Podróżepo Europie2010

Unia Europejska

Terytorium Unii Europejskiej rozciąga się na kontynencie europejskim od

Laponii po Morze Śródziemne, od zachodniego wybrzeża Irlandii po brzegi

Cypru: to cały kalejdoskop krajobrazów – od skalistych linii brzegowych po

piaszczyste plaże, od żyznych pastwisk po jałowe równiny, od jezior i lasów

po arktyczną tundrę.

Narody Europy, które łącznie stanowią ponad 7% ludności świata, cechuje

różnorodność tradycji, kultur i języków. Ślady europejskiego dziedzictwa

kulturowego znajdujemy w prehistorycznych malowidłach naskalnych, an-

tycznych przedmiotach greckiego i rzymskiego pochodzenia, architekturze

Maurów, średniowiecznych twierdzach, renesansowych pałacach i baroko-

wych kościołach. Współczesna Europa przyciąga turystów tętniącymi życiem

miastami, barwnie obchodzonymi świętami i wydarzeniami kulturalnymi,

ośrodkami sportów zimowych i letnich oraz bogactwem tradycji kulinarnych.

Europejczycy uwielbiają podróże, a podróżowanie stało się znacznie

łatwiejsze dzięki zlikwidowaniu większości formalności związanych z kontrolą

paszportową i bagażową. Szesnaście krajów UE posługuje się wspólną walutą –

euro – która ułatwia porównanie cen oraz niweluje koszty i niedogodności

związane z wymianą pieniędzy. Stworzenie jednolitego rynku dla blisko

500 mln osób przyczyniło się do wzbogacenia oferty i obniżenia cen. Dla

większości Europejczyków podróżowanie w granicach Unii stało się równie

łatwe jak podróżowanie po własnym kraju.

Dla obywateli UE

Paszport lub dowód osobistyDwadzieścia dwa kraje UE zlikwidowały wszelkie kontrole na dzielących je

granicach wewnętrznych. Było to możliwe dzięki układowi z Schengen,

stanowiącemu część prawa UE. Jego postanowienia likwidują wszelkie kontrole

na granicach wewnętrznych, w zamian ustanawiając skuteczną kontrolę na gra-

nicach zewnętrznych UE i wprowadzając wspólną politykę wizową. Wszystkie

kraje UE, z wyjątkiem Bułgarii, Cypru, Irlandii, Rumunii i Zjednoczonego Króle-

stwa, są pełnoprawnymi członkami Schengen. Oznacza to, że wybierając się

w podróż do jednego z tych krajów, należy posiadać ważny paszport lub dowód

osobisty. Islandia, Norwegia i Szwajcaria są również członkami Schengen, choć

nie należą do UE.

Wjeżdżając na terytorium UE lub opuszczając je, na zewnętrznej granicy trzeba

okazać ważny paszport lub dowód osobisty.

Podróżując po UE, dobrze jest mieć zawsze ze sobą ważny paszport lub dowód

osobisty w celu ewentualnego potwierdzenia tożsamości. Jeżeli wymaga tego

porządek publiczny lub bezpieczeństwo narodowe, na czas ograniczony mogą

zostać przywrócone kontrole graniczne.

Należy dopilnować, aby dzieci posiadały w podróży własny paszport lub inny

dokument tożsamości albo zostały wpisane do dokumentu opiekuna.

Na podstawie umów zawartych z Islandią, Liechtensteinem, Norwegią i Szwaj-

carią obywatele tych krajów są traktowani w taki sam sposób jak obywatele UE

i mogą poruszać się po obszarze UE z dowodem osobistym lub paszportem.

WizyDo podróżowania w obrębie UE nie są potrzebne wizy.

Dla obywateli państw spoza UE

PaszportPotrzebny jest ważny paszport.

WizyObywatele 34 krajów nie potrzebują wizy, aby przebywać na terytorium UE

przez okres nie dłuższy niż trzy miesiące. Do państw tych należą m.in. Australia,

Chorwacja, Japonia, Kanada, Nowa Zelandia i Stany Zjednoczone. Wykaz

krajów, których obywatele muszą uzyskać wizę, udając się do Zjednoczonego

Królestwa lub Irlandii, różni się nieco od analogicznego wykazu dla pozostałych

państw UE. W razie wątpliwości dokładnych informacji można zasięgnąć

w najbliższym konsulacie dowolnego państwa Unii.

Jeżeli otrzymasz wizę jednego z państw w pełni stosujących postanowienia

układu z Schengen, automatycznie pozwala Ci ona podróżować po pozosta-

łych krajach obszaru Schengen. Ponadto, jeżeli posiadasz ważne pozwolenie

na pobyt w jednym z krajów obszaru Schengen, to jest ono równoważne wizie.

Możesz jednak potrzebować oddzielnej wizy, wybierając się do krajów spoza

obszaru Schengen.

EuroEuro jest prawnym środkiem płatniczym dla 329 mln osób w 16 krajach UE;

są to: Austria, Belgia, Cypr, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia,

Luksemburg, Malta, Niderlandy, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia i Włochy.

Kraje UE, w których nie wprowadzono euro, to: Bułgaria, Republika Czeska,

Dania, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Szwecja, Węgry i Zjednoczone

Królestwo. Osiem państw, które przystąpiły do UE od 2004 r., zobowiązało się

do przyjęcia euro, gdy będą na to gotowe.

