Program Profilaktyki

W Publicznym Gimnazjum nr 1 im. T. Kościuszki w Oleśnie

1.WSTĘP

Program dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska.

Tworzy spójną całość z Programem Wychowawczym Szkoły. Program przewidziany jest do

realizacji w roku szkolnym 2014/2015. Opracowany program sporządzony został w oparciu o

aktualne przepisy prawa oświatowego.

1. PODSTAWA PRAWNA

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r.

Nr 78 poz. 483 ze zm.),

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego

w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17),

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r.

w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród

dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2006 r. Nr 26 poz. 226),

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U.

z 2011 r. Nr 231 poz. 1375 ze zm.),

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 70 poz. 472 ze zm.),

Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2012 r.

poz. 124),

Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania

tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 ze zm.),

Program polityki prorodzinnej państwa z dnia 3 listopada 1999 r. przygotowany przez

Międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa.

2. Diagnoza problemów występujących w społeczności szkolnej

Diagnozę zachowań problemowych przeprowadzono na podstawie rozmów, analizy realizacji

programu wychowawczego oraz programu profilaktyki w poprzednim roku szkolnym .

Przeprowadzona analiza wykazała, że największymi problemem w szkole są:

niska kultura osobista uczniów,

trudności w uczeniu się,

palenie papierosów,

przypadki stosowania przemocy,

wagary i niska frekwencja,

brak umiejętności racjonalnego wykorzystania czasu wolnego,

niszczenie mienia szkolnego

3. Założenia programu

A. Profilaktyka, rozumiana jako zapobieganie występowaniu niepożądanych procesów

i zjawisk, określanych jako przejawy patologii życia społecznego, jako system działań

wzmacniających lub podtrzymujących różne, dodatnie społecznie postawy uczniów

w toku wychowania, realizowana jest podczas działalności edukacyjnej szkoły, tj.

w ramach godzin wychowawczych i w postaci różnych odrębnych zajęć

profilaktyczno-edukacyjnych.

B. Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki zostało poprzedzone diagnozą potrzeb

naszych uczniów, ich problemów, możliwości oraz uwarunkowań otoczenia.

C. Profilaktyka w naszej szkole powinna koncentrować się na wzmacnianiu czynników

chroniących:

a) rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom

szkolnym (zainteresowanie nauką szkolną),

b) wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm, wartości

i autorytetów),

c) stwarzanie uczniom możliwości przynależenia do pozytywnych grup

rówieśniczych: kół zainteresowań, zespołów sportowych, muzycznych itp.

(przynależność do pozytywnej grupy rówieśniczej),

d) wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji

wychowawczych (silna więź emocjonalna z rodzicami).

D. Działalność profilaktyczna szkoły pozostaje w ścisłym związku z działalnością

profilaktyczną w środowisku lokalnym – odgrywa ono ważną rolę w kształtowaniu

osobowości ucznia. Jest także pomocne w kształtowaniu odpowiednich postaw

moralnych i przygotowaniu wychowanków do dokonywania właściwych

i przemyślanych wyborów życiowych. Aby profilaktyka odniosła właściwy skutek,

szkoła współpracuje z następującymi instytucjami:

a) placówki kulturalno-oświatowe (ośrodek kultury, biblioteka publiczna, kino, teatr,

muzea i inne):

uczestnictwo w spektaklach teatralnych o charakterze profilaktycznym,

udział w spotkaniach poświęconych problemom zdrowotnym,

udział w konkursach organizowanych przez placówki kulturalno-oświatowe,

uczestnictwo w seansach filmowych o charakterze profilaktycznym;

b) placówki oświatowo-opiekuńcze (poradnia psychologiczno-pedagogiczna,

poradnia uzależnień, gminny/miejski ośrodek pomocy społecznej):

pomoc uczniom przejawiającym trudności w zachowaniu i nauce,

pomoc dzieciom z rodzin uzależnionych i patologicznych,

udzielanie pomocy rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej,

udział w prelekcjach organizowanych przez psychologów, pedagogów, lekarzy

specjalistów;

c) wymiar sprawiedliwości (sąd, kuratorzy, policja):

współpraca z kuratorem,

udział w zajęciach prowadzonych przez policję na temat przeciwdziałania

agresji i przestępczości.

