powiatowa stacja sanitarno-epidemiologiczna w słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa...

19
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1

Upload: phungdang

Post on 28-Feb-2019

215 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy

1

Page 2: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy

2

Spis treści:

1. Bieżący nadzór nad zakładami pracy

1.1. Zatrudnienie w nadzorowanych zakładach

1.2. Działalność kontrolna

1.3. Postępowanie administracyjne i egzekucyjne

1.4. Ocena narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku pracy

1.5. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi i mutagennymi w środowisku pracy

1.6. Szkodliwe czynniki biologiczne w środowisku pracy na terenie powiatu

1.7. Ocena nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami (w tym produkty

biobójcze, środki zastępcze, prekursory narkotyków kategorii 2 i 3, środki ochrony roślin)

2. Choroby zawodowe

3. Podsumowanie

HIG

IEN

A P

RA

CY

Page 3: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 3

W porównaniu z rokiem 2012 liczba obiektów objętych

nadzorem w zakresie higieny pracy uległa nieznacznemu

zmniejszeniu (mimo objęcia nadzorem dodatkowych zakładów

pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów

samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych

pracowników, przy czym należy zaznaczyć, że systematyczny

spadek zatrudnienia w kontrolowanych podmiotach

obserwowany jest już od kilku lat. Związane jest to z likwidacją

miejsc pracy z uwagi na zmiany organizacyjne w zakładach

pracy spowodowane likwidacją stanowisk pracy ze względu na

ich nieopłacalność, najczęściej z przyczyn ekonomicznych

(brak lub znaczny spadek zapotrzebowania na produkty z danej

branży).

1.1. Zatrudnienie w nadzorowanych zakładach

W 2013r. w ewidencji zakładów pracy objętych nadzorem przez PPIS w Słupcy

znajdowało się 198 obiektów, w których zatrudnionych jest obecnie 4640

pracowników. Wśród nich przeważają małe zakłady zatrudniające do 9 pracowników.

1. BIEŻĄCY NADZÓR NAD ZAKŁADAMI PRACY

HIG

IEN

A P

RA

CY

119

64

114

0

20

40

60

80

100

120

Rys. 1 Struktura zatrudnienia w zakładach pracy objętych

nadzorem PPIS w Słupcy

do 9 zatrudnionych od 10 do 49 zatrudnionych

od 50 do 249 zatrudnionych powyżej 250 zatrudnionych

Page 4: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 4

HIG

IEN

A P

RA

CY

1.2. Działalność kontrolna

W 2013r. pracownicy pionu higieny pracy objęli kontrolą 65 obiektów, w tym

w szczególności obiekty zajmujące się obrotem chemikaliami, zakłady stosujące

chemikalia w działalności zawodowej, zakłady, w których pracownicy narażeni

są na przekroczenia normatywów higienicznych, zakłady, w których występuje

potencjalne narażenie na szkodliwe czynniki biologiczne oraz rakotwórcze

i mutagenne.

Wykonano 106 kontroli sanitarnych i akcyjnych w zakresie:

nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami (w tym kontrole

dotyczące warunków obrotu i stosowania środków ochrony roślin oraz

kontrole tzw. akcyjne dotyczące obecności w sprzedaży produktów

chemicznych niespełniających wymagań dotyczących oznakowania i

klasyfikacji, stanowiących potencjalne zagrożenie dla zdrowia i życia

konsumentów)

nadzoru nad przestrzeganiem ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

w zakresie prekursorów narkotyków kategorii 2 i 3 oraz środków zastępczych

(tzw. dopalaczy)

nadzoru nad produktami biobójczymi (w tym kontrole tzw. akcyjne

w związku z obecnością na rynku produktów biobójczych niespełniających

wymogów przepisów prawa)

substancji, mieszanin, czynników i procesów technologicznych o działaniu

rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy

oceny warunków pracy przy rozbiórce elementów zawierających azbest

nadzoru nad stanowiskami pracy, na których występują przekroczenia

normatywów higienicznych (dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników

szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy)

nadzoru nad czynnikami biologicznymi w środowisku pracy.

Wykonane kontrole często obejmowały wszystkie w/w zakresy tematyczne

w jednym obiekcie. Najwięcej kontroli, tak jak w latach ubiegłych, dotyczyło

nadzoru nad chemikaliami (wliczając nadzór nad produktami biobójczymi oraz

środkami zastępczymi i prekursorami kategorii 2 i 3).

Rys. 2 Zestawienie kontroli według zakresów tematycznych:

46%

5%9%6%

10%

24%

substancje chemiczne i ich mieszaniny

środk i zastępcze (tzw. dopalacze) oraz prekursory kategorii 2 i 3

produkty biobójcze

substancje/mieszaniny/czynnik i/ procesy rakotwórcze i mutagenne

czynnik i biologiczne

inne

Page 5: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 5

Kontrole dodatkowe, tzw. akcyjne:

W 2013r. pracownicy PSSE uczestniczyli w akcjach dotyczących:

elementy zawierające azbest w samochodach chińskiego producenta – rozpoznanie rynku

denaturat – kontynuowanie akcji mającej na celu wstrzymanie obrotu do czasu zbadania produktów

na zawartość metanolu ze względu na śmiertelne zatrucia

produkty zawierające metanol (w tym zimowe płyny do spryskiwaczy) – rozpoznanie rynku w związku

z obowiązującym od 03.01.2014r. zakazem wprowadzania do obrotu, polegającego na sprzedaży konsumentom

produktów zawierających metanol w stężeniu wyższym niż 3% wagowych oraz ocena zgodności z obowiązującymi

przepisami prawa chemicznego w zakresie prawidłowości klasyfikacji, oznakowania i zabezpieczenia opakowań tych

produktów

środki zastępcze tzw. dopalacze – operacja PANGEA „OPERATION PANGEA – INTERNATIONAL WEEK OF ACTION”

produkty biobójcze wprowadzone do obrotu bez ważnego pozwolenia Ministra Zdrowia oraz produkty biobójcze przeterminowane

HIG

IEN

A P

RA

CY

Page 6: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy

6

Kontrole dodatkowe, tzw. akcyjne cd.:

