การพฒนาคลงเอกสารรองรบ การเชอมขอมลดวยมาตรฐาน OAI-PMH

Drupal + XAMPP Portable + PKP OHS

บญเลศ อรณพบลย

รองผอ านวยการฝายบรการความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต

boonlerta@gmail.com

http://www.thailibrary.in.th

http://facebook.com/boonlert.aroonpiboon

2536 2551 ปจจบน

เจาหนาทระบบคอมพวเตอร ศนยฝกอบรมเนคเทค

วทยากร ศนยฝกอบรมเนคเทค

รกษาการหวหนางานสนบสนนทางเทคนค ศนยฝกอบรมเนคเทค

รกษาการหวหนางานวชาการ ศนยฝกอบรมเนคเทค

รกษาการหวหนางานพฒนาสอสาระดจทล ศนยฝกอบรมเนคเทค

นกวชาการ ศนยฝกอบรมเนคเทค

นกวชาการ

รกษาการหวหนางาน งานพฒนาและบรการสอสาระดจทล

หวหนางาน งานพฒนาและบรการ สอสาระดจทล

STKS NECTEC

ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต

NECTEC ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต

2

รองผอ านวยการฝาย

การท างาน (ทผานมา/ปจจบน)

• อาจารยพเศษ/วทยากรสาขาวชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร ม.บรพา, ม.เชยงใหม, ม.หอการคาไทย, จฬาลงกรณมหาวทยาลย, มศว., ม.ธรรมศาสตร, ม.ขอนแกน

• อาจารยพเศษการบรหารจดการขอมล มธ.

• ปฏบตงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ วงสระปทม

• พฒนาระบบ eMuseum วงสระปทม

• ผทรงคณวฒในคณะกรรมการประจ าส านกหอสมด ม.บรพา และส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มรภ.พบลสงคราม, หมบานจอมบง, ราชนครนทรฯ

• กรรมการด าเนนโครงการหนงสอเกาชาวสยาม

• ผทรงคณวฒปรบปรงหลกสตรศลปศาสตรบณฑตสารสนเทศศกษา ม.เชยงใหม, ม.บรพา

• คณะท างานการพฒนาคลงผลงานวจยไทย

• กรรมการการจดหาระบบหองสมด ศาลปกครอง, TK Park, ม.บรพา

• คณะท างานหนงสอเกาพมา ตามพระราชด ารฯสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

• คณะท างานโครงการไอทตามพระราชด ารฯ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

• ทปรกษาการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ ศนยสารนเทศมนษยศาสตร คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

• ทปรกษาการพฒนาระบบหองสมดอตโนมต ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)

• ทปรกษาการพฒนาระบบหองสมด ส านกราชเลขาธการ

• ทปรกษาคณะท างานพฒนาเวบไซต ส านกหอสมด มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

• ผทรงคณวฒในคณะกรรมการประจ า

• ผทรงคณวฒวพากษหลกสตรระดบอดมศกษา โปรแกรมวชาคอมพวเตอรศกษา มรภ.วลยอลงกรณ

• ผทรงคณวฒวพากษหลกสตรระดบอดมศกษา โปรแกรมวชาสารสนเทศศาสตรและบรรณารกษศาสตร มรภ.ก าแพงเพชร

เทคโนโลยการพฒนาเวบไซต

เผยแพร เนอหา

เพมลกเลน

ระบบสมาชก ระบบสบคน

ระบบจดการเนอหา แบบฟอรมตางๆ

CMS HTML * Edit Plus

HTML * Generator * Dreamweaver * Front Page JavaScript

HTML JavaScript PHP/ASP Database * MS Access * MySQL * Microsoft SQL * Oracle * PostgreSQL * DB2 CSS XML

CMS คอ ?

