plan-mer r43 - doortrekking ring om...

215226_Deel II-Bespreking en beoordeling milieueffecten, Revisie

Plan-MER R43 - Doortrekking Ring om Eeklo

Deel II: Bespreking en beoordeling milieueffecten

Definitief

Vlaamse overheid Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer Oost-Vlaanderen

Grontmij Vlaanderen Gent, oktober 2009

215226_Deel II-Bespreking en beoordeling milieueffecten, RevisiePagina 2 van 266

Verantwoording

Titel : Plan-MER R43 - Doortrekking Ring om Eeklo

Subtitel : Deel II: Bespreking en beoordeling milieueffecten

Projectnummer : 215226 Referentienummer : 215226_Deel II-Bespreking en beoordeling milieueffecten Revisie : Datum : oktober 2009

Auteur(s) : AAN, SHE, JZA E-mail adres : [email protected] Gecontroleerd door : SHE Paraaf gecontroleerd : Goedgekeurd door : Hans De Meester Paraaf goedgekeurd : Contact : Meersstraat 138A

B-9000 Gent T +32 9 241 59 20 F +32 9 241 59 30 [email protected] www.grontmij.be


Inhoudsopgave

0 Algemene methodologie ............................................................................................... 9 0.1 Disciplines..................................................................................................................... 9 0.2 Indeling per discipline ................................................................................................. 13 0.3 Juridisch en beleidsmatig kader ................................................................................. 13 0.4 Afbakening studiegebied............................................................................................. 13 0.5 Beschrijving referentiesituatie ..................................................................................... 13 0.6 Effectvoorspelling en –beoordeling............................................................................. 14 0.7 Alternatieven ............................................................................................................... 23

1 Mobiliteit ...................................................................................................................... 24 1.1 Significantiekader - aanvulling kennisgevingsnota ..................................................... 24 1.1.1 Doorstroming............................................................................................................... 24 1.1.2 Verkeersleefbaarheid.................................................................................................. 24 1.1.3 Verkeersveiligheid....................................................................................................... 25 1.1.4 Bereikbaarheid............................................................................................................ 26 1.2 Juridisch en beleidsmatig kader ................................................................................. 27 1.3 Afbakening studiegebied............................................................................................. 27 1.4 Beschrijving referentiesituatie ..................................................................................... 28 1.4.1 Beschrijving huidige situatie........................................................................................ 28 1.4.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario ............................................................................ 33 1.4.2.1 Autonome ontwikkeling en duurzaam scenario .......................................................... 33 1.4.2.2 Wijzigingen aan de bovenlokale verkeersinfrastructuur (RSV) .................................. 34 1.4.2.3 Herinrichting van de doortocht N9 .............................................................................. 35 1.4.2.4 R43 als drager van bedrijvenzones ............................................................................ 35 1.4.2.5 R43 als drager van stedelijke functies ........................................................................ 36 1.4.2.6 Ontwikkeling stedelijke woonomgevingen tussen N499 Tieltsesteenweg en N9

Gentsesteenweg ......................................................................................................... 37 1.4.2.7 Geplande maatregelen in uitvoering van het mobiliteitsplan Eeklo............................ 37 1.4.2.8 Overige geplande ontwikkelingen............................................................................... 37 1.4.2.9 Bereikbaarheidsplan voor het provinciaal domein Het Leen ...................................... 37 1.4.2.10 Verwachte verkeersintensiteiten................................................................................. 38 1.4.2.11 Verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid............................................................... 38 1.4.2.12 Bereikbaarheid............................................................................................................ 39 1.5 Beschrijving en beoordeling milieueffecten ................................................................ 40 1.5.1 Vergelijking met de huidige situatie ............................................................................ 40 1.5.1.1 Algemene effecten tijdens de aanleg.......................................................................... 40 1.5.1.2 Algemene effecten tijdens de exploitatie .................................................................... 41 1.5.1.3 Vergelijking verschillende tracé-alternatieven ............................................................ 53 1.5.1.4 Beperkte doortrekking van de R43 tot aan de N499 – Veldekens - Tieltsesteenweg 55 1.5.2 Vergelijking met het ontwikkelingsscenario ................................................................ 57 1.6 Milderende maatregelen ............................................................................................. 62 1.7 Leemten in de kennis.................................................................................................. 65 1.8 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier en voorstellen inzake post-monitoring

en postevaluatie.......................................................................................................... 65

2 Geluid en trillingen ...................................................................................................... 66 2.1 Juridisch en beleidsmatig kader ................................................................................. 66


2.1.1 VLAREM II .................................................................................................................. 66 2.1.2 Ontwerp KB 1991........................................................................................................ 67 2.1.3 Ontwerptekst Verkeersgeluid 1998............................................................................. 68 2.1.4 Besluit van 22/7/2005 ................................................................................................. 68 2.1.5 Voorstel tot toetsingskader Lden ................................................................................ 69 2.2 Afbakening studiegebied............................................................................................. 70 2.3 Beschrijving referentiesituatie ..................................................................................... 70 2.3.1 Beschrijving huidige situatie........................................................................................ 70 2.3.1.1 Immissiemetingen ....................................................................................................... 70 2.3.1.2 Modellering van het wegverkeerslawaai – huidige situatie......................................... 76 2.3.1.3 Rekenresultaten – Bespreking en toetsing ................................................................. 78 2.3.1.4 Samenvatting – huidige situatie.................................................................................. 79 2.3.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario ............................................................................ 79 2.4 Beschrijving en beoordeling milieueffecten ................................................................ 81 2.4.1 Vergelijking met huidige situatie ................................................................................. 81 2.4.1.1 Algemene effecten ...................................................................................................... 81 2.4.2 Vergelijking met ontwikkelingsscenario ...................................................................... 86 2.5 Evaluatie van de significantie van de wijziging in de geluidsimmissies en absolute

ligging ten opzicht van de richtwaarde........................................................................ 90 2.6 Milderende maatregelen ............................................................................................. 92 2.6.1 Algemene milderende maatregelen............................................................................ 92 2.7 Leemten in de kennis.................................................................................................. 97 2.7.1 Leemten met betrekking tot het project ...................................................................... 97 2.7.2 Leemten met betrekking tot de inventaris................................................................... 97 2.7.3 Leemten met betrekking tot de methode en het inzicht.............................................. 97 2.8 Aanbevelingen project-MER en voorstellen inzake post-monitoring en postevaluatie97

3 Lucht ........................................................................................................................... 98 3.1 Bespreking juridisch en beleidsmatig kader ............................................................... 98 3.1.1 Het Vlaams stofplan.................................................................................................... 98 3.1.2 Kyoto verplichting........................................................................................................ 98 3.1.3 NEC-reductieprogramma............................................................................................ 99 3.2 Afbakening van het studiegebied................................................................................ 99 3.3 Methodiek.................................................................................................................. 100 3.3.1 Regionale luchtkwaliteit ............................................................................................ 100 3.3.2 Bepaling van de verkeersemissies en –immissies ................................................... 100 3.3.2.1 Algemeen.................................................................................................................. 100 3.3.2.2 Verkeersemissies...................................................................................................... 102 3.3.2.3 Verkeersimmissies (luchtkwaliteit) ............................................................................ 102 3.3.3 Toetsingskader ......................................................................................................... 103 3.4 Beschrijving van de referentiesituatie ....................................................................... 104 3.4.1 Huidige situatie ......................................................................................................... 104 3.4.1.1 Meetnet van de VMM................................................................................................ 104 3.4.1.2 Verkeersemissies in de referentiesituatie ................................................................. 107 3.4.2 Ontwikkelingsscenario’s in de referentiesituatie ....................................................... 109 3.4.2.1 Ontwikkelingsscenario .............................................................................................. 109 3.4.2.2 Duurzaam ontwikkelingsscenario ............................................................................. 111 3.5 Beschrijving van de geplande situatie en effecten.................................................... 112 3.5.1 Methodiek.................................................................................................................. 112 3.5.2 Emissies in de aanlegfase ........................................................................................ 113 3.5.2.1 Emissies opwaaiend stof .......................................................................................... 113 3.5.2.2 Emissies werfverkeer................................................................................................ 113 3.5.3 Emissies en immissies in de exploitatiefase............................................................. 114 3.5.3.1 Realisatie van de R43............................................................................................... 114 3.5.3.2 Ontwikkelingsscenario’s in de geplande situatie ...................................................... 117 3.5.3.3 Ontwikkelingsscenario gecombineerd met doortrekking van de R43....................... 117 3.5.3.4 Duurzaam ontwikkelingsscenario gecombineerd met doortrekking R43.................. 119 3.5.3.5 Receptoren................................................................................................................ 122


3.5.3.6 Uitvoeringsalternatieven ........................................................................................... 123 3.5.4 Milderende maatregelen ........................................................................................... 123 3.5.5 Besluit ....................................................................................................................... 124

