Adri Broeke 2011

Professioneel sportmanagement

Adri BroekeOktober 2011

Adri Broeke 2011

Overzicht te bespreken thema’s

1) Sportwereld als speelveld voor managers

2) De opkomst van professioneel sportmanagement

3) Het beroepsdomein sportmanagement

4) De onderzoekende sportmanagement professional

Adri Broeke 2011

1Sportwereld als speelveld voor managers

Adri Broeke 2011

Sportinfrastructuurfysiek / sociaal

Sportdeelnamepassief / actief

Waardestelselseconomisch / cultureel

Drie lagen van sportwereld in beweging

Adri Broeke 2011

• sport als physical game

• club, bond

• vrijwillig kader

• sociaal / cultureel kapitaal centraal

• lokale markt

De oude sportwereld

Opdracht: op welke wijze kun je de waarden van sport ‘meten’

Sportpraktijken

Economische waarde

Culturele waarde

Sociale waarde

Mentale waarde

Commerciële organisatievorming

Commercialisering basisfuncties ‘traditionele’ sportorganisaties

1. tot stand brengen en verzorgen van accommodaties2. instructie & training3. samenstelling en vorming van teams

4. organisatie van wedstrijden en competities

5. reglementering en regulering van wedstrijdsport

Adri Broeke 2011

Nieuwe commerciele aanbieders

• Commerciële aanbieders innovaties in de sportwereld.

- innovatie in de marketing van de sport

- doelbewuste productinnovaties

* inspelend op maatschappelijke trends (spanning

avontuur, slankheid, gespierdheid & gezondheid)

• Alternatief businessmodel

- andere verhouding tot benadering van de sportbeoefenaar als consumerende klant

Adri Broeke 2011

De nieuwe sportwereld

• sport als dienst

• onderneming, bedrijfstak

• professioneel kader

• economisch kapitaal centraal

• mondiale markt

Adri Broeke 2011

Waardecreatie via sport

Actievesport

beoefening

Passieve sport deelname

Sportinfrastructuur

Sportverenigingen

Sportbondenfederaties

Sportgezondheidszorg

Sportonderwijs

Particuliere sportscholen

Fitnesscentra

Gemeentelijkaccommodatiebeleid

Handel in sportmateriaal e.d.

Media sport complex

Productie van sportmateriaal e.d.

Vervoer mbt sport

Prof-sport

Adri Broeke 2011

Spelers op het speelveld

• NOC*NSF overkoepelt 72 sportbonden en meer dan 27 000 clubs en bijna 5 miljoen leden

• 7 750 sportaccommodaties (zwembaden, fitnesscentra, overdekt, openlucht, jachthavens) en 2 000 fitnesscentra in Nederland

• Sportaccommodatie en sportartikelen worden meestal in Nederland geproduceerd, sportkleding en –schoenen worden geïmporteerd

Belangrijkste exportlanden: Duitsland, België en Frankrijk

Belangrijkste importlanden: China, België en Duitsland

• 35% van de Nederlandse bevolking bezoekt jaarlijks sportwedstrijden

• Sport neemt tot meer dan 15% van totale tv-kijktijd in beslag

• Per jaar worden meer dan 20 miljoen exemplaren van commerciële sporttijdschriften verkocht

• In de sportsector werken circa 1.6 miljoen Nederlanders gemiddeld 13 uur per maand op vrijwillige basis

Adri Broeke 2011

Opdracht: sportvereniging vs commerciële sportaanbieder

‘Wat kan de oude sportwereld van denieuwe sportwereld leren en vv.?’

2

De opkomst vanProfessioneel

Sportmanagement

Adri Broeke 2011

Adri Broeke 2011

Managementhistorie in vogelvlucht

- IL Maneggio (begin 19de eeuw)

- Managerial revolution in de VS (eind 19de eeuw)

- Beroepsmanager als ‘technische’ professional (begin 20ste eeuw)

- Voortgaande professionalisering 20-21ste eeuw:

- Professioneel management als functie in de besturing van organisaties (‘the right to manage’)

- coordinatiefunctie / sociale functie

- Professioneel management op drie besturingsniveau’s- Richten / Inrichten / Verrichten

- Iedereen noemt zich manager

Bevindingen survey-onderzoek

Professioneel profiel sportmanager

Professioneel = zoveel mogelijk doordacht en systematisch-methodisch te werk gaan.

sport

professioneel

management

De feiten: • Gem. leeftijd 41 jaar• 22 % vrouwelijk• 80 % hoog opgeleid• 14 % lid van beroepsvereniging• Complexe managementvraagstukken• Persoonlijk permanent ‘bij’-leren• Weinig kennisdelen met collega’s• Nauwelijks nieuwe kennisontwikkeling.

