‘Ond

erne

men

d Pa

rkst

ad L

imbu

rg’ v

erbi

ndt

Par

ksta

d h

eeft

d

e to

eko

mst

Een

nieu

we

ond

erne

mer

slen

te

Ond

erwi

js en

bed

rijfs

leve

n sa

men

naa

r ee

n ho

ger

o

ple

idin

gsn

ivea

u

Ruim

te v

oor c

reat

ieve

ve

rnie

uwin

gP

arks

tad

als

cul

ture

le

exp

erim

ente

erre

gio

Kwal

iteit

van

leve

n al

s un

ique

sel

ling

po

int

1 3 5 7 9

‘Ond

erne

men

d Pa

rkst

ad L

imbu

rg’ v

erbi

ndt

Par

ksta

d h

eeft

d

e to

eko

mst

Een

nieu

we

ond

erne

mer

slen

te

Ond

erwi

js en

bed

rijfs

leve

n sa

men

naa

r ee

n ho

ger

o

ple

idin

gsn

ivea

u

Ruim

te v

oor c

reat

ieve

ve

rnie

uwin

gP

arks

tad

als

cul

ture

le

exp

erim

ente

erre

gio

Kwal

iteit

van

leve

n al

s un

ique

sel

ling

po

int

1 3 5 7 9

Ondernemers werken samen. De ambities en verwachtingen van ‘Ondernemend Parkstad Limburg’.

Als bedrijven, schoolbesturen, woningcorporaties en zorgpartijen zien wij verandering en vernieu-wing in Parkstad. Reden om ons te verbinden in ‘Ondernemend Parkstad Limburg’. In dit pam-flet vatten wij onze ambities en verwachtingen samen. Het is tevens de aanzet voor onze eigen discussie: we doen al veel, maar wat kunnen we nog meer en beter doen, met welke resultaten en binnen welke termijn? Dit pamflet is tevens ook de aanzet voor de discussie met het Parkstadbe-stuur, gemeenten, provincie en rijk: wat verwach-ten wij van hen, wat doen we daarin samen, hoe kunnen we ons daarin samen verder ontwikkelen, welke resultaten kunnen we samen afspreken en wanneer zijn die er?

Wat doen we zelf?

Investeren in bedrijven, winkels, kantoren, • woningen, personeel en onze omgeving. Wij genereren veel geld in deze regio en maken veel energie vrij. Werken aan een ‘nieuwe ondernemerslente’ • door de economische clusters ‘Service City, ‘Leisure City’ en ‘Health Professional City’ op een hoger plan te brengen en ruimte te geven aan nieuwe economie.Samen met het onderwijs opleidingprogramma’s • maken, gericht op de gewenste toekomstige competenties van werknemers en samen met het onderwijs de poorten naar het bedrijfsleven openen.Sponsoren, financieren en founden van tal-• loze culturele activiteiten en allerlei vormen van topsport.

Wat verwachten we van de overheden?

Plan, saneer, creëer kansen en beslis op Park-• stadniveau.Ruimte blijven maken voor culturele vernieuwing • en in de kunst en de topsport selectief voor Parkstad kiezen. Op gebied van ruimtelijke ontwikkeling beslis-• singen nemen die voor meerdere generaties houdbaar zijn. Zonder consistent meerjarenbe-leid geen private investeringen. De buitenring per direct aanleggen. Stoppen • met de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen en uitbreiding van winkels, kantoren en bedrijfsop-pervlakten alleen toelaten als dit past in de sa-men met ons ontwikkelde concepten die nieuwe economie mogelijk maken.

‘Ondernemend Parkstad Limburg’ verbindt

Parkstad heeft de toekomst

parkstad

Vertrouwen in de toekomst

Het gevoel bij Parkstad wordt steeds sterker. Bedrijven scoren hier even goed als elders. Het vestigingsklimaat is aantrekkelijk, er ligt een stevige economische basis voor de toekomst en de structuur is gebaseerd op sterke tradities en continuïteit. De culturele lente is voelbaar en vormt een wezenlijk element in de ‘weder-opstanding’ van Parkstad. Zij draagt bij aan de identificatie en het herstel van het gevoel van eigenwaarde.

