№ 13 (486)

2004@nurastana.kznurastana2004@mail.ru

Газет 2004 жылдың 22 наурызынан шығады

e-mail:

Бейсенбі, 4 сəуір2013 жыл

www.nurastana.kz

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ЖАСТАР АПТАЛЫҒЫ

HYP HYP ACTAHAACTAHA15-бетте9-бетте

«Институт артында кісі бар»

СӨЗІҢІЗ АУЗЫҢЫЗДА...

«�рбір жо�ары о�у орныны� ар-тында оны� м�ддесін �ыз�ыштай �орып Астанадан біреу отырады... Ол депутатты� корпусты� ішінде де, �кіметте де бар, я�ни, барлы� орталы� органдарда да ж�р. Б"л адамдар осы о�у орындарыны� �ыс�армауы �шін м�дделі. Ешкімге де �"пия емес».

За� дейтін �асиетті ��ым кейде кіндігі к�рінген бала сия�ты, жала�аштанып �алатыны �иын. Б�л к�рініс, �сіресе, �о�амда�ы тірлікті� де�гейі жо�арыла�ан сайын жиі кездеседі.

!кіметтік педагогикалы� ке�ес кезінде Білім ж�не �ылым министрі Ба�ытжан Ж�ма��лов былай деді («Экспресс-К», 28. 03. 2008 жыл):

Расында, министр айт�ан ��гіме �арапайым халы� *шін жа�алы� емес. Ба�ытжан Т�рсын�лы тайса�тамай, сол шала о�у орындары иелеріні� кімдер екенін жалпа� ж�рт�а жарияласа, жа�алы� сол болар еді. Біра� �йте алмайды, себебі, оны� со�ы бітпес текетіреске �ласып кетуі ы�тимал.

О�у орындарын былай �ой�анда, Астананы� �ай к�шесіндегі �ай мейрамхана, �ай сау-да *йі �ай шенеуніктікі, �ай депутаттыкі екенін, оны �ай туысыны� атына жазды-рып �ой�анын ж�рт жа�сы біледі. Елорда ма�ында�ы, елімізді� �р т*кпіріндегі демалыс *йлері мен санаторийлерді�, бас�а да ірілі-�са�ты нысандарды� иелері де билікті� т*рлі сатыларында мемлекеттік лауазымды �ызметтерде ала�сыз ж*ріп жатыр.

Б�рын «*й артында кісі бар» деп именуші едік, �азір «институт немесе мейрамхана артында кісі бар» деп �ялмай-а� айту�а болатын заман туды.

М�ндайды ��зырлы за� органдары білмей ме, �лде ж�ртты� к�з алдында, ап-аны� к�рініп т�р�ан за�сызды�ты жою�а келгенде, олар да д�рменсіз бе?

«Анасы бар адамдар ешқашан қартаймайды»

Тимур МАХАМБЕТОВ:Алтын алуға мүмкіндігім мол еді...

Өнердің обалына Өнердің обалына қалғым келмейдіқалғым келмейді8-бетте8-бетте

Батырхан

ШҮКЕН

ОВ:Баты

рхан ШҮ

КЕНОВ:

2www.nurastana.kz

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

Орынтақ бос тұрмайды...

«Олар Нигерияда жем�орлы�пен к�ресуде. Олар Бурмада�ы за�ды реттеуге к�мектеседі. Сондай-а�, !ырза�стан мен Грузияда�ы демократиялы� инсти-туттарды �олдауда», – дейді. Б�л жа�дай батыс басылымдарында �ызу тал�ы�а т�сті. М�селен, Daily Mail: «Джон Керри жа�а мемлекет жасады» деп жаз-са, The Telegraph: «!ырза�стан �ателігі: А!Ш-ты� мемлекеттік хатшысы Джон Керри жа�а мемлекет ойлап тапты» дейді. www.diplomaticourier.com сайтында�ы ма�ала былай аталады: «!ырза�стан» м�мкін �ауіпті айма� шы�ар, біра� !ыр�ызстан ондай емес».

Б�л – америкалы� шенеуніктерді� ал�аш рет �ателесуі емес. М�селен, республикалы�тар тарапы-нан А!Ш президенттігіне сайлау�а т�скен Хермэйн Кейн 2011 жылы Christian Broadcasting Network арнасына берген с�хбатында «білімділігін» к)рсетеді. CBN «*збекстанны� президенті кім? деген т�різді саяси с�ра�тар�а �алай жауап бересіз» деп с�райды. Кейн: «Егер олар менен *збеки-беки-беки-беки-стан-станны� президенті кім деп с�раса, мен білмеймін, сен білесі� бе? деп жауап беремін» деген екен.

А!Ш-ты� та�ы бір Мемлекеттік хатшысы Хиллари

М е м л е к е т б а с ш ы с ы н ы � Ж а р л ы � ы м е н !алыбек Ибрагим(лы !обландин !аза�стан Республикасыны� Мо��олияда�ы Т�тенше ж+не �кілетті елшісі �ызметіне та�айындалды.

* * *«Н(р Отан» ХДП Ма��ыстау облысты�

филиалыны� т�ра�алы�ына Ма��ыстау облысыны� +кімі Алик Серік(лы Айдарбаев та�айындалды.

* * *!Р Білім ж+не �ылым министріні� б(йры�ымен

Ш.Есенов атында�ы Каспий мемлекеттік тех-нология ж+не инжиниринг университетіні� рек-торы �ызметіне :ділбек !ожабек(лы Ботабеков та�айындалды.

:ділбек !ожабек(лы 2008 жылдан М.Тынышбаев атында�ы !аза� к�лік ж+не коммуникация академиясыны� президенті-ректоры �ызметін ат�арып келген болатын.

* * *Астана �аласы Ішкі істер департаменті жол

полициясы бас�армасыны� басты�ы �ызметіне Ба�ытжан :сембек(лы Малыбаев та�айындалды.

Ба�ытжан :сембек(лы Астана �аласы Ішкі істер департаменті басты�ыны� орынбасары �ызметін ат�арып келді.

* * *!Р Т�тенше жа�дайлар министріні� б(йры�ымен

�ртке �арсы �ызмет полковнигі Павел Владимиро-вич Филиппов министрлікті� Солт�стік !аза�стан облысында�ы департаментіні� басшылы�ына та�айындалды.

Павел Владимирович б(�ан дейін Батыс !аза�стан облысты� Т�тенше жа�дайлар департаменті басты�ыны� орынбасары �ызметін ат�арып келген-ді.

* * *«KazEnergy» �ауымдасты�ы т�ра�асыны� орынба-

сары Жамболат Жа�ия(лы С+рсенов Энергетикалы� хартия конференциясы т�ра�асыны� орынбасары �ызметіне та�айындалды.

* * *«!аза�т�рікм(най» ЖШС бас директоры болып

Ора� Байбол(лы !(дайберді та�айындалды. Ора� Байбол(лы 2012 жылдан !Р Индустрия

ж+не жа�а технологиялар министрлігі Геология ж+не жер �ойнауын пайдалану комитетіні� т�ра�асы �ызметін ат�арып келді.

* * *!ара�анды облысы +кіміні� �кімімен Арман

!ал�аман�ызы Ахметова облысты� экономика ж+не бюджеттік жоспарлау бас�армасыны� басшылы�ына та�айындалды.

Арман !ал�аман�ызы 1979 жылы ту�ан. Е.Б�кетов атында�ы !ара�анды мемлекеттік университетін т+мамда�ан, маманды�ы – эко-номист. Ол жа�а лауазым�а та�айындал�ан�а дейін !ара�анды облысы +кімі аппаратында бас маман, !ара�анды �аласы +кімдігі экономика ж+не бюджеттік жоспарлау б�ліміні� басты�ы, !ара�анды облысы экономика ж+не бюджеттік жоспарлау бас�армасы басты�ыны� орынбасары болып �ызмет ат�ар�ан.

* * *!ызылорда облысы +кіміні� �кімімен Иран

Марат(лы Ш+метеков облысты� денсаулы� са�тау бас�армасы басшысыны� міндетін ат�арушы бо-лып та�айындалды.

Иран Марат(лы 2011 жылдан !Р Денсаулы� с а � т а у м и н и с т р л і г і М е д и ц и н а л ы � ж + н е фармацевтикалы� �ызметті ба�ылау комитетінде департамент басты�ы �ызметін ат�арып келді.

* * *«Н(рбанк» А! еншілес к+сіпорны «Атамекен»

Жина�таушы зейната�ы �оры» А! Директорлар ке�есіні� шешімімен Балжан Ба�лан�ызы Ыдыры-сова акционерлік �о�амны� бас�арма т�ра�алы�ына сайланды.

Б а л ж а н Б а � л а н � ы з ы ж а � а � ы з м е т к е та�айындал�ан�а дейін «Атамекен» Жина�таушы зейната�ы �оры» А! бас�арма т�ра�асыны� орын-басары �ызметін ат�арып келді.

БАСҚАЛ

АР НЕ ДЕ

ЙДІ?

Таяуда АҚШ-тың мемлекеттік х а т ш ы с ы Д ж о н К е р р и «Қырзақстан» деген жаңа ел ойлап тауыпты. Вирджиния университетіне кездесуге барған мемлекеттік хатшы Қырғызстан мен Қазақстанды шатастырып алған сыңайлы. Керри әлемнің қауіпті аймақтарында жұмыс істеп жүрген америкалық дипло-маттар туралы айта келіп:

Тапанша шошаңдатудың қажеті жоқ

– Егер азаматтарды� травматикалы� �ару �стауына тыйым салса�, онда полиция �ызметкерлеріне ескертусіз о� атуына да р��сат беруге болмайды. Полицейлерге ескертусіз о� ату�а р��сат берілген А!Ш сынды елдерде �ару-жара� саудасы жол�а �ойыл�ан. Ал азаматтар�а �ару сатып алу�а, са�тау�а тыйым салын�ан елдерде полицейлер ескертусіз о� атпайды. «Травматика�а» тыйым салу туралы бастама к)тергендер со��ы 5 жылда осы �арумен 700 �ылмыс жасал�анын ал�а тартады. Алайда, б�л статистикада �анша адам жараланып, �аншасы �аза тап�аны туралы еште�е айтылма�ан. Неге екені белгісіз, травматикалы� �ару �олдану фактілері к)п жа�дайда ���ы� �ор�ау органдарыны� )з �ызметкерлерімен байланысты екендігі туралы да еш дерек жо�. !о�амны� �аншалы�ты �ауіпсіз екендігін аны�тау �шін осы 5 жылда ���ы� �ор�аушыларды� �олымен �анша �ылмыс жасал�анын, жаралан�андар мен �аза тап�андарды� санын неге айтпаймыз,– деді Н.Жазылбеков.

Депутатты� келтірген деректеріне с�йенсек, со��ы бес жылда о�а жа�алылар 31 азаматты жазы�сыз о��а байлапты. *ткен жылды� )зінде бірнеше мы� полицей

Клинтон 2008 жылы дебат кезінде Ресей президенті Дмитрий Медведевті� атын айта алмай �алыпты. «Мех, ах, Ме-нед-вадах – ма�ызды емес» депті Клинтон. Ма�ызды емес?! М�ндай �ателікті А!Ш-ты� б�рын�ы президенті Джодж Буш та жіберген-т��ын. Кіші Буш билік ��р�ан т�ста Иракпен со�ысып )ткені м�лім �ой. Сонды�тан шы�ар, Ирак к)семі Саддам Хусейнді А!Ш президенті «So Damn Husein» (*те жауыз Хусейн) деп ата�ан. Ирак а�ылшын тілінде «ира�»(Iraq) деп о�ылатыны белгілі �ой. Алайда, А!Ш шенеуніктеріні� біразы Иракты «айра�»(Eye-raq) деп айтып к�лкіге �ал�аны бар.

Жо�арыда айтып кеткен Джон Керри �шін !ыр�ызстан атауын шатастыруында алып бара жат�ан т�к жо� шы�ар. Дегенмен, б�гінге дейін �лі ешкім Ис-пания мен Италияны шатастырып «Исталия» деген емес. Lлем бізді таниды деп аузымызды толтырып айту�а ��мармыз. Осыдан-а� А!Ш-ты� ат�амінерлері !аза�станды �аншалы�ты білетінін а��ару �иын емес секілді...

�ызметін адал ат�арма�аны �шін ���ы� �ор�ау сала-сынан аластал�аны та�ы бар.

– Демек, полицейлерді� арасында да психологиялы� т�р�ыда т�ра�сыз жандар к)п деген с)з. За� жобасы осы к�йінде �абылданып кетсе, оларды� ��рбанына айналатындарды� саны к)беймейтіндігіне де ешкім кепілдік бере алмайды. Шынын айт�анда, �арапайым адамдарды� )мірі �шін ала�дау�а тура келіп т�р,– деп ашы�ын айтты Жазылбеков.

Шынды�ында, ���ы� �ор�аушыларды� �арапайым халы��а �ал�ан болуды� орнына �аруын шоша�датып, о��а байла�аны туралы о�и�алар д�ркін-д�ркін естіліп жатады. Олай болса, онсыз да ж�рт �зірейіл к)ргендей шошына �арайтын жандар�а ескертусіз о� ату�а р��сат беруді� �андай �ажеттілігі бар?! Жа�а за� жобасы д�л осы �алпында �абылданып кетсе, полицейлерді� тапаншасыны� о�панынан о�-д�ріні� иісі сейілмейтін шы�ар, сір�. Арай ДӘУЛЕТҚЫЗЫ

Оқа жағалылардың ескерту жасамай-ақ оқ атуы заңдастырылса, қарапайым азаматтарға да қаруланып жүруге рұқсат берілуге тиіс. Кеше Парламент Мәжілісінің жалпы отырысында де-путат Нұрлан Жазылбеков осындай мәселе көтеріп, Ішкі істер министрі мен Бас прокурордың атына сауал жолдады.

АПТА

Керри Қырзақстанды қайдан шығарды?

Абай ОТАР

www.nurastana.kz3Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

ЭКСКЛЮЗИВ

«Сүрініп кетпе, сүрініп «Сүрініп кетпе, сүрініп кетсең болғаны...»кетсең болғаны...»

ЖАЗАТАЙЫМ ЖАЗА БАСҚАНДАР

Біз с�йлескен жазасын �теушілерді� барлы�ы дерлік суретке т�сірмеуімізді �тінді. Себебі, оларды� к�бі абайсыз-да �ылмыскер атанды� деп отыр. Сол жастарды� бірі-29 жаста�ы Руслан То�санбаев. Ол "ялы теле-фон "рла�ан деген к�дікпен "сталып, 178-бапты� екінші тарма�ы бойынша �ара�шылы�ы �шін 4 жыл 8 ай�а �амал�ан.

– Ау ы л д а туып, ауыл-да �скен бала едім. 'ала�а келіп тап�ан «пайдам» �ой б"л. Басында �"рылыс фир-м а л а р ы н д а ж"мыс жасап, �йленсем де-ген оймен біраз �аржы да жина-дым. )кінішке � а р а й , о л �аржым тойыма емес, �ор�аушы ж а л д а у � а ж"мсалды. *йде екі "л, екі �ыз т�рт а � а й ы н д ы м ы з . Жуырда �ана /скерден келген інім отбасымызды бір �зі асырап ж�р. Мен де солай жасауым керек еді. 'азір �арындастарым мен інімнен �атты "ялып, �кініп ж�рмін. Біра� та�дырыма жазыл�аны да осы шы�ар. 'арт анам к�зі тірісінде мені� ра-хатымды к�рсе, о�ан жа�сылы� жа-сап �лгерсем деп армандаймын. 'азір т/ртібім жаман емес. Егер осы т/ртібім �шін мерзімімнен б"рын босап шы�ып жатсам, бірден ауыл�а кетемін, �ала�а �айтып келмеймін деп шештім, – дейді Руслан.

Ол еркіндікті� �"ны �ымбат теле-фоннан да �"нды екенін кеш те болса т�сінгенін айтады. Б"л мекемеде осы секілді �ылмыс жасап, абайсызда

адам �анын т�ккен жастар бар екен. Барлы�ы да барма�тарын тістелеп отыр.

ҮМІТ СƏУЛЕСІБ"л жердегілерді� барлы�ыны�

дерлік �олынан келмейтін �нері жо�. Мекемені� ішін аралап ж�ріп, шындап �ол�а алса адам баласыны� �олынан келмейтін н/рсесі жо� екенін а��ардым. Е р к і н д і к т е ж � р г е н д е

� о л д а р ы н а � а ш а у " с т а п к � р м е г е н д е р �азір "ста болып ал�ан. Барлы�ын осы жа��а келіп �йрендік дейді. Е л і м і з д е г і барлы� жаза-сын �теушілер арасында жыл с а й ы н « *м і т с/улесі» атты б а й � а у � т і п т"рады екен. О � а н т е м і р т о р д а ж � р і п �олдан жаса�ан ш е б е р л е р д і � / р т � р л і б " й ы м д а р ы �атыстырыла-ды.

А д а м �анын мойнына ж�ктеп, сегіз жыл бас бостанда�ынан айырыл�ан Бейбіт есімді жігіт те гип-стен т�рлі м�сіндер жасауды бір ж рым жыл бойы �йрендім дейді.

– 'азір жазамны� жартысын �тедім. Жасты�пен жасал�ан �ателігімні� жазасы б"л. Жасым 26-�а келді. )з �ателігімді т�сініп �кініп, �з-�зіме ызаланамын кейде. Біра�, �олмен жаса�аны�ды мойны�мен к�теру ке-рек. Мына жерге келген со� �зіме алда-ныш болсын, уа�ыт �тсін деп гипстен т�рлі б"йымдар жасауды �йрендім.

– Осы кезге дейін андай б�йымдар жасады�?

– :р т�рлі. *лкенді-кішілі пілдерді� бірнеше т�рін, �"мыра �"ша�тап т"р�ан, г�л "стап т"р�ан �ыздарды� да бірнешеуін жасап шы�тым. Оларды

Ешбір ата-ана өз баласын жаза бассын деп тәрбиелемесі анық. Барлыға дерлік «ақырын жүріп, анық бас», «Абай бол, балам!» деп бәйек болып-ақ бағады. Алайда албырт жастықтың буымен ойнақтап жүріп от басып, қылмыскер атанып жатқан жастар қаншама. Ал сотталғандарға деген біздің қоғамның көзқарасы айтпасақ та түсінікті. Сондықтан да өз қолымен жасағанын мойынымен көтеріп жүрген жастардың өздерімен сөйлесіп қайтқанды жөн санап, Астананың іргесіндегі ЕЦ-166/10 қатаң режимдегі түзету мекемесін бетке алдық. Айналаның барлығы суық қаруланған күзет. Мекеме басшысының арнайы рұқсатын алып ішке қарай беттеп келеміз. Сарт-сұрт етіп ашылып-жабылған темір есіктердің даусы біртүрлі үрей туғызады екен. Біз ішке кіргенде орталықтағы үлкен алаңға жазасын өтеушілер түгелдей сап түзеп, жиналып жатты. «Қазір қылмыскерлерді түгендеу уақыты. Осылайша күніне төрт рет аты-жөні мен нөмірлері бойынша барлығын түгендеп отыра-мыз», – деп түсіндірді мекеме басшысының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, әділет полковнигі Айтмұхамбет Ғалымжанұлы. Орынбасардың айтуы бойынша, тәртібі жақсы, түзету мекемесіне келіп шын мәнінде де түзелген бірнеше жігітпен сөйлесіп көрдік. Өмірдің кейбір сәтінде аяғын шалыс басып, бостандығынан айырылған жастар еркіндіктің қадірін енді ұғындық дейді. /р т�рлі т�стерге бояп, т�рлі суреттер салып шы�амыз.

Расында да, Бейбітті� �олынан шы��ан б"йымдар к�з тартарлы�тай-а�. О�ан негізінен ту�ан-туыс�андары ар�ылы сырттан т�рлі тапсырыстар келіп т"рады екен.

А б а � т ы н ы � ішінде бірнеше ш а � ы н ш е б е р х а н а - д а /ркім �зіне "на�ан ж"мысымен а й н а л ы с а - ды. Б і р і а � а ш ж о н ы п к и і м ілгіш, стол жаса-са, бірі шахмат, нарды мен т�рлі �обдишалар жасайды. Жаса�ан б"йымдарына �арап, �ылмыскер деуге �имай да �аласы�. Біра� �ылмысты� �теуі �ашанда жаза екені с�зсіз. А�аштан ою ойып, темірден т�йін т�йетін жандарды� арасында Жасж�ректі� жаса�ан домбы-ралары /рі же�іл, /рі �о�ыр �нді к�рінді ма�ан. Та�ы бір жа�а домбыраны� шана�ын �алып�а са-лып, �"рсаулап отыр�ан Жасж�ректі� с�йлеуі де о�ай емес екен.

