ondervoeding bij kinderen in het ziekenhuis. onderwerpen •prevalentie •doel voedingstherapie...
TRANSCRIPT
Ondervoeding bij kinderen Ondervoeding bij kinderen in het ziekenhuisin het ziekenhuis
OnderwerpenOnderwerpen
• Prevalentie• Doel voedingstherapie• Definitie ondervoeding: PI versus
optimaal• Screenen op risico ondervoeding• Beleid (onder)voeding• Taakverdeling• Eiwit- en energiebehoefte• Samenvatting
Prevalentie ondervoedingPrevalentie ondervoeding
• Prevalentie varieert bij kinderen van 3-34% afhankelijk van de groep en de gehanteerde definitie– Acute ondervoeding (wasting)– Chronische ondervoeding (stunting)
• Resultaten screeningsdriedaagse (2007) – 19% van de klinisch opgenomen kinderen is
ondervoed • 22% academische ziekenhuizen, • 17% algemene ziekenhuizen
PrevalentiecijfersPrevalentiecijfers
Doel voedingsbehandelingDoel voedingsbehandeling
• Handhaven of herstel van de eiwitmassa in het lichaam
• Verschaffen van voldoende exogene energie voornamelijk bij afgenomen energie voorraden
• Manipulatie van de insulinesecretie via glucose
Sauerwein et at Clin Nutr 2006
Definitie ondervoeding Definitie ondervoeding volgens PIvolgens PI
• Acute ondervoeding– Kinderen < 1 jaar: gewicht naar leeftijd <
-2SDS– Kinderen > 1 jaar: gewicht naar lengte <-
2 SDS
• NB. correctie prematuriteit tot 2 jarige leeftijd• NB. gebruik groeicurve o.b.v. geslacht en etniciteit
Definitie ondervoedingDefinitie ondervoedingOPTIMAALOPTIMAAL
• Acute ondervoeding– Kinderen >28 dagen en <1 jaar: gewicht naar
leeftijd <-2SD– Kinderen >1 jaar: gewicht naar lengte <-2 SD– Alle kinderen: >1 SD afbuigende groeicurve in
afgelopen 3 maanden• Chronische ondervoeding: lengte naar leeftijd
– Alle kinderen: <-2 SD– <4 jaar 0.5-1 SD afbuiging in 1 jaar – >4 jaar 0.25 SD afbuiging in 1 jaar
• NB. correctie prematuriteit tot 2 jarige leeftijd• NB. gebruik groeicurve o.b.v. geslacht en etniciteit
Screenen op Screenen op ondervoedingsrisico met ondervoedingsrisico met
STRONG-kidsSTRONG-kids
• STRONG-kids=• screening tool risk on
nutritional status and growth– screenings instrument om het
risico op verslechtering van de voedingstoestand en groei te bepalen bij opname
Screenen op Screenen op ondervoedingsrisico met ondervoedingsrisico met
STRONG-kidsSTRONG-kidsScreening risico op ondervoeding Score indien
‘ja’1) Is er sprake van een ziektebeeld met een verhoogd risico op
ondervoeding (zie tabel volgende dia)?2
2) Verkeert de patiënt in een slechte voedingstoestand beoordeeld op basis van uw klinische blik? Inschatting ingevallen gelaat en/of verlies subcutaan vet en/of verlies spiermassa?
1
3) Is er sprake van 1 van onderstaande punten:• Overmatig diarree (>5x daags dunne ontlasting) en/of
braken (>3x daags) gedurende de laatste 1‑3 dagen, en/of• Bestaande voedingsinterventie met drink- of
sondevoeding, en/of• Duidelijk verminderde inname gedurende de laatste 1‑3
dagen, en/of• Belemmering van voedselinname door pijn?
1
4) Is er sprake van gewichtsverlies of stilstand (<1jaar) in groei/gewicht gedurende de laatste weken tot maanden?