• Content Management System

• ระบบบรหารจดการเนอหาส าหรบเวบ

• ลดทรพยากร ใน การพฒนา (Development) และ บรหาร (Management) เวบไซตท ใช ใน การสราง และ ควบคมด แลไซต – ก า ลงคน

– ระยะ เวลา

– เงนทอง

• มก จะ น า เอา ภาษาเวบโปรแกรมมง ตางๆ มา พฒนา

อยางไรกด ไมใชพระเอกทจะท าทกอยางได อยางไรกด CMS ไมใชพระเอกทจะท าทกอยางได ตามทเราตองการ ... กอนเลอกใช CMS ใด จงตองร ความตองการตนเอง และเลอก CMS ทสอดคลอง

CMS ทคนเคย

• PostNuke

• PHP-Nuke

• MyPHPNuke

• Mambo

• eNvolution

• MD-Pro

• XOOPs

• OpenCMS

• Plone

• JBoss

• Drupal

http org/ http://www.cmsmatrix.org/

http://cmsmatrix.org/

http://cmsmatrix.org

หนงในรายการทแนะน าคอ Interoperability > UTF-8 Support

http://trends.google.com/

Drupal คอหนงทางเลอก

• เปนมากกวา CMS -->

– Content Management Platform

• สนบสนน Web Accessibility

• สนบสนนการแสดงผลบนอปกรณทหลากหลาย

http://www.drupal.org/

ระดบความรการใชงาน Drupal

Server & Security

การตดตง ปรบแตงโปรแกรม เนอหา

System Administrator การบรหารจดการ Server ระบบรกษาความปลอดภย การจดการฐานขอมล การจดการ Log file การจดการสทธของการเขาถงระบบ

- Web Master การตดตงและปรบแตง Drupal การจดการสมาชก Drupal การจดการหมวดเนอหา Drupal การตดตง Module และเปดใชงาน การแกไขแมแบบเวบไซตดวยเทคนคแทนท - Web Master การแกไข CSS, HTML, PHP ระดบท 1 - Web Master & Web Programmer การแกไข CSS, HTML, PHP ระดบสง - Web Programmer การพฒนา Drupal ดวย web programming ตางๆ

ทกคน ภายใตขอก าหนดรวมกน (มาตรฐานสอดจทลตางๆ)

เครองมอพฒนาเวบไซต ในกลม OSS & Freeware

• OSS เปดเผยตนฉบบโปรแกรม มเสรภาพในการปรบแกไข เผยแพร และมแบบฟรให เลอกใช

• OS - Linux

• CMS - Joomla, Drupal

• Graphic Editor - Gimp

• PDF – PDFCreator

• FTP – WinSCP

• Office Suites – OpenOffice.org

• Freeware ซอฟตแวรทใหใชได ฟรภายใตเงอนไขทผพฒนาก าหนด

• Graphic Editor – XnView

• Text Editor – NotePad++

• Diagram – EDrawMindMap

ใชจรง ท าอยางไร

• องคกร

– เตรยม Server

• ตดตง Linux

• ฐานขอมล MySQL

• โปรแกรมภาษา PHP

– สทธในการเขาถง Server

• สวนตว

– หนวยงานเตรยมพนทให

• สทธในการเขาถง Server

– เชาพนท ISP หรอ Data Provider อนๆ

• ฝกหด

– ใชซอฟตแวรจ าลอง Server

• Server2Go

• XAMPP

• AppServ

XAMPP Portable

• โปรแกรมจ าลอง เครองแมขายเวบแบบพกพา

• Apache + MySQL + PHP

การใชงานครงแรก

• ดบเบลคลกโปรแกรม setup_xampp.bat

• กดแปนพมพ 1 รอใหโปรแกรมปรบระบบการท างาน ตอดวยกดป ม Enter

การเรยกใชงาน XAMPP

• ดบเบลคลกโปรแกรม xampp-control.exe

ปรบระบบกอนใชงาน

• Config ทส าคญของ php.ini ทตองปรบแกไข

– memory_limit ใหเปลยนเปน 32 เปนอยางนอย

– upload_max_filesize ปรบตวเลขใหเปน 200M

– date.timezone แกไขเปน Asia/Bangkok

– ;extension=php_pdo_mysql.dll …. ใหลบเครองหมาย ; ทน าหนาบรรทดนออกไป

– ;extension=php_exif.dll …. ใหลบเครองหมาย ; ทน าหนาบรรทดนออกไป

• Config ทส าคญของ httpd.conf ทตองปรบแกไข

– #LoadModule rewrite_module modules/mod_rewrite.so …. ใหลบเครองหมาย ; ทน าหนาบรรทดนออก

