PITANJA IZ INŽENJERSKE EKONOMIJE

1. Koji su pokazatelji proizvodnje građevina?2. Opisatiosnovne odredbe ugovora!3. Opisati sadržaj, način vođenja i korišćenje gradilišne dokumentacije!4. Dati obrazloženje investicionog programa!5. Šta je studija opravdanosti i navesti šta sadrži?6. Opisati način naplate putem beskamatnog avansa!7. Šta je ugovaranje po Fidic-u?8. Šta su opšti i posebni uslovi ugovaranja?9. Šta je kalkulativni faktor?10. Šta je predmjer radova, a šta predračun radova?11. Šta sardrži proizvodna vrijednost objekta?12. Kako se određuje proizvodna vrijednost objekta?13. Navesti strukturu cijene objekta!14. Šta je investicioni program, a šta troškovi uređenja građ. zemljišta?15. Šta obuhvataju troškovi pripremanja građ. zemljišta?16. Šta obuhvataju troškovi opreme građ. zemljišta?17. Šta su prosječne norme u građevinarstvu?18. Šta su finansijske granice, navesti neke od njih?19. Šta je garantni rok?20. Navedite načine naplate izvedenih radova!21. Opišite obračun razlike u cijeni kliznom skalom!22. Šta je biznis plan?23. Šta je finansijski plan?24. Šta je cash flow?25. Na koji način se određuje jedinična cijena za naknadne radove?

Navedite načine ugovaranja u našoj praksi! Koji su pokazatelji proizvodnje građevinja?Pokazetelji proizvodnje su:-produktivnost – količnik količine ostvarenog proizvoda Q i utroška snage L, P=Q/L, to je čist

tehnički pokazatelj;-ekonomičnost – količnik ostvarene vrijednosti proizvodnje V i utrošenih vrijednosti T, odnosno

troškova: E=V/T. To je vrijednost obima troškova za predmetnu proizvodnju. Vrijednost E≥1; u slučaju ako se postigne samo proizvodna vrijednost E=1.

-rentabilnost – količnik dohotka D i sredstava angažovanih u proizvodnji S, R=D/S. To je čisto finansijski pokazatelj. To je mjera koliko dobiti je ostvareno na uloženi kapital.

Opisati osnovne odredbe ugovora!Osnovne odredbe ugovora su:-Predmet ugovora – radovi koji se ugovaraju. Predmet ugovaranja određuje koji su radovi

ugovoreni, odnosno koje usluge izvođača su obuhvaćene ugovornom cijenom. Kod ugovaranja po m2 uputno je odrediti da su ugovorenom cijenom obuhvaćeni i radovi koji nisu predviđeni projektnom dokumentacijom niti tenderom, a bez kojeg izvođenja objekat ne bi mogao da funkcionise.

-Naknadni radovi – u ove radove spadaju radovi koji nisu ugovoreni, a investitor iz nekog razloga želi da oni budu izvedeni. Da ne bi došlo do spora između ugovarača odredbama ugovora se predvidi na koji način se ormira cijena naknadnih radova.

-Višak radova – iz definicije ugovaranja p m2 izgrađene površine ovi radovi mogu da se jave u obliku više izgrađene površine nego što je projektovano. Ugovorom se de finiše višak količine koja se plaća po ugovorenoj cijeni.

-Nepredviđeni radovi – su radovi koji predviđeni projektom, a moraju da se izvedu da bi objekat mogao da funkcioniše. Kod ugovaranja po m2 mogu se uračunati u ugovorenu cijenu, a kod ugovaranja po jedinici mjere mora se ustanoviti mehanizam određivanja njihove cijene.

-Cijena – koja se ugovori rezultat je revidovane i usvojene cijene iz ponude izvođača, bilo da je ponuda usvojena na licitaciji ili direktnom pogodbom.

Opisati sadržaj, način vođenja i korišćenje gradilišne dokumentacije!Gradilišnu dokumentaciju čine:Građ. knjiga, građ. dnevnik, kompletna projektna dokumentacija dopunjena izvođačkom

dokumentacijom, operativni dinamički plan realizacije radova, plan radne snage i materijala, kopija ugovora o izgradnji objekta, evidencija prisustva radnika na poslu, knjiga građ. inspekcije, elaborat zaštite na radu, knjiga interne kontrole, odobrenje za izgradnju, projekat tehnologije izvođenja radova, projekat betona i organizaciona šema gradilišta sa saglasnostima na priključke...