Celem rozpoznania sytuacji i jej oceny w w/w przypadkach prowadzono postępowanie polegające na kontrolach akcyjnych i doraźnych oraz na wizjach

u podmiotów znajdujących się w ewidencji HP PSSE Słupca i u podmiotów spoza ewidencji (wykonano 29 kontroli i 31 wizji związanych m.in.

z informacjami na temat aut zawierających elementy z azbestu, z wstrzymaniem sprzedaży produktów typu denaturat, z oceną prawidłowości klasyfikacji,

oznakowania i zabezpieczenia opakowań mieszanin zawierających w swym składzie metanol, z oceną oznakowań opakowań zawierających produkty

biobójcze oraz z operacją PANGEA), na wysyłaniu pism do podmiotów, u których mogły znaleźć się w sprzedaży niebezpieczne dla konsumentów

produkty chemiczne oraz przeterminowane produkty biobójcze i inne chemikalia (łącznie wystosowano 7 pism i 3 decyzje płatnicze do 7 podmiotów

łącznie), pouczaniu podmiotów stosujących chemikalia w działalności zawodowej i zajmujących się obrotem chemikaliami podczas kontroli z wpisem

uwag lub zaleceń w tym zakresie do protokołu kontroli oraz na analizie posiadanej dokumentacji kontrolnej.

W wyniku prowadzonych w/w działań:

nie stwierdzono obecności na terenie powiatu samochodów zawierających elementy z azbestu

na podstawie wyników badań produktów typu denaturat na zawartość metanolu nakazano wycofanie z obrotu tych produktów, które

w składzie zawierały metanol (łącznie 302 sztuki w siedmiu obiektach) z uwagi na wprowadzanie w błąd konsumenta poprzez brak odpowiedniej

informacji na etykietach, co może powodować zagrożenie życia i zdrowia a podmioty, u których znajdowały się produkty typu denaturat nie

zawierające w swoim składzie metanolu, poinformowano o możliwości ponownego wprowadzenia do obrotu tych produktów

stwierdzono obecność innych mieszanin (typu płyny zimowe do spryskiwaczy, rozcieńczalniki) zawierających w swoim składzie metanol powyżej

3%, jednak nie wycofywano ich z obrotu z uwagi na odpowiednie informacje w kartach charakterystyki i na etykietach opakowań

o zawartości i związanym z tym zagrożeniem dla zdrowia

nie stwierdzono obecności na terenie powiatu podmiotów zajmujących się obrotem i produkcją tzw. dopalaczy

nakazano wycofanie z obrotu i stosowania produktów biobójczych (łącznie 23 sztuki w pięciu obiektach), dla których wygasło pozwolenie Ministra

Zdrowia ze względu na przekroczenie terminu ważności lub zawartość niedozwolonej substancji czynnej

W przypadku nieprawidłowych klasyfikacji i opakowań chemikaliów wystosowano pisma do inspektorów sanitarnych właściwych ze względu na siedzibę

podmiotu odpowiedzialnego za pierwsze wprowadzanie do obrotu tych produktów chemicznych. Właściciele punktów sprzedaży wycofali produkty

niedozwolone ze sprzedaży i przedstawili PPIS w Słupcy dowody świadczące o ich zwrocie do producenta lub pierwszego dystrybutora. Ponadto pouczono

sprzedawców jak postępować z produktami niebezpiecznymi, które nie mogą znajdować się w obrocie i stosowaniu.

HIG

IEN

A P

RA

CY

Page 7: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy

7

Kontrole podmiotów gospodarczych zajmujących się zabezpieczaniem lub usuwaniem wyrobów albo innych materiałów

zawierających azbest

W ewidencji obiektów HP PSSE Słupca znajduje się obecnie 5 podmiotów gospodarczych mających siedzibę na terenie powiatu, które otrzymały

decyzję Starosty zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi (w tym zawierającymi azbest). Podmioty te, tak jak w latach

poprzednich, nie wykonują prac związanych z zabezpieczaniem i usuwaniem elementów zawierających azbest. W związku z brakiem zleceń na tego

rodzaju prace pracodawcy nie są obecnie przygotowani do prowadzenia prac związanych z narażeniem na azbest jeśli chodzi o bezpieczeństwo pracy

potencjalnie zatrudnionych przy tych pracach.

Wszystkie otrzymane w 2013 roku zgłoszenia o zamiarze wykonywania prac polegających na usuwaniu elementów zwierających azbest dotyczyły

przede wszystkim firmy mającej siedzibę w Mikorzynie (województwo kujawsko-pomorskie), jedno zgłoszenie dotyczyło firmy mającej siedzibę we

Wrześni. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wymienione podmioty zgłaszały zamiar wykonywania tych prac i dodatkowo informacje na ten temat

przesyłał Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego. W związku z otrzymaniem powyższych informacji wykonano 1 wizję i 1 kontrolę dotyczącą

firmy mającej siedzibę w Mikorzynie. Kontrola polegała na sprawdzeniu sposobu zabezpieczenia pracowników podczas demontażu wyrobów

zawierających azbest oraz sposobu zabezpieczenia terenu, na którym te prace były wykonywane, natomiast wizja w tym samym zakresie dla innego

miejsca wykonywania prac rozbiórkowych była niemożliwa do wykonania, gdyż prace były tam już zakończone.

Na podstawie wykonanej kontroli podczas demontażu płyt azbestowo-cementowych płaskich z dachu budynku mieszkalnego stwierdzono, że firma

spełnia podstawowe warunki bhp dla tego typu prac, tzn.: pracownicy - członkowie brygady roboczej byli odpowiednio ubrani do wykonywanej

pracy, teren gdzie prowadzono prace był ogrodzony i zaopatrzony w tablice ostrzegawcze,

płyty-elementy dachu były demontowane w sposób minimalizujący emisję azbestu

do środowiska (zabezpieczenie folią najbliższego terenu prac,

zwilżanie płyt wodą, usuwanie płyt przy pomocy urządzeń,

szczelne opakowanie odpadów i odpowiednie ich oznaczenie),

na miejscu rozbiórki dostępne były u brygadzisty kopie

dokumentów świadczących o przygotowaniu

teoretycznym pracowników i firmy.