Symbolem euro jest znak €. Banknoty euro są takie same we wszystkich

krajach, przy czym każde państwo emituje własne monety; mają one wspólny

awers, ale odmienny rewers, na którym widnieje symbol narodowy danego

kraju. Wszystkie banknoty i monety mogą być używane we wszystkich pań-

stwach UE, które przyjęły euro, włączając wiele z ich terytoriów zamorskich,

takich jak Azory, Ceuta i Melilla, Gujana Francuska, Gwadelupa, Madera, Marty-

nika, Majotta, Reunion, Saint Pierre i Miquelon oraz Wyspy Kanaryjskie.

Monako, San Marino oraz Watykan przyjęły euro jako walutę krajową, co także

daje im prawo do emisji określonej liczby monet euro z własnymi narodowymi

rewersami. Niektóre kraje i terytoria, takie jak Andora, Czarnogóra i Kosowo,

używają euro jako faktycznej waluty (przyjęły ją jednostronnie).

W krajach europejskich znajdujących się poza strefą euro wiele hoteli, sklepów

i restauracji, zwłaszcza w regionach turystycznych, przyjmuje płatności zarówno

w euro, jak i w walucie krajowej, chociaż prawo tego nie wymaga.

Gotówka i karty płatniczeDzięki przepisom wspólnotowym koszt wypłaty gotówki z bankomatu wynosi

obecnie na całym terytorium UE tyle samo co koszt wypłaty na terenie włas-

nego kraju z bankomatu nienależącego do banku prowadzącego dane konto.

Opłata za dokonanie transakcji w euro kartą płatniczą (debetową lub kredyto-

wą) na terenie UE wynosi tyle samo co na terenie własnego kraju. Oczywiście

wysokość opłat może być różna w zależności od banku.

WUnii EuropejskiejNie ma ograniczeń co do rodzaju produktów, jakie można zakupić i zabrać ze

sobą w trakcie podróżowania po krajach UE, pod warunkiem że są one prze-

znaczone na własny użytek, a nie na handel. Podatki (VAT i akcyza) są zawarte

w cenie zakupu, co oznacza, że w żadnym innym państwie UE nie trzeba płacić

żadnych dodatkowych podatków.

Wyroby tytoniowe i alkoholoweKażdy kraj może ustalić orientacyjne limity zakupu wyrobów tytoniowych i alko-

holu, które uznaje za przeznaczone do użytku własnego. Innymi słowy, jeżeli

przewozisz większe ilości wymienionych towarów, możesz zostać poproszony

o udowodnienie, że są one przeznaczone na własny użytek, oraz o uzasadnienie

ich zakupu. Wymienione poziomy orientacyjne nie mogą być jednak niższe niż:

papierosy – 800 sztuk

cygaretki – 400 sztuk

cygara – 200 sztuk

tytoń – 1 kilogram

napoje spirytusowe – 10 litrów

wino alkoholizowane (porto, sherry) – 20 litrów

wino – 90 litrów (z czego wino musujące – maks. 60 litrów)

piwo – 110 litrów

Niektóre kraje (Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Irlandia, Niemcy, Szwe-

cja i Zjednoczone Królestwo) postanowiły utrzymać na pewien czas ograni-

czenie przywozu papierosów z Estonii i Litwy wynoszące 200 sztuk, a niektóre

kraje (Dania, Niemcy, Szwecja, Węgry i Zjednoczone Królestwo) utrzymują limit

w wysokości 200 papierosów dla podróżujących z Bułgarii i Rumunii.

Przyjazd spoza UEPrzyjeżdżając do Unii Europejskiej z państwa niebędącego jej członkiem, moż-

na przywieźć ze sobą towary wolne od podatku VAT i akcyzy na użytek własny

w określonych poniżej ilościach. Te same zasady odnoszą się do podróżnych

przybywających z Wysp Kanaryjskich, Wysp Normandzkich, Gibraltaru i innych

terytoriów, gdzie nie mają zastosowania wspólnotowe przepisy w sprawie

podatku VAT oraz akcyzy.

Wyroby alkoholowewyroby spirytusowe o obj. alkoholu powyżej 22% – 1 litr lub

wino alkoholizowane lub wino musujące – 2 litry

wino – 4 litry

piwo – 16 litrów

Wyroby tytonioweDo wartości 300 euro na podróżnego lub 430 euro na podróżującego drogą

powietrzną i morską. Niektóre państwa UE stosują niższy limit w wysokości

150 euro dla podróżnych poniżej 15 roku życia.

Wyższy limit Niższy limit

papierosy – 200 sztuk lub papierosy – 40 sztuk lub

cygaretki – 100 sztuk lub cygaretki – 20 sztuk lub

cygara – 50 sztuk lub cygara – 10 sztuk lub

tytoń – 250 gramów lub tytoń – 50 gramów

Inne produkty, w tym perfumyDo wartości 300 euro na podróżnego lub 430 euro na podróżującego drogą

powietrzną i morską. Niektóre państwa UE stosują niższy limit w wysokości

150 euro dla podróżnych poniżej 15 roku życia.

Ochrona konsumentówKażdego – jako konsumenta – chronią podstawowe prawa niezależnie od tego,

w jakim kraju Unii przebywa.

• Przepisy UE dotyczące oznakowania żywności pomagają w świadomym

wybieraniu zakupywanych towarów. Na liście składników można sprawdzić,

czy produkt nie zawiera substancji, które mogą powodować alergię

lub nietolerancję na nie. Istnieją przepisy regulujące to, jakie produkty

można nazwać „ekologicznymi”, oraz zasady dotyczące umieszczania

na produktach żywnościowych informacji o wartościach odżywczych

i oświadczeń zdrowotnych.