Dati obrazloženje investicionog programa!Investicioni program, kojim se praktično analizira i sračunava cijena objekta jednog projekta, po

aktuelnim propisima ne mora biti sastavni dio investiciono-tehničke dokumentacije, ali je ključni dokument za upravljanje investicijom u finansijskom pogledu. Struktura investicionog programa zavisi od tehničko-tehnoloških karaktereistika objekta,lokacije na kojoj se gradi i propisa koji se obavezuju na regulsanje naknada za: gradsko zemljište, obezbjeđenje el. energije, daljinskog grijanja i telefonskog priključka. Vrijednosti pojedinih komponeneti zavisi od tržišnih uslova i iznosa paticipacija koje propisuje lokalna samouprava.

Šta je studija opravdanosti i navesti šta sadrži?Studijom opravdanosti utvrđuje se finansijska, tržišna, ekonomska i društvena opravdanost

izgradnje objekta za koji je izrađen idejni projekat.Studija opravdanosti sadrži sledeće tačke:1. podatke o naručiocu i autorima studije2. uvod

- cilj izrade studije- zadatak za izradu studije- osnovna dokumentacija korišćena za izradu studije

3. ciljeve i svrhu investiranja4. opis objekta5. analiza razvojnih mogućnosti investitora6. metodološke osnove izrade studije7. tehničko-tehnološko rešenje idejnog projekta8. tržišne spekte9. prostorne aspekte10. ekološke aspekte11. ekonomske aspekte12. dobiti-koristi13. finansijsku efikasnost sa ocjenom rentabilnosti i likvidnosti14. društveno-ekonomsku efikasnost15. analizu osjetljivosti i rizika investitora16. analizu izvora finansiranja, finansijskih obaveza i dinamike17. analizu organizacionih i kadrovskih mogućnosti18. zaključak o opravdanosti investicije.Opisati način naplate radova putem beskamatnog avansa!Avans znači plaćaanje unaprijed za radove koji će tek biti izvedeni. Avans se obično daje kao dio

od ukupno ugovorene vrijednosti radova radi nabavke materijala i formiranja gradilišta. Avans je po pravilu beskamatni. Interes investitora je da, davanjem avansa bez kamate, izvođaču omogući obrtna sredstva za početak izvođenja radova, a takođe da osigura fiksnost cijene, odnosno da je zaštiti od uticaja inflacije na tržištu. Izvođač je spreman da prihvati avans, za pripremne radove i nabavku materijala. Upitno je, ako se posluje na inflatornom tržištu, koliki avans racionalno izvođač može da prihvati za obezbjeđenje materijala, s obzirom na mogućnost bezbjednog skladštenja kupljeog materijala.

Šta je ugovaranje po FIDIC-u?U inostranoj praksi, u velikoj mjeris koristi dokumentacija FIDIC-a. FIDIC, francuski:

Međunarodna federacija inženjera konsultanata, osnovana 1913. godine od strane nacionlnih

udruženja nezavisnih inženjera konsultanata belgije, Francuske i Švajcarske. FIDIC-ov etički kodeks je: nepristrasnost, kompetentnost i fer konkurencija. Pored drugih aktivnosti, u svijetu najpopularnije FIDIC-ove aktivnosti su: izdanja uslova ugovaranja, pogodnih za primjenu prilikom zaključivanja međunarodnih ugovora za realizaciju investicionih projekata.

Ugovori Evropske agencije za rekonstrukciju se baziraju na FIDIC-ovim uslovima i to na na opštim i na posebnim uslovima ugovaranja. Ugovori za dodjelu radova Svjetske banke za obnovu i razvoj imaju i opšte i posebne FIDIC-ove uslove.

Šta su opšti i posebni uslovi ugovaranja?______Šta je kalkulativni faktor?Kalkulativnim faktorom su obuhvaćeni svi prateći troškovi proizvodnje, koji nisu uključeni u

kalkulaciju cijene pozicije gređevinskog proizvoda. U analizama cijena ovi troškovi se kalkulativnim faktorom pripisuju cijeni rada, odnosno terete cijenu rada. Oni obuhvataju sledeće troškove: materijalne troškove, troškove reprezentecije, kancelarisjski materijal, transportne usluge, poštanske troškove, razne takse i dažbine, naknade za bolovanje zaposlenih, itd.