Ogółem w 2013r. wykonano 2 kontrole w celu rozpoznania czy na terenie powiatu słupeckiego zatrudniani są pracownicy w narażeniu na pyły azbestu

oraz 1 kontrolę podczas prac polegających na demontażu płyt azbestowo-cementowych (eternitu) wykonywanych przez firmę mającą siedzibę poza

terenem powiatu i 1 wizję. Na podstawie posiadanych danych stwierdza się brak narażenia na pyły azbestu wśród pracowników zatrudnionych na

terenie powiatu słupeckiego natomiast w wyniku kontroli wykonanej w trakcie prowadzenia prac polegających na usuwaniu elementów zawierających

azbest stwierdzono, że w ekspozycji na pyły azbestu pracowały 4 osoby zatrudnione w firmie mającej siedzibę na terenie województwa kujawsko-

pomorskiego.

HIG

IEN

A P

RA

CY

Page 8: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 8

Kontrole warsztatów samochodowych

W 2013r. kontynuowano zamierzenie dotyczące oceny warunków pracy i narażenia zawodowego pracowników zatrudnionych w warsztatach

samochodowych. Ogółem kontrolami objęto w roku sprawozdawczym 9 tego typu podmiotów znajdujących się w ewidencji pionu higieny pracy.

Wszystkie skontrolowane warsztaty samochodowe zarówno w roku 2012 i 2013 są małymi zakładami pracy zajmującymi się usługami

w następującym zakresie: mechanika (naprawa) pojazdów samochodowych, lakierowanie pojazdów samochodowych, diagnostyka i przeglądy

techniczne pojazdów samochodowych, serwis ogumienia.

Zatrudnieni eksponowani są przede wszystkim na hałas i pyły, natomiast rzadko na czynniki chemiczne takie jak: chemikalia i dymy spawalnicze

(chemikalia klasyfikowane jako żrące, drażniące i szkodliwe stosowane są w niewielu zakładach, to samo dotyczy prac spawalniczych). Spośród

skontrolowanych w 2013 roku – tylko w 4 zakładach stosowane są chemikalia, natomiast prace spawalnicze wykonywane są tylko w 3 obiektach

(spawanie elektryczne półautomatem w osłonie CO2 lub Ar/CO2 oraz cięcie palnikiem acetylenowo - tlenowym) wykonywane są sporadycznie

(w celu drobnych napraw) i w związku z tym tylko w 2 kontrolowanych zakładach pracownicy eksponowani są na dymy spawalnicze

(w 1 zakładzie pracami spawalniczymi i cięciem acetylenowo - tlenowym zajmuje się właściciel). Należy zaznaczyć, że tylko w 1 kontrolowanym

warsztacie samochodowym wykonywane są czynności przygotowawcze do lakierowania pojazdów samochodowych, które polegają głównie na

szlifowaniu, oczyszczaniu, polerowaniu, szpachlowaniu i przemywaniu elementów karoserii. Z uwagi na to oraz na stosowane

w pracy urządzenia (urządzenia emitujące hałas to jedynie narzędzia ręczne: młotki, szlifierki, wiertarki) i fakt, iż w jednym zakładzie, w którym

wykonywane są prace przygotowawcze do lakierownia, dwa kolejne wyniki pomiarów środowiska pracy wykazały poziom hałasu poniżej 0,2 NDN

i stężenie pyłów poniżej 0,1 NDS, stwierdzono, że pracownicy wprawdzie mogą być eksponowani na działanie hałasu i pyłów ale nie na poziomie

wymagającym badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami higienicznosanitarnymi tak jak w roku ubiegłym były: nieodpowiedni stan sanitarny i techniczny

pomieszczeń higienicznosanitarnych dla pracowników (brudne, uszkodzone ściany i sufity; brak łatwozmywalności posadzki w pomieszczeniach) oraz

pomieszczeń pracy (brudne ściany), brak instrukcji bhp dotyczących prac związanych ze stosowaniem chemikaliów, brak kart charakterystyki

i zapoznania pracowników z kartami charakterystyki stosowanych w zakładzie chemikaliów, brak spisu stosowanych w zakładzie chemikaliów

niebezpiecznych, brak dokumentacji oceny ryzyka zawodowego, brak aktualnego zaświadczenia lekarskiego o zdolności do pracy, brak aktualnego

szkolenia bhp dla pracowników.

W związku ze stwierdzonymi podczas kontroli uchybieniami wydano 4 decyzje administracyjne i 2 pisma interwencyjne. W wyniku decyzji i pism

oraz w wyniku udzielanych pracodawcom instrukcji nastąpiła poprawa warunków pracy w następujących aspektach: doprowadzono do odpowiedniego

stanu sanitarnego i technicznego pomieszczenia pracy i higienicznosanitarne, sporządzono zgodną ze stanem faktycznym dokumentację oceny ryzyka

zawodowego oraz inne wymagane przepisami prawa dokumenty (protokoły pomiaru skuteczności wentylacji), zapewniono odpowiednie warunki bhp

przy pracy z chemikaliami (w tym instrukcje bhp i karty charakterystyki), zapewniono pracownikom i uczniowi profilaktyczne badania lekarskie,

zapewniono pracownikowi przeszkolenie w zakresie bhp. Zatem obowiązki i zalecenia decyzji i pism interwencyjnych zostały w większości

wykonane.

HIG

IEN

A P

RA

CY

Page 9: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 9

Kontrole zakładów przemysłu drzewnego

W 2013r. szczególnym nadzorem objęto zakłady przemysłu drzewnego. Ogółem w roku sprawozdawczym skontrolowano 12 tego typu podmiotów.

Kontrole miały na celu ocenę warunków pracy i narażenia zawodowego pracowników tam zatrudnionych.

Skontrolowane zakłady przemysłu drzewnego to zakłady pracy prowadzące działalność w zakresie produkcji mebli i produkcji innych wyrobów

z drewna (przemysł tartaczny, przemysł płyt drewnopochodnych, przemysł stolarki budowlanej oraz produkcja wyrobów

z korka, słomy i materiałów używanych do wyplatania). Wśród skontrolowanych zakładów znajdują się dwa podmioty, w których produkcja polega na

obróbce nie tylko materiałów z drewna i z płyt drewnopochodnych ale też materiałów metalowych (czynności robocze ślusarsko-spawalnicze), które są

elementami konstrukcyjnymi produkowanych mebli. Pracownicy zatrudnieni w skontrolowanych zakładach eksponowani są przede wszystkim na hałas,

pyły drewna i substancje chemiczne zawarte w stosowanych chemikaliach oraz w dwóch zakładach pracy dodatkowo występuje ekspozycja

pracowników na pyły i dymy spawalnicze (w tym w 4 zakładach pracownicy narażeni na ponadnormatywne natężenia hałasu oraz stężenia pyłów,

toluenu, octanu butylu i manganu).

Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami higienicznosanitarnymi były: nieodpowiedni stan sanitarny i techniczny pomieszczeń

higienicznosanitarnych dla pracowników (brudne ściany i sufity, uszkodzone płytki ścienne, uszkodzona umywalka) oraz pomieszczeń pracy (brudne

ściany, uszkodzone okna, uszkodzona i nierówna posadzka, nieodpowiedni stan techniczny kabiny lakierniczej), brak bieżącego monitorowania

wielkości stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia środowisku pracy, przekroczenie dopuszczalnych norm higienicznych dla czynników

chemicznych (toluen, octan butylu, mangan, zapylenie), brak dokumentacji oceny ryzyka zawodowego, brak odzieży i obuwia roboczego dla

pracowników zatrudnionych przy pracach produkcyjnych, brak instrukcji bhp dotyczących prac związanych ze stosowaniem chemikaliów, brak spisu

stosowanych w zakładzie chemikaliów niebezpiecznych, brak oznakowania miejsca przechowywania niebezpiecznych chemikaliów, brak odpowiednich

środków ochrony indywidualnej dla kontaktu ze stosowanymi chemikaliami, brak aktualnego zaświadczenia lekarskiego o zdolności do pracy.

W przypadku takich nieprawidłowości jak: błędy lub niewielkie braki w dokumentacji oceny ryzyka zawodowego, brak środka do odkażania rąk

w przypadku potencjalnego kontaktu z czynnikiem biologicznym 2 grupy zagrożenia, błędy lub niewielkie braki w instrukcji bhp stosowania

chemikaliów, brak aktualnych kart charakterystyki, niezgodny z warunkami pracy w zakładzie rodzaj i zakres przeprowadzonych badań i pomiarów

czynników szkodliwych, brak pomiaru skuteczności wentylacji nie wszczynano postępowania administracyjnego lecz wydawano pismem zalecenia

i wskazówki. W pismach tych oprócz zaleceń/wskazówek co należałoby poprawić, zamieszczano pouczenia nt. odpowiedniego miejsca przechowywania

stosowanych chemikaliów w działalności zawodowej, posługiwania się środkami ochrony indywidualnej i sposobu organizacji w zakładzie systemu

udzielania I-pomocy przedlekarskiej oraz informacje przypominające o obowiązkach pracodawcy w związku z przekroczeniem normy higienicznej dla

hałasu i czynników chemicznych.

W związku ze stwierdzonymi podczas kontroli uchybieniami wydano 8 decyzji administracyjnych i 7 pism.

W 1 obiekcie w związku ze stwierdzonym uchybieniem (nieporządek na stanowiskach pracy – zalegający pył i odpady poprodukcyjne z obróbki

maszynowej drewna w ilościach większych od wynikających z potrzeb technologicznych umożliwiających utrzymanie ciągłości pracy na danej zmianie)

nałożono mandat karny z art. 117 Kodeksu Wykroczeń.

HIG

IEN

A P

RA

CY

Page 10: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 10

1.3. Postępowanie administracyjne i egzekucyjne

W 2013r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Słupcy wydał 28 decyzji

dotyczących bezpieczeństwa i warunków higienicznosanitarnych stanowisk pracy,

24 decyzje płatnicze oraz 1 postanowienie o nałożeniu grzywny celem

przymuszenia do wykonania obowiązków decyzji, 3 upomnienia przynaglające do

wykonania obowiązków decyzji i 4 grzywny w drodze mandatu karnego (w tym

3 mandaty za wprowadzanie do obrotu produktów biobójczych po terminie

ważności określonym przez producenta i 1 za bieżący stan sanitarny stanowiący

bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa i higieny pracy).

Najczęstszą przyczyną wydawania decyzji administracyjnych był nieodpowiedni

stan sanitarno-higieniczny i techniczny pomieszczeń pracy lub pomieszczeń

higienicznosanitarnych dla pracowników oraz brak wyników pomiarów czynników

szkodliwych dla zdrowia (w tym rakotwórczych) w środowisku pracy i brak lub

nieprawidłowa (tzn. niespełniająca obowiązujących wymogów prawa w zakresie

czynników chemicznych, czynników biologicznych, czynników rakotwórczych

i hałasu powyżej progu działania) dokumentacja oceny ryzyka zawodowego. Inne

stwierdzane podczas kontroli uchybienia, których usunięcie egzekwowano decyzją

administracyjną, to: brak spisu stosowanych chemikaliów i brak kart

charakterystyki, brak oznakowania miejsc przechowywania chemikaliów i/lub

pojemników z chemikaliami, przechowywanie chemikaliów niezgodne

z zaleceniami zawartymi w kartach charakterystyk, brak środków ochrony

indywidualnej dla pracowników stosujących niebezpieczne produkty chemiczne,

brak instrukcji bhp dotyczących prac związanych ze stosowaniem

i przechowywaniem chemikaliów, przekroczenie wartości NDS (najwyższego

dopuszczalnego stężenia) dla pyłów i czynników chemicznych (mangan, toluen,

octan butylu), brak obuwia roboczego dla pracowników, brak procedur/instrukcji

dla prac związanych z potencjalnym narażeniem na czynniki biologiczne w

środowisku pracy, dopuszczenie pracowników do pracy bez zaświadczeń lekarskich

o zdolności do pracy oraz bez szkoleń z bhp, brak rejestrów: prac i pracowników

narażonych na czynniki rakotwórcze w środowisku pracy.

HIG

IEN

A P

RA

CY

W niektórych przypadkach zamiast decyzji administracyjnych

wydawano pisma informujące oraz pisma z art. 30 ustawy

o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (łącznie wydano w 2013r.

32 pisma interwencyjne i informujące).

Należy zaznaczyć, że pracodawcy są na ogół zdyscyplinowani,

gdyż w większości wykonują zalecenia pism i obowiązki

nałożone decyzją. Świadczyć o tym może fakt, iż wystawiono

w roku sprawozdawczym tylko jedną grzywnę w celu

przymuszenia do wykonania nałożonych decyzją obowiązków.

