№ 05 (478)

2004@nurastana.kznurastana2004@mail.ru

Газет 2004 жылдың 22 наурызынан шығады

e-m

ail:

Бейсенбі, 7 ақпан2013 жыл

www.nurastana.kz

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ЖАСТАР АПТАЛЫҒЫ

HYP HYP ACTAHAACTAHAХалық қожайындар үшін жылу жинай ма?

СӨЗІҢІЗ АУЗЫҢЫЗДА...

«Тарифтерді к�теруден т�сетін �аржыны� б�рі энергетикалы� компанияларды� �уат к�здерін ж а � � ы р т у � а е м е с , о л а р д ы � �!рылтайшыларына дивиденттер т�леуге ж!мсал�ан».

«�азаннан �а�па� кетсе, иттен ят кетеді». Нары�ты� экономика�а к�шкелі электр �уатын �ндірушілер жыл � р�атпай ба�аны �сіріп келеді. Жылда айтылатыны бір !"гіме – � рал-жабды�тарды" тозы�ы жетіп т р, со-ларды жа"арту керек, жа"�ырту керек. Міне, жиырма жыл �тті, энергетиктер жабды�тарын жа"�ыртып та, жа"артып та бол�ан жо�. Биыл тариф та�ы к�терілді. Электр �уаты �ымбат деп �згелер де к�рсетілетін �ызмет т(рлерін, тауарлар мен азы�-т(лік ба�асын �сірді.

�ара халы�ты" �алтасына �ол салатын энергетикалы� компанияларды" осындай !рекетіне жылда еш�андай тос�ауыл �ойылмай, за"дылы� ретінде �абылданып ж(р. Енді сол тастай ме"іреу т(сінікке аздап с!уле т(скендей. Таяуда �Р Б!секелестікті �ор�ау агенттігіні" т�ра�асы Болатбек �уанды�ов былай деп м!лімдеді (Nur.KZ 06.02. 2013 жыл):

М нысы аз �аражат емес екен – 2 миллиард те"ге немесе 13 миллион доллардан астам. Ал, энергетикалы� компаниялар бетке стап, сыл-тау ететін жа"�ырту ісіне 24,9 миллион те�ге немесе 166 мы� доллар �ана ба�ыттал�ан. Я�ни, б!л акционерлер алатын дивиденттен 80 есе аз.

�ожайындар �арапайым адамдарды, зей-неткерлер мен м(гедектерді, м �алімдер мен д!рігерлерді теспей сорып, байы�ан (стіне баюда. Халы� м ны бая�ыдан біледі. Біра� �олдан келер �айран жо�. Осы�ан байланы-сты «�азпотребнадзор» �о�амды� бірлестігі =кіметті 2015 жыл�а дейін электр энергиясы ба�асын біртіндеп к�теру туралы ба�дарламаны то�тата т ру�а ша�ыр�ан екен. Ж�ні осы дейді к�пшілік. ?йткені, адамдарды" т рмыс жа�дайына !сер етуші энергетика саласыны" �айта �арайтын к�ле"келі ж мба� т сы к�п!

9-бетте 14-бетте

7-бетте7-бетте

Элиталы әскери кадр, Элиталы әскери кадр, сап түзе!сап түзе!

Татуировкаңыз бар ма?Коллекциямның қызығын сіңлілерім көріп жүр

Эльвира ЕРҒАЛИНА:

2www.nurastana.kz

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

Орынтақ бос тұрмайды...

Қазақстандық балдырған әлемді таңғалдырды

«Оны� бойы ары кетсе 4 фут. 7 жасты� о жа�, б� жа�ында�ы �ыз. Алайда, к�ші жой�ын кішкентай �ызбен байланыса �оюы�ыз екіталай. Ол к�сіп�ой боксшы секілді жылдам со��ыларымен �рі еркін �имылымен б�лдіршін карьерасында�ы шы�ына шы�ып �ой�андай �сер етеді. Ер адаммен, б�лкім �кесі болар, жатты�ып жат�ан видеосы вирус секілді ке�інен �лемге тарап кетті. &азірді� 'зінде YouTube-те 720 000 рет к'ріліпті.

Неб�рі 1 минут 43 секундты� клипте �аза�станды� балдыр�ан жатты�уда�ы �арсыласынан к'з алмастан б��ып, со��ыларын ны� тигізеді.

Бокс – &аза�станда�ы негізгі спорт т�ріні� бірі. &аза�стан со��ы �ш Олимпиадада жа�сы 'нер к'рсетіп, медаль саны бойынша Куба мен Ресейден кейінгі орында т�р. /йелдер боксы ал�аш рет Лондон Олимпиадасында 'тті. Сол кезде �лем орта салма�та �аза� боксшысы Марина Вольнованы� �ола медаль ал�анына ку� болды. Б�л к'птеген �ыздарды� спорт�а �ызы�ушылы�ын оятты. Балдыр�ан �ызды� ерте бастан топ-де�гейге жеткенін осымен байланысты

&Р Президентіні� 'кімдерімен Аида Д�ден�ызы &�рман�алиева &Р Е�бек ж�не халы�ты �леуметтік �ор�ау министрлігіні� жауапты хатшысы �ызметіне та�айындалды;

Тамара Босымбек�ызы Д�йсенова бас�а ж�мыс�а ауысуына байланысты &Р Е�бек ж�не халы�ты �леуметтік �ор�ау министрлігіні� жауапты хат-шысы �ызметінен босатылды.

Аида Д�ден�ызы 2009 жылды� желто�санынан &Р Денсаулы� са�тау министріні� орынбасары �ызметін ат�арып келген болатын.

* * *&Р Bкіметіні� �аулысымен &айырбек Айтбай�лы

Cскенбаев &Р C�ірлік даму министріні� бірінші орынбасары �ызметіне та�айындалды.

&айырбек Айтбай�лы жа�а лауазым�а та�айындал�ан�а дейін «&азМ�найГазСервис» А& бас директорыны� орынбасары �ызметін ат�арып келген.

* * *&Р Bкіметіні� �аулысымен Серік Ке�ес�лы Нокин

мен Серік Ма�аш�лы Ж�ман�арин &Р &орша�ан ортаны �ор�ау министріні� орынбасары �ызметіне та�айындалды.

Жа�а �ызметке та�айындал�ан�а дейін Серік Ке�ес�лы – &Р &�рылыс ж�не т�р�ын �й-шаруашылы� істері агенттігіні� т'ра�асы, Серік Ма�аш�лы – &Р Экономикалы� даму ж�не сауда министрлігі C�ірлік даму комитетіні� т'ра�асы �ызметін ат�арып келді.

* * *&Р &орша�ан ортаны �ор�ау министріні� орын-

басары �ызметіне Ерлан Н�ралы�лы Нысанбаев та�айындалды.

Ерлан Н�ралы�лы 2009 жылдан бері &Р &орша�ан ортаны �ор�ау министрлігі Орман ж�не а�шылы� шаруашылы�ы комитетіні� т'ра�асы �ызметін ат�ар�ан болатын.

* * *Астана �аласы �кіміні� орынбасары �ызметіне Ер-

сайын &айыр�азы�лы На�аспаев та�айындалды. Ерсайын &айыр�азы�лы 32 жаста. Е.Б'кетов

атында�ы &ара�анды мемлекеттік университетін «Халы�аралы� экономикалы� �атынастар» маманды�ы бойынша бітірген. Б��ан дейін &Р Премьер-министріні� ке�есшісі, &ара�анды �аласы &азыбек би ауданы �кіміні� орынбасары, &ара�анды облысы �кіміні� ке�есшісі, Шахтинск �аласыны� �кімі болып �ызмет ат�ар�ан.

* * *Солт�стік &аза�стан облысы �кіміні� 'кімімен,

&Р Президенті /кімшілігіні� келісімімен облыс �кіміні� орынбасары �ызметіне Владимир Нико-лаевич Балахончев та�айындалды.

Владимир Николаевич б��ан дейін Солт�стік &аза�стан облысында Есіл ауданыны� �кімі, облыс �кіміні� орынбасары, А�мола облысы Бу-рабай ауданыны� �кімі, Солт�стік &аза�стан облысы Жамбыл ауданыны� �кімі болып �ызмет ат�ар�ан.

Жамбыл ауданы �кіміні� лауазымына Саят &аят�лы /шімов та�айындалды.

* * *А�мола облысы �кіміні� 'кімімен, &Р Президенті

/кімшілігіні� келісімімен облыс �кіміні� бірінші орынбасары лауазымына Рашит &айыржан�лы /кімов та�айындалды.

Р а ш и т & а й ы р ж а н � л ы ж а � а � ы з м е т к е та�айындал�ан�а дейін А�мола облысында Це-линоград ауданыны� �кімі, Шучинск ауданыны� �кімі, Астрахан ауданыны� �кімі, К'кшетау �аласыны� �кімі, А�к'л ауданыны� �кімі болып �ызмет істеген.

* * *А�мола облысы �кіміні� 'кімімен, А�к'л ауданды�

м�слихатыны� ма��лдауымен Теміржан &анат�лы Едігенов А�к'л ауданыны� �кімі �ызметіне та�айындалды.

Теміржан &анат�лы 2010 жылды� мамырынан &Р Премьер-министрі ке�сесінде бас инспектор �ызметін ат�арып келді.

БАСҚАЛ

АР НЕ ДЕ

ЙДІ?

Екі апта уақыт бұрын интернетте «Са-мая быстрая девочка из Казахстана!» деген видео жарық көрген-ді. Бейне-роликте әкесі 5 жасар қызын бокстың әдіс-тәсіліне үйретеді. Кішкентай қыздың есімі – Эвника екен. Ал, әкесі Ру-стам Садвакасов Павлодар қаласының тұрғыны. YouTube-те жарияланған ви-део екі аптаның ішінде 1 241 222 рет(4 ақпан, 2013 жыл, сағат 18:27) көрілді. Көптеген форумдар, блогтар 5 жастағы балдырғанның шеберлігіне тәнті бо-лыпты. Жақында Британияның белді басылымы Daily Mail Эвника туралы ақпарат таратты.

Автобусы аз қала

�ткен жылы басшы біткен «жа�а жылдан бастап же�ілдік м�селесі шешімін табады» деп у�дені �йіп-т�ккен еді. Біра� ол да кезекті жал�ан с�з болып шы�ты. Соны� салдарынан шарасыз студенттер �ала ішінде 50 те�ге т�леуге м�жб�р, ал жа�ын ма�да�ы кенттер мен �алалар�а �атынайтын маршруттар �!ны б!дан да жо�ары.

Хош, к�нбіс халы� б!�ан да к�ніп келеді!Ендігі айтайы� дегеніміз б!дан да сор – адам

та�дыры туралы болып т!р. Айтпайын десек, айыбын біліп айылын жияр автопарк иелерін к�рмедік. Билет �!нын �ымбаттат�ан со�, �ызмет сапасын жа�сарту�а тиіс еді. Біра� бірлі-жарым жа�а автобустар болма-са, жа�дай м�з емес. *сіресе, та�ерте�гі ж�не кешкі уа�ыттарда автобустар�а жолаушылар шамадан тыс к�п мінеді. Діттеген жеріне асы��ан жолаушыларды� мінбеске амалы жо�. О�у�а асы��ан студенттер аязда б�рсе� �а�ып, автобус�а ты�ылыса мініп жат�аны. Ал ж�ргізушілер автобус толы адамдарды� та�дырына ала�дауды� орнына, �ала ішінде �зара жарысып, аялдамаларда�ы жолаушылар�а таласып ж�йтки ж�неледі. Бір жа�ынан ж�ргізушілерді де кін�ла�ы� келмейді. Аязда �алтырап т!р�ан халы�ты �алай мінгізбей кетсін?! К�ніге орындау�а тиісті жоспары

болса керек», – дейді ма�ала авторы Симон Томлинсон (Simon Tomlinson).

Одан �рі Симон балдыр�андарды бокс т�різді ауыр спорт т�ріне ерте бастан т�рбиелеу сыншылар �а2арына !шыра�анын айтады. Ма�аланы� со�ында�ы пікірлер де екіге жарыл�ан. К�бісі Эвниканы� шеберлігіне т�нті болса, кейбірі жастайынан бокспен айналысуды� �ауіпті екенін айтады. Дегенмен, к�пшілік пікірі Эвниканы� жастайынан бокс�а �!марлы�ын �!птайды екен. Соларды� кейбірін !сынып отырмыз.

Чарльз: «Болаша�та о�ан �ырындау�а тырысатын жігіттерге жаным ашып отыр».

LeeW: «Ешкім оны� к�мпитін тартып алу�а д�ті бара �оймас. О�ан с�ттілік тілеймін».

Helen: «Мен б�л жерде еш�андай �ауіпті к'ріп т�р�аным жо�. Cзін 'зі �ор�ау кез келген с�биге жа-стайынан �йретілуі керек деп есептеймін. Cйткені, �азіргі та�да �ыздар�а шабуыл жасайтындар к'бейіп кеткен».

Лондон Олимпиадасында�ы же�ісіміз талай�а �лгі бол�аны аны�. Эвника т�різді балдыр�андар солар�а �арап бой т�зейді. Болаша� чемпион б�гінгі балдыр�андардан шы�ады. Олай болса, �лкен спортта Эвника�а тек с�ттілік тілейміз! Абай ОТАР

:

та�ы бар. Е� басты кемшілік автобустарды� азды�ы болып

т!р. Тым �!ры�анда, ерте�гісін ж�не кешкісін ж�ретін автобустар санын арттыру �ажет-а� еді. *сіресе, Октябрь мен :азыбек би аудандарыны� арасында�ы, сондай-а�, ша2ар сыртында�ы �алалар�а �атынайтын автобустарды� жыры осы. Аялдамада б�рсе� �а��ан ел автобус�а таласып-тармасып мініп алса, т�сер аялдама-сына жеткенде бір-бірін итере-митере шы�а алмай жан-таласады. :аланы� �ай автобусын алса�ыз да ертелі-кеш есігі �зер жабылып, адамдарды� салма�ымен бір жа�ына �арай �исайып кетіп бара жат�аны.

Желто�сан мен �а�тарды� �а�а�ан аязында тозы�ы жеткен автобустар ж�руден �алды тіпті. Б!л жолы да азап шеккен �ара халы�. Алла са�тасын, �рине, алда-жалда о�ыс о�и�а орын ала �алса, елді� обалын кім ар�алайды?!

С�з �туден �ал�ан ат�амінерлер арасынан селк етер бір жан табылса, мына суреттен м�н-жайды т�сінер, б�лкім. Ақбота ӘБІЛТАЙ

Қоғамдық көліктердегі жол жүру құны қарағандылық студенттер үшін таусылмас жыр болды. Өткен жылдың 1 наурызынан бастап жоғары сы-нып оқушылары мен студенттерге берілетін жарты пайыздық жеңілдікті автопарк қожайындары жойып тын-ды. Содан бері бұл даулы мәселе бір емес, бірнеше мәрте көтеріліп, басы-лумен келеді.

АПТА

www.nurastana.kz3Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

ЭКСКЛЮЗИВ

«Жалаңаштану күні»«Жалаңаштану күні»нем

есетүнгі клубтағы төрт сағат Жастар түнгі клубқа не үшін барады? Көңіл көтеру

орталықтарындағы талап-тəртіп қандай? Осы тектес сұрақтарға жауап іздеген «Нұр Астана» жастар

апталығының тілшісі демалыс күндері қарсаңында Ақтөбе қаласындағы түнгі клубтың біріне барған еді.

«ЖЫНДЫ» ЖАРНАМАНЫҢ ЖЫРЫ«Айбек, �ал �алай? Осы ж�ма�а

еш�андай жоспар ��рма, мені� керемет бір �сынысым бар! Естен кетпейтіндей �ып �ыдырамыз». Б�л – мені� сынып-тасым �рі досым Берікті� �леуметтік желідегі пара�шама жаз�ан хаты. Жазбаны� келгеніне к$п бола �оймапты, Берікті� $зі �лі �аламторда отыр�анын компьютерді� мониторына �арап-а� лезде т(сіндім. Оны� б�рінен де «естен кетпейтіндей �ыдырамыз» дегені мені т(рлі ой�а жетеледі, ол «б�нымен не айт�ысы келді екен?..» )йтпесе, досым �сыныс-тілекке «жомарт», к(н сайын жа�алы� ашудан �сте жалы�пайды. Сонымен, ол жа+анды� желіден шы�пай т�р�анда, с�ра�ымды �ойып (лгерейін деп шештім:

–Б�рі жа�сы, $з і� �алайсы�? /айда, кіммен барамыз? Айта бер, - деп жаз�аным сол-а� екен, экраннан �арындашты� с�лбасы к$рінді. Демек, $зім сия�ты жылдам шешім �абылдап, тез с$йлейтін Берік жазып жатыр. Со�ан �ара�анда, ма�ызды бір іс-ау...

– Т(нгі клуб�а барамыз! Онда ж�ма к(ні ерекше кеш $теді екен. Ол «Го-лая пятница» деп аталады. Аты ай-тып т�р�андай, онда б�рі жала�аш ж(реді! – деп жаз�анда, Берікті� жа�а ��рлы� аш�андай �атты �уан�анын, онысын с$йлем со�ында �ойыл�ан леп белгісінен бай�адым. Шыны керек, ал�ашында т(нгі клубта не болатыны-нан б�рын, оны� «б�рі» деп арасына мені де �оса�тап жібергені �намай �алды. С$йтсем, «б�рі» дегені – т(нгі клубта �ызмет ететін �ыздар екен. Ал олар �азіргі, д�рысы – жастарды� тілімен айт�анда «стриптиз» к$рсетіп, жинал�андарды та�-тамаша ететін к$рінеді. Б�л – Берікті� жаз�ан ха-тынан т(сінгенім. Алайда, к$кейге бір сауалды� та�ы да келе �ал�аны... «Екеумізді� бар�анымыз ы��айсыз болар, жанымыз�а �ыздарды ертсек �айтеді?» дегенім бар. Б�л с�ра��а жауапты да ол кідірместен �айтарды. Біра� б�л жолы ашулан�андай кейіп танытты.

– Оларды ертіп не істейсі�? /атырасы� сен! )рі таныс �ыздардан �ысылып, емін-еркін к$�іл де к$тере алмаймыз. Бас�аларымен с$йлесеміз де...

Беріктен «керемет кеш» туралы с�ра�анымда, ол теледидардан, $зі айтпа�шы, «жынды» жарнаманы к$ргенін жеткізді. Сол бойда оны-мен �оштас�ан мен, к$гілдір экран�а бірден телмірдім десем де болады. Айт�анындай-а�, кеш атауыны� $зі «ай�айлап» т�р екен, мен сия�ты жастар-ды $зіне �арай жетелеген т(нгі клубты� байланыс телефондары жарнаманы� со�ында естілді. Орталы��а телефон шал�анымда, ж�ма к(ні кешті� $тетінін, о�ан кіру ��ны 500 те�гені ��райтынын білдім. Бір �ызы�ы, т�т�аны� ар�ы жа�ында�ы бойжеткен спортты�

киіммен келсек, далада �алуымыз бек м(мкін екенін жеткізді. «К(теміз» де-ген с$збен ��гімесін ая�та�ан �ызды� �ол�асын, шынымызды айтса�, жерге тастай алмады�...

... Бізді есікті� аузында �ызметтік киім киген, �олында рациясы бар, етже�ді келген келіншек «�арсы алды».

– «Та-а-ак», �айда барамыз? Бірінші фэйс-ба�ылаудан $ті�дер, – деген о�ан, екеуміз еріксіз жалт �арады�. Келіншекті� �олында рациядан бас�а еште�е бай�алмайды, бізге �арай е�кейген тексеруші �олымен белімізден бастап ая�ымыз�а дейін �стап $тпесі бар ма?!

Айтпа�шы, кроссовка киіп келгендерді фейс-ба�ылаушы келіншек ішке кіргізбей, �айтарып жібергеніне де ку�

Р.S. «Шаш ал десе, бас алатындардың» дәуірі қазір жүріп тұр-ау. Бұны жарнама мен жанындағы жолдастарына бола, шешінуге әзір қыздардың қылығынан аңғардық. Өкініштісі, олардың дені – қазақтың бойжеткендері. Қыз-жігіттердің пси-хологиясын, дұрысы – еліктегіш екеніне әбден көз жеткізген түнгі клуб қожайындары сол арқылы ақшаға кенеліп-ақ жатыр.

