powerpoint presentatie landbouw & transities
DESCRIPTION
Presentatie landbouw & transities, gegeven voor bestuurlijk netwerk De Peelhorst, dec 2012. pdf van powerpointfile.TRANSCRIPT
TransitiesWaarom / wat / hoe?
H a r r y t e R i e l e
O n d e r z o e k e r / a d v i s e u r / e n t r e p r e n e u r
Storrm CS for societal transitions
Webplatform Societaltransitionsnl.ning.com
Associate Erasmus Universiteit Rotterdam
www.facebook.com/storrmcs
Een maatschappelijk systeem blijft overeindzolang de krachten pro
groter zijn dan de krachten contragroter zijn dan de krachten contra
Transitie
Als een taartpunt van de samenlevinggaat werken volgens andere principes
…en niches, bouwend op nieuwe waardensets,zich invechten tot het niveau van routines
Betaling rentmeester (gulden/morgen) aan grondeigenarenvan de ‘Gorzen en Aanwassen van den Lande van Essche’
Einde van een tijdperkNa een prefase van vijftig jaar zet Nederland na WOII in
op systematische schaalvergroting & intensivering van de landbouw.Breed gedragen: ‘Nooit meer honger!’
Een generatie groeit op met het beeld: landelijk gebied is van de boeren.
Decennia later worden ook de negatieve kanten van een inmiddels excellerend systeemduidelijk. Er komt een punt dat de nadelen de legitimatie ondergraven.
De systeemvariant is inmiddels echter verankerd s in elke hoek van de samenleving
Als de strijd over toekomst losbrandt is hij emotioneel, duurt hij langAls de strijd over toekomst losbrandt is hij emotioneel, duurt hij langen ondergraaft hij wereldbeelden & de levensverhalen van velen
Doorzetten van de oude richting lijkt het belang van nog maar weinigen te dienen.De samenleving intervenieert. Routines worden onder dwang bijgesteld. De dominantie
van ‘opbrengst/ha’over alle andere gebiedsfuncties is dan weer voorbij
Landelijk gebied koerst nu op diversiteit. Water krijgt ruimte.Natuur. Recreatie. Biodiversiteit. Groene energie. Zorg. Bouw.
De modernistische versie van Landbouw eindigt hier.Tijd voor nieuwe verdienmodellen.
Een sector moet op zoek naar zijn nieuwe grote verhaal
Al zilte zeekool geprobeerd?
Ik wel. Heerlijk.
Jos Hugense / Meatless:“Next year we’re booming”
en nu
FINANCE
1940-45
60 millioncasualties
16 millioncasualties
1914-18
1944
Dream financial system
Maximize well-beingof all individuals
through economic growth& abolishing all trade
obstacles
Na duizenden jarenzéér gevarieerde monetaire historie
wordt de variant die we nu kennen ingezet in 1944
Dollar wordt ankervaluta, op zíjn beurt gedekt met goud
De eerste 25 jaar optimaliseert ‘variant 1944’waarna ze gaat excelleren op haar grondwaardevrede & veiligheid voor zoveel mogelijk mensendoor economische groei
Vrede & voorspoed bevestigen de visieevenals als de upswing na 1990 in bijdrage van Finance
aan werkgelegenheid & BNP
In 1972 laten de VS de gouddekking losals antwoord op toenemende vraag naar
leningen door snelgroeiende Westerse economieën
Dóórgaande economische groei levert vertrouwen datstijgende schuld & rente geen probleem zijn
Als een handvol remmingen eind’80/begin ‘90 wegvalt (Muur/politieke
antagonisten, ruimere bankwetten, activistischeaandeelhouderstechnieken, loskoppeling geld van plaats via IT,
tweede-orde financiële producten)
Intensiveert ‘variant 1944’en zet Finance een serie J-curven in
Geldhoeveelheid, schulden, rentelasten, verschil arm-rijk.Bij interventie dreigt sector werkgelegenheid & kapitaal
weg te trekken
Billion pounds created by
commercial UK banks annually
Billion pounds created by
commercial UK banks annually
Total world derivatives 1998-2008,
Trillion Dollars
Total world derivatives 1998-2008,
Trillion Dollars
Total U.S. debt as a % of GDP,
1870-2010
Total U.S. debt as a % of GDP,
1870-2010
Anno 2012: zo’n 30% van eenconsumptieprijs bestaat uit rentekosten
Nu groei afvlakt ontstaat een fundamenteel probleemNu groei afvlakt ontstaat een fundamenteel probleemGroei als middel voor geluk wordt noodzaak &
molensteen, nodig voor rente & aflossing
...Economische groei is geen natuurwetDrijvers achter afvlakking lijken structureel:
geopolitiek, bevolkingsamenstelling, schaarste, milieu
Mark Carneyvoorz. Financial Stability Board (top regulator), 2012
“Global banks must be forced to serve the real economy”
“Bankers must stop trying to delay or water down the reformsin a vain attempt to return to business as usual.