• Cena jednostkowa produktów (za kilogram lub za litr) musi być podana tak,aby można było łatwo porównać ceny.

• Produkty kosmetyczne muszą mieć oznaczony okres przydatności do użyciapo otwarciu opakowania. Szukaj na opakowaniu symbolu otwartego słoika.

Produkty zawierające filtry przeciwsłoneczne powinny posiadać bardziej

przejrzystą etykietę, zawierającą m.in. standardowe oznaczenie ochrony

przed promieniowaniem UV-A czy standardowy opis poziomu ochrony,

nie zaś określenia wprowadzające konsumenta w błąd, w rodzaju „pełna

ochrona”.

• Prawo UE zapewnia szczególną ochronę praw konsumentów w przypadkuwycieczek zorganizowanych oraz korzystania z nieruchomości

w oznaczonym czasie (timesharing).

Również podczas podróży można przyczynić się do rozwiązania problemu

zmiany klimatu, śledząc własną emisję dwutlenku węgla za pomocą telefonu

komórkowego. Można bezpłatnie pobrać tzw. mobGAS (mobgas.jrc.ec.europa.eu)

i obliczyć, jak codzienne czynności wpływają na środowisko, oraz uzyskać prak-

tyczne wskazówki, w jaki sposób obniżyć własną emisję dwutlenku węgla.

Należy szukać kwiatka , unijnego oznakowania produktów ekologicznych,

na produktach konsumpcyjnych codziennego użytku – od mydła i szamponu

po buty – i kupować produkty bardziej przyjazne środowisku. Znaczek ten

może również przydać się przy poszukiwaniu hotelu, pensjonatu, schroniska

młodzieżowego czy pola namiotowego przyjaznego środowisku. Kwiatek

wskaże, że dana baza noclegowa lub kemping zmniejszają zużycie energii

i wody, ograniczają produkcję śmieci i korzystają z odnawialnych źródeł energii.

Prawo jazdyPrawo jazdy wydane w jednym kraju unijnym zachowuje ważność we wszyst-

kich pozostałych krajach UE. W niektórych krajach oprócz ważnego prawa

jazdy musisz mieć ze sobą także dowód rejestracyjny pojazdu.

Ubezpieczenie pojazduGdziekolwiek się podróżuje na terytorium Unii ubezpieczenie samochodu

automatycznie zapewnia wymagane przez prawo ubezpieczenie od odpowie-

dzialności cywilnej. Ma to także zastosowanie w Islandii, Norwegii i Szwajcarii.

Jeżeli w swoim kraju posiadasz pełne ubezpieczenie, sprawdź, czy polisa

obejmuje podróże zagraniczne.

Zielona karta nie jest wymagana w przypadku podróżujących po UE, jest

jednak międzynarodowo uznawanym dowodem posiadania polisy ubez-

pieczeniowej i może ułatwić otrzymanie odszkodowania w razie wypadku.

Jeżeli nie zabierasz zielonej karty, powinieneś mieć ze sobą zaświadczenie

o ubezpieczeniu.

Ubezpieczyciel może Ci także dostarczyć europejski formularz protokołu

z wypadku – standardowy dokument, który ułatwia spisanie oświadczenia na

miejscu zdarzenia w razie wypadku za granicą.

Bezpieczna jazdaWe wszystkich krajach UE obowiązkowe jest zapinanie pasów bezpieczeństwa

we wszystkich pojazdach, łącznie z autokarami i minibusami. Dzieciom należy

zapewnić odpowiednie foteliki zabezpieczające w samochodach osobowych

i ciężarówkach oraz, w miarę możliwości, również w innych pojazdach.

Rozmawianie przez telefon komórkowy w czasie jazdy zwiększa pięciokrotnie

ryzyko wypadku i jako takie jest wprost bądź pośrednio zabronione we wszyst-

kich państwach unijnych.

Maksymalny dozwolony poziom alkoholu we krwi waha się między 0,2 a 0,8 mg/ml,

choć w niektórych krajach obowiązuje zakaz jakiejkolwiek zawartości alkoholu

we krwi kierowców.

Należy pamiętać, że na Cyprze, w Irlandii, na Malcie i w Zjednoczonym Króle-

stwie obowiązuje ruch lewostronny, a w niektórych krajach, takich jak Belgia,

Francja, Niderlandy i Portugalia, należy udzielić pierwszeństwa pojazdom

nadjeżdżającym z prawej strony.

Stworzenie jednolitego europejskiego rynku usług transportu lotniczego

doprowadziło do obniżenia cen oraz większego wyboru przewoźników i usług.

Od 2009 r. środki unijne poprawiają wyniki i bezpieczeństwo europejskiego

systemu lotnictwa i przyczyniają się do tego, że latanie samolotem staje się

bezpieczniejsze, bardziej ekologiczne i bardziej opłacalne.

Prawa pasażera linii lotniczychJako pasażerowi linii lotniczych przysługują Ci pewne prawa w zakresie

informacji na temat rozkładu lotów i rezerwacji, szkód na bagażu, opóźnień

i odwołań lotów, przypadków niewpuszczenia na pokład, odszkodowania

w razie wypadku lub problemów z wyjazdem zorganizowanym. Przepisy te

mają zastosowanie do pasażerów lotów krajowych i zagranicznych, ujętych

w rozkładzie i czarterowych, odbywających się z lotniska na terytorium UE lub na

lotnisko w UE z lotniska znajdującego się poza UE, jeżeli lot jest obsługiwany

przez europejskie linie lotnicze. W UE obowiązuje ponadto czarna lista linii

lotniczych, którym nie wolno działać na jej terenie ani korzystać z europejskich

lotnisk. Pasażerowie niepełnosprawni lub w podeszłym wieku są obecnie upo-

ważnieni do korzystania z nieodpłatnej pomocy na pokładzie samolotów i na

lotniskach w UE, tak aby mogli podróżować równie łatwo jak inni pasażerowie.