Айбек СЕРІК

болды�. Есесіне, �ыс�а белдемшемен келген �ыздарды� айы о�ынан туып т�р. Ж�ма к(ні оларды орталы��а тегін кіргізеді екен.

А�шамызды касса�а т$леген со�, тексерісті� «к$кесіне» тап болды�. К$зілдірік киген екі жігіт с$мкеміздегі з а т т а р д ы � б а р л ы � ы н ( с т е л г е шы�аруымызды $тініп, $зімізді тура бір терроршыдай �абылдады-ау! /ыс�асы, олардан с$мке мен оны� ішіндегісін арнайы са�тау б$лмесіне �алдыру керектігімізді естігенде, тым болмаса фо-тоаппаратты $зімізбен бірге алып кіруді $тіндік. Ол (шін азын-аула� �улы��а бару�а да м�жб(р болды�: «осындай керемет клубта естелікке суретке т(суді �алаймыз...» =кінішке �арай, жоспа-рымыз ж(зеге аспады, фоторепортаж арманымызды� бірі болып �ала берді...

«КАЙФ» ҚУҒАН ҚАРАКӨЗДЕР

Асыра сілтеді деме�із, т(нгі он жарым-да клубты� залына бас с���анда, б��ан дейінгі бастан кешкеніміз еште�е емес екен. /ою �ара��ылы� бас�ан жерде ине шаншар жер жо�! Жа�алай топырла�ан

жастар... Тіпті, бір с�тке �аланы� барлы� �ыз-жігіті осында жиналып �ал�ан ба деген с�ра� туды. )р�айсысы $зінше к$�іл к$теріп-а� жатыр: біреуі – билеп жат�андар�а алыстан к$з тігіп т�рса, екіншісі – ара�-шараптан �ртта�анына м�з, ал (шіншісі – тиісінше залды� ша�ын шы�арып, билеу (стінде. Б�л – ішке кірген 2-3 минуттан со� т(йген ойымыз. Ескере кетерлігі, «мини» киген арулардан к$з с(рінеді.

=з кезегінде замандастарымыздан біз де �алыс �алмайы� деп, д�л орта-дан бір шы�ты�. Шама-шар�ымызша �олдарымызды о�ды-солды сермеп, те�селіп – билеп жатырмыз! Жан-жа�ымыз�а �араса�, б�рі де солай, ас�ан шеберлікпен к$зге т(сетіндер а��арылмайды. Бір бай�а�аным, �ыс�а белдемше киген �ыздар етектерін к$теріп �лек. Биді� жа�а (лгісі болар деп шештік. )йтеуір, �ыздарды� �имылдары бірінен-бірі $теді.

Ал �уелеген кіл техномузыка, с$зі жо�, $зі т(сініксіз да��аза �уен. Сол аралы�та 5-6 адамнан т�ратын $зіндік би тобымыз

жаса�талып, «тусовать» еткеніміз бар. Дегенмен, б�дан да жалы�ады екенсі�, содан ж�мсартып айт�анда демалатын б$лмеге �арай беттеуді ж$н к$рдік. Ай-насы бар жерде �деттегідей адам к$п, т$рт есікті� те� жартысы �ана ашылып-жабылады, �ал�аны кілттеулі деседі. Ке-зекте т�р�ан мен, �ызы� бір ��былысты� ку�сі болдым: б$лмені� іші к$к т(тін, темекіні� иісі емес екені бірден сезілді. С$йткенімізше, иы�ымыздан т(рткен бір жігіт:

– С е н і � а л д ы н д а м е н к і р і п к е т е й і н ш і , а ? « Б р а т а н ы м н а н » �ал�анын иіскеп (лгерейін, – деген-де т$бемізден жай т(скендей бол-ды. «Ерекше �ажеттіліктерге» з�ру �атарластарымызды� �атары аз емес

екенін білеміз, біра� к$пшілік орта-да ондайды к(тпегенімізді несіне жасырайы�?! К$зі �ясынан шы�айын деп т�р�ан, тіптен аздап ісініп т�р�ан жігітке жол бердік... Ол ол ма, екінші есіктен шылымны� �орабын с$мкесіне салып, «бір демін тартып ал�ан» �ызды к$зіміз шалды. Негізінен, келушілер (здіксіз кіріп-шы�атын ол б$лмеде темекіні� т(тінімен тыныстау – (йреншікті жа�дай.

Би ала�ына �алай орал�анымызды да бай�амай �алды�. Б�нда да темекіні� буда�та�ан т(тіні мен ішімдіктерді� ш$лмегіне к$пшілікті� к$зі (йренген. /аласа�, соны� ішінен-а� сатып алып, б�ріні� к$зінше сыл�ыта бер. Ал оны� ба�асы – б$лек ��гіме. Е� сора�ысы, к�мелет жасына енді тол�андарды� $здері о�ан аса �атты бас �атырмай, бір-біреуін «иемденіп» ал�аны болса керек. С$йте т�ра, бір �олымен ш$лмекті �стап, екіншісімен н�зік жандыны ��ша�тап ж(ргендер жетіп артылады.

Ж�, ондай жастарды б�нда кездестіру – жа�алы� емес. Оны� (стіне, солар�а �араймыз �рі билейміз деп ж(ргенде, са�ат он екіден асыпты. Ал... жарна-мада жылт еткендер �лі жо�. )рі-бері �араудан шарша�ан біз, сыра ��йып, соны� �серінен �олы +�м аузы боса-май жат�ан �ыз�а с�ра�ты т$тесінен �ойды�:

– Жала�аштанатындар �айда?! Сір�, біз сия�ты с�райтындар к$п

болса керек, ��гімелесушіміз с$зден тосыл�ан жо�. Бір демде былай деп �оя берді:

– Ж а н ы � ы з д а ж ( р , � а л а й бай�амайсыз?!. /ыс мезгілінде к$шеден �ыс�а «юбка» киген �ыздарды жиі к$ретін бе еді�із? Жо�, �рине. Ал біз талап�а сай киініп келгендерді тегін-а� кіргізіп, «шоу» �йымдастырып жа-тырмыз. Солар�а �арап, «Ж�мада�ы жала�аштану» кешімізден л�ззат алы�ыз. /ал�ан к(ндері одан да зорын к$ргі�із келсе, б�рі де $з �олы�ызда, біреуімен танысы�ыз. Осы адам-дар �ызы� бар �ой... – деген о�ан бар зейінімізбен �арап, с�раулы ж(збен жанарымызды �адады�.

Іле-шала «Жарнамада�ы осы ма?» дегеніміз бар-ды.

–«Ну да». Адамдарды� барлы�ы осыны� $зінен «кайф» алады. Биле�із, іші�із, танысы�ыз – «стресстен» ��тыласыз! Бізге барлы�ы сол (шін келеді...

Да��аза музыкадан ��ла� т�нса да, біз оны� айт�андарын аны� естідік. Т(нгі клуб�а келген $зге адамдар да б�ны жа�сы білетінге ��сайды... Себебі, са�ат тілі т(нгі 1:40-ты к$рсеткенмен, (йге �арай ая�да�ысы келетіндерді $з басымыз кездестірмедік. Барлы�ы к$�іл к$теру орталы�ыны� ж�мысына д�н риза...

4www.nurastana.kz

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жылМІНБЕР

Халық өтініші – партия назарында

Қоғамдық қабылдау қызметі арқылы азаматтардың өтінішін қанағаттандыру – «Нұр Отан» Халықтық Демократиялық партиясы жасап жатқан жұмыстардың аса маңызды бір саласы болып табылады. Партия тарапынан атқарушы органдар мен тиісті мекемелердің жұмысының сапасын арттыруға қатты көңіл бөлінуде. Жуырда «Нұр Отан» ХДП Төрағасының бірінші орынбасары Бауыржан Байбек «Абылай хан» тұрғын үй кешені тұрғындарымен кездесті.

Б�гінгі тада елімізде партияны 271 �о�амды� �абылдау б�лмесі ж�мыс істейді. 2012 жылы ол мекеме-лерге 90 мы�а жуы� азамат арыз айта келген. Б�ларды те жартысыны �тініші �ана�аттандырылды.

Сараптама н"тижелеріне �ара�анда, «Н�р Отанны» �абылдауына азаматтарды 40 пайызы за кеесін алу ма�сатымен келеді. К�бінесе оларды адвокат к�мегі мен �з ���ы�ын за ж�зінде реттеу м"селесі тол�андырады. Соларды ішінде, "сіресе, т�р�ын �й-коммуналды� шаруашылы�ыны ж�мысына к�ілі толмайтын аза-маттардан е к�п арыз т�седі. 'ткен жылы партияны Орталы� аппараты �о�амды� �абылдау б�ліміне осы шаруашылы�ты �ызмет к�рсету сапасына �ана�аттанба�ан азаматтардан 4000-нан астам ша�ым т�скен.

2011 жылы пайдалану�а берілген «Абылай хан» т�р�ын �й кешеніні 60 т�р�ыны да осындай ма�ынада�ы арыз жаз�ан болатын. Т�р�ын �й кешенін «Астана-Стройинвест» Корпорациясы» ЖШС ��рылыс компаниясы салыпты. Т�р�ындарды �ндірістік ж"не �рт �ауіпсіздігіні са�талмауы тол�андырып отыр. Аулада балалар, спорт, шаруашылы� алаы, к�лік т�ра�ы, к�лік ж�ретін жолды жо�ты�ы, сондай-а� �й �абыр�асыны жарылуы, т�бе жабындысыны сапасызды�ы сия�ты м"селелер де азаматтарды аладаушылы�ын ту�ызуда.

«Н�р Отан» партиясы �о�амды� �абылдау б�ліміне арыз т�скен со, осы м"селе бойынша Астана �алалы� "кімдігінде «Алматы» ауданды� "кімдігі, Астана �алалы� т�р�ын �й инспекциясы бас�армасы, «Т�рмыс» ПМК, «Астана-Стройинвест» Корпорациясы» ЖШС �кілдеріні �атысуымен к�шпелі кеес �ткізілді. Алайда, м"селе біржа�ты шешілмей отыр.

Кездесу кезінде Бауыржан Байбек «Астана-Стройинвест» Корпорациясы» ЖШС басшыларына кемшіліктерді т�зету ж�нінде бір�атар тапсырма берді.

«Партия �кілдері азаматтарды ша�ымына орай же-дел шара �олдануы тиіс. Партия Т�ра�асы Н�рс�лтан Назарбаев �о�амды� �абылдау б�лімдеріні ж�мысын жетілдіру, министрлерді азаматтарды �абылдауларын �ткізу туралы тапсырма берді. :азіргі кезде �абылдау кестесі "зірленуде. М�нымен �оса, ;кіметпен келісімге �ол жеткізілді. 'ірлерге іссапармен шы��ан министр міндетті т�рде партияны �абылдау б�лімінде аза-маттармен жеке �абылдау �ткізуі тиіс. Партия алда�ы уа�ытта да азаматтарды �тініштеріне ��ла� асатын болады. Халы�ты мазала�ан сауалды біз �андай да бір есептік ��жаттан емес, адамдарды �зінен біліп отыр�анымыз �те маызды», – деді партия т�ра�асыны бірінші орынбасары. Медет БОЛАТҰЛЫ

«STOPҚылмыс» тәртіпсіздікті тоқтатады «Нұр Отан» ХДП бастамасымен қоғамдағы тәртіпсіздікке қарсы тұру мақсатында ұйымдастырылып отырған «STOPҚылмыс» акциясы басталды.

Аталмыш іс-шара «Н�р Отан» ХДП Т�ра�асыны бірінші орынбасары Бауыржан Байбек ж"не Ішкі істер министрі :алм�ханбет :асымовты кездесуінен басталды. Б�л кездесу т"ртіпсіздіктерді аны�тау ж"не олар�а �арсы тиімді "рекет ету ж�ніндегі бірлескен ж�мыс аясында �йымдастырылды. Жалпы �о�амды� нау�анды «Н�р Отан» ХДП ж"не Ішкі істер министрлігіні �олдауымен �кіметтік емес �йымдар ж�зеге асырады.

Елімізде �ткен жылы жалпы �ылмыс 40 пайыз�а, �о�амды� орындарда�ы �са� б�за�ылы� 71 пайыз�а арт�ан. К�пшілік ж�ретін жерлерді б�лдіру мен �о�ыс тастау�а �атысты 35 мынан астам факт тіркеліп, за талабына с"йкес 4 мы адам

Ардагерді әлеуметтік қорғау «Нұр Отан» Халықтық демократиялық партиясы мұрындық болған сарапшылар тобының отырысында әлеуметтік қорғау мәселесі талқыланды.

Б�л жолы сарапшылар тобы "скери �ызметшілер мен ардагерлерді "леуметтік �ор�ауды жетілдіру м"селесін назар�а алды. :�рамына 15 адам кіретін топты Пар-ламент М"жілісіні депутаты :айырбек С�лейменов бас�арады.

Б�гінде айма�тарда ардагерлер �йін салу м"селесіне назар аударылуда. :айырбек С�лейменовті айту-ынша, б�гінде бес облыс ардагерлер �йін т�р�ындар игілігіне пайдалану�а берді. ;ш �ірде ол к�н т"ртібінде т�р. :ал�ан айма�тарда лайы�ты �имарат іздестіріліп, ж�ндеу ж�мысын ж�ргізу �шін жобалы�-сметалы� ��жат "зірленуде.

Сарапшылар тобы м"селені жіті ба�ылауда �стама�. Олар екінші д�ниеж�зілік со�ысында�ы жеісті 70 жылды�ы �арсаында Cлтты� жоспар "зірлеуді �ол�а алма�шы. Осы�ан орай, �ажетті к�мек жасау м"селесі тиісті органдарды назарына �сынылады. Cрпа� саба�тасты�ы ма�сатында жастарды патриотты� ру-хын ны�айту ма�сатында бір�атар маызды шаралар ат�арылады. Ақбөкен АЛТАЙ

Ұмытуға болмайды 2012 жылдың 25 желтоқсанында 26 әскери сарбаздың өмірін қиған әуе апаты болды. Шекара қызметіндегі орын алған оқыс оқиға қазақстандықтардың қабырғасын қайыстырып, халық қаза тапқан сарбаздардың туған-туысқандарының қайғысына ортақтаса білді. Елбасы, Жоғарғы Бас қолбасшы Нұрсұлтан Назарбаев тиісті органдарға опат болған әскери шекарашылардың отбасыларына барынша қолдау көрсетуді шегелеп тапсырды.

«Н�р Отан» Халы�ты� Демократиялы� партиясы, «Жас Отан» Жастар �анаты ж"не жергілікті со�ыс ж"не Ау�анстан ардагерлеріні Ода�ы C:К Шекара �ызметімен бірігіп, сейсенбіде Шымкент �аласында "уе апатынан мерт бол�ан "скери шекарашылар�а арнап, акция �йымдастырды.

Акция аясында "скери борышын �теу барысында �аза тап�ан шекарашылар ескерткішіні алдында жиын �ткізіліп, "руа�тар�а арнап ас берілді.

Шара�а «Н�р Отан» ХДП басшылы�ы, C:К Ш: командованиесі, От�стік :аза�стан облысты� "кімдігі басшылы�ы, ардагерлік ж"не жастар �йымдары �кілдері, сондай-а� �ала мен облыс т�р�ындары �атысты.

– Акция ма�саты �аза�станды� патриотизмді к�шейтуге ба�ытталып отыр. :аза тап�ан есіл ерлерді �мыту�а болмайды. Оларды еске ала отырып, біз жас �рпа�ты алдында Отан �ор�аушыны имиджін к�теруге �мтылудамыз. 'скеле �рпа�ты �з Отанын с�юге ж"не о�ан �ызмет етуге ша�ыруымыз �ажет, – дейді республикалы� ау�ан ж"не жергілікті со�ыс ардагерлері ода�ыны т�ра�асы Ш"ріпбай 'тегенов.Айша БӘЙТЕН

�амау�а алын�ан. Оны ж�зден астамы Астана т�р�ындары.Кездесуге �атысушылар �алада�ы жа�дайды ба�ылайтын, �ылмыс пен т�тенше

жа�дай�а �атысты іс-"рекеттерді �йлестіретін Жедел бас�ару орталы�ыны ж�мысымен танысты.

Бауыржан Байбек атап �ткендей, Елбасы тапсырмасы бойынша «Н�р Отан» партиясы �о�амда т"ртіпсіздікке м�лде т�збеушілікті �алыптастыру�а белсене атсалысады. :о�амда�ы т"ртіпсіздіктерді алдын алу�а азаматтарды �здеріні �атысуы, ���ы� �ор�ау �ызметіні ашы�ты�ын �амтамасыз ету ж"не �кіметтік емес �йымдарды �о�амды� т"ртіпті са�тау ж�ніндегі іс-"рекеті назарда �сталынба�.

Сондай-а�, «Темекі т�тінінен азат :аза�стан �шін» �лтты� коалициясы, «:аза�стан студенттері Альянсы», «Жасыл ел» сынды �йымдар �кілдері �з жобалары туралы "гімеледі. М"селен, жо�ары о�у орындарында�ы сыбайлас жем�орлы�, �о�амды� орындарда темекі шегу, ойын бизнесі, жас�спірімдер арасында�ы озбырлы� пен бопсалау�а �арсы к�рес акциялары жастар т"рбиесінде маызды р�л ат�арады.

www.nurastana.kz5Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

КАРЬЕРА

Көшбасшылар кездесуіЕл о рд а д а ғ ы « Н ұ р О т а н » ХДП Орталық аппаратында ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты, партиялық куратор Мейрам Бегентаев Мемлекеттік жастар саясаты тұжырымдамасы жобасын талқылау жөнінде еліміздегі жастар ұйымдары көшбасшыларымен кездесу өткізді.

М�нда�ы масат — азастанда�ы жастар саясатыны� азіргі жа�дайына талдау жасау ж�не Мемлекеттік жастар саясатыны� 2020 жыл�а дейінгі т�жырымдама жобасы бой-ынша бірегей к�зарас алыптастыру.

Кездесуге атысушылар б"гінгі та�да�ы мемлекеттік жастар саясатыны� тиімділігін, ж�мысшы ж�не ауыл жастарыны� �леуметтік жа�дайын к�теруге арнал�ан жобалар, дуалды білім беру ж"йесіні� тиімділігі, еліміздегі еріктілер оз�алысын

«ҚарМУ-ден түлеп ұшқан жастар едік...»«ҚарМУ-ден түлеп ұшқан жастар едік...»Қазақ топырағында қара шаңырақ ҚазҰУ-дан кейін ашылған екінші университет – ҚарМУ-ды жоғарғы атқарушы, басқарушы, заң шығарушык органдарды білікті кадрлармен қамтамасыз етіп отырған бірден-бір оқу орны десек, артық айтпаспыз. Лауазымды қызметтегі түлектерінің тізімін түзе келіп, Е.Бөкетов атындағы білім ордасы талай ұлықтарды әзірлеп шығарғанына көзіміз жетті.

Парламентті� ос палатасында да арМУ-ды� �кілдері жетерлік. Соларды� бірі сенатор Оралбай (бдік�рімов «Н�р Отан» ХДП жанында�ы Жеморлыа арсы комитетті� де тізгін �стары. арМУды� тарих факультетін т�мамда�ан Орал-бай (бдік�рімов Р Президенті (кімшілігі басшысы, Р Мемлекеттік хатшысы, Р Парламенті Сенатыны� депутаты сынды талай д"мді ызметті таымына басып к�рген азамат.

(бдік�рімовті� �ріптесі Серік Аылбай да арМУ-да за�герлік ди-плом ал�ан. Сенатта�ы екеуге Арман ожахметов, Айг"л Н�ркина, Виктор Рогалев, Серікжан анаев, Майра Айсина сынды М�жіліс депутаттарын осы�ыз.

А й т п а ш ы , М � ж і л і с депуттатарыны� ішіндегі асау мінезімен, кеншілерді� проблемасын жиі к�теретіндігімен м�лім М�хтар Тінекеев, Рауан Шаекиндерді б�л атар�а осу�а да, оспау�а да бо-лады. Себебі, б�л екеуі арМУ-�а дейін баса оу орындарын бітірген. Біреуіні� ал�ашы маманды�ы кенші болса, екіншісі КСРО Ішкі істер минстрлігіні� Жо�ар�ы мектебін бітірген милиция лейтенанты.