Dominante management benaderingen

Twee soorten kapitalisme

Rijnlands model Angelsaksisch model

Externe gerichtheid Netwerken, partnerships

Aanpassen aan omgeving: win-win

Stakeholdersbenadering

Duurzaam overleven

Resultaatgericht

Daadkrachtig

Aandeelhouderswaarde

Korte termijngericht

Interne oriëntatie Teamwerk

Decentralisatie van bevoegdheden

Coachend leiderschap

Overleg en consensus

Individuele prestatiebeloning

Regels en meetsystemen

Directief leiderschap

Top-down en scores centraal

Organisatie focus Vakmanschap centraal

Groei van persoonlijke waarden

Geld, macht, roem

Doelrealisatie Evenwichtige doelen

Collectieve prestatie

Financiële doelstellingen

Individuele prestaties

Waardecreatie Sociaal economisch

Sociale & culturele waarde centraal

Financieel economisch

Economische & mentale waarde centraal

De professionele manager als solist

Is gedreven door positiemacht

Hanteert egocentrisch perspectief

Geniet van de eigen bijdrage

Kan aangeven in welke mate hij persoonlijk verantwoordelijk is voor het succes of falen van het team

Wenst persoonlijk aangesproken en beloond te worden

American Football• familiesport, vredelievend

• de coach bepaalt het spel, zet de stukken in

• 2 teams van elk 60 spelers, 11 in het veld

• 13 coaches

• 7 scheidsrechters en 6 assistenten

• spel gaat niet om de bal maar om de man

• spelers letten louter op scoreboard target behaald? Aantal yards dat ze moesten afleggen

• coach en ondersteunende diensten bepalen wat er gebeurt. Steeds meer time out om primair proces te steunen

• kick off rule based: handelen naar de letter van de wet

Professionele manager als teamspeler

Is meer gedreven door vakdeskundigheidsmacht

Hanteert een collectivistisch perspectief

Geniet van de wat gezamenlijk bereikt is

Beschouwt succes of falen als een verantwoordelijkheid van het team

Wenst te worden aangesproken op en beloond te worden voor zowel zijn eigen prestaties als die van het team

Europees voetbal

• wedstrijdsport, rivaliteit

• de spelers bepalen het spel

• 2 teams van elk 17 spelers. 11 in het veld

• 1 coach en een hulpcoach

• 3 scheidsrechters

• spel gaat om de bal

• spelers letten op elkaar, de bal en het doel

• werkvloer bepaalt wat er gebeurd

kick off principle based: handelen in de geest van de wet

Sportmanager = organisatieprofessional

The manager has to help, bring out the best in other peopleso that they know better, decide better, and act better. (Mintzberg, 2009, p12.)

ScienceAnalysesSystematic evidence

ArtVision

Creative insights

CraftExperiencePractical learning

Management as a practice

Mintzberg, 2009, p127

Disconnecte

d Managing Disorganized Managing

Dispirited Managing

Adri Broeke 2011

Opdracht:

Verklaar het mislukken van het American Football project in Nederland.

Adri Broeke 2011

3Het beroepsdomein sportmanagement

Sportliche SportCitius altius fortius

Agonale jong-menselijke activiteiten

Hechte sportpraktijken

SPORTLICHE SPORT

Immateriële waarden

teamsporten

sportparken

vereniging

bond

koepel

Sociale identiteit

sportarena’s

Hechte sociale verbanden

Uniformiteit

Adri Broeke 2011

Lichte sportpraktijken

NICHT-SPORTLICHE SPORTSlanker, fitter, gezonder

Commerciële waarden

‘If you have a body, you are an athlete’

Lichte sociale verbandenPrivate studios

Solo sporten

Persoonlijke identiteit

bedrijf

bedrijfstakmarkt

Openbare ruimte

Diversiteit

Adri Broeke 2011

poldermanagement

powermanagement

Uniformiteit Diversiteit

Materialisme

Idealisme

Bevindingen literatuuronderzoek: Vierpraktijkenmatrix

Regelgeving & belanghebbenden

Klanten & gebruikers

Partners en concurrenten

Medewerkers en managers

waardecreatievermogensportorganisatie

Organisatie-omgeving

Dienst-verlening en productie-processen

MarktplaatsWerk-gemeenschap

Taakdomeinen sportmanager

innoveren

Ondernemen

Leiden Managen

Met, voor en door mensendingen gedaan krijgen

Sportmanager nieuwe stijl

Handelingsrepertoire sportmanagement professional

2. OndernemerRichting geven

aan de toekomst

3. ManagerStructuren en

resultaten boeken

4. CoachMensen

ontwikkelenen inspireren

1. PersoonFungeren als

‘rol’-model

Van Loon, 2006

Afhankelijk van de context en de situatie balans zoeken en behouden.

