perlindja e shqipenies viti ii 1914 no19 - galabri: një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet...

8
Vjet' i II, N. 19. Nje numer tO par e. E Merkure 5 18 Mars 1914. ORGAN PER ME MP ROJTUR TE DREJTAT KOMBETORE. DF.L, £\ \.LONE, OfTEN E NtERKURE E TE SHTUNEN. Dr It r I perg)egJstl•m: D. Bt;RATTI. PAJTIMI : .• PERLIND JA E SHQIPtNIES II YLUNt loo£ SIIQIP!'Nif: 0 II•O•h I I vjct PF.RJASHTA I 211 I 8 munj 1:1 l 12.-'Vl franc• 7,- . THIRREJE Nga ane e M. T i Mbretit Shqipetarvet ---····--- Sot areshtimi i fa tit mbarohet dhe Shqiperia e lire dhe me vehte po hyn ne hi storit te re. Fati i atdheut maskenej asht lene ne duart te Mbretit, ne urte - sit te qe verri se dhe ne virtutet e atdhetarevet. }lug a qe kemi perpara as ht e gjate dhe e mbjelle me pengime; po as nje ndalim nuk Asht i palcaperxyeshme per nje populi qi ka trashegfme te famshi m te historis' vjetre, e qi, si ju, ka vuUnetfn e fort ' te punoje per perparimin e vet. Detyra j one dhe e t r as h:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e f at bar dh esise te kombit me gjith fuqit tona. I ut;sl: pi ruare me kt o ndje n ja e pranuan na duert tuat :a kuronen e Shqyp nis . hypim ne fron, presim pre.i gj,ithe jush te bashkuari! rreth Ivi bretit tuj, per me punuar bashke me kte per te mbaruari t e deshiravet kombiare. WI L HEL MI I N. e G. - Krf .1 r rjr r botojm. •, tr k!Jpiuar l rtre mi! leri! pas asoj qif u-n gji t nil Durrifs dili!n e dj e ll m!' 2 15 t' k •.tj m 1ji. -=======--- KABINETI Kishim vcsht sc, nl! stat uti n pi! ish duke pre· gatitur e Nder. kontrollore, thuhej sc nl! qeve- c Shqipi!nies do te jenl! veU!m mini stra e, ti.! tjerl!t, do tl! eml! nohen keshillonjt!s. Lajmet e fundit qi! a:> arrd hl!n nga Durri!si e bAjni! fj al i! per formlmin e k!binetit, n' a sc numur' i ministrave do ti! jeti! mil i mat h. Dlsa se do tl! jet! mA I math se rjash U!, do- methlnt! Pos ta, Ouj11! Ia, Punl!t Botore do keni! mi - n:st er ml! vehte. Eml!nat ql! jane shenuar per keto npunl!sle ti! nalta, p 1s fjalhe ql fliten, jani! keta : - -- Turban Pasha Kryetar i Ki! sh iiU!s Mlnlstrore e Mini ster i j ashtm e. Esad Pasha - i tl! J\tb: endme e l Luft h. Prenk Pasha - Minlstl !r I Punhe Botore. Myfid Bej Libohova Mi••istl! r i Dr Turtulli - Minist er I A rl!s lmit. Dr . Adhamidhi Minister I financawe. Azis Vrloni - Mini ster i Bujqi!sli!s. Hasaa Bej PrishtJna - Minister I Postav et e Telegrafevet. Ne <;alliin e fundit n' a arrdh1 laJm• qe Z. Myfi.l Ueu. qi! e polti si te marri! ani! nl! te parcn ministril! ti! rregull- shme, I dl!rgoi Nder. Komisii! Kontrollor.: dori!heq jr n nca vend• qt! kish nl! mcs ti! 'saj si deleget' i Sqipenies.

Upload: buidung

Post on 19-Apr-2018

245 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

Page 1: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

Vjet' i II, N. 19. Nje numer tO pare. E Merkure 5 18 Mars 1914.

ORGAN PER ME MPROJTUR TE DREJTAT KOMBETORE. DF.L, £\ :~ \ .LONE, OfTEN E NtERKURE E TE SHTUNEN.

Dr It r I perg)egJstl•m: D. Bt;RATTI.

PAJTIMI : D~EJTIMI:

.• PERLIND JA E SHQIPtNIES II YLUNt

loo£ SIIQIP!'Nif: 0 II•O•h I I vjct

PF.RJASHTA I

211 • I 8 munj 1:1 • l •

12.-'Vl franc• 7,- • ~ ,_.. .

THIRREJE Nga ane e M. T i Mbretit Shqipetarvet

---····---SHQIPETA~E

Sot areshtimi i fa tit mbarohet dhe Shqiperia e lire dhe me vehte po hyn ne historit te re. Fati i atdheut maskenej asht lene ne duart te Mbretit, ne urte­sit te qeverrise dhe ne virtutet e atdhetarevet.

}lug a qe kemi perpara asht e gjate dhe e mbjelle me pengime; po as nje ndalim nuk Asht i palcaperxyeshme per nje populi qi ka trashegfme te famshim te historis' vjetre, e qi, si ju, ka vuUnetfn e fort 'te punoje per perparimin e vet.

Detyra j one dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona.

I ut;sl: p iruare me kto ndjen ja e pranuan n a duert tuat :a kuronen e Shqypnis.

~e k~n'l::~eT ::;~ hypim ne fron, presim pre.i gj,ithe jush te bashkuari! rreth Ivibretit tuj, per me punuar bashke me kte per te mbaruarit e deshiravet kombiare.

WI L HEL MI I 1.~£

N. e G. - Krf • .1 r rjr r botojm.•, tr k!Jpiuar l rtre mi! leri! pas asoj qif u-ngjit nil Durrifs dili!n e djell m!' 2 15 t' k •.tj m 1ji.

-=======---KABINETI

Kishim marr~ vcsht sc, nl! statutin pi! ish duke pre· gatitur e Nder. Komlsl~ kontrollore, thuhej sc nl! qeve­rri~n c Shqipi!nies do te jenl! veU!m kat~r ministra e, ti.! tjerl!t, do tl! eml!nohen keshillonjt!s. Lajmet e fundit qi! a:> arrdhl!n nga D urri!si e q~ bAjni! fjal i! per formlmin e

k!binetit, n' a provoin~ sc numur' i ministrave do ti! jeti! mil i math.

Dlsa thon~ se do tl! jet! mA I math se rjashU!, do­methlnt! q~ Posta, Ouj11! Ia, Punl!t Botore do t~ keni! mi­n:ster ml! vehte.

Eml!nat ql! jane shenuar per keto npunl!sle ti! nalta, p 1s fjalhe ql fliten, jani! keta :

-~---- --

Turban Pasha Kryetar i Ki!shiiU!s Mlnlstrore e Minister i Pun~ve t~ j ashtm e.

Esad Pasha - Minist~r i Pun~ve tl! J\tb: endme e l Lufth.

Prenk Bibdod~ Pasha - Minlstl!r I Punhe Botore.

Myfid Bej Libohova Mi•• istl!r i Drejt~sH!s. Dr Turtulli - Minister I Arl!slmit. Dr. Adhamidhi Minister I financawe.

Azis Pash~ Vrloni - Minister i Bujqi!sli!s. Hasaa Bej PrishtJna - Minister I Postavet e

Telegrafevet. Ne <;alliin e fundit n' a arrdh1 laJm• qe Z. Myfi.l Ueu.

qi! e poltisi te marri! ani! nl! ket~ te parcn ministril! ti! rregull­shme, I dl!rgoi s~ Nder. Komisii! Kontrollor.: dori!heqjrn nca vend• qt! kish nl! mcs ti! 'saj si deleget' i Sqipenies.

Page 2: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

faq'e 2. PERLINOJA E SHQIP£Nl~ 5 '18 MBr!! 191~.

~ashtja e Shqiperies jugore ne Parliament te Greqies

Tc hilnl:n 24 Shkurt Parliament I Oreqies, bl:!nk mil tt: ma­dh~:n c mbledhjevd p~r tc biseduar mi ~:l<;llljen e l~njl!s, si du­an t' c: quajn\: Orckrit, til Epirit tc Venut, mbl~dhJ~ nc lc cilcn muar~n pjt:!>E mA te medh,njti! politiknni.! ti! Greqt~s.

Si ... ~ di gjitht' bola nc OrCQIC jane disa parti, qi! ndo­ni!se tl! pa-fuqishm~ ">llr per :.ot e tc dobcta. i siclli!n tl! madh ndalim partisi: qevernare qc ka nt: kryc Vcni£clon '- qll quhct ~ libcrallcv~/.