– Жасж�рек, домбыраны шебер жасауды кімнен �йренді�?

– Осы жерде '"нанбай деген кісі бол�ан, содан �йрендім. Ол кісі дом-быра жасауды� хас шебері еді. К�п �"пияларын жасыратын. Тек кетіп бара жат�ан кезінде �ана д"рыстап �йрете бастады.

– Ол андай �пялар?– Домбыра жасайтын а�ашты к�бірек

�айнатып, сосын су�а салып �ою керек. Сонда домбыра же�іл /рі �о�ыр �нді

болып шы�ады. Мен де �азір а�ашты к�бірек �айнату�а аса м/н беремін.

– Жаса�ан домбыралары�а е�бека ы алып т�расы� ба?

– К�бінесе кездесуге келген адамдар�а естелік ретінде сыйлай-мын. Мекемедегі бас�а да жазасын �теушілер кездесуге келген ту�ан-туыстарына сыйлау�а �алап алып жатады. :р домбыра жаса�ан сайын болмаса да, кейде е�бека�ы алып т"ратын кезім болады.

– Ал м"нда �алай келді�?– М"нда �андай айыбым �шін

т�скенімді айт�ым келмейді. Кезінде �ателік жасап, жаза бастым. Б�гін сол

айыбымды �теудемін. )кінемін, /рине...

'азір т�зелдім. Шын т�зелген адам мендей-а� болсын.

Б " л мекемедегі жаза-

сын �теушілерді� �ыр-сырын, мінез-

� " л � ы н ж а � с ы б і л е т і н : д і л е т

п о л к о в н и г і А й т м " х а м б е т @алымжан"лы:

«Аба�тыда жатыр деген жа�сы ат емес

�ой. Оны� �стіне б"л �ата� режимдегі мекеме. 'амауда бол�ан

адам �анша дегенмен �апаланады, �кінеді, ызаланады. Ондай адам та�ы бір �ылмыс жасауы м�мкін. Сонды�тан оларды� ойлары б�лініп, д�ниеге де-ген, �о�ам�а деген к�з�арастары с/л де болса �згерсе, ойланса деген оймен т�рлі м/дени іс-шараларды мекемені� ішінде жиі "йымдастырып т"рамыз. Бос ж�рмесін деп а�аш, гипс секілді �ажетті �"ралдарын /леліп береміз», – дейді. Р.S. Әсте «жаңылмайтын жақ, сүрінбейтін тұяқ болмайды». Бірақ, абай-сызда аяғын шалыс басып, қателігін қайта түзегенмен, сол жастарға деген қоғамның көзқарасы түзелсе дейсің. Жазасын өтеп жатқан жандар арасында ертеңгі күні қоғамның сұранысын қанағаттандыратын шеберлердің бар екенін пайымдадық. Ең бастысы қоғамда, жазасын өтеуші де оны өз кәдесіне жарата білсе игі дегіміз келеді. Әлімхан СЫРБАЙ

4www.nurastana.kz

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жылМІНБЕР

Ақшаң болса, акция ал!«Халықтық ІРО» бағдарламасының екінші кезеңі басталды. Алдағы мамыр айында жұртшылық «KEGOC» АҚ-ның акцияларын сатып ала алады. Бағдарламаның операторы – «Самұрық-Қазына» АҚ жобаның басталуына орай қалың көпшілік арасында ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізетін лекторлар мен БАҚ өкілдері үшін тренинг өткізді.

«Халы�ты� ІРО» ба�дарламасы – еліміздегі �лтты� компанияларды� бірлескен иеленушісі болу ар�ылы оларды� дамуына к�мектесу ж " н е о л а р д ы � п а й д а с ы н ы � бір б�лігін алу $шін бірегей м$мкіндік. %аза�станны� 9 е� ірі компаниясыны� акцияла-рын халы��а сату�а арнал�ан �ор нары�ы тарихында�ы е� ірі жоба. Ба�дарлама�а орта есеппен 160 мы� азамат �атысады деп жоспарлануда. Жоба 2015 жыл�а ж"не одан ар�ы мерзімге арнал�ан.

«Халы�ты� ІРО»-ны� бірнеше

арты�шылы�ы бар. Табысты� екі т$ріне – дивидендтерге ж"не акциялар�а ба�аны� �суіне �ол жеткізуге болады. А�шаны тез шы�ару м$мкіндігі мол. Дивиденд-терге ж"не акциялардан т$скен пайда�а салы� салынбайды.

Ба�дарлама�а бірінші кезекте %аза�стан азаматтары �атысады. Акцияны екінші кезекте зейнета�ы �орлары мен бас�а инвесторлар иеленеді. Халы�ты� ІРО халы��а да, компания�а да, мемлекетке де пайдалы.

Б4л – �аржы �аражатын жина�тау

ж"не к�бейтуді� жа�а м$мкіндігі. Сарапшыларды� айтуынша, е� жа�сы н"тижеге 4за� мерзімді келе-шекте �ол жеткізіледі. «Халы�ты� ІРО» ба�дарламасына акцияларын орналастыру�а е� сенімді ж"не т4ра�ты компаниялар�а р4�сат беріліп отыр. Б$гінде оларды� � а т а р ы н д а « K E G O C » А % , «%азТрансОйл» А%, «Сам4ры�-Энерго» А%, «%азТрансГаз» А%, «%аза�стан Теміржолы» А%, «%азМ4найГаз» А% ж"не бас�а да �ндіруші компаниялар бар.

Тренинг кезінде акцияны сатып алуды� т"ртібі т$сіндірілді. Ол $шін брокерге сатып алу�а �тінім беріледі. Брокер клиенттерді� �тінімдерін биржа�а жібереді. Са-рапшылар ба�дарлама�а �олда бос а�шалар бол�ан кезде �ана �атысу�а ке�ес береді. Бос а�ша �аражат кірісі оны� шы�ысынан к�п бол�ан кезде пайда болма�. Бос а�ша – адамны� ешуа�ытта пайдаланбауы м$мкін жеке жина�ы. Ма�ыздысы – инвестициялау $шін еш�ашан �арыз а�ша пайдаланбау �ажет. Инвестициялауды� басты �а�идасы – бос а�шаларды �ана пайдалану.Ақбөкен АЛТАЙ

Жеңімпаздар марапатталдыАстанада Халық қаһарманы, күйші-сазгер Нұрғиса Тілендиев атындағы ІІІ музыкалық «Өз елім» фестивалінiң жеңiмпаздары марапатталды.

Аталмыш шара Астана "кiмi Иман�али Тасма�амбетов пен �алалы� м"дениет бас�армасыны� �олдауымен �ткізілуде. Сазгерді� артына �алдыр�ан мол м4расы дарынды жастар�а айры�ша "сер сыйлайды. Елордада екi к$н бойы д$бiрлеп �ткен бай�ауда елімізді� т$кпiр-т$кпiрiнен келген �нерлi �рендер ба� сынасты.

Д"ст$рлі �нер б"секесіне к$ні б$гінге дейін елімізді� барлы� ��ірінен 80-ге жуы� к"сіп�ой домбырашы, "нші, дирижер �атыс�ан. «Классикалы� вокал», «домбыра», «дирижер» бойынша $ш аталымда �ткен фестивальге Бибiг$л Т�легенова, Н4р�али Н$сiпжанов, Алтынбек %оразбаев, Н4ржамал Dсенбаева, М4хтар Fтеуов, Секен Т4рысбеков, Айт�али Жайымов �азылы� етеді.

Бас ж$лде – 1 200 000 те�ге к�леміндегі а�шалай сыйлы� пен Астана �аласы "кіміні� кубогы елордалы� Руслан Баймурзин мен алматылы� Айдос Жаба�инге берілді. Б4дан кейінгі орындар�а 800 000, 600 000, 300 000, 150 000 те�ге берілдi.

«Екі қолға –бір күрек»бередіАстаналықтардың әлеуеті жұмыспен қамтуға тікелей байланысты екендігі айқын. Бұл мәселе Астана қаласы әкімінің жеке бақылауына алынған. Бүгінгі күні елордада жұмыссыздардың саны 23 мыңнан астам. Бұл экономикалық белсенді халықтың 5,7 пайызын құрайды.

Жыл сайын елорда�а 40 мы��а тарта адам к�шіп келсе, оны� т�рттен бірі, я�ни, 10 мы��а тарта азамат е�бекке �абілетті. %ала "кімдігіні� белсенді �олданып келе жат�ан іс-шараларыны� ар�асында б4л к�рсеткіш т�рт жылдан бері т4ра�ты са�талуда. %ала "кіміні� орынбасары Аида Балаеваны� айтуынша, 2009 жылдан б$гінге дейін Астанада 60 мы�нан астам ж4мыс орны ашыл�ан. Б4л – жыл сайын 15 мы� адам ж4мыспен �амтылады деген с�з. М"селен, �ткен жылы т$рлі са-лаларда 18 мы�нан астам жа�а ж4мыс орны ашыл�ан. Оны� 10 982-сі ша�ын ж"не орта бизнес саласында.

Астанада 2013 жылды� басынан бері 2 314 жа�а ж4мыс орны ашылды. Оны� 60 пайызы ша�ын ж"не орта бизнеске тиесілі. 2012 жылы Ж4мыспен �амту бас�армасына 12 639 адам хабарлас�ан.

Е�бек нары�ында�ы к$рделі м"селелерді� бір�атары �зін-�зі ж4мыспен �амту, маусымды� ж4мыспен �ана �амтылу шараларымен сипатталады. Ж4мыссызды�ты� орын алуына біліктілікті� с"йкеспеуі немесе к"сібіне е�бек нары�ында с4ранысты� жо�ты�ы себеп болса, к�пшілігі мемлекеттік ж4мыспен �амту ба�дарламасы туралы хабарсыз.

«Ромпетрол групп» бұрғылауды бастайды«ҚАЗМҰНАЙГАЗ» ҰК АҚ ЕНШІЛЕС КОМПАНИЯСЫ – «РОМПЕТРОЛ ГРУПП» РУМЫНИЯДАҒЫ ЗЕГУДЖАНИ БЛОГЫНДА БАРЛАУ ҰҢҒЫМАСЫН БҰРҒЫЛАУҒА КІРІСТІ. ЖОБАНЫ ИНВЕСТИЦИЯЛАУ ҚҰНЫ ЖЫЛ АЯҒЫНА ДЕЙІН 10 МЛН. АҚШ ДОЛЛАРЫН ҚҰРАЙДЫ. АЙМАҚТАҒЫ АТАЛҒАН БЛОКТЫ ЗЕРТТЕУ АПСТРИМ СЕКТОРЫНДА КОМПАНИЯ ҚЫЗМЕТІН ДАМЫТУ БОЙЫНША ТОПТЫҢ ЖАЛПЫ СТРАТЕГИЯСЫ АЯСЫНДА ЖҮРГІЗІЛЕДІ.

Лупша – SAT 1 4��ымасы Бухарест �аласынан солт$стікке �арай 300 ша�ырымда�ы Самаринешт (Горж уезі) селосына жа�ын жерде орналас�ан. ���ыманы� жобалы� тере�дігі 4,2 ша�ырымды �4райды. Атал�ан блокты барлау мен іске �осу �4�ы�ы 2004 жылдан бері компания�а тиесілі.

М4найгаз іздестіру ж4мыстары, тазартылма�ан м4найды �ндіру ж"не 4��ымалар�а �ызмет к�рсету са-ласында «Ромпетрол групп»-ты� т"жірибесі 30 жылдан асады. «Жа�ын аралы�та біз к�мірсутегі барлау ж"не �ндіру секторында Румынияда�ы ж4мыс істеп жат�ан жобалар (5 лицензиялы� блокты зерттеу) аясында да, сондай-а�, б4р�ылау мен �ызмет к�рсету бойынша салаларда да тиімділікті арттыруды к�здеп отырмыз. Осылайша, жал�ыз акционер – «%азМ4найГаз» �К А%-ны� �олдауымен біз %ара те�із айма�ында�ы жобалар�а �атысуды арттырып, сондай-а�, иегері біз болып табыла-тын концессиялы� келісім негізінде барлау блоктарына

Қала көркейе түседіБиылғы көктемде елорданың Сол жағалауында 2 0 0 0 -нан астам ағаш отырғызылады.

%аланы абаттандыру мен тазалы�ын са�тау іс-шарасы аясында «Есіл» ауданыны� "кімдігі саяба�тар мен г$лзарларды �алпына келтіру ж4мыстарын ж$ргізуде. %аланы к�галдандыру 20 с"уір к$ні �тетін жалпы�алалы� сенбілік кезінде басталады. Онда Т4ран да��ылы мен Керей ж"не Ж"нібек хандар к�шесіне, сондай-а�, Ботаникалы� ба��а а�аштар отыр�ызылады. Жолдар ж�нделіп, �оршаулар �айта жа�артылып боялады.

Биыл�ы к�ктемде «Есіл» ауданыны� "кімдігі 2 478 а�аш отыр�ызып, 2 100 шаршы метр аума�ты к�галдандыруды, сондай-а�, 4 178 402 г$лді �сімдік егуді жоспарлауда. 80 мы�нан астам а�аш "ктеліп, екі миллион к�галды� аума�ты к�галдандыру ж$ргізіледі. Б$гінгі к$ні 16 суб4р�а� іске �осылуда. 18 г$лзар �алпына келтірілді.

инвестиция салуды жал�астыр�ымыз келеді», – дейді Rompetrol SA – Ромпетрол компаниялар тобыны� ап-стрим б�лімшесі директоры Джордж Джорджеску.

«Ромпетрол групп» 2012 жылды� шілдесінде 2005 жылдан концессиялы� келісімге с"йкес, Фокшань блогында да б4р�ылау ж4мыстарын бастады. Ком-пания сондай-а�, Винстар Рисорсиз компаниясымен бірлесе отырып, Caty Mape концессиялы� учаскесінде, америкалы� Амромко Энерджи компаниясымен бірлесіп, канадалы� Грешу ж"не Нережу блоктарында барлау ж4мыстарын ж$ргізуде.

Б4дан бас�а, «Ромпетрол групп» б4р�ылау ж"не 4��ымаларды к$рделі ж�ндеу кезіндегі арнайы сервистік �ызмет к�рсетуді� ке� к�лемді бай т"жірибесіне ие, жа�ын аралы�та Солт$стік Африка ж"не Таяу Шы�ыс нары�ында �ызмет ау�ымын ке�ейтуді жоспарлауда.Медет БОЛАТҰЛЫ

www.nurastana.kz5Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

ЗАМАНДАС

Журналист: –�айырлы кн Майра, Жас�лан. Радиода�ы �згеріс – ты�дарман шін тосын жа�алы� болды. Жа�а атаулары�ыз ��тты болсын. «ORDA FM» ты�дарманына не �сынады?

Майра: –БА�-ты� бір �кілі радио жедел хабар тара-тушы, %уезді, заманауи %ндермен ты�дарман ��ла�ыны� ��рышын �андырып, а�паратты�-танымды�, ойын-сауы� хабарларымен %р ты�дарманны� айнымас серігіне айнал�андай. 'зіндік форматымен ты�дарман к��ілінен шы��ан елімізді� ордасы – Астана �аласыны� жергілікті радиосы «ORDA FM» жа�а атау�а наурыз айыны� 22-нші ж�лдызында ие болды. Жа�аратын, жасанатын мезгіл, биыл�ы к�ктем осындай жа�алы�ты �ала т�р�ындарына �сынды.

)жымымызды� ал�а �ой�ан ма�саты к�п. Ж�мыла к�терген жкті� біз шін же�іл болып, ты�дарман ы�ыласына ие боламыз деген міттеміз.

«ORDA FM» радиосы е� бірінші музыканы� сапа-сына лкен м%н береді. 103.2 тол�ынына ��ла� трген ты�дарман б�нда�ы %уенні� заманауи ж%не �мірше� хиттар�а толы екеніне ал�аш�ы жарты са�атта к�з жеткізе алады. *ншілерді� шы�армашылы�ында�ы жа�алы�тары мен жа�а жаз�ан %ндерін бірінші болып жеткізу – б�л да басты ма�сатымыз.

�аланы� тынысы мен тіршілігінен ��ла�дар етіп отыра-тын, мерекелік іс- шараларды� �ай жерде �тетіндігін, м%дени орталы�тарымызда �андай концерт, театрлары-мызда �андай �ойылым болатынды�ынан, тіпті сауда орталы�тарында�ы же�ілдіктер туралы да а�паратты «ORDA FM» радиосынан ты�дай аласыздар.

Жас лан: –Б�л жергілікті %уетол�ын бол�анды�тан да, Астана�а �атысты %р а�парды жедел жеткізіп отыра-мыз. Ты�дарман тал�амын назардан тыс �алдырмайтын бірнеше ба�дарламаларымыз бар. Оларды� ба�ыты да ойын-сауы�, к��ілашар.

Журналист: –К��ілді� к�ркін кіргізіп, езуге клкі сый-лайтын «Кешкі TIME» ба�дарламасы туралы білгім келіп отыр. Ба�дарламаны осылай атау жане д%л осы форматта �йымдастыру туралы идея �алай туды?

Жас лан: –Хабарымыз кешкі уа�ытта шы�атын бол�анды�тан, радио�а ��ла� трген ты�дарманны� к��ілін сергек ету бірінші ма�сатымыз болды. Ал атауын «Кешкі TIME» деп алуымызды� �зі ты�дармандар�а тсінікті деп ойлаймыз. Формат�а сай та�дал�ан атау. Себебі, б�нда %ндер барлы� тілде шыр�алады.

Майра: –Шыны керек, б�л хабар�а 50-ге жуы� ат та�даппыз. То�тал�анымыз «Кешкі TIME» болды. Кнделікті ты�дарманны� кешкі уа�ытын к��ілді �ткізу.

Журналист: –С%тті шы��ан жоба деп есептеймін. Дауыстары�ызда�ы йлесімділік, жргізу стильдері�із жарасып т�рады. «Кешкі TIME»-ны� �ос жргізушісі бір-бірін �алай тапты?

Майра: –Мені� %ріптесім Жас�лан: «Екеумізді ��дай �ос�ан»,– деп %зілдеп жатады. Жас�ланны� б�л салада т%жірбиесі мол. �останай �аласыны� телеарнасында к�п жылдар бойы е�бек етіп, Астана�а �оныс аудар�ан. Мен ж�мыс�а орналасу�а келгенде, Жас�лан �ызмет етіп жрді. Бірден тіл табысып, орта� пікірге келіп, ойымыз бір жерден шы�ты. Ж�мысын жа�сы к�ретін, ж�мысына асы�атын адамдарды� �атарынанмын �зімді жат�ызам ж%не со�ан �уанам.

Жас лан: –Бір жобаны �ол�а ал�аннан со�, сол

«Кешкі TIME»-ға қош келдіңіздер!

іске лкен махаббатпен, жанашырлы�пен �арау керек, жрекпен жасал�ан іс, ты�дарман жрегінен де орын алатыны с�зсіз. *сіресе радиоэфир нем��райлылы�ты кешірмейді. Дауысы�, к��ілі� бар н%рседен хабар беріп т�рады.

Майра: –«Сендерде �ашанда к��ілді», «Осы, Майра мен Жас�ланда проблема болмайды-ау деймін» деген пікірлерді жиі естиміз. Б�л, %рине, �уантады, біра� б%ріні� басында�ы жа�дай бізде де бар, эфирде к��ілсіз болып отыру�а болмайды. Сыр�аттанып, �ызуымыз к�теріліп отырса� та, жеке басымыз�а �атысты жайсыз хабар естісек те, эфирді ая�ына дейін к��ілді нотамен алып шы�у�а міндеттіміз.

Журналист: –«Кешкі TIME» ба�дарламасыны� рейтингіні� к�терілуіне �андай факторды� %сер еткенін айтып �тсе�іздер.

Ж а с л а н : – Р а д и о т о л � ы н д а р д а � а з а � т і л д і ба�дарламалар к�п шы�ар, біра� %р ты�дарман�а �ажет дниені �сынып, ойын ар�ылы ой салатын ба�дарламалар аз. Біздегі жа�алы� – �ызы�, біздегі %ндер – здік, біздегі радиоойындар – ерекше.