De nieuwe generatie in Parkstad ziet de hele wereld als speelveld en voelt zich er thuis. Vaste structuren nemen in belang af. Parkstad is een economisch en cultureel groeiende stad, die ingrijpende structuurveranderingen wil aangaan. Traditionele besluitvormingsmodellen komen onder druk te staan. Bestuurlijke competenties, om in een breed economisch en maatschap-pelijk perspectief te spelen, worden belangrijker dan politieke overlevingseigenschappen.

Wij hebben vertrouwen in Parkstad. De samen-werking tussen maatschappelijke en private werkgevers neemt sterk toe. We denken op Parkstadniveau. Parkstad telt straks ongeveer 175.000 inwoners. Als stad van die grootte zijn we tot heel veel in staat, met stevige bedrijven, hoogwaardig onderwijs, eersteklas zorg en een aantrekkelijke woonomgeving, en dat alles in de sfeer van een culturele lente.

De bijzondere ligging van Parkstad, aan de grens van drie landen en drie culturen, wordt echter nog te weinig benut. Inzetten op de mogelijkheden als grensregio ontbreekt nog. We kunnen een grote groep consumenten binnen-halen door onze kennis van meerdere talen en culturen. Die horde gaan we nemen. Wij hebben vertrouwen in de toekomst van Parkstad. En die toekomst is nu begonnen!

Wat doen we zelf?

Wij handelen als ondernemers al langer op • Parkstadniveau Wij kijken vooral naar de vraag van die toe-• komstige 175.000 inwoners van Parkstad en vullen die in.Wij organiseren ons op Parkstadniveau als • ‘Ondernemend Parkstad Limburg’.Wij leggen verbindingen met de onderne-• mers die nog niet georganiseerd zijn en nemen de opvattingen, signalen, ideeën en suggesties van hen mee in onze besluitvor-ming.Wij organiseren netwerken voor alle private • en maatschappelijke ondernemers in Park-stad, virtueel en fysiek. Wij gaan voor de bestuurlijke hervorming • tot één stad. Als het ‘Pact van Parkstad’ niet hetzelfde oplevert als één gemeente Parkstad, dan zetten wij de herindeling van Parkstad in 2012 actief op de agenda.Wij gaan voor de kansen die de grensligging • in de Euregio ons biedt. Wij stimuleren stu-die aan de RWTH, wij organiseren contacten tussen ondernemersorganisaties aan beide zijden van de grens.

Wat verwachten we van de overheden?

Handel op Parkstadniveau. Plan, saneer, • creëer kansen en beslis op dat niveau. Durf te kiezen. • Durf nieuwe ideeën toe te laten en laat deze • meewegen in de besluitvorming.Durf partnerships aan te gaan met maat-• schappelijke en private partijen.

parkstad

‘Ond

erne

men

d Pa

rkst

ad L

imbu

rg’ v

erbi

ndt

Par

ksta

d h

eeft

d

e to

eko

mst

Een

nieu

we

ond

erne

mer

slen

te

Ond

erwi

js en

bed

rijfs

leve

n sa

men

naa

r ee

n ho

ger

o

ple

idin

gsn

ivea

u

Ruim

te v

oor c

reat

ieve

ve

rnie

uwin

gP

arks

tad

als

cul

ture

le

exp

erim

ente

erre

gio

Kwal

iteit

van

leve

n al

s un

ique

sel

ling

po

int

1 3 5 7 9

Visie

Economische activiteiten bepalen de leefbaarheid in een stad. Het dalend inwonertal zet de arbeids-markt in Parkstad onder druk, maar de rationalise-ring van de werkprocessen zorgt voor een hogere toegevoegde waarde per werknemer en hoger gekwalificeerd personeel. Het werknemersbe-stand moet daarom permanent worden opgeleid en aangevuld met nieuw personeel. Daarvoor is weer een stevige, aantrekkelijke woonomgeving nodig, met cultuur, hoogwaardig onderwijs en economische dynamiek.