4. Cele programu

stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły,

stworzenie warunków powstania szkoły wolnej od zagrożeń,

opracowanie bieżącego algorytmu działania dopasowanego do określonych

przypadków występowania zdarzeń przestępczych na terenie placówki,

zapobieganie poprzez odpowiednią działalność profilaktyczną takim uzależnieniom

jak: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania; informowanie o zagrożeniach,

m.in. HIV i AIDS,

promocja zdrowego stylu życia,

kształtowanie właściwego zachowania uczniów,

utrwalenie postaw i zachowań społecznych warunkujących prawidłowy rozwój,

zmiana obiegowych przekonań na temat stosowania środków psychoaktywnych.

5. Zoperacjonalizowane cele programu/cele szczegółowe

Adresaci działań profilaktycznych zdobędą należytą wiedzę i umiejętności w trakcie realizacji

programu.

A. Uczniowie:

a) cała społeczność szkolna (według Szkolnego Programu Wychowawczego):

uczniowie nabywają praktyczne umiejętności umożliwiające samostanowienie

i obronę własnych praw, ze szczególnym uwzględnieniem asertywności,

nauczyciele integrują społeczność szkolną oraz stwarzają system wsparcia dla

młodzieży, który promowałby działania związane ze zdrowym stylem życia,

uczniowie posiadają umiejętność podejmowania i realizacji własnych

pomysłów oraz trenowania samodzielności,

uczniowie zdobywają umiejętność efektywnej komunikacji, podejmowania

decyzji oraz radzenia sobie ze stresem,

uczniowie potrafią budować pozytywny obraz własnej osoby,

uczniowie pogłębiają i wzmacniają naturalne systemy wsparcia, tj.:

koleżeństwo, przyjaźń, zaufanie i uczciwość,

uczniowie zdobywają wiedzę i nabywają umiejętności dotyczące zdrowia

fizycznego, psychicznego, społecznego i duchowego;

b) grupa podwyższonego ryzyka:

uczniowie wykształcają postawy sprzyjające podejmowaniu racjonalnych

decyzji związanych z zażywaniem alkoholu i środków odurzających,

uczniowie rozwijają takie umiejętności interpersonalne jak: chronienie siebie

w sytuacji nacisku grupowego, asertywność, otwartość, empatia, odreagowanie

napięć i budowanie udanych relacji z ludźmi,

uczniowie potrafią rozwiązywać problemy – określają różnice zdań, akceptują

różnice, poszukują rozwiązań,

uczniowie są przygotowani do radzenia sobie z trudnościami wieku

młodzieńczego;

c) grupa najwyższego ryzyka:

szkoła prowadzi autodiagnozę dzieci i młodzieży mających kontakt

z alkoholem, narkotykami, nikotyną i innymi środkami psychoaktywnymi;

ukazywanie możliwości pomocy w specjalistycznych ośrodkach, grupach

samopomocowych,

szkoła podnosi świadomość młodzieży na temat skutków używania środków

psychoaktywnych i podejmowania racjonalnych decyzji dotyczących ich

zażywania,

nauczyciele ukazują możliwości stworzenia w środowisku alternatyw dla

nadużywania alkoholu, narkotyków, a także innych destruktywnych zachowań,

uczniowie uczą się umiejętności radzenia sobie z własnymi negatywnymi

emocjami oraz z przemocą z zewnątrz.

B. Rodzice – pedagog szkolny, i wychowawcy klas organizują spotkania ze

specjalistami, na których rodzice uczniów:

poznają motywy sięgania młodzieży po środki uzależniające,

uzyskują rzetelne informacje i zdobywają wiedzę o uzależnieniach i ich

wpływie na funkcjonowanie organizmu,

poznają możliwości rozpoznawania, czy ich dziecko zażywa środki

psychoaktywne,

poznają możliwości i miejsca pomocy dla osób uzależnionych.

są wspomagani przez wychowawców i pozostałych nauczycieli w procesie

wychowania dzieci.

C. Nauczyciele:

stanowią przykład dla uczniów,

potrafią rozpoznawać wczesne objawy uzależnienia,

poznają sposoby interwencji w sytuacjach spożywania przez uczniów alkoholu

czy zażywania narkotyków,

potrafią postępować w kontaktach z uczniami w taki sposób, aby nie wyzwalać

w nich złości, przekory i bezradności.