Kalkulativni faktor F predstavlja vrijednost kojom treba pomnožiti bruto zarade proizvodnih radnika, da bi se u analizi cijene pozicije radova (ili svih radova za objekat) uračunati svi prateći troškovi. Uobičajeno je da se F određuje na nivou cijelog preduzeća, a može i za pojedina (naročito veća) gradilišta.

Šta je predmjer radova a šta predračun radova?U predmjeru su obračunate ukupne količine radova predviđenih tehničkom dokumentacijom –

glavnim projektom za određeni građevinski objekat. Predmjer se formira na osnovu grafičke dokumentacije u projektu – crteža sa definisanim dimenzijama i oznakama materijala/sklopova ili dijelova od kojih se sastoji objekat. Predračunom radova određuje se predračunska vrijednost građenja, odnosno proizvodna cijena građenja objekta, koja se sastoji od cijene grubih građevinskih, građevinskinsko – zanatskih i instalaterskih radova. Proizvodna vrijednost građevinskog objekta, ukupna cijena obuhvata, osim cijene građenja i vrijednost participacija, pripremanja i opremanja lokacije i radova na infrastrukturi.

Šta sadrži proizvodna vrijednost objekta?Osim cijene izvođenja radova, u cijenu izgrađenog objekta ulaze i troškovi:-naknade za uređenje gradskog građevinskog zemljišta-naknade za obezbijeđenje el. energije, daljinskog grijanja i telefonskog saobraćaja-troškovi pripremanja lokacije-troškovi opremanja lokacije-troškovi izrade i ovjere tehničke dokumentacije i -ostali prateći troškoviKako se određuje proizvodna vrijednost objekta?Formiranje i prilagođavanje ulaznih podataka je veoma značajno u proceduri izrade investicionog

programa, budući da cijene pojedinih komponenata investicionog programa nisu date u formi jedinice mjere koja je izabrana kao reprezent cijene objekta. Napr. jedinična cijena participacije za priključenje na el. mrežu i uvođenje telefonskog priključka ugovara se prema korisničkoj jedinici (stan ili poslovni prostor), na infrastrukturnim objektima se obračunavaju po jedinici mjere tih radova. Sve ove cijene je potrebno svesti tako da se u izlaznim podacima dobijaju cijene po jedinici mjere objekta – m2 korisne površine.

Navesti strukturu cijene objekta!Strukturu cijene jednog objekta čine:A. najnade jevnim preduzećima za uređenje građevinskog zemljištaB. troškovi pripreme izgradnje infrastrukture i objekta na lokaciji na kojoj se gradi objekatC. troškovi izgradnje infrastrukturnih objekata na lokacijiD. troškovi pripreme i izgradnje objektaE. ostali (prateći) troškovi.Šta je investicioni plan a šta troškovi uređenja građevinskog zemljišta?

Investicioni program, kojim se praktično analizira i sračunava cijena jednog projekta, po aktuelnim propisima ne mora biti sastavni dio investiciono-tehničke dokumentacije, ali je ključni dokument za upravljanje investiciom u finansijkom pogledu. Po dogovoru sa Direkcijom za građevinsko zemljište i izgradnju plaćaju se naknade za uređivanje javnog građevinskog zemljišta, što obuhvata troškove pripremanja i opremanja građevinskog zemljisšta. Naknada za uređivanje građevinskog zemljišta se obračunava i plaća po m2 korisne površine objekta čija se izgradnja predviđa planskim dokumentom sa različitom cijenom sa stambeni, odnosno za poslovni prostor.