4 Bodem....................................................................................................................... 125 4.1 Juridisch en beleidsmatig kader ............................................................................... 125 4.1.1 Bodemsaneringsdecreet en Vlarebo ........................................................................ 125 4.1.2 Vlarea........................................................................................................................ 125 4.2 Afbakening studiegebied........................................................................................... 125 4.3 Beschrijving referentiesituatie ................................................................................... 126 4.3.1 Beschrijving huidige situatie...................................................................................... 126 4.3.1.1 Pedologische karakteristieken en topografie ............................................................ 126 4.3.1.2 Geologische opbouw ................................................................................................ 128 4.3.1.3 Bodemkwaliteit .......................................................................................................... 128 4.3.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario .......................................................................... 128 4.4 Beschrijving en beoordeling milieueffecten .............................................................. 129 4.4.1 Ten opzichte van de huidige situatie ........................................................................ 129 4.4.1.1 Profielwijziging .......................................................................................................... 129 4.4.1.2 Structuurwijziging...................................................................................................... 132 4.4.1.3 Erosie ........................................................................................................................ 134 4.4.1.4 Bodemzetting ............................................................................................................ 134 4.4.1.5 Wijziging van de bodemkwaliteit ............................................................................... 135 4.4.1.6 Wijziging van het bodemvochtregime ....................................................................... 137 4.4.2 Ten opzichte van het ontwikkelingsscenario ............................................................ 137 4.4.3 Wijziging in de effectbeoordeling bij aanleg in ophoging of tunnel ........................... 137 4.5 Milderende maatregelen ........................................................................................... 138 4.6 Synthese ................................................................................................................... 139 4.6.1 Referentiesituatie ...................................................................................................... 139 4.6.2 Effectbeschrijving en –beoordeling........................................................................... 139 4.6.3 Milderende maatregelen ........................................................................................... 140 4.7 Leemten in de kennis................................................................................................ 140 4.7.1 Leemten met betrekking tot het plan ........................................................................ 140 4.7.2 Leemten met betrekking tot de inventaris................................................................. 140 4.7.3 Leemten met betrekking tot de methode en het inzicht............................................ 140 4.8 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier en voorstellen inzake post-monitoring

en postevaluatie........................................................................................................ 140

5 Grondwater ............................................................................................................... 142 5.1 Juridisch en beleidsmatig kader ............................................................................... 142 5.1.1 Grondwaterdecreet (Decreet van 24 januari 1984 houdende maatregelen inzake het

grondwaterbeheer).................................................................................................... 142 5.1.2 Decreet Integraal Waterbeleid .................................................................................. 142 5.1.3 Vlarem I en II............................................................................................................. 142 5.1.4 Bodemsaneringsdecreet en Vlaamse Reglement betreffende de bodemsanering

(Vlarebo) ................................................................................................................... 142 5.2 Afbakening studiegebied........................................................................................... 143 5.3 Beschrijving referentiesituatie ................................................................................... 143 5.3.1 Beschrijving huidige situatie...................................................................................... 143 5.3.1.1 Hydrogeologische opbouw........................................................................................ 143 5.3.1.2 Grondwaterkwantiteit en –kwaliteit ........................................................................... 144 5.3.1.3 Grondwaterkwetsbaarheid ........................................................................................ 145 5.3.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario .......................................................................... 145 5.4 Beschrijving en beoordeling milieueffecten .............................................................. 145 5.4.1 Ten opzichte van de huidige situatie ........................................................................ 146 5.4.2 Ten opzichte van het ontwikkelingsscenario ............................................................ 148 5.4.3 Wijziging in de effectbeoordeling bij aanleg in ophoging of tunnel ........................... 148 5.5 Milderende maatregelen ........................................................................................... 150 5.6 Synthese ................................................................................................................... 150


5.6.1 Referentiesituatie ...................................................................................................... 150 5.6.2 Effectbeschrijving en –beoordeling........................................................................... 150 5.6.3 Milderende maatregelen ........................................................................................... 151 5.7 Leemten in de kennis................................................................................................ 151 5.7.1 Leemten met betrekking tot het plan ........................................................................ 151 5.7.2 Leemten met betrekking tot de inventaris................................................................. 151 5.7.3 Leemten met betrekking tot de methode en het inzicht............................................ 151 5.8 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier en voorstellen inzake post-monitoring


6 Oppervlaktewater...................................................................................................... 153 6.1 Juridisch en beleidsmatig kader ............................................................................... 153 6.1.1 Decreet Integraal Waterbeleid .................................................................................. 153 6.1.2 Wet op onbevaarbare waterlopen – wet op bevaarbare waterlopen – regelgeving

inzake Wateringen .................................................................................................... 153 6.1.3 Vlarem I en II............................................................................................................. 153 6.1.4 Waterkwaliteitsdoelstellingen.................................................................................... 153 6.1.5 Krachtlijnen voor een geïntegreerd rioleringsbeleid ................................................. 154 6.2 Afbakening studiegebied........................................................................................... 154 6.3 Beschrijving referentiesituatie ................................................................................... 154 6.3.1 Beschrijving huidige situatie...................................................................................... 154 6.3.1.1 Globale afwatering – waterbeheersing – overstromingsproblematiek...................... 154 6.3.1.2 Fysico-chemische en biologische waterkwaliteit ...................................................... 156 6.3.1.3 Structuurkwaliteit....................................................................................................... 157 6.3.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario .......................................................................... 157 6.4 Beschrijving en beoordeling milieueffecten .............................................................. 157 6.4.1 Ten opzichte van de huidige situatie ........................................................................ 158 6.4.1.1 Wijziging in oppervlaktewaterkwantiteit .................................................................... 158 6.4.1.2 Wijziging in fysico-chemische en biologische waterkwaliteit .................................... 161 6.4.1.3 Wijziging in structuurkwaliteit .................................................................................... 162 6.4.2 Ten opzichte van het ontwikkelingsscenario ............................................................ 163 6.4.3 Wijziging in de effectbeoordeling bij aanleg in ophoging of tunnel ........................... 163 6.5 Milderende maatregelen ........................................................................................... 164 6.6 Synthese ................................................................................................................... 164 6.6.1 Referentiesituatie ...................................................................................................... 164 6.6.2 Effectbeschrijving en –beoordeling........................................................................... 164 6.6.2.1 Wijziging in oppervlaktewaterkwantiteit .................................................................... 164 6.6.2.2 Wijziging in oppervlaktewaterkwaliteit ...................................................................... 165 6.6.2.3 Wijziging in structuurkwaliteit .................................................................................... 165 6.6.3 Milderende maatregelen ........................................................................................... 166 6.7 Leemten in de kennis................................................................................................ 166 6.7.1 Leemten met betrekking tot het plan ........................................................................ 166 6.7.2 Leemten met betrekking tot de inventaris................................................................. 166 6.7.3 Leemten met betrekking tot de methode en het inzicht............................................ 166 6.8 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier en voorstellen inzake post-monitoring


7 Fauna en flora........................................................................................................... 168 7.1 Juridisch en beleidsmatig kader ............................................................................... 168 7.1.1 Decreet op het natuurbehoud en het natuurlijk milieu (Natuurdecreet).................... 168 7.1.1.1 Zorgplicht en stand-still beginsel .............................................................................. 168 7.1.1.2 Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) .......................................................................... 168 7.1.1.3 Habitatrichtlijn ........................................................................................................... 169 7.1.1.4 Vegetatiebesluit ........................................................................................................ 169 7.1.2 Ruimtelijke visie voor landbouw natuur en bos regio Veldgebied Brugge - Meetjesland

.................................................................................................................................. 170 7.1.3 Bosdecreet ................................................................................................................ 170 7.1.4 Bermbesluit ............................................................................................................... 170


7.1.5 Beschermde planten en dieren................................................................................. 170 7.1.6 Natuurverbinding: Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Oost-Vlaanderen ............... 171 7.1.7 GNOP en milieubeleidsplan Eeklo............................................................................ 171 7.2 Afbakening studiegebied........................................................................................... 171 7.3 Beschrijving referentiesituatie ................................................................................... 172 7.3.1 Beschrijving huidige situatie...................................................................................... 172 7.3.1.1 Beschrijving algemeen.............................................................................................. 173 7.3.1.2 Beschrijving aandachtsgebieden .............................................................................. 181 7.3.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario .......................................................................... 181 7.4 Beschrijving en beoordeling milieueffecten .............................................................. 182 7.4.1 Ten aanzien van de huidige situatie ......................................................................... 184 7.4.1.1 Ecotoopinname en –creatie ...................................................................................... 184 7.4.1.2 Versnippering en barrière-effect ............................................................................... 186 7.4.1.3 Ecotoopwijziging door wijziging van de hydrologie................................................... 188 7.4.1.4 Vervuiling .................................................................................................................. 190 7.4.1.5 Verstoring.................................................................................................................. 191 7.4.2 Vergelijking met ontwikkelingsscenario .................................................................... 193 7.5 Milderende maatregelen ........................................................................................... 194 7.5.1 Ten aanzien van ecotoopinname en -creatie............................................................ 194 7.5.2 Ten aanzien van versnippering en barrière-effect .................................................... 194 7.5.3 Ten aanzien van ecotoopwijziging door wijziging van de hydrologie ....................... 195 7.5.4 Ten aanzien van vervuiling ....................................................................................... 195 7.5.5 Ten aanzien van verstoring....................................................................................... 195 7.6 Synthese ................................................................................................................... 198 7.7 Leemten in de kennis................................................................................................ 200 7.8 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier en voorstellen inzake post-monitoring

en postevaluatie........................................................................................................ 201 7.8.1 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier....................................................... 201 7.8.2 Voorstellen op het vlak van postmonitoring en postevaluatie................................... 201