Podróżni mogą porównywać ceny podróży samolotem, ponieważ przepisy UE

zobowiązują do podania ceny biletu zawierającej wszystkie podatki i opłaty

dodatkowe.

W razie skargi w pierwszej kolejności należy zwrócić się do linii lotniczych lub

do organizatora wyjazdu zorganizowanego. Jeśli nie wypełnią oni swoich

zobowiązań, pasażer może skierować skargę do właściwego krajowego organu

odpowiedzialnego za egzekwowanie prawa. Dane kontaktowe właściwego

organu można uzyskać, korzystając z darmowej linii Europe Direct:

00 800 6 7 8 9 10 11.

BezpieczeństwoAby zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa na obszarze UE, ustanowiono

wspólne zasady i normy w zakresie kontroli pasażerów, bagażu rejestrowanego

i podręcznego oraz kontroli bezpieczeństwa samolotu. Ustalono zarówno

powszechny wykaz przedmiotów niedozwolonych w kabinie w trakcie lotów

z lotnisk UE, jak i wykaz przedmiotów, których nie wolno zabrać do luku bagażo-

wego. Należy także sprawdzić najnowsze ograniczenia dotyczące przewożenia

płynów.

Unia Europejska ma rozbudowaną sieć pasażerskich połączeń międzynarodo-

wych o łącznej długości trakcji 210 tys. km. Łącznie 5 tys. km linii kolejowych

w Europie to obecnie linie dużych prędkości, na których pociągi osiągają nawet

320 km/h; sieć ta jest nadal rozbudowywana.

Międzynarodowy pasażerski transport kolejowy ma stać się bardziej konku-

rencyjny z początkiem 2010 r., kiedy to każde licencjonowane i uprawnione

przedsiębiorstwo kolejowe z siedzibą w UE będzie mogło oferować międzyna-

rodowe kolejowe przewozy pasażerskie.

Dzięki nowym przepisom wzmocnione zostały prawa pasażerów podróżują-

cych koleją – obejmują one prawo do lepszej informacji, prawa przysługujące

w przypadku opóźnienia, utraty lub odwołania połączenia oraz prawa w zakre-

sie obsługi pasażerów niepełnosprawnych i podróżnych w podeszłym wieku.

Opieka zdrowotnaJeżeli jesteś obywatelem jednego z państw członkowskich UE i nagle za-

chorujesz lub ulegniesz wypadkowi w trakcie pobytu w jednym z krajów UE,

w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii lub Szwajcarii, możesz uzyskać pomoc

lekarską bezpłatnie lub po obniżonych kosztach. Na razie system ten obejmuje

tylko publiczną opiekę zdrowotną, a każde państwo posiada własne przepisy

w zakresie publicznej służby zdrowia. W niektórych krajach leczenie jest bez-

płatne, w innych chory musi ponieść część kosztów, a w jeszcze innych trzeba

uiścić pełną opłatę i potem ubiegać się o jej zwrot. Dlatego należy zachować

wszystkie rachunki, recepty i pokwitowania.

Wprowadzenie europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego uprościło

procedury, ograniczyło zakres formalności i przyspieszyło zwrot poniesionych

kosztów leczenia. Informacji na temat otrzymania takiej karty udzielają miej-

scowe instytucje ubezpieczeń społecznych lub fundusz zdrowia. W niektórych

krajach dane dotyczące europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego są

umieszczane na odwrocie krajowej karty ubezpieczeniowej, w innych wydaje

się osobne dokumenty.

Ubezpieczenie podróżneZaleca się wykupienie ubezpieczenia podróżnego, ponieważ tylko niektóre

państwa UE pokrywają całość kosztów leczenia. Choroba lub wypadek za

granicą może łączyć się z dodatkowymi kosztami podróży, zakwaterowania

i powrotu do kraju, od których warto się ubezpieczyć.

LekiJeżeli zażywasz leki wydawane na receptę i zabierasz je w podróż, weź ze sobą

również receptę. Nie zabieraj ich więcej, niż potrzebujesz na własny użytek

w czasie podróży, ponieważ duże ilości lekarstw mogą wzbudzać podejrzenia.

SzczepieniaOgólnie rzecz biorąc, od podróżujących po UE nie wymaga się szczepień.

Istnieją jednak pewne wymogi lub zalecenia związane z podróżami do nie-

których terytoriów zamorskich Unii Europejskiej. Zanim wyjedziesz, zasięgnij

informacji u lekarza.

KąpieliskaNa terenie UE obowiązują surowe normy dotyczące jakości wody w kąpieli-

skach, a ogólna jakość wody ulega poprawie. Przydatne dla wczasowiczów

informacje dotyczące jakości wód przybrzeżnych i śródlądowych zawiera

coroczne sprawozdanie Komisji Europejskiej.

Niebieska flaga na plaży czy na przystani oznacza, że spełnione są szczegółowe

normy jakości wody, bezpieczeństwa, usług, ochrony środowiska i informacji.

W latach 2008–2009 niebieską flagę otrzymało ponad 2700 plaż i przystani w UE.

Ten dobrowolny program certyfikacji prowadzony jest przez FEE – Fundację na

rzecz Edukacji Ekologicznej.

