mają w rodzinie przypadków zachorowań na raka jelita grubego i spełniają Kry-teria Rzymskie III, nie muszą prze-chodzić dodatkowych badań.

czy znane są przyczyny?Przyczyna choroby jest nieznana. Wiadomo, że nie prowadzi ona do

niebezpiecznych następstw, nie zwiększa ryzyka np. raka. Z jednej strony panuje przekonanie, że jest to choroba uwarunkowana psycho-logicznie, zaś z drugiej, uważa się, że może być ona uwarunkowana orga-

nicznie. Oznacza to, że w ścianie jelit mogą występować zmiany, których nie umiemy wykryć łatwo dostęp-nymi badaniami, a które zmieniają funkcje przewodu pokarmowego. Pa-cjentom zwykle trudno zrozumieć,

dlaczego boli brzuch, jest wzdęcie, biegunka albo zaparcie, skoro wy-niki badań są prawidłowe. Obecnie o schorzeniu mówi się raczej jako o chorobie czynnościowej, chociaż co-raz więcej dowodów przemawia za możliwym podłożem organicznym.

jak się objawia ibs ?Choroba może mieć postać: zapar-ciową, biegunkową lub mieszaną. U co trzeciego pacjenta z tym scho-rzeniem, początek choroby wiąże się z banalnym zatruciem pokarmo-wym, trwającym 2-3 dni. Zaburze-nie funkcji wynika stąd, że w czasie ostrej choroby, która może mieć na-turę bakteryjną, wirusową, pasożyt-niczą, pojawiają się w ścianie jelita, w dużych ilościach komórki, zwane enterochromatofilnymi (EC). Produ-kują one dużą ilość serotoniny, która zmienia funkcje w zakresie czucia, motoryki i sekrecji np. śluzu w jelicie. W efekcie daje to objawy w postaci zmiany rytmu wypróżnień i konsy-stencji stolca, którym towarzyszy ból i/lub dyskomfort. Oddanie stolca i ga-zów może przynosić ulgę. Domiesz-ka śluzu bywa deprymująca i utoż-samiana jest z symptomem groźnej choroby. Objawy „alarmowe” to po-stępujący ubytek wagi, niedokrwi-stość, domieszka krwi w stolcu, go-rączka. Ich występowanie powinno skłaniać do kontaktu z lekarzem.

„postęp wiedzy w dziedzinie IBS jest olbrzymi, ale ciągle nie mamy odpowie-dzi na pytanie do-tyczące przyczyny choroby”prof. Roman TomeckiInstytut Gastroenterologii w Warszawie

pytanie:■■ Czy zespół jelita nadwrażliwego prowadzi do choroby nowotworowej, czy zagraża życiu?

Odpowiedź:■■ IBS nie jest chorobą, która skraca życie, zwiększa ryzyko wcze-snej śmierci, czy groźnych po-wikłań. Nie bagatelizujmy jed-nak domieszki krwi w stolcu,u-traty wagi i gorączki.

agata Wojdalska

redakcja@mediaplanet.com

Nadwrażliwe jelito – sygnały płynące z brzucha

Objawy ibsU co trzeciego pacjenta z tym schorzeniem, początek choroby wiąże się z banalnym zatruciem pokarmowymFoto: istock

iNspiRaCJe

czy wiesz, że...

fakty

ibs jest chorobą,■■ któ-ra dotyczy ok. 20% populacji. częściej na tę chorobę zapa-dają kobiety. szczyt zachoro-wań przypada na ogół na trze-cią dekadę życia, czyli doty-czy osób młodych, po 20 roku życia

przez prawie 100 lat ■■koncentrowano się głownie na obecności śluzu w stolcu, będącym jednym z objawów iBs. stąd też chorobę nazy- wano dawniej katarem kiszek

ibs nie jest nerwicą. ■■to schorzenie, które spełnia wszystkie kryteria formalnej de-finicji choroby. Jest przyczyną upośledzenia sprawności fizycz-nej i psychicznej w życiu zawo-dowym i społecznym pacjenta

standardy leczenia ■■ zna-ne na świecie, dotyczą głownie stosowania leków spazmoli-tycznych (rozkurczowych), prze-ciwbiegunkowych, przeczysz-czających oraz małych dawek leków antydepresyjnych hamu-jących pobudzenie mózgu.

CZY WIESZ, ŻE...

4choroba nacieków zapalnych

1 W ostatnich latach stwier-dzono, że nawet jeżeli po-

czątek choroby nie łączy się z in- fekcją, to w ścianie jelita wystę-pują nacieki komórkowe, głów-nie z limfocytów i komórek tucz-nych. Są to komórki układu od-pornościowego. Wiadomo, że ból zależy od tego jak dużo tzw. ko-mórek tucznych jest w pobliżu zakończeń nerwowych w ścia- nie jelita. Objawy ogólne choro-by np. znużenie, depresja, apa- tia są zależne od gęstości nacie-kania ściany jelita komórkami tucznymi.

choroba nie tylko czynnościowa

2 W ostatnim czasie komisje etyczne w różnych krajach

godzą sie na to, by w ramach eks-perymentów klinicznych, choro-bę leczyć lekami przeciwzapal-nymi. Jest to istotna nowość, któ-ra nie przyniosła jeszcze efektów, ale potwierdza przekonanie eks-pertów, że IBS może być chorobą nie tylko czynnościowa, ale także organiczną.

czynniki psychologiczne

3 Na nasilenie objawów cho-roby wpływa stres, zaś ry-

zyko zachorowania zależy od czynników psychologicznych. Częściej na tę chorobą zapadają osoby, które we wczesnym dzie-ciństwie doświadczyły molesto-wania seksualnego, przeżyły rozwód rodziców, czy alkoho-lizm w rodzinie. Częściej rów-nież chorują osoby, które prze-żyły ciężki stres np. żołnierze biorący udział w wojnie, w Za-toce Perskiej.