6. Treści programu profilaktyki ze wskazaniem adresata

A. Uczniowie (z uwzględnieniem potrzeb rozwojowych ucznia oraz rodzaju grup

ryzyka):

urzeczywistnianie wartości i przestrzeganie norm społecznych,

uczenie najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, np.:

umiejętności radzenia sobie ze stresem, nawiązywania i podtrzymywania dobrych

kontaktów z ludźmi, odpierania presji otoczenia i grupy rówieśniczej,

rozwijanie umiejętności prowadzenia zdrowego trybu życia,

motywowanie do podejmowania osobistych wyborów i postanowień,

uczenie akceptowanych społecznie sposobów spędzania czasu wolnego,

przekazanie rzetelnej i adekwatnej wiedzy o konsekwencjach zachowań

ryzykownych.

B. Rodzice:

podnoszenie wiedzy i umiejętności wychowawczych rodziców (grupy wsparcia),

współudział rodziców w określaniu kierunków działań profilaktycznych,

współudział rodziców przy rozwiązywaniu konfliktów pomiędzy uczniami,

pomoc rodzicom w rozwiązywaniu problemów dziecka.

C. Nauczyciele:

prezentowanie prawidłowych wzorców zachowań przez nauczycieli (i innych

pracowników szkoły),

podnoszenie wiedzy i doskonalenie kompetencji wychowawczych nauczycieli,

rozwijanie umiejętności dobrej współpracy na linii nauczyciele–rodzice,

wyciąganie odpowiednich konsekwencji przez nauczycieli (i innych pracowników

szkoły) wobec nieprawidłowych zachowań uczniów.

7. Strategie i metody realizacji programu profilaktyki

Pogadanka podczas lekcji,

spotkanie ze specjalistą,

prezentacja filmu pełnometrażowego, wideo,

wycieczka tematyczna,

praca w oparciu o tekst przewodni (książkę),

prezentacja teatralna i parateatralna itp.

realizacja znanych programów edukacyjnych,

krąg uczuć,

rysunki,

drama,

przedstawienia,

burza mózgów,

dyskusja,

symulacja różnych sytuacji życiowych, np.: rozwiązywanie wyimaginowanego

konfliktu,

technika uzupełniania zdań,

gry i zabawy dydaktyczne,

praca w małych grupach,

metody pedagogiki zabawy,

happeningi,

uroczystości (obrzędowość szkolna) itp.

Strategie działań alternatywnych (metody):

koła zainteresowań,

spotkania hobbystów,

wycieczki,

festyny,

zajęcia i zawody sportowe itp.

Strategie interwencyjne (metody):

interwencja w środowisku domowym ucznia prowadzona przez upoważnione

osoby lub instytucje,

interwencja w środowisku szkolnym ucznia,

interwencja w sytuacji kryzysu rozwojowego (prowadzona przez specjalistę),

pomoc psychologiczna, pedagogiczna (prowadzona przez specjalistę),

terapia specjalistyczna indywidualna, grupowa (prowadzona przez specjalistę).

8. Osoby odpowiedzialne za realizację

dyrektor/wicedyrektor szkoły,

wychowawcy klas,

nauczyciele pozostałych przedmiotów,

pedagog szkolny,

rodzice,

pielęgniarka szkolna.

9. Ewaluacja programu

ankieta ewaluacyjna skierowana do uczniów,

obserwacje,

wywiad środowiskowy,

rozmowy wychowawcze,

opinie uczniów i rodziców,

analiza dokumentów szkoły.

10. Spodziewane efekty

zmniejszenie liczby zachowań agresywnych w szkole,

utrwalenie zachowań asertywnych,

wzrost wiedzy uczniów oraz rodziców na temat uzależnień i przeciwdziałania im,

dbanie o zdrowie fizyczne i psychiczne,

umiejętność organizowania czasu wolnego,

świadome i umiejętne korzystanie z komputera, internetu, TV,

prawidłowe reakcje w sytuacji zagrożenia,

zachowanie higieny osobistej,

sukcesy uczniów w szkole.