арМУ-ды� та�ы бір т"легі – Р Президенті (кімшілігіні� азастан Халы ассамблеясы хатшылы�ыны� ме�герушісі- азастан халы Ассам-блеясы т�ра�асыны� орынбасары Ера-лы То�жанов. Ералы Л�пан�лыны� е�бек жолы да осы білім ордасында оытушылытан бастал�ан.

Экономикалы ылмыса ж�не сыбайлас жеморлыа арсы к"рес агенттігін арМУ-ды� за� факультетін бітіргендер «�стап т�р». Т�ра�асы Рашид Т"сіпбеков те, оны� екі орынбасары да арМУ-ды бітірген за�герлер. Шымкент аласыны� тума-сы Рашид Т�леутай�лы орта мектепті де, университетті ара�андыда т�мамда�ан. Сот ж"йесіндегі е�бек сапары да кеншілер аласынан бас-талыпты. Жа�а атап кеткеніміздей, оны� орынбасарлары Андрей Лукин мен Марат Ахметжанов та �р жылдары арМУ-ды� партасына отыр�андар.

арМУ-дан анат аандарды� ішінде жас та болса, талай лауазымды ызметті� басын шалып "лгерген Ер-сайын На�аспаевты ерекше атап �ткен ж�н. Орда б�зар отыздан енді асан На�аспаев вице-премьерді� ке�есшісі, ара�анды облысы �кіміні� ке�есшісі, Шахтинск аласыны� �кімі болып

ызмет атарып "лгерген. Жаында �ана Астана аласы �кіміні� орынба-сары болып та�айындалды.

Р Президентіні� ке�есшісі деген ресми лауазымды �за жылдан бері атарып келе жатан Ерм�хамет Ертісбаев та арМУ-дан т"леп �шан д�кей шенеуніктерді� бірі. (ділет министріні� орынбасары З�уреш Баймолдина да Б�кетов атында�ы білім ордасын бітірген за�гер. арап отырса, арМУ-ды бітірген эконо-мистер мен за�герлер еліміздегі е� жо�ар�ы атарушы, басарушы, за� шы�арушы органдарыны� барлы�ын жаулап ал�андай �сер алдырады.

П р е м ь е р д і � а т т а с ы С е р і к (бж�лел�лы Ахметов арМУ-ды� тарих факультетін, аспирантурасын т�мамда�ан. Б��ан дейін Президент (кімшілігінде, «Н�р Отан» ХДП аппаратында, т"рлі министрліктерде басшылы ызметтерде бол�ан Серік (бж�лел�лы бірнеше жылдан бері Е�бек ж�не халыты �леуметтік ор�ау вице-министрі міндетін тап-жылмай атарып келеді.

ара�анды облысыны� �кімі Бау-ыржан (бдішев, Денсаулы сатау министрі Салидат айырбекова, экс-К�лік ж�не коммуникация министрі

Берік амалиевтер де �р жылдары осы университетте оы�ан. Дегенмен, б�л атал�андарды� алдымен �зге оу орындарын т�мамда�анын айта кеткен ж�н.

а р М У - д ы � р е к т о р ы Е р к і н К�беевті� �зі де осы білім ордасыны� т"легі. Е�бек жолын осында баста�ан К�беев �р жылдары �шан �ясына айналып келіп отырып, 2004 жылы біржола т�ратапты. Dзіне ы��айлы басшыны �зі дайындай алса, бас-шы кадрды алыстан іздеуді� ажеті жо екен-ау дейсі� м�ндайда. Баса универсиететтерді� ректорлары айта-айта ауысып, сапырылы-сып жатанда, арМУ-ды� ректоры ызметінен мыз�ымайды-а.

Сексенінші жылдары е�бек жолын арМУ-да арапайым ж�мысшы бо-лып баста�ан Игорь Слюняев есімді азамат б"гінде Ресей Федерациясыны� D�ірлік даму министрі болып ызмет атарады екен. ара ж�мысшылары министр д�режесіне дейін жеткенін ескерсек, арМУ-дан жо�ары білім алып шыандарды� д�кей ызметкер бол�анына та��алуды� ажеті жо шы�ар, б�лкім.

НҰР ИСЛАМ

дамыту ажеттілігі ж�ніндегі ойларын орта�а салды.

Сондай-а, «Ауыл жастары ода�ыны�» атарушы директоры Жанар Досымова жастар �йымдарыны� «Жастар – ауыл�а!» атты ерікті коалициясыны� т�жырымдама жобасымен таныстырып, жастарды ауылды елді мекендерге ж�мыс жасау�а ж�не т�ру�а шаырса, « азастан жастар Конгресіні�» атарушы директорыны� міндетін атарушы Роллан �спан жастар саясаты саласында, а�ымда�ы жылды «Жас отбасы жылы» деп жариялауды �сынды.

Жиын со�ында жастар �йымдарыны� ж � м ы с ы н а б а � а б е р у т � с і л д е р і н алыптастыру ж�не жастар саясатын дамыту�а арнал�ан �сыныстар абылданды. Сонымен атар, елімізді� жастарын Мемлекеттік жастар саясатыны� 2020 жыл�а дейінгі т�жырымдама жобасын �зірлеуге белсенділік таныту�а шаырды.

«Дипломмен – ауылға» – 24 мың!«Дипломмен – ауылға» бағдарламасы аясында ауылға аттанған жастардың саны 24 мыңды құрап отыр. Бұл туралы ҚР Білім және ғылым министрлігінің жастар ісі комитеті төрағасының міндетін атқарушы Нұрлан Өтешов мәлім етті.

Жа�а мемлекеттік жастар саясаты т�жырымдамасын іске асыру арылы орталы мемлекеттік органдарды� ��ірлерге трансферттер б�луі арастырыл�ан екен. К�п �замай б�л т�жірибені� тиімділігі �з жемісін берді.

–«Дипломмен – ауыл�а» ба�дарламасы аясында азіргі та�да 6 маманды бойынша 24 мы�нан астам жас маман ауыл�а ж�мыса орналасты. Кезінде б�л ба�дарламаны� �кімшісі Ауыл шаруашылы�ы министрлігі болатын. Б�л �дісті біз енді �зге мемлекеттік органдар�а енгізуді жоспарлаудамыз. Dйткені, т�жырымдаманы іске асыруды� бірінші кезе�інде орталы ж�не жергілікті атарушы органдарды� стратегиялы жоспарын �зірлейтін боламыз, – дейді Н�рлан Dтешов.

Сондай-а, мемлекеттік жастар саясаты тек білім ж�не �ылымны� салаларымен шектелмейді. Ел жастары ма�ызды мемлекеттік ба�дарламаларды ж"зеге асыру аясында да к�птеп тартылатын бо-лады. Әйгерім АМАНЖОЛОВА

6www.nurastana.kz

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

Атал�ан жо�ары о�у орныны� №2 Студенттер �йіндегі бас�осуда кафедра ме�герушісі �.Ахметовті� «Та�дырым» деп аталатын естелік-кітабыны� т#саукесер р$сімі %тті. Ж�здесу барысында автор жа�а кітабына �ыс�аша шолу жасап, жастар�а %з %мірінен %негеге толы естелік-о�и�аларын айтып берді.

Сондай-а�, №4 жата�ханада %ткен кездесуде болаша� ма-мандар �шін ма�ызды. Себебі, б#л ж�здесуде балалар хирур-гиясы кафедрасыны� о�ытушылары «Мені� маманды�ым» та�ырыбында д$ріс о�ып, еліміздегі балалар хирургиясы саласында�ы ма�ызды м$селелер тілге тиек етілді.

Жатақханадағы жүздесу

М. Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медициналық университетіне қарасты бірнеше жатақхана жастары аға буын өкілдерімен кездесті.

АУДИТОРИЯ

Алдымыздаы сыры �ашып, талай жыл т�лектерін �она�тат�ан �л-Фараби

атындаы �аза� �лтты� университетіні! а�с"р парталары. Назарын бірден $зіне

аударт�аны «Келе сала «перваштарды» сынайы�» жазуы «старшактарды!»

жазаны болар. %здері де сол кезе!нен $тіп, а�ысын алма� к$рінеді. Б"ан еште!е де

дей алмайсы!, жылдан-жыла "ласып келген д�ст�р ой.

ПАРТАДАҒЫ «ПЕТРОГЛИФТЕР»«Келе сала «перваштарды» сынайық!»

Қайырымдылық балы

М.Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медициналық университетіндегі жыл с а йы н ғы д ә с т ү р г е а й н а л ғ а н қайырымдылық балы биыл үшінші рет жалғасын тапты. Болаша� д$рігерлерден �#рал�ан 30 ж#п «Вена» вальсі мен

«Палонез», «Полька» ж$не «Ламбада» секілді би т�рлерін #сынды. Кешке арнайы ша�ырыл�ан �анат-Светлана Айт-баевтар, Жансая Шаймерденова, Е�лік Тауфикова сынды %нерпаздар $ннен шашу шашты.

Балды #йымдастыруда�ы басты ма�сат – ауыр сыр�ат�а #шыра�ан жандар�а азда болса �аржылай �олдау к%рсету. Уни-верситет #жымы т�скен �аржыны �атерлі ісікке шалды��ан кішкентай ;селге шетелде ота жасалуы �шін бермекші. Б#дан б%лек о�у орныны� $кімшілігі тарапынан ;селді� есеп шоты-на �осымша �аржы б%лу де жоспарланып отыр екен.

Дін өкілдерімен кездесті

Республикалық «Иман» журналының бас редакторы Оңғар қажы Өмірбек, Ақтөбе облыстық дін істері агенттігінің маманы Төлеген Талдыбаев, «ҚР Қайырымдылық директорлары» кеңесінің төрағасы Есей Амангелді секілді бірнеше дін жанашырлары «Жастарға діни тұрғыда дұрыс тәлім-тәрбие беру» тақырыбын-да Батыс Қазақстан мемлекеттік медициналық университетінде дөңгелек үстел өткізді. Д%�гелек �стел барысында О��ар �ажы б�гінгі та�да�ы

жастарды� діни сауаты жайына ж$не еліміздегі дін м$селесіне ерекше то�талды. Сондай-а� тура жолдан адастырмайтын, жастар �шін пайдалы деген бірнеше діни сайттарды� да тізімін атап %тті. Шара аясында студенттер к%кейінде ж�рген с#ра�тарына т#шымды жауаптар естіп, діни білімдеріні� к%кжиегін одан $рі ке�ейтуге м�мкіндік алды.

Әзірлеген Айбек ТАСҚАЛИ

Білім салымы біраз мəселені шешеді

Соңғы жылдары мемлекеттік білім беру гранты еселеніп өскенімен, студенттердің басым көпшілігі әлі де ақылы негізде білім алуда. Бұл бағыттағы мемлекеттің көмегі қандай? Осы сауалдарды «Қаржы орталығы» АҚ президенті Зәбира Оразалиеваға қойып, әңгімелескен едік.

–Жо�ары о�у орнында�ы студенттерді� �анша пайызы мемлекеттік грант негізінде о�иды?

–Еліміздегі ЖОО-ларда б�гінде мемлекеттік грант-пен студенттерді� 25 пайызы білім алуда. Б#л, $рине жо�ары к%рсеткіш емес. Сонды�тан оларды� басым б%лігі а�ылы негізде о�у�а м$жб�р. Оны� �стіне о�у а�ысы да жыл сайын %сіп келеді. Ал мемлекеттік грант $леуметтік ма�ызы бар белгілі маманды�тар�а �ана б%лінеді. Грант�а �ол жеткізу �шін бір орын�а он бес талапкер таласады. Конкурстан %тпей �ал�андары амалсыз ата-анасына салма� салып, �арызданып немесе банк-терден �стеме пайызбен несие алып, �атарынан �алмай білім алу�а талпынады. Алайда, ал�ан несиені ерте�гі к�ні �айтару – басы ашылма�ан м$селе.

–Білім беруді �аржыландыру саясатына а�ысыз, тегін о�ытып жат�ан шетелдік у н и в е р с и т е т т е р д і � т!жірибесін неге енгізбейміз?

– И $ , $ л е м д е к % п т е г е н мемлекеттерде тегін білім беретін ЖОО-лар бар. Біра�, ол мемлекеттерді� салы�ы �аза�станда т%ленетін салы�тан ед$уір жо�ары. М$селен, жа-стардан бір тиын да алмай, жо�ары біліммен жарыл�ап жат�ан кейбір елдерді� табыс салы�ыны� м%лшерлемелерін тізбелесек: Норвегияда – 28 пай-ыздан басталады, Алманияда – 45 пайыз�а дейін, ал Мажарстан-да –17 мен 32 пайыз аралы�ы, Францияда – 41 пайыз�а дейін. Ал �аза�станды�тар осындай м%лшерде салы� т%леуге дай-

ын ба? ;лбетте, дайын емес. Сонды�тан �аржыландыруды� �осымша к%зін іздеуіміз �ажет.

– М е м л е к е т т і � кепілдемесімен берілетін не-сие беру ба�дарламасы тура-лы не айтасыз? Мемлекеттік � о л д а у д ы � б # л т $ р і �аншалы�ты тиімді?

– Мемлекетті� кепілдемесімен б і л і м а л у к р е д и т і н б е р у ба�дарламасы 2005 жылдан бастап ж�зеге асырылуда. Б#л кредитті тиімді болды деп айта алмаймын. Дегенмен, бірнеше жылды� ішінде м#ны� шар-ты %згеріп, ед$уір �олжетімді бола т�сті. �азіргі та�да білім беру кредитін ж�зеге асы-ратын бірнеше ірі банк бар. Мемлекеттік �олдау�а м#�таж студенттерді� кейбір топтары-на же�ілдетілген несие беру ба�дарламасы да �арастырыл�ан. Алайда, �аза�станды�тар к%зге к%рінетін – жылжымайтын м�лік, авток%лік, т#рмысты� техникалар�а �ара�анда, к%зге к%рінбейтін н$рсеге несие алып �йренбеген. Ал білім алу кредиті #за� мерзімге – 10 жылдан 17 жыл�а дейін ж$не �олжетімді пайызды� м%лшерлемемен беріледі. Со�ан �арамастан, � а р ж ы л ы � о р т а л ы � т ы � к е п і л д е м е с і м е н б е р і л г е н білім беру кредиті бойынша студенттерді� тек бір пайызы �ана а�ылы негізде білім алуда.

–Сізді� ойы�ызша, мем-лекет білім беру кредитінен б&лек студенттерге �андай же�ілдіктер #сына алады?

– ; л е м д і к т $ ж і р и б е г е ж � г і н е т і н б о л с а � , �аржыландыруды� мынадай негізгі �#ралдарын атау�а бола-

ды: Тегін білім беру – �аза�станда жаппай тегін білім беруді енгізу салы� т%леушілерді� иы�ына ауыр салма� ж�ктейді. Студенттік несиелер – к%птеген мемлекеттерде студенттік несие-лер д$ст�рге енген. Ата-аналы� салымдар (жина�тау есеп-шоты) – м#ны� жа�ымды жа�ы – салымдар ж�йесі ата-ана мен баланы� шешім �абылдауына м�мкіндік береді. Мемлекет %з кезегінде салы�ты� же�ілдіктер жасап, салы�ты� кейбір т�рлерін т%леуден босату ар�ылы салым-шыларды �осымша ынталанды-рады. Міне �аржылы� �олдауды� Зәбира ОРАЗАЛИЕВА, «Қаржы орталығы» АҚ президенті:

осы атал�ан т�рлерін бізді� де �олдануымыз�а болады. Мемле-кет б#л саясатты ж�зеге асырып та жатыр. Былтыр Білім ж$не �ылым министрлігі �олданыста�ы т#р�ын �й �#рылысы жина�тау ж�йесіні� аналогы бойынша білім беруді� жина�тау ж�йесін $зірледі. Оны� ше�берінде кез келген ата-ана екінші де�гейлі банктерде баласын еліміздегі немесе шетелдік ЖОО-да о�ыту �шін �аражат жинай алады. Ал баласы грант�а о�у�а т�скен жа�дайда жинал�ан �аражатты бас�а баласыны� есеп-шотына аудару�а немесе толы� к%лемде есеп-шоттан алу�а м�мкіндігі бар.

– С і з , о с ы б і л і м б е р у салымдарыны� с#ранысы жо�ары болатынына сенімдісіз бе?

–Осы�ан #�сас жина�тау есеп-шоттары то�ыз мемле-кетте енгізілген. Сол елдерді� т$жірибесіне с�йенсек, б#л ж�йені� тиімділігін а��арамыз. О�у а�ысын %теуді� �осымша � # р а л д а р ы н е н г і з у Ж О О арасында�ы б$секелестік пен білім беру �ызметіні� сапасын арттырады. Ал бірнеше жыл ішінде баланы� о�у а�ысын т%леуге жеткілікті де�гейде �аражат жина�ан ата-ана кейін университетті �олжетімді о�у а�ысы бойынша емес, білім беру сапасына �арай та�дайды. Сонды�тан б#�ан ж#ртшылы� $депкіде �рке �ара�анымен, уа�ыт %те келе білім беру салым-дарына сенімі артады.

– '�гіме�ізге рахмет.

ӘңгімелескенМәдина ЖҰМАТАЕВА

www.nurastana.kz7Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

АЙБЫН

Элиталы әскери кадр, сап түзе!Элиталы әскери кадр, сап түзе!Кез келген мемлекет әскерімен айбынды. Ал айбынды әскердің абыройын «арқалаған» оқалы оғландар қайда оқиды? Төменде қазақ сардарларын сапқа тұрғызған әскери оқу орындары туралы әңгімелемекпіз.

ОҚАЛЫЛАР ОҚИТЫН ОҚУ ОРНЫ

Елімізде жо�ары ж�не орта арнаулы �скери о�у орындарыны� жалпы саны 25-тен асып жы�ылады. ІІМ, ТЖМ, ��� секілді к�штік �"рылым �шін кадрлар даяр-лайтын о�у орындары да осы санатты� ішіне енеді. М"ны� �атарында о�алы сардарлар даярлау�а �ома�ты �лес �осып келе жат�ан �ор�аныс министрлігіне �арасты бес бірдей ЖОО (�лтты� �ораныс университеті, �скери те�із институты, Радиоэлектроника ж�не байланыс �скери инженерлік институты, ��рлы� �скерлері мен �уе �ораныс к!штеріні� �скери институты) мен она тарта орта арнаулы о�у орындары («Жас �лан» республикалы� мектебі, Кадет корпусы ж�не �скери спорт колледжі мен бір�атар �скери мектеп-интернаттар) да бар. Сол сия�ты 22 азаматты� ЖОО-ны� �скери кафедралары 48 маманды� бойынша запаста�ы офицер ба�дарламасымен студенттерді� �скери даярлы�ын ж�зеге асырады.

Атал�ан о�у орындарыны� ішінде А�мола облысыны� Шортанды �аласында (Щучинск �аласы) орналас�ан �лтты� �ораныс университеті – (б"рын�ы �Р �арулы К�штеріні� �скери академиясы) бес маманды� бойын-ша �скери �"рылым кадрларын дайындайтын Орталы� Азияда�ы бірегей о�у ордасы. Сан�а емес, сапа�а м�н беретін университет �скери �"рылым�а білікті кадр дайындау�а да�дылан�ан. Я�ни сардарларды� сардарын �ана о�ытатын ��У-ды былтыр 69 курсант т�мамда�ан. Ал жалпы 15 жылда ��У-ды 540 офицер бітірген.

Курсанттар�а жо�ары к�сіби білім беретін ��рлы� �скерлеріні� �скери институты (б"рын�ы АВОКУ) Bткен жылы 324 маманды сардарлар сапына �осты. Айта кетерлігі, 40 жылдан астам тарихы бар б"л институт материалды� базасы, білім беру сапасы жа�ынан кезінде Ке�ес Ода�ында алды��ы �атарлы �скери о�у орны бол�ан. АВОКУ-ды бітірген офицерлер б�гінде б�кіл ТМД елдеріні� жо�ары �скери �ызметінде ж�р. О�у орныны� кейбір т�лектері, тіпті, �ыр�ызстан, Абхазия, Арменияда �ор�аныс министрі лауазымына дейін кBтерілді. АВОКУ-ден т�леп "ш�ан 21 сардар «Батыр» деген �"рметті ата��а ие болса, 56 т�лек генерал шенін ал�ан. Б�гінде 12 маманды� бойынша маман дайындайтын институт�а жыл сайын онда�ан мы� талапкер ниет білдіреді.