8 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie ..................................................... 202 8.1 Juridisch en beleidsmatig kader ............................................................................... 202 8.1.1 Decreet tot bescherming van Monumenten en Stads- en Dorpsgezichten .............. 202 8.1.2 Decreet betreffende de landschapszorg................................................................... 202 8.1.3 Inventaris van het bouwkundig erfgoed .................................................................... 203 8.1.4 Archeologisch erfgoed .............................................................................................. 203 8.2 Afbakening studiegebied........................................................................................... 203 8.3 Beschrijving referentiesituatie ................................................................................... 204 8.3.1 Beschrijving huidige situatie...................................................................................... 204 8.3.1.1 Beschrijving huidige situatie op macroschaal ........................................................... 204 8.3.1.2 Beschrijving huidige situatie op mesoschaal ............................................................ 206 8.3.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario .......................................................................... 208 8.3.2.1 Beschermen en versterken landschapswaarden...................................................... 208 8.3.2.2 Recreatieve ontwikkelingen ...................................................................................... 208 8.3.2.3 Stedelijke ontwikkeling en ontwikkeling van bedrijvigheid........................................ 208 8.4 Beschrijving en beoordeling milieueffecten .............................................................. 208 8.4.1 Ten opzichte van de huidige situatie ........................................................................ 211 8.4.1.1 Effecten op landschap als dynamisch relatiestelsel: structuur- en relatiewijzigingen

.................................................................................................................................. 211 8.4.1.2 Verlies erfgoedwaarde .............................................................................................. 213 8.4.1.3 Wijziging perceptieve kenmerken en belevingswaarde............................................ 214 8.4.2 Vergelijking met ontwikkelingsscenario .................................................................... 215 8.5 Milderende maatregelen ........................................................................................... 216 8.6 Synthese ................................................................................................................... 221 8.7 Leemten in de kennis................................................................................................ 221 8.8 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier en voorstellen inzake post-monitoring



9 Mens (socio-organisatorische aspecten) .................................................................. 222 9.1 Juridisch en beleidsmatig kader ............................................................................... 222 9.2 Afbakening studiegebied........................................................................................... 222 9.3 Beschrijving van de methodiek ................................................................................. 223 9.4 Beschrijving referentiesituatie ................................................................................... 224 9.4.1 Beschrijving huidige situatie...................................................................................... 225 9.4.1.1 Beschrijving huidige situatie op macroschaal ........................................................... 225 9.4.1.2 Beschrijving huidige situatie op mesoschaal ............................................................ 226 9.4.2 Beschrijving ontwikkelingsscenario .......................................................................... 228 9.4.2.1 Bundeling woonfunctie, woonondersteunende functies en lokale bedrijvigheid....... 228 9.4.2.2 Bestaande groenkernen worden versterkt tot (rand)stedelijke groengebieden met een

recreatief medegebruik ............................................................................................. 229 9.5 Beschrijving en beoordeling milieueffecten .............................................................. 229 9.5.1 Vergelijking met de huidige situatie .......................................................................... 229 9.5.1.1 Algemene effecten tijdens de aanleg........................................................................ 229 9.5.1.2 Algemene effecten tijdens de exploitatie .................................................................. 230 9.5.2 Vergelijking met het ontwikkelingsscenario .............................................................. 235 9.6 Milderende maatregelen ........................................................................................... 236 9.6.1 Algemene milderende maatregelen.......................................................................... 236 9.6.1.1 Tijdens de aanlegfase............................................................................................... 238 9.6.1.2 Tijdens de exploitatiefase ......................................................................................... 238 9.6.2 Deelgebied 1............................................................................................................. 238 9.6.3 Deelgebied 2............................................................................................................. 238 9.6.4 Deelgebied 3............................................................................................................. 239 9.6.5 Afstemming milderende maatregelen andere disciplines ......................................... 240 9.7 Leemten in de kennis................................................................................................ 247 9.8 Aanbevelingen project-MER/ontheffingsdossier en voorstellen inzake post-monitoring


10 Integratie en eindsynthese........................................................................................ 248 10.1 Algemene milieueffecten........................................................................................... 248 10.2 Afweging tracéalternatieven...................................................................................... 252 10.3 Hoogte van het tracé................................................................................................. 259 10.4 Overzicht van de milderende maatregelen ............................................................... 260 10.5 Eindconclusie............................................................................................................ 265 10.6 Passende beoordeling en Verscherpte natuurtoets ................................................. 265 10.7 Watertoets................................................................................................................. 266


0 Algemene methodologie

0.1 Disciplines Volgende disciplines worden door een erkend MER-deskundige behandeld: • mobiliteit; • geluid en trillingen; • lucht; • bodem; • grondwater; • oppervlaktewater; • fauna en flora; • landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie; • mens (socio-organisatorische aspecten). In tabel 0-1 worden de mogelijke directe en indirecte effecten per verwachte ingreep weergege-ven. Onder punt 1.6 wordt dieper ingegaan op de effecten die op planniveau en de effecten die op projectniveau zullen worden behandeld. De coördinator zal erover waken dat ook de aspecten volksgezondheid, grondstoffenvoorraad en licht in voldoende mate aan bod komen. De integratie van de verschillende disciplines leidt tot een evaluatie van de verschillende tracé-alternatieven en inrichtingsconcepten. Uiteindelijk wordt het zogenaamde meest milieuvriende-lijk alternatief afgebakend, met inbegrip van de milderende (en eventueel compenserende) maatregelen.

Algemene methodologie


Tabel 0-1. Ingreep-effectenschema voor de doortrekking van de R43

Hoofdingrepen Directe effecten Indirecte effecten AANLEGFASE 1. Voorbereiding:

• afbakenen werkstrook • verwijderen opgaande vegetatie • verwijderen van constructies • vrijmaken tracé • …

• Geluid: verhoogde emissies • Fauna en flora: verstoring, direct ecotoopverlies (bvb. rooien

bomen) • Landschap: beïnvloeding structuur, perceptie en erfgoed • Mens: inname ruimte, hinder (bvb. geluid, werfverkeer),

wijziging belevingswaarde

• Habitatverlies fauna

2. Vergraving • Lucht: toename stofemissies • Geluid: verhoogde emissies • Bodem: structuurwijziging, beïnvloeding bodemprofiel • Grondwater: wijziging grondwaterhuishouding • Fauna en flora: direct ecotoopverlies door ruimtebeslag,

barrièrewerking fauna en versnippering ecotopen • Landschap: beïnvloeding erfgoed en archeologie • Mens: hinder (bvb. geluid, stof, werfverkeer) • Calamiteiten: aanvoer (afvoer) van verontreinigd materiaal

→ beïnvloeding bodem- en grond- of oppervlaktewaterkwa-liteit

• Verdroging • Ecotoopwijzigingen, indirect ecotoopverlies, habitatverlies

fauna • Calamiteiten: ecotoxicologische effecten, toxicologische

effecten mens

3. Tijdelijk ruimtebeslag: • werforganisatie • tijdelijke opslag gronden, afbraakmaterialen • overbrugging waterlopen • …

• Bodem: optreden bodemcompactie • Oppervlaktewater: wijziging structuurkwaliteit • Fauna en flora: direct ecotoopverlies, verstoring, versnippe-

ring en barrièrewerking fauna • Landschap: beïnvloeding landschapsstructuur • Mens: hinder werfverkeer, invloed op verkeersveiligheid,

toename verkeersintensiteit • Calamiteiten: opslag van verontreinigd materiaal → beïn-

vloeding bodem- en grond- of oppervlaktewaterkwaliteit

• Wijziging vegetatiesamenstelling • Aantasting belevingswaarde • Calamiteiten: ecotoxicologische effecten, toxicologische

effecten mens



Tabel 0-1. Ingreep-effectenschema voor de doortrekking van de R43 (vervolg 1)

Hoofdingrepen Directe effecten Indirecte effecten 4. Definitief ruimtebeslag • Fauna en flora: direct ecotoop- en habitatverlies, versnippe-

ring en barrièrewerking • Landschap: beïnvloeding landschapsstructuur, erfgoed- en

belevingswaarde • Mens inname ruimte, wijziging belevingswaarde

• Impact op leefbaarheid populaties fauna • Verandering belevingswaarde

5. Beweging van voertuigen, inzetten machines • Geluid: toename geluids- en trillingsniveau • Lucht: toename atmosferische emissies • Bodem: bodemcompactie • Mens: verkeershinder en -veiligheid

• Rustverstoring mens en fauna, • Aantasting belevingswaarde en landschapsperceptie • Verdwijnen betredingsgevoelige planten

6. Constructie nieuwe infrastructuur • inbreng vreemde materialen in bodem • uitvoeren verhardingswerken

• Lucht: toename uitwasemingen emissies van teer en bitu-men

• Bodem: profielwijziging, bodemzetting, bodemkwaliteit, bodemerosie (afspoeling toplaag)