11. Realizacja zagadnień na poszczególnych przedmiotach

Treści Przedmiot

1. Higiena osobista i otoczenia:

zasady pielęgnowania skóry

hałas

nadmierne nasłonecznienie

Godziny do dyspozycji

wychowawcy, biologia

fizyka, plastyka,

edukacja dla bezpieczeństwa

2. Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc:

przepisy bezpieczeństwa w domu, szkole i miejscu

Godziny do dyspozycji

wychowawcy, wych. fizyczne,

publicznym

pierwsza pomoc w najczęstszych sytuacjach

zagrożenia życia

edukacja dla bezpieczeństwa

3. Żywność i żywienie:

skład żywności

układanie jadłospisów, ich różnice ze względu na

stan zdrowia, wiek, rodzaj wykonywanej pracy

higiena produkcji i przechowywania żywności

prawa konsumenta

reklama żywności

g.d.d.w., technika,

matematyka, chemia

technika, j. polski,

technika

g.d.d.w.

informatyka,

edukacja dla bezpieczeństwa

4. Aktywność ruchowa i umysłowa:

aktywność fizyczna w różnych okresach życia i

stanach zdrowia

wypoczynek bierny i czynny

jak się uczyć, sposoby, metody efektywnego uczenia

się

higiena pracy umysłowej i snu

zapobieganie trudnościom w uczeniu się

spędzanie i organizacja czasu wolnego

osoby niepełnosprawne i ich potrzeby

biologia, g.d.d.w.

wych. fizyczne

g.d.d.w.

g.d.d.w.

g.d.d.w.

g.d.d.w., plastyka

edukacja dla bezpieczeństwa

5. Zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu –

podejmowanie odpowiedzialnych wyborów, korzystanie z

pomocy służby zdrowia

wych.fizyczne, j. polski,

g.d.d.w.

edukacja dla bezpieczeństwa

6. Poczucie własnej wartości, dawanie i przyjmowanie

wsparcia, asertywność, emocje

g.d.d.w.

7. Przyczyny i skutki używania substancji

psychoaktywnych:

nałóg tytoniowy

alkohol

narkotyki, dopalacze, napoje energetyzujące

leki

g.d.d.w., biologia, wych.

fizyczne, chemia

8. Formy pomocy dla osób eksperymentujących

i uzależnionych.

Sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych

g.d.d.w.

9. Przeciwdziałanie agresji:

kształtowanie postaw prospołecznych uczniów

zapewnienie bezpieczeństwa w szkole

integracja zespołów klasowych

g.d.d.w.

nauka rozwiązywania konfliktów

jak zapobiegać stresowi

10. Kultura osobista:

propagowanie kulturalnych sposobów

komunikowania się,

walka z wulgaryzmami

g.d.d.w., wszystkie przedmioty

11. Wagary i niska frekwencja

procedury dotyczące obowiązku szkolnego

konsekwencje opuszczania zajęć

sukces szkolny

g.d.d.w., wszystkie przedmioty

12. Ważniejsze programy, projekty i akcje o charakterze profilaktycznym

Lp. Temat -

zadanie Cel

Sposób realizacji

termin

1 Warsztaty

adaptacyjno-

integracyjne

-poznanie siebie i kolegów

- budzenie zaufania do siebie i grupy

- akceptacja siebie i innych

- doskonalenie umiejętności

nawiązywania i utrzymywania

kontaktów z rówieśnikami i innymi

ludźmi

- wdrażanie do współpracy,

- kształtowanie klasy jako grupy

partnerskiej mającej świadomość

wspólnoty zadań, równych praw i

obowiązków

Cykl 2 warsztatów

prowadzonych przez pedagoga

szkolnego

Klasy pierwsze z

wychowawcą

Wrzesień, październik

2 „TAK czy

NIE"

- Dostarczenie wiedzy na temat

uzależnień oraz wpływu alkoholu

i narkotyków na zdrowie i życie

ludzi ze szczególnym

uwzględnieniem dzieci i

młodzieży,

- Kształtowanie postaw

sprzyjających podejmowaniu

racjonalnych decyzji związanych

z zażywaniem alkoholu i

środków odurzających przez

innych,

- Nabycie praktycznych

umiejętności obrony własnych

praw ze szczególnym

uwzględnieniem asertywnego

mówienia „nie”.

Warsztaty z profilaktyki

uzależnień – 3 godziny

prowadzone przez pedagoga

Klasy drugie

Luty, marzec

3

Dzień bez

papierosa

- Propagowanie wiedzy na temat

szkodliwego wpływu palenia

tytoniu na organizm człowieka.

