prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

25
SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ Sağlık Kayıtlarının İçeriği ve Analizi Prof.Dr. Halit Hami ÖZ Kafkas Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Bilgisayar Yazılımı Anabilim Dalı Kars, Türkiye Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi 1

Upload: prof-dr-halit-hami-oez

Post on 13-Aug-2015

167 views

Category:

Education


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

1

SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ

Sağlık Kayıtlarının İçeriği ve Analizi

Prof.Dr. Halit Hami ÖZKafkas Üniversitesi

Mühendislik Mimarlık FakültesiBilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı

Bilgisayar Yazılımı Anabilim Dalı Kars, Türkiye

Page 2: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

2

Bilgi: Üniversitelerimizde Sağlık Meslek Yüksek Okullarında verilen

SAĞLIK KURUMLARINDA BİLGİ SİSTEMLERİ  

Derslerinde yardımcı öğrenim materyali olarak hazırlanan bu sunum AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1819 dokümenından yararlanılarak

Ve

6 slayt bir sayfada olmak üzere print edilerek aynı zamanda ders notu olarak da kullanılabileceği göz önüne alınarak toplamda 18 sunum olarak hazırlanmıştır.

Diğer sunumlarla ilgili bilgiler bu sunumun sonunda verilmiştir.

Page 3: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

3

Page 4: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

4

Hasta kayıtları Sağlık kayıtlarının oluşturulmasıyla ilgili farklı yöntemler

bulunmaktadır. Kayıtları;

üretildiği kaynağına göre, hastanın problemlerinin her birinin ayrı ayrı ele alındığı

probleme yönelik, üretildiği zamana göre ya da daha çok ayakta bakım merkezlerinde kullanılan özete ve

zamana yönelik tıbbi kayıtlar olarak yapılandırılmaktadır.

Her bir yöntemin kullanılmasının sağladığı yararlar ve zorluklar bulunmaktadır.

Kullanıcıların ihtiyaçlarına göre bu yöntemlerden birini ya da birkaçını kullanmaları mümkündür.

Page 5: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

5

Hasta kayıtlarıSağlık kayıtlarının içeriğinde neler olması

gerektiği, hangi kayıtların tutulacağı da önemlidir.

Hasta kayıtları iki gruba ayrılmaktadır:

Birincisi idari kayıtlar, ikincisi ise tıbbi kayıtlardır.

İdari ve tıbbi kayıtların içeriği, kaydın tutulduğu sağlık kuruluşunun statüsü, kayıtların kullanım amaçlarına göre değişmektedir.

Page 6: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

6

SAĞLIK KAYITLARININ KULLANICILARI VE KULLANIMI

Sağlık kayıtları ister elektronik ortamda, isterse kâğıda dayalı sistemlerde olsun temelde şu soruların yanıtını içerir:

kim, ne, ne zaman, nerede, niçin ve nasıl?

Kayıtlarda bu soruların yanıtları bulunmalıdır.  

Page 7: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

7

SAĞLIK KAYITLARININ KULLANICILARI VE KULLANIMI

Kim? Hasta, sağlık hizmeti sunucusu ve ödeme yapan ya da yapacak olan kimdir?

   

Ne? Sunulan sağlık hizmeti nedir, maliyeti nedir?

   

Ne zaman? Sağlık hizmeti ne zaman sunulmuştur?

   

Nerede? Sağlık hizmeti nerede sunulmuştur?

   

Niçin? Sağlık hizmeti sunmanın gerekçesi ya da haklı nedeni nedir?

   

Nasıl? Sağlık hizmeti nasıl etkili olabilir veya sonuç ne olmuştur?

   

Page 8: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

8

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçları   Hastanın tedavisiyle ilgili klinik kararlarda destek sağlamak,   Sunulan sağlık hizmetlerinin devamlığını sağlamak,   Sağlık hizmeti sunanlar arasında iletişimi sağlamak,   Geri ödemeye esas olmak üzere veri sağlamak,   Sunulan sağlık hizmetinin kalitesini ve etkinliğini

değerlendirmek için veri sağlamak,   Tıbbi araştırmalar ve eğitim için bilgi desteği sağlamak,   Sağlık kuruluşlarına operasyonel kararlar için destek

sağlamak,   Yasal gereklilikler için veri sağlamak.

Page 9: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

9

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçları Hastanın tedavisiyle ilgili klinik kararlarda destek

sağlamak:

Sağlık kayıtlarının birinci ve en temel kullanım amacı, hastanın tanı ve tedavi sürecinde gerekli olan veriyi sağlamaktır.

Hastanın tanı ve tedavisinde hasta hakkında gerekli olan tıbbi veriler hasta kayıtlarında yer almaktadır.