Майра: –Онсыз да, а�парат�а толы ты�дарман-дарымызды� миына ауыртпалы� салмай, керісінше к��ілдерін сергіту. Д%л осы фактор да рейтингке %сер етеді. Ж�мыста�ы �иыншылы�ты, басшыны� ала к�зін, кйбе� тірлікті бір с%тке �мыттырар ба�дарламамызды ж�мыста да, йде де, к�лікте де ты�дайды. Тіпті «OTAU TV» желісі ар�ылы ты�дап отыратын ты�дармандарымыз �аза�станны� %р ��ірінен хабарласып, ойындарымыз�а �атысып жатады. Сондай-а�, бізді� �жым %лем дамуы-нан артта �алмай, �азіргі та�да радионы online �аламтор желісі ар�ылы тарату жоспарланып отыр. Сол себепті де, елімізді� барлы� ��ірлеріндегі ты�дармандар бізді� тол�ын�а �осыла алады.

Жас лан: –*лемдегі, еліміздегі �ызы�ты жа�алы�тар, �нер иелеріні� шы�армашылы�ында�ы со��ы а�пар, ел аузында жрген %�гімелер, кнделікті алынатын та�ырыптар, ж�лдыздарымызбен сырласу ж%не �ызы�ты ойындарды бір ба�дарлама�а сый�ыза алды� деп ойлай-мын.

Журналист: –Ба�дарлама дайындау барысында ты�дармандарды� жас ерекшеліктерін ескересіздер ме?

Майра: –*рине, �Р Конституциясымен �Р «БА� туралы» За�ына с%йкес к%мелетке толма�ан азаматтарды ата-анасыны� р��сатынсыз эфирге шы�армаймыз ж%не ойындарымызды� барлы�ы логикалы� сауалдардан т�ратынды�тан хабарымыз есті, білімді ты�дармандар�а арналады.

Журналист: –Ары �арай жоспарлары�ыз �андай? Мысалы, «Т�рт с�з» айдары Астанада т�ратын бкіл жас а�ындарды� бір-бірімен танысып, араласып, тіпті «Кешкі TIME»-ды�тар деген орта ��руларына м�рынды� болып жрсіздер. Осындай игі бастамалар та�ы бола ма?

Жас лан: –Ізденіс бар жерде, ал�а жылжу да бар. Сол себепті, ойындарды жа�алау, санымен емес, сапасымен ты�дарман к��ілінен шы�са� па деген ойдамыз.

Майра: –Шыны керек, �азір мейлі к�рермен, мейлі ты�дарманды та� �алдыру о�ай емес, рейтингті �стап т�ру, ты�дарманны� к��ілін сезе білу, олармен сана-су ж%не олар кткен дниені эфирге шы�ару – басты міндетіміз. «Кешкі TIME»-да�ы жа�алы�тар барша�ызды �уантады деген ойдамын...

Журналист: –Дауыстарымен баурап ал�ан ж�ргізуші-лерді� т�рін елестету �р ты�дарманда бар шы�ар. Мы-салы мен сіздерді м�лдем бас�аша елестеттім.

Жас лан: –Барлы�ы солай деп жатады. Мені жа-сартады, мен о�ан м%збін. Ал Майраны дауысынан кіп-кішкентай, сары �ыз деп ойлайды.

Майра: –Радио�а іздеп келіп, рахметтерін айтатын ты�дармандарымыз бар, сол кезде оларды� та��алысын к�рсе�із.

��пия болып �алмайы� деп, сіздерге суреттерімізді де алып келдік. Барымызбен, осы �алпымызбен, %зілімізбен, к��ілімізбен �абылдайтын ты�дармандарымыз бар да, радио бізді� жрегімізде лкен орын�а ие. Кнделікті уа�ыт тауып, «ORDA FM» радиосын ты�дайтын ты�дармандарымыз�а лкен ал�ыс айтамын. Кнделікті кешкі уа�ыттыры�ызды �ызы�ты етер Жас�лан Жрсін�лы ж%не Майра Т�лепберген. Алтын АЛТАЙ

Астана тұрғындары күнделікті кешке 103.2 толқынындағы «ORDA FM» радиосында, құлаққа жағымды қос дауысты естиді, олардың әзіліне езу тартады, ойындарына қатысады. Радионы серігіне айналдырған оқырман қауымға «КЕШКІ TIME» ойын-сауық бағдарламасының тізгініндегі Жасұлан Жүрсінұлы мен Майра Төлепбергеннің сұхбатын ұсынамыз.

Мәселенімеритократия шешеді

«Мемлекеттік қызметте еңбегін бағалап, білімі мен білігіне қарап өсіру жүйесі, яғни меритократия жүйесі – жастарға дұрыс бағыт-бағдар беруі тиіс». Астанада�ы Президент жанында�ы Орталы� ком-

муникациялар �ызметіні� д%стрлі брифингінде Мемлекеттік �ызмет істері агенттігіні� т�ра�асы *лихан Б%йменов осындай пікірін жеткізді.

– Осы жйені д�рыс жол�а �ойып, кадрларды іріктеу саласында тамыр-танысты�ты жойып, оларды білім-білігіне �арап �ата� іріктеуге басымды� берілсе �ана жас маман мемлекеттік �ызметтегі лауазымын жо�арылату�а ойланып �адам жасайды, - деген ойын білдірді агенттік т�ра�асы.

Агенттік басшысыны� с�зіне �ара�анда, жастар�а �атысты т%лімгерлік жйе мен та�ылымдамадан �ту шаралары да �арастырыл�ан. Б�л орайда: «Жас мемлекеттік �ызметшілерге т%лімгер бекітіліп, оларды� мемлекеттік �ызметті тезірек игеруіне жа�дай жасала-ды», – дейді *лихан Б%йменов. Ақтоты СЕРІКБАЙҚЫЗЫ

Техниктер төрге шығадыЖастардың «күйіп» тұрған мәселесі – жұмыссыздық. Қынжылтарлығы, жыл өткен сайын дипломды жұмыссыздар қатары көбейіп келеді. Сондықтан Астана қаласының әкімдігі бұл проблеманы ерек-ше бақылауына алған.

Статистика�а сйенсек, Астананы� ЖОО ж%не орта арнаулы о�у орындарында білім алатын жастарды� 79 пайыз�а жуы�ы гуманитарлы� сала�а «ен та��ан». Тек 21 пайызы �ана техникалы� о�у орындарында о�иды. Ал елорданы� е�бек нары�ында техникалы� кадрлар�а с�раныс (75 пайыз�а жетіп отыр) жо�ары. Есесіне бос орындарды� т�рттен бір б�лігі �ана гуманитарлар�а арнал�ан. Осы�ан орай Астананы� е�бек нары�ында�ы маманды�тар те�сіздігін т�мендету ма�сатында жас-тар саясаты м%селелері ж�ніндегі �алалы� бас�арма «Сені� та�дауы�!» жобасын іске �оспа�. Б�л жобаны� ма�саты – мектеп бітіруші тлектерге техникалы� саланы насихаттау. Жоба аясында бір ай бойы (с%уір айында) елордалы� мектеп о�ушылары �аланы� ірі к%сіпорындарын аралап, ж�мысымен танысады.

«Астана таңдауы» үздіктерді іздейді

«Астана таңдауы» жалпықалалық байқауы – астаналықтардың кәсіби дәрежесін көтереді. Бай�ау кейіпкерлері – елорданы� �арапайым

т�р�ындары. Сонды�тан да на�ыз к%сіби мамандарды� додасына кез келген астаналы�ты� �атысу�а ммкіндігі бар. Ал сала здіктерін елорда хал�ы біліміне, к%сіби біліктілігіне, т%жірибесіне �арап, дауыс беру ар�ылы аны�тайды.

Айта кетейік, �ткен жылы ж�ртшылы�ты� сйіспеншілігіне б�ленген %р саланы� білікті кадрла-ры на� осы дауыс жинау жолымен іріктелді. Д%стрлі бай�ау биыл да жал�асады. Сонды�тан бай�ау – «Пе-дагог», «�о�амды� к�лік жргізушісі», «Учаскелік инспектор», «Д%рігер», «Энергетик», «Жол ж�ндеуші» ж%не «��рылысшы» сынды сала мамандарыны� здігін іздейді. Бай�ау�а �атысып, ба� сына�ысы келетіндер �тінімдерін 31 мамыр�а дейін �ткізуі тиіс ('тінім �абылдау нау�аны наурыз айынан бастал�ан). Ал здіктерді іріктеу шін дауыс беру 1 маусымда баста-лады. Бай�ау н%тижесін Астана �аласыны� %кімі салта-натты трде Астана кні �арса�ында жариялайды.

Ал сала здігіне лайы�ты кейіпкерлер туралы м%ліметті жанкйерлері мына мекен-жай�а – 010000, Астана �аласы, Бейбітшілік к#шесі, 25-�й, 401-каби-нет немесе astana-tandauy-2013@mail.com электронды поштасына хабарлауы тиіс. Бай�ау туралы толы�ыра� а�паратты мына телефондар ар�ылы 8 (7172) 910-842, 910-845 (факс) білуге болады.

6www.nurastana.kz

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жылАУДИТОРИЯ

Алматыдаы Абылайхан атындаы �аза� халы�аралы� �атынастар ж�не �лем тілдері

университетіні� бас о�у имаратындаы аудиторияларды� бірінде: «�ажайып�а

сенбеймін, біра� си�ыршыны іздеймін...» деген жазу еріксіз назарымызды аудар-

ды. Си�ыршы іздеген студент, сір�, сессия кезінде сына�тан с"рінбей #туді� амалын

�арастыран болуы керек.

ПАРТАДАҒЫ «ПЕТРОГЛИФТЕР»«Ғажайыпқа сенбеймін...»

«Студенттік тариф» жеңілдік жасайды

Алматы қаласының жастар саясаты жөніндегі басқармасы қаладағы спорт клубтары мен фитнес орталықтарының қожайындарымен екіжақты келісім жасасуда. Меморандумны� ма саты – жастар�а

салауатты �мір салтын насихаттап, оларды� жатты�у залдарында спортпен еркін ш��ылдануын олжетімді ету. Аталмыш меморандумда�ы «студенттік тариф» енді алматылы студенттерді� спорт залдарында 50 пайызды же�ілдікпен жатты�уына м�мкіндік береді. "йткені, айына 10-15 мы� те�ге т�леп, жатты�у залына баруды барлы студентті� алтасы к�термейді.

«Үздік ректор» үштігі Танымал www.univerlife.kz интернет порталы жыл басында еліміздегі ЖОО ректорларының ішінен үздіктерді анықтау мақсатында байқау жариялаған болатын . Таяуда Ас тана қаласында аталмыш байқаудың қорытындысы бойынша С . Се йфул л и н а тынд а ғы Қ а з а қ а г р о т е х н и к а лы қ университетін ің ректоры А қ ы л б е к К ү р і ш б а е в қ а с а л т а н а т т ы т ү р д е № 1 сертификаты табыс етілді.

Univerlife.kz порталыны� $кімшісі % с е т О с п а н о в т ы � а й т у ы н ш а , бай ау�а атыс ан 50-ден астам ЖОО ректорыны� ішінен �здік басшыны аны тау о�ай болма�ан. Сонды тан �здіктерді аны тау�а студенттер де �лес ос ан. Сонымен $леуметтік желідегі ашы дауыс беру н$тижесінде жарты �асырдан астам тарихы бар *азАТУ ректоры А ылбек К�рішбаев жо�ары дауыспен (93 дауыс жина�ан) �здік деп танылса, онан кейінгі орын (57 дауыспен) Халы аралы а паратты технологиялар университетіні� ректо-ры Дамир Шыныбековке б�йыр�ан. Ал �здіктер �штігін «Сымбат» с$н бизнесі академиясыны� президент-ректоры Сабырг�л Асанова (54 дауыспен) орытындылайды.

100 ЖОО қаладыАлдағы үш жылда елдегі жекеменшік ЖОО -лардың жартысынан астамы жабылады. Өйткені , жекеменшік оқу орындарының көпшілігі білім беру сапасы жағынан сын көтермейді.

Білім ж$не �ылым министрі Ба ытжан Ж�ма��ловты� м$лімдеуінше, азіргі уа ытта еліміздегі 13 о у орны ыс ар�ан. ЖОО-ны о�тайландыру айма тарды да айналып �тпейді. Министрді� с�зінше, облыстарда бір мемлекеттік ж$не бір ірі жекеменшік о у ордасы алады. Осылайша алда�ы екі жылда еліміздегі ЖОО-ны� жалпы саны 100-ге жуы тайды. %лемдік т$жірибеге с�йенсек, 1 млн. халы а орта есеппен 6 жо�ары о у орнынан келеді екен. Егер де 17 млн. адамды 6-�а к�бейтетін болса , онда *аза станда шамамен 100 ЖОО болуы тиіс. Ақтоты СЕРІКБАЙҚЫЗЫ

ЖОО ЖАҢАЛЫҚТАРЫҚытайда барлығы заңға бағынады Ғибрат ШӘРІПОВ, Қытай Заң университетінің магистранты:

О л Қ ы т а й Х а л ы қ Республикасының Шыңжаң Ұй ғыр Авт ономиялы ауданында дүниеге келген. Он жеті жасында отбасымен Атажұртқа оралған Ғибрат А лм а ты д а ғы Қ а з а қ экономика университетінің экономика факультетін тәмамдады. Білім қуған дарынды жас бүг інде Қытайдағы Халықаралық З а ң у ни в ер с и т е т і н і ң магистратурасында оқып жатыр. –�ибрат, сені� �ытайда екінші

м�рте ЖОО білімін алып жат�аны�а �ара�анда, �аза�станды� білім са-пасына к��ілі� толма�аны ма?

– Негізі �ылымны� ордасы *ытай �ой. Бар жа сы идеяны, пайдалы д�ниені� б$рін жинап жатыр. Неге бізге де солай етпеске? Талаптан�ан жасты� жа сы ілім алуына негіз бар. Ал, *аза станда�ы білім сапасы �те т�мен. Т�мендігі соншама шетелге бар�анда �яласы�. Ащы да болса шынды осы.

–Бірнеше тілді білесі�, болаша�та бас�а елге кетпек ойы� жо� па?

–*ытайда $лі де �ш жыл о уым керек. Dйдегі екі баланы� �лкенімін. %ке-шешем Атаж�ртта �сіп-�нсін деп Отанымыз�а алып келді. Сонды тан *ытайда алу немесе �зге елге кетпек ойым жо . *ытайды� білімін сі�іріп, біліктілікті арттырып, *аза еліні� к$десіне жаратсам деймін. Келешекте дипломат болу ойымда бар. *ызмет ар ылы �лты�ны� м�ддесін ор�ау�а, олдан келер пайдалы істерді ат ару�а болады.

–С�зі�ні� ы��айынан, �аза�ты� �арадомала�ын �ытайлы�тар

сырт�а тебе ме деген ой туады екен?

–Алак�здеу, сырт а тебу, б�ліну жо оларда. Бар бол�ан к�нні� �зінде сыр бермейді. Есесіне ондай мінез бізді� аза тардан бай алады. Ж�з-ж�зге, ру-ру�а тартып, шала аза , ара аза , оралмандар деп б�лінген д�рыс па?.. Мен т�ратын Гонконгта алпыстан астам елден келіп о ып жат ан жастар бар. Оларды� атарында *аза станнан бар�ан жастар да жетерлік. Алайда, *аза стан мемлекетімен барлы�ы бірдей таныс емес.

–Таныма�аны �алай? К�з тігіп отыр�ан к�рші ел дейміз...

– И$, б�л с�ра ты к�н сайын �зіме оямын. *анша жерден кім не десін, ма�ан берген $сері солай. *ытайды бір кісідей білемін, сонда тудым, а�айын-туыстарымны� к�пшілігі $лі сол жа та т�рады. Біра шынды осы.

– &�гіме�ні� ауанынан к�п д'ниеге к��ілі� толмайтын сия�ты �ой...

– *ытайды� о�амды , $леуметтік, саяси формацияларынан �лгі алатын д�ниеміз жетерлік. Мысалы, жем орлы . Осыдан б�рын *ытайда жем орлар

ату жазасына кесілетін. Б і р е р ж ы л б � р ы н �ана б�л ауыр жазаны олданыстан алып тас-тады. *азір ым ыр�ан, ж ы м ы р � а н д а р д ы х и м и я л ы а у ы р ж�мыстар�а жегеді . Т$ртіп бар. Барлы�ы за��а ба�ынады. Сол себепті де за� мен сая-сат жа сы алыптас ан. *аза станда т$ртіп т�рма , кейбір за�ны� бар-жо�ынан хабарсыз-быз. %рине, аза десе�, �зімізге тиеді. Кім елін,

Отанын жаман болсын дейді? Дана Абай да �лтын ойлап ай�ыр�ан. Дегенмен кейбір орын ал�ан келе�сіздіктерге ынжыласы�. Сондай сау адамны� а ылына онбайтын келе�сіздіктерді к�ргеннен кейін � ы саласына «ен та�ып», за�гер маманды�ы бойынша *ытайдан білім ал�ым келді.

– �ытайлы�тарды� басты про-блемасы не?

– *ытайды� бірнеше аласында бол-дым. *ай аласына барса� да халы к�п. Оларды� е� басты проблемасы да – осы. Я�ни хал ын ж�мыспен амтамасыз ету. Ж�мыс к�ші арзан. Со�ан сай т�тыну тауарлары да су тегін. Біра , оларды� миына бір �йып ал�аны – ажымай-талмай о у. Ал бізде д$рі-д$рмек тапшы, $леуметтік ызметтерді� �ны к�н сай-ын �сіп жатыр. Ел арасында ауру-сыр ау, �лім-жітім к�п. Б�л айтып отыр�аным ордалан�ан проблеманы� беті �ана. "зі�із ойлап ара�ызшы, бізді� о�ам дамып жатыр ма? Жастар болаша тан не к�теді? Ба�дары бейма�л�м. Осы тектес орын алып жат ан келе�сіздіктерге кім кін$лі дейсі� еріксіз?.. Әңгімелескен Ақбота ӘБІЛТАЙ

Қарлығаш олжалы оралды

Л .Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде өткен республикалық « С е р ғ а л и е в с а б а қ т а р ы – 2 0 1 3 » конференциясынан Ақтөбе мемлекеттік педагогикалық институтының студенті Қарлығаш Тілемісова олжалы оралды. *Р JKА академигі Мырзатай Сер�алиев та�ылымына

арнал�ан республикалы �ылыми-теориялы конферен-циясы осымен екінші м$рте �ткізіліп отыр. О�ан елімізді� т�кпір-т�кпірінен ж�зден астам студент атысты. Айту-лы шара�а атсалысып, �зіні� �ылыми жобасын �сын�ан студенттерді� ішінде А т�бе мемлекеттік педагогикалы институтыны� 4-курс студенті *арлы�аш Тілемісова ІІІ д$режелі дипломмен марапатталды.

Айдос – жігіттің сұлтаны Ақтөбе мемлекеттік педагогикалық институтында факультетаралық «Жігіт сұлтаны – 2013» дәстүрлі сайысы өткізілді. Байқаудың мақсаты – институттың «сегіз қырлы, бір сырлы» деуге тұратын серісін анықтап, жігіттердің шешендік қабілетін дамыту.

«Жігіт с�лтаны - 2013» б$секесінде 6 факультеттен «сен т�р, мен атайын» деген 7 б�рікті ба сынасты. Бірнеше кезе�нен т�ратын сайыста ешкімге дес бермей, сыннан с�рінбей �ткен Физика-математика ж$не жаратылыстану факультетіні� 2-курс студенті Айдос Маханов «Жігіт с�лтаны» ата�ына лайы деп танылды. Ал келесі ж�лделі орындарды к$сіптік-шы�армашылы факультетіні� 1-курс студенті Арман *ыдырбаев пен тарих факультетіні� 2-курс студенті Асау Ж�нейт �зара б�лісті. Бай ауда ерекше �нерімен к�зге т�скен белсенді атысушылар�а да а шалай сыйлы тар мен диплом-дар табыс етілді. Айбек СЕРІКҰЛЫ

www.nurastana.kz7Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

ИМАН

Иесіз елді Ехоба билейді

Сарыа�аш ауданында діни ахуалды� тым шиеленісіп, ел-ж�ртты д�рліктіргені туралы к�птен бері айтылып келеді. �сіресе, Шымкентбай к�шесіні� т�р�ындары �алы� ехобашыларды� ортасында �алды. Бірнеше жылдан бері талай ��зырлы мекемені� табалдыры�ын тоздырып, дабыл �а��анымен, еш �згеріс бол�ан жо�. Неге екені белгісіз, ехоба�а келгенде мемлекеттік органдарды� д%рменсіз к�й кешеді. М�хитты� ар�ы бетінде алып мемлекеттен сеске-не ме, %йтеуір �аза� топыра�ында б�рын-со�ды болма�ан б�лдіргі а�ымны� �анат жаюына жа�дай жасалып отыр. К�ше т�р�ындарыны� айтуынша, б�л �имарат �атарда�ы т�р�ын �й ретінде тіркелген. Жазыл�ан ша�ымдар бойынша бірнеше рет тексерушілер келгенімен, б�дан т�к шы�пады. Жат а�ым �кілдеріні� апта сайын осында бас �осуынан сескенген ж�рт, %сіресе, бала-ша�асы �шін �ауіптенеді.