• Grondwater: wijziging infiltratie (grondwaterhuishouding en -stroming) door toename verharding

• Oppervlaktewater: wijziging afstromingsregime (kwantiteit), wijziging kwaliteit (overbrugging, toegenomen sedimentatie agv bodemerosie)

• Fauna en flora: barrièrewerking fauna

• Beïnvloeding beleving landschap • Verdroging • Effecten op structuurkenmerken ontvangend waterlichaam

7. (Geo)hydrografische ingrepen • Grondwater: daling grondwatertafel door tijdelijke bemaling • Oppervlaktewater: beïnvloeding drainage, afvoer run-off via

langsgracht/collector naar waterlichaam → kwantiteitsver-anderingen oppervlaktewater (debiet), overstromingskans

• Beïnvloeding levensgemeenschappen • Lokale verdroging • Wateroverlast bij piekbuien

8. Afwerking, inrichten begeleidende maatregelen

• Geluid: afname hinder • Verlichting, lichtpollutie • Bodem: bodemstructuur door vergraving • Fauna en flora: ecotoopcreatie en -ontwikkeling • Landschap: beïnvloeding structuur, beleving en perceptie • Mens: inname ruimte, beïnvloeding samenhang (inrichting

restgronden)

• Beïnvloeding ontwikkeling ecotopen (bvb. natuurverbin-dingselementen, inrichting langsgrachten en bufferzones, …)

• Verstoring fauna • Landschap: beïnvloeding beleving • Beïnvloeding belevingswaarde



Tabel 0-1. Ingreep-effectenschema voor de doortrekking van de R43 (vervolg 2)

Hoofdingrepen Directe effecten Indirecte effecten GEBRUIKSFASE 9. Aanwezigheid en gebruik R43 • Geluid: verhoogd geluidsimmissieniveau

• Lucht: lokale toename atmosferische emissies, elders af-name

• Grondwater: verminderde infiltratie regenwater • Oppervlaktewater: verhoogde afvoer regenwater → beïn-

vloeding kwaliteit oppervlaktewater én beïnvloeding water-beheersing

• Fauna en flora: barrièrewerking en verstoring fauna • Landschap: permanente impact op landschap (structuur,

perceptie, erfgoed) • Mens: impact op bovenlokale en lokale verdeling verkeers-

stromen, verkeersveiligheid mens en fauna (aanrijdingen), hinder (geluid, lucht, licht, wateroverlast, …)

• Rustverstoring mens en fauna • Lokale verdroging • Beïnvloeding levensgemeenschappen • Impact op leefbaarheid populaties van bepaalde diergroe-

pen • Aantasting belevingswaarde en erfgoedlandschappen • Impact op verkeersleefbaarheid ter hoogte van de stadskern

van Eeklo en ter hoogte van de R43

10. Accidentele situaties • Bodem-, grondwater- en oppervlaktewaterverontreiniging • Mens: veiligheid

• Verstoring fauna • Wijziging vegetatie- en faunasamenstelling

11. Onderhoud (strooizouten, groenonderhoud, …) • Oppervlaktewater: impact kwaliteit • Fauna en flora: ecotoopwijziging afhankelijk van het type

bermbeheer, (rust)verstoring fauna • Landschap: beïnvloeding structuur en perceptie

• Landschap: beïnvloeding belevingswaarde



0.2 Indeling per discipline De bespreking per milieudiscipline verloopt volgens een vaste indeling per discipline, met name:

1. Bespreking juridisch en beleidsmatig kader 2. Afbakening studiegebied 3. Referentiesituatie

a. Huidige situatie b. Geïntegreerd ontwikkelingsscenario1

4. Beschrijving en beoordeling milieueffecten a. Tov huidige situatie b. Tov geïntegreerd ontwikkelingsscenario

5. Milderende maatregelen 6. Synthese 7. Leemten in de kennis 8. Aanbevelingen voor project-MER - voorstellen voor postmonitoring en postevaluatie

0.3 Juridisch en beleidsmatig kader Het voor de betreffende discipline relevante juridisch en beleidsmatig kader in relatie tot het voorwerp van de plan-MER wordt besproken. Uit deze bespreking moet duidelijk blijken op wel-ke onderdelen van dit juridisch en beleidsmatig kader de te beoordelen onderdelen van het plan en hun effecten moeten getoetst worden. De toetsing gebeurt per discipline in het hoofdstuk ‘Beschrijving en beoordeling milieueffecten’.

0.4 Afbakening studiegebied Er wordt een onderscheid gemaakt tussen het plangebied en het studiegebied. Het plangebied is het gebied waarbinnen de eigenlijke aanleg van de weg wordt voorzien evenals de onmiddel-lijke omgeving waar ingrepen kunnen gepland worden (cf. de voorziene begeleidende maatre-gelen) en die een rechtstreeks gevolg zijn van de aanleg van de weg. Het plangebied is dus het gebied dat het voorwerp uitmaakt van het RUP. Het studiegebied is ruimer en omvat het volle-dige gebied tot waar de milieueffecten van de vooropgestelde ingrepen zich (kunnen) voordoen. Het studiegebied is afhankelijk van de beschouwde discipline en wordt voor elke discipline af-zonderlijk bepaald.

0.5 Beschrijving referentiesituatie Twee situaties worden als referentiesituatie beschouwd, met name de huidige situatie en een toekomstige situatie die zich ongeacht (de impact van) het realiseren van de doortrekking van de R43 naar verwachting zal voordoen, het zogenaamde geïntegreerd ontwikkelingsscenario (zie punt 3.4). Voor rapportage over de referentiesituatie worden de elementen samengebracht uit het voorbe-reidend onderzoek aangevuld met informatie uit andere studies en informatie verzameld tijdens een terreinbezoek. De beschrijving spitst zich toe op de elementen die relevant zijn voor de ef-fectbeoordeling op planniveau.

1 Geïntegreerd ontwikkelingsscenario : de ontwikkelingen die zich in het plan- en studiegebied zouden voordoen onaf-hankelijk van de realisatie van het project. Deze worden besproken onder punt 3.4.



0.6 Effectvoorspelling en –beoordeling De methodologie wordt verderop voor elke milieudiscipline onder de respectievelijke hoofdstuk-ken verder toegelicht. Belangrijk is dat de onderbouwing van de resultaten transparant is. Dit betekent dat de toetsingscriteria duidelijk gedefinieerd zijn en dat de evaluatie van de effecten gebaseerd is op een duidelijk omschreven waardering. Bij de effectvoorspelling en –beoordeling wordt gesteund op de studies die reeds zijn opge-maakt in het kader van het voorliggend plan. Meer specifiek gaat het om het analyserapport, de resultaten uit het herkomst/bestemmingsonderzoek en het visierapport. In het kader van deze studies zijn reeds een aantal aspecten onderzocht (bvb impact doortrekking R43 op verkeers-afwikkeling en op de bereikbaarheid van functies). Hierop wordt verder gebouwd bij de inschat-ting van de effecten in het MER, waarbij de effecten zowel ten opzichte van de huidige situatie als ten opzichte van het ontwikkelingsscenario bepaald worden. Niet alle effecten kunnen reeds in het kader van het plan-MER ten gronde worden beoordeeld. Tabel 0-2 geeft weer wat aan bod zal komen in de effectbespreking in het plan-MER en welke aanvullingen er zullen volgen in een project-MER of ontheffingsnota. Algemeen gezien zullen de effecten die optreden tijdens de uitvoering van de werken in het plan-MER slechts zeer sum-mier aan bod komen. Er wordt enkel op hoofdlijnen aangegeven welke effecten mogelijk kun-nen optreden. In het latere project-MER of ontheffingsnota wordt deze effectbeschrijving verder geconcretiseerd. Daarnaast is het zo dat het op plan-MER-niveau niet mogelijk is om effecten gerelateerd met ruimtebeslag te kwantificeren. De exacte ruimtelijke inplanting van het tracé (en begeleidende maatregelen) is immers nog niet gekend. Op project-MER-niveau is dit wel moge-lijk. De beoordeling van de milieueffecten gebeurt systematisch (aan elk effect wordt een significan-tie-oordeel toegekend), onderbouwd (aan de hand van meer specifieke criteria per discipli-ne/effectgroep) en op een uniforme wijze. Volgende terminologie en codering wordt gebruikt in de significantiebepaling: • Zeer significant negatief (---); • Significant negatief (--); • Matig negatief (-); • Verwaarloosbaar of geen effect (0); • Matig positief (+); • Significant positief (++); • Zeer significant positief (+++); Per discipline worden de beoordelingscriteria aangegeven en wordt telkens zo goed mogelijk de significantie gemotiveerd. Deze motivering is waar mogelijk kwantitatief onderbouwd. Voor de meest cruciale disciplines/effectgroepen wordt reeds in deze kennisgevingsnota een voorstel van significantiekader gegeven. Deze zullen in het kader van het MER mogelijk nog aangepast en verfijnd worden.