Page 11: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 11

Na terenie objętym nadzorem PPIS w Słupcy występują przekroczenia ośmiu

czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy w 30 obiektach. Są to

przekroczenia NDN (najwyższego dopuszczalnego natężenia) poziomu hałasu w 27

zakładach pracy, NDN (najwyższego dopuszczalnego natężenia) poziomu drgań

mechanicznych w 2 obiektach, NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia) pyłów w

2 obiektach, przekroczenia NDS (najwyższego dopuszczalnego natężenia) substancji

chemicznych (mangan, toluen, octan butylu) w 3 obiektach.

Porównując liczbę zakładów oraz liczbę pracujących w przekroczeniach

obowiązujących normatywów w 2012 roku z rokiem 2013, należy stwierdzić, że w

roku sprawozdawczym nastąpiło zwiększenie liczby zakładów z przekroczeniami

natomiast liczba narażonych pracowników utrzymuje się prawie na tym samym

poziomie.

1.4. Ocena narażenia na czynniki szkodliwe dla zdrowia w środowisku pracy

Jak widać z wykresu zwiększenie liczby osób narażonych

nastąpiło w zakresie czynników chemicznych (czyli pyłów

i substancji chemicznych), natomiast dla hałasu nastąpił

spadek liczby narażonych. Dla drgań mechanicznych

liczba osób narażonych utrzymuje się na tym samym

poziomie.

Taki stan faktyczny w odniesieniu do hałasu wiąże się ze

zmniejszeniem wielkości produkcji i tym samym

ograniczeniem czasu narażenia i zmniejszeniem liczby

zatrudnionych pracowników w związku z likwidacją

stanowisk pracy. W przypadku czynników chemicznych

(czyli pyłów oraz substancji chemicznych) zauważalna jest

cykliczność, czyli przemienne w ciągu ostatnich lat

występowanie przekroczenia dopuszczalnej normy

higienicznej i jego likwidacja.

Taki stan rzeczy uzależniony jest bowiem od natężenia

prac w danym okresie (w tym prac związanych z ilością

większą lub mniejszą stosowanych chemikaliów podczas

produkcji). Należy jednak przy tym zauważyć, iż wzrost

liczby osób narażonych na przekroczenia dopuszczalnych

norm higienicznych pyłów i substancji chemicznych jest

niewielki w porównaniu z rokiem ubiegłym.

W przypadkach przekroczeń obowiązujących normatywów

higienicznych dla czynników chemicznych (zapylenie,

mangan, toluen, octan butylu) wydano 3 decyzje dotyczące

obniżenia stężeń czynników szkodliwych, natomiast

w przypadkach przekroczeń hałasu wydawano pisma

interwencyjne zalecające pracodawcom zastosowanie

środków doraźnych ograniczających narażenie oraz

podjęcie działań zmierzających do obniżenia nadmiernych

stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia

w środowisku pracy.

HIG

IEN

A P

RA

CY

222

4 70

214

4 9 6

226 227

0

50

100

150

200

250

2012 2013 2012 2013

hałas

drgania mechaniczne

zapylenie

substancje chemiczne (mangan, toluen, octan butylu)

ogółem narażonych od 1 do n czynników

Rys. 3 Liczba pracowników pracujących w przekroczeniach norm higienicznych czynników

szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy w roku 2013 w porównaniu do roku 2012

Page 12: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 12

Na terenie powiatu słupeckiego obecnie występują następujące czynniki i procesy o działaniu rakotwórczym

i mutagennym:

WWA podczas naprawy, remontów dróg i produkcji masy bitumicznej, podczas poboru i analiz laboratoryjnych prób

masy bitumicznej oraz WWA zawarte w sadzach węglowych (kominiarze)

promieniowanie jonizujące (X i gamma) – zakład produkcyjny: stanowiska pracy w komórce kontroli jakości przy

sprawdzaniu szczelności spawów oraz zakład opieki zdrowotnej

prace związane z ekspozycją na pył drewna twardego – stolarstwo

związki chromu (VI), siarczan hydrazyny, siarczan(VI) kobaltu, fenoloftaleina – kontakt na stanowisku laboranta

benzyna zawierająca powyżej 0,1% benzenu – kontakt na stanowisku obsługi dystrybutora benzyny w stacjach paliw

Narażenie określane jest dla pyłów drewna twardego, gdyż wyniki pomiarów stężenia pyłów wykazują poziom

o krotności wyższej niż 0,1 NDS (najwyższego dopuszczalnego stężenia), natomiast dla pozostałych czynników w/w

określany jest kontakt pracowników lub nawet potencjalna ekspozycja.

Na podstawie kontroli wykonanych w 2013r. stwierdzono, że w ekspozycji na czynniki rakotwórcze i mutagenne pracowały

łącznie 23 osoby.

W przypadku WWA od 2009r. nie stwierdza się ekspozycji przy produkcji masy bitumicznej z uwagi na fakt, że produkcja

odbywa się tylko z asfaltów naftowych i dodatkowo dwa kolejne badania środowiska pracy w zakresie WWA wykazały

stężenie poniżej 0,1 NDS. Podobnie dwa kolejne pomiary WWA na drogach wykazały stężenie poniżej 0,1 NDS, jednak mimo

to pracowników pracujących na drogach należałoby obejmować monitoringiem, gdyż mogą być oni eksponowani na te

czynniki rakotwórcze podczas odnawiania starych nawierzchni (poza tym dodatkowym źródłem WWA podczas pracy na

drogach są spaliny z silników maszyn wykorzystywanych do budowy dróg oraz spaliny silników przejeżdżających pojazdów

w przypadku gdy roboty drogowe wykonywane są w pobliżu czynnego pasa ruchu (szczególnie gdy znaczne jest natężenie

ruchu)).

Wydano 3 decyzje (w tym 1 decyzję umarzającą postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji – uchybienia

usunięte w trakcie postępowania administracyjnego) obejmujące zakres czynników rakotwórczych dotyczące: wykonania

pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy w zakresie czynnika rakotwórczego, udokumentowania

oceny ryzyka zawodowego dla narażenia czynnikami rakotwórczymi w środowisku pracy, założenia i prowadzenia przez

pracodawcę rejestru pracowników narażonych na działanie czynników rakotwórczych oraz rejestru prac narażających

pracowników na działanie czynników rakotwórczych. Obowiązki określone w decyzjach w większości zostały wykonane.