– *ш жылдан бері тынышты� жо�, – дейді к�ше т�р�ыны Анар Ораз%лиева. – Б�лдіргі а�ым�а мектеп о�ушыларынан бастап жасы 60-70-ке келген �аза�ты� кемпірлеріне дейін кіріп кеткен. Оларды� бас�осуы ж�мадан басталып, жексенбіге дейін жал�асады. Азанда бір топ, т�стен кейін екінші топ келеді. Бар�ан сайын �атары арту �стінде. Бір кездері бірге ж�мыс істеген бірнеше келіншек те осылар�а �осыл�ан. Содан отбасыларыны� ойраны шы�ып, ажы-расып жатыр. Араларында жастар да к�п. Сонда бізді� келешегіміз �андай болма�? Осыны басшы азаматтар неге ойланбайды? Бала-ша�амыз �шін ала�дап отырамыз. Іргеде орналас�ан М.�уезов атында�ы мектепті� бір м��алімі ехобашылар �атарында ж�р. Кейін ж�мыстан шы�арылды. Біра�, естуімше, оларды� �атарында бас�а да мектептердегі м��алімдер бар к�рінеді.

«ҚҰДАЙ ТЕК ОСЫ ЖЕРДЕ ҒАНА БАР...»

Сенбілік жиындарды� �алай �тетінін білмек ниетпен �йге беттеп келе жат�ан бір кемпірге ілестік. Ол апамыз да «осы дінге кіргелі 14 жылдан бері �мірді� рахатын к�ріп келемін» деп, шамасы келгенше жарнамалап %лек. *йді� іші ы�ы-жы�ы адам. Ортада «5айратты да батыл бол, Ехоба сені ��т�арады» деген жазу ілулі т�р. 9зын а�аш орынды�тар�а жай�асып жат�ан ехобашылар бір-бірімен ш�йіркелесіп, амандасуда. Жа�адан келгенімізді бай�ап, бірнеше адам жетіп келді. Сыпайы т�рде с�ра�тарын �оя бастады. ;зімізді ж�мыс берушіден �иянат к�ріп, е�бека�ысын ала алмай ж�рген �арапайым ж�мысшы ретінде таныстырды�. Сол-а� екен, мейірімділік пен шапа�ат�а б�лендік те �алды�. Айналада�ы адамдарды� ет ж�регі «елжіреп» сала берді.

–Заман неге �иын болып барады, адамдарды� барлы�ы неге бірін-бірі «ла�тырып» жатыр, адам соны ойлануы ке-рек, – деп к�сілді бір ехобашы. - 5иыншылы� бола береді. 5ияметке дейін жал�асады. Ал б�л жерде ��дайды� с�зі айтылады. Б�л жерден бас�а еш жерде ��дай жо�. Мешітке барып к�рші, ол жерде ондайды есітпейсі�...

С%лден со� фортепианоны� дауысы шы�ты. Жама�ат жа-мырап к%дімгі шіркеуді� %нін айта бастады. Одан со� д��а жасалды: «Мейірімі мол аспанда�ы жал�ыз жаратушы, аса �ам�оршы, с�йіспеншілігі мол %кеміз Ехоба ��дай, б�гінгі осы керемет та�да осы �йге жиналып �зі�нен к�мек с�рап т�рмыз. Біз �мір с�ріп жат�ан �иын-�ыстау уа�ытта барлы� адамдарды� осы шынды��а келіп, оларды� да ��т�арылуын �алайсы�. Осында келген бауырластарымыз�а к�ш жігер беріп, олар�а берілген тапсырманы� ойда�ыдай орындалуына �зі� �олдау к�рсете к�рші». 5атысушылар жамырап «аминь» деп д��аны �орытты.

Б�дан со� орта�а шы��ан егде кісі �ткен жол�ы саба��а шолу жасап, «б�гінгі та�ырып - Ехоба ��дайды� парасаттылы�ы, сол парасаттылы�ты тану» екенін атап �ткен со�, Інжілді т%псірлей бастады. Одан кейін �атысушылардан саба� с�рау�а к�шті. Жасы да, к%рісі де Ехоба дініні� арты�шылы�тарын, оны� кереметтерін айта ж�нелді. �сіресе, бастауыш сынып о�ушылары алдына жан салмай, �аза��а жат дінні� �ыр-сырын б�ге-шігесіне дейін талдап, т�сіндіріп береді. Б�лдіршіндер Інжілде баяндал�ан жайттар, пай�амбарлар �иссалары, ежелгі Израиль, Сидон, Сирия

елдерінде бол�ан о�и�аларды� ж і л і г і н ш а � ы п т � р ы п сипатта�анда, шошынасы�. Отан �ор�амайтын, �н�ран шыр�амайтын, мемлекеттік р%міздерді мойынс�нбайтын �рпа� �сіп келеді. Назар аудары�ыз, барлы�ы �аза� тілінде. Жиынны� бары-сын ба�ылап отыр�ан діни �ызметшілер жиі-жиі «ой б%рекелді, ой рахмет» деп �олдау к�рсетіп �ояды.

Б�дан со� жиын «Теократиялы� �ызмет мектебі» та�ырыбына арналды. М�нда 5асиетті кітапты м%нерлеп о�у, ��дайдан келген �уанышты хабарды к�пшілікке жеткізуді� %дістері жан-жа�ты �арастырылады. �сіресе, шабыттанып с�йлеуге �лкен м%н беріледі. Сарыа�ашты� ехобашыларды� рухани �стазы «Кітапшада жазыл�ан ке�естер бойынша шабыттанып с�йлесек, ты�дармандар да �ызы�ып ты�дайды, %рі оларда іс-%рекет жасау�а ы�ыласы туады. Сонды�тан шабыттанып с�йле�дер. Ол �лкен н%тиже %келеді. 5ызу да беріле с�йле. Не деген тамаша ке�естер! Барлы�ымыз да осы ке�естерді �олдана алса�, жемістеріміз н%тижелі болады», деп �зі де шабыттана с�йледі.

*лкені де, кішісі де бірін-бірі «бауырлас» деп атайды. Ж�сіп «бауырлас», Сымбат «бауырлас», 5арлы�аш, Ба�дат, Г�лжамал, Манзура, 9лжал�ас, К�лпаршын, �сем, Жанерке ж%не бас�а да «бауырластар» 5асиетті кітап, Ехоба ��дай жайлы �аза�ша сайрап т�р. Б�л к�ріністен т�ла бойымыз т�ршігіп, сананы �рей билей бастады.

Б�дан со� «Біз м%�гі жасаймыз» %ні шыр�алды. �н айт�ан сайын �ауым м�шелері экстаз�а кенеліп, рахат к�й кешетінін бай�ау �иын емес. Ж�ргізуші с%уір айында ат�арылатын ма�ызды міндеттерге ке�ірек то�талды. Б�л кезе�де «Зерт-теу саба�ын» бастау �ажет екен. Ол �шін к�мекке жа�адан шы��ан «5�дайдан келген �уанышты хабар» атты брошюра �ол�абыс болма�. «Біз �й аралап, 5�дай�а ж%не 5асиетті кітап�а сенбейтін адамдар�а уа�ыз айтып ж�ргенде осы кітапшаны� �лкен к�мегі тиеді. �уелі адамдар�а оларды �ызы�тыратын сауалдарды �оюлары�ыз керек. Оны� жауабын келесі жолы т�сіндіріп беретінін айтып, осы брошюрамен таныстыру керек» деп ж�ргізуші ке�ес беріп жатыр.

БҮЛДІРГІ АҒЫМНЫҢ БЕТПЕРДЕСІЕхобалы�тарды� сенбілік, жексенбілік жиындарында адамды

�алай алдап-арбауды� жолдары жан-жа�ты �арастырылып, �йретіледі. 5арапайым халы�ты %�гімеге тартып, баурап алуды� %діс-т%сілдерін, �арсылы��а тап бол�анда не істеу керектігін �ауымны� %р м�шесі жат�а білуге тиіс. Арнайы %дебиеттерді о�итын олар апта сайын жетекші-миссионерлерді� сауалдары-на жауап беріп, дайынды�тан �тіп т�рады. Б�ларды шетелдік миссионерлерді� �олшо�парлары демегенде не дейміз?

О�т�стік 5аза�стан облысында ехобалы�тар к�птеп шо�ырлан�ан бірден-бір елді мекен – Сарыа�аш ауданында�ы Дербісек ауылы. М�нда осыдан бірнеше жыл б�рын ехобалы�тарды� саны ж�зге жеткен. Со��ы кездері оларды� �арасы азайды. �йткенмен, олар ата дініне орал�ан жо�, бар бол�аны Алматы, Астана мен Шымкентке к�шіп кеткен.

Ауданны� білім саласында талай жыл е�бек еткен, б�гінде ауданды� м%слихатты� депутаты Манатбай 5алменов т�мендегі жа�дайды еске алады.

– Мектептегі екі м��алім о�ушылар�а �н�ранды �йретуден бас тарт�ан. Айтуларынша Елта�ба�а, �н�ран�а ��рмет к�рсету – 5�дай�а �арсы шы�умен бірдей екен. Б�л жайт аны�тал�ан со� олар ж�мыстан шы�арылды. Біра�, сот�а ж�гініп, б�рын�ы �ызметіне �айта жай�асты. За�герлермен %рі-бері ке�ескен со�, ехобашы м��алімдерге бір ай мерзім берілді. Осы уа�ыт ішінде �н�ранды жаттап, к�пшілікті� алдында орындап беруі тиіс бол-ды. М%селені �ада�алап отыру ісі ма�ан тапсырылды. Сонда да �н�ран айтудан бас тартты. Тіпті біреуі «енді отбасымды �алай ба�амын» деп жыларман халге т�ссе де, гимнді орындаудан �зілді-кесілді бас тартты. Т�бінде екеуі де ж�мыстан кетті.

Осы ауылда 22 жылдан бері имамды� �ызмет ат�арып келе

жат�ан Асан Оразба�ов �айбір жылы «Ехоба ку%герлеріні�» мектеп ма�ында шіркеу ашып, ел-ж�ртты� мазасын ала баста�анын айтады.

– Ал�ашында к��іл б�лмеп едік, кейін олар к�ш ала бастады. Бізді� мешітті� есігі %рдайым ашы�, адам �ала�ан уа�ытында келіп намазын о�ып кетеді. Ал оларды� шіркеуінде бейнека-мералар, прожекторлар �ойыл�ан. Жиналыстарын жасыры-нып �ткізеді. 5айта-�айта сот�а, %кімдікке барып ж�ріп %ре� жаптырды�. Біра�, %лі де б�рын�ы %рекетін �ояр емес. Діннен хабары жо� адам олар�а т�теп бере алмайды, со�ынан еріп кеткенін білмей �алады. �лі де кітап таратушылар к�шеде кездесіп �алады, – дейді Асан Оразба�ов.

Дербісектегі ехобашыларды� бірімен %�гімелесуді� с%ті т�сті. Н�рпейіс бізбен «ассалаума�алейкум» деп м�сылманша амандасты. 14 жылдан бері осы а�ымны� белді м�шесі. 5айта тіркеуден �ткен �йымны� жа�а аты «Ехоба ку%герлеріні� м%сіхшілік бірлестігі» екен. 5уыстанып, с�хбат беруден бас тарт�анымен, Н�рпейіс орайы келгенде уа�ызын �йіп-т�кті. К�ше кезіп, �й аралайтынын жасырмады. «Себебі, Иса да тура солай істеген �ой. Сол тапсырманы бізді� ш%кірттерге тапсы-рып кеткен. *й араламаса� адамны� барлы�ын таба алмайсы� �ой» дейді ол. К�дігімізді а�тарып, с�ра�тарымызды �ой�анда б�лк етпей �тірігін айтудан �аймы�пайтыны бай�алды.

–Ехобашылар �олына �ару алмайды екен. Сонда д�шпан елге басып кірсе не істейсі�? - деп с�рады�.

–Біздікі нейтралитет, �андай билік болса да. Жо�ары жа�та�ыларды� саясатында шаруамыз жо�. Сонды�тан �ол�а �ару алмаймыз, ондай�а м�лдем араласпаймыз, - деді жымиып.

–Уа�ызды мектеп о�ушыларына да айтасыз ба?–5ызы�ушылы� білдіретін болса, %ке-шешесіні�

р��сатымен айтамыз. – Жарайды, ал енді �йі�е �ылмыскерлер басып кірсе,

отбасы�ды да �ор�амайсы� ба?, - деген с�ра�ымыз�а тосы-лып �алды.

–... жо�, �ор�аймын �ой», - деді сас�ала�тап. –5алай �ор�айсы�? С�збен, уа�ызбен ба? –Жо�... к%дімгідей, адамдар секілді �ор�аймын. 5ажет бол-

са со��ы беремін. Елді жау шап�ан бас�а, �йге �ылмыскерді� т�нуі бас�а. Екеуін шатастырма�ыз...

Жа�дай�а �арай ��былып, %рдайым к�кейіндегі арам пи�ылын іске асыру�а �мтылатын, ел-ж�ртты шатастырып, �тірік айтудан �аймы�пайтын ехобашыларды� си�ы осы.

Сенбі. Таңғы сағат тоғыз. Сарыағаш қаласындағы Шымкентбай көшесіндегі №23 үйді бетке алғандар қарасы көбейе түсті. Әне, қолына нәрестесін құшақтаған ерлі-зайыптылар көрінді. Одан кейін бірнеше бала-шаға жетектеген апай, одан соң бір мүгедек, костюм-шалбар киген екі студент, тағы бір топ бойжеткен әлгі үйге беттеді. Артынша бірнеше көлік тоқтап, одан он шақты адам түсті... Бас-аяғы бір сағаттың ішінде әлгі үйге елуге жуық адам жиналды. Бұлар – «Ехоба куәгерлері»(бұрын «Иегова» еді, қайта тіркеу барасында «Ехоба» болып шыға келді. Аты өзгергенмен, заты өзгерген жоқ.-ред.)Барлығы дерлік қазақтар. Мұндай көрініс Шымкентбай көшесінде апта сайын орын алады.

«Қалың қазақтың ордасы» саналатын оңтүстікті жат ағымдар іштен ірітіп жатыр.Иесіз ел іспетті, Ехоба білгенін істеп, қазақты «бауырластар» қатарына тарту үстінде. Бұрын-соңды Отанын қорғаудан бас тартып, Әнұран шырқауды күнә санап па еді алаш баласы. Бұл мемлекеттің ғана емес, исі қазақтың кемшілігі. Жергілікті халықтың олқылығы. Ауылға ақыл айтатын ақсақалдардың абыройының төмендігі. Идеология-иммунитеттің әлсіздігі. Халқына қорған бола алмаған биліктің дәрменсіздігі. Осыдан кейін иесіз елді Ехоба билейді демегенде не дейсің?!Заңғар ҚАМЫТБЕК,Жандар НАУРЫЗБАЙҰЛЫ,Оңтүстік Қазақстан облысы,

Сарыағаш ауданы

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

ЛУИНА:

«Студент» Стамбулға барады

Мөлдір тұрмысқа шықпайдыӘнші Мөлдір Әуелбекова осы жылдың соңында жеке үнтаспасын шығармақ. Алдағы жоспарымен ол «Хит ТВ» арнасына берген сұхбатында былайша бөлісті:

«Қазақфильмнің» «Ер Төстік пен Айдаһар 3D» анимациялық фильмі бір аптада 31,3 миллион теңге жинады.

–Шы�армашылы�ымда к�п н�рсені жоспарлап от-ырмын. Соны� бірі – жеке к�йтаба�ымды шы�ару. К�з мезгілінде ты�дармандарымды �уантатын шы�армын. Сондай-а�, екі жа�а бейнебаянымды республикалы� арналардан к�ре аласыздар. Ал жеке �міріме келсем, б$л жайлы е� бірінші сіздер хабар боласыздар. &зірге �$пия.

«Ер Т�стік» эпосыны� мазм$нына негізделген ани-мация батырлы�ты д�ріптейді. Отанды� мультсериал жуырда �ана прокат�а шы��ан болатын.

Мультфильмде бас кейіпкерді танымал актер Дулы�а А�молда дыбыстады. Туынды режиссерлері Ж�кен Д�ненов пен Рустам Т$ралиевті� айтуынша, мультфильм кішкентай к�рермендеріні� ба�асын да алып �лгерді.

О т а н ды қ р ежи с с е р Дәр еж а н Өмірбаевтың «Студент » фильм і Стамбул халықаралық кинофестиваліне қатыспақ. Бұл туралы «Қазақфильм» киностудиясының баспасөз қызметі мәлім етті. –Д�режан 6мірбаевты� туындысы шынайылы�ымен,

тере�дігімен ерекше, – дейді киносыншы Дэниал Касман.

Туынды фестивальді� негізгі ба�дарламасына енген. Фильм б$�ан дейін Мехикода�ы UNAM International Film Festival (FICUNAM) фестиваліні� аясында М�скеуде �ткен 34-нші халы�аралы� кинофестиваль-де к�рсетілген болатын.

«Ер Төстік пен Айдаһар»-дың ұпайы түгел

8 ууwww.nurastana.kz

КҮЙТАБАҚ

– � т к е н ж ы л ы а л � а ш р е т актерлік �абілеті�ізді сынап, кино�а т�сіпсіз. Туынды экран�а �ашан жол тартады?

–Б$�ан дейін ма�ан эпизодта�ы р�лдер �ана б$йыратын. Б$л – мені� басты р�лді сомда�ан ал�аш�ы карти-нам. Туындыны� атауы – «О�ытушы» («Препод»). Менен б�лек, о�ан елімізді� �зге де танымал �ншілері атсалысты. Музыкамен астас�ан махаббат хикаясында бас-ая�ы мені� та�дауымда�ы 20 �н орындалады. Я�ни, мен фильмні� музыкалы� продюсерімін. Жоспар бойынша, «О�ытушы»-ны� т$саукесер р�сімі мамыр айында �тпекші. Сол уа�ытта сырт к�з �з ба�асын бере жатар.

–�зі�ізге �андай ба�а бересіз? –Ол жа�ын патша к��ілді к�рермен

айтсын. – Б � р ы н ы р а � т а б е р г е н

с�хбаттары�ыздан актерлік "нерге �ызы�пайтыны�ызды, #р салада "з ісіні� маманы болу ке-рек деп есептейтіні�ізді о�ы�ан едім...

– И � , м е н � р і с т е д е «профессионализмні�» бол�анын �алаймын. Сонды�тан кезінде со-лай айт�ан да шы�армын. Біра� �р адам м�мкіндігінше шы�далу керек емес пе? &рі мен фильмде �зімні� таби�атымнан алыстай �ой�аным жо�.

–Сізді� �атарластары�ызды� к"пшілігі �азірде жастарды "нерге баулып, продюсерлікпен айналы-сып ж�р. Б�л жа�ынан да �ыры�ыз бар шы�ар?

–М�мкін. Асылы, менде о�ан уа�ыт жо�. Уа�ытымды б�лсем, �зімні� шы�армашылы�ым $мыт �алады. Ал мен оны �аламаймын. Оны� �стіне, ол �лкен жауапкершілік �ой. Біреуді �анатыны� астына ал�ан екенсі�, соны� тасыны� �рге дома-лауына �алай да сеп болуы� керек.

Таныс-тамырды орта�а салып, �ыруар а�шаны �арастыруы� ж�не �ажет. Оны� б�рін �амтимын деп ж�ргенде, �ншілігім жайына �алады емес пе? Сол себепті, �згені� де, �з �нерімні� де обалына �ал�ым келмейді.

–Сонда сізге зор �міт артып кел-ген жас #ншіні� тауын �айтарасыз ба?

–Зор �мітті ма�ан емес, ол �зіне артуы керек. Хас талантты� �ай кезде де жарып шы�атынына сенімдімін.

– С і з д і � о с ы н д а й д е � г е й г е жетуі�ізге кім ы�пал етті деп ойлайсыз?

–&рине, ата-анам мен $стаздарым. Ма�ан шын м�нінде �мірде жа�сы адамдар к�п кездесті. Соларды� �сері болар...

–Ал саксафонда ойнауды кім �йретті?

