Ípúru 1:1 1 Ípúru 1:3

ÍpúruÍsu wíyómpaꞌa iyówana moóráwigon-awiꞌa ímbo agaimakái-

wai moórá-waai úmai sísamaifakemba afakaeté-aataiyaꞌiyomiyáumai-aatai maisuwéna maanááí agaimái Yúndaa-waasimoórá-awiꞌa Ípúru-waasi Ísun-aai isésa wení aampaꞌó kun-táfésa tuwíyáái ésa sáwíꞌa uwátínkówasa minámbá ifátuwesaááéraan-amaan-amba anekaꞌá arááíwáéfo séna maarán-ááíagaimái mátímakaiye.

Ísu Maníkón-ááninkoma Mósesemba íyáákaraiye. Ísuaifaꞌ-ámáán-káwáágómá ámáán-kisau-waasi íyáákaraiye. Póítufúꞌmai Maníkómbá ámakaamba aifaꞌ-ámáán-ámbá isanáÍsu marapáꞌá kumbéna kentáásí sáwí-imayaa maisiyuwáín-dasafena puwéna wenáúmaManíkómbá ámakaimba póna ken-táásí ámáán-amba wikáimba póꞌa Ísumba ímbo aúwémbafasiꞌámai méraaro séna agaimái mátímakaiye.

Maníkón-ááninkon-awikoma wíyómpaken-kisau-waasi-tuwiꞌo íyáákarain-aai.

1 Naaófáꞌá moórá-mora-kanaa Maníkó wenááisimátímakowisafena súwasa miwí Maníkó siyáin-aaimiyám-biyan-aai kentáá síwáꞌnásomba simátímaꞌmaenatiyáimba isaná 2 káféꞌa ánaaen-kanaafimba Maníkón-ááninko Maníkón-aaisa simásímakaiye. Naaófáꞌáwíyóne marawé ímbo wéronkaꞌa Maníkó súwanaááninko wíyóne marawé úmakena ánaaembaseyaafá-tántáákáꞌá káráwiyiniye. 3 Maníkóní sámokainkó ááninkompinkemba sáma kaisaná Maníkómóméraintemba miyáumai ména miyáumaimo méraiwaikentáá aráásímísana wení fasiꞌaén-ááígómó intáfénawíyóne marawé waéꞌwaeꞌa wéiye. Wemó pukáintafena

Ípúru 1:4 2 Ípúru 1:10kentáásí sáwí-imayaa maisiyuwéna pukáimpinkembaíyáfasinena wíyómpaꞌa iyéna Maníkó fasiꞌaémbóíyáákaraiwain-ayáánúrapaꞌa fasiꞌaén-áémpáꞌá maraꞌáména 4 wenáwíꞌa Maníkón-ááninkon-awiko Maníkóníwíyómpaken-kisau-waasi-tuwikomba íyáákaraiye.

5Maníkó wení wíyómpaken-kisau-waasisafenaímba siyáifo ááninkontafena séna

emá kesáánimba ónaꞌakesí kísauraꞌa ankáúmne

Maníkó séna moórá-aaiwaraꞌa sénakemá afowámá onaná wemákesáánimba íníye

séna wíyómpaken-kisau-waasisafena ímbasiyáifo ááninkontafena séna 6 Maníkó wenááninko

íyáákaraiwaimba aiꞌmarówana kunkáinkaꞌaséna

Maníkóní wíyómpaken-kisau-waasiwen-ímáyáá mósá maránááwe

wenááninkontafena siyáimbanifo 7wení wíyómpaken-kisau-waasisafena súwana Maníkón-aai aúfáífimbaagaimaréna sénakemá súnasa kesí wíyómpaken-kisau-waasi

fiyúndáraamba toꞌmaésa wénowe. Kemá súnasakesí kísau-waasi iyagómó intenkáán-kísáú wémaewe

siyáifo 8Maníkó wenááninkontafena sénaManíkóo waásiyaꞌo káráwimaemo íyínda ímba taiꞌáíníye.