't krye Hi kctyrc partt\'e t~ vogda j:we ; Theutuqi, Rdli, Demetrakopulos ctj.

~~bledhja c javcs qc shkOJ ditc memhmet q'u-ki.:mbytn pi!rhapnl! mjaftc dritt: mi politikcn qc ushqen Oreqta.

Dy pika jane per tc venl!rt; Pydjct c Thcotoqtt dhc h! Ra­lit, dhe pergjlglet e Vc:niLcllos.

Te dy i h-krye ministri t c vjdri! fanatiki:. mprojtc!> ti: idltesi! st madhc, arntni! gjt!r ntl at~ gradtl, sa t' quaJIIn lrulhelur le kom­bil \ ',nizcllon.

N~ pcrgjc~Jc prape te Ventzello!::t !>hohim q~ i:sht rrefyer jo \'t:tl!m . i anCt<lr i ICnjl!s til vtscvet te shcnuara preJ fuqivct ti! mi!dha per Sh4ipcnil!n, po dhe mprojtcs i kesaj ndegjese kaqc, a ~r te shu.tr nji! kundri!shtim ni! tc tilli! rasjc do tc pcrdorjc

tt:rt! mas:u e muntluna 4' i "ijni! do res h. Ka cfaqur dhc uri me t~ nxehta per Shtpjlenicn, dulc:~ the• ;,: q\: ki.!ti! ru.l jtnji! k1 dhe Serbia.

Pa vt!nt! rc neve fjal~t dhc mentlimct q'u-ioli: ali! dt!i: nc Parliament ti! Greqi~s. duam~. me pakl' fjnlil tt' shenojml! ca ti! paka shcnjn q.! nga utundcm t U! kupetojmc vlcften dlw ndl.! rin l' ki:silloj fjalimcsh e deshirave.

Mba~t nt idel! 1\: Vcnizclos, si pohttkan q~ t!sht, munt ti: jete formuar nj~ mendje dashurie p~r Shqipi:rii!n po c sjellet gj~r me sotme tc Orcqii:s ose zyrtari! osc idiotc jane krcjtt~ ndryshmc dhc fare tl! largl!ta dhc te kundn!Jta.

Mernt dhe ki!ndoni. Hithni njl! sy mi gayt:tal zyrtarc ti! Orcq il!s dhe do tc kupl!toni. Shikoni "Ne<l hn~ra n .. "f:slicn ~ ctj., dh!! do memi vc~h shuml! gjcrra. Pa lc sikur ttl kini duri­min te hidhnt njc veshtrim mt flcttlt knndrcshtare.

S' lEn!! fjal!~ pa-folun kundrc ~'tqipl.:nl!s, kundre hqcpcta­rismes, a dhe fytyres mA W ndcrucshmc nuk' i u kursyen, ov galct e ati ql! cdhc i ka duartl! ti! kuqe prcj gjakut tc inoccntc­vc foc;hnja grave e pleqve Aullgari!, {shiko dhe gal.. Time~) tc Konstantini t.

Po dhe shembctla ti! tjera kemi · Shqipcncn c jugc · 4t: e-dhe s' e ka K!::thnar.

C' nuk u sua II dhe po stlltt ? Creku kerkon skol ira dhe Kishi!ra ne Shqipi!nti!. Miri! po per ke i kcrko .t kt!to? Gaz<:tat Greqishtc na thonc

se per Grekrit qc clo I' i mbc:sen Sltqipi!nii:s. ja dhc njt! provl! qi! gi!nJcjni: as nji! Grel. s' i mbdet

ShqipE:nii!s, pi!r kundrazi Or('q fa merr dhe ..,hume !>hqipi!lart: t: vise te Shqiptlntt!s, per tc ct l~t kem1 detyr~ t~ urotnh~ lirimin t:

shpejti!. Nl! pandchin sc Orthodhokset shqipetari!, me ql!nl! qi! Jnt:i!

orlhodoksc duhet ti! jenc dhc Orekcr atl.!hcrt: gabojnc ndymz1t Orthotloksct Sltqipctnr~ jane ti! l<rishtcr~ ni!ni! Patrikun ~i dhe hume kombe tl! tierc, po nuke jane ns far!! Oreker. T \: mira

shuml' e pa-ma:.i! i kane b~ri! Orel;ic~ tc htytun r reJ mstikt lejc, po as n;e te mir~ • kane pare P•~l aj.

Ed he tant q\! sh:..tli Oreku ni!r at:> vise. t~ v~temim mirl!sit qc mundi t'u bi!nti!, qc ti! futej katJiat t! medresevet ti! Ojirttit, e u: shtytnin te krishterct shq ipctare te vritum vellezrtt e 'tyre Mu­hamedanc, e tc hapnin njc trap ti! thelli.~ armiqestc mtdts syresh.

Nuktl na kanda te z~me fill te kl.!tillat, po s' duhct tC ha­rojmt: dhe ~t:~htjet qe jane jeta osc vdekja ]one.

Nc c;' do l'htct shkollat veprojnc pas kanun~:vet ti! shtt>t it, me qenl.! qi! ~e htja hkollare ~sht .;ashtje c brentlmc: e Shq ipi!­nil!s. Oreku s' ka as njl! t~ dre) ti! ti! per7iht•t. a per kil>hel ni! shtetin hqtpi!tar as n;e ndaltlrt as n;e pMgtm do 1~ kenl.! feti!, dhe sc i cill esht i Jiruar ti! keti.l ~· fe qt1 lc doje.

Shkollat Orckc, qc kcrkon Orcqia ni! Shqipi!rii! jani! gjerra tl! pa-drejla. M base shtetl Grek do tc !>huhet duke bcrc 11rmiq ml'! ti! katrc a net

Po shtcti Shqipi!tar, me ant! ti: miqvt:t qi! ka, me qene qe ka ndl!r m\!nt t l.! rroje do ttl rrnji!. dhc intrigat qt: mejtojni! e ql! flasin Orekrit ni! Parliament tl! 'tyne janl! fare te kola.

Shqipcnen Jugore do I' l.braz in do e moe; se ki!o;htu e du­nn miqt' e Shqipl!ni tts, dhe as nj\! ~rivalegje nuk~ do ti! ketc Grcku kl.!tu sc ki:shtu c do 111tcres' i Shqtpi!nit!s.

Mitingu i Shkodres Mft poshti! botojmc llkstin \'cndnnit tc mitingut !'math q' u

mhajtne Shkodri.: me 5 Mars (s.r.) p\'r tu bere kryq~rytd Shkodrn. Sot. te mblcdhun ltruar ni.:n liJtll' t~ kthieltc ni: mt!\ tc,

Shkodrt"' 30 rnijc ntlenjb, ShkrouranE c prcj rredhit te MaleH~ mbajtin nji.' malin~ pi'r fu bt!r~ ~hk )lira kryeqytct i Shqtpcnll·.

Duke vc<>htruar intt're!lin e pl rgjtihc:-;lhhmi.. ti! komiJit c tc shtctit shqtpdnr, dhe dukL di!gjusr fjal~l l t.ralori!vct, vendosi kt:t~ r~o;olute ·

Nc cmcr tc popollit •~ Shkodrcs. tc Mole vet ti! Mali!sics, te ,\\trdttcs te Dukag-jini t e ti. njc pjcst:'S ~ Ko ·o,·es sa dhe tc qar­kevet tc Shkodrcs g1cr nc liet, q' ~sht kryeja t Shqipcntcs, sot ktrkohct qc til cml i Ohtt Shottr~ kryegjytct, dhe kerkohc:t nga ki:to atbyi.' .

1). Tc pernJoftunlt e Pnnc \\' ted-It per Rrt:g] ti! Shr:•~­lilrhc, !>i i lgjc,thun' i Evmpt::. c 1 Kurori:nui:m ptr RregJ prc:j popullit Shqtpi:tari!;

2). Na i <~pim miri!artlhjt:n ne toke !>hqtplltare regjit t'nm: duke i paraqilun shcrl.limin e banorcvet bcsnik~ e ti! sokti!, e duke i u betu~r n~ pcrvujte<;it ndtgic~ e besniktrit!;

3). Nga shkaku sc gtytlli i fami!~hmc c para-istorik i mbrd­revc dhe i lufretarcvc ti.! VJlter tl' popullit hqip t.'tar dsht m4 i forti, md 1 madhi, ma i bukuri, c ma i shi!ndetshmi q)tet i Shqtpi!ni l!s si! vogelumc h! soti.'me.