Richting geven als design-thinker

Difusion

Improvement

Serviceproces Serviceprocess

Businessmodel

Evaluate

Refine

Design

Visualize

Observe

Understand

Customer insights Conceptontwerp Prototyping Vormgeven Implementatie

Procestappen design-thinker (Tim Brown, 2009).

Generieke managementvraagstukken

Adri Broeke 2011

Opdracht

Welke managementvraagstukken in de sport zijnvoor de nabije toekomst van doorslaggevend belang?

Adri Broeke 2011

Adri Broeke 2011

4De onderzoekende sportmanagement professional

MBA Pracademicus

Onderzoeker Professional

1.Beschikt over onderzoeksmethodologische kennisbasis2.Is bekwaam in praktijkgericht onderzoek3.Is bekwaam in communiceren en implementeren nieuwe kennis

1.Hanteert systematische aanpak van complexe praktijkproblemen2.Beschikt over reflectieve vaardigheden van kenniswerker3.Is bekwaam in innoveren beroepspraktijk

1.Houdt rekening met de maatschappelijke en economische context waarbinnen de sportindustrie zich ontwikkelt.

Adri Broeke 2011

Praktijksituatie Onderzoekssituatie

Concreet probleem Onderzoeksvraag

Unieke situatie Vergelijkbare situaties

Relevant, begrijpelijk, tijdig, haalbaar, betaalbaar, houdbaar

Repliceerbaar, betrouwbaar, valide, controleerbaar, uitvoerbaar

Concrete oplossing Nieuwe generaliseerbare kennis

Toegevoegde praktijkwaarde Literatuuronderzoek, praktijkonderzoek, conclusies, aanbevelingen, implicaties

De spanning tussen praktijk en onderzoek

Kennislandschap sportmanagers

Wetenschappers Professionals

Objectief, betrouwbaar Intersubjectief, bruikbaar

Data-gebaseerd ‘wetmatigheden’ (inter)actie-gebaseerd ‘heuristieken’

Wetenschappelijke publicaties Populaire managementliteratuur

Algemeen geldige regelmaatkennis

Context specifieke maatregelkennis

Weten wat er aan de hand is Weten hoe te handelen

Rollen en posities kennisontwikkelingRollen en posities kennisontwikkeling

Subjectievekennis

Intersubjectieve kennis

Objectieve kennis

reflectie

duiden

Adri Broeke 2011

Methode kennisontwikkelingMethode kennisontwikkeling

Reflectie op persoonlijke ervaringen(Kolb cyclus)

Maatregelkennis via co-creatie professionals(Studieteam

methode)

Regelmaat kennis via streng

methodologische regels (empirische cyclus)

Adri Broeke 2011

Rol Kernactiviteit Kernkwesties

Onderzoeker Verzamelen van informatie, creëren van nieuwe kennis

Onderbouwen van de oplossing. Kennis ontwikkelen over de oplossing

Ontwerper Ontwikkelen van effectieve oplossingen

Houdbaarheid van de oplossing: is de oplossing de goede oplossing voor het probleem?

Adviseur Communiceren, overtuigen van mensen

Haalbaarheid van de oplossing: is de oplossing te realiseren?

De sportmanager als kenniswerker

StudieTeam

Methode

1 Opdracht“Welk product willen we ontwikkelen?”

2 Verkenning“Hoe denken we er nu over?”

3 Afweging“Wat hebben we elkaar te

bieden, welke sterke en zwakke punten kunnen

we in de groep formuleren?”

4 Brainstorm“Formuleren van

vragen en zoekopdrachten om

mee aan de slag te gaan.”

5 Bronnenstudie“Welke externe

informatie kunnen we gebruiken om tot

een oplossing te komen?”

6 Ontwerp-oplossing“Hoe ziet het product er in

concept uit?”

7 Research“Moeten we naar aanleiding van de ontwerp-oplossing

nog iets uitzoeken?”

8 Forum“Hoe en aan wie

presenteren we de aangepaste ontwerp-

oplossing?”

9 Nabespreking“Hoe verwerken

we de opmerkingen van

anderen?”

10 Afronding“Welk product hebben we gemaakt? Is het anders dan wanneer we het allemaal individueel zouden hebben gemaakt?”

Adri Broeke 2011

Kenmerken expertise - professional

• expliciete visie op zijn vak / beroep

• denkt, oordeelt en handelt methodisch

• maakt gebruik van actuele instrumenten en technieken

• beschikt over lerend vermogen als kennisprofessional

• levert bijdrage aan beroepskennis ontwikkeling

Professioneel Sportmanagement = op een vernieuwende wijze tegenstellingen overbruggen

idealistisch

materialistisch

IKWIJ

Europees

Polder management

Amerikaans

Power management

Aziatisch

Slow management

Menswaardige sportwereldSportbusiness verduurzamen

Sociaalkapitaalsport

hart &zielspiritualiteit

hoofd &handrationaliteit

Economischkapitaalsport