– Listen ปรบตวเลขใหเปน 80

– ServerName localhost ปรบตวเลขใหเปน 80

เมอปรบแตงระบบ ให Stop โปรแกรม Apache และ MySQL จากนนจงคอย Start ใหม

การเขาสเวบไซต

• เปดเวบเบราวเซอร เชน Firefox, Chrome

• พมพ http://localhost

การสรางฐานขอมล

• CMS อยาง Drupal จะตองท างานกบฐานขอมล โดยจะตองสรางฐานขอมลรองรบกอนตดตงโปรแกรม โดยเขาสการท างาน phpMyAdmin

การสรางฐานขอมล

• จากสวนการท างาน phpMyAdmin ใหคลกป ม Databases

• ตงชอ Database ใหสอถงเวบทตองการพฒนา

– ภาษาองกฤษตวพมพเลก หามเวนวรรค สามารถใช Underscore

– ก าหนดรหสภาษาเปน utf8_unicode_ci

เตรยม Drupal เพอตดตง

• ดาวนโหลดตนฉบบโปรแกรม Drupal จากเวบ www.drupal.org

• Unzip ตนฉบบโปรแกรม Drupal

• คดลอกโฟลเดอรตนฉบบ Drupal ไปท xampp\htdocs

• เปลยนชอโฟลเดอรใหสอถงเวบทตองการพฒนา

การเตรยมโฟลเดอรส าหรบ Drupal

• xampp\htdocs

ชอโฟลเดอร ภาษาองกฤษตวพมพเลก

ผสมตวเลข สน กระชบ สอความหมาย

หามเวนวรรค หามใชอกขระพเศษ

ยกเวน -

ตวอยาง collections

เรมตดตง Drupal

• เขาส URL http://localhost/ชอโฟลเดอร เชน

• http://localhost/collections

ระบขอมลเกยวกบฐานขอมล

เลอกรปแบบฐานขอมลเปน MySQL

พมพชอฐานขอมลใหตรงกบทสรางไว

ระบบญชผดแลฐานขอมล กรณนคอ root

ระบรหสผานบญชผดแลฐานขอมล กรณนคอ ไมตองพมพคาใดๆ

ปอนชอเวบไซต

ปอนอเมลผดแลเวบไซต

ปอนบญชผดแลเวบไซต เชน admin

ปอนอเมลผดแลเวบไซต

ปอนรหสผานบญชผดแลเวบไซต ทงนจะตองจ าใหได

เลอกประเทศ

เลอก Timezone

ชอเวบไซต (Site Title)

ภาษาองกฤษ สามารถตามดวยขอความภาษาไทย

มความยาวไมเกน 64 ตวอกษร

มความหมายชดเจน

ประกอบดวยค าทผใชคนเคย และ/หรอนกถงในลกษณะค าคน (Keyword) ไดงาย

รหสผานของคณแขงแรงพอหรอไม ?

http://www.passwordmeter.com/

ขอแนะน าการสรางรหสผาน

• มความยาวพอสมควร ไมนอยกวา 8 อกขระ

• ผสมทงอกขระตวพมพใหญ ตวพมพเลก อกขระพเศษ

ก าหนดเกณฑการสรางรหสผานใหตนเอง

ใหความส าคญกบการสรางรหสผาน

เชน ก าหนดอกขระพเศษใหสระ ปดทายดวย #

A $

E +

I ^

O @

U !