Ponadto wystawiono 5 pism interwencyjnych i informujących zawierających wskazówki dotyczące podstawowych

obowiązków pracodawcy w przypadku zastosowania w działalności zawodowej procesów/czynników/substancji o działaniu

rakotwórczym lub mutagennym.

HIG

IEN

A P

RA

CY

1.5. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi i mutagennymi w środowisku pracy

PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE

Page 13: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 13

Ponadto (podobnie jak w latach poprzednich) wystawiano

pisma wskazujące, by: 1) dokonać weryfikacji bądź

uzupełnienia dokumentacji ryzyka zawodowego

dotyczącej zagrożenia czynnikami biologicznymi oraz

procedur i instrukcji postępowania w razie zagrożenia

czynnikiem biologicznym; 2) zapewnić pracownikom

odpowiednie do zagrożenia środki profilaktyczne: środek

do odkażania skóry. Ogółem wydano 4 pisma dotyczące

czynników biologicznych. Obowiązki decyzji

i wskazówki pism zostały wykonane. Pracodawcy starają

się minimalizować narażenie na czynniki biologiczne

poprzez: wdrażanie procedur i instrukcji oraz planów

postępowania na wypadek awarii, systematyczne

szkolenia z bhp uwzględniające temat czynników

biologicznych w środowisku pracy i zapoznawanie

pracowników z oceną ryzyka zawodowego

uwzględniającą potencjalne narażenie na szkodliwe

czynniki biologiczne, wyposażenie pracowników

w odzież ochronną i roboczą, obuwie ochronne i robocze

oraz w środki ochrony indywidualnej, zapewnienie

wydzielonych pomieszczeń higienicznosanitarnych dla

pracowników oraz utrzymywanie ich w odpowiednim

stanie sanitarno-technicznym, zapewnienie środków

odkażających do skóry i błon śluzowych, zamieszczanie

znaków ostrzegających przed zagrożeniem biologicznym

(tam, gdzie istnieje taka konieczność).

1.6. Szkodliwe czynniki biologiczne w środowisku pracy na terenie powiatu

W ewidencji obiektów podlegających nadzorowi PPIS w Słupcy znajduje się obecnie

65 obiektów, w których występuje potencjalne narażenie na szkodliwe czynniki

biologiczne. Wśród nich są zakłady produkujące żywność, zakłady usług leśnych,

zakłady rolnicze, zakłady przemysłu drzewnego, zakłady produkujące wyroby

skórzane, zakłady gospodarki odpadami (zakłady usług komunalnych, firma

sprzątająca, oczyszczalnie ścieków), służba zdrowia. W żadnym z tych zakładów

pracy nie występuje zagrożenie czynnikami biologicznymi grupy 4 (najbardziej

niebezpiecznej). Pracodawcy określili przypuszczalne zagrożenie grupą 2 i 3.

W 2013r. kontrolą objęto 13 obiektów, w których potencjalny kontakt z czynnikami

biologicznymi miało 86 pracowników. Często pracownicy eksponowani są

jednocześnie na czynniki biologiczne dwóch grup zagrożenia: 2 i 3 (przy czym

czynniki biologiczne z grupy 3 są bardziej niebezpieczne od czynników z grupy 2).

Jak wynika z poniższego rysunku na grupę 3 czynników biologicznych

eksponowanych jest zdecydowanie mniej pracowników niż na grupę 2.

Na uchybienia stwierdzone w zakresie czynników biologicznych (brak dokumentacji

oceny ryzyka zawodowego, brak szkoleń oraz brak procedur i instrukcji

postępowania z czynnikiem biologicznym) wydana została decyzja administracyjna.

HIG

IEN

A P

RA

CY

Rys. 4 Występowanie czynników biologicznych w 2013r.

według grup zagrożenia

83%

17%

grupa 2 grupa 3

Page 14: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 14

HIG

IEN

A P

RA

CY

1.7. Ocena nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami (w tym produkty biobójcze,

środki zastępcze, prekursory narkotyków kategorii 2 i 3, środki ochrony roślin)

W ewidencji HP PSSE znajduje się obecnie 10 podmiotów będących pierwszymi wprowadzającymi chemikalia do obrotu (producenci etanolu:

gorzelnie, producenci betonu i kleju, importer chemikaliów) oraz 25 dystrybutorów chemikaliów. W 2013r. skontrolowano 15 podmiotów

zajmujących się wprowadzaniem do obrotu produktów chemicznych, w tym: importera chemikaliów, 3 formulatorów (producentów betonu

i producenta kleju), podmiot zajmujący się konfekcjonowaniem, składowaniem i wprowadzaniem do obrotu mieszaniny prekursorów kategorii 3:

aceton 75%+toluen 25% o nazwie: rozcieńczalnik NITRO, 10 dystrybutorów nie będących pierwszymi wprowadzającymi chemikalia do obrotu

(hurtownie, sklepy detaliczne), w tym: dystrybutorów środków ochrony roślin, produktów biobójczych, substancji będących prekursorami

narkotyków kategorii 3 i pozostałych chemikaliów oraz 32 podmioty stosujące w działalności zawodowej produkty chemiczne.

W ramach nadzoru nad wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem produktów chemicznych wykonano ogółem 66 kontroli. W 2013r. prowadzono

kontrole w zakresie chemikaliów podobnie jak w latach ubiegłych, jednak szczególną uwagę zwrócono na prawidłowość zastosowanych środków

profilaktycznych dla ochrony pracowników przed szkodliwym działaniem produktów chemicznych oraz na prawidłowość klasyfikacji

i oznakowywania produktów chemicznych. Z danych posiadanych przez PPIS w Słupcy wynika, że na terenie powiatu słupeckiego nie ma

podmiotów odpowiedzialnych za pierwsze wprowadzenie do obrotu produktów biobójczych, istnieją natomiast dystrybutorzy, którzy jako drudzy lub

trzeci z kolei wprowadzają do obrotu chemikalia, w tym produkty biobójcze. Wśród stosujących chemikalia w działalności zawodowej znajdują się

podmioty stosujące produkty biobójcze, prekursory i środki ochrony roślin.

W zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin wydano 18 decyzji administracyjnych oraz 23 pism informujących i interwencyjnych z art.30

ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Większość obowiązków decyzji administracyjnych oraz zaleceń pism została wykonana.

