sienkiewicz - życie, podróże
TRANSCRIPT
Młodzieńcze lata
• Urodzony 5 maja 1846 roku w Woli Okrzewskiej.
• Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej.
• Jako młody chłopiec spędzał dużo czasu na wsi, obserwując z bliska życie ludu, którego niedole
przedstawił tak wiernie w swych wczesnych nowelach.
• Trudne położenie finansowe sprawiło, że wcześnie musiał zacząć zarabiać na siebie, między innymi jako guwerner.
• W 1858 roku rozpoczął naukę w gimnazjum w Warszawie, na ogół mieszkał na stancji(nie z rodziną), w szkole interesował się
historią i literaturą.
• W 1866 roku podjął studia w Szkole Głównej Warszawskiej, zdawał na wydział lekarski, ale studia rozpoczął na wydziale prawnym,
potem studiował na filologiczno-historycznym.
Wczesna twórczość i dalsze lata
• Na czas studiów przypadają pierwsze próby literackie H. Sienkiewicza, powstały wtedy różne powieści, między innymi „Ofiara” czy „Na marne”.
• W 1869 roku zadebiutował jako dziennikarz, pisząc teksty do „Przeglądu Tygodniowego”, a w późniejszych latach również do „Gazety Polskiej”, „Niwy” i „Słowa”.
• Ze studiów zrezygnował w 1871 roku nie przystąpiwszy nawet do egzaminów końcowych.
• Pojawiał się na „czwartkach literackich”.
• Od roku 1876 zaczął dużo podróżować po świecie.
• 1900 rok – hucznie obchodzono jubileusz twórczości pisarza, naród ofiarował mu Oblęgorek pod Kielcami.
• W 1905 roku Sienkiewicz otrzymuje nagrodę Nobla za całokształt twórczości.
• Będąc w Szwajcarii był założycielem Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce.
• Zmarł 1916 roku w Vevey, 1924 roku jego prochy zostały sprowadzone do Polski i spalone.
Sprawy miłosne – Cztery Marie
• Przedziwne życie uczuciowe miał H. Sienkiewicz. Cztery razy Amor połączył go z kobietą o imieniu Maria.
Ponieważ z trzema z nich był żonaty, śmiano się, że w ten sposób powrócił do swojej ulubionej formy literackiej -
trylogii.
• Pierwszą mu odebrano.
Druga umarła.
Trzecia go porzuciła.
Czwarta go przeżyła.
Maria Keller Maria Szetkiewiczówna Maria Romanowska Maria Babska
Ogólna twórczość
• „Latarnik”
• „Na marne”
• Trylogia: „Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”
• „Quo vadis”
• „Krzyżacy”
• „W pustyni i w puszczy”
• „Legiony”
Nagrody, odznaczenia, tytuły
• Kawaler Legii Honorowej (Francja),
• Członek zagraniczny Czeskiej i Serbskiej Akademii Nauk i Umiejętności,
• 1900 – Tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego,
• 1902 – Honorowe obywatelstwo miasta Lwowa oraz Medal miasta Lwowa,
• 1916 – Nagroda Fundacji Erazma i Anny Jerzmanowskich przyznana przez Polską Akademię Umiejętności.
Ciekawostki
• Dzięki Trylogii Sienkiewicz zaczął być w Polsce otaczany kultem – niektórzy upatrywali w nim duchowego wodza narodu. Nikt
lepiej nie trafiał w poczucie narodowej dumy polskich czytelników wszystkich stanów i pokoleń. Jego książki były powszechnie
czytane, a ich autor – mimo ataków radykalnej krytyki – był uznany. Jako wyraz uznania H. Sienkiewicz dostał od nieznanego
wielbiciela podpisanego Michał Wołodyjowski pokaźną sumę 15 tysięcy rubli. Całą kwotę przeznaczył na fundusz imienia Marii
Sienkiewiczowej dla artystów zagrożonych gruźlicą.
• Jako trzynastolatek opracował plan wyzwolenia Polski, opierający się na tym, że wszyscy Polacy powinni wyjechać do Ameryki, tam
stworzyć armię i powrócić do kraju, by wyzwolić ojczyznę.
• Wizerunek H. Sienkiewicza pojawił się na banknocie 500 000zł w 1990 roku.
• Henryk Sienkiewicz miał pseudonim literacki "Litwos". Jego miłość do Litwy odnajdujemy na kartach "Potopu".
• Pierwszy debiut książkowy – na okładce przekręcono jego nazwisko na „Stankiewicz”.
• Quo vadis przetłumaczono na ponad pięćdziesiąt języków. Na podstawie powieści powstały także sztuki teatralne, opery, oratorium
Feliksa Nowowiejskiego i pantomima.
Podróże
• Większość życia pisarz spędził w podróży. Przez biografów i historyków literatury nazywany był nawet Latającym Holendrem.
• W 1876 roku wyjeżdża wraz ze swoją przyjaciółką Heleną Modrzejewską(znaną aktorką) do Stanów Zjednoczonych jako
korespondent „Gazety Polskiej”. Przebywa głównie w Kalifornii.
• W 1878 roku wraca do Europy, najpierw do Londynu, później do Paryża. W 1879 roku przebywa w Polsce, gdzie żeni się z Marią
Szetkiewiczówną. Od 1880 roku co roku bywał za granicą. Pielęgnował chorą na gruźlicę żonę, która zmarła w 1885 roku.
• W następnych latach często podróżował – w 1886 roku był w Konstantynopolu, Atenach, Neapolu i Rzymie, w 1888 roku
w Hiszpanii, a w 1890 roku w Zanzibarze w Afryce. W Polsce często odwiedzał Zakopane.
• W czasie podróży napisał wiele powieści i opowiadań.
• W 1914 roku, po wybuchu I wojny światowej, udaje się do Szwajcarii.
Podróże
Miejsca, w których był:
• Stany Zjednoczone, Anglia, Francja,
• Lwów, Huculszczyzna, Tarnopol, Szczawnica, Krynica, Zakopane, Tarnów, Kraków,
• Wenecja, Rzym, Konstantynopol, Ateny, Neapol,
• Wiedeń, Bruksela, Ostend, Hiszpania, Włochy, Afryka, Szwajcaria.
Jak widać, H. Sienkiewicz bardzo dużo podróżował, praktycznie w ogóle nie było go w domu, jego stylu bycia nie zmienił nawet pałacyk
i majątek ziemski, który otrzymał w Oblęgorku. Zaglądał tam raczej, niż się zadomowił. Od kiedy stał się obiektem kultu, zapraszano go
na liczne imprezy narodowe, kongresy i bankiety.