Зенитті ракеталы� �скери бBлімдерді� арнайы маман-дарын �зірлейтін Радиоэлектроника ж�не байланыс �скери инженерлік институты былтыр 92 т�легін "ясынан "шырды. Ал авиация саласыны� сегіз бірдей маманды�ына баулитын �уе �ораныс к!штеріні� �скери институты биыл 106 т�лекті сардарлар сапына �оспа�шы. Былтыр 70 сардар бітірген. Оны� 40-ы инженер, ал 30-ы "ш�ыш. �азір институтта 500 курсант білім алады.

Б�гінде 360 курсант республикалы� «Жас �лан» мектебінде т�лім алады. Сол сия�ты бастап�ы �скери білім беру ба�дарламасы бойынша сержанттар �"рамын

даярлайтын Кадет корпусында 392 кадет о�иды. 2012 жылы атал�ан о�у орындарынан барлы�ы 260 (54-і «Жас "лан»-нан, 206-сы Кадеттен) т�лек бітірген. Сержанттарды� мансапты� Bсуіне жа�дай жасайтын Кадет корпусы 1999 жылдан бері 1681 т�лекті "ясынан "шыр�ан. Iйткенмен, Кадетті бітіргендер �Р �арулы К�штеріні� командалы� �"рылымында 5 жыл кіші сержант �ызметін Bтеуге міндетті. Ал арнайы мамандандырылан «Ары-стан» лицейі (160 баланы о�ытады) мен Б.Момыш�лы атындаы Алматы республикалы� �скери мектеп-интернатында (310 бала) 500-ге тарта о�ушы білім алады. Айта кетерлігі, б"л мектепті� т�лектері �ор�аныс министрлігіні� "й�арымымен �аза�стан мен Ресейді� жетекші о�у орындарында, ал ерекше кBзге т�скендері Германия, Т�ркия жо�ары �скери институттарында білімін жал�астыра алады.

Ішкі істер министрлігіні� Ішкі �скерлері �шін сар-дарлар дайындайтын �скери институтты (б"рын�ы Петропавл Жо�ары �скери училищесі) 13 жылда 1751 сардар т�мамдапты. Б�гінде институт т�лектері Bз міндеттерін елімізді� ішкі �скерінде �ана емес, бас�а да �скери �"рылымдарда абыроймен ат�аруда. Бір�атар офицер осы к�нні� Bзінде жо�ары лауазымды �ызметтерге та�айындал�ан. Мерзімінен б"рын кезектен тыс �скери шен ал�ан т�лектер де аз емес. Айта кетерлігі, �скердегі ба-тальондар �"рамында�ы офицерлерді� басым кBпшілігін на� осы Iскери институт т�лектері �амтамасыз етеді.

Ас�ар �апашов, Корей �скери-те�із академиясыны� т�легі:

– Мен о�у�а т�скенде, тіпті, ж�зу т�гілі, �арапайым судан �ор�атынмын. Алайда, темірдей т�ртіппен «тырп еткізбейтін» �скери академия мені мы�ты маман етіп т�рбиеледі. �азір ашы� те!ізді! о шеті мен б"л шетіне жедел ж�зіп бару – с#з емес. Алайда, о�у�а �абылдан�ан ал�аш�ы жылы корей тілін т�сінбей �атты �иналдым. Ака-демияда шетелдік курсант жал�ыз мен �ана бол�анды�тан, корей жастары тіл �йретпек т�гілі басында тосыр�ап �арап ж�рді. Тілден �инал�аным сондай, бірде �олымды бір сілтеп, о�уды тастап кеткім де келді. Біра� о�удан шы�сам, "яты ма�ан емес, еліме келеді. Осы жа�ын ойлап, бар ынтаммен тіл �йренуге "мтылдым...

ШЕТЕЛДЕ ШЫНЫҚҚАН САРДАРЛАР

�аза�станды� сардарлар 160 маманды� бойынша шетелді� 55 �скери академиясында о�иды. Жыл сай-ын шетелді� жетекші �скери о�у орындарына 550 �аза�станды� �абылданады. Оны� 300-ін жеделдетілген дайынды� курсынан Bтуге бар�ан �скерилер �"раса, 250-і – арнайы �скери білім алу�а бар�ан офицерлер. Б�гінде �аза�стан �скери �"рылымны� �штен бір бBлігін шетелде о�ы�ан сардарлар �"райды.

Iскери те�із к�штеріні� сардарлары А�тауда�ы �скери-те�із институтында дайындалады. Дегенмен сардарлар академиялы� білім алу �шін халы�аралы� келісімшарт негізінде Ресей, Iзірбайжан, Т�ркия, Гер-мания, �ытай мен Корея, сол сия�ты А�Ш-�а аттанады. Те�ізшілерді� ерекшелігі де осында. Бірі �аза�станда о�ыса, енді бірі Германия, Ресей, тіпті П�кістанда о�иды. Б"л – �рт�рлі елдерді� т�жірибесін салыстыру �шін �ажет т�жірибе. Шетелден білім ал�ан те�ізшілер м"най-газ секторында�ы стратегиялы� ма�ызы бар нысандарды к�зетуді� ерекшеліктерін �йреніп келеді.

Негізінен �аза�станды� сардарларды� басым бBлігі Ресейді� �скери о�у орындарын т�мамда�ан. Б�гінде мы�нан аса курсант Ресейді� 26 �скери о�у орнында о�ып жатыр. Деректерге с�йенсек, 1996-2004 жылдар аралы�ында Ресейде 1990 �аза� �скерилері о�ыпты. Б�гінде теріскейдегі кBршіміз �аза�станды� 1259 сардар-ды т�рбиелеуде.

Былтыр Беларусь Iскери академиясы �аза�станды� сардарларды� �шінші т�легін "шырды. Айта кетерлігі, б"л академия ТМД бойынша жо�ары де�гейде сапа-лы кадр дайындайтын о�у орны. Сондай-а� Беларусь мемлекеттік медицина университеті (БММУ) жиырма�а тарта курсантымыз�а білім беруде.

�аза� сардарлары А�Ш-ты� жекелеген о�у ордала-ры мен Т�ркияны� Анкара (�уе �ор�аныс к�штеріні� �скерилері), Стамб"л (�"рлы�та�ы жаяу �скерилер), Бурса («Малтепе» �скери лицейі) мен Измир (�скери мектеп) �алаларында т�лім алады. Ал Франция, П�кістан мен Qндістанны� Командалы�-штабты� колледждері �"рлы�та�ы �скери кадрларды о�ытады. Германияда�ы �ш бірдей �скери академия медицина саласыны� маман-дарын даярласа, �аза�станды� те�ізшілерді Кореяны� IТК Академиясы сап�а �осады.

Iлемдік де�гейде �скерилер дайындайтын А�Ш-ты� Вест-Пойнт Академиясы �скери о�у орындарыны� ішіндегі е� беделдісі. Элиталы �скери кадрларды о�ытатын академия �абыр�асына �абылдану да о�ай емес. О�у а�ысы «"шып» т"р. Маманды�тарына байланысты – 250 мы� доллар мен 470 мы� «кBк �а�аз» аралы�ында. ТBрт мы� адам�а лайы�тал�ан академия жыл сайын 1200 курсантты �абылдайды. Бітіруші т�лектерге А�Ш �скеріні� екінші лейтенанты шені беріледі. Айтпа�ымыз, �аза� сардарлары �лемдегі е� ы�палды Вест-Пойнттан да т�лім ал�ан. 2000 жылы �ор�аныс министрлігі А�Ш-ты� �скери академияларымен арнайы келісімшарт жасасты. Ал осы 12 жылды� ішінде Америкадан білім ал�ан 5 �аза�станды�ты� 4-еуі Вест-Пойнтты бітірді. Sткен жылы �йгілі академия�а �"жат тапсыр�ан �аза�станды�тарды� 200-і конкурс�а жіберілгенімен, тек соны� 5-еуі �ана сыннан с�рінбей Bтіп, о�у�а �абылданды. Айта кетерлігі, Вест-Пойнтты бітірген т"��ыш �аза� сардары – Данияр Sтеулин. Данияр кейіннен А�Ш-ты� Джорджия штатын-да та�лымдамадан Bтіп келді. Ал аталмыш академияны� тBртінші т�легі (�зірге со��ы) – шымкенттік Диас Асанов. Былтыр Кореяны� Iскери-те�із академиясы т"��ыш шетел т�легін "ясынан "шырды. Ол �аза�станды� сардар – Ас�ар �апашов. Корей академиясын бітірген те�ізші �азір кBк те�ізде �ызметін Bтеуге таст�йін дайын. �ыс�асы, �скери �"рылымны� о�алы о�ландары о�ы�ан шетелді� беделді білім ордалары осылай жал�аса береді.

Мемлекетті� �ыруар �аржысын шы�ындап, шетел-ден білім ал�ан о�алы сардарлар елге не беріп жатыр? А"Ш-та о�ы�ан �аза�станды� 250 сардарды� 110-ы т�рлі себептермен $скери �ызметтен шеттетілген. Ал Т�ркиядан бітірген 114 т�лекті� 23-і б�гінде к&�ілі �ала�ан тірлікпен айналысады. "аза�стан "арулы К�штерін жа�а де�гейге к&тереді деп ел сенген сардарларды о�ыту�а �азынадан �ома�ты �аржы ж'мсалды. �скери мансабын ерте ая�та�ан сардар-ларды тілге тиек еткенде, $йгілі Вест-Пойнтты� екінші т�легі (академияны Данияр /теулиннен кейін бітірген) Елена Милюк туралы айтпай кету орынсыз сия�ты. Лена беделді $скери корпус�а �абылдан�ан т'��ыш �аза�станды� $скери $йел. А"Ш-та о�ы�ан 20 жасар алматылы� �айсар �ыз туралы кезінде елімізді� біраз басылымдары жарыса жазды. «Бітіргеннен кейін міндетті т�рде елге оралып, отан �шін �ызмет етемін», - деген Лена у$десінде т'рды ма? Вест-Пойнтты бітіріп, �'рлы� $скеріні� сардары атан�ан Лена т$жірибеден &ту �шін �айтадан А"Ш-�а аттанып, сол кеткеннен мол кетті. Кейіннен оны� сол жа�та т'рмыс �'рып, $скери мансабына н�кте �ой�анын естідік. Негізі мемлекетті� �аржысына шетелден білім ал�ан т�лектер елге келіп, $скери �'рылымда 10 жыл �ызметін &теуі тиіс... Ләззат КЕМЕЛБАЕВА

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл8www.nurastana.kz

КҮЙТАБАҚ

– Жазда хабарлас�анымызда, демалу�а уа�ыты�ызды� жо�ты�ын айт�ан еді�із. �ыста соны� есесін �айтар�ан шы�арсыз?

– Жо�, олай емес. Керісінше, шы�армашылы� ж�мыстар�а �атты к��іл б�ліп ж�рмін. �ыста�ы к�п уа�ытым студияда !н жаздыру�а кетті.

– Дегенмен, осы уа�ытта той-томала� саябыр-сиды �ой...

– �азір ж�рт жыл мезгіліне к�п �арай бермейді. �а�тарды� �а�а�ан аязында да той жасайтындар бар.

– Демек, ша�ырса, �н салып �айтасыз? – $рине! &нерімді ��рметтеп ша�ырып жат�андарды�

к��ілін �алдырмай, шама-шар�ым жеткенше ондай жерлерге барып !н салудан �ашпаймын.

– Т#рлі корпоративтік кештерді де ж#ргізеді екенсіз...

– Б!рі де �ызыл тілді� ар�асы �ой. $н салумен �ана шектелмей, с�з �нерінен де ��р ала�ан емес екенімді білдіріп �оятынымды жасырмаймын (к�ліп).

– Б&йыртса, келер жылы т'ртінші м#шел жасы�ыз�а ая� басасыз. Шаршамайсыз ба?

– Неге шаршауым керек?! Б�л – мені� с�йікті ісім. Физикалы� емес, моральды� т�р�ыда шаршасам – !�гіме бас�а. Асылы, мені� басымда ондай шаршау болып к�рмепті.

– �атты �инал�ан кезі�із ше? – Ауыртпалы�ты к�рмейтін адам жо�. &мірде �з

жолын іздеген жандарды� б!рі де �иналады. Мені� де �олым осындай ба�ыт�а бірден жете �ой�ан жо�.

– Та�дыр тау�ыметін тарт�ан кезі�із де бол-ды...

– Ия, рас. Жары� д�ниені� есігін ашпай жатып-а� �мірге келу-келмеуімні� �зі екіталай болды. Анам ма�ан ж�кті бол�ан кезде д!рігерлер «Баладан ��тыл�аны�ыз ж�н. Сізді� �мірі�ізге �ауіп т�ніп т�р» деп �ата� ескертіпті. А� халаттыларды� ескертуін шешем ��ла�ына �ыстырма�ан. Алланы� б�йры�ына �арсы шы�а алмаймын деп, а�ыры босанып, ма�ан �мір сыйлады. Біра� содан кейін шешемні� жанарыны� н�ры �атты !лсіреп, 70 пайыз�а к�рмей �алды. Денсаулы�ынан айырыл�ан анамны� жан к�йзелісін с�збен айтып жеткізе алмаймын.

– Сол ана�ызды� е�бегін а�тадым деп ойлайсыз ба?

– Ой-й-й, к�рделі с�ра�... О�ан бір жа�ты жауап беру �иын. �айран шешемні� т�нде т�рып, бір емізгеніні� �зі �андай маша�ат�а толы ж�мыс бол�анын к�з ал-дыма ойша елестетсем, �ой�ан с�ра�ы�а жауап таба алмай �иналамын. А�тадым дегеннен г�рі, �олымнан келгенше тырысып ба�тым дегенім д�рыс болар.

ЛУИНА: ОНЫҢ ЭСТРАДА ӘЛЕМІНЕ АЯҚ БАСҚАНЫНА ЖИЫРМА ЖЫЛДАН АСТЫ. ӘУ БАСТА МҰНАЙ САЛАСЫНДА ЖҰМЫС ІСТЕУДЕН БАСТАҒАН ӘНШІНІҢ ТӘУЕКЕЛГЕ БЕЛ БУЫП ҚЫЗМЕТІН ТАСТАП, ӨНЕР ӘЛЕМІНЕ БІРЖОЛА БЕТ БҰРҒАНЫН БІРЕУ БІЛСЕ, БІРЕУ БІЛМЕС. «АБДУЛЛА», «МҰХИДА ШАЙБАН» ӘНДЕРІМЕН ТАНЫЛЫП, ТЫҢДАРМАННЫҢ ЖҮРЕГІН ӘЛДИЛЕГЕН ӨНЕР ИЕСІМЕН СҰХБАТТАСУДЫҢ СӘТІ ТҮСТІ.

Өнерге келгелі көп өзгердімНұрлан АБДУЛЛИН:

Баянның тосын сыйы

«О, махаббат!»Көпшіліктің сүйіктісіне айналған «Меломен» тобының жаңа үнтаспасы жарыққа шықты.

Қара домбырасы мен ешкімге ұқсамайтын ерекше үні арқылы көпшіліктің көзайымына айналған әнші Алма Аманжолова сәбилі болды.

«О, махаббат!» деп аталатын жина�тарыны� т�сауын кескен жігіттер жа�ымды жа�алы�тарымен былай б�лісті:

–&зара а�ылдаса келе к�йтаба��а «О, махаббат!» деген атау беруді ж�н к�рдік. Себебі, ол – бізді� бойт�мар !німіз. 9нтаспа�а махаббат жайлы бас-ая�ы 16 !н енгіздік. Биыл б�йырса, біз �шін мерейлі жыл. «Меломен»-ні� ��рыл�анына 5 жыл толады. Со�ан орай Республика сарайында шы�армашылы� кеш �ткізсек деген ниеттеміз.

Д�ниеге шекесі торсы�тай �л !келген «�ара пима» !німен танымал орындаушыны� �уанышында шек жо�.

–9лкен �лымыз Бекмырза �азір он �ш жаста. Сонды�тан б�л с!биімізді �за� к�ттік. Алла жар болып, �азір балам екеумізді� жа�дайымыз жа�сы. Н!рестемізге Абылай деген есім сыйлады�, – дейді �нер иесі.

Күміскөмей әнші Баян Нұрмышева жуырда екі бірдей әнбаян түсірілімін аяқтап, тыңдармандарына тосынсый жасады.Баян бейнебаяныны� бірін кезінде Бейбіт

Сейду!лиева орында�ан Са�и Жиенбаевты� с�зіне жаз�ан «Сенемін бір ба�ыт�а» атты �з !ніне 3D форматында т�сірген екен. Ал екіншісі �ал�аман Саринны� с�зіне жазыл�ан Арман Бекс�лтанны� «С�йіктім» !ні.

–Бейнеклипті� екеуін де Ташкентте т�сірттім. Жа�ында отанды� арналарды� эфирі ар�ылы к�рерменіне жол тартады, – дейді Баян.

Алма сәбилі болды

– *нші болып �улеті�ізді� атын шы�ар�аны�ыздан б'лек, �ома�ты �аржы да тапты�ыз...

– �айбір �ырып тапты дейсіз, ж�рт �атарлы болды�. Оны� �стіне, �лкен сахна�а кеш келдім, 35 жаста �ана �нерге бет б�рдым.

– Бір с&хбаты�ызда: «Орда б&зар» жаста м&най компаниясыны� вице-президенті болдым» депсіз. Ондай �ызметтегі адамны� �аражат жа�ынан �ысыла �оюы екіталай сия�ты...

– (К�лді). Д�рыс айтты�ыз, ол отыздан ас�аннан кейінгі тірлік �ой. О�ан дейін де �мір бар емес пе? Жас кезімде ауылда�ы мектепте дене шыны�тыру п!ніні� м��алімі болып, одан со� институтта саба� бергенім де рас. Жалпы, осы уа�ыт�а дейін бір адамдай жо�шылы�ты� азабын тарттым. Сіз білесіз бе, отбасым-мен жата�хана жа�алап, «тым ��ры�анда жалдамалы п!терде т�рса� �ой» деп арманда�ан кезіміз бол�ан. Тіпті, сол �й �ожайындарыны� жеті т�нде дала�а �уып шы�ып, не істерімізді білмей, �атты к�йзелген к�ндерді де басымыздан �ткердік. Тізе берсе�, ондай �иынды�ты� т�р-т�рі ой�а оралады. �ыс�асы, шекемні� шыл�ып ж�ргені со��ы 10-15 жылда шы�ар. Алла�а ш�кір, �иынды�ты� б!рін е�сере білдік.

– 1мірі�із �ай кезде т#бегейлі 'згерді?– $скерге барып келген со�. $скери т!ртіп адам�а

шыны�тырып, �мірді �йретеді. &мірге бас�аша �арап, есейіп, ес жинадым. Сосын �нерге келгелі де айтарлы�тай �згердім. М��алім болып ж�ре бергенде, мені� мінез-��л�ымны� м�лдем бас�а болатыны айдан аны� еді.

– Кезінде та�дырды� сына�ын к'п к'рдім дейсіз. �азірде &й�ы�ыз тыныш па?

– $р адам е� алдымен �зіні� ар-�ятыны� алдында адал болуы тиіс. Б�л жа�ынан �ятты емеспін. Ешкімге �иянат жасамадым, ала жібін аттамадым, �олымнан келгенше адамдар�а жа�сылы� жасау�а тырыстым.Сол себепті, �й�ым тыныш, ш�кір!

– Т#н ауа к'зі�із ілінерде Алладан не тілейсіз?– ��дайыма сансыз ш�кіршілік етіп, аманды� беруін

с�раймын. Хал�ымны� к�з жасын к�рсетпеуін тілеп, Жаратушы�а жалбарынамын. Б�л б!збіреулер секілді жалпа�шешейлікке салын�анды�тан айтып жат�ан с�зім емес, расында солай. &йткені, бір ай�а жетер-жетпес уа�ытта елімізде �атарынан екі рет �аралы к�н жариялан�анда, отбасымызбен �атты �амы�ты�. Жа-сымыз �л�ай�ан сайын ба, к��іліміз к!дімгідей босап, к�зімізге жас келетін болыпты...

– *�гіме�ізге рахмет!Әңгімелескен Айбек СЕРІКҰЛЫ

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жылwww.nurastana.kz

9КҮЙТАБАҚ

Алсудың «Ардақтысы»

Ең табысты жұп

PSY пісте «сатады»

Ресейдегі татар әншісі Алсу Сафина арадағы біраз үзілістен соң сахнаға қайта оралды.