Terugblik

De werkgelegenheidsgroei in Parkstad bleef de afgelopen tien jaar ruim 10.500 banen achter bij het landelijk gemiddelde. Daarnaast kent Parkstad slechts een beperkt aantal succesvolle starters en een geringe investeringsgroei. Behoudens de snel groeiende recreatieve en toeristische sector vindt weinig vernieuwing plaats van de econo-mische structuur. Daarmee lijkt het bedrijfsleven in Parkstad zich minder sterk dan gemiddeld op de toekomst voor te bereiden. Aan de andere de kant maakt het hoge aantal diensten de stad sterk, doet de bedrijvendynamiek niet onder voor het landelijk gemiddelde en zijn de winstmarges ten opzichte van het landelijk gemiddelde niet ongunstig.

Ambitie

Parkstad kent een ruim aanbod van arbeidsplaatsen; 60% van de werkgelegenheid wordt bepaald door:

16.000 banen in de ‘service-industrie’ (kantoor-• omgeving); vooral HBO/WO;18.000 banen in leisure, retail en cultuur; vooral • MBO;18.000 banen direct en indirect in zorg en onder-• wijs, van MBO tot WO.

In deze sectoren speelt permanente dynamiek: in-novatie. Die innovatieslag houdt krimp in absolute inwoneraantallen niet tegen, maar levert wel een stijgend bruto regionaal product op. En dat betekent hogere inkomens, meer bestedingen, een hogere vestigingskwaliteit, etc.

Qua duurzaamheid is nog een slag te winnen, zeker op economisch gebied (R&D en productie rondom zonne-energie). Parkstad is hierin zeker niet onder-scheidend. Het mijnwaterproject is bijzonder maar niet uniek. In andere regio’s wordt industriële proces-warmte ook gebruikt en met een veel hoger rende-ment. De beweging richting ‘new energy’ is gemaakt, maar we kunnen daarin samen meer kracht tonen en groeien. We moeten al onze energie op de bestaande economische clusters richten. Zij moeten producten van ons allen worden. De nieuwe economie moeten we vooral veel ruimte geven en koesteren. Het is ‘trial and error’, inzoomen op nieuwe kansen en ideeën en deze vooral de ruimte geven. Parkstad is historisch een proeftuin en blijft dat in de nieuwe onderne-merslente.

Een nieuwe

ondernemerslente

parkstad

Wat doen we zelf?

Wij zijn dagelijks aan de slag voor de eco-• nomie van Parkstad. Wij investeren in deze stad en onze omge-• ving, brengen veel geld binnen en maken veel energie vrij! Wij versterken onze bestaande economi-• sche clusters en werken aan citymarketing, de onderwijscomponent en de innovatie van de Parkstadclusters ‘Service City’, ‘Leisure City’ en ‘Health Professional City’.Wij zoeken naar versterking van ‘duurzaam-• heid’ en ‘nieuwe energie’.Wij geven ruimte aan nieuwe economie, ge-• ven vorm aan Parkstad en werken toe naar een ‘nieuwe ondernemerslente’.Wij bouwen samen aan op ondernemer-• schap gericht onderwijs.Wij willen het ondernemerschap bevorde-• ren en hiervoor een loket inrichten tussen ondernemers en onderwijs- en kennisinstel-lingen.We ondersteunen het Starterscentrum, • student companies, traineeships en prak-tijkstages.We proberen gerichte services, broedplaat-• sen en ontwikkelcentra zo veel mogelijk bij elkaar te brengen in een ondernemershuis.

Wat verwachten we van de overheden?

Samenwerking om de bestaande eco-• nomische clusters te versterken.Samenwerking in de citymarketing. • Plaats het overheidshandelen in het • perspectief van de bestaande eco-nomische clusters. Door concentratie ontstaat meer energie. Samen kunnen we meer. Investeer snel in R&D rondom solar • energy, zodat de cirkel van ontwikke-ling tot en met eindproductie gesloten wordt.Creëer gebieden waar geëxperimen-• teerd kan worden met nieuwe vormen van economie. Voeg alle economische activiteiten • samen in Parkstad. Combineer vergunningen, toestemmin-• gen en andere medewerking voor het bedrijfsleven in één processtroom.Maak één accountmanagement per • bedrijf in Parkstad, een aanspreekpunt met bevoegdheden en middelen.Schaf de welstand af en maak ontwerp-• kaders, te beginnen voor bedrijfsge-bouwen.Kijk bij aanbestedingen het eerst naar • het bedrijfsleven in Parkstad, zonder concurrentie van elders uit te sluiten.