Tabel 0-2. Onderzoek van de effectgroepen gerelateerd aan het niveau van de plan-MER en project-MER

Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER Deeldomein MOBILITEIT Verkeersintensiteit (wijziging in doorstroming) Nagaan impact op verkeersintensiteit van de doortocht

Evaluatie verwachte verkeersintensiteit in relatie tot: • tracéalternatieven • inrichtingsalternatieven (aansluitingspunten, type profiel, …) • begeleidende maatregelen mbt lokale ontsluiting Formuleren aanbevelingen mbt weginrichting

Begroting en evaluatie werfverkeer – formuleren van milderen-de maatregelen hieromtrent Evalueren van het voorliggend ontwerp (incl begeleidende maatregelen) en formuleren van eventuele benodigde bijsturin-gen ervan

Verkeersveiligheid en -leefbaarheid Beoordelen van de tracéalternatieven en begeleidende maatregelen, in het bijzonder de voorstellen mbt lokale ontsluitingen Afwegen van verschillen tussen de inrichtingsvoorstellen voor de knoop-punten Formuleren van randvoorwaarden waarbinnen de inrichting en maatrege-len verder worden uitgewerkt Aanduiden van gevoelige zones voor wat betreft werfverkeer

Formuleren van richtlijnen voor de aanlegfase Concrete uitwerking van werfwegen Evalueren van het voorliggend ontwerp (incl begeleidende maatregelen) en formuleren van eventuele benodigde bijsturin-gen ervan

GELUID wijziging geluidemissies Focus op afweging tracéalternatieven adhv:

• aantal gehinderden per tracé • hinder voor kwetsbare gebieden Huidige geluidskwaliteit langs mogelijke tracés opmeten via ambulante metingen (20) en op basis hiervan effect nagaan van de R43 op bestaand omgevingsgeluid thv de tracés en de doortocht N9 Beoordelen van de alternatieven mbt aansluitingspunten Voorstellen van milderende maatregelen (locatie + type maatregel)

Focus op effecten van het gekozen tracé: • effecten tijdens de aanlegfase • effecten tijdens de exploitatiefase Uitgebreide opname omgevingsgeluid adhv een nauwkeurig tracé-ontwerp (locatie, toegelaten snelheid, verkeersintensiteit, gebruikte afscherming, kunstwerken, aansluitingspunten, …) Concrete uitwerking (locatie, dimensionering) van milderende maatregelen Bespreken trillingshinder



Tabel 0-2. Onderzoek van de effectgroepen gerelateerd aan het niveau van de plan-MER en project-MER (vervolg 1)

Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER LUCHT wijziging stof- en verkeeremissies Focus op afweging tracéalternatieven en opstellen rangorde (met we-

gingsfactor) adhv: • - totale verkeersemissies fijn stof • - schatting aantal gehinderden • - ligging van de weg tov gevoelige receptoren Nagaan effect van de R43 op bestaande luchtkwaliteit thv de tracés en de doortocht N9, met bijzondere aandacht voor: • - verschuivingen in luchtkwaliteit agv verschuivingen in verkeerstro-

men • - mogelijke impact van verontreiniging op plaatselijke receptoren Beoordelen van de alternatieven mbt aansluitingspunten

Gedetailleerde uitwerking van effecten van het gekozen tracé In kaart brengen van huidige en toekomstige (met en zonder realisatie R43) locaties met overschrijding van de milieunorm Formuleren van milderende maatregelen

BODEM structuurwijziging Aanduiden van verschillen tussen de tracéalternatieven

Formuleren van concept van milderende maatregelen voor zowel het wegtracé als de begeleidende maatregelen

Meer gedetailleerde bespreking van te verwachten structuurwij-ziging thv het gekozen tracé en de begeleidende maatregelen Bespreking impact werfwegen en locaties voor tijdelijke opslag Formuleren van concrete maatregelen om bodemverdichting (vnl tijdens de aanlegfase) te vermijden

profielwijziging Algemene bespreking en beoordeling van de te verwachten profielwijzi-ging (authenticiteit en zeldzaamheid van de bodem) en zeer ruwe beoor-deling van het te verwachten grondverzet Beoordeling van de inrichtingsvoorstellen (aandacht voor kunstwerken en type wegprofiel) en begeleidende maatregelen

Opmaken globale grondbalans (oppervlakte, diepte, zones met ophoging/uitgraving) en een meer gedetailleerde evaluatie van het grondverzet

bodemzetting Inschatting van het globale risico op bodemzetting Aanduiden van eventuele verschillen tussen de tracéalternatieven Formuleren van concept van milderende maatregelen

Meer concrete beoordeling van het zettingsrisico adhv concrete info mbt eventueel benodigde bemaling (diepte, duur)




Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER wijziging bodemerosie Globale beoordeling van de kans op bodemerosie

Formuleren van algemene milderende maatregelen om erosie te beper-ken

Aandacht voor minimale bodemerosie: • tijdens de uitvoering van de werken • bij de concrete inrichting van kunstwerken, langsgrachten,

… wijziging bodemkwaliteit Aangeven van mogelijke oorzaken van bodemverontreiniging agv het

plan (tijdens en na de werken) en formuleren van mogelijke milderende maatregelen

Verdere verfijning van de beoordeling van het verontreinigings-risico (voor zover mogelijk)

GRONDWATER wijziging grondwaterkwetsbaarheid Bespreken grondwaterkwetsbaarheid van het gebied

Aanduiden van eventuele gevoelige (en te vermijden) zones per tracéalternatief en rekening houdende met de begeleidende maatre-gelen (bvb thv de opvang voor afstromend water)

Eventuele verfijning van de bespreking

wijziging grondwaterhuishouding (verdroging/vernatting) Globale bespreking wijzigingen van de grondwaterhuishouding agv ver-graving, verharding, bemaling en gewijzigde infiltratie (vnl kwalitatief) Beoordelen van alternatieven mbt tracékeuze (met bijhorende begelei-dende maatregelen) en type wegprofiel Beoordelen van de mogelijkheid tot ondertunneling kruisingen (fietstunnel) Formuleren van algemene milderende maatregelen

Verfijning van de bespreking van de wijziging van de grondwa-terhuishouding adhv concrete gegevens (oppervlakte en type verharding, duur en diepte eventuele bemaling) Verfijning van de milderende maatregelen

wijziging grondwaterkwaliteit Algemene inschatting van het risico op verontreiniging door: • grondverzet • infiltratie van vervuild afstromend water • calamiteiten

Adhv concrete gegevens (oppervlakte verharding, locatie langs-grachten, bufferbekken, …) bespreking effect op grondwater-kwaliteit verfijnen




Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER OPPERVLAKTEWATER wijziging in kwantiteit Algemene bespreking van wijziging in afstroming en drainage van het

gebied Aanduiden van verschillen tussen de tracéalternatieven (en bijhorende begeleidende maatregelen) mbt: • verharde oppervlakte • ligging tov NOG, ROG, … • aantal gehinderden met verhoogd risico op wateroverlast Beoordelen van de noodzaak tot extra buffercapaciteit (risico op water-overlast) en ruwe inschatting van de dimensies Voorstellen voor situering van langsgrachten Evaluatie van mogelijke knelpunten in doorstroming thv dwarsing water-loop door weg

Evaluatie van voorliggend ontwerp wat betreft: • inplanting langsgrachten • beschikbare buffercapaciteit • doorstroommogelijkheden waterlopen ter hoogte van dwar-

singen met de weg Formuleren van concrete (aanvullende) milderende maatrege-len indien nodig

wijziging kwaliteit • fysisch-chemische en biologische kwaliteit • structuurkwaliteit

Wijziging in fysisch-chemische en biologische kwaliteit beoordelen op het vlak van: - instroming vervuild run-off water • impact wegonderhoud (strooizout, groenonderhoud, …) • calamiteiten Formuleren van maatregelen om deze wijzigingen te beperken Wijziging in structuurkwaliteit per tracéalternatief beoordelen Formuleren van voorstellen voor de inrichting van: • waterloop thv dwarsing met weg • langsgrachten • - eventueel bufferbekken

Eventuele verfijning van de effectinschatting mbt fysisch-chemische en biologische kwaliteit (bvb rekening houdend met type wegverharding) Evaluatie van voorliggend ontwerp qua impact op de structuur-kwaliteit




Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER FAUNA en FLORA ecotoopverlies en -creatie Kwalitatieve (of semi-kwantitatieve) evaluatie per tracéalternatief van:

• ecotoopverlies (waardering volgens BWK) van de tracéalternatieven • ecotoopcreatie door begeleidende maatregelen Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven met bijhorende begeleiden-de maatregelen Formuleren van milderende maatregelen (optimalisatie ecotoopcreatie – beperken ecotoopverlies (zeer) waardevolle ecotopen)

Kwantitatieve evaluatie ecotoopverlies en -creatie Concrete evaluatie van werfwegen en locaties voor tijdelijke opslag Formuleren van concrete inrichtingsmaatregelen (bvb. te ge-bruiken plantengoed, onderhoud, beheer) mbt restgronden en begeleidende maatregelen Aanduiden gevoelige (en te vermijden) zones tijdens de aanleg-fase (opslag, werfwegen, …) en formuleren van eventuele mil-derende maatregelen wat betreft de aanlegfase

versnippering In kaart brengen van ecologische infrastructuur en versnipperend effect van de R43 Beoordelen effectiviteit begeleidende maatregelen Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven met bijhorende begeleiden-de maatregelen Formuleren bijkomende maatregelen