4). Se qytet' i Sltkodri.'s Asht i ve li.'mi q' i ka sot ti! gjitl1.1 shteptJat rna tt! nevoJ hame: per rcg]in, per zyrrat e shteht, pe:r ushl~ri kombt!tttre, per minbter c Kon~uj te huaj, per minister ti! shtcht Shptpetar, etj. per ti! ctlat s' do tc jcti! nevojc qc shkti Shqipi!lar It: pri..,hj i! mi: kot di!>a miliunii franga.

5) Se Shkotlrn per ti! cilt!n jani! ti! lidhuna gjithi! maid' c Mall!sli!s se Shkodres, Mirdlta, Dukagjini, njl.' pjcs' e Kosovts c W tjcra ani: me mole, bjcshka c vtrrina. l:sht dht: krycja e fu­q si! luftetar~ e trimi'norc ti: Shqipl.'niec;

6}. Se Shkodra a:sht dhe nga ana strategjike m' i forti Q)­

ttt' i Shqipi!nit>s, i cih. si~ u-duk dhe nl! kohe ic rrcthtmit tf:

fundit, ~sht dhc m' i fancshmi qytet' i boti!s per force e per qe­ntlres~: luftl!tarc, sep e qendrOJ e rr(!thuar mA shumia se as nJE gjyti.:t i rrclhuar cicr me sot ni! bote pa rene. nga \'left' ~ armf \'1!1, nc duar tc arm1kut.

7). Se duke u-ben! Sltkodra kryegjytet e dukl u-forcuar strotcrotsht e ushUJrisht si lipsct, dukl. pasur liqcni., c lumt:n iti: m:!lct e kodr at qe k 1 ptr qark, do t!! b~net aq e fort(· s~ ns ndo njt usht~rii.l <: ndonj~ sht.!ti tc mndh nuk as per i vjtt 1.: jo per 7 muaj. ptr sa s' muntne me e m1rri! usht~rtrnt t

shtcll\ c IC Ballkonit, s.: munt tc mere] prej kudo sot ose kurrdo· ltt-re, katre hl•rl' mA knllaj ter~ Shqipenia St sa vetem Shkodra.

8) Se Shkodra, ne QCift 'It' s' benet sot l<ryegjytet, esht nr rrcztk Jll'" t' u ndari! prcj nanes Shqipiinii! !>hpej t ; edht dukt me q~n'- qi! tok me qytetin do ti! shkonin gj1th rrethct ose kra· lunat c saJ, tc ctl:'lt jane l<ryeJa e Shqtpt!m~s. ~sht n~ rre1.ik dhe tc copi:tua. it e tc prjshuntt lC tt!ri: Shqipi!nii!s :

Shkodra sot flt:t e lufton edhe ni! emcr ti.! gjith shqtpl!tar~ vet. qi: t: liuan jdc:n e gjalt! e p~rparimin e pi!rgjithshem tr Shqtpi!nics veti.! qcvcrimtan..

F.llhe c Jut Madh!!nii~n t' Ti, Regjtn e Shqipt!ta ri:vet e gjitbt populhn Shqapl!tar, qi! t' c peranojc kct lutjc kukim e dcshir~. Rrofte Mbret' i Shqlpi!tarevet I Rrofte ltqipl:lnia m~ vtt~ 1

Rroftc Shkodm krycgjytet! Pi!r komitetin organizator · Emz. jak Serreqi, Argjiptshkl'l i Sltkodrls ; Emz.. Pruno

Dofi, Abaf' i M1rdirrs; Adem tj .• 'Uyfttu, 1 Shkodres, Xhemal tj. Kadija i Shkodres, Muharem beg Gjylbegu, Kryelar' 1 Katundari· ls, l:.'mz. LWI!J Bumrt lpes/Jktl'' i Kallmclil; Bajram bel! Cuni: Nikolla /vanaj, lbraltmt Ojyrez.i, Kul Xlwxlw, Rifat beg Kopllku. Lu/gj Muzhani, Agoslin Shiroka, Karlo Sumo, Mallq beg Bushtl· li, Risto Slliqi.

Shkodt!r 5 ~\aro; 1914

Page 3: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

• PERLINOJn 1:. .:~rlQir t.l\oc. Faq' e 3. ---

Gjulla sllqlpe ncl6r teleg ramu n ' Austrll I Tcl~grafohtt nga Zara se me njc dc!.:r<'t mmis:ruar ~sht

Ttndosur qc gjuha shqipe te v1het pask!!taj si gjuht: telegrafike. Ky vendim i Ministerit til Tregi!tii!s ka berc nj~ pi:rshtypje

IE kt:naq!!shme nd~r kolloniet shqipt!tare tt! Dalmaci!!s.

lerbla • slltenguar li! kllle JI p a rat e v jedllura nl Bankln ono111ane t l Mo nastlrH.

Pas zakonit t!.l ushtareve serbt:r dihd ~I! kur hyni u htena Strbe ne Monastir komandanti serb mori m.: pahir n~a Banka Otomane tep~r se 680000 franka dhe prcj ki! aj sume veti:m 223888 frank, me shumt: protesta, k:l pas kthycr gj<r tani.

. di!r keto ditt e fundit leglcjJnet e Frances e t' lnglitercs i kant dhi!ne njt! nott: Q~vernes scrbc duke kerkuar qe t' i k!!­lhehen Bankils Ottomane kui>uri i umi!s q' i ka marc ushti!ria serbe.

H. P . Po te bente t!! ketiUa punc ushteria a Qeveria shqi­jitare valle c;'do te thoshnin tartufat e Parisi!.

Turbulll•e t e Eplrlt lodl r e otlcerlvet Grekl Gazeti!s .Neu~ Fre1e Presse" i telegrafojne nga Ath1na se

kryengritja c Epirit po merr per njeheri nje tc shtrire (??) !!; papri tur. Nje shum1ci:! oficcr!!sh grekcr nga Epiri po organizojni! lvtzjen.

Te zbrazunit e fundi! ti! viseve te kufinit nga ana e ush­t~rive greke 1lsht pushuar pernjeheri duk me qi!ne qe do tl! ngJa sin per sigur luftime ti! pergjegjur me kryengritesit.

N. R. S1kundl!r shifct nga keto lajme H! t~ra keto nga­tircsn qt: ugjajnl:! n!! Shq1penii.! ti! Juges jane vepi!r e oficerevet Oreke kt!shtu kupi!tojmi! per heriln e fundit qe tiire ato qe ngjan e do te ngjasin ne Ep1r jane gjishti i Qevtrii!s Greke.

NJI Skoll• Halla ne e rei nA Sqlp. nll Galeta zyrtare e Italics boton nje dekret mbretenuar me

date 5 tc Shkurtit 1914 me ti! cilin, pas proponimit te ministe­rit Puni!ve jashtme, ~sht themeluar njl! shkolle filltare mashku­lore e femuore nl:! Tirane.

Turkhan Pasha doll p • rplqe t 1116 teptir p e r arlslmln • udllat• e SllqlpAnll s

Ne ujt: kuvl:!ndim qe ka pasur Turkhan Pasha me nje re­daktor It! gazetes , Zeit w ka thl:!ni! se ay nuk njeh edhc per se afi!m1 i Mbretin e ri.

Pcrpara se ti: vendo!>in nje program!! do tc merret ve h me ujerezit e nalti! te Shqipenies, por kujdesi i tiJ mil i madhi do te jete ql:! te perpiqet per p.:!rparimin e ari!simlt e ti! ndre­qurit e udhl!ve. Sq1pt:nia, ka thene Turkhan Pasha, ka shume mdeme e pyje, te punuarit e te cili!ve do tt! bl:!jne pasunti!n e T~ndit.

Fuqla e SOIIW8 e KOIWISIIs s A Konlrolllt Gazeti!s , Temps " i telegafojne ket lajm nga Petrezburgu

tl cilin asht vishUr per ti! besuar: Komisia e Kontrollit s' ka do­r!zuar Mbretit Shqipenies pi!rve~ se nje pjt!Si:! tl! asaji! fnqil!s qe ka pas marre dhe ato qi! s'mundet t'i mbaji! tani me qenc qi:!s'asht 11~ mjeti i administrates. Komisia ka mbajtur, per kundrazi fu­i qi!!n administrative e financjare dhe nje H~ drejtt! ti! posa~i!m

ploti! kontroll imi mbi qeverii!n Shqipi!tare qe do te bi!het. Pro­blemi i pari! qe ka pi!rsipi!r tani Komisia esht It! punuarit e sta­!Utit administrtar e financiar U! Shqipcnisi!.

lplonlt ruslr n• Austrll Gazetat e Vjeni!s shkruajne me njl! ashpi!rie ti! madhe kun­

Rusil:!s passi janl! diktuar shumi! spioner nl! ki!ti! koben e qi! kane punuar per hesap tl! Qeverrii!s Moskove.