Кино әлеміндегі ең табысты жұптардың қорытындысында Кристен Стюарт пен Роберт Паттинсон көш бастады.

Таяуда атышулы кәріс әншісі PSY өзінің «Gangnam Style»-дегі атақты биімен жарнама ролигіне түсті.

�зіне �ана тн лирикалы� дауысы мен биязы �ылы�ы ар�ылы к�рерменіні� ж�регін жаула�ан ару «Арда�тым» деп аталатын жа�а бейнеклип т�сіріпті.

–�нбаянны� т�сірілу орнына Бакуді та�дады�. О�ан Мария Ибрагимова режиссерлік етті. Б'рын�ы бейнебаяндардан �згешелігі, кейіпкерлер к��іл к�йін жа�сы жеткіздік. Алда�ы уа�ытта «)лкен жолда�ы тоза�» атты туындыма да клип т�сіремін, – деп жоспарымен б�лісті Алсу.

«Сумерки» фильмінде басты р�лді сомда�ан актерлер со��ы �ш жыл ішінде миллиард доллар жинап �лгерген. Ал екінші орын�а «Серт» туындысына т�скен Ченнинг Татум мен Рейчел Макадамстар табан тіреді. Б'л ж'п «Серт» �шін 125 миллион доллар �алама�ы ал�ан.

)шінші орын Дженифер Энистон мен Адам Сэндлерге б'йырды. Олардан кейінгі орындарда Сара-Джессика Паркер мен Крис Нот, Джулиана Мур мен Стив Карелл т'р.

Пісте шы�аратын компания ртісті аттай �алап ша�ыртыпты. Т�сірілім барысында рэпер лемді зиянды та�амдардан бас тарту�а ша�ырды. Ал атын шы�ар�ан ніне аз да болса �згеріс енгізіпті: «Crackin' Style».

Сингапурда бол�ан кезекті бір жиында нші би �йретуден шарша�анын айт�ан болатын. Дегенмен, «Шынды�ты айтар болсам, шаршап кеттім. Тек табыс табу �шін �ана ж�рмін» дегеніне �араса�, PSY а�шаны� к�зін тап�ан сы�айлы.

Татуировкаңыз бар ма? Татуировка. Осы сөзді естігенде көз алдымызға бірден дене мүшесіне жазу, ою, әр түрлі белгілер мен таңбалар салынған адамның бейнесі келетіні анық. Кейбірі татуды сән үшін қолданса, енді бірі терең мағына мен философия бар дегенді алға тартады. Әсіресе, «жұлдыздар» қауымы. Әлем таныған өнер иелерінің көбісі денесіндегі суреттерді мақтан тұтып, тіпті өзіндік имидж санайтындары да бар. Ал, қазақстандық әншілер өлгенше тәннен өшпейтін суретке қалай қарайды екен?

Дилани, рэпер:ТАТУИРОВКА ЖАСАТУ ƏДЕТКЕ

АЙНАЛДЫ

– Татуировка жасату бара-бара детке айналып кетеді. Себебі, бір рет дене�ізге ине�ізді «�рнектеген» со� та�ы бас�а айшы�тарды салдыр�ы�ыз келеді. Мселен, мен ал�аш�ы татуировкамды 11-сыныпта жасаттым. Ол жапон иероглифі болатын. Одан кейін �ызы�ушылы�ым �атты оянып, араб ріптерімен �з есімімді жаздырттым. @азір ар�амда айдаAарды�, сол жа� иы�ымда барысты� суреті бар. Денеге сурет салдыруды маркетингті� негізі мен хип-хоп мдениетіні� негізі дер едім.

Егер сіз де сондай �адам�а барамын деп шешім �абылдаса�ыз, шеберге бармас б'рын 'й�ы�ызды �андырып, алкоголь �німдерін �абылдама�ыз.

Жеңісхан, әнші-клипмейкер:ЖҰЛДЫЗШАЛАРДЫ ҰНАТАМЫН

– Мені� ойымша, татуировка салдырт�анда т'р�ан еште�е жо�. �ркім �зіні� к��іл хошы ау�ан нрсесін жасайды емес пе?! Осы шетелдік ншілер жа�а тату жасатса ма�танып жатады �ой. Е� бас-тысы, таза, сенімді шеберге барып жасат�ан абзал. Мені� денемдегі суреттерге біраз жыл болды. О� жа� иы�ымда айдаAар іспеттес �рнек бейнеленген. Ол салма�тылы� пен даналы�ты білдіреді деседі. Ал сол �олымны� сыртына шашылып жат�ан он ж'лдызша салдырттым. Несі бар, п-демі!

«Перцы» тобы:ТАТУ – ƏБЕСТІК ЕМЕС

– Татуировка дейсіз бе? Бізді� тобымызда Евгений Гартунгте бар. Сол �олына т'тастай жазыл�ан жазулар оны� �зіндік имиджіне сн беріп т'р.

К�птеген адам �ызы��анымен, денесін инеге тигізуге батылды�ы жете бермейді. �ркім �з та�дырыны� иесі, 'нап т'р ма, жасат! Оны� �стіне �азір �иялы�ызда�ы суретті салдыртуы�ыз�а болады. Тіптен, уа�ыт �те келе 'намай �алса тазалатып тастау�а да м�мкіндік мол. Сонды�тан татуировка сал�ызуда �ор�ынышты еште�е жо� деп ойлаймын. �зі�ізге 'найтын сурет, жазуларды сала беруге болады.

P.S. Денесін айшы�тап, бедерлеген �нер иелері осылай дейді. Онсыз да жабайы «к�ркем�нерді�» �лгісіне айналып бара жат�ан «�нерді» Тимати, Дэ-

вид Бэкхем, Анджелина Джоли сынды «ж$лдыздар» насихаттап-а� ж�р. Ислам діні т$р&ысынан келгенде де Алланы� аманат�а берген денесін ши-

майлау – к�н(. Оны� �стіне оны салдыру&а аз �аражат кетпейтіні белгілі. Еуропаны� кей мемлекеттері оны� зиянын т�сініп, за� т$р&ысында тыйым

салуды $сынып отыр.

Әзірлеген Жібек ЕСІМ

10www.nurastana.kz

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жылШАҢЫРАҚ

Кеңшілік Қостанайдан іссапармен

Алматыға жиі келіп тұратын. Бір жолы қыс ішінде келгенінде мен

тұмауратып ауырып қалған едім. Сабаққа

да бара алмай, бөлмеде жаттым. Кешкілік «сыртта

сізді бір жігіт шақырып тұр» деп, бір қыз хабарлап

кетті.

Б�лмедегі ыздарды� бірі есік алдына шы�ып, мені� ауырып ал�анымды, шы�а алмайтынымды айтып келді. Аз уаыт �ткенен со� біреу б�лмені� есігін а�ып, кіруге р�сат с�рады. Келіп т�р�ан Ке�шілік екен. Ол кезде бізді� ыздар институтыны� жатаханасына кіру иямет-айым болатын, бейсауат адамдарды кіргізе бермейтін. Ке�шілік б�л жолы да е� атал деген вахтер %йелді� тілін тауып кірген екен. Кейіннен м�ны естіген жерлес жолдастары: «Ке�шілік андай адамны� болса да, тіпті сайтанны� да тілін табатын шы�ар» деп %зілдеп к&ліп ж&рді.

Мен т�ртінші курса �ткен жазда ауылда ж&ргенімде ол: «К&зге арай Алматы�а «Лениншіл жас» газетіне ж�мыса ауысатын болдым» - деп хат жазды. 1967 жылы тамыз айыны� ая�ына арай Алматы�а біржола келіп, «Лениншіл жас» газетіне ж�мыс істеп жатты. Сол жылы &йленетін ойын айтып туыстарына хат жаз�ан екен, олар «%скерде ж&рген а�а� келсін, жаз шысын» деген к�рінеді. *тіп кеткен со� ба, %лде сол кездегі �мір шын м%нінде ызы па, айдам, студенттік �мірімізді, жасты ша�ымызды біздер сондай са�ынышпен еске алатынбыз. Алматыда оитын Тор�ай ��іріні� ыз-жігіттері ж%не менімен бір топта оитын жиырма шыты ыздар бар, бірінші Алматы жата�ы Фер�ана к�шесіндегі аядай бір б�лмелі &йде той жасады.

1968 жылды� к�ктемінде Тор�айдан Ке�шілікті� немере а�асы, ту�ан же�гесі келіп, Алматыда�ы «0арлы�аш» кафесінде тойымызды жасап берді. Ол той�а ту�ан-туыстар, дос-жарандар жиналды. 0айнекей Жарма�амбетов, Сырбай М%уленов, 4афу 0айырбеков, Жайса�бек Молда�алиев, Ш%міл М�хаметжанов сияты азаты� белгілі аын-жазушылары атысып, бізге а тілектерін айтып, баталарын берді.

;йленгеннен кейін п%тер жалдап т�рып жатты. П%тер бізге к�бінесе, аланы� шеттеу жа�ынан, І Алматы, Кіші Станица сияты жерлерден кездесетін. Жеті жыл бойы

Күзгі сағыныш

п%тер жалдап т�р�анымызда бір п%терде %рі кеткенде екі жыл�а жуы ана т�р�ан екенбіз. Тіпті бір жылы Кіші Станицада�ы бір п%терден екіншісіне к�шіп келгенімізге бір-екі-а к&н бол�ан еді, сол жыл�ы к�ктемдегі то-лассыз жа�бырдан �зі ескі &йді� бір б�рышы �лап алып, келесі к&ні баса п%терге к�шкен кезіміз де болды. Бір п%терде �за т�рмайтынымызды� та�ы бір себебі, бізді� &йден, %сіресе жаз айларында елден келген ту�ан-туыстар, она арылмайтын, оу�а т&суге абитуриенттер келетін. Сол себептен де &й иесіне «%й, к%пір» болатынбыз.

Т���ышымыз Амангелді д&ниеге келетін 1968 жылды� тамыз айында жал�а ал�ан &йімізді� иесі «бала�ыз жылап мазамызды алатын болады, баса п%терге к�ші�іздер» - деп %лек салды. Ке�шілік: «?йелім босан�аннан кейін к�шемін, о�ан дейін &й іздеп тауып алу�а м�рсат бер» - деді. Ке�шілікті� сол к&ні жаз�ан �ле�ін б�рын�ы жаз�ан к&нделіктері мен баса да а�аздарын атарып отырып кейіннен тауып алдым.

«Сорлатты-ау мені мынау шал,0айтадан тиді т�мауша.П%терін енді босатам,Баса бір жерге с�рау сап.0азаншы шалды� еркі бар,0ай жерден �ла шы�арса.1968 жыл, 17 август.Магниогорская-70 к�шесіндегі шал (Андрей) «&йден

шы�ы�дар» деген к&ні жазылды».1968 жылды� 21 тамызында �лымыз Амангелді

д&ниеге келді. Ке�шілік «Горный гигант» жатан &й тау-ып, аз �ана д&ние-м&лкімізді сонда апарып ойыпты.

Сол жылдары жазыл�ан «П%тер» деген �ле�і «Ж�лдыз» журналына басыл�ан болатын. П%тер иынды�ын сол кездегі ауылдан �нер-білім іздеп келген жастарды� к�пшілігі басынан �ткізді.

1968 жылды� араша айында Ке�шілікті� ту�ан

(Соңы. Басы өткен санда.)жал�ыз а�асы %скерден оралды. Калининградтан Алматы�а со�ып, жа�дайымызбен танысаннан кейін, аылдаса келіп мен бірер ай, Амангелді шира�анша Тор�айда болып, оны Ке�шілікті� анасына алдыруды �й�арды. С�йтіп мен бір ыс Тор�айда болып, сонда�ы Ашы�ана аулыны� мектебінде саба бердім. Ке�шілік ыс ішінде ж�мысынан іссапармен елге келіп кетті. Хат жазып т�рды, хатпен бірге ма�ан арнап �ле� жазып жіберіпті. Кейін ол «І�к%р д&ние» деп аталатын жыр жина�ына шыты.

Зинура�а

К&нім шыан с%скеге мезгіл ша�ан,… Сені с&йеді екенмін, сездім, алам.Мені с&йсе� «жо-бар�а» мойындамай,Уайымдамай, уаытша т�згін, алам.Т�згін, алам, шал�айда шетте ж&ріп, Са�ыныша сар�айма к�п беріліп,Назыраса� – босатып буынымды,*кпек желдей жеткіз бір �кпелі &міт.*кпек желдей есілген сендегі &міт – *рге с&йреп шарша�ан мендігі ж&к.Б�ліп ж�тан б�лмені� ауасындай, Аралаймыз екеуміз те�ге б�ліп.Та�дыр бізге – жазылып ой�ан жырдай,Салды� ірге – анатын жай�ан жылдай.0ола� желдей азымыр &міттері�0оймайды екен азылтып ойландырмай.Ма�ан талай &мітті кез ыл, алам,… Сені с&йеді екенмін, сездім, алам.Мені с&йсе� бір ауыз т%тті жырды� Тол�а�ына бір ауы т�згін, алам.

1969 жылы к�ктем шы�а Алматы�а келіп, к&зге арай ж�мыса орналастым.

1971 жылы Ма�жанымыз д&ниеге келді.Балаларымыз�а азаша т%лім-т%рбие беріп, аза

мектебінде оытты. Амангелді %кесіні� жолын уып, 0азМУ-ды� журналистика факультетін бітіріп, се-мья �рып балалы-ша�алы болды, Ма�жан болса, Алматыны� С%улет ж%не �рылыс Академиясын бітірді. Тек ортамызда Ке�шілікті� болма�аны ж&ректі сыздатады...

Т�рмыс �рып, бірге �мір с&рген 22 жылдай уаыт отай зулап �те шыан сияты. Ке�шілік �міріні� со��ы жылдарында, тіпті со��ы к&ндерінде бізді� ал�ашы кездескен кезімізді, 1964 жылды� сап-сары алтын к&зін жиі есіне алып: «0арап т�рсам, са�ан арна�ан �ле�дерім аз екен �ой… Сол жыл�ы к&з айы, екеуміз туралы, �ткен к&ндерге деген са�ыныш туралы жазуым керек екен-ау…» - деп ж&ретін. Тіпті �ле�ні� кейбір жол-дарын ауызша шы�арып, кей жолдарын а�аз�а т&сіріп ой�ан сияты еді. Біра амал анша? К&згі са�ынышы туралы ойында ж&рген д&ниесін жаза алмай, арманда кетті. Та�дыр жазбапты…

Зинура ИБРАИМҚЫЗЫ

Сүрбойдақтың арманы кім? Жуырда ағам отыз беске келгенде отау құрды. Ағайын-туыстың қуанышында шек жоқ. «Уфф!.. «наконец-то» дегендері қаншама. Тойға жиналған қауым: «сен енді сүрбойдақтық дәуренмен мәңгілікке қоштастың» деп жатты.

Демографтар мен статистика маман-дары «с&рбойда» деп, %детте, жасы жиырма бестен асан, отау �рма�ан, &йленуге абілетті ер азаматтарды атайды. Енді мына�ан назар аудары�ыз: еліміздегі жасы жиырма бестен асан жігіттерді�, демек, бойдатарды� саны &ш ж&з мы��а жетіп алыпты.

С&рбойдатарды� дер кез інде &йленбей, «с&рленіп» ж&руіне не себеп? С&рбойдатыты� сылтауы баста баспа-на мен олда к&ректі� жоты�ы ма?

?рине, мойындауымыз керек, андай ыз болсын жасы ж�мысы, ке� са-райдай &йі, ж�лдыздай аан к�лігі бар, ойны-онышы аша�а сыа�ан жігітке т�рмыса шыысы келеді. Е� сораысы, осыны� б%рін ма�дай терімен жасауы тиіс жігіттер, керісінше, тап осы ыздар сияты ойлау ж&йесіне к�шкен. Бойда жігіттеріміз ибалы да иманды ызды емес, ипотекасы жо, басында &йі, астында к�лігі, жо�арыда «к�кесі»бар, элиталы с�луды жар етуді армандайды.

«Браво, жігіттер!» Не деген «м%рттік», не деген «мырзалы» десе�ші...

С&рбойда болу�а еріксіз жетелейтін та�ы бір фактор: тек �зін-�зі жасы к�ріп, �зін �ана ызытайтын, �зін ешкімге имайтын жігіттер сана-ты к�бейіп келеді. Е� с�мды�ы, б�л жігітсыматар «ма�ан ыз арамайды» демейді, керісінше, «б�л �мірде ма�ан те� келер жар жо» деп ойлайды. Олар�а болаша �рпаты� амынан г�рі �з басыны� бостанды�ы ымбат...

Елімізде неке баытын бастан кешіріп к�рмеген ерлер ауымы – 74,1 пайыз. Ал ажырасушылар 0,7 пайызды �райды. ;ш ж&з мы� бойда отау �рса, к%рі ыздарды� айы о�ынан туып, ша�ырата і�г%ла�ан с%биді� &ні к�бейер еді. Нұргүл АХАНҚЫЗЫ

www.nurastana.kz11Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

Б�гінде архивте жат�ан сол ��жатта КСРО-ны� �р т�кпірінде бол�ан бас к!терулер рет-ретімен тізілген екен. Атал�ан уа�ытта 1957 жылды� 10-11 маусым к�ндері М�скеу облысыны� Подольск �аласында, 1961 жылды� 15 �а�тарында Краснодарда, 1962 жылы 21 маусымда Бийскіде, осыдан он к�н !ткенде Владимир облысыны� Му-ром �аласында, сол жылы Владимир облысыны� Александров �аласында, 1961 жылы Солт�стік Осетияны� Беслан �аласында, 1962 жылы Новочеркаскіде, 1963 жылы Кривой Рог пен Сумга-итте, 1964 жылы 16 с�уірде М�скеу т�біндегі Бронницада, 29 �ырк�йек – 3 �азан аралы�ында Хасавюртта, 1966 жылы 23 тамызда М�скеуді� Киров ауданында, 3 шілдеде Степанакертте, 8 �азанда Чернигов облысыны� При-луки �аласында, 12 �азанда Слуцкіде, 1968 жылы Кабардин-Балкар респуб-ликасында, 1977 жылы 22 �а�тарда Новокамскіде, 1981 жылы Орджани-кидзеде, 1984 жылы Татарстанны� Лениногорск �аласында, 1985 жылы Душанбеде жаппай т�ртіпсіздік орын ал�ан. 9лтты� негіздегі е� ірі бас к!теру 1986 жылы 17-18 желто�санда Алматы-да болды деп атап к!рсетілген. Чебриков со��ы 30 жылда билікке �арсы осын-дай 24 к�теріліс болып, оны� 11-нде �ару �олданыл�анын келтіреді. Ке�ес адамдары м�ны� бірін де білген жо�. :йткені олар коммунизм ��рылысына атсалысып жат�ан-ды...

Неге екені белгісіз, ��жатта�ы осы тізімде 1959 жылы Теміртауда, 1967 жылы Шымкентте орын ал�ан бас к!терулер к!рсетілмеген. Тек еліміз т�уелсіздік ал�ан жылдары �ана Теміртау шынды�ыны� беті ашылды.

* * *Негізі 1943 жылы со�ысты� к�йіп

т�р�ан кезінде Aара�анды метал-лургия комбинатын салу ж!нінде шешім �абылдан�ан. :йткені, Донбасс айма�ында�ы к!мір-металлургияны� ірі базасынан айрылып �ал�ан со�, М�скеу Aара�анды к!мірін пайдала-нып, тылда та�ы сондай база жасау�а шешім шы�ар�ан. Кейін 1959 жылы

��рылыс ж�мыстары ерекше �ар�ын алды. БЛКЖО Орталы� Комитеті Кара�анды металлургия комбинатын ал�аш�ы комсомолды� ��рылысты� бірі ретінде жариялап, о�ан ода�ты� 80 об-лысынан онда�ан мы� жас а�ылып келе бастады. Теміртауды� шы�ыс б!лігіне палаткалар тігіліп, ода�ты� т�кпір-т�кпірінен келген комсомол-жастар солар�а орналастырылды.