Concreet beoordelen voorliggend ontwerp (wegtracé en bege-leidende maatregelen) Formuleren van concrete (bijkomende) inrichtingsmaatregelen om impact te beperken

verstoring (visueel en auditief) Beoordelen van de tracéalternatieven met bijhorende begeleidende maat-regelen en opstellen van een rangorde adhv: • afstand tot waardevolle gebieden • aanwezigheid gevoelige receptoren • karakter van de verstoring (bvb. Periodiciteit, duur, intensiteit, …) Formuleren van globale milderende maatregelen om de verstoring te beperken Aanduiden van kwetsbare (en te vermijden) zones tijdens de aanlegfase

Focus op effecten van het gekozen tracé: • effecten van de aanlegfase • effecten van de exploitatiefase Uitgebreide evaluatie adhv een nauwkeurig tracé-ontwerp (loca-tie, toegelaten snelheid, verkeersintensiteit, gebruikte afscher-ming, kunstwerken, aansluitingspunten, …) Formuleren van aanbevelingen voor de aanlegfase




Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER Verdroging/vernatting Nagaan effect van lokale verdroging en vernatting op aanwezige ecoto-

pen Beoordelen van de alternatieven adhv: • aanwezigheid droogtegevoelige vegetaties • beïnvloede oppervlakte • mate van peilwijziging

Eventuele verfijning van de effectbeoordeling

verontreiniging Evalueren van het risico op verontreiniging adhv: • oorsprong verontreiniging • - gevoeligheid ontvangend ecosysteem

Aandacht voor effect van calamiteiten

LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED en ARCHEOLO-GIE

wijziging landschapsstructuur en –relaties Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven en bijhorende begeleidende maatregelen adhv: • in kaart brengen van landschapsstructuur en impact van de R43 • beoordelen effectiviteit begeleidende maatregelen (per tracé) Beoordelen van de inrichtingsvoorstellen mbt type wegprofiel, aanslui-tingspunten en kunstwerken (bvb. aanvaardbare hoogte brug) en formule-ren van randvoorwaarden waarbinnen de inrichting en maatregelen ver-der worden uitgewerkt

Evalueren van het voorliggend ontwerp (incl begeleidende maatregelen) en formuleren van eventuele benodigde bijsturin-gen ervan

wijziging erfgoedwaarde Opstellen rangorde tracéalternatieven adhv: • belangrijke zones mbt erfgoedwaarde • aandeel vergraving (aantasting bodemerfgoed) • mate van verstoring van erfgoedwaarden Formuleren van milderende maatregelen om de impact op de erfgoed-waarde te beperken

Evalueren van het voorliggend ontwerp (incl begeleidende maatregelen) en formuleren van eventuele benodigde bijsturin-gen ervan Formuleren van richtlijnen voor de aanlegfase ifv archeologisch erfgoed Aanduiden gevoelige (en te vermijden) zones tijdens de aanleg-fase (opslag, werfwegen, …)




Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER wijziging perceptieve kenmerken en belevingswaarde Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven en bijhorende begeleidende

maatregelen adhv: • impact van de R43 op perceptie en beleving van het landschap • beoordelen effectiviteit begeleidende maatregelen (per tracé) Beoordelen van de inrichtingsvoorstellen mbt type wegprofiel, aanslui-tingspunten en kunstwerken (bvb. aanvaardbare hoogte brug) Formuleren van randvoorwaarden waarbinnen de inrichting en maatrege-len verder worden uitgewerkt Nagaan effect van de R43 op belevingswaarde van de doortocht N9

Evalueren van het voorliggend ontwerp (incl begeleidende maatregelen) en formuleren van eventuele benodigde bijsturin-gen ervan

MENS socio-organisatorische aspecten ruimtegebruikfuncties Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven en bijhorende begeleidende

maatregelen adhv: • ruimteverlies per functie (kwalitatief of semi-kwantitatief) • impact op kwaliteit per functie Formuleren van milderende maatregelen mbt de inrichting van restgron-den en de eventuele compensatie/vergoeding van het verlies aan functies

Kwantitatieve evaluatie van het verlies aan functies (oppervlak-te, aantal getroffen woningen/bedrijven) Evaluatie invulling restgronden

ruimtelijke samenhang en barrièrewerking Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven en bijhorende begeleidende maatregelen adhv: • impact R43 op bestaande ontsluitingswegen (lokaal en bovenlokaal)

– bereikbaarheid van functies • mogelijkheden om ontsluiting te optimaliseren adhv begeleidende

maatregelen • mate waarin functies worden gebundeld (ruimtelijke samenhang van

functies) Evalueren ruimtelijke samenhang en barrièrewerking op macro- en me-soniveau Formuleren van milderende maatregelen om de ruimtelijke samenhang te verbeteren en de barrièrewerking te beperken

Evalueren ruimtelijke samenhang en barrièrewerking op micro-niveau voor het gekozen tracé en de bijhorende begeleidende maatregelen en formuleren van aanbevelingen hieromtrent




Effectgroepen per discipline Plan-MER Project-MER hinderaspecten Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven adhv:

• afstand tot gevoelige receptoren • aantal gehinderden • karakter/oorsprong van de hinder (bvb. duur) Nagaan invloed R43 op hinder thv de doortocht N9 Beoordelen van de effectiviteit van begeleidende maatregelen (per tracé) Indien nodig, formuleren van bijkomende milderende maatregelen Aanduiden van gevoelige (en te vermijden) zones Beoordelen van de inrichtingsvoorstellen mbt type wegprofiel (bvb. ver-lichting), aansluitingspunten en kunstwerken

Focus op effecten van het gekozen tracé, inrichting en begelei-dende maatregelen: • hinder tijdens aanlegfase (concrete evaluatie van werfwe-

gen – werfverkeer, formuleren van aanbevelingen) • hinder tijdens exploitatiefase (verfijning van evaluatie –

eventuele bijkomende milderende maatregelen)

ruimtelijke belevingswaarde Opstellen rangorde mbt de tracéalternatieven en bijhorende begeleidende maatregelen adhv: • impact van de R43 op belevingswaarde • beoordelen effectiviteit begeleidende maatregelen (per tracé), bvb.

visuele kwaliteit Beoordelen inrichtingsalternatieven knooppunten Nagaan invloed R43 op de belevingswaarde van de doortocht N9 Formuleren milderende maatregelen ter verbetering van de belevings-waarde

Evalueren van het voorliggend ontwerp (incl begeleidende maatregelen) en formuleren van eventuele benodigde bijsturin-gen ervan Evaluatie gewijzigde belevingswaarde tijdens uitvoering werken



0.7 Alternatieven Een belangrijk onderdeel van milieueffectrapportage is de alternatievenafweging. Het MER-decreet stelt dat het MER ondermeer volgende onderdelen moet bevatten: • een schets van de beschikbare alternatieven voor het voorgenomen plan of onderdelen er-

van; onder meer inzake doelstellingen, locaties en wijze van uitvoering of inzake de be-scherming van het milieu;

• een vergelijking tussen het voorgenomen plan en de beschikbare alternatieven die redelij-kerwijze kunnen onderzocht worden, alsmede de motivatie voor de selectie van de te onder-zoeken alternatieven.

Dit betekent dat ook de motivering voor de verwerping van alternatieven die in overweging zijn genomen, maar uiteindelijk om uiteenlopende redenen zijn verworpen, uitgebreid moet worden weergegeven. Dit gebeurt onder hoofdstuk 6. Deze alternatieven worden niet meer aan de mili-eueffectbeoordeling onderworpen. De beschikbare alternatieven die aan de milieubeoordeling worden onderworpen zijn de ver-schillende tracéalternatieven afkomstig uit het visierapport dat eerder in het kader van het voor-liggend plan werd opgemaakt. Daarnaast worden de mogelijke inrichtingswijzen voor de knoop-punten besproken en ten opzichte van elkaar geëvalueerd. Verder worden in het visierapport begeleidende maatregelen conceptmatig voorgesteld. Deze worden in de plan-MER onderzocht op hun haalbaarheid en mogelijke milieueffecten en er worden aanbevelingen voor een verdere invulling/verfijning ervan geformuleerd. Dit zal uiteindelijk aanleiding geven tot een voorkeursalternatief voor tracé en inrichtingswijze (dat een welbepaald tracévoorstel kan zijn of een combinatie uit de voorliggende alternatieven) en een verdere uitwerking van de begeleidende maatregelen. Daarnaast worden vanuit de dis-ciplines bijkomende milderende maatregelen voorgesteld.


1 Mobiliteit

1.1 Significantiekader - aanvulling kennisgevingsnota

1.1.1 Doorstroming

Op de R43 dient een goede doorstroming verzekerd te worden om de rol als stedelijke verdeel-weg en omweg voor bovenlokaal verkeer optimaal te vervullen. Een goede doorstroming kan worden bepaald aan de hand van de verhouding tussen de werkelijke intensiteiten en de theo-retische capaciteit, de I/C-ratio. Het significantiekader met betrekking tot doorstroming wordt gerelateerd aan de verhouding intensiteit/capaciteit op de R43. Hierbij worden slechts drie signi-ficantieklassen gehanteerd.

