phan tich ket qua ho hap ky

PHÂN TÍCH HÔ HẤP KÝ

Báo cáo viên: ThS Lê Khắc BảoĐại học Y Dược – TPHCM

A. Phân tich gian đô: 1. Chât lương gian đô: châp nhân đươc/ lâp lai đươc

2. Hinh anh gian đô “gơi y”

B. Phân tich tri sô: 1. So sanh vơi tri sô tham khao trong dân sô

2. So sanh vơi tri sô cua chinh bênh nhân “nêu co”

3. So sanh vơi tri sô “ky vong” cua bênh ly

C. Phân tich kêt quả kêt hợp lâm sang:1. Câu hoi lâm sang khi chi đinh hô hâp ky

2. Xac suât tiên nghiêm & hâu nghiêm sau hô hâp ky

Matthew J. Hegewald, Robert O. Crapo. Pulmonary Function Testing. Murray & Nadel’s Textbook of Respiratory Medicine. 2010; vol 1; 522 – 553.

Tiêu chuân châp nhân được

(1) Khơi đâu tôt: Thê tich ngoai suy < 5% FVC hoăc 150 ml

(2) Kêt thuc tôt: Thơi gian thơ ra > 6s (> 10 tuôi); > 3s (< 10 tuôi); hay đương

thơ ra co binh nguyên > 1 s

(3) Không co cac lôi ky thuât khac:

Ho trong giây đâu tiên khi thơ ra

Đong năp thanh môn

Găng sưc không liên tuc

Kêt thuc thơ ra sơm

Hơ khi qua miêng

Ông ngâm bi tăc khi đang thơ ra

Tiêu chuân lâp lại được (sau khi đat tiêu chuân châp nhân đươc)

(4) Sai biêt giưa hai FVC lơn nhât ≤ 150 ml

(5) Sai biêt giưa hai FEV1 lơn nhât ≤ 150 ml

GIAN ĐÔ CO CHẤT LƯƠNG KHÔNG ?

Murray & Nadel’s Textbook of Respiratory Medicine. 2010; vol 1; 522 – 553.

A. PHÂN TÍCH GIAN ĐÔ

Matthew J. Hegewald, Robert O. Crapo. Murray & Nadel’s Textbook of Respiratory Medicine. 2010; vol 1; 522 – 553.

Gian đô thê tich – thơi gian không châp nhân đươc: khơi đâu không tôt

Gian đô lưu lương – thê tich không châp nhân đươc: khơi đâu không tôt

GIAN ĐÔ CO KHƠI ĐÂU TÔT KHÔNG ?



Gian đô thê tich – thơi gian không châp nhân đươc: kêt thuc không tôt

GIAN ĐÔ CO KÊT THUC TÔT KHÔNG ?



Gian đô thê tich – thơi gian không châp nhân đươc: Ho trong thi thơ ra:

Gian đô lưu lương – thê tich không châp nhân đươc: Ho trong thi thơ ra:

ATS. Standardisation of Spirometry. Am J Rcspir Crit Care Med 1995; Vol 152; 1107-1136.

CO HO, ĐĂC BIÊT TRONG GIÂY ĐÂU TIÊN KHÔNG ?



Gian đô thê tich – thơi gian không châp nhân đươc: đong năp thanh môn

Gian đô lưu lương – thê tich không châp nhân đươc: đong năp thanh môn


CO ĐONG NĂP THANH MÔN KHÔNG ?


Gian đô thê tich – thơi gian không châp nhân đươc: găng sưc không liên tuc va kêt thuc sơm

Gian đô lưu lương – thê tich không châp nhân đươc: găng sưc không liên tuc va kêt thuc sơm


CO GĂNG SƯC KHÔNG LIÊN TUC – KÊT THUC SƠM ?



Gian đô thê tich – thơi gian không châp nhân đươc: Hơ khi qua miêng

Gian đô lưu lương – thê tich không châp nhân đươc: Hơ khi qua miêng


CO HƠ KHÍ QUA MIÊNG KHÔNG ?



Gian đô thê tich – thơi gian không châp nhân đươc: Ông ngâm bi tăc do răng gia

Gian đô lưu lương – thê tich không châp nhân đươc: Ông ngâm bi tăc do lươi chen

ÔNG NGÂM CO BI TĂC KHÔNG ?