А д а м д а р д ы � к ! п т і г і с о н д а й , ат�арылатын на�ты ��рылыс ж�мыстары ау�ымынан келгендер саны асып т�сті. Д�кендер, к!�іл к!теретін орындар, клуб еште�е жо�. Аптап ысты�, а�ыза� жел, ��рылысты� ша�-топыра�ы... Жатын орынны� жайсызды�ы сезілген сайын келгендерді� т!зімі таусыла бастады. Ал олар�а лайы�ты к!�іл аударылмады. Сондай к�ндерді� бірінде шыдамны� шегі тарс �зілді.

К�нделікті пайдаланып ж�рген б!шкелерді� біріне ��йыл�ан су б�зылып, иістеніп кеткен. Онсыз да ыза-ланып ж�рген жастарды� бір тобы дереу осы м�селені к!теріп, сасы�ан суды� м�нісін т�сіндіруді талап етеді. Милиция болса, оларды� т�ртіп б�з�ан белсенді бірнешеуін �стап, жауып тастайды. Одан кейін о�и�а �урап т�р�ан �ау�а от тигендей гу ете т�седі. Б�л 1959 жылды� 1 тамызы еді. Бос ж�рген жастар топта-нып, �алалы� милиция б!лімін басып алып, т�т�ын�а алын�ан комсомолдарды шы�аруды талап етеді. 9стал�андарды Теміртаудан 30 ша�ырым жерге алып кеткендіктен, оларды� б�л талабын сол с�тте орындау м�мкін емес еді. Сол т�ні мы�да�ан ��рылысшы комсомол-жастар Теміртауды� солт�стік жа�ында жаппай т�ртіпсіздікке жол берді.

К!ргендерді� айтуына �ара�анда, олар ауданды� ішкі істер б!ліміне жа�ын жердегі д�кенді басып алып, тона�ан. Енді бір топ «Казметаллург-строй» тресіні� �имаратына �мтылады. Осы жерде милициямен �а�ты�ысады. Жа�дай бас�арудан �алып, м�лде �олдан шы�ып кеткен еді. Ызалы топтар б�кіл �аланы �ирата бастайды. Олар тіпті Aара�анды облысты� партия комитетіні� екінші хатшысы Эндонинді �ол�а

ЗЕРДЕ

Кейбір дерек көздеріне қарағанда, СОКП Орталық Комитетінің Бас хатшысы М.Горбачев 1988 жылы Кеңес Одағында 1957 жылдан бастап болған халықтық-бұқаралық қозғалыстар мен РСФСР Қылмыстық Кодексінің 70 және 190-баптарына сәйкес, 1956-1987 жылдар аралығында сотталғандар тізімін сұратыпты. Бас хатшы неге бұлай істеді? Алматыдағы Желтоқсан оқиғасынан кейін ойланды ма, әлде ілгері басқан аяғы кері кете бастаған соң әлдеқандай болады деп зерттегені ме, ол жағы белгісіз. Сол кездегі КСРО Мемлекеттік Қауіпсіздік комитетінің төрағасы В.Чебриков «Елімізде 1957 жылдан бері орын алған ауқымды тәртіпсіздіктер туралы анықтама» деген құжатты Бас хатшыға ұсынады.

т�сіреді. Ол �арапайым инженер едім деп �ре� ��тылады. Aара�андыны� ком-сомол активі дабыл бойынша к!теріліп, Теміртаудан Aара�анды�а баратын ди-намит �оймасын к�зетеді. Жа�дай м�лде ушы�ып бара жат�ан-ды.

* * *Тамызды� екісі к�ні Теміртау�а

СОКП Орталы� Комитетіні� хатшысы Л.Брежнев, Aаза�стан Компартиясы Орталы� Комитетіні� Бірінші хатшысы Н.Беляев, Aаза�стан Республикасы Ми-нистрлер Ке�есіні� т!ра�асы Д.Aонаев, Ішкі істер министрі Ш.Aабылбаев келеді. Осы жерде к�ш �олдану туралы м�селе �аралып, шешімді Л.Брежнев шы�арады.

М�скеуден жеделдете жеткізілген Дзержинский дивизиясыны� �скері мен Ташкенттен �келінген �скер бас к!терген топ�а �арсы о� атып, ішкі істер б!ліміні� �имараты мен д�кенді шабуыл-дап, босатады. Осы жерде 16 адам �аза табады. 100-дей адам жараланады. Оны� 28-і солдат пен милиционер еді. 174 адам �сталады. Біра� ��рылысшы жастар да �арсыласып, ай�ас�а шы�ады.

Осы о�и�аны к!зімен к!ргендерді� бірнешеуіні� баспас!зде жариялан�ан пікірін келтірейік.

Михайл Христенко, 1959 жылы «Каз-металлургстрой» тресіні� ж�ргізушісі: «1 тамыз к�ні ж�к к!лігімен Теміртау�а �айтып келе жат�анмын. М�шине �орабында бірнеше �йел бар. Палаткалар тігілген �алашы��а жа�ында�ан кезде бізге тас ат�ылай бастады. К!лікті� терезесі, алды��ы жары� беретін фары сынды. Oре� �ашып шы�ты�. Жан-жа�та ішіп ал�ан комсомолдар. Бізді� автобазаны� 18 м�шинесін тонап, ай-дап �кетіпті. Aал�ан к!ліктерді� ба-гына ��м-топыра� салып таста�ан. Трест �имаратыны� алдында солдаттар т�рды».

Са�ынды� Кенжебаев, 1959 жылы

Aаза�стан комсомолы Орталы� к о м и т е т і н і � х а т ш ы с ы : « A а з і р кейбіреулер Теміртау о�и�асына сая-си сипат беріп, ж�мысшыларды� бас к!теруі дегісі келеді. Біра�, б�л тарихи а�и�ат�а с�йкес келмейді. М�селе жергілікті басшылы�ты� т�рмыс�а �олайсыз жа�дай �алыптастыруына байланысты жастарды� ая� астынан т�тан�ан ашу-ызасынан !рбіді. Тиісті е�бек майданы болмаса да жастарды жер-жерден комсомолды� жолдамамен �здіксіз ша�ырып жатты. Оларды� палаткаларда�ы т�рмыс жа�дайы ауыр еді.

Ал о� ату�а б�йры� берген – Л.Брежнев. Біра� ол с�ттен а�, судан таза болып, жауапкершілікті� б�рін Ішкі істер министрі Ш. Aабылбаев !з мойны-на алды. Д�рілдеп т�р�ан Ода� кезінде республикалы� де�гейдегі министрді� ондай �рекетке бармайтыны т�сінікті».

К�ри �битов, екінші д�ниеж�зілік со�ысты� ардагері, !лтты� �ауіпсіздік саласыны� б#рын�ы �ызметкері: «Бір к�нні� ішінде Ташкент, М�скеу, Бар-наул, Свердловск, Новосибирск, та�ы бас�а �скери округтардан Aара�анды аэропортына 70-тен астам �ша� келіп �онды. М�скеуден Aауіпсіздік комитеті т!ра�асыны� орынбасарлары генерал-лейтенант Гумилов, генерал-майор Чис-таков ж�не тексеру б!лімдерінен де к!п кісі келіпті. Aазіргімен салыстыр�анда 70 �ша� к!п болып к!рінуі м�мкін. Ол кез-де �азіргідей к!п орынды �ша�тар шы�а �ойма�ан. Aон�ан �ша�тарды� к!пшілігі 18-20 орынды ИЛ-14 �ша�тары бола-тын».

Осы ��гімелерден-а� м�селені� сол кездерде �аншалы�ты ушы��анын, билікті� Теміртау о�и�асын барын-ша жасыр�анын а��ару �иын емес. :йткені, коммунистік идеология бойынша Ке�ес Ода�ында м�ндай келе�сіздік болуы м�мкін емес, АAШ баста�ан империалистік елдер «�ой �стіне бозтор�ай ж�мырт�ала�ан», Компартияны� с�улелі ш��ыласына б!ленген ба�ытты елді �ана білуі керек еді. Sш к�нге созыл�ан �а�ты�ыста екі жа�тан да жапа шеккендер к!п болды.

* * *Теміртау о�и�асы КСРО мен ком-

сомол тарихында т�рмысты� негізде орын ал�ан е� ірі бас к!теру деп тіркелгенімен, бір н�рсе ай�ын. Комсо-молды от�а да, су�а да салатын ежелгі д�ст�рімен Коммунистік партия екпінді комсомолды� ��рылысты ойлап та-уып, жастарды Aара�анды металлур-гия комбинатын салу�а ша�ырды. Оны� ��рылысына 100 мы�дай адам �атысыпты. Я�ни, аса ірі е�бек майда-ны. Біра�, ж�мысшылар наразылы�ы, ж�мысшылар �арсылы�ы деуден г!рі Ке�ес Ода�ыны� билігі �шін ішіп ал�ан жастарды� б�за�ылы�ы деп ба�а беру �лде�айда тиімді еді.

Айдар ЕСЕМБАЕВ

ТЕМІРТАУ ОҚИҒАСЫ

P.S.$ай �о�амда да �леуметтік �ділетсіздік адамдарды� наразылы�ын тудырады. Т�бі жа�сылы��а апармайтын осындай жа�дай �кінішке �арай, бізге �лі саба� болмай келеді.

12www.nurastana.kz

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жылТАНЫМ

Мектепалды даярлы тарды� негізгі ма саты – 5-6 жасар балаларды� дене дамуы мен психикалы саулы�ын ор�ау ж�не ны�айту , а ыл-ойын жетілдіру, бастауыш мектепте білім алу�а дайындау болып табы-лады. Ал азіргі та�да білім беру саласында о ытуды� озы тех-нологияларын ме�гермейінше, білікті маман болу м!мкін емес. Жа�а технологияны ме�геру м#�алімні� $зін-$зі дамытып, о у-т�рбие процесін тиімді #йымдастыруына к$мектеседі.

&о�ам с#ранысынан туын-дап отыр�ан талап а с�йкес о ушыны� ой-$рісін дамытып, білікті, ізденімпаз, шы�армашыл т#л�а алыптастыруды� бірден-бір жолы - 12 жылды білім беру. М#ны �лемдік т�жірибе де д�лелдеп отыр. Осы�ан орай бізді� елімізде де 12 жылды білім беруге дайынды ж#мыстары жан-жа ты ж!ргізілуде.

Жалпы, 5-6 жаста�ы балаларды мектепке барар алдында даярлау міндеті отбасында ж�не мектепке дейінгі #йымда ж!зеге асырылады. Негізі бала д!ниеге келген к!нінен бастап белгілі бір �леуметтік ортада $сіп жетіледі. С�биді� жан-жа ты дамып алыптасуына от-басымен бірге, заман талабына сай т�рбиеші-педагогты� да ы палы зор.

Мектепке дейінгі дайынды ты� арты шылы�ы, бала бірінші сынып а келгенде жалпы іс-�рекетке кірісіп, м#�алім ой�ан талаптарды бірден абылдай алады. Оларды� к$пшілігі о и біледі, санауды біледі, т!стерді ажыратады, буындар туралы т!сінігі болады. &арапайым математикалы атынастар мен та�баларды айырып, алам #стау да�дылары алыптасады.

Мектепалды даярлы тобында�ы т�рбие мектептегі саба !рдісімен ма саттас бол�анымен, т#рпаты б$лек ж#мыс. М#нда�ы дидактикалы ма саттар мектептердегідей т$те жолмен ат арылмайды.

Ойын – танымның бастауыБүгінгі таңда елімізде мектепке дейінгі оқыту мазмұны мен оқытудың технология-ларын жетілдіру өзекті мәселелердің біріне айналды. Расында да, мектепке дейінгі балаларды оқыту мен тәрбиелеу ұлт алдындағы аса жауапты жұмыс. Ол тәрбиеші мен мұғалімдерден асқан іскерлікті талап етеді. Еліміздің «Білім туралы» Заңында жеке тұлғаны қалыптастыруда балалардың өз деңгейінде білім алуы және олардың жеке шығармашылық қабілеттерінің дамуы үшін жағдай жасау қажеттілігі жан-жақты қарастырылған.

Балаларды� жас ерекшелігі ескеріле отырып ойын, се-руен, ��гіме барысында ж!зеге асады. Сол себепті мен де, баланы� психологиялы ерекшеліктерін ескере отырып �р саба ты ойын ар ылы $ткізуді ма сат етіп ойдым. +р саба та�ы тапсырмаларды орында�ан сайын суреттерді, математикалы пішіндерді жинайды. &ай балада немесе ай топта суреттер, пішіндер к$п болса, сол топ, сол балалар марапатталады. Мені� ойын элементтерінен бай а�аным, балаларды� белсенді іс-�рекеті дамып, ж!йелі ойлау да�дысы алыптасатынды�ы. Ізденуге де-ген ызы�ушылы тары да арта т!седі. Бірнеше жылдан бері $зім о ыт ан мектепке дейінгі даярлы тобында�ы балалар 1-сынып ба�дарламасына ойылатын талаптар-ды толы ме�геретініне к$зім жетті. Жа�а о у жылында 1-сынып а бар�ан 20 о ушыны� 16-сы білім стандарты талаптарын орындап, о у !здігі атарына осылды.

Балаларды о ытуда ж�не т�рбиелеуде ойынны� м�ні педагогикалы ж!йеде б#рын да, азір де бірінші сатыда т#рады. Ойын на�ыз керекті ж�не ма�ызды іс-�рекет.

Чех педагогы Я.А.Каменский: «Ойын – баланы� е� ажетті іс-�рекетті� таби�атына ж�не білімділігіне е� жауапты т!рі», – деп сана�ан.

Ойын баланы� барлы ма�ызды а ыл-ой �рекеті, абілеттеріні� дамуына, айналасында�ы д!ние жайлы т!сініктеріні� ке�еюіне, тіліні� дамуына, жолдастарымен жа ындасуына к$мектеседі. Балалар ойын барысында $здерін еркін сезінеді, ізденімпазды , тап ырлы �рекеті

бай алады. Сондай-а , бейнебір $мірді� $зіндегідей уаныш пен реніш сезімінде болады. Б#л баланы� ойлау абілеті мен с$здік орын дамыту�а т!рлі да�ды мен шеберлікті ме�геруге, иынды ты же�уге, т$зімділікке баулиды.

Мектеп жасына дейінгі балалар $з психологиясын ойын барысында бай атады. Ойын балалар !шін к!рделі іс-�рекет, ол білімді, а ылды #йымдастыруды ажет етеді. Ал бала білімді айдан алады? +рине, ойын ар ылы !йренеді. М#ны !лкендер де !йретуге тиіс. Ойын ар ылы бала $мірден к$птеген м�ліметтер алады. +р н�рсеге аса зейіні а ж е т е к е н і н , � д е й і л е п #йымдастырыл�ан ойындар балаларды� д!ниетанымын к е � е й т і п , м і н е з - # л ы н алыптастырады.

&#рбыларымен арым- атынас жасау $те ажетті асиет. Ойнай ж!ріп бала к$п к!ш-жігер ж#мсайды. Алайда, ойын ар ылы берген тапсырмаларды орын-дау а ыл-ой, адамгершілік, эстетикалы ж�не дене т�рбиесіні� ма саттарына жету !шін пайдалану орын-ды. Ойын !рдісінде балаларды� білім де�гейі тере�дей т!сіп, $зара арым- атынастарыны� одан �рі дамуына септігін тигізеді. Сонымен атар, ойын�а белсенді атысу кейбір жас анша балалар�а да айналасында�ылармен еркін араласуына к$п к$мегін тигізеді.

Аса т�жірибелі психологтарды� айтуы бойынша, бала ойын !стінде андай болса, $скен кезінде е�бекте де сондай болады дейді. Демек, ойын – адамны� $мір танымыны� ал�аш ы бастауы. Айгүл ӘЛСЕИТОВА,

Қ. Нұрғалиев атындағы №43 мектеп-гимназиясының мұғалімі

Өскемен қаласы

Асығың алшысынан түссін!Қазақта «асығың алшысынан түссін» деген аталы сөз бар. Осы сөздің өзі асықтың қазақ өміріндегі орнының ерекше екендігін айшықтайды. Негізі асық ойын түрі ғана емес, бала тәрбиесінің де көзі.

&аза та асы ойыныны� «�ш табан», «Шеберден шы�ару», «К�теріспек», « Т и г і з б е к і л » с ы н д ы бірнеше т!рлері болады. М�селен: «<ш табан» ойынын алайы . Онда�ы бірінші шарты – т$реші ойын�а а т ы с у ш ы л а р д ы � с а а л а р ы н б і р о л � а ж и н а п , шиырып шашу ар ылы кезекті а н ы т а й д ы . К і м н і � с а а с ы б і р і н ш і б о л ы п алшысынан т!ссе, асы ты сол бірінші атады. Егер бір са а - алшы, бір са а т�йкі т!ссе, т�йкі екінші болады. Ал екі са а бірдей

т�йкі не алшы т!ссе, онда сол екі са а жеке иіріледі.

Кімнен кейін кім екені аны тал�ан со�, бірінші бала ашы тау

(2,5-3 метрден алыс болмауы керек) жер-ден са асын иіреді.

А т а н д а а с ы а т и г і з і п а н а оймай, оны табан-мен сана�анда 3 та-бан ашы ты тан асыра #шыруы тиіс. Сонда �ана о л # ш ы р � а н

асы�ын алады ж�не са асы то та�ан жер-

ден айта атады. Егер тигізе алмай алса,

ойынды екінші бала жал�астырады. Ол арама- арсы жа а барып са асын

иіреді немесе т!птен, я�ни $кшесін асы тізілген сызы а ойып бірінші баланы� са асын к$здеп атуына болады. Егер ол са а�а тигізіп, 3 табан $лшемнен асыра #шырса, бірінші бала ойыннан шы�ады ж�не орта�а тізілген асы тарды� біреуі екінші бала�а тиесілі болады. Осылайша тізілген асы біткенше ойын жал�аса береді. М#ндайда бірінші не екінші бала мерген болса $згелеріне кезек бермей ойын жылдам ая талып алуы да м!мкін.

«Шеберден шы�ару» ойыны да балаларды� мергендігін талап етеді. Диаметрі 1,5-2 метрлік ше�бер сызып, балалар ше�берді� д�л ортасына бір-бірден асы тізеді. Са аларын бір ол�а жинап, шиыра шашады да д�л бірінші ойында�ыдай кезекті аны тайды. Сосын ше�берді� ортасында тізілген асы тан бастап екі жа а арай 4-5 адам жасап белгі сызады да, сол сызы тан т#рып кезегімен ше�берді� ортасында тізілген асы тарды к$зеп ата бастайды. Шарт бойынша асы ты ше�бер сыртына атып шы�ар�ан бала алады ж�не ойынды са асы т!скен жерден жал�астырады. Бірінші ат анда са асы бірнеше асы ты

#латып кеткен болса (м#ндай асы тар «�лік» деп аталады), екіншісінде соны� бірін атады. Егер бірінші бала «$лікті» ше�берден шы�ара алмаса, ал�ан ба-лалар кезегімен «$ліктен» бастап атады. Ойын осы ретпен жал�асып, асы ты к$п #т ан бала же�імпаз болады.

Ал «К�теріспек» ойынын екі-!ш бала �ана ойнайды. Ойынды екі бала бір атарда т#рып бастайды. Алдымен біреуі са асын алыстау ашы ты а иіріп (екі метрден алыс а ла тырмауы тиіс) тастайды. Екіншісі �лгі са аны к$здеп атады. Ма сат – тигізу. Егер тигізсе, бірінші бала екіншісін са асы т!скен жерге дейін ар алап барады. Со-сын $зі атады. Тигізер болса, ар алау кезегі екіншіге тиесілі болады. Ойынды осылай белгілі бір межеге дейін немесе уа ыт белгілеп ойнау�а болады.

Бай аса�ыз, б#л ойындарды� барлы т!рі де баланы� мергендігін, ептілігін ж�не ыра�ылы�ын жетілдіреді . Сондай-а , бір мезгілде бірнеше бала ойнайтынды тан, �р баланы� бойында атарымнан озсам деген талпыныс пайда болады, я�ни б�секеге абілетті болу�а #мтылады.