JęzykiEuropę cechuje duża różnorodność językowa. Główne rodziny językowe w UE

obejmują języki germańskie, romańskie, słowiańskie, bałtyckie i celtyckie.

W instytucjach UE obowiązują 23 języki urzędowe, istnieje jednak również wiele

innych, rzadziej używanych.

Wielu Europejczyków posługuje się, poza językiem ojczystym, co najmniej

jednym językiem obcym, a ponad jedna czwarta dorosłych zna przynajmniej

dwa języki obce. Jednak podróżując po Europie, warto nauczyć się chociaż

kilku zdań w miejscowym języku i używać ich w kontaktach z lokalną ludnością.

Zacznijmy od „dzień dobry”:

AB

BGCYCZDDKE

ESTF

FIN

43

32

359

357

420

49

45

34

372

33

358

44

30

36

39

353

352

370

371

356

31

351

48

40

46

421

386

GBGRHI

IRLLLTLVMNLPPLROSSK

SLO

Austria

Belgia

Bułgaria

Cypr

Republika Czeska

Niemcy

Dania

Hiszpania

Estonia

Francja

Finlandia

Zjednoczone Królestwo

Grecja

Węgry

Włochy

Irlandia

Luksemburg

Litwa

Łotwa

Malta

Niderlandy

Portugalia

Polska

Rumunia

Szwecja

Słowacja

Słowenia

angielskibułgarski

czeskiduński

estońskifiński

francuskigrecki

hiszpańskiirlandzkilitewskiłotewski

maltańskiniderlandzki

niemieckipolski

portugalskirumuńskisłowackisłoweńskiszwedzkiwęgierski

włoski

Good morning

Dobro utro

Dobré ráno

God morgen

Tere hommikust

Hyvää huomenta

Bonjour

Kalimera

Buenos días

Dia dhuit

Labas rytas

Labrīt

L-Għodwa t-Tajba

Goedemorgen

Guten Morgen

Dzień dobry

Bom dia

Bună dimineaţa

Dobré ráno

Dobro jutro

God morgon

Jó reggelt

Buongiorno

TelefonNa terenie całej UE obowiązuje taki sam sposób wybierania połączeń

międzynarodowych. Numer kierunkowy państwa poprzedzamy dwoma

zerami (00).

Poniżej znajdują się numery kierunkowe do poszczególnych państw UE:

Telefony komórkoweDzięki wspólnie przyjętemu standardowi GSM możesz korzystać ze swojego

telefonu komórkowego w całej Europie, a także w wielu innych częściach świa-

ta. Dzięki rozporządzeniu UE w sprawie roamingu, nakładającemu ograniczenia

lub tzw. eurotaryfę na stawki roamingowe dla połączeń głosowych, korzysta-

nie z telefonu komórkowego za granicą stało się tańsze o ok. 60%. Obniżeniu

uległ koszt wysłania z zagranicy wiadomości tekstowej, który obecnie wynosi

nie więcej niż 11 eurocentów (bez VAT).

Maksymalne stawki europejskie za minutę roamingu w euro (bez VAT)

Średnia stawkalato 2006 r.

1 lipca 2010 r. 1 lipca 2011 r.

Połączenia komórkowe

wykonane za granicą

Połączenia komórkowe

odebrane za granicą

1,10 €

0,58 €

0,39 €

0,15 €

0,35 €

0,11 €

Operatorzy mogą oferować niższe stawki, więc szukaj bardziej korzystnych

ofert. Obecnie klienci otrzymują automatyczną wiadomość dotyczącą stawek

za telefonowanie, wiadomości tekstowe i usługi przesyłania danych, takie jak

korzystanie z Internetu lub pobieranie filmów. Mechanizm ochrony konsumen-

ta przed szokująco wysokimi rachunkami za korzystanie z usług przesyłania

danych będzie dostępny od marca 2010 r. Klienci będą mogli z góry określić

maksymalną kwotę, jaką zamierzają wydać na usługi przesyłania danych,

a od lipca 2010 r. obowiązywał będzie standardowy limit wynoszący 50 euro

miesięcznie, jeżeli klient sam nie określi innej kwoty.

Wykaz europejskich stawek roamingowych oferowanych przez operatorów

z wszystkich 27 krajów UE oraz linki do ich oficjalnych stron znajdują się na

stronie internetowej UE pod adresem: ec.europa.eu/roaming. Na stronie można

ponadto porównać stawki za przesłanie wiadomości tekstowej lub transfer

danych.

Przesyłki pocztoweZnaczków pocztowych możesz używać tylko w kraju, w którym je kupiłeś,

nawet jeżeli ich cena jest podana w euro.

ElektrycznośćW sieci elektrycznej w całej Europie płynie prąd przemienny o napięciu

220–240 V i częstotliwości 50 Hz. Na Cyprze, Malcie, w Irlandii i Zjednoczonym

Królestwie stosuje się kwadratowe wtyczki z trzema bolcami, ale w pozostałych

państwach UE korzysta się generalnie z wtyczek z dwoma bolcami. Mogą

występować między nimi pewne różnice, niemniej wszędzie powinieneś móc

korzystać z takich urządzeń, jak suszarka do włosów czy golarka. Na lotniskach

i w ośrodkach turystycznych można zazwyczaj kupić odpowiednią przejściówkę.

Oferta rozrywek i atrakcji turystycznych w Europie jest wprost oszałamiająca.