Beoordeling Significantie I/C-ratio is kleiner dan 85% waardoor de weg een vol-doende grote restcapaciteit heeft

Positief effect op de doorstroming +

I/C-ratio ligt tussen 85 en 100% en heeft slecht weinig ruimte voor bijkomend verkeer

Neutraal effect op de doorstroming 0

I/C-ratio is hoger dan 100%; de intensiteiten overschrij-den de theoretische capaciteit van de weg, waardoor een verhinderde doorstroming optreedt met filevorming tot gevolg

Negatief effect op de doorstroming -

1.1.2 Verkeersleefbaarheid

Het significantiekader met betrekking tot verkeersleefbaarheid wordt gerelateerd aan de over-steekbaarheid van de weg voor zwakke weggebruikers. De CROW-richtlijnen (aanbevelingen voor verkeersvoorzieningen binnen de bebouwde kom) bieden een bruikbaar kader voor de evaluatie van de oversteekbaarheid van de weg. De oversteekbaarheid wordt gerelateerd aan de verkeersbelasting (aantal voertuigen per uur), het snelheidsregime op de weg en de inrich-ting van de weg (lengte van de oversteek). De oversteekbaarheid wordt als volgt beoordeeld: Oversteekbaarheid voor voetgangers – gemiddelde wachttijd Beoordeling 0-5 seconden Goed 5-10 seconden Redelijk 10-15 seconden Matig 15-30 seconden Slecht Meer dan 30 seconden Zeer slecht Het significantiekader wordt opgehangen aan deze beoordeling. Als de oversteekbaarheid één klasse op de beoordelingsschaal wijzigt, wordt dit als een matig effect beschouwd. Een wijzi-ging met twee klasses is een significant effect en een wijziging van 3 klasses een zeer signifi-cant effect.

Mobiliteit


Verkeersleefbaarheid Effect Significantie Zeer significante toename van de oversteekbaarheid +++ Significante toename van de oversteekbaarheid ++ Matige of beperkte toename van de oversteekbaarheid + Geen of verwaarloosbare wijziging in de oversteekbaarheid 0 Matige of beperkte afname van de oversteekbaarheid - Significante afname van de oversteekbaarheid -- Zeer significante afname van de oversteekbaarheid --- 1.1.3 Verkeersveiligheid

Het significantiekader met betrekking tot verkeersveiligheid wordt gerelateerd aan een aantal elementen: de inrichting van de weg, verkeersintensiteiten, type-verkeer, oversteekbaarheid van de weg (welk op zich gerelateerd is aan de inrichting van de weg, verkeersintensiteiten en het snelheidsregime). Deze elementen hebben een invloed op de verkeersveiligheid. Er is geen eenduidige één op één relatie. Verkeersveiligheid wordt beïnvloed door verschillende factoren in onderlinge samenhang die in relatie staan tot de kans op conflicten tussen verschillende ver-keersdeelnemers. Het significantiekader houdt hier mee rekening. Er wordt getracht om het sig-nificantiekader zoveel mogelijk op te hangen aan ‘meetbare’ elementen. Volgende elementen worden in rekening gebracht: • Inrichting van de weg (in relatie tot de verkeersintensiteit) • Voorkomen van ‘ongewenst verkeer’ in relatie tot de rol van de weg • Oversteekbaarheid van de weg Er wordt aangenomen dat de inrichting van de weg een invloed heeft op de verkeersveiligheid of de kans op conflicten. Indien de verkeersintensiteit op een wegvak dermate wijzigt dat een herinrichting van de weg mogelijk (of noodzakelijk is), waardoor de weg als gevolg van de herin-richting verkeersveiliger wordt (vermindering van conflicten door bijvoorbeeld downgraden van een 2x2-profiel naar een 2x1-profiel binnen de bebouwde kom), wordt in de beoordeling mee-genomen.

Beoordeling ‘Meetbaar’ element Mogelijkheid tot herinrichting van de weg (downgrading) met positief effect op verkeersveiligheid

Positief effect (+1) Mogelijkheid tot herinrichting getoetst aan verhouding intensiteit/capaciteit van de weg

Geen mogelijkheid tot substantiële herinrichting van de weg met effect op verkeersveiligheid

Neutraal effect (0)

Er kan aangenomen worden dat ‘ongewenst’ verkeer een verhoogd risico op conflicten (en bij-gevolg de verkeersveiligheid) tot gevolg heeft. ‘Ongewenst’ verkeer wordt beschouwd als een bepaald type-verkeer dat niet past binnen de rol van de weg (bijvoorbeeld doorgaand verkeer op wijkverzamelweg). Deze redenering gaat uit van een verhoogd risico op conflicten tussen verschillende types verkeer (bijvoorbeeld conflict tussen doorgaand verkeer en bestemmings-verkeer, hogere gemiddelde snelheid als gevolg van ‘ongewenst’ verkeer,…). Een substantiële wijziging van ‘ongewenst’ verkeer op een wegvak, wordt in de beoordeling meegenomen.

Mobiliteit


Beoordeling ‘Meetbaar’ element Minstens een halvering van ‘onge-wenst’ verkeer

Positief effect (+1) ‘ongewenst verkeer’: -50% of meer

Neutraal effect (0) ‘ongewenst verkeer: tussen -50% en +50%

Minstens een toename van 50% ‘on-gewenst’ verkeer

Negatief effect (-1) ‘ongewenst’ verkeer: +50% of meer

Er wordt aangenomen dat een wijziging in de oversteekbaarheid van de weg een invloed heeft op de verkeersveiligheid. De oversteekbaarheid wordt gerelateerd aan de verkeersbelasting (aantal voertuigen per uur), het snelheidsregime op de weg en de inrichting van de weg (lengte van de oversteek), cf. significantiekader verkeersleefbaarheid. Een wijziging in de oversteek-baarheid, wordt in de beoordeling meegenomen.

Beoordeling ‘Meetbaar’ element Verbeterde oversteekbaarheid Positief effect (+1) Oversteekbaarheid verbetert minstens met één

klasse Geen gewijzigde oversteekbaarheid Neutraal effect (0) Oversteekbaarheid wijzigt niet (zelfde klasse) Verminderde oversteekbaarheid Negatief effect (-1) Oversteekbaarheid vermindert minstens met

één klasse De verschillende elementen die het aspect verkeersveiligheid beïnvloeden, krijgen een score van +1 tot -1. De totaalscore is bepalend voor de beoordeling: een totaalscore nul resulteert in een neutraal effect, één in een matig effect, twee in een significant effect en drie in een zeer significant effect. Effect Significantie Zeer significante toename van de verkeersveiligheid +++ Significante toename van de verkeersveiligheid ++ Matige of beperkte toename van de verkeersveiligheid + Geen of verwaarloosbare wijziging in de verkeersveiligheid 0 Matige of beperkte afname van de verkeersveiligheid - Significante afname van de verkeersveiligheid -- Zeer significante afname van de verkeersveiligheid ---

1.1.4 Bereikbaarheid Het significantiekader met betrekking tot bereikbaarheid wordt opgebouwd in functie van de wij-zigingen in de bereikbaarheid van belangrijke stedelijke verkeersgenererende activiteiten. Geen wijziging in de bereikbaarheid van stedelijke functie komt overeen met een verwaarloosbaar effect. Een substantiële wijziging in de bereikbaarheid van één stedelijk functie resulteert in een matig effect. Een substantiële wijziging in de bereikbaarheid van twee of drie stedelijk functies komt overeen met een significant effect. Een substantiële wijziging in de bereikbaarheid van vier of meer ste-delijk functies resulteert in een zeer significant effect. Effect Significantie Zeer significante toename van de bereikbaarheid van vier of meer stedelijke functies +++ Significante toename van de bereikbaarheid van twee of drie stedelijke functies ++ Matige of beperkte toename van de bereikbaarheid van één stedelijke functie + Geen of verwaarloosbare wijziging in de bereikbaarheid van stedelijke functies 0 Matige of beperkte afname van de bereikbaarheid van één stedelijke functie - Significante afname van de bereikbaarheid van twee of drie stedelijke functies -- Zeer significante afname van de bereikbaarheid van vier of meer stedelijke functies ---

Mobiliteit


1.2 Juridisch en beleidsmatig kader

Volgende juridische en beleidsmatige randvoorwaarden zijn relevant voor de discipline mobili-teit: • Ruimtelijke Structuurplan Vlaanderen (RSV); • Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Oost-Vlaanderen (PRS); • Afbakening kleinstedelijk gebied Eeklo; • Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Eeklo (GRS); • Gemeentelijk mobiliteitsplan Eeklo. Een groot aantal van deze beleidsdocumenten zijn reeds bespoken bij de verantwoording van het project en bij de algemene bespreking van het juridisch en beleidsmatig kader. Relevante elementen op het vlak van mobiliteit zijn verwerkt in de hierna volgende bespreking van de dis-cipline. 1.3 Afbakening studiegebied