–Петербор мен Алматыда жо�ары білім ал�анмын. K$рман�азы атында�ы Kаза� $лтты� консерваториясыны� саксафон класыны� ал�аш�ы т�легімін.

–Студент кезі�ізде е�бек ете ж�ріп, коллекциялы� топ�а жа-татын саксафон ал�аны�ызды білеміз...

–И�, ол сонау 80-нші жылдар еді �ой. «Сильвер» фирмасыны� ар-наулы шы�арылымы, алтын т�стес музыкалы� аспапты мы� рубльге сатып ал�аным �лі есімде. Ол сол к�ннен бері ма�ан «�ызмет етіп» келеді. Oйде та�ы бір саксафон бар, оны Владимир Пресняков сый�а тарт�ан.

–Оны� иесі атану�а ата-ана�ыз к"мектесті ме? Ба�асы ж�мыс істейтін студент �шін де айтарлы�тай �ымбат �ой...

–Білмеймін, бізді� кезімізде ата-ана�а ар�а с�йеу деген т�сінік м�лдем жо� еді. Kара шабаданымызды ар�алап ж�ріп, �з к�шімізбен о�у�а т�сіп, адам болды�. Саксафонды кеш-

ке д�мханаларда ж$мыс істеп тап�ан а�шамды жинап, �ал�анын доста-рымнан �арыз�а с$рап сатып алдым. Соны� �зінде жарты жылдай а�ша жинадым-ау. Саксафонда ойнауды �йренуге деген �ызы�ушылы�ым к�шті болды. К�біне-к�п �зімді �ншіден б$рын, е� алдымен сакса-фоншы санайтыным сонды�тан. О�ан �оса соны� о�уын бітірдім.

–Микрофон жинау – хоббиі�із екен...

–Онда да екіні� біріні� �олында ж�рген микрофондарды емес, арнау-лы тапсырыспен шы�арыл�андарды жинаймын. Коллекциямда 1940 жыл�ы микрофондар да бар. Олардан шы��ан дауыс да ерекше естіледі...

–Жас кезі�ізде футболшы болу-ды армандап, веложарыстар�а да �атысыпсыз...

–Бала кезімізде барлы�ымыз да футболшы бол�ымыз келіп, доп тептік �ой. Есейе келе, стадионды сахна�а айырбастады�... Веложарыстар�а да �атысты�. Біра� сондай сайыстарды� бірінде м�шинені� астына т�се жазда�ан со�, �ке-шешем «одан да музыкамен айналыс�аны� ж�н...» деді.

–Сізді� "мірбаяны�ыздан «ерді� жасында» екенін білгенде, сене �оймадым. Сырт к"зге #рі кетсе 30-35-тегі жігіттей к"рінесіз...

– Б $ р ы н с п о р т з а л д а н шы�пайтынмын, �азір бармаймын десем де болады. О�ан уа�ытым тапшы. &ртісті� к�н т�ртібімен ол жа��а �немі бір уакытта барып т$ру �иын. Мен бассейнге баруды �детке айналдыр�анмын, сосын бос уа�ытымда моншадан табыла-мын. Таби�ат аясында серуендеу де денсаулы��а пайдалы.

–4�гіме�ізге рахмет!

&�гімелескен Алау АЙБЕКЛЫ

ЛУИНА:

Шығармашылық жолын «А-студио» тобынан бастаған Батырхан Шүкеновтің есімі елімізде ғана емес, ТМД аумағындағы өнер сүйер қауымға жақсы таныс. «Джулия», «Твои шаги», «Нелюбимая» сынды әндерімен аты шыққан әнші ана тілінде орындайтын «Отан-ана» туындысын бәрінен жоғары қойып, оны өнердегі «төлқұжатым» деп санайды. Бізбен сұхбаттаспастан бұрын, «А-Студио» тобы мен жеке өміріне қатысты ештеңе сұрамауымызды өтінді. Мұның себебін: «ұжымнан неге кеткенімді менен талай рет сұрады, ол туралы айтудан жалықтым. Ал жеке өмірімді көпшілікке жария еткім келмейді...» деп түсіндірді ол. Осыдан бірнеше жыл бұрын өзінен 30 жас кіші арумен бас қосқан өнер иесінің өмірі бізге қаншалықты қызық болып көрінсе де, әңгімемізді шығармашылықтағы жаңалықтарынан бастауға тура келді...

Өнердің обалына қалғым келмейдіБатырхан ШҮКЕНОВ:

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

Қырсық мінезді Джей Ло

Джоли сотта жеңді

Кира Шанельді сомдайды

Дженнифер Лопес Үндістанда өткелі тұрған концертінен өзінің қырсықтығы үшін құр қалды. Ұйымдастырушылар оның «назын» көтере алмай, орнына америкалық рэпер Pitbull-ді шақырамыз деп отыр.

Анджелина Джоли плагиатизм туралы сот ісінде жеңіске жетті. Даудың басы Джолидің тырнақалды режиссерлік еңбегі – «Қан мен бал өлкесінде» фильмінен басталған.

Ағылшын актрисасы Кира Найтли Chanel сән үйінің негізін қалаушы Коко Шанельдің рөлін сомдамақ . Қысқаметражды фильмнің режиссері Карл Лагерфельд фильм туралы былай дейді:

Крикет ойыныны� ашылу салтанатында «Джей Ло �н салсын» деген �йымдастырушыларды� тілегіне �ншіні� менеджері Бенни Медина «ерекше» талаптар �ой�ан. Жеке �ша� с�рап �ана �оймай, жеке стилистері мен ассистенттері, тіпті жеке аспазшысына дейін �она�#й �ажет деген Бенниге Pepsi IPL $кілдері «а�ыл�а сыйымсыз �рекет» деп жауап берген.

Хорватиялы� журналист Джеймс Брэддок Энджиді� #стінен «мені� тарихи романыма жиендік жасады» деп ша�ым т#сірген еді. Hollywood Reporter сайты тарат�ан а�парат�а с#йенсек, сот Джолиді� пайдасына шешілді.

1992 жылы Босния мен Герцеговина арасында бол�ан азамат со�ысына негізделген фильм 2011 жылы желто�санда экран�а шы��ан болатын.

–Кинотуындыны брендті� 100 жылды� мерейтойына арнады�. Т#сірілім ж�мыстары Коко ал�аш�ы д#кенін аш�ан Довиль �аласында $тті. Осы жылды� мамыр айында Сингапурде Шанельді� жа�а топтамасыны� таныстырылымын $ткізбекпіз. Киноны� т�сауы да сол жерде кесіледі.

www.nurastana.kz9КҮЙТАБАҚ

«Анасы бар адамдар ешқашан қартаймайды»

Ана – әр адамның өміріндегі ардақты да аяулы жан. «Алып та анадан туады». Өнер адамдарының да ел алдында жарқырай көрініп, халыққа қуаныш сыйлауы ең алдымен аналарының арқасы болса керек. «Күйтабақтың» оқырмандары атынан әншілердің аналары жайлы сыр суыртпақтаған болатынбыз.

Мақпал ЖҮНІСОВА:«ШЕШЕ, СЕН БАҚЫТТЫСЫҢ»

–Анам �р�ашан жанымда ж#рсе, ма�ан одан арты� еште�е керек емес. Біраз жас�а келсем де, ол кісіні� �асында �лі к#нге дейін $зімді баладай сезінемін. Анда-санда еркелеп т�ратыным да бар (к#ліп). С#йініш пен к#йініші�ді б$лісіп, керек кезде к$з жасы�ды да с#ртер аяулы адамы�ны� бол�анына не жетсін?! Репертуарымда аяулы жандар�а арнал�ан �ндер аз емес. М�селен, «Шеше, сен ба�ыттысы�», «Аяулы ана» сия�ты туындыларымды концерттерімде міндетті т#рде орындаймын.

То�ыз ��рса� к$теріп, б�рін де �анаттандыр�ан анамны� денсаулы�ы мы�ты болса екен деп тілеймін.

Сәкен МАЙҒАЗИЕВ: АНАМНЫҢ АМАНДЫҒЫН

ТІЛЕЙМІН–Б�рімізді� а�ылшымыз, #лгі т�тар анамыз

– $мірге 11 бала �келген арда�ты ана. Мен �ке-шешемні� то�ызыншы перзентімін. Со�ымнан ерген екі інім бар. Май�азы �улетіні� келіні – Aлтай шешем таби�атынан биязы, аз с$йлеп, к$п іс тындыратын жан. Б#гінге дейін біреуге �атты с$йлеп, ренжіткен кезін к$рмеппін. Ма�та�аным емес, б�ріні� де к$�ілін тап�ысы келіп, шыр-пыр болып ж#ргені. Келіндерін де ту�ан �ызындай жа�сы к$реді, олар�а �рдайым �ам�оршы. К$птеген апаларымызды� �арапайымдылы�ы B�м кішіпейілдігін ж�не бауырмалдылы�ын к$ріп, еріксіз та��аласы�. Б�л �анмен сі�ген �асиет.

Ақбота КЕРІМБЕКОВА:ӨМІРДЕ ДЕ, ӨНЕРДЕ ДЕ ҮЛГІ ТҰТАМЫН

–Анам Бибіажар Махамбетова – к$пшілікке танымал �нші. Cазір де жеке шы�армашылы�ына уа�ыт табу�а тырысады. Алайда, о�ан $нерден б�рын, $мірі �рдайым бір саты жо�арыда т�ратынын б�рі біледі. Я�ни, �ызы, мен #шін кезінде �ншілігінен уа�ытша �ол #зген. Расын айтсам, жал�ыз перзентімін дей алмаймын, оны� #ш �л баласы ж�не бар (жылы жыми-ып). Б#гінгі та�да шешемні� балаларым-ды т�рбиелеуде к$мектесіп, мені� ж#гімді же�ілдетіп ж#рген жайы бар. Cолдан келгенше сол жа�сылы�ын, аналы� махаббатын а�тау�а тырысып ж#рмін. Eлбетте, оны� есіл е�бегін еш�ашан $тей алмаспын. Бір аны�ы, $мірде де, $нерде де $зіме #лгі т�татын адамым бар болса, ол – анам. Сонды�тан ма�ан ана орнына ана, �ке орнына �ке бола білген мамамды жанымнан арты� жа�сы к$ремін.

(Суреттер кейіпкерлерімізді� жеке м�ра�атынан алынды)

Әзірлеген Алау АЙБЕКҰЛЫ

10www.nurastana.kz

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жылАЛДЫҢҒЫ ТОЛҚЫН

– Орта мектепті бітірген со�, 1954 жылы Ташкент теміржол к�лігі институтына о�у�а т�стім,– дейді Сапар а�а.– 1959 жылы аталмыш о�у орнын �здік т!мамдап, е�бек жолымды "аза� теміржолыны� Ерей-ментау локомотив депосында бастадым. Ал�ашында тепловоз машинисі, кейін тепловоздарды ж�ндеу цехыны� а�а шебері, Павлодар �аласында�ы локо-мотив депосы басты�ыны� орынбасары, Целиноград теміржол техникумыны� директоры, Ты� темір жолы локомотив �ызметі басты�ыны� орынбасары, Ты� темір жолы Жолаушылар тасымалы �ызметіні� басты�ы, «"аза�стан темір жолы» РМК Жолаушылар бас�армасы басты�ыны� орын-басары �ызметтерін абыройлы ат�арып, сол жерден зейнеткерлік демалыс�а шы�тым. Осылайша бар саналы �2мырымды елімізді� темір жол саласына арнадым.

Ол жылдарда "аза�станны� темір жолы �арыштап даму �стіндегі сала саналатын. Сан ба�ыт�а шойын жолдар тартылып, т�тіні буда�та�ан тепловоз бар. Ерсілі-�арсылы ж��кіліп жатты. 3сіресе, Сарыар�а ж�регінен орын тепкен А�мола ��ірі – то�ыз жолды� торабы еді. Б�кіл "аза�стан аума�ында тасымалданатын ж�кті� 70 пайызы А�мола темір жолы ар�ылы �тетін. Осы салада�ы ат�ар�ан е�бегім теміржол дамуына титтей бір �лес �ос�ан болсам, ол – мен �шін �лкен мерей. Кезінде Целиноградта�ы теміржол техникумын бас�ар�анды�ым ж�нінде жо�арыда баяндап �ттім. Міне, сол жылдары осы о�у орнын т!мамдап шы��ан 5500-дей маман б�гінде

«Теміржол – өмірімнің темірқазығы»

Қазақстан теміржол саласында жастайынан қажырлы еңбек етіп, 40 жылдан астам өмірін теміржолға арнаған Сапар Нұғыманұлы Мұстафиннің құрметіне Астанадағы Көлік және коммуникация колледжінде арнайы бұрыш ашылды. Колледж педагогикалық кеңесінің шешімімен «Колледждің құрметті ұстазы» атағы беріліп, №001 куәлігі табыс етілді. Өйткені, ол Целиноград қаласындағы Теміржол техникумын он жылдай (1968-1978 ж.ж.) басқарған болатын.

Сапар Нұғыманұлы 1937 жылы 27 наурызда Ақмола облысының Қорғалжын ауданында дүниеге келген. Әкесі 1937 жылы «халық жауы» ретінде ұсталып, абақтыға қамалған. Ол кезде сәби Сапар бір жасқа да толмаған еді. Содан оны әкесінің інісі Мұстафа өз бауырына басып, әкесіне жабылған жаланың кесірі тимесін деп, Сапарға өз атын фамилиясы етіп жаздырған екен.

Асқар таудай әкесінің орнын жоқтатпаған ағасы Мұстафа мен әжесінің тәрбиесінде ержеткен Сапар Нұғыманұлы ел қатарлы білім алып, өмірсүйгіштік қасиеті мен ыждаһаттылығының арқасында теміржол саласының елге танымал азаматы атанды. Оның еліміздің теміржол қызметіне сіңірген үлесі зор. Еңбек жолын қатардағы машинист көмекшілігінен бастаған Сапар Мұстафин «Тың темір жолы» Жолау-шылар тасымалы басқармасының бастығы дәрежесіне дейін көтерілді. Қажырлы қызметі үшін «Құрмет» орденімен марапатталып, «Құрметті теміржолшы», «Қазақстан Республикасы білім беру ісінің құрметті қызметкері» атақтарын иеленді.

"аза� еліні� !р т�кпірінде �ызмет етіп жатыр.–Б�л мамандыты та�дау�а �ке�ізді� септігі

тиді ме? – Жо�, !кем мені� за�гер болуымды �алады. Біра�,

орта мектепті т!м!мда�ан со� сыныптастарыма ілесіп, Ташкентке о�у�а т�суді 2й�ардым.

– Сізді� іскерлігі�із бен табандылы�ы�ыз �зі�із т�рбиелеп �сірген балалары�ыз�а ж��ысты бол�аны айдан аны. Отбасы�ыз жайында айтып �тсе�із?

– Адамны� �мірге келгендегі е� басты парызы – т!рбиелі де саналы 2рпа� �сіру �ой. "ызым С!била жастайынан ал�ан білімі мен к�рген т!рбиесін бойына то�ып, жатпай-т2рмай е�бектеніп, міне, бірнеше жыл-дан бері Сарыар�а ауданыны� !кімі болып �ызмет етіп ж�р. "уанды� �зімні� жолымды �уып, темір жол саласында е�бек етеді. Осы екі баламнан Динара, Еркін, Серікболсын, Арыстанбек, Г�лдана есімді бес немере с�йіп отырмын. "азір Динара "аза�стан Республика-сы Жо�ар�ы Сотында �ызмет жасайды. Томирис ж!не Темірлан атты екі ш�берем бар. Осындай немере-ш�бере с�йдірген Алла�а мы� да бір ш�кір!

– Балалары�ыз�а т�рбие бергенде е� алдымен андай масатты м�рат т�тты�ыз?

– Артымыздан �сіп келе жат�ан �рім-б2та��а !кені� жолы, атаны� жолы – !р уа�ытта �лгі-�неге. Мен !р баламны�, оларды� ізін �у�ан !р немеремні� бойынан е� бірінші имандылы�ты к�ргім келді ж!не !лі де соны тілеп келемін. Имандылы� – адамгершілікті�,

к�ркем мінезділікті�, е � б е к с � й г і ш т і к п е н батырлы�ты� жиынты� атауы. Б2л �асиетті бойы-на сі�іре білген адам �ана хал�ыны� махаббатына б�ленген т2л�а боларына сенемін. Мен �ызмет істеп ж�рген кезімде �ызым С!била А�молада�ы №4 мектеп-интернатын «Ал-тын медальмен» бітірді. Ол кездері жа�дайы кел-гендер, М!скеуге о�у�а баруды армандайтын. С!била да соны �алады. Біра�, мен: «"ызым, осы �алада�ы жо�ар�ы о�у орныны� �айсысын �аласа�, со�ан т�ссе�ші»

дедім. Оны М!скеуге жібермеген себебім, балам �з хал�ыны� ортасында болсын, елді� м2�-м2�тажы мен хал-ахуалын к�ріп ержетсін, �з 2лтыны� тілі мен ділінен, д!ст�рінен жыра��а кетпесін деген ма�сат болатын. С�йтіп, С!била б�гінгі Агротехникалы� университетке о�у�а �абылданып, экономика маманды�ы бойынша оны �здік бітіріп шы�ты. Кейін �ызмет баспалда�тарымен жо�ары �рмелеп, �азіргі лауазымына дейін жетті.

Cл-�ыздарымны� б�гінде осындай биік д!режеден к�рініп ж�ргендері мен �шін �лкен ма�таныш. Ата-ананы� ба�ыты да, бары да со�ында�ы 2рпа�ы емес пе?! "азіргі мені� бар тілеуім – осыларды� аманды�ы. Бойларынан имандылы�ты жо�алтпай, ел �атарлы к�н к�ріп, �сіп-�не берсе екен деп тілеп отырамын.

– Сапар а�а, бір ��гімелесуде екі м�рте ажылыа барып келдім деп еді�із, сол сапар ж�нінде айта отырса�ыз?

– 3кем Н2�ыман �те діндар адам болыпты. Ол 2стал�анда мен бір жас�а да толма�ан екем, !кемді к�ргенім жо�.

Еліміз т!уелсіздік алуыны� ар�асында мен 1994 жылы бірінші рет Мекке-М!дина�а сапар шегіп, �ажылы� парызымды �тедім. Fміріме �шпес із �алдыр�ан с!ттерді� бірі – осы �ажылы� сапарым. Атеистік заман орнап, Мекке ба�ытына жол жабыл�ан со�, талай аталарымыз армандап �ткен �ажылы��а "2дай о�дап, жолымыз т�скеніне т!убе еттік. Сол жолы "аза�станнан 87 адам барса�, соны� 26-сы �ана �аза� еді. Кейінгі жылдары м2сылманны� бесінші па-рызын �теуші отандастарымызды� саны артып келеді. Жарат�ан Иеміз сол жаса�ан �2лшылы�тарымызды �абыл ете к�ргей деп тілеймін.

Бірінші рет �ажылы��а бар�анымда ма�ан а�а да, т!лімгер де бол�ан Хамза Екейбаев деген азамат 2004 жылы: «Сапар шыра�ым, екеумізді� ал�аш �ажылы�ымызды �тегенімізге де 10 жыл толып �алыпты. Мекке-М!дина�а та�ы бір барып �айтса� �айтеді?» деп 2сыныс жаса�ан еді. Алайда, �зі сол жылы отбасы жа�дайына байланысты бара алмады.

– Жеткен биігі�ізге, жетістігі�ізге ризасыз ба? – Елді� ма�ан к�рсеткен �2рметіне шексіз ризамын.

Біра� «менде б!рі бар, болды» деп �2р�ол �арап отырып �алсам, ол – мені� �2лдыра�аным, то�та�аным. 3лі де �о�амды� істерге араласып, ардагерлер ке�есіні� ж2мысына белсене �атысамын.

– "�гіме�ізге рахмет.

Әңгімелескен Дана ЖҮНІСБЕКОВА

www.nurastana.kz11Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

Ханкелді ӘБЖАНОВ, Ш.Уәлиханов атындағы тарих және этнология институтының директоры:

–ХХ �асыр басында�ы �лтты� идея �аза�ты� байлы� пен биліктен шеттетілуіне, келімсектерді� а�ылуымен жерден айыры-луына, �кімшілік-аума�ты� талапай�а �шыра�анына, а�паратты� ке�істігіні� тарлы�ына, бір с�збен айт�анда, саяси, экономикалы�, �леуметтік, рухани, діни �ыспа�та �ал�анына байланысты т�жырымдал�аны а�и�ат. Е� ауыры – �лтты� «Меннен» ажы-рамаса да, �аза�ты� бір б�лігі отарлаушы мемлекетке, билік пен за��а, идеология мен жат ��ндылы�тар�а мойынсына баста�ан еді. Алда�ы уа�ытта б�л дерт ас�ынбаса, же�ілдемейтінін ���ан Алаш

зиялылары �лтты� идеяны �аза�ты� а�ылы мен ж&регі &шін к&рес деп �абылдады. Оны� м�нін, к�здеген м�рат-ма�сатын «Оян, �аза�!» идеологемасына сый�ызды.

