oefenbundel voor het vijfde leerjaar - van in
TRANSCRIPT
oefenbundel voor het vijfde leerjaar
leerinhoud aard brontaal: samenstelling / afleiding accentactiviteit
taalbeschouwingTijd voor Taal accent - Taal 5
taal: tekstsoorten remediëring lezen
Tijd voor Taal accent - Taal 5
spelling: eind -d/-t, verenkelen/ verdubbelen, gt/cht, hoofdletters
remediëring Tijd voor Taal accent - Spelling 5oefenkaarten
spelling: werkwoorden remediëring Tijd voor Taal accent - Spelling 5oefenkaarten
Vind mee
r inform
atie o
ver
Tijd vo
or Taa
l acc
ent
op www.tv
tacce
nt.be
Tijd voor Taal accent 5 - Taal 449
ac
ce
nt
Thema 5 • Accentweek • activiteit 3
Een mooi allegaartjeJe herkent afleidingen en samenstellingen en gebruikt voor- en achtervoegsels om zelf afleidingen te maken. Je maakt ook samenstellingen. Je oefent nieuwe woorden in.
1 Onderstreep de samenstellingen.
In de keukenkast vond hij wat hij zocht. Natuurlijk vond hij dat het veel te lang
duurde eer hij dat brandblusapparaat kon gebruiken. Hij deed zijn uiterste best
om het vuur onder controle te krijgen. Hij was immers aan het oefenen voor het
wereldrecord snelblussen.
2 Onderstreep de afleidingen. Zet een kringetje rond de voor- en de achtervoegsels.
Hij vond de soep veel te waterachtig. Dus zei hij tegen de kelner: “Mijnheer,
ik vind het belachelijk dat zo’n soep geserveerd wordt. Ik proef meer water
dan soep.” De kelner antwoordde heimelijk: “Maar u bestelde dan ook de
watermeloensoep!”
3 Zoek het woord dat in het midden staat. Schrijf dan beide woorden op. Zet tussen de haakjes een S wanneer het een samenstelling is en een A indien het over een afleiding gaat.
turn ster spelerturnster (A) - sterspeler (S)gemakke wagen
( ) - ( )
grootwaren elijk
( ) - ( )
zwem kamer
( ) - ( )
goochel dewerk
( ) - ( )
KOPIEERBLAD 5.121x per ll.
131Thema 4 • remediëring lezen
Naam:
Tijd voor Taal accent - TaalToetsen en remediëring 5
Tekstsoorten herkennen De bedoeling van de schrijver achterhalen
Als je een tekst leest, is het belangrijk dat je weet met wat voor soort tekst je temakenhebt.Ishetfictieofnon-fictie?Moetikallesgeloven?Ofheeftdeschrijver het verhaal gefantaseerd?
Elke schrijver schrijft zijn teksten met een bepaalde bedoeling.
Enkele voorbeelden:➢Ontspannendeteksten:eenverhaal,eengedicht,eensprookje,eenstrip…➢ Informatieve teksten: een studieboek, een krantenartikel, een
gebruiksaanwijzing…➢Grappigeteksten:eenmopje,eencartoon,eengrappigeanekdote…➢Overtuigendeteksten:reclame,eenuitnodiging,eenfolder…
Noteer boven elke tekst de tekstsoort en kleur het passende bolletje. Soms zijn er meerdere oplossingen mogelijk.
Tekst 1:
Het driftige koningszoontje
Er was eens een koningszoon.Hij was heel aardig en gewoon,maar soms kon hij zo driftig zijn.Dan sloeg hij alles kort en klein.De koning en de koningingaven hem altijd maar zijn zinen als je altijd alles mag is dat niet goed voor je gedrag.
Eens, op een mooie zaterdag,toen hij nog in zijn bedje lag;toen riep hij tegen ’t keukenmeisje:“Ik wil onmiddellijk een ijsje!”
Tekst 2:
Moeder: “Ik had drie stukken taart in de kelder gelegd en nu ligt er maar een meer. Hoe kan dat?” Jantje: “Wel, het was er zo verschrikkelijk donker dat ik dat stuk niet heb zien liggen.”
2
� ontspannende tekst� informatieve tekst� grappige tekst� overtuigende tekst
� ontspannende tekst� informatieve tekst� grappige tekst� overtuigende tekst
Meer lezen?Iedereen heeft een staartAnnie M.G. SchmidtQuerido, 1979
132 Thema 4 • remediëring lezen
Naam:
Tijd voor Taal accent - Taal Toetsen en remediëring 5
Tekst 3:
Ontbijt met chocolade: goed voor de lijnWe leerden het al in de lagere school: het ontbijt is de belangrijkste maaltijd van de dag. Maar er is meer: als u de dag begint met chocolade en vlees, kunt u uw gewicht beter onder controle houden.
Eenflinkemaaltijdtijdensdeochtenduren-compleetmetkoolhydraten, mager vlees en chocolade - zorgt ervoor dat u de rest van de dag minder honger lijdt. Dat kan er dan weer voor zorgen dat u minder eet en dus gewicht verliest.
Dat blijkt uit onderzoek door dokter Daniela Jakubowicz van de Virginia Commonwealth University en het Hospital de Clinicas Caracas in Venezuela. Ze liet 47 zwaarlijvige vrouwen twee maanden lang een ’stevig ontbijt’ van 600 calorieën nemen. De resultaten vergeleek ze met die van een testgroep: 47 vrouwen die een klassiek dieet met weinig koolhydraten volgden. Het verschil mocht er zijn: de ’ontbijters’ verloren vijf keer meer gewicht dan de controlegroep.
“We moeten op zoek naar een dieet dat het hongergevoel onder controle houdt”, aldus Jakubowicz. Bron: Gazet van Antwerpen
Tekst 4:
� ontspannende tekst� informatieve tekst� grappige tekst� overtuigende tekst
� ontspannende tekst� informatieve tekst� grappige tekst� overtuigende tekst
IK BEN JARIGDUS HET IS ECHT TIJD VOOR
EEN FEESTJEDENK AAN TAARTSLINGERS EN BALONNEN
KLINKT GOED TOCH?
KOM JE OOK LANGS?VEEL LIEFS VAN MIJ
Verenkelen of verdubbelen
Verlengen
Gebaseerd op Tijd voor Taal accent - Spelling 5 - Oefenkaart 12a/13a
1
2
Vul aan met de opgegeven medeklinker, enkel of dubbel. Schrijf de woorden volledig.
vertra en (g) vo edig (l)
hersenschu ing (d) du ele (b)
deuro ening (p) aflei en (d)
we elddeel (r) ko ig (d)
profe or (s) diplo a (m)
Vul aan met de opgegeven klinker, enkel of dubbel. Schrijf de woorden volledig.
h gedis (a) k peren (o)
sp nnende (a) rak tten (e)
temperat r (u) dagdr men (o)
c mmunie (o) bijvoorb ld (e)
k tsen (a) m zikale (u)
Er ontbreekt een letter. Vul correct aan: d of t. Schrijf de woorden op.
accent
Deze oefenkaart werd speciaal voor de ‘Bouw een brug’-actie invulbaar gemaakt.
© VAN IN
Naam: Klas:
Nu midden in het woord!
akkoor
muzieknoo
zoektoch
drietan
tennisvel
straa lantaarn win stil
be tijd noo zaak
bloe plas moor wapen
hui verzorging prin versie
onbewoon
verstrooi
drijfzan
achtergron
opdrach
d of t?
Woorden met gt of cht
Hoofdletters bij aardrijkskundige namen
Gebaseerd op Tijd voor Taal accent - Spelling 5 - Oefenkaart 15b/18b
1
2
Welk woord uit de tweede kolom past bij de gegeven omschrijving? 1 niet te zien = 2 heel mooi, heel goed = 3 je kunt er niets tegen doen, je bent …… 4 vliegveld = 5 beschermers van een beroemd persoon = 6 toch, desondanks = 7 een rondvaart op het water = 8 kasteel = 9 zonder omweg = 10 blij dat het voorbij is =
accent
Deze oefenkaart werd speciaal voor de ‘Bouw een brug’-actie invulbaar gemaakt.
© VAN IN
Naam: Klas:
machtelooslijfwachtennochtans
onzichtbaarboottochtjeopgelucht
rechtstreeksprachtigburcht
luchthaven
te weing plaats
Zoek de aardrijkskundige naam. Schrijf die op.Namen van landen: - Het land waar je woont = - Ons buurland waar ze Frans spreken = Namen van steden: - Een Ranstenaar woont in - De hoofdstad van ons land is - Een Bruggeling woont in - De hoofdstad van Frankrijk is Namen van straten: - De straat naar Ieper = - Deze straat komt uit aan de kerk = - In deze straat wonen veel beenhouwers = ……- In deze laan kunnen wel eens veel rozen staan = Andere namen: - Het werelddeel waarin ons land ligt = - De grootste rivier in Vlaanderen = - De zee aan onze Belgische kust =
Gebaseerd op Tijd voor Taal accent - Spelling 5 - Oefenkaart 14h
1
2
Vul de juiste vorm in van het werkwoord dat voor de zin staat: pv. of geen pv., tegenwoordige tijd of verleden tijd. Schrijf het in te vullen woord op.
accent
Deze oefenkaart werd speciaal voor de ‘Bouw een brug’-actie invulbaar gemaakt.
© VAN IN
Naam: Klas:
Vul de juiste vorm in van het werkwoord dat voor de zin staat: pv. of geen pv., tegenwoordige tijd of verleden tijd. Schrijf het in te vullen woord op.
Werkwoorden: tegenwoordige en verleden tijd
besproeien
krijgen
beroven
leiden
knoeien
verongelukken
stoten
vastbinden
rijden
hoesten
antwoorden
braden
1 Vader de planten. (t.t.)
2 Ik heb vorig jaar een tennisraket .
3 De dief een vrouw van haar handtas. (t.t.)
4 Hafida haar pony naar de stal. (v.t.)
5 De kleuter heeft met de verf .
6 Er al vier kinderen op dit kruispunt. (v.t.)
7 Ik mijn elleboog tegen het muurtje. (v.t.)
8 Bruno het touw goed . (t.t.)
9 De ruiters op zwarte paarden. (v.t.)
10 Emmy verschrikkelijk. (v.t.)
11 niet op deze moeilijke vraag!
12 Het vlees smaakte heerlijk.
mislukken
voetballen
vinden
zenden
branden
oefenen
beleven
weten
snijden
worden
richten
grazen
1 De poging door het slechte weer. (v.t.)
2 Wij gisteren in de regen.
3 je broer dit plan geen goed idee? (t.t.)
4 Lore gisteren laat nog een berichtje naar haar nicht.
5 dit hout maar op!
6 Wij de hele avond aan ons toneeltje. (v.t.)
7 Gert heeft al vele avonturen .
8 Hoe de jongens het antwoord? (v.t.)
9 Mehmet in zijn vinger. (t.t.)
10 De jongen niet gestraft. (t.t.)
11 De kinderen hun zaklamp op het gat. (v.t.)
12 In de wei wel dertig koeien. (v.t.)