Ne gjyqin qi! po b~het tani per trathl!til!n e madhe ti! Ru­ve ti! Lenubergut Asbt dtktuar kthjeUlsisht per vee tjerve se student (nxt!ni!s) i Krakovii!s bh te spionie per hesap te Rusib . tjetrl! ani:! gazetate botojnc denimln e zhl!udEslt Jakob me viet burg i ci li ~shtl! dllctuar se ishte spion i Rusib.

Karaglozlwa tl Gre qlls n• Eplr po u zgjeten veslllt

Gazeta ,. Neue Freie Presst• w merre nga Athina : Oukct qe qeveroa autonome e Epirit nuk kt!rkoo ng1 Princi 1 hqipi!nics vctl!m priv1kzht! por eclhe autonomien ncn dori:zenitn e tc gji­th~ Fuqieve. Zografos ftoj parll:.ii:!n e vl!ndit me 12 tc kelt! muaji ni:' mengies n~ Gjinokatt!r per nji! mbledhje ti! Plt!pesii!s nga I! cila do f fonnohat autonomi e Eptrit.

Nenkollondi Zulis qe ka kapencyt!r bah k me ushtari!t e tij ne ani!n e kryengriti!:.\'et qe thirur nga gjenerali Papulo ·, ni! e­mer te krajlit tc bese tij si ushtar, qe tc kethentt nc detyren e tij se ndryshe do te njihct si i ikur (firar). Zulis ka pergje­qur se d lyra e tij si ushtar grek j' u lypte qe te vihet nga a­na e epiroteve e mos tc luftojne kundra tyre por per to. Ay ka njohur tiranit!n turke dhe dine qc do te jete me i ligsht fati 1 ep1roteve nc qoftt: se do tl! kaperxeJni! nen zgjedhen e shqi­petareve.

Mbretl do lA vlzHoJ!I skele l te lhQipAnNis Gazeta ~ Carriere d' ltalia" marr nga Duurresi se Regji

Wilhelm do te vizitoje me , Yactin Taurs" tc gjitha skclet e Shqipi!nit!s dhe mundet qi! te filloji! udhetimin pas mesit ti! ki!­hj muaji.

OlllplloMaiAt • GreQIAs vrlte n n • ~~~es tvre Pas nJi! mcidenti ql! ka ngjare ne parliament nde mes te

Theodhoksit, kryttar i partit!r kundrcshtore e Zavitsanos krye­tar i parllamentit midis, te ketyre dyve l!sht bere nJe dyluftim (duello). Tl! dy kane shtiri! me revulver njen n~ tjatrin pa ku­rri.:nji:! re:,ultat.

.leta a p l rparl•l I Sllqlpl nlls Janl tl slguruar Ne nji! korespondence qi! merre nga Vjena gazcta .Messa­

ggero" kll flitet mbi gjendjen nderkombetore nxjerim kl!to: Dhe gjendja e Lidhjes nuk mundet te siell paprthje. Popujt e Ball­kanit jani! ti! mbodhisun nga luftilrat " pi!rg]akshme te fundit qe kane doemos nevoji! per disa kohe qeti!sk.

Lidhja e fort ql! l!shst b!!rl! midis t' Austries c t' ltalie pt'r kriimin e nji! Shqipenics indenpendete ka daJ ni! baUi.~ plotesisht dhe dye Fuqil!t e Mbl!dha kani! gartlntnar neutral ilt!tin e Shqi­qe mundet tc bahet nje fare Belzhikut ja Olandjet nc Orient. Ne kcte gjendjen e sajl! kurkush s' ka per te kuxuar ql:! t ' i kanoset Shqipi!nics. Regji i Rumanil!s perpiqet dhe Ay t'i ndihmoje Shte­tit le ri aqe ma teper uuke qt!ne lidhur m~ gjintj (akraballek) me Vilhelmin e I Mbretin e Shqip~ni~s.

Disa gazeta austriake e italiane (lhote korespondenti) hapin polemika midts tyrc per kapitalet italjan' e austriak ql! perndoren ne Shqipenie; por keto polemika s' asht kurrcnje arsye qi! te behen me q~n~ qe Shqipl!nia ._.do ti! mundet te jete kurd! as austriake as italiane dhe neve bash per nje ket qellim e kemi kriuar. Sa per gjendjen e Epiri t Jajmet qi! kcndohen ne per ga­zetat j~ni! per gjysme te rrema eper gjy ml! te smadhuara. Gjer tani epiroll:!t as kane deftuar se c' kerkojn!!. Ala e dijn!! se nl! Sqipenie te gjitha kombl:!sirat e tl! gjitha beset kane per te pasur te drejta te njl!jshme prandaj lypset per t'u besuar se krejt do ti! mbaroje mire aqi! me teper kur qendnmi i Oreqies esht i drejt.

N. A. Me qenE i drejt qendrimi i Greqi!!s jemi tl! sigur se kurrl!njl:! sent s' do te ngjante. I njohim fort mir velltzt!rit f one te krishten te Shqipi:!nies ~ Poshtme se gjer ku arrin dashuria e tyne per Greqii!n e hajdutet grekl!r; por na vjen keq se dyke u b~ri! shkak disa interesant te fl!lliqur do te hapin te tilla varr~ ni! mes t!! vellaz!!ries Shqipt!tare qi! von!! do U! shi!ndoshen. Ata te krishten ti!. urtl! e ti! mentc;im f i shtijni! mir nl! kokl! lclto fjali!t e fundi!.

,.,lei P .... Vlora 111111 IMIIII • ...,. 111 , ...... fletoreja e StamboUit " TanJn• tbotf se s' do t' i ipet lfja

Fer id Pashf Vlorfs qf te kthebet nl! Stamboll se nl qoftl ql vjen do te dbohet.

Page 4: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

t=11 1' e 4. PERLINDj.\ E SHQIP(l'\ICS 5/J~ ,\\ars, IIlii. ------- --------~.

LAJME TE BRENDME. Pergjegja e Madh~sis~ se Tij Mbretit Tene

I<atumlar'a (.' Vlo'li!S r•a tli:r~oj tc boto me ki!tc kopjC til l~!jshkri1mt qt: dl'rgoJ Madhesi~ e T1 Mbr~tr yn t:l, pt!r urjnwl c r'xcht q ' i dtlr~oj Qopull' i Vlom.s:

Kryekatundarlt Vlon~.

Te fala p e r deshirat gazmore. Wilhelmi

N. 0 . Kllc pergjegjje gazrnon: populi' i Vlori:s c ka pritun si kurdohcrc me ~a:> tt: math duk~ t urur, Rrotti! M. e T . Mbre­ti yn~'

Lajme zyrtare e Adntinistrates se Postes Administ:~ta c Po t~s e Telegra ft! ve vari njc lnjm~ zyrtnri!

ku shi!non se per kujtim tl! diti.!s si.! ardhJeS tc Mbret il, nxori b500 c;~rl' timhrttsh me shtamp!!n mi to: 7 Mars, 1467 Rrofli! Mbreli. 1914

Keto 11mhra si dhe kart-po talt:l llo H! shitcn qc mi: 7 Mars ( . r.) gjer me 15 It kcl! Ml! pnstaj nukl! do te shiten. Timbrat do munt te rekllamohen vetlm gjer nt! lunt te Marsil, pasmj ..,· do ti: ken!! vlefte. Andaj gj.:,· at' here nta ql! kani! kt!to timbra dhe duan t'1 nJI!rojnc me tt' tje·1t te n•at, duhl't t'l' hl!j­nl: lcl!tl! gjer n!! funt tt Marsit, se pa~taj s' pranohcn

Pt;r kalemin e Miss E . Durhamit

z. M idha/ Fraslllri no dha k€/a sptrgime rnt kalcmin e florin)te qi do I' 1 epeli! sl digjuarfs filoshqiplare, Zonji!s Edithe Durham, clhe pfr ti! cilim po mblldhcn nga njii dhjeti!sh pi!r njt1i.

Kalcmin e porosifme nP Amerlkf, njl ka/em II! florinjll! ql! mban mel/anin (myrcqepin) brenda; do l if kusloje afrro 1500 grosh dhe n€ lido If jttl shkmari': "Zonjt!c; Edith D•tr'nm, Shq i­p~ta rct mlrenjohi: . 1914"

"Gjer mi sol ketu ne \'lore Jane mb/cdlmn 670 dhjdlls, me ani! tf gautls ~ Pi!rlindja e Sl1qipi!rise"' le z. ;r. Cilka, oficrr Xha~,:iJ, La. Bimblt, Xa Hysejn, elj. Ngu fieri no ertlmt 122 dlllje­ti!se nif £/basan I!Jf'r dilen qe dol/a, d-m-1/1. dy javi! mf pare i· shtn mbltdhurl 720 dhjclise.