In het kader van discipline mobiliteit wordt voor de afbakening van het studiegebied een onder-scheid gemaakt tussen de evaluatie van effecten op macroniveau en effecten op meso- en mi-croniveau. Met het macroniveau worden effecten bedoeld op het wegennet binnen de maas van hoofd- en primaire wegen (maas E34/N49, N44, R4-west en E40). Op bovenlokaal niveau is het van belang na te gaan of de doortrekking van de R43 geen bijkomend verkeer aantrekt op we-gen die als ‘maasverkleining’ zouden kunnen functioneren voor het netwerk van hoofd- en pri-maire wegen (maas N49, N44, R4-west en E40). Het betreft het effect op de N9 (Maldegem-Gent) en de N499 (Aalter-Eeklo). Op meso en microniveau worden de effecten in beeld ge-bracht en geëvalueerd op het niveau van het stedelijk gebied (mesoniveau) en in de onmiddel-lijke omgeving van het project (microniveau). Op mesoniveau (niveau stedelijk gebied) omvat het studiegebied het volledige tracé van de R43 met bijhorende aansluitingspunten, het wegennet dat van belang is voor de ontsluiting van het stedelijk gebied Eeklo (N499, N9, bestaand traject van de R43) en het lokale wegennet in de omgeving van het plangebied. Dit zijn wegen die aantakken op de R43 (Raverschootstraat als wijkverzamelweg, N499 als stedelijke invalsweg en de ontsluitingsstructuur van het bedrij-venterrein Nieuwendorpe). Ook het effect op de stedelijke woonomgeving langs de R43 wordt in beeld gebracht, meer bepaald de woonomgeving tussen de N499 Tieltsesteenweg en de N9 Gentsesteenweg. Op microniveau zijn onder andere volgende lokale wegen relevant: • Nijverheidskaai; • Nieuwendorpe; • Murkelstraat – Leikensweg-Kraaiweg-Pokmoere; • Moeie-Zuidmoerstraat. Rekening houdend met de verschillende schaalniveaus waarop wordt gewerkt, wordt het stu-diegebied niet aangeduid op kaart.

Mobiliteit


1.4 Beschrijving referentiesituatie

Met het oog op de beschrijving van de referentiesituatie wordt in belangrijke mate beroep ge-daan op de resultaten uit het herkomst-bestemmingsonderzoek, het analyserapport en het vi-sierapport (Grontmij, 2007). De huidige situatie wordt op verschillende schaalniveaus besproken. Bij de beschrijving van de referentiesituatie gaat de aandacht achtereenvolgens naar: • verkeer- en vervoersinfrastructuur in het studiegebied; • categorisering wegen in het studiegebied; • verkeersstromen (verkeersintensiteit, doorstroming) in het studiegebied; • verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid in het studiegebied. Hierbij komt niet enkel auto- en vrachtverkeer aan bod, maar ook openbaar vervoer en lang-zaam verkeer (voetgangers en fietsers). 1.4.1 Beschrijving huidige situatie

Verkeers- en vervoersinfrastructuur De bestaande verkeer- en vervoersstructuur is uitgebreid onderzocht in het analyserapport. Weginfrastructuur Tabel 1-1 bevat de relevante kenmerken (o.a. wegprofiel en snelheidsregime) van enkele weg-vakken in het studiegebied. Tabel 1-1. Overzicht van de relevante kenmerken van enkele wegvakken in het studiegebied

Wegprofiel Snelheidsregime

(in km/u) Andere kenmerken

R43 tussen E34 en N9 2x1-weg met middenberm

90 geen fietsverkeer toegelaten

R43 tussen N9 en Nieuwendor-pe

2x1-weg 70 ringlaan, beperkt aantal aansluitingspun-ten, scheiding verkeersdeelnemers

N9 Eeklo - Gent 2x1-weg 70 meerdere verkeerslichten N9 doortocht Eeklo tussen Heilig Grafstraat en Zuidmoerstraat

2x2-weg met middenberm

50 verschillende lichtengeregelde kruispun-ten, scheiding verkeersdeelnemers

N499 Tieltsesteenweg tussen Nijverheidskaai en Veldekens - Vaart van Eeklo

2x1-weg 70 functionele fietsroute, scheiding ver-keersdeelnemers

Raverschootstraat 2x1-weg 50 scheiding verkeersdeelnemers

Nieuwendorpe 2x1-weg 70 ontsluiting bedrijventerrein, scheiding verkeersdeelnemers

Openbaar vervoer Het studiegebied wordt bediend door verschillende openbaar vervoerslijnen, waarbij het station van Eeklo als knooppunt fungeert: • Tieltsesteenweg N499

° Lijn 64: Eeklo-Aalter ° Lijn 66: Zomergem-Eeklo

Mobiliteit


• Gentsesteenweg N9 ° Lijn 58: Gent-Eeklo-Brugge ° Lijn 67: Gent Handelsmarkt-Zomergem-Waarschoot-Eeklo ° Lijn 69: Waarschoot-Gent (met uitbreiding naar Eeklo)

• R43 (tussen Leopoldlaan N9 en Blakstraat) ° Lijn 58: Gent-Eeklo-Brugge ° Lijn 62: Eeklo-Sint-Laureins-Sint-Margriete

Fietsinfrastructuur Tabel 1-2 beschrijft de fietsinfrastructuur in het studiegebied die behoort tot het provinciaal of lokaal functioneel fietsroutenetwerk of tot het recreatief fietsroutenetwerk (Kaart 1.2). Tabel 1-2. Fietsinfrastructuur

Provinciaal Functioneel

Fietsroutenetwerk

Lokaal Functioneel

Fietsroutenetwerk

Recreatief Fietsroutenetwerk

Kenmerken

Jaagpad langs Schipdonkka-naal

hoofdroute x jaagpad, enkel plaatse-lijk gemotoriseerd ver-keer

Fietsweg langs de spoorlijn Gent-Eeklo-Maldegem

hoofdroute fietsweg

N499 Veldekens-Tieltsesteenweg-Koning Albertstraat

functionele route aanliggende of van de rijweg gescheiden fiets-paden

Murkelstraat-Leikensweg-Kraaiweg-toegangsweg Het Leen

functionele route x gemengd verkeer, enkel plaatselijk gemotori-seerd verkeer

N9 Gentsesteenweg-Koningin Astridplein-Stationsstraat-Markt-Molenstraat-Leopoldlaan

alternatieve route aanliggende of van de rijweg gescheiden fiets-paden

R43 lokale route vrijliggend dubbelrich-tingsfietspad

Jaagpad langs Vaart van Eeklo

lokale route jaagpad, enkel plaatse-lijk gemotoriseerd ver-keer

Moeie-Zuidmoerstraat lokale route gemengd verkeer Raverschootstraat x aanliggende fietspaden

of gemengd verkeer

Categorisering wegennet Kaart 1.1 geeft de categorisering van het wegennet weer. Een belangrijke as is de secundaire weg N9 Gent-Eeklo-Brugge, die dwars door de stedelijke kern van Eeklo loopt. De N9 functio-neert als verbindingsas richting Maldegem en Gent, maar heeft ook een belangrijke betekenis voor verplaatsingen binnen het stedelijk gebied. Tussen Gent en de Oostveldstraat in Eeklo is de N9 geselecteerd als secundaire weg type II, een verzamelweg op bovenlokaal niveau. Vanaf de Oostveldstraat tot aan de N44a in Maldegem is de N9 geselecteerd als secundaire weg type III, waardoor het verzamelen van wegverkeer nevengeschikt wordt aan openbaar voervoer en oversteekbaarheid voor de fiets.

Mobiliteit


De R43 is in het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan geselecteerd als primaire weg II (verzame-len op Vlaams niveau) tussen de E34 en de N9 Leopoldlaan. Tussen de N9 Leopoldlaan en de Tieltsesteenweg wordt de R43 als secundaire weg II voorgesteld. De N499 is geselecteerd als lokale verbindingsweg (lokale weg I). De N499 verbindt op lokaal niveau. De Nijverheidskaai, Nieuwendorpe, Murkelstraat-Leikensweg-Kraaiweg-Pokmoere en Moeie-Zuidmoerstraat zijn geselecteerd als erftoegangswegen (lokale weg III). Ze hebben een lokale ontsluitende rol. Verkeersstromen Tijdens de avondspits bedraagt volgens het herkomst-bestemmingsonderzoek de verkeersbe-lasting in de doortocht N9 tot 1.100 voertuigen per uur en per richting (Tabel 1-3). Ook in de daluren (tussen ochtend- en avondspits) bedraagt de belasting nog tot 70% van het drukste uur in de avondspits (750 – 800 voertuigen per uur en per richting). Op de Raverschootstraat zijn de drukste intensiteiten waar te nemen richting R43, op de Tieltsesteenweg rijdt het meeste ver-keer richting Aalter. Tabel 1-3. Huidige intensiteiten op enkele wegvakken in het studiegebied In voertuigen per uur in de avondspits Huidige toestand (referentie) Doortocht N9 Markt

Richting Maldegem 1 101 Richting Gent 1 057

Totaal 2 158 Raverschootstraat

Richting centrum 189 Richting R43 403

Totaal 592 Tieltsesteenweg N499

Richting centrum 296 Richting Aalter 342

Totaal 638

R43

R43 N9

N9

N9

N434

N499

477

749

128

342 826 +1.000500-1.000250-5000-250

400

284

403

311

21

plan-mer r43 - doortrekking ring om...

Documents