Hastanın tıbbi öyküsü, yaşamsal bulguları, kullandığı ilaçlar, laboratuar sonuçları vb. birçok veri kayıtlardan elde edilmektedir.

Hastaya tanı koyabilmek ve uygun tedaviyi seçebilmek için hastaya ait bu veriler, tıbbi kayıtlardan elde edilmektedir.

Page 10: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

10

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçlarıSunulan sağlık hizmetlerinin

devamlığını sağlamak:

Hastanın tanı ve tedavi sürecinde, birden fazla sağlık çalışanı veya sağlık kuruluşu yer alabilmektedir.

Farklı yerlerde veya zamanlarda hastaya sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanlarının, hastaya ait bu verilere en kısa sürede erişebilmesi, etkin bir tedavi için son derece önemlidir.

Page 11: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

11

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçlarıSağlık hizmeti sunanlar arasında

iletişimi sağlamak:

Tıbbi kayıtlarda bir önceki sağlık çalışanının hastanın tanı ve tedavisi için neler yaptığı ve daha sonrası için neler yapması gerektiği bulunmaktadır.

Sağlık kayıtları, sağlık ekibinin tüm üyeleri için temel referans kaynağı ve aracı olmaktadır.

Page 12: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

12

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçlarıGeri ödemeye veri sağlamak:

Geri ödeme kurumları, sağlık kuruluşlarına yapacağı ödemeler için kayıtları esas almaktadır.

Sunulan sağlık hizmetinin kanıtı niteliğinde olan sağlık kayıtları, ödeme kurumları açısından da özellikli veriler içerdiğinden, geri ödemelerde temel dayanak oluşturmaktadır

Page 13: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

13

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçları Sunulan sağlık hizmetinin kalitesini ve etkiliğini

değerlendirmek için veri sağlamak:

Sağlık kayıtları;

performans değerleme sürecinin bir parçası olarak sağlık çalışanlarının performanslarının değerlendirilmesinde,

kalite göstergelerinin izlenmesinde,

kanıta dayalı tıp uygulamaları için veri sağlamada ve

etkililiğin ölçülmesinde kullanılmaktadır.

Page 14: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

14

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçlarıTıbbi araştırmalar ve eğitim için bilgi

desteği sağlamak:

Sağlık kayıtları, tıbbi araştırmalar ve sağlık personelinin eğitimi için veri sağlamaktadır.

Uygulanan tanı ve tedavi yöntemleri, tedavinin sonuçları tıbbi kayıtlarda bulunmaktadır.

Uygulama sonucu elde edilen kaliteli veriler, araştırma ve eğitim için son derece önemli bir kaynak oluşturmaktadır.

Page 15: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

15

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçları Sağlık kuruluşlarına operasyonel kararlar için destek sağlamak:

Sağlık kuruluşlarının; ne tür hastaları tedavi ettiğini, müracaat eden hastaların hastalıklarını bilmek, maliyetlerinin ne kadar olduğunu izlemek, yönetimler için önemlidir.

Sağlık kuruluşu yöneticilerinin; kuruluşlarının durumunu değerlendirmek, diğer sağlık kuruluşlarıyla karşılaştırmalar yapabilmek, yeni yatırım kararları alabilmek, verimli olmayan birimleri verimli hale getirmek

ya da kapatmak, kapasite artırmak ya da düşürmek gibi operasyonel kararlar için verilere

gereksinim vardır.

Sağlık kayıtlarında var olan veriler kullanılarak, istatistiksel analizler hazırlanmakta ve raporlar düzenlenmektedir.

Yöneticiler, kaliteli veriler kullanılarak hazırlanan bu raporlara dayanarak operasyonel kararlar almaktadırlar.

Page 16: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

16

Sağlık kayıtlarının kullanım amaçlarıYasal gereklilikler için veri sağlamak:

Hastalar, sağlık kuruluşları ve sağlık çalışanları tıbbi kötü uygulama (malpraktis) vakaları başta olmak üzere yasal gereklilikler için tıbbi kayıtlara gereksinim duymaktadırlar.

Sağlık kuruluşları ve sağlık çalışanları hukuki olaylarda kendilerini savunmak için gerekli kanıtları sağlık kayıtlarından sağlamaktadır.

Page 17: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

17

Sağlık kayıtlarının başlıca kullanıcıları hastalar, sağlık çalışanları, sağlık kuruluşları, ödeme yapan kurumlar, akreditasyon kuruluşları, halk sağlığı birimleri, adli birimler, planlama ve politika geliştiren kurumlar, eğitimciler, araştırmacılar ve medya

Page 18: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

18

Hastalar;   Kendine sunulan hizmeti değerlendirebilmek,   Haklarını talep edebilmek,   Ücret kontrolü,   Kendi sağlık durumlarını anlamak ve karar sürecinde

aktif olarak yer almak amacıyla kayıtlarını talep etmektedir.