‘Ond

erne

men

d Pa

rkst

ad L

imbu

rg’ v

erbi

ndt

Par

ksta

d h

eeft

d

e to

eko

mst

Een

nieu

we

ond

erne

mer

slen

te

Ond

erwi

js en

bed

rijfs

leve

n sa

men

naa

r ee

n ho

ger

o

ple

idin

gsn

ivea

u

Ruim

te v

oor c

reat

ieve

ve

rnie

uwin

gP

arks

tad

als

cul

ture

le

exp

erim

ente

erre

gio

Kwal

iteit

van

leve

n al

s un

ique

sel

ling

po

int

1 3 5 7 9

De arbeidsmarkt in Parkstad zal de komende ja-ren veel meer gekarakteriseerd worden door ver-vanging dan door uitbreiding. Door pensionering, non-participatie, baanwisseling, wisseling van beroep, et cetera, moeten tot 2030 in Parkstad zo’n 95.000 banen worden vervangen. Dat is meer dan de huidige 90.000. Die arbeidsmarktkrapte heeft betrekking op de hogere opleidings¬typen. Doordat de werkgelegenheid aan de bovenkant sneller toeneemt dan het opleidingsniveau van de bevolking, ontstaat een kwalitatieve mismatch. Deze kan alleen worden weggewerkt door het opleidingsniveau van de afstudeerders te verho-gen en tegelijkertijd dat van de beroepsbevolking zelf. Dat laatste is de belangrijkste uitdaging voor bedrijfsleven en onderwijs in Parkstad.

Onderwijs en bedrijfsleven

samen naar een hoger opleidingsniveau

parkstad

Wat doen we zelf?

Samen met het onderwijs maken we oplei-• dingprogramma’s, gericht op de huidige en de toekomstige vraag naar competenties van werknemers.We maken afspraken over stages voor stu-• denten en traineeships op de arbeidsmarkt.We maken pools voor werknemers, zodat • ze geregeld van functie kunnen wisselen en zich blijvend verder kunnen ontwikkelen en faciliteren de permanente educatie om dit te kunnen blijven waarmaken. ‘Experience Parkstad’ wordt de nieuwe • onderwijsboulevard van VO, MBO, HBO en WO én bedrijfsleven. In de Zorgacademie komen onderwijs, kennis en toepassing bij elkaar. Wij investeren via ‘De Wijk van Mor-gen’ in het duurzame karakter van Avantis.Er komt één gezamenlijk account van on-• derwijs en kennisinstellingen per bedrijf. Samen met het onderwijs brengen we de in • Aken aanwezige onderwijs- en kenniscom-petenties en de ondernemerscompetenties in ter versterking van ‘Experience Parkstad’.Wij ondersteunen de uitbreiding van de • meertaligheid in het onderwijs, met name met Duits.Samen met het onderwijs ontwikkelen we • ‘werkplaatsen’, waar bedrijfsprojecten worden uitgevoerd en op een hoger plan gebracht.•We stimuleren het ondernemersgericht on-• derwijs en faciliteren het ondernemerschap van onze werknemers.

Wat verwachten we van de overheden?

Minimaal op stedelijk Parkstadniveau • - samen met het primair en voortgezet onderwijs - adequate huisvesting realiseren, afgestemd op de onderwijsvraag en over gemeentegrenzen heen. Bij de huisvesting van het primair onderwijs • samenwerken met woningcorporaties, zorg-partijen en particuliere belanghebbenden, zodat de wijkfuncties hiermee op een hoger plan worden gebracht.De samenwerking van onderwijs en be-• drijfsleven meenemen in de bestuurlijke programma’s van Parkstad en de Städtere-gion Aachen.Tijdelijke extra financiële steun voor de • invoering van verplicht Duits in de eindexa-menpakketten.Investeren in ‘Experience Parkstad’ en de • nieuwe ‘werkplaatsen’ van onderwijs en bedrijfsleven.