Ocena realizacji obowiązków prawa chemicznego REACH i CLP w powiecie słupeckim

W ramach projektu REACH-EN-FORCE3, będącego kontynuacją projektu REACH-EN-FORCE1 oraz REACH-EN-FORCE2 realizowanego

w 2010r. i 2011r. pod patronatem Forum przy Europejskiej Agencji Chemikaliów w Helsinkach, w 2013r. należało ocenić realizację wymogów

prawnych nałożonych rozporządzeniem REACH – głównie obowiązku rejestracji substancji chemicznych – przez podmioty odpowiedzialne za

wprowadzenie tych substancji na terenie kraju. Celem wypełnienia kwestionariusza w/w projektu wojewódzki inspektor sanitarny w Poznaniu

wskazał dla PSSE Słupca określone substancje chemiczne wprowadzane przez importera mającego siedzibę na terenie powiatu słupeckiego.

W wyniku kontroli stwierdzono, że podmiot dokonał wstępnej rejestracji substancji chemicznych w Agencji, jednak nie przewiduje dalszego handlu

akurat tymi substancjami, które były przewidziane do kontroli. Dlatego podczas kontroli oceniono sposób realizacji obowiązku rejestracji oraz

klasyfikację i oznakowanie innych substancji chemicznych wprowadzanych do obrotu przez importera z terenu powiatu.

Podmioty kontrolowane na terenie powiatu słupeckiego na bieżąco wdrażają obowiązki rozporządzenia REACH a rozporządzenie CLP zmieniające

sposób klasyfikacji i oznakowania substancji chemicznych i ich mieszanin, mimo, że obowiązuje częściowo już od 01.12.2010r., zawiera przepisy

przejściowe (do 2015r. i 2017r.) i w związku z tym nie można jeszcze dokonać pełnej oceny sposobu jego realizacji. Importer odpowiedzialny za

wprowadzenie substancji chemicznych dokonał klasyfikacji i oznakowania części substancji chemicznych zgodnie z CLP.

Page 15: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 15

HIG

IEN

A P

RA

CY

Środki zastępcze – zjawisko tzw. dopalaczy na terenie powiatu

Z informacji posiadanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Słupcy wynika, że na terenie powiatu obecnie brak

podmiotów wytwarzających i zajmujących się obrotem środkami zastępczymi. W związku z tym nie prowadzono działań związanych z

nadzorem nad środkami zastępczymi, oprócz działań kontrolnych w wybranych obiektach w ramach akcji przeciw środkom zastępczym.

Były to:

styczeń 2013 – wspólna akcja z Policją, w wyniku której wykonano 3 kontrole (pion higieny żywności) w 2 obiektach sieci „trafika”

(w jednym z obiektów pobrano do badań podejrzane ze względu na wygląd i nazwę produkty (7 prób) oraz zabezpieczono 43 opakowania

(badania wykonane w Laboratorium Kontroli Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Narodowego

Instytutu Leków w Warszawie wykazały, że produkty zawierają jedynie nikotynę i inne związki roślinne pochodzące najprawdopodobniej

z tytoniu; koszt badań: 4305 zł));

czerwiec 2013 – operacja PANGEA „OPERATION PANGEA – INTERNATIONAL WEEK OF ACTION”, w wyniku której wykonano

4 wizje stoisk na targowisku miejskim i w sklepie chińskim oraz prowadzono działania kontrolne wspólnie z pionem higieny żywności

PSSE oraz w asyście przedstawiciela Powiatowej Komendy Policji w dwóch podmiotach typu: sklep-handel wyrobami /w tym aromatami

do e-papierosów/ i obiekt sportowo-rekreacyjno-rozrywkowy (2 kontrole); w żadnym z obiektów poddanych wizjom i kontrolom nie

stwierdzono obecności produktów podejrzanych: środków zastępczych.

Page 16: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 16

HIG

IEN

A P

RA

CY

Środki zastępcze – zjawisko tzw. dopalaczy na terenie powiatu cd.

Zatem na podstawie oficjalnie posiadanych danych, można by przypuszczać, że

problem tzw. dopalaczy na terenie powiatu słupeckiego nie istniał w 2013 roku.

Brak bowiem funkcjonujących podmiotów produkujących czy handlujących

środkami zastępczymi oraz brak zgłoszeń zatruć czy choćby podejrzeń zatruć

środkami zastępczymi. Pojawiły się jednak 2 niejednoznaczne sprawy, które na

chwilę obecną nie są jeszcze zakończone, tzn.:

miesiąc październik – wystosowano pismo do Prokuratury Rejonowej w Słupcy

w związku z informacjami zamieszczonymi w lokalnych mediach na temat

podejrzenia śmiertelnego zatrucia gimnazjalistki narkotykami bądź środkami

zastępczymi z prośbą o udzielenie informacji o danych dostawcy środka

zastępczego w momencie ustalenia, iż przyczyną śmierci gimnazjalistki było

spożycie środka zastępczego otrzymanego od osoby trzeciej (zgodnie

z otrzymaną od organu odpowiedzią prokuratora rejonowa nie dysponuje jeszcze

informacjami dotyczącymi danych dostawcy środków zastępczych – informacji

takich udzieli w momencie ich ustalenia);

miesiąc grudzień – rozpoczęcie postępowania w związku ze sprawą przekazaną

przez Policję: środki podejrzane o działanie psychotropowe (UR-144 i 5F-AKB-

48PW), w wyniku czego ustalono – na podstawie informacji uzyskanych od

Policji i od SPZOZ Słupca – że osoba pełnoletnia na własny użytek zakupiła

poprzez stronę internetową w/w substancje identyfikowalne wykazujące

działanie psychotropowe ale niezakazane na terenie RP i z powodu kontaktu z

tymi substancjami (poprzez wziew) przebywała w szpitalu, jednak z uwagi na

brak potwierdzenia w wykonanym badaniu nie stwierdzono u niej zatrucia;

obecnie trwa analizowanie strony internetowej: www.diamosynth.com

i odniesień do tej strony na innych portalach.