Informacje dotyczące poszczególnych krajów można znaleźć na stronach

serwisu internetowego poświęconego atrakcjom turystycznym w Europie,

pod adresemwww.visiteurope.com, lub na oficjalnych stronach krajowych

organizacji turystycznych każdego z krajów UE.

A Austria www.austria.info

B Belgia www.visitflanders.com i www.opt.be

BG Bułgaria www.bulgariatravel.org

CY Cypr www.visitcyprus.com

CZ Republika Czeska www.czechtourism.com

D Niemcy www.germany-tourism.de

DK Dania www.visitdenmark.com

E Hiszpania www.spain.info

ESTT Estonia www.visitestonia.com

F Francja www.franceguide.com

FIN Finlandia www.visitfinland.com

GB Zjednoczone Królestwo www.visitbritain.com

GR Grecja www.visitgreece.gr

H Węgry www.hungary.com

I Włochy www.enit.it

IRL Irlandia www.discoverireland.com

L Luksemburg www.visitluxembourg.lu

LT Litwa www.lithuaniantravel.com

LV Łotwa www.latviatourism.lv

M Malta www.visitmalta.com

NL Niderlandy www.holland.com

P Portugalia www.visitportugal.com

PL Polska www.poland.travel

RO Rumunia www.romaniatourism.com

S Szwecja www.visitsweden.com

SK Słowacja www.slovakia.travel

SLO Słowenia www.slovenia.info

Skróty nazw krajów są zgodne z oznaczeniami stosowanymi na tablicach

rejestracyjnych pojazdów.

Unia Europejska co roku wspiera wiele projektów i wydarzeń kulturalnych na

terenie całej Europy. Jedną z takich inicjatyw jest wybieranie Europejskiej Sto-

licy Kultury. Essen (Niemcy), Pecz (Węgry) i Istambuł (Turcja) będą dzieliły ten

tytuł w 2010 r. Metropolia w zachodniej części Niemiec pod hasłem Essen dla

Zagłębia Ruhry gości w ciągu całego roku wiele projektów z następujących

dziedzin: architektura, rozwój obszarów miejskich, widowiska, literatura, historia

i branże twórcze. W Peczu, historycznym mieście uniwersyteckim na południu

Węgier, organizowane są barwne festiwale, wystawy sztuki, koncerty muzyki

klasycznej, folklorystycznej i popularnej oraz imprezy teatralne, taneczne,

filmowe i literackie. Istambuł, ze swoimi starodawnymi meczetami, pałacami,

muzeami i bazarami, ma wiele do zaoferowania: od specjalnych projektów

kulturalnych obejmujących pokazy mody i wystawy kostiumów do koncertów

tureckiej muzyki makam, tygodnia tanga, obchodów ramadanu i międzynaro-

dowego festiwalu kukiełek.

PogodaW Europie dominuje klimat umiarkowany. Poniższa tabela pokazuje średnie

minimalne temperatury w styczniu i maksymalne w lipcu, notowane w stolicach

krajów UE.

– 4

– 1

– 4

5

– 5

– 3

– 2

2

– 10

1

– 9

2

6

– 4

5

1

– 1

– 11

– 10

10

– 1

8

– 6

– 7

– 5

– 3

– 4

25

23

27

37

23

24

22

31

20

25

22

22

33

28

30

20

23

23

22

29

22

27

24

30

22

26

27

Wiedeń

Bruksela

Sofia

Nikozja

Praga

Berlin

Kopenhaga

Madryt

Tallin

Paryż

Helsinki

Londyn

Ateny

Budapeszt

Rzym

Dublin

Luksemburg

Wilno

Ryga

Valletta

Amsterdam

Lizbona

Warszawa

Bukareszt

Sztokholm

Bratysława

Lublana

A

B

BG

CY

CZ

D

DK

E

EST

F

FIN

GB

GR

H

I

IRL

L

LT

LV

M

NL

P

PL

RO

S

SK

SLO

Średnia min.

styczeń (ºC)

Średnia maks.

lipiec (ºC)

Podróż w towarzystwie naszych czworonogów znacznie ułatwił nowy

europejski paszport dla zwierząt domowych, który wystawia weterynarz.

Zabierając ze sobą kota lub psa, musisz pamiętać o paszporcie z poświadcze-

niem szczepień przeciwko wściekliźnie. Do 30 czerwca 2010 r. Irlandia, Malta,

Szwecja i Zjednoczone Królestwo wymagają dodatkowo potwierdzenia, że

szczepienie jest skuteczne.

Ponadto przy wjeździe na terytorium Irlandii, Malty i Zjednoczonego Kró-

lestwa wymagane są zaświadczenia o leczeniu przeciwkleszczowym oraz

przeciw tasiemcowi bąblowcowemu. W Finlandii i Szwecji wymagane są

zaświadczenia o leczeniu przeciw tasiemcowi bąblowcowemu.

Zwierzę powinno mieć znak identyfikacyjny w postaci mikroczipa. Do lipca

2011 r. akceptowany jest także wyraźnie czytelny tatuaż, z wyjątkiem Irlandii,

Malty i Zjednoczonego Królestwa, gdzie wymagany jest już mikroczip.

Czas letniCzas letni zaczyna obowiązywać w całej Unii 28 marca 2010 r. wraz z przesunięciem

zegarków o jedną godzinę w przód, a kończy się 31 października 2010 r. wraz

z cofnięciem zegarków o jedną godzinę. W 2011 r. zegarki przestawiamy odpowiednio

27 marca i 30 października.