1
Totaalscore
STRONG-kidsSTRONG-kids Hoog risico ziektebeelden
•Anorexia nervosa•Brandwonden•Bronchopulmonale
dysplasie (< 2 jaar)•Coeliakie•Cystic fibrosis•Dysmaturitas/prematuritas
(tot 6 maand na à terme datum)
•Hartziekten, chronisch• Infectieziekten (aids)• Inflammatoire darmziekten •Kanker
•Leverziekten, chronisch•Nierziekten, chronisch•Niet nader gespecificeerd
(inschatting arts)•Pancreatitis•Short bowel syndrome•Spierziekten•Stofwisselingsziekten•Trauma•Verstandelijke handicap/
retardatie•Verwachte grote operatie
STRONG-kidsSTRONG-kidsScore in relatie tot voedingsinterventie
Bereken de totaal score en volg onderstaande indeling en adviesScore 0 Laag risico op ondervoeding
Geen voedingsinterventie nodig
Score 1-3 Matig risico op ondervoeding
Overleg voedingsbeleid, evt. met diëtist
Controleer gewicht 2 x per week en evalueer risico na 1 week
Score 4-5 Hoog risico op ondervoeding
Specifiek voedingsadvies in overleg met diëtist
Bij opname (< 24 uur) - screenen d.m.v. screeningsinstrument STRONG-kids- wegen en meten:
• > 28 dagen en < 1 jaar: gewicht/leeftijd en lengte/leeftijd• > 1 jaar: gewicht/lengte en lengte/leeftijd
Ondervoed
< -2 SDS groeicurven
> 1SD afbuiging laatste 3 maanden (gewicht)
< 4 jaar 0.5-1 SD in 1 jaar (lengte/leeftijd)
> 4 jaar 0.25 SD in 1 jaar (lengte/leeftijd)
Algemeen
Tussentijdse verstrekkingen MotiverenAlgemene monitoring- Inname globaal bijhouden- Regelmatig wegen (volgens protocol) en groeicurven bijhouden
Beleid Beleid (onder)voeding(onder)voeding
• < 24 uur na opname: Diëtist in consult• < 48 uur na opname: Behandelplan ingezet
en evaluatie volgens schema
• Dag 4: Evaluatie intake door diëtistStreven naar de
berekende energie- en eiwitbehoefte, zo nodig aanpassen behandelplan
• Dag 7: Evaluatie voedingstoestand en vervolgens wekelijks
• Aandacht voor nazorg na opname
Inname vs. berekende behoefte
Advies Monitoren/evalueren
100% Algemeen advies Globale monitoring intake door voedingsassistent en verpleegkundigeEvaluatie diëtist
75-100% Evt. modules en drinkvoeding
Na 48 uur evaluatie: behoefte met inname gehaald?Continueren of aanvullen met modules /drinkvoeding
50 - 75% Modules en drinkvoeding en / of sondevoeding
Na 48 uur evaluatie: behoefte met inname gehaald?Continueren of overgaan op sondevoeding
< 50% Sondevoeding, eventueel aangevuld met gewone voeding
Na 48 uur evaluatie: behoefte met inname gehaald?Continueren of aanpassen
TaakverdelingTaakverdeling
• Arts / verpleegkundige– Meten van lengte en gewicht– Invullen en interpreteren STRONG-kids– Invullen en interpreteren groeicurve– Bepalen voedingsbeleid in relatie tot
medische behandeling
• Diëtist– Voedselinname versus behoefte– Optioneel aanvullende metingen:
omtrekmaten (arm), lichaamsamenstelling (impedantie, huidplooien), armspanwijdte, onderbeenlengte
Energie aanbeveling Energie aanbeveling optimaaloptimaal
Energiebehoefte = rustenergieverbruik (REE) + toeslagen
REE: berekend: Schofield formulegemeten: Indirecte calorimetrie
• Toeslagen: – Ziektefactor– Activiteitsfactor– Groeifactor– Inhaalgroeifactor
NB. NB. PI: PI: minimaalminimaal Schofield (REE) + 30% toeslag Schofield (REE) + 30% toeslag (activiteit) (activiteit) voor kinderen > 1 jaar voor kinderen > 1 jaar
Eiwit aanbevelingEiwit aanbevelingoptimaaloptimaal
Uitgangspunt: WHO PE% (2007)
• Acuut ondervoede kinderen (gewicht naar lengte < -2SD):
– Optimaal: 9-11.5 en% eiwit
• Chronisch ondervoede kinderen (lengte naar leeftijd < -2SD):
– Optimaal: 11-15 en% eiwit
NBNB PI: PI: minimaalminimaal 1.2 – 1.5 gram eiwit/kg voor kinderen > 1 jaar 1.2 – 1.5 gram eiwit/kg voor kinderen > 1 jaar
Samenvatting Samenvatting
• Meten voedingstoestand– < 1 jr: gewicht naar leeftijd– > 1 jr: gewicht naar lengte=> Identificeren van kinderen
met ondervoeding
• Voedingsbeleid > 1 jaar
Minimaal 1.2 – 1.5 g eiwit/kgMinimaal Schofield REE+ 30%
• Meten voedingstoestand– < 1 jr: gewicht naar
leeftijdlengte naar leeftijd
– > 1 jr: gewicht naar lengte
lengte naar leeftijd=> Identificeren van kinderen
met ondervoeding
• Screening risico op ondervoeding– Invullen STRONG-kids
• Voedingsbeleid – Eiwit en energie volgens
individuele gemeten of berekende behoefte
Minimum (PI) Minimum (PI) OptimaalOptimaal