pc metanol mon

1

“МЕТАНОЛ - НҮҮРС ДАГАСАН ХӨГЖИЛ” ТӨСЛИЙН ТОВЧ

ТАНИЛЦУУЛГА

2

Танилцуулга

“Метанол-Нүүрс дагасан хөгжил” төслийн зорилго нь Монголд нүүрснээс метанол үйлдвэрлэх үйлдвэрийг байгуулж, метанолыг төрөл бүрийн зуухны түлш, автомашины шатахуун хэлбэрээр хэрэглээнд нэвтрүүлэн агаарын бохирдлыг бууруулах, эрчим хүчний салбарт технологийн шинэчлэл хийх, импортын нефть бүтээгдэхүүний хараат байдлыг багасгах явдал юм.

Метанол, түүнтэй адил шинж чанартай шингэнийг манай судалгааны баг 2 жилийн турш бүх талаас нь судлан шинжилж, метанолыг аюул осолгүй, эрсдэлгүйгээр машин техникт хэрэглэх технологи, ноу-хауг боловсруулсан болно. Энэ хугацаанд 50 тонн метанол буюу 350 000 литр метанолтой холимог бензинийг А-75, АИ-93, АИ-95 хэрэглэдэг автомашинуудад туршсан нь амжилттай болсон. Одоо автомашинууд манай инженерүүдийн зохион бүтээсэн бичил төхөөрөмжийн тусламжтайгаар бүр 85, 100 хувийн метанол агуулсан түлшээр ч хэвийн ажиллаж байна. Метанолын хольцтой дээрхи шатахуунуудыг хэрэглэснээр автомашинаас ялгарах хорт утаа 30-80 хуиар буурна. Үүнээс гадна импортын нефть, нефть бүтээгдэхүүний хараат байдал багасаж, манай орны эдийн засгийн аюулгүй байдал эрс буурах юм.

Түлшний метанолыг шингэн түлшний плитканд хийж туршсан нь мөн амжилттай боллоо. Тус плитка нь цахилгаан плиткийг бодвол зарцуулалт бага, илүү хурдан халж байв. Метанол түлшээр ажиллах зуух, гал ноцоогчийн туршилтын хугацаа дуусч, үйлдвэрлэлийн шатанд шилжиж байгаа болно. Метанол түлшээр ажиллах зуух, гал ноцоогчийг өргөн хүрээгээр хэрэглээнд нэвтрүүлснээр гэр хорооллоос ялгарах агаарын бохирдлын хэмжээ эрс буурах боломжтой.

Энэ төслийг хэрэгжүүлэхэд нийт 163.893 сая ам. долларын хөрөнгө шаардагдах бөгөөд үйлдвэр баригдаж эхэлснээс хойш 6 жилийн дотор хөрөнгө оруулалтаа бүрэн нөхөж, үүнээс хойш жил бүр ойролцоогоор 80 гаруй сая ам. долларын цэвэр ашигтай ажиллана.

33

Агуулга

Төслийн зорилго, зорилт

Төслийн үндэслэл

Төслийн хүчин чадал, байршил, технологи

Санхүү, хөрөнгө оруулалт

Төслийн календарчилсан төлөвлөгөө

4

Төслийн зорилго: Импортын нефть, нефтийн бүтээгдэхүүнийг орлуулан хэрэглэх боломжтой, шинэ шатахуун

метанолыг өртөг багатай үйлдвэрлэснээр эдийн засгийн хөгжлийг дэмжих, нефть бүтээгдэхүүний гадны хараат байдлыг багасгаж, үндэсний аюулгүй байдлыг улам бататгах явдал юм.