)лтты� намысты жанумен біраз істі тындыру�а болады. Намыс�а шап�ан адамды не істеу керектігіне &йрету б�дан да ма�ызды. Демек, за� шы�арушы билік саласына аралас-пай, )лы даланы� �ажеті �телмейтінін Міржа�ып Дулатовты� «Государственная дума 1�м �аза�» ма�аласымен �алы� ж�ртшылы��а жеткізуі – дер кезінде айтыл�ан �лтты� идея с�зі.

«Оян, �аза�!» �лтты� идеясын с�зден іске, толымды н�тижеге айналдыру о�ай�а т&скен жо�.

КҮЛТӨБЕ

Биыл «Қазақ» газетінің алғашқы санының жарық көргеніне бір ғасыр толып отыр. Айтулы датаға орай Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Журналистика және саясаттану факультетінің ұйымдастыруымен «Қазақ» газетінің 100 жылдығына арналған «Қазақстан-2050» Стратегиясы: қазақ журналистикасының тарихы, бүгіні мен даму болашағы» атты республикалық ғылыми-теориялық конференция өтті. Шара «Қазақ» газетінің шығу тарихы, онда көтерілген тақырыптарды сараптап-талдауды мақсат тұтыпты.

ханов атындағы тарих және торы:

� идея �аза�ты� байлы� пен

ҰЛТ БОЛАШАҒЫНЫҢ ҰЛТ БОЛАШАҒЫНЫҢ ҰЙЫТҚЫСЫҰЙЫТҚЫСЫ

Өмірхан ӘБДІМАНОВ, Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті Журналистика факультетінің деканы:

–«2аза�» газетіндегі азатшыл рух онда�ы �ле�-жырлардан ай�ын сезіледі. Оларды� �аза� поэзиясыны� к�ркеюіне �зіндік &лес �осып, азатшыл ойды� к�рігіне айнал�анына к�з жеткізуге болады. 4ле�ні� к�ркемідігімен �атар, м�н-мазм�ныны� тере�, заман талабына жауап берер �ршіл &нді болуын �ала�ан газет-журналдар �ле�дерді авторларды� беделіне емес, сапасына �арай та�да�ан. Сонды�тан

«2аза�та» айтылар ойды� салма�ы ар�ылы азатшыл ойды� ажарын аша ал�ан �ле�-жырлар �ана орын тап�ан. Ал негізгі де т�ра�ты авторлары А.Байт�рсынов, М.Ж�мабаев, С.Д�нентай�лы, 8.2арашев, Б.Майлин, т.б. бол�ан.

«2аза�» газетінде жариялан�ан �ле�-жырларды� б�рі де халы�ты� м��-зарын, �ай�ы-�асіретін, арман-тілегін жырлау�а арнал�ан. Ел билеушілеріні� озбырлы�ын, пара�орлы�ын �шкерелеп отыр�ан. Баспа бетінде жары� к�рген �ле�деріні� к�ркемдік де�гейі жо�ары, ал м�н-ма�ынасы, а�ындарды� айтпа� ойлары, идеясы тере� де м�нді.

«Жасасын, Алаш! К�ркейсін Алаш!» деп �рандап �ткен зиялыларымызды� алдына �ой�ан �лы ма�саты – бостанды� бол�анын «2аза�» газетіні� тігінділері на�ты д�лелдейді. Намазалы ОМАШЕВ, Л.Н.Гумилев атындағы

Еуразия ұлттық университеті Журналистика мәселелерін зерттеу институтының директоры:

– 4ткен �асырды� жиырмасыншы жылдарында�ы ке�естік журналистика тарихы сол кездегі ж&йені� талап-тілегі т�р�ысынан �ана �арастырылып келгені барша�а м�лім. Ол кезде шынды� туралы жа� аш�андарды ��ртып-жою�а ба�ыттал�ан ке�естік «алып машинаны�» �апысыз �ыра�ылы�пен ж�мыс істеп т�р�ан кезі болатын. Сонды�тан 20-30- жылдарда�ы журналистика тарихын �айта �арамай болмайды. Ке�естік журналистиканы� ал�аш�ы ая�алысында �зіндік ерекшеліктері: ізденістері мен �айшылы�тары болды. Сонды�тан оны ж&йелі т&рде зерттеп, �діл ба�асын беру парыз. О�ан 2аза� радиосыны� тарихын зерттеген кезде к�зім аны� жетті. 2аза� жерінде радионы� д&ниеге келуіне бірден-бір себеп бол�ан – алаш арда�тысы Ахмет Байт�рсынов екенін ��жаттар мен на�ты деректер ж&зінде д�лелдеп шы�тым. Ал, оны ке�естік кезе�де айту�а болмайтын еді. Ел т�уелсіздігін ал�аннан кейін тарихи �ділеттілік &шін радио тарихын на�ты д�лелдермен 10 жыл�а �зартып, оны� бастауында Аха�дарды� т�р�анын �ылыми айналым�а енгіздік.

Журналистика м�селелерін зерттеу институты осы�ан дейін Алаш баспас�зіні� жарияланымдары негізінде он томды�ты жары��а шы�арды. Ендігі ма�сат – ке�естік кезе�дегі журналистиканы, онда�ы �лтты� м�селелерді� жазылуын зерттеу.

Қайрат САҚ, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Журналистика және саясаттану факультетінің деканы:

– Апталы�ты� к&ні кешеге дейін �араланып келуіні� бір себебі 1916 жыл�ы патша жарлы�ына �атысты к�з�арасына байланысты болды. Бір назар аударарлы�ы, хал�ымызды� тарихында ерекше із �алдыр�ан осынау о�и�а т�сында �лтты� демократиялы� интеллигенцияны� б��ан дейінгі алауызды�тан арылып, бір жолды та�дауы �о�амды� ой-сананы� ед�уір ілгерілегендігін ай�ындап берген еді. Ол заманына �арай амалын �арастырудан ту�ан жол бо-латын. К�зі ашы� �аза� зиялылары «білекті бірді, білімді мы�ды жы�атын» кез келіп жеткенін жа�сы т&сінді. Сонды�тан, м�здай �арулан�ан патша �скеріне �арсы ашы� шай�ас�а шы�у халы�ты орынсыз шы�ын�а �шыратып, �ыр�ын келтіретінін алдын-ала сезіп-біліп, к&ресті� бас�аша т�сілін та�да�ан болатын. Ол �дісті� негізгі белгісі �лтты� саяси т�тасты� пен негізгі ма�саттар &шін, я�ни ел те�дігі мен бостанды�ы жолында саналы, �йымдас�ан �рекетке к�шу екендігін халы��а т&сіндіріп жеткізу м�раты еді. Осы жолда �алы� �аза� еліні� �лтты� санасын ояту ар�ылы сауатын арттыру міндетін бірінші кезекте алдына тартыпты.

«2аза�» газеті к�рнекті �аламгерлеріні� ел басына сын бол�ан сол бір тарихи кезе�дегі енді бір ат�ар�ан �ызметтері патша жарлы�ымен �ара ж�мыс�а алын�ан �аза� жігіттеріні� �ам-�арекетін жеуге арналады. Оны� �зі екі ба�ыттан т�рады. Біріншісі – осынау �арбалас кезе�де �з пайдасын к&йттеген «сауыс�ан-�ар�аларды�» �лексе іздеген ісін �шкерелеп, сын тезіне салу жолында�ы амал-�рекеттері. Екіншісі – майдан тылында�ы �аза� ж�мыскерлеріні� жай-к&йін аны�тап, жырты�ына жамау болу, хал-жа�дайларын елге білдіріп т�ру ба�ытында�ы ерен е�бектері.

Жолтай ӘЛМАШҰЛЫ, филология ғылымдарының канди-даты:

–1916 жылы патша &кіметіні� тыл ж�мыстарын ат�ару &шін б�рын�ы б�ратана халы�тардан шы��ан ж�мысшыларды жинау тура-лы б�йры�ы шы�ты. Б�л м�селеге байланысты ж&рген дау-дамай а�ыр со�ында �аза� елінен �скерге адам алуды кейінге �алдыра т�румен ая�тал�ан. М�ны, �рине, �аза� зиялыларыны� к�бісі білмеді, с�йтіп «2аза�» газетіні� бетінде �аза�тардан солдат алу туралы м�селені тал�ылаумен болды. 2о�амды� ж�мыстар�а белсене араласып, �з

заманыны� жо�ын жо�та�ан «2аза�» газетіне атсалыс�ан азаматтарды� бірі – Н�зір Т�ре��лов. Осы та�ырыпта�ы материалдарды &збей о�ы�ан Н�зір де бірте-бірте осы ба�ыт�а ойыса бастаса керек.

Сол бір жылдарда �аза� &шін C.Б�кейхановты�, А.Байт�рсыновты�, М.Дулатовты� Бетті әзірлеген Мақпал ЖҰМАШОВА

есімдері аса �ымбат болды. Cлихан Б�кейхановты Н�зір аса ��рметтейтін. Тарихшы-�алым М.2ойгелдиевті� «Алаш �оз�алысы» атты зерттеу е�бегінде мынадай м�ліметтер баяндал�ан: «Н�зір осында ж&рген кезінде тек білімді азамат �ана емес, сонымен �абат &лкен �йымдастырушы ретінде де жар�ырап к�рінді. Бір�атар озы� ойлы жігіттерді �ауымдастырып, «Еркін дала» атты жасырын саяси �йым ��ру�а к&ш салды. Ал «Еркін дала» �ауымы м��таж ш�кірттерге тегін о�ып жататын жай, даяр тама� жейтін орын-дар ашпа�шы. 2аза��а керек ауруханалар ашу да �ауымны� міндеттері болма�шы. Со�ыс майданына барып ж�мыс істеп �айт�ан жігіттерді� м��таждарына 1�м оларды� жа�ындарына тиісті ж�рдем к�здеп отыр».

Н�зір Т�ре��ловты� �аламын �штап, жазу машы�ына &йренуге е� алдымен �серін тигізген 1�м &йретушісі бол�ан басылым – «2аза�» газеті. Б�л басылым�а к�п араласып, редакция ж�мысымен ты�ыз байланыста бол�аны, �серлі шы�уына �ол�абыс тигізгені а�и�ат.

12www.nurastana.kz

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жылСЫРЛАСУ

Аз ғана уақыт берсең...Аз ғана уақыт берсең...–Алло, Мадияр?–С�ле-е-е-ем! �ал-жайы� �алай?– Жа�сымын �те-е-е! Г�лдері�е рахме-е-ет! Раушан-

дар к�ктемде к��ілімді к�терді.– Са$ан %на$анына �уаныштымын.– Тек, сол раушанмен жеткен ж�зікті�...–Осыны� м�нін т�сінбеді� деп ойламаймын. Мен...–Т�сіндім $ой. Ма$ан аз $ана уа�ыт берсе� ...

* * */нсіздік. Ойым сан-са��а ж�гірді. Ж�рек со$ып т%р, �н

бар секілді, тіл байланды. 1ялы телефонны� �олымнан �сте сырылып т�сіп, жерге тиіп «г�рс» еткен дыбысы мен �атар со$ыл$ан домофонны� �о�ыраулы �ні ж�ректі дір еткізгені рас. Подьезді� алдында д�рменсіз жандай к�й кешіп т%рмын. К�ктемні� ыз$ары мен жеткен суы� желін де сезбеппін $ой. Мадиярды� тосын сыйына жол болсын. �%дайым-ау, сол жыл$ы о�и$а �айталанып т%р $ой. Кейіпкері бас�а...

* * *Сол жылдары біз ба�ытты едік. Біздегі мазда$ан

махаббатты� ку�гері к�п-тін. Кез келгені... К�лігі к�п к�ндізгі �ара$анды... Ымырт �йірілгендегі кешкі ала�... Шамдары жар�ыра$ан т�нгі �алада$ы �сем саяба�. Тірі ку�герімізге айналып саяба�та т�н тынышты$ын б%за гитарада �н салатын достарымыз. Тіптен, аспанда$ы �демі ай мен жымы�да$ан ж%лдыздар да... Баршасы, бізді� ба�ытымыз$а с�йсіне �араушы еді-ау! �осыла шыр�айтын «Ерке �ыз» �ні. Аккордтар$а жиі салып орындайтын осы �н – мені� с�йікті �нім. Со�ында, «�ош бол мені� Аяулым, Б%йырмас ба$ым» деген с�здері %намайтын тек. Со�ын �згертіп айтатынбыз б�ріміз. Кешегі к�ні %мыт �алдырып, айтып �алды. М�н бермедік. Ерте�, мені� �мірімдегі ерекше к�ндерді� бірі. Ту$ан к�н. Достарды� ортасы. Он сегіз жасты атап �ту о�ай шаруа емес .

– Ж�зі�нен к�лкі кетпесін, ба�ытты болшы.– Ма�саттары� іске асып, арманы�а жет.– Ата-ана�ды �уанта бер.Тілектер к�л-к�сір. 1ялы телефон$а да маза жо�. Мен

– ба�ыттымын. Ата-анам мені� арманымды орындап �ала$ан о�уыма т�сірді. А$ам мені� арманымда$ы к�птен к�ткен сыйды сый$а тартты. Достарым к�п. Е� бастысы, «с�йікті адамым» �асымда. Мені� мерекем са$ат сегізге белгіленген, то$ыздарда жол ж�рмек сол жігіт. Уа�ыт�а с�йкес етіп �%рып едік кешті, ая� астынан �згерді. Бір туысы ауырып ша�ырт�ан. Жол$а шы$у керек. К��ілім с�л т�ссе де, т�сіністікті� ар�асында мен к�ндім.

–�асымда болмайсы�?– Ренжімеші енді, к�ріп т%рсы� $ой.–<рине, �деті�ше �атты ж�ргізбе. Абайлап ж�р, т�н

$ой. Жа�сы ма?

–Ала�дамашы, мен ерте�-а� келемін.

– Жо�, мен �шін деп асы�па. �асы�да Дарик бар $ой?

– Бар-бар. Ерте� мен са$ан мере-ке жасап беремін. У�де!

* * *Екеуін шы$арып салып, бізді�

мереке жал$асын тапты. <демі кеш. Би. <н. Гитара �ні. Достарымны� бір жа�сысы – б�тен �ылы��а бой алдырма$ан. Ж%п-ж%птарымен. Шеттерінен �зілкеш, к��ілді орта. «Ту$ан к�н иесіне» деген-ге салып �олдан келгенін жасап ба$уда. Шексіз ризашылы�. Рия-сыз к��ілді� иелері $ой, шіркін! Са$ат т�нгі ондардан ас�ан ша�. Со�$ы тілекті� кейіпкері �н �атуда. Ортамыз$а сырт жа�тан бейтаныс жігіт енді. Тына �алды�. А�-та�быз. �олында арнайы �зірленген себеттегі �лке-ее-ее-е-ен раушан-дар бар. Мейрамхана �ызметкеріні� дауысы: «Ты�дамастан �тті, кешірі�іздер», – дейді а�талып. «Жо-оо-о�, еште�е етпес бара бері�із» дедім. Ту$ан к�н иесі �зім бол$анды�тан ма$ан келген сый екеніне еш к�м�нім болма$ан.

«К�здері�нен айналайын м�п-м�лдір, Періштемсі� жанарыма т�ккен н%р, Ж�регімні� $ашы� �нін жеткізем,Бір �зі�е %сынамын к�ктем-г�л...»Т�рт шума� �ле� жолдарын бір �нге салып, гита-

рада �демі-а� орындап берді. Б�ріміз, бірлесе ты�дап �алыппыз. Раушандарын %сынып т%рып: «Ту$ан к�ні�ізбен, ба�ытты болы�ыз �арындас» дей келе, бір жапыра� �а$аз бен �алам %сынып, мен �олымды �ойып бердім. Я$ни, б%л с�лемдеме. Кереметтерді� $ажабы деп т%рмын іштей. �уан$аным соншалы�, не айтарымды білмегентін-мін. Достарым ду-ду ай�аймен �уаныштан со$ыл$ан шапала�ты� астына алды. <демі раушандарды ж�зік бейнесі іспетті орналастыр$ан. �а� ортасында жал$ыз, �ан бейнелі �ызыл раушан. Бекініп, жапсарлас ж�зік т%ра�та$ан екен. Махаббат символы. Осы �ыс�а �ойылымны� авторы ж�не %йымдастырушысы бір $ана адам. Сезіп т%рмын. �она�тарды аз уа�ыт�а �алдырып, �о�ырау шалуым керек.

– Алло, ала�дады� ба та$ы, б�рі д%рыс бізде...– Тосын сыйлары� бітпейді. Мен ба�ыттымын.– Aзі�ді �уант�ым келді. Білесі� $ой мені, шыдай

алмадым. Ерте�ді к�тпестен, са$ындым...

– Ж�зікті та�падым. Біра�, к�зім-ж�зікте, �%ла$ым-сенде.

– Ерте�, мені де �уантасы� жа�сы ма, жаным?– Мм... Аз $ана уа�ыт берсе�, мен (еркелеп айтып

едім)–�алай деді�?– �алжы�дадым. Ерте� �уантамын. Дарикке с�лем

айт. Абайлап ж�рі�дер.– Ол да са$ан с�лем айтуда. – Жа�сы онда, жолдары� болсын!– Айтайын дегенім?– Ау?– Мен са$ан $ашы�пын...Трубка �ойылды. Ж�зім жайнап сала берген.

Сыйлы�ты� сол жігіттен екенін олар менен б%рын сезген екен. Ерте�гісінде �уант�ым келіп, к�ні бойы �о�ырау шалумен болдым. �о�ырауларым деймін, оны� �ні т�гілі, �зі мені� �олым жетпейтін жа��а кетіпті. Жол апаты. К��ілді кірбі� шал$ан к�йзелісті к�ндер. Та$дыр деуге келер ме екен. �уантып �лгермедім $ой.

* * *Сол жылдарды� жа�$ыры$ындай алдыма адасып

келіп арман т%р та$ы бір. Жылату$а д�тім шыдамас... <сте, ж�рек шіркін ж%бату$а к�нер ме?! Аз $ана уа�ыт берсе�... Жо�, мен ба�ытты болу$а лайы�пын!

–Алло, Мадияр... Аяулым СОВЕТҚарағанды қаласы

«Ұйықтап жатқан жүректі ән оятар...»Жақында көрнекті сазгер Мұқан Төлебаевтың шығармашылығы мен өмір жолын өскелең ұрпаққа паш ету, қазақтың халық әндерін эстрадамен орындау және шетел музыкасын танып білудегі дарынды жас таланттарды анықтау мақсатында Астана қалалық білім басқармасы №1 өнер мектебінің ұйымдастыруымен ұлы сазгердің 100 жылдығына арналған ІІ қалалық «Ұйықтап жатқан жүректі ән оятар» атты ән байқауы өткізілді.

Бай�ау$а �алалы� жалпы білім беретін мектептерден 22 талапкер сайыс�а т�сті. М.Т�лебаевты� «Кестелі орамал» �нін жо$ары санатта$ы вокал сыныбыны� м%$алімі Данаг�л Са$ынтай�ызы орындаса, жас маман о�ытушы Ж%лдыз Осипова «Ба�ыт вальсі» �нін �уелете шыр�ады.

Бай�ау$а �аланы� �р т�рлі �нер %жымдарыны� директорлары мен музыка мамандары �діл �азылы� етіп, �атысушыларды� �нді орындау шеберлігімен �атар сахналы� жо$ары сапалы� м�дениеті, киім �лгісі ж�не �н орындау кезіндегі актерлік шеберлік �лшемдері бойынша ба$алады.

Бай�ау �орытындысында: бас ж�лдені №53 мектеп-лицейіні� о�ушысы <лекбай Жамбыл иемденсе, 1-орын$а №54 мектеп-лицейіні� о�ушысы Н%ртай Т%мар ие болды. Ал 2-орын-ды №51 орта мектеп о�ушысы Болан Жаухар мен №58 орта мектеп о�ушысы Ж�гінісов Мирас �зара б�ліссе, 3-орынды №56 орта мектеп о�ушысы <лібекова Бекзат, №48 мек-теп о�ушысы <нел Ниханова ж�не Арайлым Те�ізбай �ана$ат т%тты. Эльмира АЛТЫНБАЕВА №1 өнер мектебінің директордың тәрбие

ісі жөніндегі орынбасары

Махаббатпен жаратқан бұл дүниені...