- Poznanie przyczyn sięgania po

środki uzależniające

- Pojęcie biernego palenia

- Wpływ palenia na układ krążenia

i układ oddechowy

Plakaty, lekcje profilaktyczne

prowadzone przez

wychowawców.

Klasy drugie

Trzeci czwartek listopada

4 „Odpowiedz

ialność

prawna

nieletnich”

- Zapoznanie uczniów z

przepisami prawnymi

dotyczącymi nieletnich.

- Konsekwencje wynikające z

naruszania prawa przez

nieletnich.

- Odpowiedzialność rodziców za

zachowania dzieci.

Spotkania klasowe uczniów z

policjantem, specjalistą ds.

nieletnich z KPP w Oleśnie.

Klasy pierwsze

listopad

5 „Poznaj

siebie i

swoje

skłonności

zawodowe”

- Umiejętność dokonywania

samoobserwacji.

- Umiejętność określania swoich

uzdolnień i umiejętności.

- Poznanie swoich mocnych stron.

- Określenie swojej orientacji

zawodowe.

- Pomoc w podejmowaniu decyzji

dotyczącej dalszego kształcenia.

- Współpraca z Mobilnym

Centrum Informacji Zawodowej

Zajęcia 2 – godzinne

prowadzone przez pedagoga.

Klasy trzecie

Drugi semestr

11

Filmy o

tematyce

profilaktycz

nej

- Pogłębienie świadomości

uczniowskiej na temat zagrożeń i

konsekwencji uzależnień dla

młodego człowieka i jego planów

życiowych.

- Wywołanie refleksji nad

deklarowanym systemem

wartości, sposobami świadomego

dokonywania wyborów i brania

odpowiedzialności za dokonane.

Udział w projekcie Nowe

horyzonty w edukacji filmowej

13. Procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych

a. Uczeń pod wpływem alkoholu lub odurzony narkotykami

Nauczyciel, który stwierdza nadużycie środka psychoaktywnego, ma obowiązek:

powiadomić wychowawcę klasy, dyrekcję i pedagoga szkoły,

odizolować ucznia od reszty klasy, stwarzając warunki, w których nie będzie

zagrożone jego życie i zdrowie,

wezwać pielęgniarkę szkolną lub lekarza w celu sprawdzenia trzeźwości lub odurzenia

oraz ewentualnego udzielenia pomocy medycznej,

zawiadomić rodziców ucznia (prawnych opiekunów) i przeprowadzić z nimi rozmowę

w obecności ucznia,

w przypadku odmowy przybycia do szkoły rodziców /prawnych opiekunów/ o

pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo

przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji – decyduje lekarz w

porozumieniu z dyrektorem szkoły.

w przypadku agresywnego, gorszącego lub zagrażającego bezpieczeństwu zachowania

nietrzeźwego ucznia, gdy rodzice odmawiają przybycia do szkoły, dyrektor

powiadamia o zaistniałej sytuacji Sąd Rejonowy w Oleśnie – Wydział Rodzinny i

Nieletnich oraz Komendę powiatową Policji w Oleśnie.

uczeń i jego rodzice są zobowiązani do kontaktu z wychowawcą w celu ustalenia

przyczyn wystąpienia zdarzenia oraz spisania kontraktu o nieużywaniu środków

psychoaktywnych,

odmowa podjęcia współpracy lub powtarzanie się sytuacji będą skutkować

powiadomieniem policji lub sądu rodzinnego.

jeżeli uczeń spożywa alkohol na terenie szkoły, dyrektor powiadamia o tym policję.

Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji.

b. W przypadku znalezienia substancji psychoaktywnej nauczyciel:

zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych lub jej

zniszczeniem do czasu przybycia policji,

w miarę swoich możliwości stara się ustalić, do kogo znaleziona substancja należy,

powiadamia dyrektora i pedagoga szkoły,

wzywa policję, której przekazuje substancję i udziela wszystkich informacji

dotyczących zdarzenia.

c. W przypadku podejrzenia, że uczeń posiada substancję odurzającą, nauczyciel:

w obecności innej osoby (dyrektora, pedagoga) ma prawo zażądać oddania mu jej,

pokazania zawartości plecaka i kieszeni,

ustala, od kogo uczeń nabył posiadaną substancję,

informuje rodziców,

w przypadku, gdy uczeń odmawia przekazania substancji, wzywa policję w celu

dokonania przeszukania ucznia i zabezpieczenia substancji,

wydaną dobrowolnie substancję przekazuje policji.

całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę.

d. W przypadku próby samobójczej ucznia nauczyciel:

ustala rodzaj zdarzenia, usuwa wszystko, co może spowodować realizację zamiaru

samobójczego, pamiętając o tym, aby nie pozostawiać ucznia samego,

bez rozgłosu przeprowadza ucznia w bezpieczne miejsce, zbiera wstępne informacje o

zdarzeniu,

wzywa pomoc (pielęgniarkę szkolną, wychowawcę, pedagoga, dyrekcję szkoły),

pielęgniarka szkolna wzywa pogotowie,

,priorytetów działania,

dyrektor szkoły wzywa straż pożarną, policję (w zależności od potrzeb) oraz

powiadamia Kuratorium Oświaty,

e. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa:

nauczyciel powiadamia dyrektora szkoły. Ustala okoliczności czynu i ewentualnych

świadków zdarzenia

przekazuje sprawcę ( o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi lub

pedagogowi pod opiekę,

powiadamia rodziców /prawnych opiekunów/ ucznia sprawcy,

informuje policję w przypadku, gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała,

kradzież, itp.) lub sprawca nie jest uczniem naszej szkoły i jego tożsamość nie jest

znana,

zabezpiecza dowody przestępstwa lub przedmioty pochodzące z przestępstwa i

przekazuje je policji,

f. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego:

nauczyciel udziela pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnia udzielenie jej

przez pielęgniarkę,

wzywa lekarza, jeśli ofiara doznała obrażeń,

powiadamia dyrektora szkoły,

powiadamia rodziców /prawnych opiekunów/ ucznia,

wzywa policję w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego

zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków

zdarzenia,

g. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że uczeń jest ofiarą przemocy w

rodzinie

(podstawa prawna: Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w

rodzinie (Dz. U. z 2005. Nr 180,poz.1493 ze zm.) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia

13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy

„Niebieska Karta” (Dz. U. z 2011 r. Nr 209, poz. 1245)

1. Nauczyciel przyjmuje informację, zapewniając dyskrecję zgłaszającemu, wysłuchuje

go bez świadków. Zapisuje datę zgłoszenia.

2. Nauczyciel informuje o zaistniałym fakcie wychowawcę, pedagoga lub dyrektora

szkoły.

3. Jeśli stan ucznia wskazuje na zagrożenie jego zdrowia i życia pedagog lub dyrektor

wzywa lekarza.

4. Pedagog lub dyrektor dbając o dyskrecję, przeprowadzają rozmowę z

poszkodowanym o ile jest to możliwe na temat tego zdarzenia ( jak i kiedy do niego

doszło, i czy zdarzenia miały miejsce wcześniej).

5. Pedagog lub dyrektor wzywa do szkoły rodzica/prawnego opiekuna lub osobę z

najbliższej rodziny pokrzywdzonego, którego sprawa nie dotyczy.

6. Dyrektor podejmuje decyzję o wdrożeniu procedury „Niebieskiej Karty” - A i

wyznacza pedagoga do jej przeprowadzenia.

7. Dyrektor – po wdrożeniu procedury –zawiadamia przewodniczącego zespołu

interdyscyplinarnego i przekazuje mu sporządzoną dokumentację pokrzywdzonego.

8. W przypadku osoby nieletniej dyrektor zawiadamia sąd rodzinny i nieletnich.

9. Załączniki:

Załącznik nr 1 do rozporządzenia – Niebieska Karta –A, szkoła wypełnia część I-XV,

XVII i XIX-XXI, jeśli to możliwe z udziałem ucznia. Oryginał przekazuje

przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego.

Załącznik nr 2 do rozporządzenia – Niebieska Karta –B – pouczenie dla osoby

dotkniętej przemocą, lub opiekuna nie będącego sprawcą

Załącznik nr 3 do rozporządzenia – Niebieska Karta –C,

Załącznik nr 4 do rozporządzenia – Niebieska Karta -D – część C i D wypełnia

przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego.

h) postępowanie nauczycieli i innych pracowników w sytuacji podejrzenia lub

ujawnienia cyberprzemocy w Publicznym Gimnazjum nr 1 im. T. Kościuszki w Oleśnie.