Káráwiyonda arupíse úmai wégarawiyone.9 Kawe-tántáátáfé aamoí é sáwí-tantaatafeáyámba wéone. Mindásafena Maníkó eníFasiꞌaénkó embá íyáfasinankaraisa

seyaafáꞌ-wáásí íyáákaraanana enarumbákaweꞌá uwánkaraiye

séna 10 ááninkontafena moórá-aai séna

Ípúru 1:11 3 Ípúru 2:3Fasiꞌaénkóo áwáuraꞌa maramá úmare enayáántamba

wíyómbo úmakaanda 11mintántááꞌá taiꞌáína emámaéꞌmaeꞌa ínone. Unáánkwátóimo aúsú kénamotaíꞌáíntembawíyónemarawémiyáumai taiꞌáíníye.12Wátóimo usisi fámáráántemba wíyóne marawémiyá ínone. Unáánkwátóimo aúmo ontembáwíyónemarawémiyá éma káféꞌoméraanten-úmaimaéꞌmaeꞌa éma ímba puwínone

siyáiye. 13 Maníkó maanááí ímba wíyómpaken-kisau-waasisafena siyáifo ááninkontafena sénakesiyáánúrapaꞌa fasiꞌaén-áémpáꞌá maraꞌ-iménaꞌa ení

namuro-wáásí tínkamona emá íyáákainonesiyáiye.14 Minááí siyáifo Maníkóní wíyómpaken-kisau-waasi

nórawaꞌiyo. Miwí ímba túma wéraiwai timan-aantembowéraiwai ésa Maníkómó sintembá miyá owaná Maníkósimátimena séna kaweꞌ-ámpáꞌó métinkaunda-waasikuntúwaꞌnai oro séna wétiꞌmaraiye. MindásafenaManíkón-ááninkon-awiko wíyómpaken-kisau-waasi-tuwikomba íyáákaraiye.

2Sáwíꞌo úmaimo méraundafinkenta Ísuma kaweꞌ-

ámpátáámó mésínkáíwain-aai.1 Maníkón-ááninko wíyómpaken-kisau-waasi

íyáákaraintafeta éraiꞌ-aaisaamo ísaraunda-aai fasiꞌámaitaꞌótoreta minááí ifátuwaunafosaanifo imáyáasa úmaetaiyónaumne. 2 Maníkóní ámáámba wíyómpaken-kisau-waasi siyáan-amaamba éraiꞌ-aai póna taráíyaawiye ímboarááíwakaawiye sáwí-meyamba arupíse úmai tímakaiye.3 Énifo Maníkó séna sáwí-imayaafinkemba kaweꞌ-ámpáꞌá métinkanae séna minóráá-kísáúsáféna ááninko

Ípúru 2:4 4 Ípúru 2:9kentáásí Fasiꞌaénkómbá aiꞌmarówanamarapáꞌá kunkáiye.Minórááꞌ-ááímó ísámaimo ifátuwetaamo éta éraiꞌa sáwí-meyamba kentááfáꞌó tínda ínta aseránaumne. AifaꞌáFasiꞌaénkó minórááꞌ-ááí simátimuwasa ísaraan-kwaasisimásímúwata 4 minááí éraiꞌ-aain-iye sendasáfénasapóna Maníkó fasiꞌaémbá timúwasa fíꞌo-fiꞌon-kisau ímboawánaraunda-kisau sááꞌo ún-kisau máúwana Maníkówení imáyáafinkemba wení Ufaen-ámútánkó túwaꞌnaiúwasa miyán-kísáú maiyáawe.

5 Méraiyan-kwaasisafeꞌa súne. Ímba wíyómpaken-kisau-waasin-ifo wenááninkomba íyáfasinankaraimbapóna wemá waásiyaꞌa káráwiyaiye. 6 Minááísáfénámoóráwigo Maníkón-aai aúfáífimba agaimaréna sénaManíkóo waási sáwísamba owá nóra séwa miwísáfé

imáyáa éwa waási sáwísamban-ofo nóra séwa mi-wíyáꞌá wégarawiyono. 7Wíyómpaken-kisau-waasitínaaempaꞌa

waási mótinkaanasa kárikaꞌa mifáꞌáméraafo káféꞌa óraaꞌa uwátinkaananatúwíko óraaꞌa isá 8 íyáfasintinkaraanasaseyaafá-tántáákáꞌá wégarawiyowe