Inne inicjatywy podjęte przez PPIS w Słupcy to akcje

edukacyjno-informacyjne i profilaktyczne w temacie

szkodliwości środków zastępczych . Akcje te, organizowane

w latach 2011-czerwiec 2013 przez pion oświaty zdrowotnej

i pion higieny szkolnej PSSE Słupca, przy współpracy

z Policją, kierowano głównie do uczniów szkół

podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz

dodatkowo do kadry pedagogicznej, rodziców,

przedstawicieli samorządów lokalnych. Były to pogadanki,

konferencje. Ponadto na bieżąco uaktualniane są informacje

na stronie internetowej PSSE.

Page 17: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 17

HIG

IEN

A P

RA

CY

2. CHOROBY ZAWODOWE

W związku z otrzymaną dokumentacją dotyczącą chorób zawodowych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny przeprowadził

w 2013r. 2 postępowania wyjaśniające i wydał 3 decyzje dotyczące spraw chorób zawodowych (dwie o stwierdzeniu choroby

zawodowej i jedną o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej).

W ostatnich pięciu latach nie stwierdzono przypadku choroby zakaźnej i inwazyjnej oraz chorób zawodowych wywołanych czynnikiem

rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy. Od 2010r. w strukturze chorób zawodowych nastąpiła zmiana, tzn. nie stwierdza

się obecnie chorób zawodowych narządu głosu, która jeszcze do 2009r. była najczęściej występującą chorobą zawodową (dotyczyła

grupy zawodowej: nauczyciele).

Porównując lata 2009 – 2013 zauważa się, że od roku 2010 ilość stwierdzonych chorób wyraźnie zmalała.

2

1

0

9

1

0 0

1 1

0 0

1

0 00 0 0 0 0 00

1

0 0 0 0 0

1 1

00

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

liczb

a s

twie

rdzo

nych

ch

oró

b

w r

oku

2009 2010 2011 2012 2013

rok

Rys. 5 Porównanie występowania stwierdzonych chorób zawodowych

w latach 2009-2013

astma oskrzelowa alergie układ ruchu narząd głosu narząd słuchu układ nerwowy

Page 18: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 18

HIG

IEN

A P

RA

CY

3. PODSUMOWANIE

Na terenie powiatu słupeckiego, tak jak w latach ubiegłych, istnieje wyraźna przewaga małych zakładów zatrudniających do 10 pracowników.

Porównując rok 2012 z rokiem 2013 zauważalny jest wyraźny spadek liczby zakładów oraz liczby osób pracujących w przekroczeniach

obowiązujących normatywów higienicznych dla hałasu. Mimo to, wzorem lat poprzednich, najwięcej pracowników zatrudnionych jest

w narażeniu na ponadnormatywny poziom dźwięku. Hałas jest czynnikiem szkodliwym, który jest najtrudniejszy do wyeliminowania. Często

pracodawcy dysponują jedynie środkami doraźnymi minimalizującymi w pewnym stopniu zagrożenie nadmiernym hałasem. Są to m.in.:

odpowiednie indywidualne ochrony słuchu dla pracowników i odpowiedni system informacyjny o narażeniu (dokumentacja oceny ryzyka

zawodowego, szkolenia bhp).

Ekspozycja pracowników na czynniki rakotwórcze i/lub mutagenne utrzymuje się na poziomach nie przekraczających dopuszczalnych

normatywów higienicznych. Podobnie jak w latach ubiegłych, w 2013 roku nie stwierdzono chorób zawodowych wywołanych czynnikiem

rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Pracodawcy starają się organizować procesy pracy w sposób pozwalający na minimalizowanie zagrożeń szkodliwymi i uciążliwymi warunkami

pracy.

Page 19: Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 1 · pracy z branży motoryzacyjnej: naprawa pojazdów samochodowych). Tym samym spadła liczba zatrudnionych pracowników, przy

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Słupcy 19

HIG

IEN

A P

RA

CY

Nadzór nad tzw. dopalaczami to jedno z zadań inspekcji sanitarnej, jednak podstawowym problemem jest brak konkretnych przepisów prawa

oraz brak jasnych wytycznych odnośnie realizacji tego obowiązku, co przejawia się następująco: wątpliwości jednostki służby zdrowia co do

uprawnień podawania danych osób, które uległy zatruciu produktem chemicznym (w tym tzw. dopalaczem) lub u których stwierdzono takie

podejrzenie, mimo, że organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, prowadząc działania w interesie publicznym ("wykonywanie zadań

realizowanych dla dobra publicznego") i realizując swoje uprawnienia w celu spełnienia obowiązków wynikających z przepisu prawa, są

uprawnione do przetwarzania danych osobowych (zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 2 i pkt 4 ustawy z dnia 29.08.1997r. o ochronie danych

osobowych), brak funduszy na wykonywanie badań produktów podejrzanych o działanie psychotropowe, brak narzędzi technicznych

i organizacyjnych do prowadzenia monitoringu Internetu (tzn. wydaje się, że monitoring taki powinien być prowadzony nieprzerwanie – jak

sama nazwa wskazuje – jednak w jaki sposób ma wyglądać praktyczna realizacja tej kwestii w strukturach powiatowych Państwowej Inspekcji

Sanitarnej skoro nie ma możliwości, by pracownik zajmował się tylko tą jedną kwestią podczas wykonywania swojej pracy).

Zauważalny jest wyraźny spadek liczby stwierdzanych chorób zawodowych, od kilku lat nie występują na terenie powiatu choroby zawodowe

spowodowane szkodliwymi czynnikami biologicznymi. Wydłużył się czas prowadzenia spraw administracyjnych w przedmiocie chorób

zawodowych, co klientom-pracownikom lub byłym pracownikom zakładów pracy na terenie powiatu może nasuwać podejrzenie

o przewlekłe i biurokratyczne załatwianie spraw przez organ. W tym jednak wypadku inspekcja sanitarna nie może mieć wpływu na zmianę tego

stanu rzeczy, gdyż nie ma nadzoru nad jednostkami orzekającymi w sprawach chorób zawodowych a z kolei bez dokumentacji choroby

zawodowej (a w szczególności bez orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej lub orzeczenia lekarskiego o braku podstaw do jej

rozpoznania) przekazanej z Poradni Chorób Zawodowych nie może wydać decyzji administracyjnej. Orzeczenie lekarskie jednostki uprawnionej

do orzekania w sprawach chorób zawodowych jest bowiem elementem niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy w postaci decyzji

administracyjnej.