Цахилгаан эрчим хүчний салбарын үр ашиггүй технологийг халж, шинэ үр ашигтай технологи нэвтрүүлэх

Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулж, нийслэлийн оршин суугчдыг эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах нөхцөл боломжоор хангах

Төслийн зорилт: Нефть, нефтийн бүтээгдэхүүн нийт хэрэглээний 20%-ийг шинэ шатахуун метанолоор хангаж

гадаад худалдааны баланс, төлбөрийн тэнцлийг сайжруулахын зэрэгцээ автомашинаас ялгарах хорт утааг 30-40% багасгах

Уян хатан технологитой, хорт утаа ялгаруулдаггүй 50 МВт-ын хүчин чадалтай цахилгаан станц барих

Байгаль орчинд ээлтэй, нүүрстэй адил өртөг бүхий шингэн түлш метанолыг ахуйн хэрэглээний болон бага оврын зуухны түлшээр хэрэглээнд нэвтрүүлэх

Нийт дүнгээрээ Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг 30% бууруулах

Монгол улсад химийн боловсруулах үйлдвэр хөгжих үндэс суурийг тавих

55

Агуулга






6

1. Монгол орны тулгамдсан асуудлууд

Импортын газрын тосны бүтээгдэхүүний хараат байдал: Манай улс газрын тосны бүтээгдэхүүний хэрэгцээгээ 100% импортоор хангадаг. Жилд дунджаар 600

мянган тонн нефтийн бүтээгдэхүүн хэрэглэдэг. Жил бүр газрын тосны бүтээгдэхүүний үнэ өсч байгаа нь манай улсын эдийг засагт хүчтэй сөрөг нөлөө үзүүлж байгаа юм.

Цахилгааны хомсдол ба алдагдал: Монгол орон өдрийн цагт байнга цахилгааны хомсдолтой байдаг бөгөөд дутагдсан цахилгаанаа ОХУ-

аас өндөр үнээр импортлодог.

Улаанбаатар хотын агаарын бохирдол: Судалгаагаар Улаанбаатар хотын агаар дахь нүүрсхүчлийн хэмжээ хүний эрүүл мэндэд нөлөөлж болох

хэмжээнээс 1.5-2.6 дахин, хүхрийн ангидрид 1.3-2.8 их байна.

7

2. Дэлхийн чиг хандлага

Дэлхий дахинд энергийн эх үүсвэрийн нөөц улам бүр багассаар байгаа бөгөөд эрдэмтдийн судалгаагаар байгалийн хий 64 жил, нефтийн нөөц 45 жил, нүүрс 219 жилийн нөөцтэй гэж тооцогдож байна. Иймээс нүүрс хамгийн ирээдүйтэй эрчим хүчний эх үүсвэрийн тоонд орж байна.

Мөн дэлхий дээр нефтийн үнэ нэг баррель нь 45 ам. доллар байхад метанолын түлш ашгтай байх нь эрдэмтдийн судалгаагаар тогтоогдсон байна. Өнөөдрийн байдлаар дэлхийн зэх зээл дээр нэг баррель нефтийн үнэ 90 ам. долларын үнэтэй байна.

Жишээ нь: Хятад улс хэрэгцээгээ хангахын тулд нүүрснээс метанол үйлдвэрлэх 80 орчим үйлдвэрийг барихаар төлөвлөөд байна. Мөн нүүрснээс гаргаж авсан метанолыг стратегийн тээврийн түлш болгохоор зорьж байна.

88

Агуулга






9

Байршил: Нүүрснээс хоногт 475 тонн метанол, 50МВт/цаг эрчим хүч, 150 тонн/цаг дулаан, уур үйлдвэрлэх төслийн хүчин чадалтай газар дээрхи газификац (хийжүүлэх)-ийн төхөөрөмж бүхий метанол синтезлэх үйлдвэрийг ДЦС-2 дээр байгуулна.

Дээрхи хүчин чадал бүхий үйлдвэр нь манай улсын Импортын газрын тосны бүтээгдэхүүний 20%

Улаанбаатар хотын гэр хорооллын нүүрсний хэрэглээний 15%

Улаанбаатар хотын ОХУ-аас импортлодог цахилгааны 50%

Ахуйн хэрэглээний цахилгааны 10%

Улаанбаатар хотын дулааны нийт хэрэглээний 7%

Шингэрүүлсэн шатдаг хийн хэрэглээг 100% хангах юм.

