NR (6

) • cz

erwi

ec 20

13 • w

ww.

fund

usze

.malo

polsk

a.pl •

ISSN

2299

-057

7

B I U L E T Y N I N F O R M A C Y J N Y F U N D U S Z E E U R O P E J S K I E D L A M A Ł O P O L S K I

Wakacyjny Kraków

Questy w „Dolinie Karpia"

Małopolski System Informacji Turystycznej

MRPO wspiera innowacyjne projekty badawcze

Zasady monitorowania projektów

2 F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

Fundusze europejskie dla Małopolski

Biuletyn Informacyjny Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego

Egzemplarz bezpłatny

Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Departament Funduszy Europejskich, Centrum Informacyjne FEM, ul. Wielicka 72B 30-552 Kraków, tel. (12) 630 31 07, faks (12) 299 07 41 fem@umwm.pl www.fundusze.malopolska.pl www.facebook.com/FUnMalopolska

© Copyright Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego – Wszelkie Prawa Zastrzeżone

Współpraca z redakcją: Andrzej Bańka, Katarzyna Balicka

realizacja: Publikator Sp. z o.o., Białystok

redakcja: Mariusz Golak

zdjęcie na okładce: Shutterstock

Biuletyn współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regional-nego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, ze środków finansowych z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, w ramach schematu II „Działania informacyjne i promocyjne” – Pomoc Techniczna Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 oraz ze środków finansowych z Euro-pejskiego Funduszu Rybackiego w ramach Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybo-łówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013” – Oś 5 – Pomoc Techniczna.

W numerze:Aktualności 4Lato w mieście nie musi być nudne 6Smakowita Małopolska 8Turystyka z zagadkami 9Wyjść poza schemat 10Innowacje siłą gospodarki 11Odkrywanie zakątków Małopolski z MSIT-em 12Przyjazne góry 13Racławice stawiają na turystykę i rekreację 14Ścieżką przez wieki 15Turystyka na piątkę z plusem 16Monitorowanie projektu 17Konkurs „Odpowiedz na pytania" 19

3F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

SłOWO OD…

Mam przyjemność oddać w Państwa ręce drugi tegoroczny numer biuletynu „Fundusze Europejskie dla Małopolski”. Liczę, że spotka się on z równie przychylnym przyjęciem, jak poprzednie publikacje.

Tym razem szczególnie dużo miejsca poświęcamy infrastrukturze turystycznej województwa mało-polskiego. Turystyka stanowi istotną część naszej gospodarki – generuje wpływy do budżetu, oznacza nowe miejsca pracy, a także buduje wizerunek Małopolski jako regionu atrakcyjnego dla gości z Polski i zagranicy.

Warto podkreślić, że środki z funduszy europejskich stanowią istotne wsparcie dla wielu projek-tów turystycznych i kulturalnych. Kampania promująca regionalne smakołyki z Małopolski, questy w „Dolinie Karpia", unowocześnienie górskich schronisk czy System Informacji Turystycznej stanowiący ułatwienie dla wszystkich odwiedzających Małopolskę – to tylko wybrane przedsięwzięcia, które opisu-jemy w aktualnym wydaniu biuletynu „Fundusze Europejskie dla Małopolski”.

Mam nadzieję, że lektura biuletynu stanie się cennym źródłem inspiracji dla wszystkich szukających wsparcia finansowego dla swoich projektów. Z kolei beneficjenci, którzy już realizują takie projekty, powinni znaleźć w nim wiele praktycznych wskazówek.

Życzę przyjemnej lektury!

dr Stanisław Sorys, Członek Zarządu Województwa Małopolskiego

szanowni państwo!

4F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

AKTUALnOŚCI

STUDENCI MYśLą O BIZNESIEna początku czerwca studenci ma-łopolskich uczelni wyższych mogli dowiedzieć się, jak wykorzystać środki pozyskiwane z Funduszy europejskich we własnym biznesie. spotkania infor-macyjne pod nazwą „Wystartuj przedsię-biorczo!” towarzyszyły Małopolskiemu Festiwalowi innowacji.

Wiedzę na temat prowadzenia własnej fir-my oraz sposobów na uzyskanie wsparcia finansowego ze środków unijnych studenci zdobywali podczas spotkań w Krakowie (4 czerwca), Tarnowie (5 czerwca), Oświęci-miu (6 czerwca), nowym Sączu (6 czerwca) oraz nowym Targu (7 czerwca). Ich organizatorem był Departament Funduszy

Europejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, a prowadzą-cymi – konsultanci Sieci Punktów Informa-cyjnych Funduszy Europejskich w Małopol-sce. Do akcji włączyły się również instytucje udzielające wsparcia lokalnemu biznesowi. Zainteresowanie przekroczyło oczekiwa-nia organizatorów – dowodem tego były pełne sale i dziesiątki pytań zadawanych w trakcie spotkań.

Akcja „Wystartuj przedsiębiorczo!” dostarczyła wielu cennych i – przede wszystkim – praktycznych informacji mło-dym kandydatom na przyszłych biznesme-nów. Dzięki nim małopolska gospodarka dostanie dodatkowy impuls do dynamicz-nego rozwoju. (MG)

11 tysięcy firm w Małopolsceprogram operacyjny kapitał ludzki pozwolił na realizację 11 tysięcy pomysłów na własny biznes. dzięki unijnym środkom działają w Małopolsce różnorodne firmy, czę-sto w bardzo niespotykanych branżach.

Dzięki pieniądzom z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki powstały m.in. firmy zajmujące się nowymi technologiami, przedsiębiorstwa produkcyjne, ale również takie, które świadczą usługi związane z czasem wolnym, turystyką i rekreacją: szkoła żeglarstwa, agencja arty-

styczna realizująca przedstawienia muzycz-no-taneczne inspirowane kulturą japońską, szkoła narciarska, portal rezerwacyjny czy usługi kosmetyczne. Małopolanie pokazują w ten sposób, że są aktywni i odpowiadają na potrzeby mieszkańców i regionu.

Program Operacyjny Kapitał Ludzki realizowany jest zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym. Za wdrażanie części regionalnej w Małopolsce odpowia-da Samorząd Województwa Małopolskiego. łączna wartość środków przeznaczonych na finansowanie projektów z POKL w la-tach 2007-2013 wyniosła w Małopolsce 610 109 789 euro. (OPR. MG)

Fundusze Czynią… CudaMuzeum sztuki Współczesnej w krakowie oraz renesansowy dwór obronny w szym-barku zostały laureatami Vi edycji konkursu „polska pięknieje – 7 Cudów Funduszy europejskich”, którego organizatorem było Ministerstwo rozwoju regionalnego. W ten sposób nagrodzono najlepsze projekty turystyczne, sportowe i rekreacyjne zrealizowane dzięki wsparciu finansowemu pochodzącemu ze środków ue.

Podstawowymi kryteriami oceny zgłoszo-nych do konkursu projektów były m.in. wpływ na atrakcyjność turystyczną i kul-turalną regionu, oryginalność wykonania oraz dopasowanie do struktury lokalnych potrzeb. Obydwa obiekty z Małopolski oka-zały się bezkonkurencyjne w kategoriach „rewitalizacja” (Muzeum Sztuki Współcze-snej w Krakowie) oraz „zabytek” (Renesan-

sowy Dwór Obronny w Szymbarku). Warto dodać, że do biura konkursu w sumie trafiło 311 zgłoszeń, w tym 26 z województwa małopolskiego. Co więcej, kategoria „re-witalizacja”, w której zwycięzcą ogłoszono Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie, była najliczniej obsadzoną.

Zarówno środki przeznaczone na remont renesansowego zespołu obronne-

go w Szymbarku, jak i adaptację do celów kulturalnych krakowskiego kompleksu przemysłowego pochodziły z Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. (MG)

Wręczenie nagród w konkursie „polska pięknieje – 7 Cudów Funduszy europejskich”.

spotkanie informacyjne dla studentów w krakowie.

Fot.

Mon

ika

Zięb

a

Fot.

Arch

iwum

UM

WM

5F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

AKTUALnOŚCI

MAłOPOLSKA ZMIEnIA SIę nA PLUS„Małopolska przemiana! sukcesy wdrażania Funduszy europejskich w Małopolsce” – takie właśnie hasło patronuje cyklowi wystaw prezentujących najciekawsze projekty zrealizo-wane w województwie małopolskim dzięki funduszom pozyskanym z unii europejskiej. Można je oglądać w 10 miejscowościach Małopolski od 23 kwietnia do 8 września.

Celem wystaw jest pokazanie skali pozy-tywnych zmian, które w ostatnich latach dokonały się w Małopolsce za sprawą unijnego dofinansowania. Wpłynęły one zarówno na rozwój społeczno-gospodarczy regionu, jak też poprawiły jakość życia jego mieszkańców oraz poziom zatrudnienia. Wsparcie pochodziło z trzech źródeł: Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (MRPO), Programu Operacyj-nego Kapitał Ludzki (PO KL) oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW).

najciekawsze projekty prezentowane są w centralnych punktach małopolskich miejscowości w postaci podświetlanych totemów. Ustawiono je na schematycz-nej mapie województwa z zaznaczonymi powiatami.