parkstad

‘Ond

erne

men

d Pa

rkst

ad L

imbu

rg’ v

erbi

ndt

Par

ksta

d h

eeft

d

e to

eko

mst

Een

nieu

we

ond

erne

mer

slen

te

Ond

erwi

js en

bed

rijfs

leve

n sa

men

naa

r ee

n ho

ger

o

ple

idin

gsn

ivea

u

Ruim

te v

oor c

reat

ieve

ve

rnie

uwin

gP

arks

tad

als

cul

ture

le

exp

erim

ente

erre

gio

Kwal

iteit

van

leve

n al

s un

ique

sel

ling

po

int

1 3 5 7 9

Creativiteit en economische dynamiek ontstaan in een omgeving die openstaat voor vernieuwing en die, los van conventies, grenzen durft te over-schrijden. De ‘culturele lente van Parkstad’ is de aanzet tot de hiervoor noodzakelijke gedragsver-andering. Die culturele vernieuwing sluit perfect aan bij het voortdurend veranderende karakter van Parkstad. Op het voor Parkstad typerende snijvlak van traditie en vernieuwing ontstaat de energie die nieuwe creativiteit vrijmaakt. Jon-gerencultuur, culturele broedplaatsen, nieuwe producties en nieuwe media, maar ook ver-nieuwing van de bestaande sociale en culturele setting, zorgen voor voortdurende vernieuwing en dragen bij aan de economische dynamiek, van theater tot betaald voetbal. Door de combinatie van de stedelijke dichtheid en de unieke structuur van onderwijs, zorg en corporaties - in de mijntijd opgebouwd – wordt hier met nieuw elan aan gewerkt.

Ruimte voor creatieve vernieuwing

Parkstad als culturele experimenteerregio

parkstad

Wat doen we zelf?

Wij sponsoren, financieren en founden tal-• loze culturele activiteiten. Wij financieren mee in cultureel vastgoed.• Wij kopen kunst, stimuleren het kunstgevoel • onder werknemers, nemen kaartjes af voor de theaters. Wij stimuleren, faciliteren en financieren al-• lerlei vormen van topsport.

Wat verwachten we van de overheden?

Ruimte blijven maken voor culturele ver-• nieuwing.Niet te veel sturen en de culturele dynamiek • zijn gang laten gaan.Parkstad Limburg Theaters, Schunck, • Nieuwe Nor, Pinkpop en Cultura Nova als de culturele dragers van Parkstad benoe-men.Ook ruimte creëren voor de kleine, maar • vernieuwende cultuur.Een beperkt aantal evenementen voor • meerdere jaren steunen, zodat de vernieu-wing kan worden doorgezet.Selectief kunst en topsport kiezen als uni-• que selling points van Parkstad.

parkstad

‘Ond

erne

men

d Pa

rkst

ad L

imbu

rg’ v

erbi

ndt

Par

ksta

d h

eeft

d

e to

eko

mst

Een

nieu

we

ond

erne

mer

slen

te

Ond

erwi

js en

bed

rijfs

leve

n sa

men

naa

r ee

n ho

ger

o

ple

idin

gsn

ivea

u

Ruim

te v

oor c

reat

ieve

ve

rnie

uwin

gP

arks

tad

als

cul

ture

le

exp

erim

ente

erre

gio

Kwal

iteit

van

leve

n al

s un

ique

sel

ling

po

int

1 3 5 7 9

parkstad

Parkstad is dichtbebouwd, maar kent een unieke groene structuur. Goed ontsloten door de aanleg van de binnenring en de toekomstige buitenring. De ov-verbindingen met Aken worden opgewaardeerd. De bebouwing is divers, soms uniek, maar deels ook van slechte kwaliteit.

Wat doen we zelf?

Wij investeren in woningen, winkels, kantoren, • bedrijfsgebouwen, bedrijventerreinen.Wij genereren het geld waarmee Parkstad afge-• bouwd wordt.Wij gaan van aanbod- naar vraaggericht bou-• wen.Wij ontwikkelen nieuwe woonconcepten en ver-• markten die naar nieuwe doelgroepen.

Kwaliteit van leven

als unique selling point

Wat verwachten we van de overheden?