Podstawa prawna: art. 4a Ustawy z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572

z późn. zm.) I. Postanowienia ogólne

II.

1. Szkoła prowadzi działania profilaktyczne uświadamiające całej społeczności szkolnej

(uczniom, rodzicom, nauczycielom i innym pracownikom szkoły) zasady korzystania

i zagrożenia płynące z użytkowania różnych technologii komunikacyjnych.

2. W szkole podejmuje się interwencję w każdym przypadku ujawnienia lub

podejrzenia cyberprzemocy.

3. Niniejsze procedury zawierają zasady postępowania nauczycieli i innych

pracowników szkoły w sytuacji podejrzenia lub ujawnienia cyberprzemocy

II. Opis procedury reagowania szkoły na ujawnienie cyberprzemocy

1. Ujawnienie przypadku cyberprzemocy

Informacja o tym, że w szkole miała miejsce cyberprzemoc może pochodzić z

różnych źródeł. Osobą zgłaszającą fakt prześladowania może być poszkodowany

uczeń, jego rodzice, inni uczniowie — świadkowie zdarzenia, nauczyciele.

2. Ustalenie okoliczności zdarzenia

a) Wszystkie przypadki przemocy, a więc także przemocy z wykorzystaniem

mediów elektronicznych powinny zostać właściwie zbadane, zarejestrowane

i udokumentowane.

b) Jeśli wiedzę o zajściu posiada nauczyciel nie będący wychowawcą, powinien

przekazać informację wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedagoga

szkolnego i dyrektora.

c) Pedagog szkolny i dyrektor wspólnie z wychowawcą powinni dokonać analizy

zdarzenia i zaplanować dalsze postępowanie.

d) Do zadań szkoły należy także ustalenie okoliczności zdarzenia i ewentualnych

świadków.

e) Administrator sieci komputerowej lub nauczyciel informatyki w procedurze

interwencyjnej, o ile to możliwe zabezpiecza dowody i ustala tożsamość sprawcy

cyberprzemocy.

3. Zabezpieczenie dowodów

a) Wszelkie dowody cyberprzemocy powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane. Należy

zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz, jeśli to możliwe, dane

nadawcy (nazwę użytkownika, adres email, numer telefonu komórkowego, itp.) lub adres

strony www, na której pojawiły się szkodliwe treści czy profil.

b) Zabezpieczenie dowodów nie tylko ułatwi dalsze postępowanie dostawcy usługi

(odnalezienie sprawcy, usunięcie szkodliwych treści z serwisu), ale również stanowi materiał,

z którym powinny się zapoznać wszystkie zaangażowane w sprawę osoby: dyrektor i pedagog

szkolny, rodzice i policja, jeśli doszło do złamania prawa.

4. Identyfikacja sprawcy

a) Szkoła podejmuje działania mające na celu identyfikację sprawcy cyberprzemocy.

b) W sytuacji kiedy ustalenie sprawcy nie jest możliwe, należy skontaktować się z

dostawcą usługi w celu usunięcia z Sieci kompromitujących lub krzywdzących

materiałów. Do podjęcia takiego działania zobowiązuje administratora serwisu art. 14

Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

c) W przypadku, gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się ustalić

należy bezwzględnie skontaktować się z policją

5. Działania wobec sprawcy cyberprzemocy

a) W przypadku, gdy sprawca cyberprzemocy jest znany i jest on uczniem szkoły,

pedagog szkolny powinien podjąć następujące działania:

- przeprowadzić rozmowę z uczniem, której celem jest ustalenie okoliczności zajścia,

wspólnie zastanowić się nad jego przyczynami i poszukać rozwiązania sytuacji konfliktowej;

- omówić z uczniem skutki jego postępowania i poinformować o konsekwencjach

regulaminowych, które zostaną wobec niego zastosowane;

- zobowiązać sprawcę do zaprzestania swojego działania i usunięcia z Sieci szkodliwych

materiałów;

- ustalić ze sprawcą sposób zadośćuczynienia wobec ofiary cyberprzemocy.

b) Jeśli w zdarzeniu brała udział większa grupa uczniów, należy rozmawiać z każdym z

nich z osobna, zaczynając od lidera grupy.

c) Nie należy konfrontować sprawcy i ofiary cyberprzemocy.

d) Rodzice sprawcy zostają poinformowani o przebiegu zdarzenia i zapoznani z materiałem

dowodowym, a także z decyzją w sprawie dalszego postępowania i podjętych przez szkołę

środkach dyscyplinarnych wobec ich dziecka.

e) We współpracy z rodzicami należy opracować projekt kontraktu dla dziecka,

określającego zobowiązania ucznia, rodziców i przedstawiciela szkoły oraz konsekwencje

nieprzestrzegania przyjętych wymagań i terminy realizacji zadań zawartych w umowie.