Айту ғ а т і л жетпей т і н махаббаттың құдіреттілігіне шек келт іре алмайсың . Махаббаттың бастауы – ғашықтық. Ғашық болған сәтте ештеңе сезбейсің, құлағың естіп тұрса да мүкіс, көзің көріп тұрса да соқыр болады. Себебі ой орманыңның бағыты бір жанның айналасынан асып кете алмайды. Махаббатты� отына маздап ж�рген жан �зінен-�зі к�ле береді, не болма-

са тере� м%�$а батады. Біра� махабатты� м%�ы да т�тті.Т�тті м%�ны� �зі �аншама адамды ба�ыт�а кенелтпей ме?! Сір�, «сезімдерді� маша�аты» да осы болар.

Сезім сергелде�іне т�скен жан м�лде бас�а �ырынан ашылып, мінезі «ж%мсарады». Я$ни, $ашы� бол$ан адам – барша$а жа�сылы� тілеп т%рады. Бір с�збен айт�анда, «Махаббат – таусылмайтын ��гіме». Оны жырлау$а ж�з $асырды� �зі азды� етеді.

Aкініштісі, б�гінде кіршіксіз сезімні� тазалы$ына к�м�нмен �арайтындар к�бейді. Себебі, шынайы сезімді басынан �ткермегендер �о$амда «есепке �%рыл$ан отбасы» %$ымын енгізді. Біра�, та�$алатыным, «махаббатпен жарат�ан б%л д�ниені» �алайша махаббатсыз �ткізуге болады?!. Гауһар ЕСІМОВА

www.nurastana.kz13Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

ШАБЫТ

Серік СЕЙІТМАН 1982 жылы туылған. Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті филология факультетін, әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінің магистратурасын бітірген. Төлеген Айбергенов атындағы сыйлықтың, Халықаралық «Шабыт» байқауының лауреаты. Бүгінде Қазақ радиосында қызмет істейді.

Қазақ болып қалу – парыз қазаққа!

САР�ЫТ�р ауылды т�рінде бір атам бар,�р атамны аузында мы ма�ал бар.Ма�алыны м�нін �айдан ��ынсынБойдан емес, ой жа�ынан тапалдар?!

Сыба�амнан �а�ылмайын ��р �алып,Сар�ыт ішіп, отырайын сыр ба�ып.Ата, сендей с��ыла �арт болайын,Са�алыды берші асыма бір малып.

"лтымызды �лылы�ын ��ына,#�рпымызды жету $шін ��нына,Бас�а ж�ртты айналмау�а ��лына –Бар�ыт емес, сар�ыт керек �лыа.Терлігіне термен бірге жас сігенТай-��наны мен емеспін бас білген.Сар�ытымен �оса ма�ан бата бер,Ас�а емес, а� бата�а ашпын мен.

«Батаменен ер к�герер,..» дейді елім,Ер к�герсе, ел к�герер – т$йгенім.Еліменен б�ліседі на�ыз ЕрБа�ыт к�рсе жасуындай инені.Жабыр�атпай �р жылы мен �р айы,Ба�тан �ана бурыл тартсын самайы.Десе ж�рт�а – жаназа емес, той к�р де,Жесе – тойды сар�ытын же, а�айын!

ЖАМАУ"лдарыны іріп-тозып жейдесі,/ыздарыны $зіліп �ап т$ймесі.Анашымны сауса�ыны с�ні еді,/иы� мата, саба�таулы инесі.Шарам �анша, бозбалалы� кейіппен,"ят �ысып, �ызарсам да к$йіктен?!.Алты �аздай алты �пкемні Ер жеттімСыймай �ал�ан киімдерін киіп мен.

Тым ж�пыны �ткенімен от к$нім,К�п �реннен биік болды шо�ты�ым.Мен киетін киімдердіШетіненСау жерінен жамау жері к�п-т��ын...Кеудесіне б$гіп алып сырды мы,Кешегімнен т�мандыра� б�л к$нім.Жамау жайлы білмей �скен масылдарЖар�ыратып к�рсетіп ж$р кіндігін.

/артай�аны болса-да�ы а�аттау,Ана �деті – со-о-л, инесін саба�тау.Перзентіні б$тіндеймін деп $стін,Ар-�ятты жырты� жерін жамапты-ау.Ізгілікпен �рілген со тілегі,Ісін б�лдап, шы�а �оймас мінезі."лт жырты�ын жамау $шін Біра� таМені Анам т$к �ндірмес Бір 5зі!..

КЕЛІНІМЕБірде Намазхан к�ршім �аза�ты �ыз-

келіншектеріне б�лжымас �а�идадай етіп �ле жазуымды с�рады. Мен бойда� �айына�асынан с�лемін $збей, иіліп т�ратын ауылда�ы келініме ризашылы�ымны белгісіндей жыр жаз�алы ж$ргенімді айтып едім, ол: «Адам баласы тек Алланы алдында �ана иілуге тиіс» деп �згеріп шы�а келді... (2007 жыл)

"л-�ызын атастырып бесіктегі,Жесірін жылатпа�ан есіктегі,Т�рмысы т�рала�ан туысына/ол соз�ан жылу жинап есіткені.>кідей $лбіретіп жас к$нінен,Атынан аластаумен ласты кіле,/ызына жатж�ртты� деп т�рін берген,Айналдым Алашымны д�ст$рінен!

Мен �азір жаз�ы ж�ндік к$йіндемін,Белшемнен кешіп т�рмын мейір кенін.А� екен жан �лемі жаулы�ыдай,/ара�ым, Иіле бер,Иіл, келін!Т�ірім сыйлап д�йім �ан�а сабыр,�желік д�уреніді �амдаса ж$р.Сен келіп, шаыра��а шатты� �онды,Келінжан, айналайын, к�п жаса�ыр.

Бал санап н�рестені еркелігін,Кеш солай ��мыр-ба�и ертегі к$н."рпа�ы �лтын с$йер �лан болсын,Анасы "лы Елімні ертеіні.Ж$рмесін к�іліді жас�ап �ай�ы,/ай�ырса ата-енее ас батпайды.Келінжан!Иіле бер!Сен иілсе – Алашты абыройы ас�а�тайды!

КЕЙУАНА МЕН КЕЛІНКейуана бір керіліп алды да:- Е, жарат�ан ие, б�рі �зіні �олыда! – деп к$рсініп �ойды.Осы кезде ішке кіші келіні кірді.- Апа, неге к$рсіндііз?- Мына жары� д$ниені шынымен – а� жал�ан екенін ойла�аным

�ой.- Жа�сы �мір с$рген жо�сыз ба?- 5кпем жо�. Біра� к�ілді ар�ы т$кпірінде арман да бар.Келіні кейуананы жанына тізе б$кті. Оны �лсіз �олынан �стап,

у�алап отырып �алды. Кейуана аз-кем $нсіз жатты да, бір кезде тілге �айта келді.

- Кісіні ба�ыты не екенін енді ���ан сия�тымын, - деді.- Ол не екен, апа? "за� жасау ма?- Ол �за� жасау емес.- Енді не? Б�лкім, бала-ша�а к�п болса...-Ол – бала - ша�аны к�п болуы да емес.- Ал, сонда-а...- Ба�ыт деген – ауызбіршілік! Ба�ыт деген – татулы�! Ба�ыт деген

– сыйласты�!...- Бізді �улетте осыны б�рі де болды �ой, �! Болды �ой, апа! – деп,

келіні �уана с�йлей беріп еді, оны Кейуана �айта то�татты.- Мені ертелі-кеш шаршатып жат�аны да осы, - деді. - Енді ана

д$ниеге ая� артып т�р�ан ша�та есіе б�рі де т$седі екен.- /уаныш па, апа?- Жо�.- Реніш пе, апа?- Жо�.- Сонда не?- Ол – кеудеде маздап жан�ан арман. Б�л арманы ��р�ырды тірлікте

еш бай�ай бермейді екенсі. С�йтсем, ол шіркін �мірді соында соншалы� �зекті �ртер деп ойласамшы.

- Ендеше, арманыызды айтып кетпейсіз бе?- Жо�, айта алмаймын.- Неге, апа!- 5йткені, оны д�л мендей ешкім де т$сіне алмайды. Арман – �р

кеудеде �зінше �леді екен...Ол кісіні с�зінен ештее т$сінбесе де, келіні к$ле �арап:- Сіздікі �те д�рыс! – деді.О�ан Кейуана да аздап жымиды. Сосын к�зін ж�мды...

* * *М�ндайда �аза�ты с�зі: «�р кеудеде бір арман болады».Ал Елес айтады: «Адамны адамнан �згешілігі– оны арманында.»

МАЛШАШПАҚДа�ойбек �те д$ниелі кісі еді. Оны д�улеті бір басынан асып –

артылып жатушы еді. О�ан д$ние-байлы�пен теесе алар жан б�л тірлікте аз-а� шы�ар.

Сол Да�ойбек шетелді б�рін де аралап шы�ты. Барма�ан �аласы жо� десе де болады. /ай елді айтса да «е, оны к�ргенбіз» деп �гіме �рбітер еді.

Ол тіпті �ажылы��а да барып �айтты. Бір емес, т�рт рет... Неге дейсіз бе? �уелгісі - �зі $шін, сосын�ысы– �кесі $шін, одан кейінгісі – шешесі $шін, ол одам кейінгісі...

/ыс�асы, оны барма�ан жері, баспа�ан тауы �алмады.Сол Да�ойбек со�ы уа�ытта м$лде б�лек мінез шы�армасы бар

ма!- Мен енді космос�а �шам! – деді тамыр-таныстарына. – Айды к�ріп

�айтуым керек.- Е, сен �ш�ыш емессі �ой, – деді таныстары. – Сені космос�а ала

ма?- Мен турист болып �шамын. /анша а�ша с�раса да беремін. Д$ниені

не $шін жиды дейсі...- Ау, балалары бар, солар�а �алдырмайсы ба?- Олар�а да жетеді.- Ендеше, жетім-жесірге б�ліп бер.- Олар�а да табылады.Бас�а айтары �алма�ан тамыр-таныстары енді Да�ойбекті орта�а

алып:- Ал, жарайды, – деді. – Космос�а �шты делік. Ол жа�тан не

іздейсі?- Ештее де.- Сонда не $шін �ш�ы келеді?- Ау, �аза� деген елді �лем таны�аны д�рыс емес пе! Мен �аза�тан

шы��ан т��ыш турист – �ш�ыш болып тарихта �ал�ым келеді. Бар ма�сатым осы-а�!

- � - �, - деп бас шай�асты таныстары. – Ойым сол де...Да�ойбек ал�ан бетінен �айтар емес. Арманы – к�кке �шу.Ендеше, а�айын, жа�ын уа�ытта турист – �аза� космос�а �шыпты

десе, ол - Да�ойбек деп білііз. Бізді ауылды Да�ойбегі...* * *

М�ндайда �аза� айт�ан: «Ата���марлы� та - а�ылсызды� белгісі».Жолтай ӘЛМАШҰЛЫ

(Жалғасы. Басы өткен нөмірлерде)КЕЙУАНА МЕН КЕЛІН

(Жалғасы. Басы өткен нөмірлердеЕЛ мен ЕЛЕСЕЛ мен ЕЛЕС

СЕРІК СЕЙІТМАН:

ПАРЫЗШари�аттан білмейт��ын шалды аят.5термін мен, мен �термін м�гі аяп./арыз деген – ал�аныды �айтару,Парыз деген – �арыз болу алмай-а�.Адал болып ішіп-жеген кіл асы,К�п алдында кем болса да кін�сі,Мойынында �арыз кеткен момынныМаDшар жа�та кешірілмес к$н�сі.

/аза� болып сайрап жатсын �р ізі,/ас�а жолдан тай�ып кетпеу – парызы.Парызыны пар�ын білмес бауырым,/аза�ыа �айтар, �ане, �арызын.Кір ж��тырма «/ас Са�» деген �з ат�а,Осы жолда жаныды сал азап�а./аза�ты�ты тану – парыз �аза��а,/аза� болып �алу – парыз �аза��а!

14www.nurastana.kz

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жылНОУ-ХАУ

Skytrax агенттігі жүргізген сараптама негізінде Қазақстанды былай қойып, Орта Азия және Үндістан елдері арасында үздік авиакомпания атанған «Эйр Астана» компаниясы сәуір айынан бастап екі жаңа рейс ашты. Енді жұрт Алматы-Киев және Астана-Киев бағытында заманауи ұшақтармен тікелей қатынай алады.

Жер сілкінісіні жиілеуі бірінші кезекте �лемде бо-лып жат�ан ірі жер асты д�мпулеріні �аза�стан�а гео-жоспарлы арналар ар�ылы жетуінен деседі мамандар. М�ндай тол�ындарды ампли-тудасы соншалы�ты �лкен емес, біра� �са� тербелісті "зі адам а�засына �сер етеді. Биофизик, профессор Виктор Инюшин осындай ойда.

«Жапония бізден алыс, 4,5 мы ша�ырым жерде

Каспийдің желі – энергияның лебі

Жергілікті жас ғалымдар осылай дейді. Ашық теңізден лекіте соғып тұратын жел, ауа ағысы пайдалана білсе, таптырмайтын қуат көзі. Тек соны іске асыру үшін көп ізденіс керек. Атырау М�най ж�не газ институтыны «А�паратты�

технология ж�не �айталанбалы энергия к"здері» атты зертхана �жымы �азірге дейін осындай жобаларды біразын �ол�а алды. /алымдар мен студенттерді �ай-�айсысы да «ЕХРО-2017» халы�аралы� к"рмесіне �атысу �шін балама энергия к"здерін табу�а ��лшынып т�р.

Сондай талапты жасты бірі – Данияр �уаныш�алиев. Механика факультетіні IV курс студенті. Балама �уат к"здерін табу ж�не оны "ндіріске енгізу бойынша �ылыми жобаларын шетелдік бай�аулар�а да �сынып �лгерген жас �алымны ма�саты �лкен. Бірге о�итын достарымен бірге Данияр да "здеріні ноу-хауын �сыну �шін ебектеніп ж�р.

–�азіргі уа�ытта �стаздарымызды а�ыл-кеесімен жел энергиясын пайдалану жобасымен айналысып жа-тырмыз. Б�л жоба Каспийдегі теіз �сті желіні к�ші пайдалану ар�ылы ж�зеге асырылады, – дейді студент.

Негізі зертханада техника �ылымдарыны докторы Мерген�али Ер�али�лыны жетекшілігімен б�гінге дейін 256 �ылыми ебек ж�зеге асырыл�ан. Осы жобаларды 30-ы "нертабыс ретінде патентіне ие болды. Зертха-нада жел энергиясын пайдалану м�селелерінен бас�а су, к�н с�улесі, т�рмысты� �алды�тардан б"лінетін газдан балама �уат к"здерін алу ба�ытында да ж�мыстар ж�ргізілуде. /алымны айтуына �ара�анда, м�ны б�рі таби�ат ��былыстарына т�уелді болма�. Сонды�тан �алым баста�ан топ �здіксіз энергия "ндіретін �мбебап кешенді ��рыл�ы жасауды ойластырып отыр.

Б�л іске студенттерді кеінен тарту жас �алымдарды ты идеялар�а жетелеп, оларды бойында �ылым�а деген ��штарлы�ты оята т�седі. Айдар ЕСЕМБАЕВБиыл Алматы маңайында жер асты дүмпулері жиілеп тұрғаны мәлім. Ірілі-ұсақты жүздеген тербелістер кәдімгі үйреншікті әдетке айналғандай. Дегенмен, жұрт іштегі үрейді жасыра алмайды. Күндердің бір күні шамадан тыс күшті жер сілкінісі болса, жағдайдың қалай боларын бір құдай білсін.

Астанадан Embraer 190 �ша�ы д�йсенбі, с�рсенбі, сенбі к�ндері �шады. Онымен жолаушылар 4 са�атты ішінде Украина астанасына жете алады. Ал Алматыдан сейсенбі, бейсенбі, жексенбі к�ндері �шып шы�атын Airbus A320 �ша�ы 5 са�ат к"лемінде Киевте болады. Осыны ар�асында «Эйр Астана»-ны халы�аралы� ба�ыттар желісі 40 рейске дейін �л�аяды.

Журналистермен бол�ан баспас"з м�слихатында �уе компаниясыны президенті Питер Фостер осындай жаалы�ымен б"лісті.

–Шы�ыс Еуропада тиімді геосаяси жа�дайда орналас�ан Украина�а жаа рейс ашу бірінші кезекте Батыс Еуропа мен Азия айма�ы арасында транзиттік жолаушылар �леуетін дамытуда стратегиялы� маызы бар іс, – деді ол. – Украина мен �аза�стан астаналары

Skytrax агенттігі жүргізген сараптама негізінде Қазақстанды былай қойып, Орта Азия және Үндістан елдері арасында үздік авиакомпания атанған «Эйр Астана» компаниясы сәуір айынан бастап екі жаңа рейс ашты. Енді жұрт Алматы-Киев және Астана-Киев бағытында заманауи ұшақтармен тікелей қатынай алады.

Каспийдің жэнергияның5 сағатта Киевте боласыз5 сағатта Киевте боласыз

арасында тікелей �уе �атынасын орнату екіжа�ты сая-си, сауда-экономикалы� �атынастарды ны�айтады.

«Эйр Астана» А� сауда ж"ніндегі вице-президенті Ричард Леджерді айтуы бойынша, Астанадан Киев-ке дейін �уе билетіні т"менгі ��ны екі тарап�а да эконом-класс бойынша – 47 717 теге, бизнес-класс бойынша – 210 717 теге. Ал Алматы-Киев ба�ытында эконом-класc бойынша – кемінде 49 356 теге, бизнес-класс бойынша – 211 358 теге.

Б�л жа�ымды жаалы� ж�ртшылы�ты к"ілінен шы�ып отыр. Компания болаша�та Мо�олияны астанасы Улан-Батормен ж�не та�ы бірнеше Азия елдері астаналарымен тікелей �уе �атынасын орнатпа�шы.

Әзиза ӘБДІРАХМАНОВА

Станция сілкіністен сақтайды

G o o g l e к о м п а н и я с ы жалқаулар үшін « с ө й л е с е т і н к р о с с о в к а » жасап шығарды . Инженерлерд ің айтуынша , оның а қ ы л д ы л ы ғ ы сондай, адамға диванда жата бергеннен гөрі неғұрлым көп қимылдап, спортпен айналысуға түрткі болады.

«Сөйлейтін» кроссовка

Б�л туралы Google компаниясыны "кілдері Техас штатында�ы Остин �аласында SXSW Interactive атала-тын технологиялы� конференцияда айтты. «С"йлейтін» кроссовка (Talking Shoe) иесіне жал�аулы�ты есеруге к"мектеседі.

Жаа ая� киімді жобалаушылар оны Adidas ком-паниясымен бірігіп �ол�а ал�ан екен. Ал кроссовка �айтіп с"йлейді? Та�аларлы�ы сондай, ол иесіні бойк�йездігіне к�дімгідей б�р�ылдап, ренжіп, оны «жал�ау» деп атай алады. Ал белсенді �имылда�ан адамды ма�тай біледі.

Кроссовка�а адымды "лшегіш, гироскоп ж�не аксе-лерометр орналастырыл�ан. Ал динамик ая� киімні иесімен с"йлесіп, жатты�тырушы ретінде т�рлі б�йры� береді. М�ны былай �ой�анда, Bluetooth байланысы оны смартфон�а �оса алады.

Біра� компания м�ндай кроссовканы к"птеп шы�ару�а ниетті емес. «Бізді міндетіміз – жастарды "здеріні �алауынша осындай �лгіде ая� киім жасап алу�а ын-таландыру».

жат�анымен геожоспарлы арналар ар�ылы жер сілкінісі �аза�станда да сезіледі. Сондай арналарды бірі Алматыны астында жатыр. Ол Хонсю аралымен жал�асады», – дейді ол.

Профессор осылай т�сіндіре отырып, жер астында болатын ірі д�мпулерді к�шін азайту�а болатынын ал�а тартады. Б�л �шін Алматыны айналасынан �ор�а�ыш су �оймаларын салу керек.

Біра� �алымны б�л �сынысы �азірше �олдау тап�ан жо�. [кіметке су �оймаларын салу ж"нінде �ойыл�ан м�селе тек пікірталас т�р�ысында �алып �ой�ан. Су электр стансасы, біріншіден, электр �уатын "ндіреді, екіншіден ірі жер сілкінісінен са�тайды деп есептейді профессор.