Po e sllihnl sa duhen akoma sluulli' meleltkl! ql ti nbusl11:le sumo. £.••;111: nevJjf qe nl ~do qy/el, si Shkodrl. Bcral, Durri!s elf, e/j. si cdhe kolonili! sllqtpetare t' Amrrlkesl', te Rumanisl!, Eg;yp­tesf, Bulgarisi!. Tyrqisi. li pirpi ftn l pa (~. E kemi thi!ni• sr rdiJ dugim If hoi/ash tblflel tl kell! d '1e Its/en l' mllhmt'f 1rl'vet.

Adrl'~a pi'r nclilt•rwl eshl~ z. Taqi Ouda, Spicer, £/ 'Jason "

Atdhesia e nje dja1it HistorU! e vogl!l

Asht njii llitto rl~ e bukur c c l.lhim~>huu. njl? hb tone qi! ni: pak fjall\ ka me JU ~faqts t;i ltas z~mren e njl! lljalit t:! m1t1un nc dashunic t' atdheut.

Nt! njc qytct tc Shqipl!nics, s' ka shumc kohi!, j c•ote nJc l.ljall i vogel qc s' kishte m~ leper sc katermbhet 'jell e quhej Lck Gjini. Qyshi! ni! voglii! prindja paten shum nt! kuj­dcs ti! rrltunit ~ dj;1lit, c u-munduen me i ushqye mende c zcmcr m~ msim~ tc mira l' te dohihhme p~r jete. C ~;uan nl! shkolll! me kohl?, por. pas!! njohtimevc ttl nevojshme qt: i cpte msuesi prindja nuk pusho1 me e past.! nl! lwjdes gjithnj~ ~dhe ni! shtcpii! me c qortue, me i dhnne kshille t' urta e me ~ pajue me nje mirl!shkrim (cdukation) tl! ndercshmi!, tue kry detyrct qc ka ndaj fi~mit!n e tue pcrkrah~ ni! kctl! ml!ndyr.! ellhe vcpren c tart\! ti! msuesit. Djali tregonte, nji! dashunie ti! madhc c njc dlShi­re ti! gjalle per me xane; vt:nd i mfl i kandshl!m per ti! ish­It> shlcolla; koha rna e pelqycshme ishlt! koha le msimit, kuer rnsues1 i diftote c;a e sa s!nde tl.l rcja e te hukura; c ptrparime l rytet e mira ti! djalit, pertrishtn , pcrditt! t' ma !l:pi.1r, shpresa t' amln e ngushllime nd~r zemra ti! prrndi!\•e e ti: msutsit.

Emenim i Kolonelit z . Thotnpson si Krye­g uvernor i prefekturavet Jugore

Me ~zim ti' mtflt l 1jllli1roJmi! 1 r cmi1nimw r Kollonl'ftl : . Thampsrm, njeril nga ti1 Jill! it H Jf!.t ufa ·• ' :uni .tllore qt7 erdln1 nl Sltqipcnif, si qcvcritar' i pi!rgjtlhs:. : ' • . ~ .: .. ' , J PJ lirohrn.

DJ If !shim f(l hidhfmur / •Jfl sikur •. , J ri'nt I I 'ilfi'. f'i jc· prj nje /i! ltuaji diu jo Shqip(lfari.

Po per KoiJIIl't z. Thompson, pu11a eshl krejl e ndrysw Kur kujlojme sMrbimcl e ft t~ f!fl'rmt'sotmc:, akliv1feni! qi! rt ifeu ni! kolu!n e rret/unut ust1:t rm '<, kur kujtojme daslwrin e sipi'r -Sitq•­petarll! qf ku pi'r Sqipenil'n . s' mundtm te flasim tjati!r •·c~ ~~ bas!tkf me gezimin e mat11 ql> ndJf'Jmf per emimtmm r II} It' shlor mf dill' uralat e kfltje/l/,/ ,. orwl.

jemi Iii sif!urtur qi• nl! krye, se mini! rega'ltm e zotms S< IIJ. st! shpl'jl f ka pu II' m'Jri'/flm ll pt.Jju, tteli!siu, tllle lumlerimi n! afo vise.

L e tre nga Fieri Ficr M1r:.- Me ~~zim tc mnt:1 presin darki!n c I Mat

puni!toret nil Evrop!:; tn t' frlkl1 tl: marlin~ prt'Slll tn•grtar~t Shqipf­ri~ uarki:n c I Maroiil.

J nm ne Fier. 0 )ith l>ota :tslrt nl' IIJl' li!Vi7 jL· l'dhe nji.l wit)~ pa uurim vi:shtrohtt. Pyc!'. Me thane sc dugjanct c Ficrit zun t po shtoheu. U shtuan sa- nga 20 lrra ni! vit 50, lira u shtua q. ra e nje dyqjani t i cili. po tc thuash nuk ben me leper :,c 50 lira. Shkaku llsht sc n.! tre,:tl!t:lr qt.! a;!ll mpsuar ml! nJi! dyqJan s'munt t' 1 bere si 1 1ki'l my:,httria. Vc~; k~s:Jj dyqjand ne ricr jane tl! pakta cdhc kct;! v t nrdhi!n rninft djcma ngn Amcrikn, t~ ciiiH lypin dyqant!. Si r; · diet I tllr tn•gu I Fierit t'clhe dyqjanrt r ti jani! U! Ymer pnshc \ 'irionit. Vmcr pasha si cili administrat ka edhe nii t;eshtrcn c sllt.:sav~t t~ dyq anevet UJc m?gull:

Si tc ~ohko i 15 Shkurt nuk munt I' .1 l~3h dyqjani; por lrt pnsti! njcri per H! shtnar, 11111111 hi shtnni1c qi1an sjer mi! ora 12 tl! darki!s ditcn ~ funJit tC S t'<un it. J(C:ti! vit p..tua u ndr} shua Shtcs1 u pran.n l' J h~ ditJ 1 c j>l i IJ ,\hr.;it.

O]cr ne oren qc p > shkruanjt! sum tregl!tarc jane mdlcdhur ne pallat tc Vmcr pashe" c.l't • p shtoin·•. Pandehet se ki!te vit qi­rat e YQJ<Ineve• te rierit 111 :>ht H!n qi! u,;a lly mijt.! lira, tc ven tre miji! l' rut: te,li!r. Mbrcuic tregi.' nr2t c kctushmc l>cne cdhe nij\. •e­legraf Yrner p1shc: m! D.1rrc,, me tc cilin i thane se sthe en nuk ~ pranoiut: p 1' or::, 1 '2 II! l1 11 l<i!5, si k1 qi!ni! zakoni nga htra nl! F1 t!r; por, n~a 0 .1r·•s. s1 1<1.), arll :ti pergjgJj1 se shtesa pra-

Nji! diU!. Leka tek duel prej l! shkollet, u-duk shumt! ml i gwes'1":m se t'cr.1 hl·ri' fytyra IC giith i ncnqeshtt:, syet I xi­xi l oj~>h i t: tfcqt:shin vert .ti.! nji! lnrci! tC madhc qe mbantc '' m .'1 1l1t, m' nt t;..., t~ ::t ra c tii. I sh'<r~ti dja!c, c ndii:te vehk• tt! lumt.l 1 pse i kishtc rae ne dorc fytym e Mbrctit ti! Shq:pP. nii!s, nJ.: fytyri! e v )gel e Skanllerbeut, e zemra e tlj gi!zote, gt'­zotc per Skand •rbei!n, per crOJtll m:\ ti.! nnth t' Atdheut, per Al qc dcsht per stt!prit ~hqip~nien c qi! per Tt: s' kursei !:Jat as jete.