Šta obuhvataju troškovi pripremanja građevinskog zemljišta?Pripremanje javnog građevinskog zemljišta obuhvata:-istražne radove; izradu geodetskih i drugih podloga-izradu planske i projektne dokumentacije-obavljanje imovinsko-pravnih poslova-raseljavanje-rušenje objekata koji su za to planom predviđeni-saniranje terena-izradu programa za uređivanje zemljišta i drugo.Šta su prosječne norme u građevinarstvu?Prosječne norme u građ. (tzv. Savezne): I dio- visokogradnja i transport materijala; II dio –

niskogradnja; III dio – knjiga 1: zanatski radovi i knjiga 2: instalaterski radovi.Šta su finansijske garancije i navesti neke od njih?Finansijske garancije izvođač daje investitoru u toku licitacione procedure i u toku ugovaranja

radova. Sve ove garancije sufinansijske – visina novčanih sredstava u garanciji se određuje u procentu od vrijednosti ponude. Pod garancijama se podrazumijeva pismena isprava kojom se garant obavezuje da će izvršiti plaćanje umjesto dužnika, ako dužnik to ne učini u ugovorenom roku. U konkretnom slučaju dužnik je izvođač a garant jr poslovna banka izvođača. Postoji više vrsta garancija: garancija uz ponudu, činidbena garancija, avansna garancija idr.

Šta je garantni rok?Garantni rok predstavlja jedan od posebnih uslova ugovaranja, koji se odnosi na konkretan

objekat. Ukoliko ugovorom garantni rokovi nisu precizirani, onda važe propisi u toj oblasti. Odlukom o minimalnim garantnim rokovima za pojedine vrste izgrađenih investicionih objekata, odnosno izvedenih radova na tim objektima propisani su garantni rokovi. Prema vrsti objekta propisani su minimalni garantni rokovi – od 5 godina (visoke brane, hidroelektrane, trafostanice...); od 3 godine (pruge, putevi, tornjevi rafinerije,...) i 2 godine (poslovne zgrade, obrazovne i zdravstvene institucije...).

Navedite načine naplate izvedenih radova!Način naplate izvedenih radova se definiše odredbama ugovora zaključenog između izvođača i

invetitora. Najčešće se ova naplata vrši na dva načina:-po izvršenim radovima ili-beskamatnom avansnom uplatom.Opišite obračun razlike u cijeni kliznom skalom!Razlika u cijeni je uobičajeni temin koji se korsti u građeveinarstvu da označi razliku koštanja u

različitim vremenskim presjecima, između ugovorene cijene izvođenja radova – rada i materijala, i te cijene na neki obračunski presjek. Klizna skala se termin koji, praktično, označava metod, odnosno širok dijapazon metoda kojima se proračunava razlika u cijeni. Na najširam nivou posmatrano, klizna skala treba da iskaže podatke o promjenama koje utiču na promjenu ugovorene cijene. Klizna skala predstavlja instrument koji obezbijeđuje da svi učesnici, za sve vrijeme realizacije ugovora o građenju, zadrže isti ravnopravan položaj koji su imali u vrijeme zaključenja ugovora.

Šta je biznis-plan?Smatra se da biznis planovi ne spadaju u oblast investicija jer se radi o malim sredstvima, ali se

često koriste za odobravanje kredita za ulaganje u osnovna ili obrtna sredstva. Biznis-plan se može definisati kao obrada poslovne ideje kojom se dokazuje opravdanost neke realizacije, prema uputstvu ili metodologiji kreditora. Poželjno je biznis plan raditi kao program poslovanja i finansijskoh ulaganja generalno, a ne samo kad se traži namjenski kredit.

Šta je finansijski plan?Finansijski plan se zasniva na realnim tehničko-tehnološkim pokazateljima proizvodnje.

Finansijski planovi mogu biti statički i dinamički. Ukoliko plan nema dinamički karakter – vremensku komponentu, onda se radi o statičkom planu. Tipičan statički plan je predračun radova

Ukoliko plan ima dinamički karakter – raspored novčanih sredstava ili rasursa tokom vremena, onda je to dinamički finansijski plan. Važno je da dinamika ulaganja finansijskih sredstava prati dinamiku izgradnje objekta.