Jeden europejski numer alarmowy: 112Aby uzyskać pomoc w nagłych wypadkach, w każdym kraju UE należy zadzwonić –

z komórki lub telefonu stacjonarnego – pod bezpłatny numer 112.

W razie zguby czy kradzieżyKażdą kradzież należy zgłosić miejscowej policji. Zaświadczenie od policji o zgłosze-

niu kradzieży będzie potrzebne przy ubieganiu się o odszkodowanie lub wypłatę

polisy ubezpieczeniowej. Należy natychmiast zastrzec wszystkie zgubione lub

skradzione karty kredytowe. Jeśli skradziono Ci paszport, zgłoś to zarówno policji,

jak i konsulatowi lub ambasadzie swojego państwa. Pamiętaj, że w trakcie pobytu poza UE

możesz otrzymać pomoc konsulatu lub ambasady dowolnego innego kraju UE,

jeżeli Twój kraj nie ma tam swojego przedstawicielstwa.

GMT +3GMT +2GMT +1GMT GMT +4

Przedstawiecielstwa i biura Komisji i Parlamentu znajdują się we wszystkich

państwach Unii Europejskiej. Delegatury Unii Europejskiej rozmieszczone są także

w innych częściach świata.

PrzedstawicielstwoKomisji Europejskiej w PolsceCentrum Jasnaul. Jasna 14/16a00-041 WarszawaPOLSKA/POLANDtel.: +48 225568989e-mail: comm-rep-poland@ec.europa.euec.europa.eu/polska

Biuro InformacyjneParlamentu Europejskiego w PolsceCentrum Jasnaul. Jasna 14/16a00-041 WarszawaPOLSKA/POLANDtel.: +48 225952470e-mail: epwarszawa@europarl.europa.euwww.europarl.europa.eu/warszawa

Centrum Informacji Europejskiej MSZul. Krucza 38/4200-512 WarszawaPOLSKA/POLANDtel. +48 224555454e-mail: cie@msz.gov.plwww.cie.gov.pl

Informacje oraz broszury na temat Unii Europejskiej w języku polskim można także otrzy-

mać w następujących miejscach:

PRZEZ INTERNET

Informacje o Unii Europejskiej we wszystkich urzędowych językach Unii

Europejskiej są dostępne w portalu Europa: europa.eu

OSOBIŚCIE

Na obszarze całej Unii Europejskiej znajdują się setki lokalnych centrów

informacyjnych UE. Adres najbliższego centrum informacyjnego można

znaleźć na stronie internetowej: europedirect.europa.eu

TELEFONICZNIE LUB E-MAILEM

Europe Direct to serwis udzielający odpowiedzi na pytania dotyczące

Unii Europejskiej. Można się z nim skontaktować, dzwoniąc na bezpłatną

infolinię: 00 800 6 7 8 9 10 11 (lub na płatną infolinię dla osób dzwonią-

cych spoza UE: +32 22999696) lub wysyłając e-mail ze strony interneto-

wej: europedirect.europa.eu

PUBLIKACJE NA TEMAT UE

Dostęp do publikacji na tematy unijne za jednym kliknięciem – na stro-

nie księgarni UE: bookshop.europa.eu

()

ALB

ANIA

ALG

IERIA

BIA

ŁORUŚ

BOŚN

IAI

HER

CEG

OWIN

A

I R

IRAK

MOŁD

AWIA

CZARNOGÓRA

MAROKO

ROSJ

A

SERBIA

SYRIA

TUNEZ

JA

UKRAIN

A

LIBAN

2610

0

31 111

79 43 357

43 132

505

544

70 301 9 65 65

10,7

7,6

10,4

5,5

82,0

1,3

11,2

45,8

64,34,4

60,0 0,7

2,2

0,4

10,0

0,4

16,4

8,3

38,1

10,6

21,4 2,0

5,4

5,3

9,2

61,6

6330

0

1450

0

1890

0

3120

0

2980

0

1410

0

1810

0

1050

0

2120

0

1650

0

2660

0

2820

0

2760

0

3,3

930

0

1900

0

1430

0

2320

0

2460

0

2330

0

2290

0

1130

0

1260

0

2510

0

230

0(2)

490

0(2)

1300

0(2)

2570

0

3690

0

3 93 0,3 34 84 313 92 230 20 49 305

411

244

423

4

328

7116

6,0(3)

932

7

365

1688

9

915

9

499,7

133

8,6(3)

127,0(3)

140,0(3)

304,0(3)

3229

9

2740

0

2780

0

2810

0

Opublikowan

owstyczn

iu20

10r.

KomisjaEu

ropejska

Dyrek

cjaGen

eralnads.KomunikacjiSp

ołecznej

Publikacje

B-104

9Bruksela

BELGIA

Urząd

PublikacjiUniiEu

ropejskiej

L-29

85Lu

ksem

burg

bookshop.europa.eu

Autormap

y:Lo

vellJohns,

www.lo

velljohns.co

m

©UniaEu

ropejska,20

10

Państwoczłonko

wskieUE

Krajkan

dyd

ujący

Sied

zibyinstytucjiU

E

Granicapań

stwa

Stolicapań

stwa

Sied

zibarząd

u

Granicaregionu

Stolicaregionu

Głównedrogiw

odne

(1)P

rodukt

krajowybruttoto

łącznawartość

dóbriu

sługwyp

roduko

wan

ychwdan

ymroku

–wskaźnikczęsto

używan

ydowyrażen

iamajątku

narodoweg

o.Parytet

siłynab

ywczej–PSN

tojednostka

reprezentującą

iden

tycznyko

szyk

dóbriu

sługwka

żdym

kraju

niezależn

ieodpoziomucen.W

artość

jednostkiPSN

odpowiadawprzyb

liżen

iu1eu

ro.

