Fizikalna terapija u jedinicama intenzivne negeUniverzitetska deija klinika

Intenzivna nega

Intenzivna nega podrazumeva posebne postupke kojima se zbrinjavaju bolesnici sa potencijalnim ili ve prisutnim poremeajima vitalnih funkcija. To su stanja i oboljenja praena respiratornim, neurolokim, cirkulatornim i metabolikim poremeajima. Pravovremeno prepoznavanje i otklanjanje navedenih stanja i poremeaja zahteva neprekidnu kontrolu osnovnih vitalnih funkcija: - sranog rada - respiracije - stanja svesti - diureze

Rana rehabilitacija u intenzivnoj neziRana rehabilitacija na UDK sprovodi se u jedinicama intenzivne nege:

hirurkog neonatusa (pacijenti sa kongenitalnim anomalijama), pedijatrijskog oka (pacijenti ije je zdravlje ugroeno raznim infekcijama i intoksikacijama a za posledicu imaju komatozna stanja) kardiohirurkog oka

Kardiohirurki ok je zbog osobenosti i specifinosti patologije koja se u njemu postoperativno tretira, ustanovljen kao zasebna jedinica intenzivne nege. U njemu se vrlo esto nalaze pacijenti stari svega nekoliko dana, ne tako retko i prevremeno roeni, vrlo male telesne mase. Zbog svega toga, fizioterapeutski rad-tretman u ovoj jedinici zahteva dobro edukovanog terapeuta sa odlinim poznavanjem anatomsko-fiziolkih karakteristika pomenutog a i starijeg uzrasta.

Ciljevi rane rehabilitacije

prevencija i leenje atelektaze poboljanje ventilacije i oksigenacije mobilizacija i izbacivanje sekreta prevencija razvoja respiratornih infekcija ouvanje i poboljanje pokretljivosti u svim zglobovima, a samim tim i spreavanje nastanka kontraktura, miinih atrofija i dekubita spreavanje nastanka postoperativne tromboze stimulacija psihomotornog razvoja i to krai boravak pacijenta u intenzivnoj nezi i klinici

Rana rehabilitacija u kardiohirurkom oku

Rana rehabilitacija zapoinje preoperativno. Na odeljenju kardiohirurgije uspostavlja se kontakt sa pacijentom i njegovim roditeljem, najee majkom. Potrebno je proceniti funkcionalni status respiratornog sistema. Ukoliko uzrast pacijenta to dozvoljava, on se obuava odreenom tipu disanja - abdominalnom, odreenom ritmu disanja, udah na nos - produeni izdah na usta.

Zatim, obuava se izvoenju pokreta gornjih ekstremiteta, najee su to fleksija i abdukcija u zglobu ramena do 90 stepeni. Pokret fleksije i abdukcije praen je udahom, a pokreti vraanja ruku u poetni poloaj praeni su produenim izdahom.

Pacijent se ui i vebama za donje ekstremitete: statikim kontrakcijama m. qvadricepsa i imitaciji hoda u postelji.

Bitno je pacijenta obuiti vebama iskaljavanja.

Ukoliko je pacijent beba, vri se edukacija majke da pasivno izvodi vebe.

Postoperativna rehabilitacija

Postoperativna rehabilitacija sprovodi se od prvog postoperativnog dana. Pacijent bi trebalo da je odvojen od respiratora, tj. ekstubiran i da su mu izvaeni drenovi. esto to i nije sluaj.

Plan rada prvog postoperativnog dana kod malih beba tj. kod pacijenata sa kojima nije mogue ostvariti aktivnu saradnju je:

perkusija i vibracije aspiracija sadraja pasivni i aktivno - potpomognuti pokreti u svim slobodnim segmentima pozicioniranje pacijenta

Kod neto starijih pacijenata, pored gore navedenog, insistiramo na:

dubokom disanju, udah na nos - duplo dui izdah na usta sa stisnutim zubima tj. itanjem podsticanju na kaalj i iskaljavanju

Da perkusije i vibracije, imaju znaaja u postoperativnom periodu naih malih pacijenata, moe se videti na Rntgen snimku. Pacijent star mesec i po dana, sa kompleksnom sranom manom i poveanim plunim protokom, nakon operacije, slikan 05.09.2001. i slikan sedam dana kasnije. Na prvom snimku vidi se da je atelektaza zahvatila levo pluno krilo, a na drugom da je dolo do poboljanja.