według psychiatrów

4 Psychiatrzy są zdania, że główną przyczyną rozwoju

tej choroby jest zjawisko soma-tyzacji. Mózg pacjentów jest na ogół w stanie silnego pobudzenia w tych strefach, które odbierają czucie trzewne. Delikatny bo-dziec wywołuje silny odbiór, trak-towany przez pacjentów jako sy-gnał zagrożenia zdrowia, a nawet życia. Więcej informacji na stronie:

www.ibsinfo.pl

nie lekceważ syGnałów

NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z DZIENNIKIEM GAZET

nie lekceważ nałów

3kROk

D6 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z DZIENNIKIEM GAZETą pRAWNą

Wątroba, organ na wagę życia

Najczęściej wiemy o niej… że jest. Ten największy w naszym cie-le organ to prawdziwe laborato-rium, w którym zachodzą setki chemicznych reakcji, niezbęd-nych nie tylko do prawidłowego funkcjonowania, ale i życia.

pracowity narządJest odpowiedzialna za kilka kluczowych dla naszego ustroju ról. Pełni funkcję detoksykacyj-ną, bo jest filtrem, w którym są unieszkodliwiane wszystkie tok-syny trafiające do naszego organi-zmu. Dzięki żółci, którą produku-je umożliwia wchłanianie pokar-mów, by w końcu mogły posłużyć do budowy niezbędnych nam bia-łek. Organ ten kieruje naszą go-spodarką węglowodanową, jest

m.in. odpowiedzialny za utrzyma-nie prawidłowego stężenia glu-kozy we krwi. Jest też źródłem niektórych hormonów lub środ-ków stymulujących ich produk-cję. Właśnie w wątrobie powsta-je większość czynników układu krzepnięcia, dzięki czemu jeste-śmy chronieni np. przed wykrwa-wieniem się podczas nawet ma-łego skaleczenia.

jedna na całe życieWydaje się, że nie powinniśmy się o nią martwić, bo mamy jej jak-by w nadmiarze. – Już ¼ wątroby wystarczy żeby spełniała dobrze wszystkie swoje zadania, gdyby-śmy stracili pozostałe ¾ cały czas bylibyśmy w stanie normalnie funkcjonować. Jeżeli więc żyjemy rozsądnie i z umiarem powinna nam dobrze służyć do końca życia – wyjaśnia dr hab. Tadeusz Woj-ciech Łapiński z Kliniki Chorób zakaźnych i Hepatologii Uniwer-sytetu Medycznego w Białymsto-ku. Wydaje się, że jednak często o tym rozsądku zapominamy, nie-

potrzebnie ją obciążając, podczas kiedy i tak jest narażona na stałe uszkodzenie ze względu na swo-ją funkcję oczyszczającą. Zagraża jej alkohol, bo podczas jego prze-twarzania powstają np. aldehydy, które uszkadzają jej komórki. Po-zostałe toksyczne czynniki mogą być równie niebezpieczne, w tym te zawarte w muchomorach sro-motnikowych, pestycydach, me-

talach ciężkich, a nawet paraceta-molu, jeśli go stale nadużywamy. Druga grupa niebezpieczeństw jest związana z biologią, tutaj naj-większym zagrożeniem są wiru-sy, które powodują wirusowe za-palenia wątroby (B, C, D – ostre i przewlekłe; A i E – ostre). Czyn-niki genetyczne również nie po-zostają bez znaczenia. W genach możemy mieć zapisane zarówno choroby metaboliczne, jak i auto-immunologiczne (przeciwciała, które produkuje organizm nisz-czą komórki wątroby).

warto słuchać ciałaNie ma receptorów bólowych, nie możemy więc wprost stwierdzić: boli mnie wątroba. Ale przy nie-których chorobach możemy się bólu jednak spodziewać. Przy ostrym jej uszkodzeniu powięk-szający się organ może uciskać unerwione drogi żółciowe, po-wodując dyskomfort w prawym podżebrzu. –Objawy ostrej niewy-dolności wątroby mogą być nie-specyficzne: senność, osłabienie,

dr hab. Tadeusz łapinski z kliniki chorób zakaźnych i hepa-tologii Uniwersytetu medycznego w białymstoku.

pytanie:■■ Dlaczego tak waż-ne jest dbanie o wątrobę?

Odpowiedź:■■ Wątroba to jeden z najważniejszych narzą-dów naszego ciała, spełnia przy tym wiele funkcji. Trzeba o niej pamiętać każdego dnia.

NOWOśCiDbaj

O wąTRObę

ZIENNIKIEM GAZETą pGAZETą pGAZET RAWN

Dbaj

4kROk

albo charakterystyczne: zażółce-nie białkówek oczu, skóry, nud-ności, wymioty, czy wystąpienie moczu w kolorze ciemnego piwa – kiedy zaobserwujemy takie ob-jawy powinniśmy zgłosić się do lekarza rodzinnego, który zdecy-duje o ewentualnym skierowa-niu do specjalisty celem dalszej diagnozy i leczenia – tłumaczy dr Łapiński.

po pierwsze szczepienia!Są jedyną, pewną ochroną przed tak niebezpiecznymi dla wątro-by wirusami. Szczególnie niebez-pieczne WZW B, które jest przy-czyną ostrego i przewlekłego za-palenia, prowadząc do jej nie-wydolności i raka. Szczepionka przeciwko WZW B, dzisiaj jedna z najbezpieczniejszych na świecie pozwala uniknąć długotrwałego, uciążliwego dla pacjenta i kosz-townego leczenia.

Monika kaszuba

redakcja@mediaplanet.com