W tym roku wystawa w ramach akcji „Małopolska przemiana!” będzie jeszcze gościła w: Wadowicach (17-30 czerwca), Proszowicach (1-14 lipca), Mszanie (16-29 lipca), Muszynie (30 lipca-12 sierpnia), Krze-szowicach (13-25 sierpnia) oraz Ciężkowi-cach (26 sierpnia-8 września).

Więcej informacji o wystawie „Małopolska przemiana!” i szczegółowy harmonogram kolejnych imprez można znaleźć na stronie: www.fundusze.malopolska.pl. (MG)

zabawa i edukacjajuż po raz szósty samorząd Województwa Małopolskiego organizuje cykl letnich im-prez z Funduszami europejskimi. Wśród nich znajdą się Małopolskie pikniki europej-skie oraz Fundusze europejskie na sportowo.

Akcja została zainaugurowana 28 kwietnia podczas „Cracovia Maraton” w Krakowie i potrwa do 22 września, gdy w Tuchowie odbędzie się impreza pod nazwą „Bliźniacze Miasta”. W międzyczasie zawita do różnych zakątków Małopolski, oferując wszystkim jej mieszkańcom miłe spędzenie weeken-dowych popołudni pod znakiem dobrej zabawy z Funduszami Europejskimi.

Imprezy służą promocji Funduszy Europejskich i korzyści płynących z ich wy-

korzystania. Oprócz walorów edukacyjnych, gwarantują wiele atrakcji i cennych nagród, zarówno dla najmłodszych, jak i starszych. Wystarczy odwiedzić namiot promocyjny oraz funduszowy Facebook. Uczestnicy pikników mogą tam m.in. zagrać w grę planszową „Małopolska Gra o Dotacje” lub wziąć udział w castingu, którego tematem są Fundusze Europejskie. Z kolei na naj-młodszych czeka Funduszowa Akademia Malucha.

Wszyscy, którzy chcieliby sprawdzić, czy pikniki zawitają także do ich miejscowości, mogą wejść na: www.fundusze.malopolska.pl/pikniki/Strony/Piknikowy_szlak.aspx.

(OPR. MG)

Fundusze Europejskie na szczytach na przełomie czerwca i lipca tego roku odbywa się akcja „Fundusze europejskie na małopolskich szczytach górskich”, zorganizowana przez departament Funduszy euro-pejskich urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Podczas pięciu dni, od 27 czerwca do 4 lip-ca, konsultanci Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich (PIFE) w Małopolsce będą wędrowali po szczytach pięciu pasm górskich w Małopolsce. Odwiedzą Kaspro-wy Wierch w Tatrach, Jaworzynę Krynicką w Beskidzie Sądeckim, Luboń Wielki w Be-

skidzie Wyspowym, Turbacz w Gorcach oraz Palenicę Szczawnicką w Pieninach.

U podnóża gór staną Punkty Informacyj-ne, w których każdy turysta będzie mógł uzyskać informacje na temat form wsparcia z Unii Europejskiej. Porad będą udzielać konsultanci PIFE w Małopolsce.

Uczestnicy akcji odwiedzą także miejsca, które uzyskały wsparcie dzięki Funduszom Europejskim. Będą w schroni-skach na Turbaczu oraz Luboniu Wielkim, które zostały wyremontowane i unowo-cześnione dzięki realizacji projektu „ Mar-kowy produkt turystyki górskiej – „Zielone Schroniska” w paśmie Beskidów-Gorców- Pienin” dofinansowanemu z Małopolskie-go Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. (OPR. MG)

Fot.

Arch

iwum

UM

WM

Fot.

Arch

iwum

UM

WM

Wystawa „Małopolska przemiana!” w kętach.

pikniki europejskie są pretekstem do dobrej zabawy.

Tego lata w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK) będzie można

zobaczyć wystawę „Ekonomia w sztuce”, która realizowana jest w ramach serii łączącej sztukę ze sportem, historią, nauką czy religią.

Z kolei w Galerii Re, mieszczącej się w popularnym MOCAK-u, pokazywane będą prace studentów szkół artystycz-nych z całego świata. na początek swoje dokonania zaprezentują studenci krakow-skiej Akademii Sztuk Pięknych.

MOCAK nie zapomniał również o naj-młodszych. Dla dzieci zorganizowano cykl bezpłatnych zajęć pod hasłem „Lato w MOCAK-u”. Poprzez zabawę połączoną z kreatywnym myśleniem dzieci poznają sztukę współczesną, techniki malarskie oraz muzealne eksponaty.

Warto przypomnieć, że MOCAK zdobył główną nagrodę w konkursie „Polska Pięk-

nieje – 7 Cudów Funduszy Europejskich” w kategorii „rewitalizacja”.

na zwolenników sztuki dawnej czeka Muzeum Historyczne Krakowa. W dniu 15 czerwca rozpoczął się tam cykl imprez zatytułowanych „Średniowiecze da się lubić”. Liczne warsztaty, gry terenowe, inscenizacje oraz debaty z udziałem histo-ryków służą odkrywaniu sekretów życia w średniowiecznym mieście i poznawaniu tajników systemu obronnego dawnego Krakowa. Warsztaty prowadzone są na terenie Murów Obronnych, Barbakanu, Wieży Ratuszowej oraz Pałacu Krzysztofory, który również otrzymał dofinansowanie w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego.

spotkania z techniką Ciekawą propozycją dla osób zafascynowa-nych techniką jest wizyta w Muzeum Inży-nierii Miejskiej albo w Muzeum Lotnictwa Polskiego. Już 3 lipca, po raz dziewiąty swój kurs rozpocznie Krakowska Linia Muzealna nr „0”. Zabytkowy tabor komunikacji miej-skiej kursuje w każdą niedzielę i święta od godziny 11.00 do 18.30.

LATO W MIEŚCIE nie musi być nudne Kraków z licznymi muzeami, galeriami i teatrami jest kulturalną stolicą Polski, która tętni życiem o każdej porze roku. Turyści odwiedzający miasto latem mają okazję np. zapoznać się ze zbiorami sztuki nowoczesnej zgromadzonymi w MOCAK-u, uczestniczyć w „Krakowskich Nocach” czy też obejrzeć przedstawienia w ramach „Letniego Festiwalu Opery Krakowskiej”. Swoje podwoje szeroko otwierają również Muzeum Inżynierii Miejskiej czy Muzeum Lotnictwa Polskiego. Wiele z tych projektów nie byłoby możliwych do zrealizowania bez wsparcia funduszy unijnych.

MAłOPOLSKA InSPIRUJE

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

Fot. Jacek Leśniewski

Wystawa „Tramwaje na Wawrzyńca”.

W Muzeum lot-nictwa polskiego można obejrzeć ponad 200 różnych modeli samolotów i śmi-głowców.

Ciekawie zapowiadają się warsztaty zor-ganizowane dla dzieci w ramach „Elektryzu-jącego lata”. Podczas nich dzieci dowiedzą się m.in. dlaczego rzeczy się elektryzują, jak powstaje prąd czy urządzenie elektryczne można „nakarmić”, a także podejmą próbę budowy urządzenia do wytwarzania ładun-ku elektrostatycznego.

Oprócz tego, na gości czekają stałe eks-pozycje Muzeum, m.in. wystawa prezentu-jąca stare samochody i motocykle. Bogatą historię drukarstwa krakowskiego można zobaczyć w XIX-wiecznej hali tramwajo-wej. Z kolei rozwój sieci tramwajowej od momentu uruchomienia pierwszej linii tramwaju konnego do czasów współcze-snych prezentuje wystawa „Tramwaje na Wawrzyńca”.

Podczas najbliższych wakacji Muzeum Inżynierii Miejskiej, w ramach „Ogrodu Doświadczeń w Krakowie” (to kolejny pro-jekt realizowany ze środków MRPO na lata 2007-2013), proponuje wiele atrakcji łączą-cych szeroko pojętą edukację z rekreacją.

Podczas wakacji warto także zajrzeć do Muzeum Lotnictwa Polskiego, które znajduje się na terenie jednego z najstar-szych lotnisk Europy – Rakowice-Czyżyny. Zgromadzono tam ponad 200 eksponatów

związanych z historią lotnictwa, poczy-nając od starych awionetek po wojenne śmigłowce. Osobną część zbiorów tworzy ekspozycja silników lotniczych. Muzeum Lotnictwa Polskiego pracuje nad utworze-niem unikalnego na skalę światową Lot-niczego Parku Kulturowego, który połączy funkcje muzealne, dydaktyczne i rekreacyj-ne, stając się nie tylko miejscem spotkania z techniką lotniczą, lecz również „zielonymi płucami” Krakowa i regionu. Warto też nad-mienić, że Muzeum to w 2012 roku otrzy-mało nagrodę główną w konkursie „Polska Pięknieje – 7 Cudów Funduszy Europejskich” w kategorii „obiekt turystyczny”.

Coś dla melomanówna przełomie czerwca i lipca miłośnicy opery i baletu będą mogli uczestniczyć w „Letnim Festiwalu Opery Krakowskiej”. Jako że w 2013 roku obchodzimy 200. rocz-nicę urodzin Verdiego, przygotowano za-równo wystawę plakatów do spektakli tego kompozytora, jak i inscenizacje jego oper. Małgorzatę Walewską, znany mezzosopran, będzie można zobaczyć w „Trubadurze” wyreżyserowanym przez Laco Adamika. W ramach obchodów roku Verdiego cze-kają nas również inscenizacje „Traviaty” oraz

„Rigoletto”. Jubileusz uświetni koncert „Arie Oper Świata – Viva Verdi”, który odbędzie się w zabytkowej scenerii Zamku Królewskiego na Wawelu.