Ботакөз СӘТИ

www.nurastana.kz13Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

Қардан – қала, мұздан – мүсін Қардан – қала, мұздан – мүсін

М�здан мсін жасау тас �ашау�а млдем ��самайды. ��самайтыны, м�з тез гітіледі. О�ан ептілікпен �оса арнаулы ��рал-жабды�ы�ыз ауадай �ажет-а�. Екінші жа�ынан же�іл, ой�а ал�ан бейнені апта тол�атып, ай тол�атып, ы�ыранып жріп алмайсы�. О н ы � с т і н е м � з д а н мсін жасау бай�ауына �атысса�ыз, !діл�азылар белгілі уа�ыттан бірер са�ат кешіксе�із де «жолы�ызды �иып» жібереді. Сонды�тан !бжіл �имылдап, �арсы алды�да «�ас�айып» т�р�ан «м�з таудан» тірі, жаны бар «образды» жасап шы�ару�а міндеттісі�. Жалын атышу-лы халы�аралы� б!йгеге т � � � ы ш р е т � а т ы с ы п т�р�анымен, «м�з таумен» сырлас бол�аны жал�ыз б�л емес. Бірнеше дркін �ыс�ы Астананы безендіру ж�мыстарына белсене �атыс�ан. (атыс�ан де-ген аты �ана, жасты�ына �арамай �ардан �ала ішіне «�ала со�удан» алдына жан салмайтын шеберді� бірі. Ал Астананы� �а�тар айында�ы �ара суы�ы сйегі�нен )теді. Дірдектейсі�. Сондайда !ріптестеріні� ептеп �алжы�дайтындары еске тседі: «Есімі� Жалын, сонды�тан анау-мынау аязды ерітіп жіберетін боларсы�».

Несі бар, Жалын секілді жиырмадан жа�а �ана ас�ан жігітке суы� деген с)з бе екен. Ондайда Астана орталы�ынан бой к)терген м�з �алашы�ты� самала-дай жар�ыра�ан шыра�тарына шомы-лып, !ріптестерінен жырылып, тнні� бір уа�ына дейін тынымсыз ж�мыс істейді. М�з �ашайды. 0не, !не, таныс сурет бір тылсым кшімен са�ан �арай біртіндеп жа�ындап келе жатады.

Биыл Жылан жылы �ой. Со�ан орай Астанадан бой к)терген м�з мсіндерді� дені осы та�ырып�а ар-налды. Мсіншілерге �ойылар талап та кшті еді, жылан сыл� тсіп жатып алмау�а тиіс, шиыршы� атып жанды бейнеге айнал�ан с!тте �ана м�з�а «тіл» бітеді. Ана жолы, д!п Жетісу�а жргелі жат�ан т�ста еріккендіктен емес, арнайы ж�мыс �ылып, )з �олымен т�р�ызыл�ан �ала орталы�ында�ы м�з мсіндерін аралап шы��аны

ҚОЛТАҢБА

ЖУЫРДА ЖЕТІСУ ЖЕРІНДЕ, СЕГІЗ КӨЛДІҢ МАҢАЙЫНДА ЖҰРТ ТАҢДАЙ ҚАҒАТЫНДАЙ ДҮБІРЛІ БАЙҚАУ ӨТТІ. ЖАРЫСҚА ҚАЗАҚСТАН, РЕСЕЙ, АРМЕНИЯ-ДАН 22 КОМАНДА ҚАТЫСТЫ. ҚАРДАН ҚАЛА СОҒЫП, МҰЗДАН МҮСІН ЖАСАЙТЫН 38 ШЕБЕР БАҚ СЫ-НАСТЫ. 2 МИЛЛИОН ТЕҢГЕ САРАПҚА СА-ЛЫНДЫ. АСТАНАЛЫҚ ЖАС МҮСІНШІ ЖА-ЛЫН БАУЫРҚАН БАУЫРЫМЫЗ АЛАМАН БӘЙГЕДЕН ҚОМАҚТЫ ЖҮЛДЕМЕН ОРАЛДЫ.

бар. Турасына к)шкенде )з е�бегіне )згелерді� к)зімен �ара�ысы келді. Сын т�р�ысынан назар жы��ысы келді. (ала т�р�ындары мен �она�тар Жалын жаса�ан м�з мсіндерді� жанына с!л де болса аялдап, «Мынау не )зі?» деп е� болмаса, осы с�ра��а жауап таба алма-

стан жанынан зу етіп )те шы�са, мсіншімін деп кеуде со�уды� �ажеті не?! К)ріп т�р. Кеше �ана )зі жаса�ан мсін. Тнемелікке �арай м�з мсіндер неше трлі жар�-ж�р� еткен с!улелерге малынады. Мсіндерге �апелімде жан еніп кеткендей бо-лады. «Тамаша!» Дереу тілін тістеп �алды. Б�л те�еуді )зі емес, )згелер айтса �андай жарасымды. Шы-нымен…�ала орталы�ында�ы арнайы �атырыл�ан сыр�ана�тан сырт�ары шы��ан бір топ бала Жалын жаса�ан м�з мсіндерді� жанына ймелей �алыпты. Шіркін, мсіндер «с)йлеп» кетсе, к!нікей! Жо�, с)йлемегені жа�сы, )нер бар ��пиясын ілкі с!тте ашып алса ��ндылы�ынан айырылады. К)рермен к)кірегінен де бірдемелерді� «к)мекке» келуі керек �ой. Балаларды� орталарына �ойып кетіп, «Ал к!не, нені білгілері� келіп еді? М�ны жаса�ан мына алдары�да т�р�ан а�алары�!» деп

армансыз а�тарыл�ысы келіп т�рды да ілгері бас�ан ая�ын кері тартты. Сонысы д�рыс болды-ау! Мен Жалын Бауыр�ан деген мсінші боламын дегеннен �андай м�рат�а жетеді?! Керек екен, Жалынды )здері танып алсын. Т�ла бойын тірі адам�а сездірмейтін ерекше ма�таным сезімі биледі. Мейлі, м�здан т�р�ызылса да ару �ала – Астана�а Жалынны� да бір �олта�басыны� �ал�аны �ой.

Жетісу жеріндегі Сегіз к)лді� жа�асында )ткен бірінші халы�аралы� бай�ау�а т)релік жасайтын шеберлерді� аттарынан да ат ркетіндей еді. Конкурсты� ма�саты м�нан ш ай б�рын баспас)зде жариялан�ан. Халы�аралы� бай�ауды� аты – халы�аралы� бай�ау �ой. Бес кн бой Сегіз к)л �ара��рым халы�ты� ма�дай тірер нысанасына айналды. Мсіншілерге де бес кн м�рсат берілді. А�ыр�ы кн. А�ыр�ы кнде ба�ы� жанады, не басы� салбы-рап кері �айтасы�. Со��ы кні Сегіз к)л м�з мсіндерден майысып т�рды. (ызы�таушылар т�с-т�стан а�ылып келіп, мсіндерді фотокамералар�а сарт-с�рт дамылсыз тсіріп жатты. Себебі, !р елден келген мсіншілерді� �олта�балары бір-біріне млдем ��самайтын-ды. 0діл�азылар ал�асына (аза�стан жа�ынан Вагиф Рахманов, Шо�ан Т)леш, Эдуард Казарян секілді майталмандар �атысты. «Барма� басты, к)з �ыстыны» тсі�де к)рерсіз. Талап кшті. <згелерді� де �аза� жерінен олжалы орал�ылары келеді. Ж!не ата-мекенде де жолы�ды тосып, тілекші боп отыр�андар �аншама.

0р �иырдан жинал�ан ж!не )здерін осалмын-ау деп млде ойламайтын 38 мсіншіні� арман-�иялы сол кндердегі ауа райыны� с!л �олайсызды�ына �арамастан Жетісу жерін н�рлы шуа��а б)леп т�рды; т)�іректі м�здан жасал�ан !ртрлі та�ырыпта�ы мсіндер гале-реясы с�лулы��а шомылдырды. Астана

�аласыны� онжылды� мерейтойында да м�здан талай мсін сомдап, «Шабыт» жастар фестиваліні� жлдегері атан�ан, Еуразия �лтты� университетіні� «Бей-нелеу )нері» кафедрасын таяуда �ана т!м!мда�ан Жалын Бауыр�ан бауы-рымыз аламан жарыстан шінші орын иемденді.

Жалынны� болаша�ы алда. Ана жылы Алтай айма�ынан атаж�ртына оралып, ма�сат-м�ратын ту�ан топыра��а жерсіндіріп лгерген жігерлі жас�а «Жолы� болсын!» дегеннен бас�а не айтарсыз?! Аққұм ТЕҢІЗБАЙ

Еленаға серенадаБелгілі журналист, ақын Абылай Мауданов айтып-ты деген әзіл әңгімелер Қостанай өңірі халқының аузынан түспейді.

« ( а з а � с т а н - ( о с т а н а й » айма�ты� арнасында т ілші болып жріп Абылай орыс редакциясында�ы !ріптесі Еле-на есімді �ыз�а к)зі тсіпті. Бір кні сары шашты, т!мпіш б�рын, ��лын мсін, дене бітімі Барби �уырша�ына ��сайтын �ыз�а �арап:

– Еленажан, болаша� Елена-ана,

Жрегіме саласы� неге жара?!0нші болсам )з і�ді !нге

�осып,Ш!мші болсам арнар ем се-

ренада,– деп бір шума� суырып салады.

Елена да )ткір �ыз екен, «Если ты настоящий а�ын, переведи на русский» деп �арап т�р дейді. Сонда Абылай шала орысшасы-мен:

– О, Лена, Лена!Когда ты будешь моя жена?!Если ты кровь, то я вена,Если ты козленок, то я сена,В о т э т а т е м а ! – д е п с а �

еткізіпті.

ШірімейтінгалстукБір кні со��ы а�шасын ж�мсап,

жа�сы костюм, жейде сатып ала-ды. Галстукке а�шасы ��р�ыр жетпей �алса керек. Жа�ын ара-ласатын жігіттерді� бірі «Ер мой-нында �ыл ар�ан шірімейтінін» �айта-�айта айтып, галстукке а�ша береді. С)йтіп, Абылай шыттай киініп к)шеде келе жатса, алдынан к)п жылдан білетін досы жолы�ыпты. 0лгіні� к)зі алдымен галстукке тсіп:

–0демі екен. (ай жерден алды�, ба�асы �анша?– деп ты�а�тап �оймаса керек. Сонда Абылай:

– Б�л анау-мынау галстук емес, б�л – ер жігітті� мойнында�ы шірімейтін �ыл ар�ан,– деп жауап берген екен.

Абылай Арқалықта біраз жыл серілік құрып, шалқып жүрген-ді. Серінің қалтасына ақша тұрақтаушы ма еді?!

Әріптес әзілдері

14www.nurastana.kz

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жылХОББИ

Юбка бол�анда, �йелдерді� киімін емес, шотландиялы� ерлер киетін килт деп атала-тын киімді.

– М е н і � т е г і м шотландиялы� екенін б�рі біледі. На�ыз шотландиялы� ретінде мен �лтты� киімімді ��рметтеуге міндеттімін. Со��ы рет сана�анымда, гардеробымда�ы килттерді� саны ж#з елуден асып т#сті,– дейді сэр Шон Коннери.

Жасы алпыстан ас�ан актер килттерін салтанатты шаралар�а киіп барудан да арланбайды. Ал мереке к#ндері к)шеде килт киіп серуендеп ж#рген Коннериді жиі к)руге болады.

Квентиннің «мың киносы»

Әйгілі кинорежиссер Квентин Тарантино фильмдердің дискілерін жинайды. Квентиннің коллекциясындағы кинолардың саны мыңға жуықтап қалған көрінеді. – Кино дискілер жинауды� л�ззаты тіпті «ш)п» шеккеннен де

арты�, #немі к�йіпке б)леніп ж#ресі�. Мен коллекциямды ма�тан т�татмын,– дейді Тарантино.

Тарантино коллекциясында�ы дискілерді� на�ты санын білмейді. /йтеуір, ша�ын бейнопрокат ашу�а арты�ымен жетеді деп отыр.

Бейнепрокат демекші, ата�ты режиссерді� жас кезінде бейне-прокатта ж�мыс істегенін айта кеткен ж)н. Жетінші сыныптан кейін о�уды таста�ан Квентинге осылай к#н к)руге тура келіпті. «2ылмыс шежіресі», «Биллды )лтіру», «Еркіндіктегі Джанго» сынды шедевлерді т#сірген Тарантино �азір бейнепрокатта ж�мыс істеген к#ндерін са�ынатын к)рінеді.

Килт киген КоннериОтқа салса жанбай-тын, суға салса батпай-тын Джеймс Бондтың бейнесін экранға алғаш алып келген Шон Конне-ри юбка жинайды.

Коллекциямның қызығын сіңлілерім көріп жүр

Эльвира ЕРҒАЛИНА, «Айқаракөз.kz» сайтының әкімші:

– Эльвира, сені хоббиі т�рлі б�йымдар жинау екенінен хабардармыз. Б�л �дет �ашаннан бері пайда болды?

– Бізді� кішкентай кезімізде мектеп о�ушылары арасында анкета ж#ргізетін �дет болатын. Мен анкета�а жабыстыру #шін #нді киносында�ы ата�ты актер �ыздарды�, жігіттерді� фотоларын жинайтынмын. 6те к)п болатын менде, шамамен ж#з ша�ты жиналды-ау деймін. Достарым �атты �ызы�атын. Кейін «Киндерсюрприз» деген шо-колад шы�ып, соны� ішіндегі ойыншы�тарын �орабымен �осып жинау�а к)штім. Сенсе�із, «киндеройыншы�тарым» #лке-е-е-ен бір с)мке болды. Жо�ар�ы сынып�а к)шкенде оны� б�рін

кішкентай бауырларыма таратып жібердім.

Одан со� Тедди есімді «аюлар�а» к)штім. Ж�мса� ойыншы�тарды �лі к#нге жа�сы к)ремін. Адамны� бойымен бірдей #лкендері бар еді, сі�лілерім �ызы�ып, сыйлап жібердім. 2ал�андарын да бір к#ні кішкентай сі�лілеріме таратып берсем деп ж#рмін. 9йде т�рып бекерге ша� жинайды �рі к)п орын ала-ды.

– Брелок жинайтын да хоббиі бар екен?..–Оны кездейсо� бастадым. П�терді�,

ж�мысты�, сейфті� кілтіне деп брелок сатып алатынмын. Бір к#ні �арасам, біраз жиналып �алыпты. Сосын �демі, бас�аларына ��самайтын ерекше брелоктар к)рсем, сатып алатын бол-дым. Шетелге кетіп бара жат�ан таныстарыма да «ала келі�дер» деп тапсырамын. Дубайдан, 2ытайдан, 9ндістаннан келген брелоктар бар. 6зім Т#ркиядан біреуін �келдім.

Брелоктарды арзан-�ымбат деп б)лмеймін. 6зіме Бурабайдан, Т#ркиядан �келінген брелок, сосын Т#ркиядан сатып ал�ан, к)змонша� т�різді тасы бар брелок �найды.

–Барлы"ын бірдей пайдаланасы ба?–Пайдалану�а тырысамын.

Ж�мыс кабинетімні� кілтіне, п�терді� кілтіне, сейфті� кілтіне б)лек-б)лек та�ып �ойдым. Бір ж е р і б � л і н г е н і н бай�асам, бірден а у ы с т ы р а м ы н . Біра� к)пшіліг і #йде к ішкентай �орапшалар�а салы-нып, жиналып т�р.

–Флешкалары да біраз жиналып �ал"ан сия�ты?..

–Жо�, онша к)п емес, жи-ырма ша�ты �ана. Ал�ашында �ажет бол�ансын сатып алушы едім, кейін �демілігіне �ызы�атын болдым. Бір к#нде бірнешеуін сатып ал�ан да кездерім бар (к#леді).

Мына бір скрипка пішінді флешканы сі�ілім сыйлады. 2ателеспесем, «/демі-ай» компаниясыны� )німі болу керек.

Флешкаларымны� б�рін бірдей �олдана бермеймін. Дубайдан �келінген, тысы ба�алы тас-тармен безендірілген, арабша жазуы бар флешканы ж�мыс�а пайдаланамын. Себебі,

)те берік, сапалы жасал�ан, о�айлы�пен сына �оймайды.

6зім ерекше жа�сы к)ретін, біра� �олданбайтын екі флешкам бар, олар мынау «скрипка» мен «ж#рек». Сындырып алудан �ор�амын. 2ал�андарын сынса сына берсін деп, ж�мыс�а пайдаланып ж#рмін.

Со��ы бір-екі айды� к)лемінде а�параттарды тасымалдау�а ы��айлы «гугл» -ді� дискісі жиі �олданылып ж#р �ой, со�ан �ара�анда флеш-каларым �ажеттіліктен �алатын шы�ар деп ой-лаймын.

Айтпа�шы, иіссуді� т#р-т#рін ауыстырып т�р�анды жа�сы к)ремін. Т а у с ы л м а й ж а т ы п

бас�асын сатып ала беремін. К)рсе�ызарлы�ым шы�ар (к#леді). Оны� да �ызы�ын сі�лілерім к)ріп ж#р.

–Та"ы �андай б�йымдар жинайсы ?– Тырна� бояуларын к)рсем, �на�анын бірден

сатып аламын. Сапасы мен маркасына м#лде на-зар аудармаймын, т#сі �наса болды. 6зім жаман �дет деп ойлаймын, себебі басым к)пшілігін тырна�ыма бір рет жа��аннан кейін пайдаланбай-мын. Бос�а т�рады #йде. Ж#зге жуы�тап �алды. /йтеуір, сі�лілерім �ары� болып ж#р �ой.

– Арулар"а арнал"ан ал"аш�ы �аза� тілді сайт – «Ай�арак'з»-ді ашты . Сайт ж�ргізу де сені бір хоббиі бе?

–Осыдан бірнеше жыл б�рын �иын жа�дай�а тап болдым. Ая�ым сынып,, омырт�ама за�ым келіп, жеті-сегіз ай т)секке та�ылдым. Сол кезде бір жа�ынан )зіме ермек болсын деп,

арулар�а арнал�ан сайт ашпа�шы болдым. О�ан дейін интернетті тек «Мой мир»

деп білетін кезімде таныстарым футбол туралы, бас�а да танымды�

д#ниелер туралы сайттарды к)рсеткенде, жеке порталым болса деп ойлайтынмын. Т)секке та�ылып жат�анымда а�аларыма «осындай сайт аш�ым келетінін айттым, олар �аражат жа�ынан к)мек берді.

Сайт жасаумен ш��ылданатын адамдар к)мектесті. Біраз уа�ыт

материалдар жазып, жарияла�аннан кейін сайт жастар арасында таныла

бастады. 2азіргі та�да елу мы�нан арты� о�ыл�ан материалдар бар. Сайтты жал�ыз )зім ж#ргіземін, Зейнеп Ахметова апайымызды� біраз материалдарын ол кісіні� р��сатымен жариялап т�рамыз. Аруларды� к�десіне жарайды, пайдалы деген танымды� д#ниелерді �сыну�а тырыса-мын. 6мірге �ажетті, с�раныс�а ие н�рселер жариялан�анын айтып, ал�ыс білдіргендер де )те к)п. Шынымды айтсам, хобби ретінде баста-сам да, кейінірек мені� )мірімдегі ма�ызы бар д#ниеге айналды. Арай ДӘУЛЕТҚЫЗЫ

– Мен #шін та�ерте�гісін )зен жа�асында балы� аулап отыр�аннан арты� рахат жо�. К#ні бойы балы� аулап, кеш-ке �арай аула�ан балы�ы�ды пісіріп жеген �андай керемет десе�ізші! Зейнетке шы��анда )зен жа�асынан #йшік сатып алып, сонда т�рып жатсам, та��алма�ыздар,– дейді ак-тер.

Айтуына �ара�анда, актер жолы т#сіп бар�ан елінде

міндетті т#рде балы��а бару�а тырысады екен. Ол А2Ш штатта-рын айтпа�анда, Тайландта, 9ндістанда, Aлыбританияда �арма�ын майлап �айт�ан к)рінеді.

6кінішке �арай, кино�а т#суден �олы босамай ж#рген актер со��ы бірнеше айдан бері с#йікті ісімен айналысу�а уа�ыт таппай ж#р.

Лайам Нисон – балықшыЛайам Нисон – қол қалт еткенде қармағын алып, өзенге асығатындардың санатынан.

кілтіне, фті� к

а ан

мес, жи-�ашында �ажет

О�ан дейін идеп біле

футболд#ни

к)рбоТ)а�аш�ар

Сайадамд

материакейін сай

бастады. 2азіро�ыл�ан материалда

www.nurastana.kz15Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жыл

САЙЫПҚЫРАН

–�ткен жыл сен �шін табыс�а толы бол�андай. Бір�атар белесті ба�ындырып �лгеріпсі�...