10

Шатахууны метанол

62 000 тн

620 000 тн

100%

10%

Зуухны зориулалттай метанол

30 000 тн

200 000 тн

100%

15%

Плитканы зориулалттай метанол

41 200 тн

8 240 тн

100%

20%

11

Метанолын үйлдвэрийн технологи

Метанол синтезлэх үйлдвэрийн үйл ажиллагаа нь дараах үндсэн хэсгүүдтэй байна.

1. Нүүрсийг хийжүүлж шатамхай хий гаргаж авна (IGCC технологи).

- Гаргаж авсан шатамхай хийгээ хорт нэгдлүүдээс бүрэн цэвэршүүлнэ.

Зураг 1. IGCC технологийн схем

12

2. Шатамхай хийг синтезлэж 2-р зэрэглэлийн метанол үйлдвэрлэх

- 2-р зэрэглэлийн метанолыг цэвэршүүлэн шатахууны зэрэгллийн метанол үйлдвэрлэх.

1313

Агуулга






14

2008 оны зардлын тооцоо /сая төг./

Д/д Зардлын нэр Дүн

1 Барилга байгууламжын зардал

1.1 Барилга байгууламж худалдан авах 4,950.60

1.2 ДЦС-2-ыг өөрчлөн зохион байгуулах 120.00

2 Маркетингийн зардал

2.1Үйлдвэрийг бүх нийтэд таниулах компанит ажил

өрнүүлэх 125.00

3 Тоног төхөөрөмжийн зардал

3.1 Тоног төхөөрөмж худалдан авах бэлтгэл ажил 587,5

3.2 Тоног төхөөрөмж худалдан авалт 98,895.98

3.3 Үйлдвэрийн зохион байгуулалтын зардал 10,889.33

4 Сургалтын зардал

4.1 Мэргэжилтэн бэлтгэх зардал 51.66

4.2 ШТС-д өөрчлөлт хийх ажилчдыг бэлтгэх 18.00

5 Удирдлагын зардал

5.1 Оффисын түрээсийн зардал 12.00

5.2 Удирдлагын ажилчдын цалин 74.88

5.3 Бичиг хэргийн зардал 5.53

5.4 Конторын тавилга 119.14

Дүн 115 849,62

15

График 1. 2008 оны зардлын тооцоо

4% 0%

96%

0%0%

Барилга байгууламжын зардал Маркетингийн зардал Тоног төхөөрөмжийн зардал

Сургалтын зардал Удирдлагын зардал

16

2009 оны зардлын тооцоо /сая төг./

Д/д Зардлын нэр Дүн

1 Үйлдвэрлэл эхлэхийн өмөнөх бэлтгэл ажил 5 037,5

2 Маркетингийн зардал

2.1 Маркетингийн иж бүрэн төлөвлөгөө боловсруулах 140.00

2.2 Борлуулалтын ажилтан бэлтгэх 21.50

2.3 Маркетингийн бусад арга хэмжээний зардал 171.40

3 Борлуулалтын сүлжээ байгуулах зардал

3.1 Түлшний метанол түгээх сүлжээ 1,300.00

3.2 Шатахууны метанол түгээх сүлжээ 3,800.00

3.3 Автоцистерн, суудлын автомашин 1,272.90

4 Агуулах барьж байгуулах 2,356.36

5 Удирдлагын зардал

5.1 Оффисын түрээсийн зардал 12.00

5.2 Удирдлагын ажилчдын цалин 74.88

5.3 Бичиг хэргийн зардал 5.53

Дүн 14 192,07

*Түлшний метанол түгээх нэг цэг байгуулахад 13 сая төгрөгийн зардал гарна. Нийт 100 ширхэг түгээх цэг байгуулна. *Нэг ШТС-д өөрчлөлт хийхэд 38 сая төгрөгийн зардал гарах бөгөөд нийт 100 ШТС-д өөрчлөлт хийнэ.