Non:.~ s' jce gjalle - o At '1 yni.: -, qc, kujtimi i yt am gjall i: glilhnji! ndcr Lcmra t' ona t ne menlle t' one, tisht gjalli nder 1emra t' nna p 1rsi k 1jtiml i primli:~>. cdht ma leper. p~ Ti, jee Ali nu'l i dashuni i ti.1 gltt'l S!1qipcta rve. Mjafton qf H kujtojmti ~mnrn t' and, qe hqrpt!t1ret t~ ndihen ma fort vllazta nc rn cs tc tyn e; mjart·> 1 qli t • kuJIOJmt! trim'liet e luftat c tua qi! bijt c tuc tU nllipti! n i! dashrnic rnA tii gjall\! p t:r Atdh~m

Por na. sot qe gi!Lojml! nt lirii! qc kcmt dishrue lash sa vjelt , :,ut qc shohirn Oamurin t' one tue u-puhjclll! ltrisht ncprr vise t' Atllhtut ti! lln,Jrun, nnrnlierni m~ menhue per ajarct (h!­ros) e ShqipPniP-;, mund~mi rnc kujtut, me uashun e me ndl'flt em nat e tyne, por :~j dj:~ll1 i rnjcre qil j~:Hlte nder ato lcohi! t'~rr· ta per venct t' oni! JO, s' mujte me m~ndue kui!rdohere ashtu sl rncndojn1~ nn, s' muJh: me loti! ~1ltas ~Jka ndlete e m~ ~faq~ li­shiret c gtzimct c z~mcrs: nuk ishtc i liri!, nuk kishte lrn~ n~ m~ndimt: c nder fjnlc. .

L~ka, pra, tck duel prcjC shkolle.t mner rrugcn drcjtc 111t shkne nll shti!pli!. gjith i ki?nnqun, {uc ruejt~ me nJt! ltujdcs II

Page 5: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

5 I~ .\13r.J !!Ill

not-t kur th ht:r~. Cdhc keshtu tn:gi:lart:t akoma nuk c kln\: mbk­d'tur mcnJje·t M c.rra vesht seheraket kan bere edhc c;hkrc?'> :! rren­kimt! p~r te kuntrolli cdhc lc D tejtori P~rgjthsi!m te punt:ravet brenshmc, m'~ ti;; ciH.'n k\?rkoine nga Q_\·erria te s!t~s me metro d~u·n tt- belikut 4i.' k"\ Qi!verria ne Bishtanak, ku gjendet edhc:: oji: ndcrtl!st! mjaft I! mtr pi.!r t~ ndenjuar administrat e n~nprefek­!llr<S Ne mo; u pran Jftii: kjo th.>n sc do t'i Jeri! Qeverria tc bi:nj si cilith dyqjanc nc Bishtaoakasa ~sht ni.' mtdts shtiip1ravet. :. ~r t~ ndenjnr m>.~h1xhirc·. si mendohet Q~verria. anc.> Bishtana­kb ka mjaft dhe e per ti: ardhur sa muhaxhir It! duan. Pi:! kt!ri:! ql!!lim thoni.i se ka arrdhur ni! Vlonl! nl!nprefl!kt i Fierit Zoti Ali Asllani. G .

Sa pasha11are ka Shqip~nia 1 ra nder men/ nji kendoJiisi tl blijf statistiken e pashalla­

Jf~e ti Shqip~nil's, ttl shtudioj~ biograjien e fyne, le b(Jjl! kerki­me mbi kam)en qe kanif, II! shohf f' rylbe kane c qysh, si e ku u·asht dhane. Nga qe artlkulli llsht fort i !!JDii! e slwmi! pjesi! tt t1j rwk kanf theme/ mjajt ll forte, no kenaqemi duki boluar, kite radhe, velem emlnat e paslwflareve te Sllqipenii!s e Jwjlojme st. nje radlwa 1 kelilli do IC jetr mjafl i intercshtm pPr kcn­dojsil f one

Ntsim mt krahinal e Shqipl11ils ju1Jor.7: :-.lga Delvina, Mehmet Ali Pasha

., Gjinokastra. Halil Pasha

., Leskovilcu, Qani Pasha

.. Mesareja, Hasan Tahsin Pasha , l<olonja, Sulejman Pasha

l(olonja, Sulcjmam Pasha (qe ka qenc senator) ., Permeti, Turhan Pa ha .. Vlora. Feriu Pasha , Vtora, Neshet Pasha

Fieri, Ymer Pashi! Vrioni ., Fieri, Galip Pashl! Vrloni

Bcrali, Azis Pashl! Vrion i .. Elbasam, Aqtf Pashe

Peqini. Demir Pashe .. Tirana, Esad Pashi! Toptant

Fasil Pashe Toptani Mahmut Pashe Gjella

., Mati, Zi:l Pasha Oibra, Ah Rtza Pasha

., Oroshi, Prenk Bihdodi.! Pa:.lta

., Shkodra, Xhelal Pashe Bushati

Faq' e 5.

Letre prej Skraparitl:

Si u-festua adhje M. se T te Mbretit t' en! nc 3krapar!

f mler~em Drcjtur M .: 22(7 ,\'\:'Irs te Shtuniin qi.' ni.! m~ngjes bhin mbledhur

me mija Shqipctart' ot: n!!np:dt!kturi.' It! Skrnparil, dhe po prisnin pa durim ne zi.'mer arJhjen e M. T ti! Mbrctit tc Shqipi:!tarvet.

Po:.a qe arriti tllcgr:.m:t qalajmeronte n' h:Jr min e qelll­mc\'e dhe tedi!sniraw, populh u-mblot'l I.Jashkc ml! m.punesit ne nl!nprlfekturi:, dyke brohoritun e dukl> ki.!nduar.

Atjc mbajti fjatc ncnprckkti Z. Hajr..:din, duke treguar gc­zimin e math dhe ~porjen e tiranies e tll mjl'rimevet. Pas z. nen­prcfckt mbajti nje lutje Shqip, z. Mufti dhe pas M taftiut foli nt:­kt!mbe i drejtorit le shkolles fillore z. Hysni lsmnit Ouri.

Fest' e tc hipurit ni.' Fron It! famt:shm ti: atdheut t' one, u­krc?mtua lci?tu n~ Skrapar mt: gi?z.im e entllusjazmt! tc pa rriHy er. Troki!IIitjef e duarvet dhe z.erral Rrof•t: Mbreti yne Wilhelmi' i Par~. Rrofte Mbreteresha, RrofH! femija mbretenore-ishiu tC. pa-prcra

I urojmt: ndt:njesit e Skraparit pi!r atuhcsii:u qc rrefy en.

H.

Prej Elbasanit (Kores.,ondenc' e vec;ante e g:tzctti!')

Prefekt' i k~tushern

Mbaht:t men! mire, se dcri sa shpt!toj Elbasaui prej te kcq ave oi' e qarkonin, veprontl' lcetu c;i prefekt Z. Aqif Pasha .

I lodhem Z. Aqif Pasha thone se dha vct-veliu demicjen.

Prefekt' i ri

BAni nji! pcrshtypie te mire I' llllcnumil e Burhaaedin Beut, prefckt lci.itu. Pritej te urdh!!nonte sot ngn Lushja ku ka bujtun, dhe si duket s' ka me arri, veer sc ncsi!r.

Pcrhtrojme me ki!thiellsi!! zemre Z· e tia. llhc past kamb It: mbare I,

Gezimi i popullit per ardhie n e L . M. T. te Mbretit

As me gojl! thuhel. as me peud tregohet gawtendi qi! m.tij­ni! llauz.' i kclushi!m per ardhjen e L. M . T. ti! Mbretit t' one, til dashun .

..... ························--·-···········································································-···················· math at fytyrt:. tue e mbaJtun nl! gji a thuc se kishte njl.! gja. shum Ill ~;.mut!shme.

vogel nC! mes lc tyne e s' pushoshin lu\! pvct!! shoqishojne: G'do ti! kene be\ ky fmic? Pse e pruen kctu. Mos ka vjedhi!? Mos t~ kete there ndok~nd. Udhl!s, qi!, ndc::sset me njc shok; ndalen, flasin e shoku i

IIJ mbassi kuptoj arsyen e gi!z.imit, xue me c perqeshE. Lda nuk duron, i pcrgjegjet rrepti! e mpr )II m.;: fjah.! ti:: gjalta tH.It:- Zuc m' en t: e i • hkn:li djal!! gjindcj gjilhi!njt: me nje sicA] rim in qe kishte per ~mnjn e per eroizmt!t e Kastriotih. Tjelri qi! ti! I.Jurgul me syi' te p\!rlott!shi:!m; tru pi 1 perq~t!lcj, zemra i ki­s' ishte shqipi:!lar, por i bm 1 nje zyrtarit turk, z.uc me e rye rna tcpcr c me shke me fjal!! mll te randa Skanderbi!en _ 1 vo- shte marre trishtim e mezi merle frymc tu e ndic eren e flliqli! gji Leki! - i ndczun ne f}tyrt! - s' pushon lue f l it!, tue thane ti: vendat, tuc u-gjtli:! perpara atync fytyravc te mi!nerta, ne mes se Gjergj Kastriota njchet nc hislodi! nj~ nder lui1ari! tl! pe:rm~- mynt' nierzce ti! kqit! qc killhin vjedhi: c lye duar me gjak II! ndun, e sc emni e burrniet e ti a jane tc pavd ~kun, i! ku tohen nierit. e nderoht!n preje ti! Jtiith nierzve ti: qytdnu~.:m. M ·at f03S njl! t' ecum n-dPgjue e njt: !>hprc:. me i her!! u-

Por s' qe ma i madh se mbreli i yne - i tha shoku i tij.