Šta je „cash flow“?26. „Cash flow“ analiza prikazuje prihode i troškove i određuje da li su sredstva u gotovom

novcu dovoljna za planirano ulaganje ili mora fa se traži pozajmica ili kredit. Radi sticanja informacije o ogućnostima plasiranja finansijskih sredstava u proizvodnju ili ulaganja u investicije potrebno je klasifikovati periodične prilive i troškove, da bi se sagledalo da li je trošenje finansijskih sredstava veće nego sticanje tih sredstava u predmetnom periodu

8. Šta su opšti i posebni uslovi ugovaranja? Opšti uslovi ugovora za radove moraju se koristiti za sve ugovore o radovima koji se finansiraju po programima EU.Tekst opštih uslova se ne može menjati.U slučaju da je neku odredbu potrebno izmeniti, dopuniti ili ukinuti to se radi u Posebnim uslovimaPosebni uslovi se moraju posebno pripremati za svaki konkretan ugovorOpšti uslovi ugovora se sastoje od 66 – 69 članova koji se grupišu u određene cjeline.

16. Šta obuhvataju troškovi opremanja građevinskog zemljišta? Opremanje javnog građevinskog zemljišta obuhvata izgradnju objekata:mreže vodosnabdevanja, mreže kanalizacije, saobraćajnih površina sa kompletnom opremom,parking površina, pešačkih površina,javnih zelenih površina, kao i njihovo uređivanje sa pratećim sadržajem, i drugo

17. NormeNorme-zajednički "jezik" svih učesnika u građevinskom procesu Nastale su kako bi se regulisali svi proizvodni procesi u građevinarstvu Norma-latinska reč, znači MERILO (propis za merenje odredjenog rada) Prosečne gradjevinske norme napravljene su prema dobro organizovanom radnom mestu, prosečnom radniku koji radi pod normalnim uslovima, racionalno koristi svoje znanje, materijal, alat i mašine Podrazumeva se da je ostvaren kvalitet proizvoda kakav se zahteva u projektu i po tehničkim propisima. Primenom normi podiže se produktivnost rada, a plaćanje tog rada je prema rezultatu, tj ostvarenom učinku i kvalitetu.

25. Cijena naknadnih radova Ugovorena cijena ne obuhvaća vrijednost naknadnih radova. Cijena naknadnih radova određuje se ugovorom o izvođenju naknadnih radova.

26. Šta je proizvodna, a šta tržišna vrijednost objekta?Tržišna vrednost građevinskog objekta je određena odnosima na tržištu Proizvodna vrednost objekta je vrednost objekta koji se gradi, gde je uračunata cena izvođenja radova i ostali aktuelni troškovi U praksi, kupoprodajna vrednost građevinskog objekta na tržištu, iako u mnogome zavisi od proizvodne vrednosti, može biti jednaka, veća, ili manja od njegove proizvodne vrednosti Lokacija, kvalitet izvedenih radova, kao i funkcionalnost objekta, mogu na tržištu da povećaju ili umanje proizvodnu vrednost objekta U ovakvim slučajevima, očigledno je, da procenat amortizacije i troškovi revitalizacije umanjuju vrednost objektaPostoje metode kojima se računa tržišna vrednost građevinskog objekta.

26. Navesti načine ugovaranja u našoj praksi -po jedinici mere ugrađenog materijala Karakteristika ovog načina je da se ugovaraju jedinične cene pozicija iz predračuna radovaUgovorena ukupna cena izvođenja radova je orijentaciona, a stvarna cena se dobija po završetku radova-po m2 izgrađenog prostora Po ovom načinu se ugovara cena za m2, obično korisnog prostoraCena metra kvadratnog korisnog prostora formira se kao količnik ukupno ugovorene cene radova i projektovane površine korisnog prostora-po sistemu ''ključ u ruke'' Ugovara se cena kompletne usluge, sa uključenom cenom izrade projektne dokumentacije ili bez usluge projektovanja, od početka do završetka izgradnje objekta - predaje ključeva objekta osposobljenog za eksploataciju-parcijalno ugovaranjeKod parcijalnog ugovaranja investitor pojedine vrste radova ugovara sa različitim izvođačima

27. Šta je ugovaranje?Procena, vrednovanje ponuda i ugovaranje (u slučaju javnog nadmetanja) podrazumeva sledeće aktivnosti:komisijsko ocenjivanje, vrednovanje i rangiranje ponudapriprema nacrta izveštaja o ocenjivanju tenderapriprema i podnošenje izveštaja nadležnim organimapotpisivanje ugovora gde je to neophodno, dobijanje saglasnosti od strane finansijera