kampaengsaen

k$mp$+ngs$+n#

การตดตงเสรจสมบรณ

หนาเวบไซตโหมด Admin

หนาเวบไซตโหมดผชม

ควรเรยกดเวบไซตทสรางดวย Drupal ดวยเบราวเซอรอนรวมไปดวย

ปรบแตงขอมลเวบ

แถบเมนควบคมเวบ เรมดวยปรบแตงขอมลเวบจาก Configuration

ปรบแตงขอมลเวบ

• Configuration > System > Site Information

ปดระบบสมาชก

• Configuration, People, Account settings

การท างานกบ Module

• Module เปนชดโปรแกรมชนเลกๆ ทถกออกแบบเพอท างานใดๆ ตามทก าหนด

• การท างานกบ Module จะเรมจากการดาวนโหลด Module จากเวบ Drupal ซงจะไดไฟลฟอรแมต zip ให Unzip จากนนคดลอกโฟลเดอร Module ดงกลาวไปไวท

xampp\htdocs\collections\modules

• จากนนเปดใชงาน Module ดวยค าสง Modules

• บาง Module จะตองเขาไปปรบแตงคา Config เพมเตม

ตวอยางการท างานกบ Module ยกเลกค าสง Request new password

• การปดเมนค าสง Request new password จากหนาเวบของ Drupal จะตองท าผาน Module โดย – ดาวนโหลด Module ชอ

– Unzip ไฟล

– คดลอกโฟลเดอร noreqnewpass ไปไวท /modules

– เปดใชงานดวยค าสง Modules

คลงเอกสารดวย Module Bibliography

การเปดใชงาน Biblio Module

Biblio Module พรอมใชงาน

การสรางขอมลดวย Biblio Module

1 1

2 2

3 3

ขอมล “หนงสอ”

ISBN -> BibTeX http://manas.tungare.name/software/isbn-to-bibtex/

BibTeX Lookup

ขอมลจาก BibTeX

ปดระบบ Comment ของ Biblio

การปดระบบ Comment แบบถาวร Structure > Content types > Biblio

ขอมลจาก Biblio

1 1

2 2

3 3

Machine Readable: CoinS

OpenURL ContextObject in SPAN (COinS) Metadata

Zotero Reference Manager

Machine Readable: CoinS

OpenURL ContextObject in SPAN (COinS) Metadata

Zotero Reference Manager

การเชอมระบบดวย OAI-PMH

Data Provider

Services Provider

OAI-Based DBs

ฐานขอมล ของแตละหนวยงาน

TNRR OAI Harvester & One Search

Based OAI-Based DBs

IR Data Center โดย วช.

Non

OAI-Based DBs

Non

OAI-Based DBs

CSV Import

Harvesting

http://tnrr.in.th

OAI Services Provider ดวย PKP OHS

• PKP OHS โปรแกรมโอเพนซอรสทถกออกแบบมาเพอท าหนาทเปน OAI Services Provider ทเกบเกยว (Harvesting) บรรณานกรมจากฐานขอมลทสนบสนน OAI-PMH