1 Po, qc edhe rna i madh qe s 111m m~ i madh :.e mbreti i ugjall nt zl?mer tl! djalit. Mos u-afi!r) e koha c fO iirtmit?

Turqies - J3 priti Ltka - Skanderbeu dboJ pik sil parit turqit U hap dera e nji! :za i trash~ i roj. it u-ndii! n~a :::ihqtpi!nta e t dha lirien atdheut; atje mpmj~ me u!>ht-iena Qe, djale, sonde fh!jc si It: mund••sh me kl!t shtroje te vo-11! voglu e nder 23 lufta 1 bAn• ball~ gjtthheri! me nderi! dy Sull- g 1; nuk kem1 tjeter. tanave mfl II! rrlpct h! Perendories Otomane, Muratr It e Meh- Po ti! mjerin djalc si muntl I' a mcrtc gjumi m' at vend melit II qt: e msyshin me fuqie ti! mdhaja.

Turkoshaku i vogel u-zi!mrul!, keto fj1li!t e mrame e cgcr- t!! I merle? cuan teper c nulc uuroi mA; tek pau ujl! polis, e ndali e i tha: Si mbylli hi~ syh: gjith natcn, por m' nt sktlj ti! burgut e ky m~ shau mhretin. shkoj kohi!n tue qa e tue mendue per prlml e per sa e sa

Poti"i mner ti! mjcrin djali! e e "oi nE burg. Nl! bur~ ishin !jere !emil! ti! tirt: qe munden me dnshun scndin c tyne e me shum !Jere nie~~z.; njcr t{l kqii! q!! lci!>hin rjedhe e mbyti!, por tfaqi: kurdo nji! ndrim tt! psa~l!m pet njt!rLil e nalh<~j t' Aldheut. Le~a 1 vogl!l u-litruk Jll~ njen' :lne e me nji! f) tyri! li! pervajshi!m wshtrote rrcth • Te burgosunit u-c;uditen tue paE nj!! djall! t!! Koran~l.

Page 6: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

Faq• e 6. PERUNDJA · E SHQIP£.Nl£S . 5! 18 Mars. 1914.

F e s ta e M bretit 1 Kemi tric dt.c c n~tc qc :, • jem1 Jooht: a far~ pak tu] re­

s lui! me b ·o:•o·'c dl:te enthusiazmi! tc madhe gi!zimin qi! ndijmi! pi!r mir~-nnl i1icn c Mbretit T' oni:. per .xbritjcn e L. M. tia nt! token Arbi!nore.

Stolict l qytctctii, tc l<atundarii!s tc qeverii!s kjenl! pregnti­tem me kohl!. me dafin, me kand•le, me flamurc, dhe me Jule.

M e ti! xbri•cm mbreti yne nc Durri!s na e mbl!rrini telegra­ma, tl! cll in po e prisnin me pa durim m1jna netesh n' obor H! qeveril!s. Populli u gazmua dhe, nxanEsit e vegjl!l me flamure nl!r duarl!, kishinl! zane vende st!ri!-si!ri! si cdhe gjend~rmaria e vendet. Prefekt' i ri r.. Byrhaneddin Bej ki:ndoj telegraml!n dhe dl!ftoj r.yrtruisht t' urdhi!numit e mbretit. Gjmdja ~arti atmosferen me duar-pl!rpjckjc me brahori ti! pa pranjtura.

N' em en te Katundaril!s mbajti fjale orator' i ~mbcl r.. Dhi­mitri Paparitua c cila u-prit me ktnaqesic e trokitje duresh se gjlndjes.

Mbas z. tia foli z. llasan Muia, i cili tuj folun edhe per po­lltikl!n e sotme mbaroj ligjeratt!n e vet fort U! k' andl!shmc

Ani, ligjcroj z. Curri i CJIJ si dcfleu gi!zimin e shum~ dl! ndien gjtht! kush• pi!r ardhien e mbretit, shtoj dhc hclmin e fat­keql!sil!n qc ka shqyja e ngat e humbi pl!r kohi! tc shkurtt:n Kosovi!n e c;aml!rien Shqipl!tare. Dy shkollnrc tC vegjl!l fu nduan kl!tl! diti! me dy vjcrsha aldhesie.

T~ nl!c;~rmcn d1t' e dyt vazhdontc kremtimi tuj fillu~ me tutjen q' uba. nc kishi!t Orthodohsvet Shqipt:tare, ku u-me hual ni! gjuhf!n Shqipe.

z. j osif Haxhi M inia mbajti fjalc It! shkurU~n por plot ma­Jli!njime mbi vomn e Knstofandh1t.

Kujtoj gjithl! ato mundime II! pashoqe qll hoql!n shpirtndrit­mlt patriote, vletl!r si: Abdyl Beu, Sami Beu, Nlum Bt:u, Kristo­foridhin I. Vrctnn c I. j.

Nj~ mbledhje tjett!r e pregatJtur prcj djalcrics zemcr-kcthillt, u-mbajt sc rish ke vendi qt thuhEt Rrapi Bezistantt, e c•la fi­lloj me 7 era allaturlca e mbajt, af~:ro dy or~.

M bajU!n fjali.! z. z. Simon Shutt!riqi e Josif Haxhi M1ma. Trakitj t te duarve dhc brohoril!t e shuma i J.trisnin fjall!n

~do oratori Sot dit e tret, nxnni.!SJt shkollart' me flamurc ntr duar llhc

me kangi! kombttare shl!titen gjithi! qytetin. Nl! T abakl!t foll~n z. z. Curn dhe Athanas Floqi. z.. Floqi ~I

orator q' nsht diti mjnft bukur tl! ligjerojl! foljen e tij. Ksaj mbledhje i dha funt fJaJa e z. Fetah Cek, fjalet e te

cilit buroshin prej r.emret atdhetare, e ndezur ql! me kohl!.

T~ mjer~t fes a ! Bclaja ql! i gjel reset ku-do i gjeti dhe kctu. Ni!pun-.it-po pakica- i flakl!n me padashje, se i kishinl! kuj­

tiw nga hanko T yrqial. ... ················································ ································ Programi i Turkhan Pashes

Oazela .Frendemblat" boton njl! kuvcndlm ql! ka pasur me Turkhan Pnsh~n . i cili ka dErtaar e program! I ti} si krycmi­stl:r i Qevcrii:s Shqipl!tare do tl! jell! qi t'i ndihmojl! Mbrctiit tl! ri ndl!r II! gjitha pikl!pamjetl! me II! gjltha fuqiet dhe t' i per­krahet me bashkpunimln e tlj. Ka tht!n~ pastaj se Mbreti mun­del rna tep~r se lcurrnje tjatilr nJen tl! gJykoJc se ~· i lypset Shte­tlt Sqlpl!tat dhe ti! punohet pas nevojese.

Turkhan Pasha do U! vl!shtroji! II! deftoj l! nj~ veprin. te pa mungul!shem ne fushi!n e industries, tC jet~ ekonomike, l l! tregl!til!s e h! ari!sim1t. Turkhan Pasha ka treguar se esht I sl­gurar ql! do tl! mundm t' a forcoj l! Shtetin Shqipetar dhe t' i a pin njl! theme! tl! shl!ndosht dhe kjo do arrihet duke bl!ri! Shqi­pl!nll!n nj~ fortcsl! paqit e qyteU~rim it nt! Ballkan. Me gjithi! kun­drl!shtimet Turkhan Pasha esht I sigumar se njl! politikl! ener­gjikc, nji! r.ell te palodhshl!m e njl! ql!ndrim i patundur, jaoi! mjeti!t rnA tt! mira pl!r tl! pa ur resultatet e disheruara.

Duke kuvl!nduar pasta] me koresponhn e gazetl.!s • Ntut Ftdt Prtst" Turkhan Pasha ka thl!n l: mi ~i!shtjen e Epirit se nuk munt ti! njehin grekl!r ata ql! flasin gjuhl!n greqishle e ql! jan!! onhodhoks.

