pomoc publiczna a polityka właścicielska

Pomoc publiczna a polityka właścicielska

Test prywatnego inwestora / wierzyciela

2

Test prywatnego inwestora

Artykuł 295 TWE – zasada neutralności wobec systemu własności przyjętego w poszczególnych państwach członkowskich

Z zasady tej wynika założenie jednakowego traktowania przedsiębiorstw, niezależnie czy należą one do sektora prywatnego, czy publicznego.

3


Test prywatnego inwestora / wierzyciela polega na zadaniu pytania, czy prywatny inwestor / wierzyciel zrobiłby to, co robi państwo, mając udziały w przedsiębiorstwach lub spółkach – czyli na pytaniu, jakie są warunki rynkowe realizacji danej inwestycji.

4


Komunikat Komisji WE w sprawie zastosowania art. 92 i 93 (obecnieart. 87 i 88) TWE w odniesieniu do udziałów organów publicznych(Bulletin EC 9-1984)

www.europa.eu.int/comm/competition/state_aid/legislation/ec91984_en.htmlwww.europa.eu.int/comm/competition/state_aid/legislation/ec91984_en.html

5


Udziały publiczne – bezpośrednie udziały organów centralnych, regionalnych lub lokalnych, a także bezpośrednie udziały instytucji finansowych lub innych agencji państwowych, regionalnych lub przemysłowych, które są finansowane ze środków publicznych lub na które organy centralne, regionalne lub lokalne mają dominujący wpływ

Zastosowanie art. 92 i 93 (obecnie art. 87 i 88) TWE w odniesieniu do udziałów organów publicznych

6


Głównym wyróżnikiem występowania pomocy publicznej jest fakt przysporzenia korzyści dla beneficjenta, której nie otrzymałby w normalnych warunkach rynkowych.


7


Nie będzie stanowić pomocy publicznej:wniesienie kapitału z przeznaczeniem na nowe inwestycje (przy dobrej sytuacji spółki i braku nadwyżki zdolności produkcyjnych na rynku),podwyższenie kapitału zakładowego, proporcjonalne do posiadanych udziałów, przy jednoczesnym wniesieniem kapitału przez prywatnego inwestora


8


Pomoc publiczna nie będzie występować również, gdy tworzy się nową spółkę, przy założeniu, że podmiot publiczny stosuje te same kryteria, co dostawca kapitału w normalnych warunkach rynkowych.


9


Nie będzie spełniony test w sytuacji, gdy:sytuacja finansowa spółki powoduje, że dokapitalizowanie nie zwróci się w odpowiednim czasie,z powodu niewystarczająch przepływów, spółka nie uzyskałaby środków niezbędnych do realizacji inwestycji,celem utworzenia nowej firmy jest przejęcie lub kontynuacja nierentownej działalności.


10


Nie będzie spełniony test prywatnego inwestora również w sytuacji, gdy względy społeczne, względy polityki regionalnej, czy względy sektorowe, którymi mogłoby się kierować państwo przy podejmowaniu decyzji, nie mają znaczenia dla inwestora prywatnego i dlatego nie są brane pod uwagę.


11


Trybunał stwierdził, iż oceniając, czy przysporzenie korzyści finansowej ze środków państwowych stanowi pomoc publiczną, należy odnieść się do sytuacji prywatnego inwestora, którego wielkość odpowiada wielkości podmiotów administrujących sektorem publicznym. Tak więc, w wielu przypadkach odnosić się będziemy do postępowania prywatnej spółki lub grupy kapitałowej, składającej się z wielu przedsiębiorstw.

Orzeczenie ETS w sprawie Alfa Romeo

12


Istotna jest długookresowa perspektywaw osiąganiu zysku (W efekcie, pomimo tego, iż większość potencjalnych prywatnych inwestorów nie zdecydowałaby się na dokonanie danej inwestycji, działanie inwestora publicznego może zostać uznane za nieobjęte zakazem wynikającym z art. 87 ust. 1 Traktatu WE.).

Orzeczenie ETS w sprawie Alfa Romeo

13


Należy ocenić, jak w podobnych okolicznościach zachowałby się rozważny, racjonalnie działający inwestor (podkreślone zostało, aby ocena ekonomicznej racjonalności danego przysporzenia odbywała się z uwzględnieniem przesłanek, które miały miejsce w momencie dokonywania przysporzenia).

Orzeczenie ETS Stardust Marine C-482/99

14


Pomoc musi dać się przypisać państwu(np. niemożność działania bez uwzględnienia wymogów władz, konieczność uwzględnienia wytycznych wydawanych przez władze publicznej, integracja przedsiębiorstwa ze strukturami administracji publicznej, istota działalności, status prawny, intensywność nadzoru nad zarządzeniem).