Özellikle diyabet, hipertansiyon gibi kronik hastalıkların takibinde hastaların aktif olarak katılımı çok önemli olmaktadır.

Page 19: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

19

Sağlık çalışanları; Hastanın tanı ve tedavisinin planlanmasında,   Klinik araştırmaların yapılabilmesinde,   Hastaya ait verilerin paylaşımı ve etkin bir iletişim

sağlamak. Hastanın tedavisinde yer alan hekim, hemşire ve diğer klinisyenler arasında iletişimin sağlanması kayıtlar sayesinde olmaktadır. Örneğin, hemşireler hastanın kayıtlarından durumunu değerlendirerek uygun bakım planlarını seçerek kullanmaktadır.

  Hukuki olaylarda kendilerini savunma amacıyla

sağlık kayıtlarına ihtiyaç duymaktadır.

Page 20: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

20

 Sağlık Kuruluşları;

Sundukları hizmetin kalitesinin değerlendirilmesinde,   Maliyetlerin kontrol edilmesinde,   Kullanımın gözden geçirilmesinde,   Sundukları hizmetle ilgili memnuniyetin belirlenmesinde,   Personel planlamasında,   Bütçe oluşturmada,   Faturalama ve diğer yasal dokümanların oluşturulmasında,   Yeni teknoloji ve prosedürlerin verimliliğinin değerlendirilmesinde   Talep tahmini oluşturmada,   Hukuki olaylarda kendini savunma aracı olarak kullanmaktadır.   Sağlık kuruluşlarında oluşturulan komiteler sağlık kayıtlarına ihtiyaç

duymaktadır.

Page 21: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

21

Ödeme yapan kurumlar;Sigortalıların ne kadar hizmet

aldıklarını bir başka deyişle hizmet alma sıklığını belirlemek,

 Hizmetlerin maliyetlerini takip

etmek ve denetlemek,  Sigortalılarına sağlanan hizmetin

kalitesini ölçmek için sağlık kayıtlarına ihtiyaç duymaktadır.

Page 22: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

22

Akreditasyon Kuruluşları;Sağlık kayıtlarından elde edilen

veriler akreditasyon sürecinin temelini oluşturmaktadır.

Akreditasyon kuruluşları tıbbi kayıtlar üzerinden incelemelerini yapmaktadır.

Page 23: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

23

Halk Sağlığı Birimleri;Toplumun hastalık dokusunun

belirlenmesinde,  Halk sağlığıyla ilgili yapılacak çalışmaların

planlanmasında,  Halk sağlığıyla ilgili yürütülen programlara

ayrılan kaynakların etkinliğinin ölçülmesinde,  Toplumu tehdit eden sağlık problemlerinin

belirlenmesi için sağlık kayıtlarına gereksinim duymaktadır.

Page 24: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

24

Adli Birimler;Adli birimler için, hastanın tedavisi

sırasında ortaya çıkan adli olayların değerlendirilmesinde gerekli tüm kanıtlar, tıbbi kayıtlarda yer almaktadır.

 Sağlık kuruluşları, sağlık çalışanları ve

hastalar, haklarını savunabilmek ya da maruz kaldıkları suçlamalara karşı savunma yapabilmek için tıbbi kayıtlara ihtiyaç duymaktadır.

Page 25: Prof.dr. halit hami oz 03-sağlık kurumlarında bilgi sistemi-sağlık kayıtlarının i̇çeriği

Prof.Dr.Halit HAmi ÖZ Kafkas Üniversitesi

25

Planlama ve Politika geliştiren kurumlar;

Sağlık Bakanlığı başta olmak üzere ülkenin sağlık politikasına ve planlamasına yön veren kuruluşlar için gerekli veriler, sağlık kayıtlarında yer almaktadır.

Bu verilerin işlenerek bilgiye dönüştürülmesi ve karar vericilere sunulması gerekmektedir.

  Sağlık hizmetleri dinamik bir süreçtir. Bu nedenle sürekli olarak gelişmekte ve yeni

ihtiyaçlar ortaya çıkmaktadır. Yeni ihtiyaçların değerlendirilmesi ve gelecekte

ortaya çıkabilecek taleplerin belirlenebilmesi politika yapıcılar için önemlidir.

Bunun içinde sağlık kayıtlarından elde edilen verilere gereksinim duyulmaktadır.