– ��дай�а шкір, ткен жыл�а кпем жо�. Белбеу кресінен �аза�стан біріншілігінде алтын медаль иеленіп, !лем чемпионатына жолдама алдым. Жа$анды� жарыста да !лем чемпионы ата�ымен �оса, халы�аралы� д&режедегі спорт шебері атандым.

–Жо�арыда �зі� айтып �ткен �лем біріншілігіне толы�ыра� то�талса�.

–Дбірлі дода ткен жылы кзде Астанада �йымдастырылып, о�ан 33 мемлекетті) палуаны �атысты. Ал�аш�ы белдесуде украиналы� Александр Граба-вянды, екінші кездесуде �ыр�ызстанды� 0лан Темірбековті тізе бктірдім. Жар-тылай финалда Тркіменстаннан келген Байм�рат Реджеповті жы�ып, а�ты� сында ресейлік Марат Гариповпен белдестім. Жа�сы дайынды�ымны) ар�асында Гариповты сан со�тырып, же)іс т��ырына к терілдім.

– Та�дауы� неліктен белбеу к�ресіне т�сті? К�ресті� бас�а т�рлері к�п �ой: �аза�ша, еркін, грек-рим к�ресі дегендей...

–Негізінен, он жасымда ал�аш рет Батыс �аза�стан облысы Ж&нібек ауданында�ы спорт мектебіне барып, самбо секциясына жазылдым. Ал белбеу кресіне деген �ызы�ушылы�ымны) оянуыны) зі �ызы�. 2007 жылы мек-теп бітіріп, А�т бедегі Марат Оспанов атында�ы Батыс �аза�стан мемлекеттік медициналы� университетіне о�у�а тскенде, белбеу кресінен арнайы спорт секциясыны) барын білдім. О�у орнында�ы дене шыны�тыру кафедрасыны) о�ытушысы Еркін Тілеш�лы белбеу кресімен ш��ылданып к руімді �сынып, ма�ан міт арт�андай болды. Осылайша, самбо мен дзюдодан б лек, белбеу кресімен к&сіби трде айналысу�а бел будым.

О й ы н д а � ы е с е п т і 9 - м и н у т т а �аза�станды�тар аш�ан болатын. Шайба авторы – Беляев. Алайда екі минут тпей-а� Австрия ойыншыла-ры есепті те)естіріп лгерді. Келесі таймдарда �аза�стан хоккейшілеріні) басымдылы�ы ай�ын к рінді. !уелі Жайлауов есепті 2:1-ге жеткізсе, Беля-ев дубль жасады. Ойын со)ына таман жерлестеріміз �орытынды н&тижені белгіледі. Мергендігімен таныл�ан – Рахманов.

Х о к к е й д е н А в с т р и ям е н жолдастық кездесу өткізген Қазақстан құрамасы 4:1 есебімен жеңіске жетті.

Австрия – Қазақстан 1:4

Венгрияны) «Дьер» клубымен жолы��ан «Тараз» 2:2 есебімен те) тар�асты. Та�ы бір те) ойын «А�т бе» мен «Атлантас»(Латвия) арасында тіркелді. Ал, молдавиялы� «Зимбру» клубымен жолдасты� кездесу ткізген «Ордабасы» �арсыластарынан басым тсті. Ойында�ы жал�ыз голды) авто-ры – Мардан Т лебек. Hкінішке �арай, Алматыны) «�айраты» Сербияны) «Ягодина» клубынан �тылып �алды. Есеп 0:2.

Жаңа маусымға дайындалып жатқан супер-лига клубтары кезекті жолдастық кездесулерін өткізді.

«Тараз» тең түсті

– $ а н д а й н % т и ж е л е р г е � о л жеткізді�?

–Ба� сына�ан барлы� жарыста алтын алмасам да, жлдесіз �ал�ан кезім жо�. 2008 жылы белбеу кресінен А�т бе облысты� чемпионатында же)іске жет-сем, сол жылы Павлодарда ткен жастар арасында�ы �аза�стан біріншілігінде �ола медальді �ана�ат т�ттым. Ара�а бір жыл салып, �ызылордада ткізілген халы�аралы� турнирде 3-орыннан к ріндім. 2010 жылы �аза�стан кубогын же)іп алып, онымен �оса спорт шебері ата�ын иемденгенімде, мірімді тбегейлі белбеу кресімен саба�тастыруды ж н к рдім. 2011 жылы да ерлер ара-сында ткен �аза�стан біріншілігінде жлдегер бол�анымды айтулы жетістік деп есептеймін.

–Бір �ызы�ы, 4-5 жылдан бері бір салма�та �нер к�рсететіні�ді білдік. Б&ны� �зі�е т%н «си�ыры» бар ма, %лде бас�а салма��а ауысу�а �арсысы� ба?

–Диета �стамаймын. 62 келі – зімні) салма�ым. К пшілігі «осы салма�ты бірнеше жыл �атарынан �алай «�стап келесі)?» деп та)�алады. Оны) еш�андай ��пиясы жо�, салма�ымды згертпеуге тырыс-паймын. Б�л – Алланы) бергені (кліп).

– О с ы с а л м а � т а � ы �арсыластары�ны� �зіндік айла-%дісін ме�геріп �лгерген шы�арсы�? $анша айт�анмен, �немі бір салма�та белдесесі�...

– (Кліп). И&, оны) да зіндік пай-дасы бар. Дегенмен, мен сия�ты бір �алыпта т�ратындар сирек. Со�ан сай, жыл сайын �атарымыз�а жа)а спорт-шылар �осылып жатады.

– Сені� ойы�ша, 62 келі салма� бой-ынша мы�ты палуандар кімдер?

– К п �ой... Шымкенттік Д&рмен Д&урен, атыраулы� Н�рболат Ыстыба-евтарды атау�а болады.

Нұрлыб

ек ХАЙР

УЛЛИН,

Белб

еу күр

есінен

Әле

м чем

пион

ы:

– Есі�нен кетпейтін кездесу... –Hткен жылы �аза�стан чемпио-

натында скемендік жігітпен кш сы-насып, т решілерді) &ділетсіздігінен �атарынан екі рет ескерту алдым. Та�ы біреуін ал�анда, жарыстан тыс �алар едім. Ал б�л &лем чемпионатыны) ауылы алыстады дегенді білдіреді... !йтеуір, бар кш-жігерімді орта�а са-лып, а�ыры �арсыласымды �ттым-ау. Сонда�ы талас-тартысты, б�рын-со)ды ткермеген ашу-ызамды с збен жеткізу ммкін емес.

–Саба� пен спортты �атар алып ж�ру �иын емес пе?

– М . О с п а н о в а т ы н д а � ы Б а т ы с �аза�стан мемлекеттік медициналы� университеті �о�амды� денсаулы� ф а к у л ь т е т і н і ) 5 - к у р с ы н д а о�имын. Б�йыртса, биыл о�уымды т&мамдаймын.

Рас, екеуіне бірдей лгеру о)ай емес. Бір �уантарлы�ы, о�ытушыларым б&ріне тсіністікпен �арап, сйікті ісіммен ай-налысуыма �арсылы� танытпайды. Тап-сырмаларды алдын ала беріп, же)ілдік жасайтыны бар. Мен де оларды) сенімін а�тау�а тырысып, «4» пен «5»-ке о�ып келемін. Жо�ары білімді а�ысыз, грант негізінде алып жат�анымды айта кету керек.

– Арманы� �андай? – Алла �аласа, о�уымды жал�астыр�ым

келеді. Кзге салым магистратура�а тап-сыруды ма�сат етіп отырмын.

Ал спорт�а келсек, биыл �азан �аласында тетін универсиадада топ жаруды армандаймын. О�ан деген &зірлік ж�мыстарды бая�ыда бастап кеттік, бапкеріммен кніне екі мезгіл жатты�амын. Жаз�а �арай а�жолтай хабарды ест іп �аларсыздар деп міттенемін...

– ��гіме�е рахмет! Әңгімелескен Айбек ТАСҚАЛИ,

Ақтөбе облысы

Жетінші жеңіс

WSB сериясында жетінші кезде-суін өткізген «Астана арландары» кезекті жеңіске жетті.«USA Knockouts» клубымен кез-

дескен астаналы�тар 4:1 есебімен басым тсті. Бірінші болып рингке к терілген Исмаил Ахунов (54 кг) Браулио Авилла Хуаресті же)се, Са-мат Б&шенов(61 кг) Хуакин Чавесті жекпе-жек ая�талмай-а� сабап тастады. Константин Снигур(73 кг) Уильям Уильямсты �тты. Ал, Эхсан Рузбахани (85 кг) �арсыласы Жамел Рейнольдсті нокаут�а тсірді. Тек, со)�ы жекпе-жекте Роман Капитоненко(+91 кг) �ана Шштван Бернат�а есе жіберді. «Астана арландары» келесі кездесуін 7 а�пан кні «British Lionhearts» клубына �арсы ткізеді.

Қазанды бағындырғым келеді!

Бейсенбі, 7 ақпан 2013 жылwww.nurastana.kz

«ТЫНЫШ ТҰРҒАН БҮРКІТТІ, АИША КЕЛІП ҮРКІТТІ»«�ожа. Екі ріпін згертсе� к же болып шы�ады. Кдімгі

�ара к же. Сонда мені� к же бол�аным ба?» Екі рпін �алай згертсем де «к же» с зін ��рай алмадым». Айс�лтан балалы� ша�ын еске т�сірді ме, �лде Бердібек Со�па�баевты� кітабын енді о�ыды ма, кім білсін?! �йтеуір, бас�а істейтін тірлігі �алма�андай, «�ожадан» к"же шы�ара алмай басы �атып отыр�ан сы�айлы. Ал, туиттерден т�спейтін Ма�пал «Жайдарманда�ы» �зілді туиттеп �лгеріпті: «Тыныш т�р�ан Б#ркітті, Аиша келіп #ркітті». �алжы�дасудан Фархат та жалы�пайды. «Ауылда екі качок кездесіпті де, бірі екіншісінен «О, дене� мошни �о, �ай �орада заниматса етіп ж#рсі�?» депті».

«Даусы жо� ншілерді к рген сайын *йгерім сыныптасым есіме т#се береді», дейді Айнара бір туитінде. Со�ан �ара�анда кейінгі кездері Айнараны� есіне сыныптасы жиі-жиі т�сіп ж�р-ау... �леуметтік желі жарнамасыз болушы ма еді? «+тірікті� ��йры�ы бір-а� т�там» деген с зді� авторы 0м тірікті� ��йры�ын к рген адам�а іздеу жариялаймын!» (Эль-вира). Алда-жалда �лгі адамды к"ре �алса�ыз, Элья ханым�а хабарлауды 0мытпа�ыз. Айтпа�шы, елдерді� жаз�анын о�имын деп, «*леуметтік желіде отыра-отыра «жамбасым» ауырды» (Баубек).

Дін мен туиттерді байланыстыр�ан а�айын да "зара б"лінеді екен. Оны К�рімні� мына с"зінен т�сіндік «Туиттерде де маз0аб бар ма сонда? �ызы� екен, бауырым». Б�рін айт та, бірін айт. Махаббатсыз �лем бос екені бая�ыда аксиома�а айнал�ан. Азаматты� туитімен махаббат сезімні� �андай болатынын жырлайы�:

«Махаббат біреуге жан�ан оттай,Махаббат біреуге жан�ан шо�тай,Біреуге с#йем десе� шал�аяды, Как будто одан бас�а адам жо�тай!»«Ткаппарлы� ай�ай сал�анда, махаббат #нсіз �алады....»

(А�ерке) десек те, «На�ыз махаббат �ыс�а ��мыры�ды �зартады – �ожа Ахмет Ясауи» (Ас�ар) екенін 0мытпайы�. Думан БЕКЕНОВ

�лемдегі е� �ымбат емізік платинадан жасал�ан. Оны Ливерпульда "ткен «UK Baby and Toddler» к"рмесіне арнайы дайында�ан. «Bling Bling» деп атала-тын емізікті� �0ны 85 мы� доллар�а ба�аланып отыр. Зергерлер Рассел мен Кейз емізікті жасау �шін 250 грам плати-на пайдаланыпты. «Bling Bling» к"рермен назарына 2-3 а�пан к�ндері 0сынылды.

Қымбат емізік

Абхазияда орналас�ан Репруа �лемдегі е� �ыс�а "зен саналады. Оны� 0зынды�ы неб�рі 18 метр �ана. Репруа �лемдегі е� тере� ��гір Крубера-Вороньядан бастау алады. Жер бетіне шы�а сала "зен бірден Жерорта те�ізіне �0яды. Сондай-а�, Репруа �лемдегі е� сал�ын "зен. Б0дан б"лек Роу-Ривер(61 метр) ж�не Ди-Ривер(37 метр) деген екі �ыс�а "зен бар.

Ең қысқа өзен

Супер автобусSuperbus �лемдегі е� ж�рдек �рі е�

�ымбат автобус. К"лікке 23 жолаушы сыя-ды. Superbus-ты� 0зынды�ы – 15 метр, ені – 2,5 метр, биіктігі – 1,7 метрге те�. Супер к"лікті� салма�ы – 9,5 тонна. Моторыны� �уаты – 408 л/с. Автобус максималды т�рде 250 ша�ырым жылдамды�пен ж�йітки алады. Superbus-ты� ба�асы да супер – 17 миллион доллар!

Кезінде жарты нанды б"ліп жеген достары�мен жыл бойы ж�здеспей ж�ре беруге болады. Себебі, са�ынбайсы�. Cа�ыну �шін себеп керек екен. С"йлескі� келеді, жа�алы�тар естігі� келеді деген сия�ты. Біра� ондай себеп жо� �азір. С"йлесуге сусап бара жатса�, �алтафоны�ды �ос та, бірлігі� біткенше мылжы�дай бер. К"ргі� келсе, скайп т0р алды�да. Жылы жерде, жамбасы�ды ж0мса� креслодан �оз�амай-а� хабарласа бересі�.

Жа�алы�тар естуді� т�рлі-т�рлі жолдары бар. «М-Агент», «Фэйс-бук», «В-Контакте» деген сия�ты. Алты �0рлы�ты� "сегін алды�ызда�ы монитордан к"ріп, миы�ызда�ы «микрочипке» са�тай бересіз. Та�сы� жа�алы�тар да, �а�сы� жа�алы�тар да к"�ілі�ізде �аттала береді. «Агент шіркін – "секші, ж0рт�а жаяр, сырымды то�татайын айта бер-мей» деп бір айтыскер айт�андай. Ж0мыста жал�аулы��а салынып отырса� да сол с�тте ж0рт�а жария болды дей бер.

Айтыскер демекші, техниканы� тілін білетін а�ындар �азір онлайнда айтысатынды шы�арды. Бая�ыда а�ын Сараны іздеп алты айшылы� сапар шеккен Біржан салды� б�гінгі 0рпа�тары «сачковать» етуді шебер ме�геріп ал�ан. Ойында�ы шума�тарын «онлайнда» отырып-а� а�тара береді. Шабыты �оз�анда домбырасын емес, пернета�тасын т"пелейді.

А�аларымыз «Oйі�ні� сыртында ж�р бала �ашы�, дала�а шы�!» деп �ндетсе, �азіргі �ашы�тар �ыз�а бола дала кезіп, аяз�а то�ып, аптап�а к�юді ар санайтын сы�айлы. Одан да, «онлайнда» отыр�андарды сындыр�ан о�ай. «Терезені� жа�тауына есімін ойып жазу» да �азір «м�мбетизмні�» к"рінісі. Жа�тауды шимайла�анша, «личка�а» жаз�аны� ж"н емес пе?! Емешегі� �зіліп бара жатса, монитор�а ентелеп, �алтафон�а �0ла�ы�ды �ажатып, кездесу орнын белгілей сал, бітті.

И�, технологияны� тілін білген �стіне біле т�сіп, к"п н�рсеге кенелдік б�гінде. Е� бастысы, заманауи техникалар бізге уа�ыт �немдеуді, я�ни, а�ша �немдеуді �йретті. Біра�, уа�ыт-а�шаны �немдейміз деп ж�ріп миымызды� «микрочипіндегі» адами ізгі �асиеттерден айырылып жат�ан жо�пыз ба? «Микрочип» деген б�ле�із «са�ыныш» атаулыны �абылдамай, сырт�а теуіп жат�андай... Нұр ИСЛАМ

ОҚЫП КӨРІҢІЗ! «Микрочип»Тіршілігіміздің тетігі техникаға тірелген мына заманда «сағыныш» дейтін сезімді қапелімде «кәрзеңкеге» лақтырып жіберген сияқтымыз. Әлде, көңіліміздің «мұрағатында» мұң болып жатыр ма екен?

Мекен-жайымыз: Астана қаласы, Кенесары көшесі 25 үй, 3-қабат, 308-бөлме

Газетті есепке қою туралы № 8987-Г куəлікті 2008 жылғы 23 ақпанда Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне ақпарат министрлігі, Ақпарат жəне мұрағат комитеті берген.

«Рауан» баспа үйі» ЖШС компьютерлер орталығында теріліп, беттелді.

Тиражы 8960 дана

Газет бейсенбі күні шығады.

Байланыс телефондары: 49-69-17 (Бас директор-Бас редактор) 49-69-19 (Бас ред. орынбасары)49-69-27 (Секретариат) 23-08-01 (тілшілер) факс: 23-08-0223-08-04 (бухгалтерия)

Бас директор-Бас редакторҒабит МҮСІРЕП

Бас директорЕрлан БАЙЖАНОВ

Басқарушы компания – «Нұр-Медиа» ЖШС

Газет «БМ Баспасы» ЖШС-да (Астана қаласы, Жұбанов көшесі, 24/1) басылды.

Электронды пошта:2004@nurastana.kz

Тапсырыс № 05

Газет меншік иесі – «Рауан» баспа үйі» ЖШС

HYP ACTAHA

Махаббатпен мір с#рсем дегенмін,Тек ол #шін #лкен екен а�ы тым.Мен ба�ытты бола алмайды екенмін,7рлап алып зге жанны� ба�ытын. 87018162453

Са�ынышым сенсі� тула�ан кеудемдегі,Махаббатты� кусрі ж#ректегі.Сезімдер дл осылай тыны� болса, �ос ж#ректі� кіршіксіз кереметі! 877781540436

СЕН MЕНІҢ СҮЙІКТІМСІҢ♥

РЕКОРДТАР КІТАБЫНАН

ҚЫЗЫҚҚА ТОЛЫ ЖЕР-ЖАҺАН

БАСҚА БЛОГТАРДАН БАРЫМТАСМС-іңді 8-775-476-42-35 нөміріне жолда да, 1000 бірлік ұтып ал!

(Жалғасын келесі нөмірді алған соң оқисыздар!)

Б�л д#ниеде к птеген сырлар бар. 8ашы�ты��а кейбіреулер аса ��мар.Ой�а тере� т#спей махаббатпен шатастырар.Ойланса да сл – ертегіге айналдырар.

Өткен ай бойынша 87018162453 нөмірінің СМС-і үздік деп танылды.

16 МƏССАҒАН

Газетімізді� "ткен сандарыны� бірінде к"лік ж�ргізетін ит туралы жазып едік. Таяуда м0хитты� ар�ы жа�ынан велосипед тебетін ит туралы жа�алы� тарады.

Oш жасар «Норман» деп аталатын ит велосипед тебуді тез �йреніп алыпты. Итті� иесі Карен Коббты� айтуынша �уелгіде педальді басу Норман�а �иын�а т�скен. Сонды�тан, Кобб біраз уа�ыт итті� арт�ы ая�тарын �атайту�а к�ш салыпты. �азір Норман "зіні� т"рт ая�ты велосипедін �иналмай тебеді. Алайда, м0нымен то�талып �ал�ан Норман жо�. Енді ол скутер тебуді де �йреніпті. «Ол с�билерге арнал�ан скутерге міне салысымен �алай тепе-те�дік 0стау керек екенін тез �йреніп алды», – дейді Карен Кобб. Міне, керемет!

Велосипед тебетін ит

Махаббат ол шынында да ертегі.Ал ертегілер жа�сылы�пен бітеді. На�ыз мір – к здері сына� пен жал�анны�,На�ыз м лдір махаббат – жаны мен ж#регі Ананы�! 87757831149