agaimaréna séna Maníkóo íyáfasintinkaraanasaseyaafá-tántáákáꞌá wégarawiyowe siyáimba ímbamoórá-tantaaꞌa ifátuwesa seyaafá-tántáákáꞌá kanaaꞌówégarawiyonta káféta ínta wétuwanaumne. 9 Énifo Ísuniáwáusa awánaraumne. Maníkó kárikaꞌa wíyómpaken-kisau-waasi tínaaempaꞌa Ísumba móankarenaaiꞌmarówana marapáꞌá kumbéna seyaafáꞌ-wáásísáfénaimáyáa úwasa áíꞌo úniꞌa uwánkówana puwúwanamindásafena Maníkó óraaꞌ-awiꞌa simánkena áwíꞌa óraaꞌauwánkaraiye. Maníkó úwoi túwaꞌnai ónae séna Ísumbaaiꞌmarówana marapáꞌá kumbéna seyaafáꞌ-wáásísáfénaimáyáa éna pukáiye.

Ípúru 2:10 5 Ípúru 2:1610 Ísumba áíꞌo úniꞌa uwánkóntafeꞌa imáyáa éꞌa séꞌa

Maníkó seyaafá-tántáákóní áwáugoma póna seyaafá-tántááꞌá úmarena séna sámo kain-áémpáꞌá sáwífaꞌ-waasiméraiwae séna sáwí-imayaafinkemba faútinkena sámokain-áémpáꞌá métinkaindawisafena Maníkó kanaán-iyesúwasa Ísumba áíꞌa úniꞌo uwánkómba mindásafena sásáꞌ-íꞌa uráiye. Maníkó miyámó uráimba kaweꞌá uráiye súne.

11 Ísu waásisa Maníkóndé-iꞌo uwásínkáíwaisaaweManíkóndé-iꞌa uwásínkáíwaiye Maníkó mimbórátifowámá intáféna Ísu séna kesúnafaraawimban-owesiyáin-aai ímba sáwí-imayaa éna kaweꞌ-ímáyáá wéiye.12 Mindásafena moóráwigo Maníkón-aai aúfáífimbaagaimaréna sénaManíkóo enáái kesúnafaraawimba simátimeꞌa túwaandu

íyankaꞌa imó sendaráꞌáenáwíꞌa mósá maránaumne

séna 13moóráfaꞌa agaimaréna sénakewáráꞌá Maníkómpáꞌásimankúnkúmba ónaumne

séna moóráfaꞌa agaimaréna sénaManíkómó símakain-iyampoi keséꞌa méraawe

agaimaréna siyáiye.14 Maníkómó ámakain-iyampoisafenamo siyáimba

mararákén-kwáásímó onten-áúwawaawaraꞌa Ísuména séna waántáwanko waásimo puwíya-fasiꞌaembotokáimba taíꞌásuwanaumne. 15 Aasiyaasí puwónaumne-imayaamo ésamo táátafesamo owanamó taꞌótokain-imayaa faútinkanaumne séna puwéna íyáfasinenawaántáwankomba íyáákaraiye. 16 Éraiꞌa ímbawíyómpaken-kisau-waasisafenanifo ÉmbaramumoManíkón-aaisafenamo amankúnkúmbo uráintembakesáámó miyámó úndawisafena súwaꞌnai índasafenasa

Ípúru 2:17 6 Ípúru 3:5miyáumai pukáiye. 17 Kentáásí aifaꞌ-ámáán-káwáágóéna kentáásáféna imáyáa éna Maníkómpáꞌá aaí símaikaweꞌá éna aruntá uwásinkenasa kentáásí sáwí-imayaamaisiyuwénasa miyámó índasafena marapáꞌá kuménawaási áúwawaawaraꞌaménawenáúnafaraawinte kesáámóúndantenta miyáumai ména súwaꞌnai índa-ambamimbórá-ámbó wéraintafena miyá uráiye. 18 Ááémomarapáꞌó méronkaꞌa sáwí-aaimo sínda ísareꞌa áíꞌoínda-iꞌa uwánkanae sésa áísai úmaesa wéiyesa áíꞌoúniꞌa uwánkaraamba ímba sáwí-ampaꞌa kuráimba pósakentáásáfésa sáwí-aaimo síyamba isánae sésamo ombákanaaꞌá wésuwaꞌnai-iye.