«Бізде, м�селен, �апша�ай су электр стансасы бар. Алма-тыны ірі д�мпуден �ор�ап т�р. Оны 15-20 миллиард текше метр суы бар. �апша�ай Іле б"лігіне салма� т�сіреді. Осы �ысымны н�тижесінде ірі жер сілкінісі таралып, �са� жер асты д�мпулеріне айналады. �азір Алматы�а жа�ын Шарын су электр стансасы пайда болды. Ол да мегаполисті д�мпулерден �ор�айды».

Виктор Инюшин м�селені м�нісін біліп отыр. Ал осы�ан зер сал�ан ��зырлы органдар не-месе биліктегі мы�тылар бар ма? Жер сілкінісі тек Алматыны маайында �ана емес, Шы�ыс �аза�станда да, От�стікте де сезіліп �алады. Ендеше, м�ндай �ылыми жаалы�ты ел игілігіне айналдыруды м�мкіндігін �алт жібермеу керек �ой. Рухат ЖҮНІСОВ

www.nurastana.kz15Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жыл

САЙЫПҚЫРАН

–Биатлонмен неше жастан айналысасы�?

– 7 жасымнан. Оан дейін ша�ы тебумен ш�ылдандым.

–Биатлонды та�дауы�а не себеп болды?

–Мені� �кем �ыс�ы спорт т�рінен спорт шебері. Сонды�тан болар, ша�ы тебуді бала к�німнен жа�сы к�ремін.

– Отбасы�да спортпен айналыса-тындар бар ма?

– Інім Роман да биатлоншы. – Ал�аш�ы бапкері� кім?– Алаш�ы бапкерім – �кем Ж�дігер.

Мені� спорт�а деген с�йіспеншілігімді оят�аны �шін �кеме айтар алысым шексіз.

– �андай жетістіктері� бар?–Ресейді� спорт шебері атандым.

Жастар ж�не жас�спірімдер арасында �ткен биатлон турниріні� бірнеше д�ркін же�імпазы ж�не ж�лдегерімін. 27 жас�а дейінгілер арасында Ресей біріншілігінде же�імпаз болдым. Биыл Обертиллахта жастар арасын-да �ткен �лем чемпионатыны� �ола, Банскодаы турнирді� �ола ж�не к�міс ж�лдегерімін.

– «Банско-2013» турнирінде спринттен �ола медаль алды� �ой. Алтын�а таласу�а м�мкіндік бол-ды ма? Жалпы турнир туралы не айтар еді�?

– Алтына таласуа м�мкіндігім мол еді. Алайда жатып ату кезінде �ателік жібердім. Есесіне мол т�жірибе жина-дым, �ателіктерімді т�сіндім.

–!лтты� �"рама сапына #туге м�мкіндігі� бар ма?

– /лтты� ��рамада �нер к�рсетуге б�ріні� м�мкіндіг і бар . Ондай м�ртебеге ие болу �шін к�п жаттыу керек. Т�ккен терді� бос�а кетпегенін к�рсетіп, же�іске жетуге тиістісі�.

– Сочи Олимпиадасы жа�ын �алды. Жарыс�а �атысып, ж�лдеге

Алтын алуға мүмкіндігім мол еді...таласа аласы� ба?

–Б�л туралы �лі ойланбаан екенмін.

– Ж а с т а р с а п ы н д а б а с т ы �арсыласы� кім?

– Бізді� ��рама команда �те к�шті. Кей жігіттер �лемдік биатлонны� к�шбасшылары саналады. Барлыы т�жірибелі биатлоншы. Б�л Ресей жастар ��рамасыны� бапкерлеріні� ар�асы. Кез келгеніміз жоары н�тижеге �ол жеткізе аламыз. Еш�айсысын б�ліп-жарым келмейді.

– 'зі�е кімді кумир т"тасы�?– 3лемге танымал спортшыларды�

б � р і н �лг і т�т амын. Оларды� �р�айсынан аз да болса, бір н�рсе �йренуге тырысамын.

– �ай о�у орнында о�исы�?–Омбы мемлекеттік Олимпиадалы�

резервтерді дайындау училищесінде о�имын.

– Же�імпаз бол�аны� �шін м"�алімдер о� к#збен �арап, ба�аны жо�арылатып �оятын кезі бола ма?

– М�ндай жадай �сте болан емес.– Биатлонны� �ай т�рі о�

жамбас�а келеді?– Ша�ымен жарысу кезінде �ара

�зіп кетуге �мтыламын.– Биатлонда винтовкамен ату�а

тура келеді �ой. К/дімгі �арудан атып к#рді� бе?

–Бір м�рте «Макаров» тапаншасы-мен атып к�ргенмін. Одан со� �лбетте, атамызды� «ИЖ-27» мылтыымен талай нысана к�здегенмін.

– Б о с у а � ы т ы � д ы � а л а й #ткізесі�?

–Жаттыу ж�мысыма кедергі келтірмейтін болса, достарыммен пейнтбол ойнаймын. Негізі бос уа�ыт к�п емес. К�біне жаттыу жиындарын-да ж�не жарыстарда ж�ремін.

– 4леуметтік желіге жиі кіресі�

60 келі салма�та сайыс�а т�скен Елдос а�ты� сында мо�ол Амар-тувшин Дашдав�а есе жіберіп алды. Сонымен �атар, осы салма�та сына т�скен таы бір �аза�станды� балуан Асхат Тельманов бесінші орына т�ра�тады.

Ал 66 ж�не 73 келіде додаа т�скен �аза�станды� балуандар ж�лдеге таласа алмады. Сергей Лим неб�рі бесінші орына �ол жеткізсе, Азамат М��анов жетілікті �орытындылады. Ертуан Т�ренов пен Эльдар З�ріп�анов та �зіктер �атарына ілікпеді.

Самсунда дзюдодан өтіп жатқан Гран-при турнирінің алғашқы күнінде Елдос Сметов күміс медальға ие болды.

Елдос күміс жүлдегер!

Бильярдта бақ сынасты

3 0 наурызда елорда -д а « Қ а зМ ұ н а й Г а з » АҚ жұмысшылары арасында би-льярдтан турнир өтті. Жарыс�а 30-дан астам �міткер

�атысып, «М�скеу пирамида-сы» ережесі та�далды. Сайыс�а т�скендер бір-бірімен кездесіп, екі рет же�ілгені олимпиадалы� ж�йе бойынша турнирден шыып �алды. «BазМ�найГаз» АB бас�арма т � р а а с ы н ы � и н ф р а � � р ы л ы м ж�ніндегі орынбасары Н�ртас Шма-нов �арсыластарынан басым т�сіп, турнир же�імпазы атанды. Сондай-а�, ол «Турнир джентельмені» деген арнайы сыйлы��а ие болды.

Жас боланына �арамастан, а�ты� сына дейін с�рінбей жеткен Аман Жа�ыпбаев «Е� жас �атысушы» сыйлыын иеленді. Ж�лделі �шінші орын М�хтар Саымалиевке б�йырды. «Т�жірибелі ойын-шы» С.Исенов, «Eздік жанк�йер» А.B�сайынов, «Eздік ша�ырылан ойыншы» С.А�бергенов болып та-нылды. «Сайысты� к��ілді ойыншы-сы» сыйлыы Шархан Bазы�лов�а, «Же�іске талпынысы �шін» сыйлыы Р.С�йіндіковке б�йырды.

бе?– М�мкіндігінше аз отыруа тыры-

самын.–Са�ан �андай кітап пен фильм

"найды?–Достоевскийді� «Ойыншы» кітабын

с�йіп о�имын. Н.Михалковты� «Он екінші» фильмі �найды.

–Жарыс кезінде не туралы ойлайсы�?

– Бар ойымды жарыс�а б�рып, бас�а еште�е ойламауа тырысамын. М�реге жеткенде �кініп �алым келмейді.

– Адамдарды� бойында�ы �андай �асиет "намайды?

– Ж а у а п с ы з д ы � ж � н е д�ние�о�ызды�.

–'з бойы�да�ы �ай мінезі� "намайды?

– Кей кезде жал�аулы�пен к�ресуге тура келеді.

–Атаж"ртта неше рет болды�?– Жаз кезінде 6 жыл �атарынан

Бурабай, Щучинск �алаларында о�у-жаттыу жиындарында болдым. Ал-матыда туыстарым т�рады. Ол жа��а да баранмын. Сосын, �рине, Астанада болдым. Gте керемет �ала!

–Болаша�та �аза�стан атынан жарыс�а �атыс�ы� келе ме?

– Б � л т у р а л ы � л і о й л а н ы п к�рмедім.

–�азіргі та�да /лемдік биатлон-да н#мірі бірінші спортшы кім деп ойлайсы�?

– Мартэн Фуркат маусым бойына мы�тылыын д�лелдеп келеді.

– «Н"р Астана» о�ырмандарына �андай тілек айтасы�?

– А т а - а н а л а р ы � ы з б е н денсаулы�тары�ызды са�та�ыздар.

– 4�гіме�е рахмет!

Әңгімелескен Абай АСАНКЕЛДІҰЛЫ

Тимур МАХАМБЕТОВ, ресейлік биатлоншы:

Биатлонды жақсы көретін досым Ресей жастар құрамасының арасынан қазаққа ұқсайтын жігітті байқап қалыпты. Есімі – Тимур Махамбетов. Интер-нетке кіре сала Тимур туралы ақпарат іздей бас-тадым. Расында да қазақ екен, Омбы қаласының тумасы. «Вконтакте» әлеуметтік желісі арқылы Тимурмен хабарласудың сәті түсті.

Бейсенбі, 4 сәуір 2013 жылwww.nurastana.kz

«БОЙДАҚ САЛЫҒЫН ТӨЛЕМЕЙМІН, РАҚАТ-АЙ!»Аптаны� басы 1-с�уір к�лкі к�ніне сай келіп, �леуметтік

желіні ерттеп мінгендерді� �зілімен басталды. @Серік�азы былай дейді: «1 с�уір к�лкі к�ні дейді, сонда бас�а к�ндері к�ле алмаймын ба?» Ал @Жандос б�л к�нді �з пайдасына асыр�ысы келетіндерге ашулы сы�айлы: «К�нде шынды�ты бетке айтып ж�ргендей �тірікші бола �алуын б�ріні�...» Рас-ау! К�лкі к�нін алдау к�ніне айналдырып ал�ан �зіміз. Оны� �стіне, бас"а уа"ытта «с�ттен а", судан таза» т�різді к�рінгіміз келеді.

Туиттерді шулат"ан та�ы бір жа�алы" «Неке ж�не отбасы туралы» за� болды. Той�а салы" салынатынын естіген @Оралдым: «Бай тойласа табылар, кедей тойласа шабылар боп, байлар �ана той жасасын деген ��ым �ой. Бара-бара бай-кедей боп 2-ге б�лініп кетеміз �ой» деп "ай�ырады. Ал @Асланны� екі езуі екі "�ла�ында: «!йленіп �лгеріп ал�аным-ай... «Неке ж�не отбасы туралы» жа�а за� �абылданыпты. Бойда� салы�ын т�лемеймін, ра�ат-ай!» Мені� басыма т�спейтін жа�дай, бас"алар к�л болмаса� б�л бол дегенні� кері де... От-басы "�р�асын баспана м�селесі туындайды �ой. П�тер алу�а кезекке т�р�ан @Ас�арды� ренішін ты�далы": «$олжетімді» дегеннен г�рі атауын «$олжетімділеу сия�ты» деп "ой�ан ж�н болар....»

@Жандос айтпа"шы, «Б�рын жаман адам �йдегі ��гімені к�рші-�ола��а тасушы еді, енді Туиттер Фейсбукке та-сиды». Заман �згерді деген осы. Бар жа�алы"ты да, �сек-�тірікті де �леуметтік желіден еститініміз �тірік емес. Бізді� айт"анымыз�а сенбесе�із, @Омарды� жаз�анын о"ы�ыз: «Германиялы� кеденшілер �ателескенін мойындады. *уежайда �стап �ал�андары Джастин Биберді� маймылы емес, �зі екен. Енді маймылды �айтарма�». Б�лкім, Омарды� айтып отыр�аны Джастин Бибер емес, ресейлік футболшы Александр Кокорин шы�ар?.. 0йтеуір, Кокоринні� Биберге �"сайтыны рунетте тал"ы�а т�скені б�гін емес. @Арманша айт"анда, «Жылда �рік г�лдеген кезде к�н суытады, боран со�ады. !сіктен аман �ал�аны жа�сы болады». Думан БЕКЕНОВ

«Алтын ж�мырт"а» ертегісін о"ы�ан боларсыз? Алайда �лемдегі е� "ымбат ж�мырт"аны� б�л ертегіге т�к "атысы жо". Тіпті, оны еш"андай асыл таспен �шекейлемеген де. Британиялы" аспаз-дар жапониялы" �ріптестерімен бірігіп шоколадтан ж�мырт"а жасапты. Олар «"ол�нерін» аукцион�а "ойып, шоколад-ж�мырт"аны 11 107 доллар�а сатыпты.

Шоколад-жұмыртқа

Б�телкеге салынып жіберілген е� к�не хабарлама те�ізде 97 жыл 309 к�н "ал"ы�ан. 1914 жылы 10 шілдеде капитан Браунны� кемесі апат"а �шырайды. Ама-лы таусыл�ан капитан к�мекке ша"ыр�ан хат жазып, те�ізге таста�ан к�рінеді. Оны� хабарламасы �асыр�а жуы" уа"ыт �ткен со�, 2012 жылды� 12 с�уірінде табылыпты.

97 жыл жүрген хат

Тақырға отырған Lehman Brothers<аржы �леміні� алпауыты саналып

келген Lehman Brothers Holdings Inc 2008 жылы 15 "ырк�йекте банкрот"а �шырады. Б�л "аржы �лемі тарихында�ы банкроттарды� ішіндегі "ома"тысы. Lehman Brothers-ді� "арызы 613 милли-ард доллар�а жетіпті. Та"ыр�а отыр�ан банк акцияларын Barclays PLC пен Bank of America корпорацияларына сату�а тура келген.

<асиетті Петр соборыны� "�с"онарына к�терілген католиктерді� к�семі "ара"�рым халы"ты� б�кіл к�н�сін бір мезетте кешіре салады-мыс. Осыдан кейін Папасын "�рметтемей к�рсін католиктер.

Католиктерді "ойшы, адамы табылса да, кешіретін д�ниелер бізден де табылар еді-ау. М�селен, кредит. «<ашары�да "ашарсы�, туары�да сасарсы�» демекші, несиені алуын алып, "айтару�а келгенде "иналатын �адетіміз �ой. Ал енді, Dлтты" банк т�ра�асы жа�адан та�айындалды делік, оны бірінші болып к�ргендер кредитінен "�тылатын болса, "андай рахат?! 0рі жа�дайы�ды ж�ндеп аласы�, �рі бас банкирді� де беделі �сер еді. Кредит кешіргіш банкирді� беделі біз �шін Пападан да асып т�сетініне б�с тігемін.

КСК-�а "арыз болып ж�ргендер де к�п "азір. Б�гін су�а, ерте� «светке», ар�ы к�ні ауланы тазала�аны �шін... Кезектесіп келе береді. Астананы� жазы да жа"ындауды� орнына алыстап бара жат"ан сия"ты, жылу�а а"ша ша" келмейді. Осындайда, КСК т�ра�асы «кешірімшіл» болса "андай жа"сы.

Католиктер к�семіні� "ызы"тарын ойлап отырып, кешірімге "аншалы"ты з�ру екенімізді т�сінген сия"тымын. Т�ленбеген салы�ымызды кешіре салса, айыпп�лымызды кешіре салса. Ж�мыс"а кешігіп келгенде, келмей "ал�анда басты�ы� кешіре салса. Ж�мыстан шы�ып, �йге т�н ауа жеткенде, �йелі� «"айда болды�?» деген с�ра" "оюды� орнына �ндемей кешіре салса. Апта бойы хабарсыз кетіп, жа�дайларын с�рама�ан �ке-шеше� ренжімей кешіре салса!..

<�дай-ау, кешіретін н�рселерім тым к�п екен �ой. Католиктерге "ызы�ып отыр�ан т�гім жо". Алласына "�лшылы" "ыл�ан бабаларымыз сия"ты, е� алдымен "�деке�ні� кешірімінен �міттімін, �рине. Тек, мына д�ниедегі «"арыздары�ны�» к�птігін к�ргенде, еріксіз кешіре салатын біреуді іздейді екенсі�!.. Нұр ИСЛАМ

ОҚЫП КӨРІҢІЗ! ПапаПапасын сайлаған католиктер қуанышқа қарық болып жатыр. Кезінде тірі Папаны көрген пақырыңыздың бірі біз едік. ІІ Иоан Павел марқұм болғаннан кейін біздің елге Папа келген емес. Папаны сағынып жүрген ештеңем жоқ, әркімнің өз папасы үйінде дегендей. Айтайын дегенім, католиктер үшін жаңадан сайланған Папаны бірінші болып көрудің өзіндік кереметі бар екен.

Мекен-жайымыз: Астана қаласы, Кенесары көшесі 25 үй, 3-қабат, 308-бөлме

Газетті есепке қою туралы № 8987-Г куəлікті 2008 жылғы 23 ақпанда Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне ақпарат министрлігі, Ақпарат жəне мұрағат комитеті берген.

«Рауан» баспа үйі» ЖШС компьютерлер орталығында теріліп, беттелді.

Тиражы 8960 дана

Газет бейсенбі күні шығады.

Байланыс телефондары: 49-69-17 (Бас директор-Бас редактор) 49-69-19 (Бас ред. орынбасары)49-69-27 (Секретариат) 23-08-01 (тілшілер) факс: 23-08-0223-08-04 (бухгалтерия)

Бас директор-Бас редакторҒабит МҮСІРЕП

Басқарушы компания – «Нұр-Медиа» ЖШС

Газет «БМ Баспасы» ЖШС-да (Астана қаласы, Жұбанов көшесі, 24/1) басылды.

Электронды пошта:2004@nurastana.kz

Тапсырыс №13

Газет меншік иесі – «Рауан» баспа үйі» ЖШС

HYP ACTAHA

А��уды� ойы к�лде,К�лді� орны жерде.Мені� ойым сенде,Сені� ойым кімде?Жаным! 87027590501

СЕН MЕНІҢ СҮЙІКТІМСІҢ♥

РЕКОРДТАР КІТАБЫНАН

ҚЫЗЫҚҚА ТОЛЫ ЖЕР-ЖАҺАН

БАСҚА БЛОГТАРДАН БАРЫМТАСМС-іңді 8-775-476-42-35 нөміріне жолда да, 1000 бірлік ұтып ал!

(Жалғасын келесі нөмірді алған соң оқисыздар!)

16 МƏССАҒАН

Таяуда Британияда �лемді та��алдыр�ан алып н�ресте д�ниеге келді. Туыл�анда Джорджды� салма�ы 7 келі болыпты. Денесі ірі бол�анды"тан д�рігерлерге баланы� анасын босандыру о�ай�а со"па�ан. Олар Джорджды� �мір с�ру м�мкіндігіні� 10 пайыз екенін болжа�ан. Kйткені, алып н�ресте 20 минут бойы демала алмай жат"ан.

Джордж – ата-анасыны� т���ышы. Оны� анасы Жэйд пен Раян неб�рі 21 жаста. Жас ата-ана т���ыштарыны� соншалы"ты �лкен бол�анына та��алып отыр. «Б�л б�рімізді есе�гіретіп тастады. Баламны� алып болып туылатынын еш"ашан ойламаппын», дейді Жэйд Bristol Post газетіне берген с�хбатында. Туыл�анына алты апта бол�ан с�биді� бойы 65 сантиметрге жетіпті. <азіргі кезде Джордж алты айлы" бала"ай�а �"сайды.

Толағай Джордж

*р к�н мені� жанарымны� ішінде,6йы�тасам да к�рдім сені т�сімде.Сезім керек, сенім керек адам�аЖ�регімен жа�сы к�ру �шін де! Н�рсая,87786442491

$ыз�а �иын бір к�ндері с�йген жары бас тартса, $ыз�а �иын аш �ас�ырлар арды таптап бас салса. Б�л �мірде �ыздар �шін е� �иын �рі ауыры, $ыз ж�регі м�лдем с�ймес жігіт с�йіп с�з салса... Айг�л, 87783618036

немесекешіре салса қайтеді?!

Өткен ай бойынша 8 702 6292492 нөмірінің СМС-і үздік деп танылды