6. Zastosowanie środków dyscyplinarnych wobec sprawcy cyberprzemocy

a) Wobec sprawcy cyberprzemocy szkoła stosuje kary zawarte w statucie szkoły.

b) Dodatkowo uczeń- sprawca może mieć czasowy przynoszenia do szkoły akcesoriów

elektronicznych.

c) Podejmując decyzję o rodzaju kary należy wziąć pod uwagę:

- rozmiar i rangę szkody — czy materiał został upubliczniony w sposób pozwalający na

dotarcie do niego wielu osobom (określa to rozmiar upokorzenia jakiego doznaje ofiara), czy

trudno jest wycofać materiał z Sieci, itp.;

- czas trwania prześladowania — czy było to długotrwałe działanie, czy pojedynczy incydent;

- świadomość popełnianego czynu — czy działanie było zaplanowane, a sprawca był

świadomy, że wyrządza krzywdę koledze oraz jak wiele wysiłku włożył w ukrycie

swojej tożsamości, itp.;

- rodzaj rozpowszechnianego materiału.

7. Działania wobec ofiary cyberprzemocy

a) Ofiara cyberprzemocy otrzymuje w szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczną udzielaną

przez pedagoga lub psychologa szkolnego.

b) W strategii działań pomocowych uczeń- ofiara powinien otrzymać wsparcie psychiczne

oraz poradę, jak ma się zachować, aby zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa i nie

doprowadzić do eskalacji prześladowania.

c) Po zakończeniu interwencji wychowawca wraz z osobą udzielającą pomocy monitorują

sytuację ucznia sprawdzając, czy nie są wobec niego podejmowane dalsze działania

przemocowe bądź odwetowe ze strony sprawcy.

d) Rodzice dziecka będącego ofiarą cyberprzemocy zostają poinformowani o problemie,

podjętych działaniach szkoły i , w miarę potrzeb, otrzymują wsparcie i pomoc specjalistów.

8. Sporządzenie dokumentacji z zajścia

a) Pedagog szkolny zobowiązany jest do sporządzenia notatki służbowej z rozmów ze

sprawcą, poszkodowanym, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Dokument powinien

zawierać datę i miejsce rozmowy, personalia osób biorących w niej udział i opis ustalonego

przebiegu wydarzeń.

b) Jeśli rozmowa przebiegała w obecności świadka (np. wychowawcy) powinien on podpisać

notatkę po jej sporządzeniu.

c) Jeśli zostały zabezpieczone dowody cyberprzemocy, należy je również włączyć do

dokumentacji pedagogicznej (wydruki, opis, itp.).

10. Powiadomienie sądu rodzinnego a) Jeśli rodzice sprawcy cyberprzemocy odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły,

a uczeń nie zaniechał dotychczasowego postępowania dyrektor szkoły powinien pisemnie

powiadomić o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny, szczególnie jeśli do szkoły napływają

informacje o innych przejawach demoralizacji dziecka.

b) W sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki wychowawcze (rozmowa

z rodzicami, konsekwencje regulaminowe wobec ucznia, spotkania z pedagogiem, itp.), a ich

zastosowanie nie przynosi pożądanych rezultatów, dyrektor powinien zwrócić się do sądu

rodzinnego z zawiadomieniem o podjęcie odpowiednich środków wynikających z ustawy o

postępowaniu w sprawach nieletnich.

c) W przypadku szczególnie drastycznych aktów agresji z naruszeniem prawa, dyrektor

szkoły zobowiązany jest zgłosić te fakty policji i do sądu rodzinnego.

Program Profilaktyki został przedstawiony na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu

15 września 2014r. i zatwierdzony do realizacji Uchwałą Rady Pedagogicznej nr

1/2014/2015

Przewodniczący Rady Pedagogicznej: