Omgaan met diversiteitVan de periferie naar de kern

Iris RooseSteunpunt Diversiteit en Leren, Universiteit GentIris.Roose@Ugent.bewww.steunpuntdiversiteitenleren.be

Doelstellingen van deze sessie• Kennis maken met DIVA – www.diversiteitinactie.be.

• VISIE:• Leren IN diversiteit• Leren VOOR diversiteit

• Thematische Zoom: taaldiversiteit

Omgaan met diversiteit• Geen kant-en-klare oplossingen

• Enkel ‘handvaten’

Alles begint bij een grondhouding!

Zoom

Citaat uit ‘Sociaal-cultureel bewustzijn’ – Identiteitsconstructie in een diverse samenleving

Zoom

Zoom

Voorbeeld: ‘Declan heeft een geurtje…’- Welke vooroordelen roept dit bij je op?- Hoe stuurt dit je verdere pedagogisch-didactisch handelen? - Op welke wijze kan je deze vooroordelen ontkrachten en je referentiekader bijsturen?

Zoom• Met leerlingen• Collega’s• Ouders• Buitenschoolse partners• …

Voorbeeld: ‘Declan heeft een geurtje…’- Ga met Declan in gesprek, wees duidelijk (respect & waardering als basis)- Zoek samen naar oorzaken- Zoek samen met Declan (en indien nodig ouders, collega’s, partners) naar

oplossingen

ZoomEen leraar getuigt hoe de getuigenissen van ervaringsdeskundigen een nieuwe kijk wierpen op de relatie met kansarme ouders: • “Wat mij zeker is bijgebleven, is dat vensteromslagen voor deze mensen betekent: niet

openen, het zijn rekeningen! Deze worden door velen integraal in een doos gegooid. Wij gebruiken nu op school altijd gesloten omslagen. Ook de omgang zoals ze zelf graag hebben, was een openbaring. Zo vertelde een man over zijn vriend die een enorme lijfgeur had. Bij bijeenkomsten werd er aan die man de mogelijkheid gegeven om eerst te douchen want de anderen hadden hier last van. Je mag hier met hen over communiceren. Zorg wel dat je een goede vertrouwensband hebt met deze mensen.

• (…) Hetgeen mij deze dag (met getuigenis van ervaringsdeskundige) is bijgebleven is dat er geregeld goedbedoelde initiatieven ontstaan op scholen voor deze mensen die eigenlijk net het tegenovergestelde bereiken. Met andere woorden, overleg met deze mensen en denk niet voor hen in de plaats.”

Uit: Laenen, I. & Aerden, I. (2013). Evaluatie ondersteuningstraject ‘Hoe omgaan met kinderarmoede op school?’ i.o.v. Koning Boudewijnstichting. Leuven: CEGO

Zoom• Voorbeeld: communicatie met moeilijk bereikbare ouders

Zoom

Voorbeeld: Screening breed observeren

Zoom

Voorbeeld: evaluatiewijzer attitudevaardigheden balsporten

Zoom• Relatie met omgaan met diversiteit?• Werken aan status• Uiteenlopende perspectieven komen sneller naar voor• Gezamenlijke opbouw van kennis

• “Groepswerken…dat gaat niet met onze leerlingen. We hebben dat één keer geprobeerd, dat was één grote chaos en van die taak kwam maar weinig terecht.” • nieuwe vormen van leren vragen om een geleidelijke

omschakeling voor zowel leraren als lerenden

• Op zoek naar werkvormen?• Methodiekendatabank van het Steunpunt Jeugd.• GOK-Fiches met interactieve werkvormen.

ZoomSpecifieke methode: CLIM (Coöperatief leren in Multiculturele groepen)

• Belang van heterogene (of multiculturele) groepen:• Verschillen in status• Verschillen in kennis, vaardigheden en attitudes

• 5 principes van coöperatief leren: • Interactie• Onderlinge afhankelijkheid• Individuele verantwoordelijkheid• Sociale vaardigheden worden aangesproken• De groepsdynamiek wordt bevorderd

Zoom • Vergroot de kansen op leren omgaan met diversiteit &

spanningen die daaruit voortvloeien• Voorbeeld: op basis van meervoudige intelligentie

Zoom

• In authentieke contexten• Ten minste gedeeltelijk buiten de klas en school• In confrontatie met ‘echte’ problemen• Klasdoorbrekend: potentiële diversiteit wordt groter• Leer- of leefomgeving opentrekken buiten de school: Brede

School

Omgaan met diversiteit• Geen kant-en-klare oplossingen

• Enkel ‘handvaten’

Alles begint bij een grondhouding!

Een overload aan competenties?

• NEE!• Omgaan met diversiteit is inherent aanwezig in de basiscompeten

ties voor de lerarenopleiding.

De thema’s

Zoom: thema taaldiversiteit

Tot slot…

• Alle inhoud van deze les vind je op DIVA.

• De weg kwijt?• Wegwijzer!• Zoekfunctie (niet op homepagina, wel op andere pagina’s).

• Tip: bekijk DIVA beter niet via Internet Explorer (gebruik Google Chrome, Firefox, …).