28. Šta je licitaciona dokumentacija? Licitaciona dokumentacija treba da omogući sprovođenje procedure nadmetanja u cilju izbora najpovoljnijeg izvođača radova, od ponuđača koji su učestvovali na licitacijiObaveze i prava investitora i izvođača na projektu za koji je raspisana licitacija određena su opštim uslovima ugovaranja, i posebnim uslovima ugovaranja Ove uslove propisuje investitor, a učesnici u licitaciji / ponuđači prihvataju ove uslove koji se realizuju prilikom zaključenja ugovora o izgradnji29. Šta je licitiranje? Izvođenju radova, osim projektovanja i procedura koje se tiču pripremanja lokacije, predstoji izbor izvođača radova koji se, najčešće, obavlja pozivnim ili javnim nadmetanjem, tj. sprovođenjem licitacije, odnosno tenderskom procedurom.Sprovođenje licitacije podrazumeva: organizaciju i upravljanje procesom podnošenja ponuda, iprocenu, vrednovanje ponuda i ugovaranje

30. Za koje se objekte radi studija opravdanosti? Novim Pravilnikom su utvrđeni sadržaj i obim prethodne studije opravdanosti i studije opravdanosti kao minimalni nivoi potrebni za odlučivanje o opravdanosti daljeg projektovanja i/ili izgradnje 17 vrsta objekata iz člana 89. Zakona, koji su grupisani u sledeće grupe objekata:1.Nuklearne objekte; Industrijske objekte; objekte u granicama nacionalnog parka, kulturnih dobara od nacionalnog i međunarodnog značaja i objekte u njihovoj zaštićenoj okolini i drugih zaštićenih dobara od nacionalnog i međunarodnog značaja, u skladu sa zakonom; postrojenja i uređaja za uklanjanje otpada spaljivanjem i hemijskim postupcima; objekte za proizvodnju, skladištenje i uništavanje opasnih materija i

skladištenje i uništavanje štetnih materija i otpada koji ima svojstvo opasnih materija; aerodrome za javni vazdušni saobraćaj; i mehanizovana teretna i javna putnička pristaništa.2. Objekte za proizvodnju i preradu nafte i gasa; međuregionalne i regionalne objekte vodosnabdevanja i kanalizacije, gradske sisteme za vodosnabdevanje i kanalisanje otpadnih voda, kao i postrojenja za prečišćavanje voda; magistralne i regionalne puteva, putne objekte i saobraćajne priključke na magistralne i regionalne puteve; javne železničke infrastrukture i priključke; regulacione radove na plovnim putevima i plovne kanale i brodske prevodnice koje nisu u sastavu hidroenergetskog sistema.3. Hidroelektrane; i telekomunikacione objekte u sistemima veza koji su međunarodnog i magistralnog značaja i telekomunikacione objekte koji se grade na teritoriji dve ili više opština, zaključno sa glavnim kapacitetima4. Visoke brane i akumulacije ispunjene vodom, jalovinom ili pepelom za koje je propisano tehničko osmatranje; i regulacione radove za zaštitu od velikih voda gradskih područja i ruralnih površina većih od 300 ha.

31. KapitalKapital je ekonomska vrijednost koja se ulaže u proizvodnju ili neku drugu ekonomsku djelatnost s osnovnom svrhom da se uveća, dakle da donese neku dobit U realnom obliku kaptal postoji kao sredstva za proizvodnju: mašine, oprema, postrojenja, zgrade i drugi objekti, repromaterijal, zalihe poluproizvoda, zalihe gotovih proizvoda koji nisu 3 prodati itd. Kapital u ovom obliku obi čno nazivamo realnom imovinom. U finansijskom obliku kapital postoji u raznim finansijskim instrumentima koji vlasniku (zahvaljuju ći funkciji vlasništva) donose prihod (prinos ili povrat). 4 Mogu biti u obliku štednih uloga, nov čani krediti, obveznice, akcije, komercijalni zapisi i sl.

32. Revalolizacija cijeneRevalorizacija osnovnih sredstava predstavlja svodjenje knjigovodstvene vrednosti na tržišnu vrednost. Za to svodjenje se koristi koeficjent revalorizacije po mesecima u toku godine i zbirni koeficjent na kraju poslovne godine. Koeficjent predstavlja stopu rasta cena na malo koju zvanično objavljuje zavod za statistiku. Vrši se radi obračunavanja realne amortizacije i radi utvrdjivanja dobiti.