Gian đô thê tich – thơi gian không lâp lai đươc

Gian đô lưu lương – thê tich không châp nhân đươc

ATS. Standardisation of Spirometry. AJRCCM 1995; Vol 152; 1107-1136.

GIAN ĐÔ CO LÂP LAI ĐƯƠC KHÔNG ?


Tăc nghen thay đôi đương hô hâp trên trong lông ngưc

M.R. Miller, J. Hankinson, V. Brusasco. Standardisation of spirometry. ERJ 2005; 26: 319–338.

GIAN ĐÔ CO “GƠI Ý” BÊNH GI KHÔNG ?

Tăc nghen thay đôi đương hô hâp trên ngoai lông ngưc

Tăc nghen cô đinh đương hô hâp trên

1. Tâm quan trong không kem qui trinh lam TDCNHH

2. Phương trinh tham chiêu đươc xây dưng dưa vao

nghiên cưu trên cơ mâu lơn cua dân sô binh thương

3. Thông sô then chôt:– Ngương gia tri binh thương

– Giơi han dươi cua binh thương

– Giơi han trên cua binh thương


B. PHÂN TÍCH TRI SÔ

XAC ĐINH TRI SÔ THAM KHAO

Nghiên cưu tim tri sô tham khao phai thoa man:

1. Đăc điêm dân sô hoc cua mâu (giơi, tuôi, chiêu cao,

cân năng, chung tôc) tương đông dân sô bênh nhân

2. Chât lương thưc hiên TDCNHH phai rât cao

3. Cơ mâu phai đu lơn

Khi sư dung phương trinh tham chiêu:

4. Sư dung LLN va ULN, không dung chi sô cô đinh

5. Không ngoai suy ra ngoai khoang tuôi đươc bao cao



CHON BÔ TRI SÔ THAM KHAO NAO ?


Giơi hạn dươi (LLN); Giơi hạn trên (ULN)

cua binh thương

Vân dung LLN - ULN vao tinh toán xác suât

hâu nghiêm


Đinh nghia thê nao la “binh thương” ?

Vân dung đinh nghia binh thương tinh toán xác suât hâu nghiêm

Pellegrino R, Viegi G, Brusasco V, et al. Eur Respir J 2005; 26:948-968.


SO SANH VƠI TRI SÔ “KY VONG”

1. Phân tich hô hâp ky tach rơi lâm sang sai lâm

nghiêm trong !!! (dương tinh gia cao đên 24% !)

2. Kêt qua hô hâp ky xac suât hâu nghiêm cua môt

bênh dưa trên đanh gia xac suât tiên nghiêm bênh đo

3. Xac suât tiên nghiêm cua hen dưa vao phân tich– Triêu chưng lâm sang: bênh sư, tiên căn, kham

– Triêu chưng cân lâm sang khac: hinh anh hoc, .v.v.


C. PHÂN TÍCH KÊT QUA TRONG BÔI CANH LÂM SANG

PHÂN TÍCH KÊT QUA TEST KÍCH THÍCH PHÊ QUAN CHÂN ĐOAN HEN

Crapo RO et al: Guidelines for methacholine and exercise challenge testing - 1999. Am J Respir Crit Care Med 2000; 161:309-329.

ƯNG DUNG HÔ HẤP KÝ TRONG CHÂN ĐOAN HEN & COPD

1. Phai đoc hinh anh gian đô co chât lương không

2. So sanh tri sô đo đươc vơi – Giơi han dươi cua binh thương (LLN), cang thâp xa LLN đô

chinh xac trong chân đoan cang cao

– Gia tri cua chinh bênh nhân đo nêu co

3. Phân tich trong bôi canh lâm sang– Kha năng Hen/COPD cao HHK (-) không vôi D (-)

– Kha năng Hen/COPD thâp HHK(+) không vôi D (+)

La tiêu chuân chân đoan hen:

– Viêm đương thơ

– Triêu chưng lâm sang: ho, kho thơ, kho khe, năng ngưc

– Triêu chưng cân lâm sang: tăc nghen luông khi

Đăc điêm tăc nghen luông khi / hen:

– Phuc hôi tư nhiên hoăc sau điêu tri

– Biên đôi theo thơi gian va tac nhân kich thich

Công cu đo lương: Hô hâp ky & lưu lương đinh ky

TĂC NGHEN LUÔNG KHÍ / HEN

Chưng minh đương thơ trong hen co tinh chât:

– Tăc nghen thay đôi theo thơi gian

– Tăng phan ưng tinh

– Viêm man tinh ưu thê tê bao đa nhân ai toan

Công cu đo lương:

– Hô hâp ky + Test gian/ kich thich phê quan

– Hô hâp ky theo doi theo thơi gian ± điêu tri

– Lưu lương đinh ky theo doi theo thơi gian

– Đêm sô tê bao ai toan trong đam/ NO hơi thơ ra

QUI TRINH CHÂN ĐOAN HEN

BƯƠC 1: HÔ HẤP KÝ + TEST GPQ

FEV1/FVC < LLNVa Test GPQ (+)

FEV1/FVC > LLNHoăc Test GPQ (–)

Bênh canh HEN (+)

Bênh canh HEN (-)

Bênh canh HEN (+)

Bênh canh HEN (-)

Chân đoan xac đinh

Sang BƯƠC 2

Chân đoan loai trư

Nghi ngơ HEN

BƯƠC 2: BIÊN THIÊN HHK / LLĐ

Điêu tri ICS 2 tuân + Lam lai HHK

Không điêu tri + theo doi PEF 2 tuân

HHK cai thiên (+)

HHK cai thiên (-)

Giao đông < 20 – 30%

Giao đông ≥ 20 – 30%


Sang BƯƠC 3


Nghi ngơ HEN

BƯƠC 3A: PHAN ƯNG TÍNH PHÊ QUAN

Methacoline test(–) Methacoline test (+)

Eosinophile /đam ≥ 3%

Eosinophile / đam < 1%

Xac đinh HEN

VPQ Eo không hen

Loai trư HEN

Bênh canh HEN (+)

HHK (–)

BƯƠC 3B: PHAN ƯNG VIÊM PHÊ QUAN

Eosinophile/ đam < 1%

Eosinophile / đam ≥ 3%

Loai trư HEN

Xac đinh HEN

COPD

Bênh canh HEN (–)

HHK (+)

Gian PQ Lao PQ

La tiêu chuân vang chân đoan COPD:

– Tiên căn hut thuôc la hay tiêp xuc chât ô nhiễm, đôc hai

– Ho keo dai, kho thơ găng sưc năng dân theo thơi gian

– Tăc nghen luông khi không phuc hôi hoan toan năng dân

Đăc điêm tăc nghen luông khi / COPD:

– Chi phuc hôi môt phân

– Năng dân theo thơi gian

Công cu đo lương: Hô hâp ky & Phê thân ky

TĂC NGHEN LUÔNG KHÍ / COPD

BƯƠC 1: HÔ HẤP KÝ + TEST GPQ

Post FEV1/FVC < LLN

Post FEV1/FVC > LLN

Bênh canh COPD (+)

Bênh canh COPD (-)


Sang BƯƠC 2

Chân đoan loai trư

Nghi ngơ COPD

CHỈ SÔ CÔ ĐINH FEV1/FVC < 70% D COPD THIÊU CHÍNH XAC

BƯƠC 2: BIÊN THIÊN HHK

Điêu tri ICS 2 tuân + Lam lai HHK nêu

nghi ngơ Hen

Không điêu tri + Tim lai HHK cũ hoăc đo lai HHK

sau 6 thang – 1 năm

HHK cai thiên (+)

HHK cai thiên (-)

HHK không xâu đi

HHK xâu dân


Sang BƯƠC 3


Nghi ngơ COPD

BƯƠC 3: TIM D KHAC GIÔNG COPD

1. Gian phê quan CT scan căt lơp mong

2. Lao phôi AFB

3. V.v

KÊT LUÂN

1. Công cu thiêt yêu chân đoan tăc nghen luông khi trong

Hen & COPD gôm HHK & Phê thân ky & LLĐ ky

2. Qui trinh phân tich HHK gôm ba bươc:

• Đanh gia chât lương gian đô

• So sanh tri sô vơi tri sô tham khao va vơi chinh bênh nhân

• Phân tich HHK trong bênh canh lâm sang

2. 3 bươc sư dung HHK va LLĐ ky trong Hen & COPD:

• HHK, LLĐ ky co test gian phê quan

• Theo doi biên thiên HHK va LLĐ ky theo thơi gian

• Trăc nghiêm kich thich phê quan & đêm Eosinophil / đam

phan tich ket qua ho hap ky

Education