The old normal has deformed”The old normal has deformed”
“For all the perceived difficulties the industry has with regulatory overload...it pales in comparison to the difficulties, the lost output, the lost jobs…,
the suffering that’s happening in a variety of economies”
“Reshape it so that it shifts from posing a threatto serving as a valuable building block”
FinancieringVan breed gelegitimeerd naar over-capitalism
Helden van hun voetstukEen systeem onder curatele
Een systeem dat andere twintig jaar zijn mores oplegdezeilt met alle ermee verbondenen ‘into unchartered policy waters’
Levenswerk van mensen vernietigd
Afgeschilderd als bende graaiers
Financiering(2)Finance zit nu waar Landbouw 20 jaar geleden zat
te vaak op de voorpaginapolitici worden gedwongen te interveniëren
in een sector die iedereen lange tijd buiten de deur hield
excellerend op een te eenvoudige grondwaardewaarvan bijdrage aan kwaliteit van de samenleving dubieus is
Wat gebeurt er nu?Routines hoofdstroom onder dwang aangepast
Dekkingspercentages iets opgetrokkenWetten bijgesteld
Producten gewijzigdDe klok gaat deels terug
Maar er komt óók ruimte voor de onderstroom
‘The call of our times’
net als in Landbouw, Energie & Zorg iseen éénwaarheidperiode voorbij
Finance koerst nu op diversiteit
Vernieuwers zoeken herkoppelingtov macro-ontwikkelingen
& niches
en nu
Governance/besluitvorming
zorg
onderwijs
ruimtelijkeinrichting
verkeer
Overheid: terwijl besluitvormingzelf in transitie is
wordt ze geacht bij te dragen aan omslagenin de rest van het weefsel
zorg
Transitietermijnen passen niet bij natuurlijke termijnenaandeelhouders & politici
maar mogelijk wel bij die van gemeenschappen
© T wynstra
maar mogelijk wel bij die van gemeenschappen
Overheid neigt tot terugtrekken
maar zit nog diep in het geheugen van systemen
?
?
?
(naar HenkDiepenmaat)
• Principes van transitie-interventies:
… we gaan naar het zuiden,
reizen in teams
checken met regelmaat of we vorderen
De Peel: we zitten samen in deze situatieContouren staan op transitie
(Peelhorstconferentie, Verbond van Den Bosch, Vion,ZLTO, Knak de Worst)Daarom: maak lerende
& besluitvormende gemeenschappen (stuurschappen)
• Voor overheden zie ik twee scenario’s
… óf ze trekken zich inderdaad terug & schrijven een goede exitstrategie
... óf ze worden partij tussen partijen,zijn zéér goed op de hoogte van wat boven-
& onderstroom nodig hebbenen handelen daarnaar
De Peel:1) Begrip voor elkaars positie
2) Een gezamenlijk verhaal3) Een gedeelde globale richting4) Ruimte voor innovatie in teams
5) Banden met EU / NL / UN5) Variëren, selecteren, communiceren
6) Herschrijven historie
… omgeving creëren waarin beloftevolle allianties hunkinderziektes te boven komen
RRol
van ondernemingen in dit alles?
Organisatie
Ook hún positie hangt sterk samen met wat derest van de samenleving doet
Dynamische stabiliteithun routines zijn gelegitimeerd & effectief
zolang ze in een vergelijkbare richting & snelheid bewegenals hun omgeving
Organisatie
Omgeving
Frontrunners
• Koplopers gaan nogal eens failliet
• Blijken vaker met maatschappelijke onderhandelingbezig dan met rechttoe-rechtaan commerciële opbrengst tebezig dan met rechttoe-rechtaan commerciële opbrengst tegenereren
• Middels gemeenschappen trachten ze kloof teoverbruggen tussen aandeelhouderseisen en langetechnische, marktontwikkel & maatschappelijkeleercurven
2012, NL
no-meats: maatschappelijke alliantie ommarkt te verdubbelen in 3 jaar
“We came from technology-push
“We came from technology-push
We’ve currently been in an overshoot
of marketing-drivennessof marketing-drivenness
We now aim to help solvingsocietal issues
Robert MetzkeHead global Ecovision 5 programme@Philips corporate, October ‘11
Philips: Microbial Home. Digesting waste into furnace & lamp gazAiming to play a role in societal system shifts
Gaat de klok terug in de samenleving?
Deels welDeels niet
Schorske: ‘geschiedenis’had geen antwoordenop de vragen van het modernisme
Dat verandert momenteel
Lerende webplatformsHoe krijg je ze dynamischer?
ww
w.d
an
del
ionp
roje
ct.e
u
The Dandelion Projectww
w.d
an
del
ionp
roje
ct.e
u
Innovatiedynamiek in sectoren heeftsterkere/zwakkere banden met buitenwereld
EnEnVergeet dus niet
een gezamenlijk verhaal te schrijven