PastaJ ka fo lur per kohen kur ishte qeveritar i pcrgjithshem i Ojiritil ku Venizellos kishte nji! fare rendcsie politike! Turkhan Pasha ka kujtuar dhe marrl!dhanjet e vjetra te tija me Str~it ministrin e puneve J3Shtme II! Greqics gjer ahert kur u gjetme sl! bsh"u ne konferencen e dytl! tc Hagi!s. Mbi marrcdhl!njel ndl!r­lcombetare e ardhme m Shqipi!nii!s, Turkhan Pasha ka thl!nl! St beson qt! :lsht interesa e saje qt: te livroje marri!dhllnje sa rnA i:' mita me tl! gjilha Fuqiet qi! tt: zvillloj e t' or~anizohet me ndih­men e Europl!s. Sa pi!r marri!dhi!nje me Tu rq1t:n ni:! nje mi!ndyr~ tc posa~me lypset ql! Sh4ipl!nia tl! mbajl! paskl!taj marrl!dhl!nje miqi!sore dbe kl!jo s' ka per t~ qen' t' vi!shtirc duke pare inte rcsal e nji! pjesi!s sl! madlte tl! Shq1pem!!s.

Kabineti u-formua Kur gaze ta gjendet n~n shtyp, arrdhi

lajmi zyrtar nca Durr~si s e ministria u ­formua.

Lista Asht tam ajo q~ tregojm~ n~ f aqen e par~.

Radakda e Ga1et~s s'onl! D. Berattl, L. Nnro~i, K. Beratti e \'. Yn:­to, u-lutet t~ h1dhtnuarve vl!lla, motre e t4ni! gjini!!s I!! U! mlycrlt,

Tefa I To n Suml!s U! cllln e ndjcu PerEndld me I 14 Mars 1914, ne hkodl!r, ql! II! pol­

ltson ngushl!llimet c 'tyne tl! perzemerl.l per humbjen e madhe q'l fijel.

TELEGRAMA. Rome, 2, 13. - !':ga burriml grek thuh~t se gjcndja c Epi­

rit edhe !>'~sht ktjelluar. Po vazhdojnc fjalimet te nxehta me Zgrafon. Tribuna merr nga Ourl!si se Mbrell 1 ynl! i paska treguar

dishirin komisics sl! konlrollit qe do:1 II! permbledhe (qemrnlo c) luqiCt.

Nl! Ourl!c; ka arrijtun Loewenhtal Ministri i Austril:!s. -:- -:- - ~-

M ini tri!t shqipii tarc! Turl>an Pa~ha do te marrl! per sipcr kryesin'e punl.'rat e J3Shm~. Esad Pasha ministerin i! Jufte:,. Mekdi Bej mundet te punrave b• endme, Turtullit nuk i ~sht ndar' edhe.

-·- -~- -·-Gazetat e VJen~s thoni! se Mbreti i ync e ka shtyr per rn1

von!! udhctimin e tij iJdi!r kryeqytttet me qen~ qi! l!sht tnevoja U! gJJndet ni! Shqipl!nil! per t l! rorsunr gjendjen e mbrend!!!;hme.

-..·- -.. :- ~-

Turkhan Pa~ha arrijti ni! Durl!s m<> v:~porin Almusa ku vajti Esadi pi!r t'a pershendetur. Arrijti dhc Emzot Sereqi e abati Oo~i per faqt!sonje:, i kleril te Shkotlres.

-:- -:- -·-Mbreti bashk me sundJmtariet u ndoll nl! Tedtum q u tha

nl! ki~hen katolike. -:- -:- -.-

Misia tregetare italjane nrrijti nl! Shkoder tlhe do t!! veje nl! Dures.

-:- -:- -:-Traktati turko-serb u ni!nshkrua. Stefanov1~ i u em~nua mini­

ster Serbil!s nl! Stamboll.

Zedh~nie

Ml'! 2 tl! Marslt, humba dy vulat e mljn, ql! kendOJnl!, nj(!na, Sj1d Vl!­ligjirddio e, tjalrd, St:jld VeiL <;do e Shkruar q4! t! jell! sh~nuar me keto Y"ula nga 2 Mar.. e ti:hu, nuk njlhet prej me1e.

Yell ~epratf.

Nj~ ~pallje e Pollci~s. Nl pollcll! ndohet nJI! shkop (b1ton) me kok!! te ArRJenlt dhe of

maj! Ira nj! rrip. Ay qe e ka humbur te I I! vej!! nl! ~yr!! tl! Poltclt'l dhe ta mar!.

Page 7: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

fa~· e 7.

r;;J 1.!.!1

r;;J 1.!.!1

r;;J 1.!.!1

l'ii1 l!.!J

G. DE BELLIS di Sav.

PERHINDJA E SHQI P~NSII.l.

VI L LAN 0 VA D I CAST E.L LAN A - 8 A R I

1 ta I i e Villanova - Vene ne butila

Shampanje Vena pon i I iqori

Kon jak - h iqora

--··--Shites I oborreve mbretenore te Italies, Spanjes, Portogalies, QumanU~s, Ser•

=========::;:::::=====================tl bies, Prusies, te mbledbjes te Uordbeve edhe i komunave te lngliteres.

Vent • 1 mbajtur per botimet

e shtepies tregetore

CARLO ERBA r--·--·--·-- ---""' j PRODHIME QIMlKE ~ \.. ____________ ----'

MILANO

Per botime ne Perfindja e Sllqipt!nii!s drejtoht

te Drejtoria e Shoq~nies ltalo Shqipetare ne Rom~, Via f lav1a N r. 6.

Page 8: Perlindja e Shqipenies Viti II 1914 No19 - Galabri: Një arkiv ... jone dhe e t r ash:!gimeta..-vet tanc, do te jete gjfhmon te kerkuaret e fatbardhesise te kombit me gjith fuqit tona

faq·e 8. PFRLil\Dj A E SHQIP~I~ - 5118 Mars, 1~1 4

------------- -----------------------

r(\\\\\IE STR~ -- .· ~y TONI CO DIGESTIVO .~4 : .. ,• ·. .. . ~

CASA fORtiiTIUCE D I T TA

w GliiSiPPEO AL . ERTI LL.AAt:r'it~~ D rTAUA D o Do Do D o BEN EVENTD

fRHIHA HADRE

,-------~ . I I L I QOR • I STREGA l I qi! ban te Ll,.,t:cshpejt haja J 1

e forcon trupin t

I Sbl!~ia lre~elore 6. AbBfRll I 'I = BENEVENTO = I

prcj tc cillt blc edhe

lt\adhcria c Tync Kral'l Ita lies

I c Kralcsba Ndnc I • • "----------·-j

SHOQERIA ITALO- SHQIPETARE

per tregetie e lundrim

Shoqeria Italo-Shqipetare, duke patur ndere .y' duhet per t e ngrohur shtf;piet, per t e prure n'ode

te perfaqesoje, rna te parat dhe rna te shenuar at ere te paqme, per te bere gjelle, per te tare e

shtepi tregl!tore e fabrika italjane, munt t' i pergji- per U! spastruar e per tl! tenur Te pira - Sende

gjet dhe te mbushe ~· do kerkim dhe munt te sjel le spicerie Tesha a takame hekuri sa~ma a plumb­

mal lin qe shenohct md poshte, nga cilesia md e the Brumera per ushqim Patate - Noshtra

mire e me .ymime fort te aresyeshme: a bima e farera - Prodhime qimikore (domethane

Uje minerale - Anne - Sende te hek urta ital. prodotti chimici) - Livando Oris - Sende

me zmall per siper - Tesha shtepie - Linja per te krypura Veg la per t e matur token - M endaf

burra - Gjalpe - Ketqere e ciment Karte she Trafilerie e Punt~r :c (sende te qendisme

stolie - Kartu.y me katran - Dyll te kuq -- Goz- e te thurme) Vc::.! - Vermouths.

hda a perona - Kolle - Bakalleke Konserva

per ushqim - jamulli~ (levenxa leshi) - Lekurena Per lajt!time e per komision te pyese

- Barrna Mjell Vegla (hallata) prej hekuri seicili ne a gjenciet e shoqenies Italo•

- Penj e pelhura - Penj e ptHhura prej kanepe Shqipeta re ne Vlone, ne Dures e ne

e liri - Penj e pelhura prej pambuku - Djath@ra Shkoder ose te Drejtaria e pergjithme

- Gjlth far@ sende ushqlmi - Mellan - Ojith ni! Rome, Via Flavia N. 6.

Per botime ne Perlindja e Shqipenies drejtohi

te Drejtoria e SboqenU~s Italc-Sbqipetare ne Rome, Via Flavia, Nr. 6.

Shtyp~shkrojl\ e Sh teti l Sbqypf·Ar - \ LO•t .