• https://pkp.sfu.ca/ohs/

• การตดตงโปรแกรม OHS บน XAMPP

– ดาวนโหลดตนฉบบโปรแกรม พรอม unzip

– คดลอกโฟลเดอร ohs ไปท xampp/htdocs

– เปลยนชอโฟลเดอร เชน harvester

– ตดตงโปรแกรม http://localhost/harvester

ระบ Character set เปน UTF-8

Username : admin Password: ปอนแลวจ าดวยนะครบ

Email: ระบอเมลของผดแลเวบ

Username : root Password: ไมตองพมพ

Database name: ระบใหตรงกบโฟลเดอร

การเขาสระบบ Harvester

จอภาพสวนควบคม Harvester

สรางคลงขอมล Data Provider

• User Home > Site Administration > Archives > Add Archive

• ปอน OAI URL ของ Data Provider ใน รายการ OAI Base URL

• คลกป ม Fetch archive metadata

OAI Base URL 1 1

2 2

Data Provider Repository

http://www.openarchives.org/Register/BrowseSites

คลงขอมล Data Provider

การเกบเกยวบรรณานกรม

คลกค าสง Manage

การเกบเกยวบรรณานกรม

การเกบเกยวจะใชเวลามากนอยขนอยกบหลายองคประกอบ

การเรยกดขอมล คลกเมน Browse

OAI URL ของ Drupal

• http://localhost/ชอโฟลเดอร/oai

• ทงนจะตองตดตง Module ดงน

– CTools

– View

– View OAI-PMH

OAI URL

ปรบแตง View OAI-PMH Module

• Structure > View > Biblio OAI-PMH > Edit

View OAI-PMH

การปรบแตง View OAI-PMH

1 1 2 2

3 3

OAI Base URL พรอมท างาน 1 1

2 2

3 3

Re-Index ฐานขอมล Drupal กอน Harvesting

• Configuration > Search and metadata > Search Settings

1 1

2 2

3 3

ขอมลทถก Harvest

การแสดงผลตอผใช 1 1

2 2

การแสดงขอมลในโหมดผใช

• People > Permissions

1 1

2 2

การปรบแกไขประเภทเอกสาร Biblio

• Configuration > Content authoring > Biblio Setting > Publication Type

• Add New Type

1 1

2 2

3 3

การเพมฟลดใหกบ Publication Type

• Structure > Content Types > Biblio > Manage Fields

การเพมฟลดรปภาพ

• Label

• Allowed file extensions

• Maximum upload size

• Enable Alt field

• Preview image style

• Number of values

ฟลดทเพมเตม

การควบคมการแสดง

• Structure, Content Types, Biblio, Manage Display

ฟลดเพมเตมกบ OAI-PMH

Scholarly MetadataScholarly Metadata

Additional FieldsAdditional Fields

Photo

DC: Dublin Core Metadata DC: Dublin Core Metadata

Metadata Mapping

DC.Title

DC.Contributor

DC.Title DC.Creator DC.Subject DC.Identifier DC.Description DC.Publisher DC.Date DC.Rights DC.Type DC.Source DC.Relation DC.Coverage DC.Language DC.Format DC.Contributor

XML For OAI-PMH

Metadata Mapping

Metadata Mapping

• Structure, View, View OAI-PMH, Edit

ฟลดเพมเตมกบ OAI-PMH

EXIF Image Metadata

IPTC & XMP Image Metadata

การท างานกบ Image Metadata

• ตดตง EXIF และ Field Groups Modules

• เพม Field ใหกบ Biblio Content Type

– สรางฟลดแบบกลมชอ photometa แบบ fieldset

– สรางฟลดยอยส าหรบดงขอมลจาก EXIF, IPTC, XMP Image Metadata ตามตองการ โดยใหเปนฟลดยอยภายใต photometa

Image Metadata

Field Group

Module นจะท างานกบ Server จรง ทปรบสภาพใหรองรบ Image Metadata

ตวอยางการดงคาจาก Image Metadata

Metadata ทเกยวของ

• Scholarly Metadata … เมทาดาทาทมากบ Biblio Module

• DC หรอ Dublin Core … เมทาดาทาส าหรบการสงขอมลผาน OAI-PMH โดยการจบค (Mapping) กบ Scholarly Metadata

• CoinS … เมทาดาทาทแปลงคามาจาก Scholarly Metadata เพอสงใหกบ Reference Manager

• EXIF … เมทาดาทาทมากบกลองถายภาพดจทล จะถกสงคาใหกบ Scholarly Metadata

• IPTC/XMP … เมทาดาทาของภาพทผสรางสรรคก าหนดเอง และสามารถสงคาใหกบ Scholarly Metadata

ศกษาเพมเตม

Server & Security

การตดตง ปรบแตงโปรแกรม เนอหา

System Administrator การบรหารจดการ Server ระบบรกษาความปลอดภย การจดการฐานขอมล การจดการ Log file การจดการสทธของการเขาถงระบบ

- Web Master การตดตงและปรบแตง Drupal การจดการสมาชก Drupal การจดการหมวดเนอหา Drupal การตดตง Module และเปดใชงาน การแกไขแมแบบเวบไซตดวยเทคนคแทนท - Web Master การแกไข CSS, HTML, PHP - Web Master & Web Programmer การแกไข CSS, HTML, PHP ระดบสง - Web Programmer การพฒนา Drupal ดวย web programming ตางๆ - การเชอมระบบ Z39.5, OAI-PMH - การออกแบบกราฟก

ทกคน ภายใตขอก าหนดรวมกน (มาตรฐานสอดจทลตางๆ)