34. Šta je građevinska knjiga, od čega se sastoji i kako se vodi?U građevinsku knjigu upisuju se točni podaci o izmjenama i količinama stvarno izvedenih radova po odgovarajućim stavkama iz troškovnika i služi kao dokaz (dokument) za obračun i naplatu radova. Po potrebi, u građevinsku knjigu ucrtavaju se i odgovarajuće skice. Građevinska knjiga je najvažniji segment u naplati izvedenih radova Kroz građevinsku knjigu radi se obračun izvedenih radova prema stavkama iz troškovnika Građevinska knjiga vodi se u jednom primjerku na način da svaka stavka iz troškovnika ima svoj zasebni list.Sve količine navedene u građevinskoj knjizi koje se naknadno ne mogu provjeravati, a ovjerio ih je nadzorni inženjer, smatraju se konačno utvrđenim količinama. Sve ispravke u građevinskoj knjizi moraju biti obostrano potpisane.Po završnom konačnom obračunu svi listovi građevinske knjige uvezuju se i predaju naručitelju. Podatke za građevinsku knjigu zajednički prikupljaju nadzorni inženjer i rukovoditelj radova

35. OBRAČUN PRIVREMENIH SITUACIJA PUTEM GRAĐEVINSKE KNJIGEOvaj način obračuna situacija se primenjuje kada su radovi ugovoreni po jedinici mere ugrađenog materijala. Građevinska knjiga se sastoji od obračunskih listova. Obračun izvedenih količina vrši se u obračunskom listu građevinske knjige na osnovu, na licu mesta, izmerenih dimenzija izvedene pozicije.Privremena situacija se popunjava na sledeći način: Opis radova po pozicijama za koje se vrši obračun u privremenoj situaciji Uz opis radova/pozicija upisuju se kumulativno izvedene količine radova Množenjem upisanih količina i jediničnih cena pozicija, dobijaju se finansijske vrednosti pozicija Vrednost privremene situacije u posmatranom obračunskom periodu dobija se oduzimanjem kumulativne vrednosti prethodne situacije od kumulativne situacije za posmatrani obračunski period

36. OBRAČUN PRIVREMENIH SITUACIJA PUTEM MATRICE NAPLATEOvaj način obračuna situacija pogodan je kada se ugovorom precizira da su ugovorenom cenom obuhvaćeni svi radovi potrebni da se objekat izgradi i privede funkciji

To znači da se ne obračunavaju ni viškovi ni manjkovi radova u odnosu na predmer radova iz ponude izvođača, koja je usvojena i verifikovana ugovoromU našoj praksi na ovaj način se obično obračunavaju radovi ugovoreni po m2 izgrađenog prostoraRadi preciznijeg određivanja procenta izvršenja, pozicije matrice mogu da se podele na više sastavnih tehnoloških aktivnosti, npr: parketarske radove moguće je podeliti na polaganje parketa, hoblovanje i lakiranjezidarske radove na zidanje i malterisanjeelektro instalacije na prvu fazu (kablovi koji se montiraju u zidove objekta), drugu fazu (elementi koji se montiraju na zidove objekta) i instalacije slabe struje (telefonske i TV instalacije

37. Avans - znači plaćanje unapred za radove koji će tek biti izvršeni. Avans se obično daje kao deo (ili procenat) od ukupno ugovorene vrednosti radova radi nabavke materijala i formiranja gradilišta. Avans je po pravilu beskamatni.POVRAĆAJ AVANSAUplaćeni avans izvođač pravda izvedenim radovima i vraća investitoru putem privremenih situacijaIzvođač vraća primljeni avans uz svaku mesečnu situaciju koja se ispostavlja po ugovorenoj dinamici naplate izvođenja radova. Avans se vraća mesečno u delovima. Ukupna vrednost ispostavljene situacije se umanjuje za iznos stvarno iskorišćenog avansa na sledeći način: Ukupan iznos avansa se podeli brojem meseci iz ugovorenog roka građenja. Svaka ispostavljena mesečna situacija se umanjuje za dobijeni iznos avansa, tako da se avans u potpunosti opravda (vrati) na kraju roka građenja

Napomena: 33 - Znaci! Xaos, 32 - Filozofski odgovoreno :D