(3)Ź

ródło:www.cen

sus.gov

Dan

ez20

09r.Źród

ło:Eurostat

(epp.eurostat.ec.eu

ropa.eu

)

(2)2

008r.

Państwaczłonko

wskieUniiEu

ropejskiej

LEGENDA

ZAMORSKIETERYTO

RIA

PAŃSTW

CZŁO

NKOWSKICHUE

Powierzch

nia

wtys.km

2

Ludność

wmln

Produkt

krajowy

bruttoper

capita

wPSN

(1)

Powierzch

nia

wtys.km

2

Ludność

wmln

Produkt

krajowy

bruttoper

capita

wPSN

(1)

Powierzch

nia

wtys.km

2

Ludność

wmln

Produkt

krajowy

bruttoper

capita

wPSN

(1)

Българ

ия

Bułgaria

België/Belgique

Belgia

Luxembourg

Luksem

burg

Malta

Malta

Mag

yarország

Węg

ry

Ned

erland

Niderlandy

Österreich

Austria

Polska

Portugal

Portugalia

Român

ia

Rumunia

Slove

nija

Słowen

ia

Slove

nsko

Słowacja

Suomi/Finland

Finlandia

27pań

stw

członko

wskichUE

łącznie

Sverige

Szwecja

United

Kingdom

ZjednoczoneKrólestwo

Indie

Chiny

Japonia

Rosja

USA

Česká

republika

Rep

ublikaCzeska

Dan

mark

Dan

ia

Deu

tsch

land

Niemcy

Eesti

Estonia

Ελλά

δα

Grecja

Españ

a

Hiszp

ania

Fran

ce

Fran

cja

Italia

Włoch

y

Κύπρος/Kıbrıs

Cyp

r

Latvija

Łotw

a

Lietuva

Litw

a

Éire

Irlandia

Europawśw

iecie

Zjed

noczen

iw

różn

orod

ności:Unia

Europejskaskładasięz27

krajów

Europy,

które

wyznająte

samewartościd

emokratyczn

eig

otowesą

wsp

ółdziałać

dlawsp

ólneg

odobra.

Abydem

okratyczn

edec

yzje

wkw

estiachmając

ychzn

acze

nie

dlaca

łejE

uropymogły

być

podejmowan

enapoziomie

europejskim

,krajete

przeka

zały

określoneko

mpetencje

wsp

ólnym

instytucjom

UniiEu

ropejskiej.Unia

marównieżnace

luoch

ronęku

lturowej

różn

orodnościEuropyorazzw

yczajówjejm

ieszka

ńcó

w.K

andyd

atam

idoczłonko

stwa

wUEsą

także

innekraje.

Abyuzy

skać

więce

jinform

acjinatemat

UniiEu

ropejskiej,

zapraszam

ynastronęinternetową:eu

ropa.eu

.

Skala:1:10000000

Skala:1:10000000

Skala:1:10000000

Skala:1:10000000

Skala:1:10000000

Skala:1:20000000

56 25 771

4,4

2,0

71,5

1470

0

790

0

1030

0

Krajeka

ndyd

ujące

Powierzch

nia

wtys.km

2

Ludność

wmln

Produkt

krajowy

bruttoper

capita

wPSN

(1)

Türkiye

Turcja

Poranešnajugoslove

nska

Rep

ublikaMaked

onija

ByłaJugosłowiańska

Rep

ublikaMaced

onii

Hrvatska

Chorw

acja

010

0 200

300

400mi

200

0

300

400km

Rzut

płaszczyznow

yLambe

rta

Skala1:10

00000

0/1

cm=10

0km

Europa to kontynent szczycący się historią liczoną w tysiącleciach, bogatym

dziedzictwem kulturowym i krajobrazami, które należą do najpiękniejszych

na świecie. Każdy podróżnik znajdzie tu wiele do odkrycia i do poznania, a Unia

Europejska (UE) dokłada starań, by podróżowanie stało się łatwiejsze.

Większość granic na terenie UE przekracza się bez kontroli, a wspólna waluta –

euro – ułatwia zakupy. W razie potrzeby można liczyć na opiekę medyczną,

a ulubionych czworonogów nie trzeba już zostawiać w domu. Prawo jazdy oraz

ubezpieczenie pojazdu wydane zmotoryzowanym podróżnikom w jednym

z państw członkowskich UE są ważne również w pozostałych krajach UE.

Wszędzie można też korzystać z telefonów komórkowych.

Więcej informacji

i porad oraz mapa Europy – w środku.

europa.eu/travel

Niniejszą broszurę „Podróże po Europie 2010” opublikowano równieżw Internecie w poszerzonej wersji zawierającej linki do bardziej

szczegółowych informacji na tematy związane z podróżami:

europa.eu/travel

Broszurę oraz inne krótkie informacje na temat UE można znaleźć

pod adresem internetowym:

ec.europa.eu/publications

Komisja Europejska

Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji Społecznej

Dział Publikacji

1049 Bruksela, Belgia

Tekst ukończono w listopadzie 2009 r.

© Unia Europejska, 2010

Zezwala się na powielanie niniejszej broszury. W celu uzyskania zgody na

wykorzystanie lub reprodukcję poszczególnych ilustracji należy zwrócić się

bezpośrednio do właścicieli praw autorskich.

Ilustracje: Hugo van Look

doi:10.2775/38113

NA-32-09-160-PL-C