3Ísun-awikoma Mósesen-awiꞌo íyáákarain-aai.

1 Kesí waásisono. Súnda-aaisafeꞌa Ísumpaꞌa imáyáaúmae íyóro. Maníkó kembiwí wendé-íꞌo uwátínkarain-kwaasisafena séna wíyómpaꞌa keséꞌa ménaawe súmbaísaraafo Ísuntafeꞌa imáyáa úmae íyóro. Maníkó wembáaiꞌmarówana marapáꞌá kumbéna éraiꞌ-aaisafetaamosimankúnkúntaamo únda-aaiyata káráwiyaiwai énaaifaꞌ-ámáán-káwáágó isaꞌá wentáféꞌa imáyáa úmaeꞌaíyóro. Aifaꞌ-ámáán-kísáúmó 2 maíndasafena ManíkóÍsumba íyáfasinankowana ímba ifátuwena minkísáúkaweꞌ-úmai wémaiye. Naaófáꞌó Mósesemo Maníkóníwaásifimbo kísaumo ímbo tuwénamo kaweꞌ-úmaimomaiyáintemba Ísu miyá uráiye. 3 Naambá kaweꞌ-námbán-iye siyáafo mindámbó uráin-kwaasigon-awiꞌomósá wémaraantemba Mósese kawe-kísáú-wáásín-ifoÍsun-awiꞌo mósá maráúndasa wéiyaakaiye. 4 Seyaafáꞌ-námbó waásimo ombá mindáwara waásiwara seyaafá-tántááꞌwáráꞌá Maníkó úmakaiye. 5 Mósese Maníkóníkísau-waasigo éna Maníkóní waásifimba minkísáú ímba

Ípúru 3:6 7 Ípúru 3:13tuwéna kaweꞌ-úmai wémaena Maníkómó sínda-tantaaꞌopaápé índa simátímakaiye. 6Mósesemiyámó uráimbanifoÍsu Káráísiti ímba kísau-waasigon-ifo Maníkón-ááninko-úramba póna Maníkóní waásiyaꞌa káráwiyimba ímbaifáꞌó túwáímba kaweꞌá wéiye. Maníkón-aaisafetaamosimankúnkúmbo étaamo aamoimó étaamo fasiꞌámaimoamuꞌmarétaamo métaamo éta Maníkóní waási-itaónaumne.

Maníkóní waási wenópaꞌo kosaagáíyan-aai.7 Mindásafena naaófáꞌá Maníkóní Ufaen-ámútánkó

kentáá síwáꞌnásontafena siyáin-aai imáyáan-oro.Maará siyáiye.

Káféꞌo Maníkómó simátímín-aai ísáaro. 8 NaaófáꞌóManíkón-aaimo taráísúmbo tiruntéꞌo makáan-temba kemá miyá ofáínifo wenáái ísáaro. Máásai-marafaꞌa mésa kentíwáꞌnáma

miyá wéesa Maníkómbá totuwiyésa sáwí-kisaumaésa wenáái taráíyaawe. 9 Ayáátáákaꞌa 40aatai kentíwáꞌnáma túwaꞌnai uráunda-kisauawánaraambanifo kesáái taraisésa totuwiyésasáwíꞌo uwásínkáántafeꞌa 10 aaisambá tiyéꞌa séꞌamiwítí imáyáa sáwíꞌa úmae iyésa aráátimunda-amba ímba arááíwáéwe séꞌa 11 aaisambó tiyúndaóraaka súne. Kesópaꞌa ímba tésa keséꞌatasaagánááwe siyáumne Maníkóní

Ufaen-ámútánkó siyáiye.12 Kesí waásisono. Maníkóní Ufaen-ámútánkó

minááímó siyáintafeꞌa káráwimai kaweꞌán-oro.Kempínkémbá tuwímbai sáwí-imayaa ésa Maníkón-aaisafesa ímba timankúnkúmba ésa Maníkófasiꞌaénkwáráwímbá tínaaemba uwáméfainifo káráwimaikaweꞌán-oro. 13 Kempínkémbá tuwímbai sáwí-imayaa íyana minímáyáágó karoꞌá simátiyuwainasa