17

График 2. 2009 оны зардлын тооцоо

35%

2%45%

17% 1%

Үйлдвэрлэл эхлэхийн өмөнөх бэлтгэл ажил Маркетингийн зардал

Борлуулалтын сүлжээ байгуулах зардал Агуулах барьж байгуулах

Удирдлагын зардал

18

Дөрвөн жилийн орлогын тайлангийн таамаглал /сая.төг/

Д/дД/д Үзүүлэлт Үзүүлэлт 20082008 он он 20092009 он он 20102010 он он 20112011 он он

1 Борлуулалтын орлого 83 436,88 140 476,88

2 Борлуулсан бүтээгдэхүүний өртөг 27 047,90 36 347,90

3 Нийт ашиг 56 388,90 104 128,97

4 Үйл ажиллагааны зардал 115 849,62 14 192,07 4 636,23 4 636,23

5 Үйл ажиллагааны ашиг 51 752,75 99 492,74

6 Үйл ажиллагааны бус орлого

7 Ердийн үйл ажиллагааны ашиг 51 752,75 99 492,74

8 Татварын өмнөх ашиг 51 752,75 99 492,74

9 Орлогын татварын зардал 5 175,28 9 949,28

10 Цэвэр ашиг (алдагдал) (115 849,62) (14 192,07) 46 577,48 89 543,48

19

2010 оны борлуулалтын таамаглал

Д/д Бүтээгдэхүүн Нийт зах

зээл /тн/

Нийт зах зээлд

эзлэх хувь

Борлуулалтын хэмжээ

Нэгжийн үнэ

/мян.төг/

Нийт борлуулалт /

мян.төг/

1 Шатахууны метанол DME 620 000 10% 62 000 920 57 040 000

2

Түлшний Метанол DME,

LPG

Зуухнызориулалтта

й 200 000

15% 30 000 200 6 000 000

Плитканызориулалтта

й 41 200

20% 8 240 200 1 648 000

3 Гал ноцоогч 588

25% 147 1 000 146 950

4Цахилгаан(МВт/ц) 50 57 16 644 000

5 Дулаан (ГКал/ц) 60 4 1 907 928

6 Хүхэр 100 500 50 000

Дүн 83 436 878

20

2011 оны борлуулалтын таамаглал

Д/д Бүтээгдэхүүн Нийт зах зээл

/тн/

Нийт зах зээлд

эзлэх хувь

Борлуулалтын хэмжээ

Нэгжийн үнэ /мян.төг/

Нийт борлуулалт /мян.төг/

1 Шатахууны метанол DME 620 000 20% 124 000 920 114 080 000

2

ТүлшнийметанолDME,

LPG

Зуухнызориулалттай 200 000 15% 30 000 200 6 000 000

Плитканызориулалттай 41 200 20% 8 240 200 1 648 000

3 Гал ноцоогч 588 25% 147 1 000 146 950

4Цахилгаан(МВт/ц) 50 57 16 644 000

5 Дулаан (ГКал/ц) 60 4 1 907 928

6 Хүхэр 100 500 50 000

Дүн 140 476 878

21

График 3. Орлогын төлөвлөгөө /сая төг./

20102011

20122013

2014 2015Ашгийн орлогод эзлэх хувь 55%-63%

83 000,00

140 000,00 140 000,00 140 000,00 140 000,00

Орлого

22

Хөрөнгө оруулалтын эргэн төлөгдөх хугацаа /сая төг./

Х.О-ын хугарлын цэг

Нийт хөрөнгө оруулалтын хэмжээ 130,04 тэрбум төгрөг

-150 000,0

-100 000,0

-50 000,0

-

50 000,0

100 000,0

150 000,0

200 000,0

250 000,0

300 000,0

1 2 3 4 5

Цэвэр ашиг Х.О-ын үлдэгдэл

Х.О-ын хугарлын цэг

2323

Агуулга






24

Хийх ажлуудХийх ажлууд 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008 20092009 20102010 20112011

Туршилтын ажлууд Туршилтын ажлууд

Туршилтын ажлууд Туршилтын ажлууд

Зохион бүтээлтийн ажлуудЗохион бүтээлтийн ажлууд

Метанолын үйлдвэрийг барьжМетанолын үйлдвэрийг барьж байгуулахбайгуулах

МаркетингМаркетинг

25

Холбоо барих:

Тодруулах зүйл гарвал, холбоо барих :

М. Пүрэвцогт

Гар утас: 88106620

E-mail: [email protected]

pc metanol mon

Documents