Orzeczenie ETS Stardust Marine C-482/99

15


Wsparcie kapitałowe niezbędne do przetrwania przedsiębiorstwa w trudnej sytuacji ekonomicznej, pod warunkiem, iż jego problemy mają charakter przejściowy i jest ono stanie odzyskać rentowność (w normalnych warunkach rynkowych spółka dominująca w grupie kapitałowej mogłaby zgodzić się na sytuację, w której spółka zależna przynosiłaby straty, jedynie przez ograniczony okres, niezbędny do zakończenia prowadzenia przez tę spółkę działalności na możliwie najlepszych warunkach).

Orzeczenie ETS w sprawie ENI-Lanerossi

16


1. Punkt odniesienia – duże przedsiębiorstwo prywatne2. Okres zwrotu – długookresowa perspektywa w

osiąganiu zysku3. Względy społeczne, polityki regionalnej – nie brane

pod uwagę 4. Stopa procentowa – rynkowa (referencyjna)5. Moment dokonywania przysporzenia6. Sytuację finansową przedsiębiorstwa -charakter trudności – przejściowy -sytuacja w sektorze - nadwyżka zdolności

produkcyjnych -wiarygodny plan restrukturyzacyjny7. Strukturę własności

PODSUMOWANIE:

17

Test prywatnego wierzyciela

Spółka otrzymała rozłożenie na raty oraz odroczenie terminów płatności zobowiązań publicznoprawnych, których obowiązek płatności wynikał z prawa hiszpańskiego.

Tubacex był w trudniej sytuacji ekonomicznej i została ogłoszona wobec niego tymczasowa niewypłacalność.

Orzeczenie ETS w sprawie C-342/96 Kingdom of Spain v Commission (Tubacex) ([1999] ECR-2459)

18


Rozłożone na raty oraz odroczone zobowiązania były oprocentowane poniżej średniej stopy rynkowej określonej dla pożyczek.Komisja uznała, iż instytucje publiczne, pożyczając pieniądze, nie liczą na osiągnięcie zysku. Niemniej jednak, w omawianej sprawie należy rozważyć, co by się stało, gdyby publiczne podmioty odmówiły zastosowania ułatwień w zakresie spłaty ich należności. W takiej sytuacji przedsiębiorca próbowałby uzyskać niezbędne środki na rynku, gdzie zaoferowane zostałyby mu mniej korzystne warunki.


19


Podsumowując Komisja uznała, że należy brać pod uwagę ekwiwalent pożyczki.

ETS z kolei stwierdził, iż nie można porównywać omawianej sytuacji do zachowania prywatnego inwestora, który angażując swój kapitał liczył na osiągnięcie zysku.


20


ETS stwierdził więc, że działanie wierzycieli publicznych w tym przypadku należy odnieść do działania prywatnego kredytodawcy, który dążąc do odzyskania należności, podejmuje decyzję o rozłożeniu na raty lub zastosowaniu innych ułatwień w zakresie ich spłaty.


21


Ponadto, należy przyjąć, iż rynkowa stopa oprocentowania niespłaconej części należności, stosowana przez prywatnego wierzyciela, może być niższa niż rynkowa stopa oprocentowania pożyczek. Oprocentowanie będącej przedmiotem porozumienia wierzytelności ma bowiem jedynie na celu zapobieżenie ponoszenia przez wierzyciela strat wynikających z opóźnienia w realizacji zobowiązań.


22


Test prywatnego wierzyciela opiera się na założeniu, iż wierzyciel publiczny podjąłby w odniesieniu do danego dłużnika jednakową decyzję w zakresie spłaty należności jak wierzyciel prywatny. Zasada prywatnego wierzyciela odnosi się nie tylko do decyzji wierzycieli publicznych w zakresie ułatwienia spłaty przez przedsiębiorców zaległych zobowiązań (odroczenie, rozłożenie na raty), ale również do pomniejszenia świadczeń należnych na rzecz sektora publicznego (umorzenia).


23


Nie spełnia testu prywatnego wierzyciela metoda, stosowana jednakowo dla wierzycieli publicznych i prywatnych (niezależnie np. od kolejności zaspokajania roszczeń w przypadku upadłości oraz wielkości zabezpieczeń).

Orzeczenie Sądu Pierwszej Instancji w sprawie T-152/99 HAMSA ([2002] ECR II-139).

24


Nieprawidłowa jest również metoda porównania łącznej wielkości wierzytelności publicznych oraz łącznej wielkości wierzytelności prywatnych, a także średniego odsetka długów umorzonych przez wierzycieli publicznych w stosunku do wierzycieli prywatnych.


25


Konieczność wykonania odrębnej analizy dla każdego publicznego wierzyciela. (Każdy wierzyciel powinien dokonać wyboru pomiędzy sumą oferowaną mu w ramach układu, a sumą, którą mógłby odzyskać w wyniku ewentualnej likwidacji (upadłości) firmy.


26


Wpływ na decyzję wierzyciela ma szereg czynników, w szczególności do jakiej kategorii zaliczone zostaną jego wierzytelności w przypadku upadłości, rodzaj i wielkość posiadanych zabezpieczeń oraz własna ocena szans poprawy sytuacji dłużnika oraz korzyści, jakie mógłby odnieść w przypadku jego likwidacji.


pomoc publiczna a polityka właścicielska

Documents