U cilju prevencije poremeaja periferne cirkulacije i tromboze primenjuju se vebe u svim segmentima donjih ekstremiteta, u svim pravcima, polako i dozirano.

Kod odrasle dece traimo da izvode vebe simulacije hoda u postelji i da povremeno rastereuju glutealnu regiju, odizanjem karlice od podloge.Kod malih beba to se izvodi pasivno.

Ukoliko je ovaj poloaj tee izvesti ili neizvodljiv, dete treba postaviti u poloaj na levi ili desni bok. Isto treba voditi rauna o poloaju glave i vrata. M. sternocleidomastoideus je vrlo znaajan inspiratorni mii. Ukoliko je glava ispravljena, tj u sredinjoj poziciji sa telom i ekstendirana ovaj mii podie gornja rebra i olakava inspiraciju. Poloaj pacijenta treba menjati to ee, ukoliko je mogue na svakih sat vremena.

Kontraindikacije

Kontraindikacije za rad su:

prelomi rebara akutna TBC akutni spazam bronha pleurit i dr.

Rehabilitacioni plan

Rehabilitacioni plan je podloan svakodnevnim promenama, u zavisnosti od stanja pacijenta. Respiratorna fizikalna terapija, koja se sprovodi u ovoj jedinici intenzivne nege, ima za cilj otvaranje zatvorenih alveola pa se opravdano oekuje poboljanje u procesu respiracije. Tretman sam po sebi podrazumeva dosta manipulacije sa decom, okretanje u bebitermu i postelji u sve mogue dozvoljene poetne poloaje, to prouzrokuje poveanu potronju kiseonika. Zato je potrebno esto prekidati tretman i odmorati pacijenta. Respiratorana kineziterapija mora biti dozirana i kontrolisana, strogo individualna. Njenoj primeni prethodi dobra procena pacijenta i odgovarajui psiholoki pristup. Vrlo je bitna i bliska komunikacija sa ostalim medicinskim osobljem.

Pozicioniranje arsavima jastucima antidekubitalnim evrecima longetama...

Prevencija i leenje dekubita okretanjem pozicioniranjem rastereenjem svetlosnom terapijom

Pasivno-relaksirajuci pokreti odravanje pokretljivosti zlobova saniranje kontraktura poboljanje cirkulacije i ishrane tkiva ouvanje i regulacija tonusa miia spreavanje atrofije miia ouvanje motorne eme pokreta

Ortoze

gipsane longete plastine longete Kramerove ine udlage

Respiratorna rehabilitacija

pasivni pokreti gornjih ekstremiteta i grudnog koa poloajna drenaa perkusije vibracije aspiracija

Vertikalizacija

Postepena: glave i vrata polusedei sedei sa nogama u krevetu sedeci sa nogama preko ivice kreveta

Timski radneurohirurg pedijatar anesteziolog

pacijent

neurolog

medicinska sestra

fizijatar

fizioterapeut

ZAKLJUAK

Rana rehabilitacija zapoeta prvih dana leenja u JIN pacijenti bez kontraktura, dekubita i komplikacija na respiratornom sistemu Zateene komplikacije sanirane ili u kratkom periodu spreeno pogoranje Neophodno da fizioterapeut bude deo tima i to ranije da se ukljui u tretman komatoznih pacijenta Poboljsanje opteg stanja pacijenta i povoljniji ishod dalje rehabilitacije

ZakljuakDeca tokom sprovoenja fizikalne terapije u intenzivnoj nezi moraju sve vreme da se paljivo prate i posmatraju, da bi se na vreme uoila bilo kakva promena vitalnih ili klinikih znakova respiratornih slabosti.

Jedino tako terapija moe biti korisna.