Ípúru 3:14 8 Ípúru 4:2Maníkóntáfésa ímba imáyáa ésa tiruntéꞌa máráafainifomoórá-mora-waasi kentí imáyáa fasiꞌátínkáaro. Kentíkanaamó wérainkaꞌa miyán-oro. 14 Aifaꞌá Maníkómpátásimankúnkúntaamo ówándaraꞌa kentáásí imáyáafasiꞌámai miyáumaimo simankúnkúntaamo étaamo étaÍsu Káráísitiyeꞌa kááísamai méta marapáꞌó méraunda-kanaasaamo taiꞌáíndaraꞌa fasiꞌámaisa méranaumne.

15Maníkón-aai aúfáífimba agaimaréna sénakáféꞌo Maníkómó simátímín-aai ísáaro.Naaófáꞌó Maníkón-aaimo taráísúmbo tiruntéꞌo makáan-

temba kemá miyá ofáínifo wenáái ísáaroagaimaréna siyáiye. 16 Súnda-waasi nááwiya Maníkón-

aai wéisesawa taráíyaanaꞌiyo. Kentáá síwáꞌnáma Ísípi-marafakemba Mósese faútiyuwena tíꞌmaenamo tiyáiwaimiwí Maníkón-aai wéisesa taráíyaawe. 17 Nááwiyaayáátáákaꞌa 40 aataiyaꞌa Maníkó aaisambá tíkaiyo.Máásai-marafaꞌo mésamo sáwíꞌo ésamo pukáawimiwísáféna aaisambá tíkaiye. 18 Nááwisafenawa óraakaséna kesópaꞌa ímba tésa keséꞌa tasaagánááwe siyáiyo.Wenááimo ímbo ísámaimo kaweꞌó uráawisafena siyáiye.19 Wenááisafesa ímba timankúnkúmba uráamba pósaímba kanaaꞌá wenópaꞌa wésa weséꞌa kosaagaráan-aaisaísaraumne.

41 Kentáásáféna Maníkó séna kempáꞌá tasaagánááwe

símai kááísamakain-aai wéraimba póꞌa kempínkémbátuwímbai séꞌa wempáꞌá wéꞌa weséꞌa kosaagánaumne-kanaa tukéꞌa paráfasuwaafainifo káráwimai kaweꞌán-oro.2Maníkóní kaweꞌ-ááímó ísaraundantemba ááéma kentáásíwáꞌnáma ísaraambanifo úwoi tááꞌ-aantemba isésaímba timankúnkúmba ésa tirumpimbá taꞌótórówanapóna minááígó ímba túwaꞌnai uráiye. Mindásafeꞌakempínkémbá tuwímbai séꞌa Maníkómpáꞌá wéꞌa weséꞌa

Ípúru 4:3 9 Ípúru 4:10kosaagánaumne-kanaa tukéꞌa paráfasuwaafainifokáráwimai kaweꞌán-oro. 3 Naaófáꞌá Maníkó wíyónemarawé úmai taiꞌéna saagaráin-kanaa wéraifowenááisafesa ímba timankúnkúmbo uráawisafena sénaaaisambó tiyúnda óraaka súne. Kempáꞌáímba tésa keséꞌa tasaagánááwe

siyáimbanifo wenááisafeta simankúnkúmbo úndawisawempáꞌá wéta weséta kosaagánaumne. 4 Maníkón-aaiaúfáífimba weséꞌo kosaagaandasáfénasa agaimaréna sénaManíkó afaꞌmóráe-kanaa kísau maimáitaíꞌásuwena afakaeté-kanaa saagaráiye

agaimaréna siyáimba póna saagaan-kánáá wéraifo5Maníkón-aai aúfáífimba agaimaréna sénakempáꞌá ímba tésa keséꞌa tasaagánááwe

siyáimba póna 6 saagaan-kánáá toꞌmayaaúmakaimba pósa tuwímbai-waasi wempáꞌá wésaweséꞌa kosaagánááwe. Aifaꞌá Maníkón-aaimo ísaraawiímba timankúnkúmba uráamba pósa wempáꞌá ímbawésa weséꞌa saagaráawe. 7 Sáwífaꞌ-aatai maisuwénaManíkó moórá-kanaa maréna séna minkánáá tíníyeséna Téfítimba simámuwana Maníkón-aai aúfáífimbaagaimaréna sénakáféꞌo Maníkómó simátímín-aai ísáaro.Tirumbó makáanteniꞌa ímba éꞌa wenáái ísáaro

agaimaréna siyáin-aai kaeꞌ-íꞌa minááí agaimái simáti-mumpo ísáaro.