Wielbiciele barytonu Mariusza Kwietnia usłyszą go w tytułowej partii Eugeniusza Oniegina podczas zamknięcia sezonu artystycznego w Operze Krakowskiej, która powstała i została wyposażona przy udziale Funduszy Europejskich.

Dla miłośników lżejszych brzmień przygotowano „noc Jazzu”, która odbywa się w ramach cyklu „Krakowskie noce”. na całość przedsięwzięcia składają się: „noc Muzeów”, „noc Teatrów”, „noc Jazzu”, „noc Cracovia Sacra” oraz „noc Poezji”. nocne zwiedzanie ma na celu poznawanie niedostępnych na co dzień zakamarków scen krakowskich teatrów czy muzealnych pomieszczeń, ale także odkrywania uroku Krakowa jako miasta teatrów, poznawanie najnowocześniejszych osiągnięć jazzowych czy poszukiwanie zamkniętych w klasztor-nych skarbcach sakraliów.

KRYSTYNA JUSZCZUK-BUSZKO

7F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

MAłOPOLSKA InSPIRUJE

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

Fot. Jacek Leśniewski

HARMONOGRAM NAJWAżNIEJSZYCH IMPREZ ◗◗ Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK)

16.05-29.09 – „Ekonomia w Sztuce”

16.05-29.09 – „Spokojna Tour Now – Otwarcie Galerii Re”

27.06-29.09 – Piotr Lutyński „Terytorium”

27.06-29.09 – Charlotte Beadury „Kusicielka”

◗◗ Muzeum Historyczne Krakowa

15.06-03.10 – „Średniowiecze da się lubić” – gry terenowe, warsztaty, debata, inscenizacje

11.05-15.09 – „W bój lećmy zwyciężać...” – wystawa w 150. rocznicę powstania

styczniowego zorganizowana w Pałacu Krzysztofory

◗◗ Opera Krakowska – „Letni Festiwal Opery Krakowskiej”

4.06-5.07 – wystawa „Verdi 200” – wystawa plakatów do spektakli Giuseppe Verdiego z kolekcji Krzysztofa Dydo

28-30.06 – „Carmina Burana” Carla Orffa

1.07 – „Obsesje” w wykonaniu Polskiego Baletu Narodowego

3.07 – „Grand Pas...! – gala baletowa”

5.07 – „Rigoletto” Giuseppe Verdiego

◗◗ „Krakowskie Noce”

20-21.07 – „Noc Jazzu”

14-16.07 – „Noc Cracovia Sacra”

6-7.09 – „Noc Poezji”

◗◗ Muzeum Inżynierii Miejskiej

lipiec – „Elektryzujące lato” – cykl warszta-tów zorganizowanych z myślą o najmłod-szych, w ramach których zaznajomią się z takimi zagadnieniami, jak elekrostatyka, poznają zasady działania telefonu, dowie-dzą się, co to jest theremina oraz poznają historię krakowskiej zajezdni, w której obecnie mieści się Muzeum.

podczas najbliż-szych wakacji w operze kra-kowskiej będzie królował Verdi.

W ramach „krakowskich nocy” odbywa się m.in. „noc jazzu”.

kampania promująca małopolskie produkty regionalne, które mogą

się pochwalić europejskimi certyfika-tami jakości, została zainaugurowana 29 kwietnia 2012 roku podczas „Wyboru Chłopa Roku” w Racławicach. W sumie stoisko Województwa Małopolskiego było obecne na 20 lokalnych imprezach plenerowych w całym regionie. Oprócz skosztowania miejscowych smakołyków, uczestnicy mogli wziąć udział w licz-nych konkursach i zabawach. Olbrzymie zainteresowanie projektem sprawiło, że doczekał się on kontynuacji w 2013 roku. Tegoroczna edycja kampanii „Zasmakuj w Małopolsce” potrwa do końca wrze-

śnia – ostatnią jej odsłoną będzie „Zwyk bacowski” w Leśnicy.

Akcja służy promocji certyfikowanej żyw-ności z Małopolski zarówno wśród miesz-kańców regionu, jak i turystów, dla których wielokrotnie jest ona nie lada atrakcją. Wszak tutejsze sery, wędliny czy owoce cieszą się popularnością także w innych rejonach kraju.

Plenerowa formuła imprez w połączeniu z licznymi animacjami sprawia, że dostarcza-ją one dobrej zabawy wszystkim uczestni-kom, niezależnie od wieku.

Warto pamiętać, że produkty żywnościo-we mogą stać się atrakcyjną formą promocji regionu na równi z zabytkami, o czym przypominają choćby przykłady Hiszpanii czy Włoch. Małopolska zrobiła duży krok w tym kierunku, gdyż – o czym może nie każdy pamięta – to właśnie tu zarejestrowa-no pierwszy w Polsce certyfikowany produkt regionalny, czyli bryndzę podhalańską.

Pełen harmonogram imprez można zna-leźć na: www.zasmakujwmalopolsce.pl

MARIUSZ GOLAK

SMAKOWITA MAŁOPOLSKAMałopolska może pochwalić się nie tylko bogatym dziedzictwem kulturowym, ale także kulinarnym. Doskonałym pretekstem do poznania regionalnych specjałów była rozpoczęta w ubiegłym roku i kontynuowana w obecnym kampania pod nazwą „Zasmakuj w Małopolsce”, zorganizowana przez Samorząd Województwa Małopolskiego za pośrednictwem Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Kilkudziesięciu lokalnym imprezom towarzyszą prezentacje produktów i degustacje, w trakcie których uczestnicy odkrywają różnorodne smaki tutejszej kuchni.

8F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

RELACJA

ZAREJESTROWANE PRODUKTYZ MAŁOPOLSKI ◗◗ Certyfikat „Chroniona Nazwa Pochodzenia” posiadają: bryndza podhalańska, oscypek, redykołka (ser na bazie mleka owczego), karp zatorski, fasola „Piękny Jaś” .

◗◗ Certyfikat „Chronione Oznaczenie Geograficzne” posiadają: jabłka łąckie, suska sechlońska (podsuszana i podwę-dzana śliwka z pestką), chleb prądnicki, obwarzanek krakowski, kiełbasa lisiecka, jagnięcina podhalańska.

LICZY SIę DOBRY SMAK

ANDRZEJ BAńKA, zastępca dyrektora Departamentu Funduszy Europejskich w UMWM

Kampania promująca ma-łopolskie produkty regional-ne daje możliwość poznania

ich nie tylko mieszkańcom naszego wojewódz-twa, ale także licznie odwiedzającym nas tury-stom, i to nie tylko z Polski, ale i zagranicy. A trze-ba przyznać, że mamy się czym pochwalić w tej dziedzinie. Oscypek, bryndza podhalańska czy krakowski obwarzanek to nie lada gratka dla wszystkich miłośników regionalnych specjałów. Akcja „Zasmakuj w Małopolsce” okazała się przy-słowiowym strzałem w dziesiątkę, co potwierdzi-ły tłumy odwiedzające stoisko Województwa Małopolskiego na poszczególnych imprezach. Dlatego postanowiliśmy ją kontynuować także w  2013 roku. Serdecznie zapraszam do odwie-dzenia naszego stoiska promocyjnego.

krakowskie obwarzanki i chleb prądnicki to wybrane spośród 11 certyfikowanych produktów regionalnych z Małopolski.

Fot.

Arch

iwum

UM

WM

wskazówki.

kolejne miejsca na szlaku można od-naleźć tylko w przypadku rozwiązania

zagadki. Zwieńczeniem całej wyprawy jest skarb – skrzynka z pieczątką potwierdzającą odbycie wyprawy. Dzięki questom możemy stać się poszukiwaczami skarbów i przeżyć niecodzienną przygodę.

Taką formę promocji wybrało także Stowarzyszenie Dolina Karpia.

Wyprawa po skarbQuesty są atrakcyjną formą zwiedzania i odkrywania nowych miejsc. Ich celem jest zarówno promocja regionu poprzez nietypową formę turystyki, jak również ponowne odkrycie jego dziedzictwa kultu-rowego i przyrodniczego. Ponadto questy przyczyniają się do aktywizacji społeczno-ści lokalnej. Wpływają na zrównoważony rozwój regionów, szczególnie w zakresie ekoturystyki i turystyki wędkarskiej, pro-mocji produktów lokalnych oraz zachowa-nia i pielęgnowania tradycji rybactwa.

dla pieszych i rowerzystówObecnie na obszarze „Doliny Karpia” realizo-wane są trzy różne questy. Pierwszy z nich – pieszy, zatytułowany „Spacerem po stolicy Doliny Karpia”, prowadzi uliczkami Zatora, prezentując przy okazji historię i teraźniej-szość miasta. Wyprawa trwa

ok. 40 minut i rozpoczyna się w centrum Zatora, na parkingu przy Placu Kościuszki.

Kolejny quest o nazwie „Stawy, ludzie, ptaki” adresowany jest do rowerzystów. Wiedzie wzdłuż kompleksu stawów Spytko-wice i daje możliwość poznania różnorod-nej flory i fauny oraz miejsc związanych z gospodarką rybacką „Doliny Karpia”. Wyprawę należy rozpocząć w centrum Palczowic, przy kościele pw. św. Jakuba. Trasa questu biegnie utwardzonymi droga-mi gruntowymi, jak również asfaltowymi, dlatego miłośnikom rowerowych wypraw powinna sprawić wiele przyjemności.

Warto wspomnieć również o drugiej ro-werowej wyprawie „Szlakiem Radwanitów”,

prowadzącej do najciekawszych miejsc i zabytków Brzeźnicy. Wycieczkę należy rozpocząć w centrum miejscowości, przy pomniku znajdującym się po zachodniej stronie Urzędu Gminy. Czas przejazdu wynosi godzinę i 45 minut.

Szczegółowe informacje i opis questów można znaleźć na witrynie internetowej Stowarzyszenia Dolina Karpia: www.gruparybacka.dolinakarpia.org/questy

W tym roku planowane są kolejne questy finansowane ze środków Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sek-tora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013”.

OPR. MARIUSZ GOLAK

TURYSTYKA Z ZAGADKAMI

9F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

PROGRAM Z BLISKA

NIESTANDARDOWA PROMOCJA

ANNA śWIąTEK, kierownik Lokalnej Grupy Rybackiej Stowarzyszenie Dolina Karpia

Questing jest doskonałym sposobem na niestandardową promocję obszaru, gdyż pozwala odkrywać miejsca nieopisane w  przewodnikach. Jednocześnie forma „podchodów” kojarzy się uczestnikom z dzieciństwem, co dodatkowo po-tęguje chęć zapoznania się ze szlakiem i odkrycia skarbu. Uczestnicy takich wy-praw uważają je za świetną formą rekreacji i spędzenia wolnego czasu. Również

mieszkańcy „Doliny Karpia” w ten sposób zyskują szansę na odkrycie częstokroć nieznanych im do tej pory miejsc. Warto je poznać, bowiem „Dolina Karpia to tyle możliwości, ile karp ma ości”.

Coraz popularniejszym sposobem promocji dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionów jest questing. To forma zabawy skierowana zarówno do dzieci, jak i dorosłych, łącząca elementy gier terenowych i harcerskich podchodów. Polega na poruszaniu się nieoznakowanymi trasami, a w odnalezieniu drogi pomocne są wierszowane

„dolina karpia” to obszar atrakcyjny turystycznie i przyrodniczo, leżący na terenie siedmiu mało-polskich gmin, pomiędzy krakowem, oświęcimiem oraz Wadowicami i kalwarią zebrzydowską. pokryty jest wieloma stawami, dlatego chętnie odwiedzają go nie tylko wędkarze, których przy-ciągają liczne łowiska, ale też fotografowie i ornitolodzy. znaczna część terenów „doliny karpia” została objęta obszarem specjalnej ochrony natura 2000.

Fot.

Arch

iwum

UM

WM

HolownikTo projekt, w ramach którego w 100 mało-polskich instytucjach upowszechniana jest funkcja trenera zatrudnienia wspieranego. To nowe narzędzie aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy. Trener w relacji z klientem pracuje nad wieloma aspektami jego życia: pracą, edukacją, rodziną, czasem wolnym, traktując je jako integralne elementy planowania i podej-mowania decyzji.www.wup-krakow.pl

express do zatrudnieniaProjekt zakłada przygotowanie i przetesto-wanie możliwości efektywnego zlecania usługi pośrednictwa pracy przez podmioty publiczne (np. powiatowe urzędy pracy) podmiotom niepublicznym. Wyłoniona w przetargu agencja zatrudnienia otrzyma zadanie znalezienia pracy dla jak najwięk-szej liczby osób spośród 1 000 bezrobot-nych zrekrutowanych do projektu. Projekt jest realizowany do 30 czerwca 2015 roku.www.wup-krakow.pl

podmiotowe finansowanie kształceniaProjekt ma za zadanie wypracowanie systemu dystrybucji środków publicznych w formie bonów i zapewnienie możliwości ich wykorzystania wśród zweryfikowanych firm szkoleniowych. System obejmie rów-nież analizę potrzeb szkoleniowych MŚP, tak aby wybór szkolenia był uzasadniony realnym zapotrzebowaniem firmy i służył jej rozwojowi. www.pociagdokariery.pl

Broker innowacjiProjekt ma budować relacje biznesu ze środowiskiem akademickim w kontekście dynamicznie zmieniającej się sytuacji

gospodarczej i konieczności elastyczne-go dostosowywania się do niej. Oferuje równolegle usługi wspierające przed-siębiorców z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, ale także studentów oraz naukowców zajmujących się technologia-mi IT i ICT (Information and communica-tions technology). Są to usługi mające na celu wzmacnianie kompetencji na rynku pracy (różnego rodzaju szkolenia), wymia-nę wiedzy i doświadczeń, inspirowanie oraz realizację innowacyjnych pomysłów.www.brokerinnowacji.malopolska.pl

diamentProjekt ma na celu opracowanie, przete-stowanie i zaprezentowanie nowatorskie-go systemu pracy z uczniami zdolnymi, pozwalającego na wspieranie uzdolnień w zakresie języka angielskiego, matematyki, technologii informacyjno-komunikacyjnych i przedsiębiorczości oraz na doskonalenie kompetencji twórczego myślenia. Podsta-wowe założenie to odejście od tradycyjnych

form pracy z uczniem zdolnym, ukierunko-wanych na rozwijanie wiedzy o charakterze akademickim, na rzecz kompleksowych działań mających na celu identyfikację i rozwijanie umiejętności przedmiotowych i ponadprzedmiotowych, ze szczególnym uwzględnieniem twórczego myślenia.www.diament.edu.pl

spinJest to propozycja nowatorskiego modelu współpracy naukowców z przedsiębior-cami, umożliwiającego komercjalizację prowadzonych badań naukowych. Dzięki realizacji projektu potencjał drzemiący w Małopolsce jest lepiej wykorzystywany. Celem projektu jest wsparcie transferu wie-dzy w ramach współpracy przedsiębiorstw i jednostek naukowych poprzez opraco-wanie modelu transferu innowacji SPIn. Model wypracowany w ramach projektu przyczyni się do zwiększenia skuteczności współdziałania samorządu, przedsiębiorstw i uczelni wyższych w obszarze działalności innowacyjnej w regionie, podniesienia sku-teczności transferu technologii i lepszego wykorzystania potencjału uczelni wyższych przez przedsiębiorstwa w Małopolsce.

Więcej o realizowanych w Małopolsce innowacyjnych projektach przeczytać moż-na na www.fundusze.malopolska.pl.

OPR. MARIUSZ GOLAK

WYJść POZA SCHEMATProgram Operacyjny Kapitał Ludzki pozwala na realizację projektów innowacyjnych – perspektywicznych, pozwalających wyjść poza schemat. Środki unijne umożliwiły przetestowanie w praktyce nowych pomysłów, które usprawniają rynek pracy i zmieniają naszą rzeczywistość.

10F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

PROGRAM Z BLISKA

Fot.

Shut

ters

tock

projekty z zakresu B+R służą zwiększeniu innowacyjności i konkurencyjności

małopolskich firm. Motorem napędo-wym zmian ma być wdrażanie projektów naukowych oraz zacieśnianie współpracy z jednostkami badawczymi. Adresatami Działania 2.2 MRPO są zarówno przedsię-biorstwa, jak również jednostki naukowe, szkoły wyższe oraz organizacje badawcze.

nauka i biznesłączna wartość środków przeznaczonych na dofinansowanie projektów w ramach Działania 2.2 wynosi ok. 13 mln euro (ok. 54 mln zł). Maksymalna wartość jednego projektu nie przekracza kwoty 1 mln zł (w latach 2008-2011 wyniosła ona 400 tys. zł). Większe projekty otrzymują bowiem wsparcie w ramach Programu

Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013.

W ramach ww. działania dofinansowanie mogły uzyskać projekty realizowane indy-widualnie, ale szczególnie preferowane były projekty zakładające współpracę przedsię-biorstw z organizacjami badawczymi.

różnorodność projektówZ szerokiego spectrum instytucji dzia-łających w branży medycznej dotacje otrzymały np. przedsiębiorstwa specjalizu-jące się w diagnostyce mikrobiologicznej

i autoszczepionkach, prowadzące badania nad lekami przeciwnowotworowymi, probiotykami czy innymi substancjami mającymi korzystny wpływ na organizm ludzki. Dofinansowanie przyznano również innowacyjnej małopolskiej pracowni elastograficznej stosującej nowoczesną ultrasonograficzną metodę wykrywania zmian nowotworowych.

W ramach Działania 2.2 MRPO wspiera-ne są także projekty badawcze związane z odnawialnymi źródłami energii, zwłaszcza w zakresie biopaliw przyszłości. Dzięki wsparciu środkami UE przeprowadzone zo-stały prace związane z produkcją biopaliwa z rzepaku czy paliw alternatywnych, przy których zagospodarowane zostają duże ilości odpadów niebezpiecznych.

Badania prowadzone w ramach środków przeznaczonych z MRPO na działalność B+R przyczyniły się również do opracowa-nia zaawansowanych systemów informa-tycznych. Przykładem może być firma, która dzięki dotacji stworzyła specjalistyczny program do dokumentowania, analizy i rekonstrukcji zdarzeń drogowych i krymi-nalnych.

OPR. MARIUSZ GOLAK

INNOWACJE SIŁą GOSPODARKIW ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (MRPO) na lata 2007-2013 Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości sfinansowało wiele projektów z zakresu B+R, czyli wykorzystujących współpracę biznesu i nauki.

11F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

PROGRAM Z BLISKA

najczęstsze obszary innowacji w zakresie działalności B+r przedsiębiorstw dofinansowanych z działania 2.2 Mrpo Wsparcie komercjalizacji badań naukowych.

MOżLIWOść NOWYCH USŁUG

DR MIŁOSZ GRUCA, dyrektor ds. badań i rozwoju w spółce BioCentrum

Budowa i wyposażenie nowego laboratorium biochemicznego umożliwiło spółce BioCentrum realizację kompleksowych badań farmakodynamicznych in vitro, które są jednym z  etapów przedklinicznego rozwoju leków.

Realizacja projektu pozwoliła znacząco rozszerzyć obszar działalności, który obecnie obejmuje również prowadzenie prac badawczo-rozwojowych w obszarze leków biopochodnych, w tym zyskujących obecnie na znaczeniu leków biogenerycznych. Przy użyciu nowej aparatury moż-liwe jest także wykonywanie analiz surowicy, osocza krwi oraz innych próbek pobieranych od pacjentów, co otworzyło firmie możliwość świadczenia wyspecjalizowanych usług na potrze-by badań klinicznych.

Nowe laboratorium, oprócz świadczenia usług badawczych dla klientów z branży farmaceu-tycznej i biotechnologicznej, będzie wykorzystywane do prowadzenia własnych projektów B+R w ramach Grupy Kapitałowej Selvita, do której należy BioCentrum.

Inne

37%

14%11%

8%

7%

7%

6%

4%3%

3%

Inżynieria lądowa

Nauki chemiczne

Inżynieria mechaniczna

Rolnictwo, leśnictwo,rybołówstwo

Nauki biologiczne

Medycyna, biotechnologia,nanotechnologie

Elektrotechnika, elektronika, inżynieria informatyczna

Nauki o komputerach i informatyka

Inżynieria materiałowa

12F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

DOBRE PRAKT yKI

Małopolski System Informacji Turystycznej (MSIT) służy podnie-

sieniu atrakcyjności turystycznej regionu. Do projektu, realizowanego w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 przez Województwo Małopolskie, przystąpiło 25 gmin i powiatów.

Działania prowadzone w ramach MSIT objęły m.in. utworzenie nowych lub dostosowanie istniejących punktów Informacji Turystycznej (IT) do standardów określonych w programie. łącznie powstały 33 punkty IT, wyróżniające się spójną iden-tyfikacją wizualną (jednakowa kolorystyka

obejmuje zarówno wyposażenie wnętrz, jak i stroje pracowników). Z punktu widze-nia turysty ważna jest także ich lokalizacja

– działają one w najbardziej uczęszczanych miejscach (centrach miast, popularnych zabytkach).

na potrzeby projektu przygotowano 18 bezpłatnych wydawnictw w 7 wer-sjach językowych. łącznie wydrukowano 2,5 mln egzemplarzy. Wśród nich są m.in. publikacje na temat małopolskich zamków, parków narodowych i krajobra-zowych, agroturystyki, a także atrakcji dla najmłodszych.

Projekt uwzględnia również potrzeby osób niepełnosprawnych. Z myślą o nich utworzono stanowiska wyposażone w komputer (specjalny program odczy-tuje treści wyświetlane na ekranie) oraz obniżone biurka. Osoby niewidome oraz słabowidzące mają do dyspozycji materiały przygotowane w alfabecie Braille’a. Z myślą o nich opracowano również mapy wypukłe (tyflologiczne) oraz audioprzewodniki. MSIT to także dostępny całą dobę portal

informacyjny www.visitmalopolska.pl, gdzie można znaleźć informacje o zabyt-kach, bazie noclegowej, a także zaplano-wać trasę wycieczki. Oprócz tego, są tam informacje o godzinach otwarcia muzeów, a także o połączeniach autobusowych i ko-lejowych z miejscami wartymi odwiedzenia.

Dodatkowo w ramach projektu powsta-ło 69 tablic informacyjnych zlokalizowa-nych przy głównych atrakcjach turystycz-nych regionu, 18 tablic na parkingach przy drogach krajowych oraz 166 turystycznych znaków drogowych przy głównych dro-gach wojewódzkich i powiatowych.

KRYSTYNA JUSZCZUK-BUSZKO

ODKRYWANIE ZAKąTKóW MAŁOPOLSKI Z MSIT-EMMałopolski System Informacji Turystycznej ułatwia poznawanie uroków Małopolski, poruszanie się po szlakach dobrze znanych, jak i odkrywania miejsc nieznanych, a wartych zobaczenia. W punkach Informacji Turystycznej na turystów czeka wykwalifikowana obsługa oraz publikacje w wielu językach. MSIT uwzględnia także potrzeby osób niepełnosprawnych.

punkt informacji Turystycznej w nowym sączu.

PROJEKT: Małopolski SystemInformacji Turystycznej Typ programu: Małopolski Regionalny Program Operacyjny

Beneficjent: Województwo Małopolskie

Wartość dofinansowania: 14 045 432 zł

OBSŁUGA NA NAJWYżSZYM POZIOMIE

MARCIN PAŁACH, dyrektor Tarnowskiego Centrum Informacji

Turyści odwiedzający punkty IT mogą mieć pewność, że obsługujący ich pracownicy są profesjonalistami dysponującymi szczegółową wiedzą z zakresu szeroko rozumia-nej oferty turystycznej regionu i doświadczeniem w obsłudze klientów. Zakres i jakość świadczonych usług są kontrolowane w  procesie certyfikacji. Na tej podstawie po-szczególnym punktom IT przyznawane są gwiazdki – od 1 do 4. Im wyższa kategoria, tym wyższy poziom obsługi. W punktach oznaczonych 4 gwiazdkami personel musi

potrafić komunikować się w przynajmniej dwóch językach obcych. Punkty z największą liczbą gwiazdek obligatoryjnie są również przystosowane do obsługi turystów niepełnosprawnych. Wysoka jakość ofero-wanych usług, rzetelna i kompletna informacja o atrakcjach regionu, a przede wszystkim budowa spraw-nej i funkcjonalnej sieci Informacji Turystycznych w województwie małopolskim to cele, które zostały po-stawione na etapie prac nad MSIT i wydaje się, że są one bardzo dobrze realizowane. Ich funkcjonowanie mogliśmy przetestować m.in. podczas Euro 2012.

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

od lat schroniska są stałym elemen-tem krajobrazu górskiego, a żaden

szanujący się turysta nie wyobraża sobie wspinaczki bez możliwości odpoczynku w przytulnym miejscu. niestety, wiele z nich nie spełnia już współczesnych standardów. Dlatego powstał projekt, który ma zmienić wizerunek schronisk znajdują-cych się w Tatrach Wysokich oraz paśmie Beskidów-Gorców-Pienin.

nowe stare schroniskaPodstawą zmian było podniesienie jakości istniejących schronisk. W tym celu m.in. za-gospodarowano miejsca odpoczynku w ich najbliższym sąsiedztwie, wybudowano

lub gruntownie wyremontowano kuchnie, łazienki oraz suszarnie. Pojawiły się również środki pierwszej pomocy (defibrylatory), a także punkty naprawy sprzętu tury-stycznego, odbioru odpadów i ładowania urządzeń osobistych IT. Z myślą o ochronie unikatowego środowiska naturalnego w wybranych schroniskach zmodernizowa-no oczyszczalnie ścieków, zainstalowano kolektory słoneczne oraz ustawiono pojem-niki do segregacji odpadów. Dzięki temu każdy turysta może odpocząć w naprawdę komfortowych warunkach.

Góry także dla amatorówZ myślą o mniej wprawnych turystach, któ-rzy nie planują zapuszczać się w wyższe partie gór, w ramach projektu w schro-niskach przygotowane zostały bardzo inte-resujące ekspozycje i regionalne aranżacje promujące dziedzictwo kulturowe regionu

– m.in. poświęcone papieżowi Janowi Pawłowi II oraz kulturze górskiej. Sprawiają one, że nawet pobyt w dolinach może stać się dużą atrakcją.

Projekt bazuje na walorach przyrodni-czych i krajobrazowych małopolskich gór. Czy sprawi, że na szlakach pojawi się więcej turystów? najbliższe wakacje powinny przynieść odpowiedź na to pytanie.

MARIUSZ GOLAK

PRZYJAZNE GóRYDzięki środkom pochodzącym z Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 18 schronisk górskich, zlokalizowanych w paśmie między Jaworzyną Krynicką a Leskowcem, zostało wyremontowanych i wyposażonych m.in. w nowe kuchnie, a także punkty doładowania telefonów oraz środki pierwszej pomocy. To dobra informacja dla wszystkich miłośników aktywnej turystyki.

13F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

DOBRE PRAKT yKI

schronisko pTTk na Markowych szczawinach.

GóRY – PRODUKT MARKOWY

JERZY KALARUS, prezes spółki PTTK Karpaty

Zrealizowane prace uno-wocześniają ofertę turystyki aktywnej i  sprzyjają dalsze-mu jej rozwojowi. W  schro-

niskach PTTK zmodernizowano ogólnodostępne i  zwyczajowo nieodpłatne kuchnie turystyczne i  suszarnie odzieży. Wyposażono schroniska w punkty naprawy sprzętu, ładowarki telefonów komórkowych i  urządzeń GPS. Dostępny także z  turystycznego szlaku system multimedialnej informacji turystycznej o  wolnych miejscach w schroniskach z możliwością ich rezerwacji i nie-odpłatnym internetem w  obiekcie czy defibryla-tory, czynią turystykę górską bardziej bezpieczną. Zagospodarowane otoczenia schronisk, stoły, ławy, tarasy i  miejsca widokowe, rewaloryzacja wnętrz niektórych obiektów, a  także okoliczno-ściowe wystawy i prezentacje uatrakcyjniają po-byt turystów. Mapy i przewodnik po narciarskich szlakach skiturowych przyciągają zwolenników uprawiania tej formy zimowej turystyki. Zmoder-nizowane schroniskowe oczyszczalnie ścieków, sanitariaty, uregulowana gospodarka odpadami (segregacja, pojemniki, prasy zgniatające) spra-wiają, że nawet wzmożony ruch turystyczny nie będzie szkodził przyrodzie Tatr.

PROJEKT: Markowy produkt turystyki górskiej„Zielone schroniska” w Tatrach PolskichTyp programu: Małopolski Regionalny Program Operacyjny

Beneficjent: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze

Wartość dofinansowania: 1 984 309 zł

PROJEKT: Markowy produkt turystyki górskiej „Zielone schroniska” w paśmie Beskidów-Gorców-PieninTyp programu: Małopolski Regionalny Program Operacyjny

Beneficjent: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze

Wartość dofinansowania: 3 812 135 zł

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

Małopolska Gmina Racławice, choć nie-wielka, jest w naszym kraju powszech-

nie rozpoznawalna. Historycznie wiąże się z osobą Tadeusza Kościuszki i – oczywiście – z bitwą, która miała miejsce podczas insurek-cji kościuszkowskiej w kwietniu 1794 roku. Dzięki niej Racławice chlubnie zapisały się na kartach podręczników historii.

Historia i teraźniejszośćOprócz historii, Racławice mogą pochwalić się wyjątkowo malowniczym położeniem, które zachęca turystów do odwiedza-nia tych okolic. Aby uatrakcyjnić ofertę turystyczną gminy i lepiej wykorzystać jej potencjał, władze Racławic postanowiły wybudować wieżę widokową we wsi Dosłońce, a także stworzyć ścieżkę zdrowia w leżących nieopodal Racławic Janowicz-kach. Realizacja tego przedsięwzięcia była możliwa dzięki projektowi pn. „Rozbudowa infrastruktury turystycznej Gminy Racła-wice poprzez budowę wieży widokowej w Dosłońcu i ścieżki zdrowia w Janowicz-kach”. Całkowita wartość projektu wyniosła ok. 500 tys. zł, a unijne dofinansowanie sięgnęło niemal 300 tys. zł.

dla mieszkańców i turystówWieża widokowa, która powstała dzię-ki projektowi, ma wysokość ok. 15 m i drewnianą konstrukcję. na wysokości 9 m znajduje się taras, z którego rozpościera się malowniczy widok. Gdy pogoda dopisuje, można z niej nawet dostrzec majaczącą na horyzoncie panoramę Tatr. W bezpośred-nim sąsiedztwie wieży zostały umiejsco-wione drewniane stoły i ławy oferujące strudzonym wędrówką turystom miejsce na wypoczynek.

Turystom i mieszkańcom gminy służy również ścieżka zdrowia utworzona na terenie miejscowości Janowiczki. Składa się ona z trzech stref. Pierwsza z nich została wykonana z drobnego i grubego kamienia, ścinków drewnianych i bali. Tu należy poru-szać się boso, gdyż zastosowane materiały podczas kontaktu ze stopą przynoszą uczucie relaksu i odprężenia.

Druga strefa ścieżki, z nawierzchnią ka-mienną, służy komunikacji. natomiast osta-nia, za sprawą 14 drewnianych zestawów do ćwiczeń ruchowych, stanowi atrakcję dla miłośników aktywnego wypoczynku.

Warto wspomnieć, że w Dosłońcu, przy wykorzystaniu środków z Małopolskiego Programu Operacyjnego (dofinansowanie w wysokości 5 mln zł), zostało oddane do użytku również centrum szkoleniowo-rekre-acyjno-sportowo-gastronomiczne. Obiekt ten bardzo mocno wzmacnia gospodarczo region i oferuje kompleksową obsługę ru-chu, tak biznesowego, jak i turystycznego.

ANNA RADUCHA-ROMANOWICZ

RACŁAWICE STAWIAJą NA TURYSTYKę I REKREACJęPołożone na lekko pofałdowanej Wyżynie Miechowskiej Racławice mają sporo do zaoferowania turystom – zarówno tropiącym ślady naszej historii, jak też potrzebującym relaksu i odpoczynku.

14F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

DOBRE PRAKT yKI

Ścieżka zdrowia w janowiczkach.

Wieża widokowa we wsi dosłońce.

PROJEKT: Rozwój oferty turystycznej Dosłońca poprzez inwestycje w infrastrukturę szkoleniowo-rekreacyjno--sportowo-gastronomiczną spółki Start Travel Typ programu: Małopolski Regionalny Program Operacyjny

Beneficjent: Start Travel sp. z o.o.

Wartość dofinansowania: 5 000 000 zł

PROJEKT: Rozbudowa infrastruktury turystycznej Gminy Racławice poprzez budowę wieży widokowej w Dosłońcu i ścieżki zdrowia w Janowiczkach Typ programu: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

Beneficjent: Gmina Racławice

Wartość dofinansowania: 293 904 zł

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

ATRAKCYJNY WYPOCZYNEK

ADAM SAMBORSKI, wójt Gminy Racławice

Budowa infrastruktury turystycznej służącej zarówno mieszkańcom, jak i turystom wpły-nęła pozytywnie na postrzeganie obszaru oraz na wzrost jego atrakcyjności. Zarówno wieża widokowa w Dosłońcu, jak i ścieżka zdrowia w Janowiczkach są magnesem dla gości szukających atrakcyjnych miejsc na sobotnio-niedzielny wypoczynek z  rodziną lub znajomymi. Natomiast funkcja rekreacyjna tych obiektów daje mieszkańcom naszej gminy możliwość aktywnego spędzenia wolnego czasu.

Wędrując szlakiem „Podegrodzie przez wieki”, turyści mają okazję poznać

dziedzictwo i dorobek kilkudziesięciu pokoleń, które zamieszkiwały ten obszar. Zdobyte przez gminę fundusze pozwo-liły na przygotowanie bazy turystycznej, remont kilku obiektów, ogrodzeń, sali spotkań i pomieszczeń, a także postawienie tablic informacyjnych.

znaki przeszłościTrasa obejmuje obiekty charakterystyczne dla kultury Lachów Sądeckich. Podegrodzie

może pochwalić się bogatą spuścizną materialną przodków, a mieszkańcy miasta i okolicznych miejscowości wciąż kultywują tradycje ludowe, które przekazywane są z pokolenia na pokolenie.

Podstawowym atutem naszej gminy jest położenie geograficzne, przywiązanie do tradycji oraz zabytki. To idealne miejsce dla turystów, którzy potrafią docenić piękno kra-jobrazów, jak i tradycje historyczne – uzasad-nia inwestycję Małgorzata Gromala, wójt Gminy Podegrodzie.

Wędrówka po historii podegrodzia◗◗ Gminny Ośrodek Kultury w Podegro-

dziu – nie tylko pełni funkcje kulturalne, ale przede wszystkim jest centrum informacji i promocji gminy. W ramach projektu wyremontowano ogrodzenie oraz część wnętrza.

◗◗ Tradycyjna Zagroda Lachowska „Ku-balówka” – drewniana zagroda lachow-

ska, składająca się z chałupy, spichlerza i kuźni, znajduje się w samym centrum współczesnego Podegrodzia. Organizo-wane są tu imprezy kulturalne, pokazy ginących zawodów. W ramach projektu przeprowadzono impregnację budynków oraz obito deskami ściany spichlerza.

◗◗ Kaplica św. Anny – dotrzeć tu można z „Kubalówki” przez „Starą Drogę”. Baroko-wa kaplica z 1631 roku jest najstarszym zabytkiem Podegrodzia. W ramach pro-jektu zamontowano tablicę informacyjną i kosze na śmieci.

◗◗ Kapliczka obok Grobli – podążając trasą z Kapliczki św. Anny do „Kapliczki obok Grobli”, mijamy bardzo ważne miejsce dla mieszkańców Podegrodzia

– pomnik bł. Ojca Stanisława Papczyń-skiego, założyciela Zakonu Marianów.

„Kapliczka obok Grobli” pod wezwaniem

św. Kunegundy znajduje się w sąsiedz-twie X-wiecznego grodu „Grobla”.

◗◗ Budynek „Starej Plebanii” – miejsce spotkań mieszkańców zrzeszonych w różnego rodzaju organizacjach, stowa-rzyszeniach, wspólnotach. Remont objął salę spotkań, korytarz i toalety.

◗◗ Kościół Parafialny św. Jakuba w Po-degrodziu – zbudowany został w latach 1831-1835. Ołtarze z wyposażeniem kościoła wpisane są do rejestru zabytków. W ramach projektu wzbogacił się o tablice informacyjne. ARKADIUSZ KACZANOWSKI

śCIEżKą PRZEZ WIEKIPodegrodzie to jedna z najstarszych miejscowości w Polsce, kolebka kultury ludowej Lachów Sądeckich. W trosce o zachowanie tego dziedzictwa, ale też z potrzeby jego promowania powstał szlak historyczno-turystyczny.

15F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

DOBRE PRAKT yKI

PROMOCJA PRZEZ HISTORIę

MAŁGORZATA GROMALA, wójt Gminy Podegrodzie

Gmina Podegrodzie słynie ze swoich walorów historyczno-turystycznych. Bogactwo krajobra-zów i zabytków kulturowych w połączeniu z tra-dycją folklorystyczną sprawiło, że przystąpiliśmy do realizacji programu. Trasa ścieżki została wy-znaczona w celu podkreślenia największych wa-lorów gminy oraz podniesienia ich atrakcyjności. W pobliżu obiektów i miejsc znajdujących się na trasie postawiono tablice informacyjne, które pozwolą turystom na łatwe zlokalizowanie na-szych zabytków. Dzięki temu nawet mniej znane walory gminy zostaną dostrzeżone.

PROJEKT: ścieżka historyczno-turystyczna „Podegrodzie przez wieki”Typ projektu: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

Beneficjent: Gmina Podegrodzie

Wartość dofinansowania: 118 405 zł

kapliczka znajdująca się na szlaku.Tradycyjna zagroda lachowska.

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

Fot.

Jace

k Le

śnie

wsk

i

z projektu „Akademia Małopolskiej Turystyki na 5+” skorzystało już ponad

700 pracowników reprezentujących przeszło 420 firm mikro, a także małych i średnich przedsiębiorstw, w których tkwi największy potencjał rozwojowy, a któ-re – często z braku odpowiedniej wiedzy

– do tej pory nie w pełni wykorzystywały swoje możliwości. Środki na realizację projektu przyznał Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, który również sprawuje nad nim nadzór.

Gastronomiczny savoir-vivrePod okiem wykwalifikowanych trenerów, korzystając z profesjonalnych materiałów szkoleniowych, uczestnicy nabierają umie-jętności z zakresu carvingu – artystycznego rzeźbienia i wykonywania dekoracji z owo-ców oraz warzyw, sztuki barmańskiej (m.in. organizowania pracy za barem), obsługi gości czy miksowania koktajli z elementami barmańskiego freestyle’u. Szkolenia z za-kresu savoir-vivre’u pozwalają uczestnikom poznać techniki postępowania z klientami w trudnych sytuacjach oraz nawiązać rela-cje z gośćmi. Poza tym szczególny nacisk położono na zajęcia z marketingu tury-

stycznego, podczas których kursanci uczą się zarządzania przedsiębiorstwem, plano-wania i realizowania strategii marketingo-wej, promowania firmy oraz rywalizowania na rynku usług turystyczno-hotelarskich przy wykorzystaniu najnowszych technik.

Warto się szkolićZarówno uczestnicy, jak i organizatorzy szkoleń są przekonani o korzystnym wpływie programu na jakość świadczonych w regionie usług.

Realizowane szkolenia podniosą jakość świadczonych usług w branży turystyczno-ho-telarskiej w Małopolsce – nie ma wątpliwości Anna Kocemba-Tokarska, kierownik projektu

„Akademia Małopolskiej Turystyki na 5+”. Z kolei wyższa jakość wpłynie na zwiększenie atrakcyjności regionu, a tym samym turyści będą chętniej wracać, szukając miłej, profesjo-nalnej obsługi, cieszących zarówno podniebie-nie, jak i oczy smaków i dekoracji z owoców czy warzyw oraz relaksujących wieczorów podczas pokazów barmańskich. Ponadto umiejęt-ności sprzedaży poprzez wybrane narzędzia marketingu turystycznego zwiększą promocję regionu w mediach i internecie.

JADWIGA DEKA

TURYSTYKA NA PIąTKę Z PLUSEMProjekt o nazwie „Akademia Małopolskiej Turystyki na 5+”, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, pozwoli małopolskiej branży gastronomiczno-hotelarskiej na znaczne podniesienie poziomu świadczonych usług.

16F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

DOBRE PRAKT yKI

PROJEKT: Akademia Małopolskiej Turystyki na 5+ Typ programu: Program Operacyjny Kapitał Ludzki

Beneficjent: Federacja Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP

Wartość dofinansowania: 1 719 325 zł

Carving polega na wykonywaniu efektownych zdobień z owoców i warzyw.

WYżSZE KWALIFIKACJE TO ATUT NA RYNKU

ANNA KOCEMBA-TOKARSKA, kierownik projektu „Akademia Małopolskiej Turystyki na 5+”

Korzyści z udziału w szkoleniach polegają na zdobyciu zawodowych kwalifika-cji i umiejętności, które można wykorzystać bezpośrednio w pracy zawodowej, takich jak artystyczne rzeźbienie w owocach i warzywach, znajomość technik z zakresu miksologii, przygotowywanie koktajli i drinków, savoir-vivre w stosun-ku do klientów hoteli i restauracji. Duży nacisk kładziemy na praktyczne wyko-

rzystanie nowoczesnych narzędzi marketingowych do sprzedaży produktów i usług turystycznych.

Fot

. Shu

tter

stoc

k

Beneficjenci, którzy zrealizowali projekty w ramach Małopolskiego Regionalnego

Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, zobowiązani są do zachowania trwałości projektu zgodnie z art. 57 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z późn. zm., a także do poddania się kontroli trwałości projektu w okresie 5 lat od dnia zakończenia realizacji (lub 3 lat w przypadku beneficjentów będą-cych MŚP).

projekt pod specjalnym nadzoremZasady monitorowania projektu w okresie trwałości oraz zasady przeprowadzania kontroli przez IZ MRPO ujęte są w „Wytycz-nych Instytucji Zarządzającej MRPO w za-kresie kontroli i monitorowania projektów” zamieszczonych na stronie internetowej: www.fundusze.malopolska.pl, w dziale

„Wytyczne MRPO”. Monitoringiem w okre-sie trwałości objęte są wszystkie projekty MRPO zakończone i prawidłowo rozliczone. Moment, w którym rozpoczyna się okres trwałości projektu, następuje, gdy projekt zostanie zakończony rzeczowo i finansowo, a beneficjent otrzyma płatność końcową od IZ MRPO. Zatem za datę rozpoczęcia okresu trwałości należy przyjąć dzień prze-kazania beneficjentowi środków ostatniej płatności na rzecz projektu przez IZ (liczony od dnia następującego po dniu ostatniej płatności na rzecz projektu).

konieczne sprawozdanieBeneficjenci, którzy zakończyli realizację projektu, zobligowani są do corocznego składania do IZ MRPO (do 15 lipca) „Spra-wozdania w zakresie monitorowania pro-

jektu w okresie trwałości”, które obejmuje następujące obszary:i. informacje ogólne – konieczne do

weryfikacji, czy od zakończenia realizacji projektu zaszły zasadnicze modyfikacje w świetle art. 57 Rozporządzenia Rady nr 1083/2006.

ii. promocja projektu – potwierdzenie, że beneficjent nadal stosuje odpowiednie środki informowania i promocji projektu zgodnie z umową o dofinansowanie projektu.

iii. Wskaźniki realizacji projektu – potwier-dzenie, czy wskaźniki produktu osiągnię-te w ramach projektu są nadal utrzymane, a także monitorowanie wskaźników rezultatu do planowanych do osiągnięcia w wyniku realizacji projektu.

iV. kwalifikowalność podatku VaT – jeżeli na etapie realizacji projektu beneficjent oświadczał, że nie ma prawnej możliwo-ści odliczenia podatku VAT i w związku z tym podatek ten był kwalifikowany w projekcie, konieczna jest weryfikacja, czy beneficjent nie uzyskał prawnej możliwości odliczenia podatku (lub jego części), a tym samym wartość tego podatku stałaby się kosztem niekwalifi-kowalnym. narzędziem weryfikacji jest

MOnITOROWAnIE projektuPodpisanie umowy o dofinansowanie projektu to moment, kiedy wnioskodawca staje się beneficjentem. Beneficjentem, przed którym stoi szereg zadań i obowiązków – musi on zrealizować projekt, rozliczyć go, a także utrzymać jego trwałość w terminie przewidzianym przepisami. Wszystkie te działania są monitorowane przez Instytucję Zarządzającą.

17F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

PORADnIK BEnEFICJEnTA

Fot. Shutterstock

ankieta VAT, stanowiąca załącznik do sprawozdania. Obejmuje ona zestaw pytań, które pozwolą beneficjentowi precyzyjnie określić swoją aktualną sytu-ację w odniesieniu do kwalifikowalności podatku VAT.

V. Generowanie dochodu w projekcie – monitorowaniem dochodu objęte są projekty, których wartość całkowita po realizacji przekracza równowartość 1 mln euro, z wyłączeniem projektów objętych zasadami pomocy publicznej (m.in. regionalna pomoc inwestycyjna, pomoc de minimis, pomoc na projekty z zakresu energetyki, pomoc dla instytu-cji otoczenia biznesu), a także realizo-wanych w ramach Działań 4.1 Rozwój infrastruktury drogowej, 7.4 Poprawa bezpieczeństwa ekologicznego oraz ochrona przed skutkami klęsk żywioło-wych oraz 9.3 Przygotowanie inwestycji strategicznych. podstawowymi pytaniami w tym zakresie są:

◗◗ Czy w ramach projektu pojawiły się inne lub/i nowe źródła przychodów, o których mowa w art. 55 ust. 1 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006?

◗◗ Czy nastąpiły istotne zmiany w stosowanej dotychczas polityce taryfowej (cenowej)?Jeżeli na pytania udzielono twierdzą-cej odpowiedzi, beneficjent winien dokonać aktualizacji analizy finansowej i przedłożyć ją wraz ze sprawozdaniem w celu weryfikacji przyznanego pozio-mu dofinansowania.

Vi. zgodność projektu z politykami horyzontalnymi – beneficjent winien wskazać, czy zrealizowany projekt nadal jest zgodny z politykami horyzontalnymi określonymi we wniosku aplikacyjnym.

Vii. archiwizacja – obszar ten dotyczy miejsca przechowywania dokumentacji związanej z projektem oraz potwier-dzenia, czy dokumentacja przecho-wywana jest zgodnie z „Wytycznymi IZ MRPO w zakresie zasad archiwizacji dokumentów”.Wraz ze sprawozdaniem należy przeka-zać do IZ MRPO załączniki wymagane w zależności od charakteru projektu. Główne z nich to:

◗◗ ankieta o kwalifikowalności podatku VAT, kopia deklaracji VAT, kopia indywidual-nej interpretacji Izby Skarbowej w zakre-sie kwalifikowalności podatku VAT;

◗◗ zaktualizowana analiza finansowa; ◗◗ oświadczenie o osiągnięciu wskaźników

rezultatu wraz z kopiami dokumentów potwierdzającymi ich realizację;

◗◗ wyciągi z protokołów kontroli prze-prowadzonych przez inne instytucje w zakresie projektu;

◗◗ ankieta dotycząca kontraktu z nFZ (doty-czy jedynie projektów Zakładów Opieki Zdrowotnej zrealizowanych w ramach działania 5.2 oraz 6.3. schemat A).

przykre konsekwencjeW przypadku, gdy w okresie trwałości wy-stąpią zasadnicze modyfikacje w projekcie, wydatki związane z elementami projektu poddanymi modyfikacji muszą zostać zwrócone do IZ MRPO wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatko-

wych. IZ MRPO posiada kompetencje do określenia rozmiaru szkody i uznania części wydatku za niekwalifikowalny!

W oparciu o wyniki sprawozdań IZ MRPO każdego roku dokonuje analizy ry-zyka wśród wszystkich projektów objętych monitoringiem trwałości. Analiza uwzględ-nia takie aspekty, jak: obszar tematyczny projektu, typ beneficjenta, dochodowość, wartość kosztów kwalifikowalnych, kwali-fikowalność podatku VAT, ocena opiekuna. W wyniku analizy ryzyka wybierana jest grupa projektów, w przypadku której IZ MRPO przeprowadza kontrolę trwałości w terenie, weryfikując, czy projekt funk-cjonuje zgodnie z założeniami i stanem opisanym w sprawozdaniu.

W celu ułatwienia beneficjentom przygotowania sprawozdań oraz kore-spondencji z IZ MRPO został opracowany system elektroniczny pn. „e-RPO”, w którym zamieszczone są wymagane, aktualne formularze gotowe do wypełnienia. Po wypełnieniu dokumenty przekazywane są automatycznie do IZ MRPO w wersji elektronicznej. Wymagają one jednak opa-trzenia ich przez beneficjentów kwalifiko-wanym podpisem elektronicznym.

Wychodząc naprzeciw potrzebom bene-ficjentów, każdego roku, przed terminem składania sprawozdań organizowane są szkolenia praktyczne dla osób przygoto-wujących sprawozdania, które obejmują prezentacje poszczególnych obszarów me-rytorycznych sprawozdania, jak i omówie-nie technicznego aspektu jego wypełnienia i przesłania poprzez platformę „e-RPO”.

ZESPóŁ DS. REALIZACJI PROJEKTóW, DEPARTAMENT FUNDUSZY EUROPEJSKICH UMWM

18F u n d u s z e europejskie dla Małopolski

PORADnIK BEnEFICJEnTA

TRWAŁOść OPERACJI 1. Państwo członkowskie lub instytucja zarzą-

dzająca zapewniają, że operacja zachowuje wkład funduszy, wyłącznie jeżeli operacja ta, w  terminie pięciu lat od zakończenia operacji lub trzech lat od zakończenia ope-racji w państwach członkowskich, które sko-rzystały z możliwości skrócenia tego termi-nu w celu utrzymania inwestycji lub miejsc pracy stworzonych przez MŚP, nie zostanie poddana zasadniczym modyfikacjom:

a) mającym wpływ na jej charakter lub warunki jej realizacji lub powodującym uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny;

oraz

b) wynikającym ze zmiany charakteru wła-sności elementu infrastruktury albo z za-przestania działalności produkcyjnej.

ARTYKUŁ 57, PKT. 1 ROZPORZąDZENIA RADY NR 1083/2006

Fot.

Shut

ters

tock

1.  Dzięki dofinansowaniu 11 mln zł z programu operacyjnego in-frastruktura i Środowisko możliwe było odnowienie dziedzińca ze-wnętrznego Zamku Królewskiego na Wawelu.

2.  W  Lusławicach otwarto europejskie Centrum Muzyki. Ośrodek ma kształcić młode talenty muzyczne z Polski i całego kontynentu. Budowa Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach była możliwa dzięki środkom z Programu Operacyjnego Infrastruk-tura i Środowisko.

3.  Aż dwa projekty z  Małopolski otrzymały w tym roku nagrodę w  konkursie „polska pięknieje – 7 Cudów Funduszy europejskich”. Małopolskie projek-ty zwyciężyły w  kategorii „rewitalizacja” – Muzeum Sztuki Współczesnej oraz w kategorii „zabytek” – Renesansowy Dwór w Szymbarku.

CZY WIESZ, żE…

ODPOWIEDZ NA PYTANIAOgłaszamy konkurs wiedzy o Małopolsce i wykorzystaniu Funduszy Europejskich w naszym województwie. Wystarczy prawidłowo odpowiedzieć na poniższe pytania, a następnie przesłać odpowiedzi na e-mail: fem@publikator.com.pl lub pisemnie na adres – Publikator, ul. Cieszyńska 3 A, 15-425 Białystok. Koniecznie z dopiskiem „Odpowiedz na pytania”. Do odpowiedzi należy dołączyć swoje dane osobowe – imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer telefonu. Wygrają trzy pierwsze osoby, które najszybciej przyślą prawidłowe odpowiedzi.

1. Ile regionalnych produktów żywnościowych z Małopolski może poszczycić się certyfikatem „Chroniona nazwa Pochodzenia” oraz „Chronione Oznaczenie Geograficzne”? a. 10b. 11c. 12

 2. Z okazji przypadającej w 2013 roku 200. rocznicy urodzin słynne-

go kompozytora Opera Krakowska, która powstała przy udziale Funduszy Europejskich, przygotowała w czerwcu i lipcu insceni-zacje jego oper. O którego kompozytora chodzi?a. Giuseppe Verdib. Giacomo Puccinic. Gioacchino Rossini

3. Realizowany w Małopolsce w ramach Programu Operacyjne-go Kapitał Ludzki nowatorski projekt testujący system pracy z uczniami zdolnymi nosi nazwę:a. rubinb. diamentc. szmaragd

4. Które z podanych obiektów zostały nagrodzone w tegorocznym konkursie „Polska Pięknieje – 7 Cudów Funduszy Europejskich”?a. Zamek w nowym Wiśniczu oraz budynek grodu starościńskie-

go w Bieczu

b. Kopalnia soli w Wieliczce oraz Willa Domańskich w nawojowej Górze

c. Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie oraz Dwór Obronny w Szymbarku

 5. Questing to...

a. atrakcyjna forma aktywnej turystykib. tytuł najnowszego filmu Quentina Tarantinoc. jeden ze sposobów prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej

na zwycięzców czekają:◗◗ i miejsce – odtwarzacz Mp4 4GB◗◗ ii miejsce – pamięć usB 2.0 16 GB◗◗ iii miejsce – mysz optyczna

lista nagrodzonych osób zostanie opublikowana w kolejnym numerze biuletynu „Fundusze europejskie dla Małopolski”. O wygranej poinformujemy zwycięzców także telefonicznie lub e-mailem. Regulamin konkursu dostępny jest na stronie interneto-wej: www.fundusze.malopolska.pl.

zwycięzcy poprzedniej edycji konkursu:◗◗ artur szyszkiewicz◗◗ anna kaleta-Marek◗◗ Małgorzata słota

konkurs

Punkty Informacyjne o funduszach euroPejskIch

Biuletyn współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, ze środków finansowych z Europejskie-go Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, w ramach schematu II „Działania informacyjne i promocyjne” – Pomoc Techniczna Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 oraz ze środków finansowych z Europejskiego Funduszu Rybackiego w ramach Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013” – Oś 5 – Pomoc Techniczna.