Zorg voor een strategie en besluiten in • de ruimtelijke ontwikkeling die meerdere generaties lang houdbaar zijn. Zonder consistent meerjarenbeleid geen private investeringen. Maak stevige keuzes qua stedelijke ver-• nieuwing. Behoud en versterk de kwaliteit die er is. Saneer en sloop wat niet meer gevraagd is. Leg de buitenring per direct aan, sluit de • Duitse L42n bij Landgraaf en de omlei-dingsroute tussen Aken en Herzogenrath erop aan, maak een afslag vanaf de A76 bij Imstenrade, breid de A76 tussen Heerlen en Sittard en de A2 tussen Sittard en Roer-mond uit tot drie rijbanen, trek de intercity door tot Aken en leg een lightrailverbinding aan tussen Parkstad en Aken. Werk met kracht aan de kwaliteit en veilig-• heid van de bestaande bedrijventerreinen middels parkmanagement en stop met de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen. Er is nog volop ruimte voor nieuwe vestigingen. Evalueer de ontwikkeling van Avantis en • Trilandis en neem vestiging van groot-schalige en milieuhinderlijke bedrijven in overweging. Ontwikkel alleen nog winkelruimte, kan-• toren en bedrijfsoppervlakte die nieuwe economie mogelijk maken.Ontwikkel het centrum van Heerlen als • het centraal koop- en winkelcentrum van Parkstad.Maak het centrum van Parkstad commer-• cieel aantrekkelijk voor de consumenten in Zuid-Limburg en de Euregio en op onder-delen ook voor daarbuiten.Creëer voldoende ruimte voor de ontwik-• keling van vernieuwende en thematische concepten, zoals de Woonboulevard en de Autoboulevard.Voorkom de retailontwikkeling aan de oost-• flank van Brunssum en Landgraaf.Zorg voor strikte handhaving van de ves-• tigingsvoorwaarden voor detailhandel om branchevervaging te voorkomen.

parkstad

parkstad

Wie zijn we

Vanaf 2010 opereren LWV en MKB in Parkstad als ‘Ondernemend Parkstad’. Hierdoor is de belangenbehartiging van de circa 600 leden in Parkstad collectief op een hoger niveau gebracht. Dit sa-menwerkingsverband wordt gefaciliteerd door OPL, de Ontwikke-lingsmaatschappij Parkstad Limburg. OPL ontwikkelt de regionale economie door doelgerichte samenwerking te faciliteren binnen voor Parkstad relevante thema’s als Leisure City en tussen overheid en ondernemers. De tachtig grotere werkgevers die binnen OPL al samen werken aan de structuurversterking van Parkstad, worden zo ook verbonden met ‘Ondernemend Parkstad’. Verder wordt ‘Ondernemend Parkstad’ inhoudelijk ondersteund door de onder-nemerssociëteit Corio League (250 leden) en de Kamer van Koop-handel Limburg. Met behoud van de autonomie en eigen identiteit wordt onder één noemer geopereerd. Op onderdelen zal individuele belangenbehartiging en positiebepaling aan de orde blijven.

Waar staan we voor

‘Ondernemend Parkstad’ richt zich vooral op de economische ontwikkeling van Parkstad in brede zin.

Dit is een uitgave van het Samenwerkingsverband ‘Ondernemend Parkstad Limburg’

Samenstelling: Hub Bertrand en Geerd Simonis (MKB Parkstad), John Monsewije (LWV Kring Zuid-Limburg), Frans Vonk (Corio League), Will Houben en Mario Nefkens (KvK Limburg), Ernest Drijkoningen (OPL).

RedactieProductie: OPL

Eindredactie: Van Zandvoort Media BVOntwerp, lay-out en webvertaling: Vermeulen Brand Creators BVPrint: Van Hooren Drukkerij en Repro BV

Copyright: Samenwerkingsverband ‘Ondernemend Parkstad Limburg’. Overname met bronvermelding is toegestaan.

Dit pamflet kunt u ook downloaden via www.opl.nu

Ond

erne

mer

shui

s A

/01

Jan

Cam

per

tstr

aat

564

16 S

G H

eerle

n

T: (+

31) (

0)45

711

15

99F:

(+31

) (0)

45 5

74 0

4 08

E: i

nfo@

opl.n

u

Uitg

ave:

juni

201

0