8 Naaófáꞌá moóráwigon-awiꞌa Yósúwa tíꞌmaenakaweꞌ-áémpáꞌó mátinkomba mináémpáꞌó Maníkómpáꞌósaagáíyan-aempaꞌo wéronkakaa ánaaemba Maníkó ímbamoórá-kanaa maréna séna saagáíyan-kanaa tíníyeímba siyáisino. 9 Maníkó wení kísau taíꞌásuwenasaagaan-kánáá makáimba wení waásimo saagaan-kánáá wéraiye. 10 Maníkómó wení kísaumo

Ípúru 4:11 10 Ípúru 4:15taíꞌásuwenamo saagaráintemba Maníkómpáꞌá wésaweséꞌa saagaawí miwíwáráꞌá kísau taíꞌásuwesasaagánááwe. 11 Mindásafeta Maníkómpáꞌá wéta weséꞌosaagaandasáféta siyáántán-kwimáísa kísausa maúndasamiyásá onó. Kentáá síwáꞌnámo uráantemba miyá-sáwíꞌáúnafosaanifo wenáái ísámai kaweꞌá éta káráwimai kaweꞌ-íyataao.

12 Maníkó méraisana wenááigo kísau wémaiye.Séfasefaꞌ-aempaꞌa áwááimo wétaim-paepaetambo póímotusákaa ontembá Maníkón-aaigo kentáásirumpinken-imayaa sáwí-imayaawe kaweꞌ-ímáyááwé tuwínkaaꞌ-isatá wéawanaumne. Sirááímo tain-tántááꞌé súnanasaManíkón-aaigo tuwínkaaꞌ-úmáráísata sáwí-tantaaꞌekawe-tántááꞌésá wéawanaumne. 13 Wíyómpaꞌemarapáꞌé seyaafá-tántááꞌá Maníkón-aúrankaꞌa ímbaáwiyoraifo wíyómpaꞌe marapáꞌé seyaafá-tántááꞌáaforaꞌá wéraisana wéawanaiye. Wemá miyámó iwáípóna kesáámó méraundawini áwáusa sísai ínatasimámenaumne. Maníkón-aai aúfáífimba súnda-aaimiyán-ááí wéraintafeta kentáá síwáꞌnámo uráantembamiyá-sáwíꞌá únafaisaanifo wenáái ísámai kaweꞌá étakáráwimai kaweꞌ-íyataao.

Ísu aifaꞌ-ámáán-káwáágón-aai.14 Ísu Maníkón-ááninko kentáásí óraako éna aifaꞌ-

ámáán-káwáágó póna wíyómpaꞌa Maníkóeꞌa iménakentáá súwaꞌnai enasa áísai imbá póta wenááisafetasimankúnkúmbo uráundasafeta káféta minááísáfasiꞌámaisa taꞌótóráano. 15Kentáásí aifaꞌ-ámáán-káwáágómarapáꞌó méronkaꞌa seyaafá-tántáátáfésa sáwí-aaimosínda isánae sésa áísai úmaesa íyúmbanifo ímba sáwíꞌauráimba póna kentáásáfésamo sáwí-aaimo síyamboisánae sésamo ombá kentááfímbá ímba fasiꞌaémbáwéraisana wemá suwánénasa aruntá wéuwasinkaiye.

Ípúru 4:16 11 Ípúru 5:616Mindásafena kentááfímbá umbai-tántááꞌáwéraindaraꞌaímba sáátafeta onanasá Maníkó úwoisa súwaꞌnaiiwáímpáꞌá konanasá aruntá uwásinkenasa úwoisasúwaꞌnai íníye.

51 Aifaꞌ-ámáán-káwáá-kísáúmó maíyantafesa Yúndaa-

waasifinkemba moórá-morawigo íyáfasintinkaawasawépukowasa fíꞌomba íyáfasintinkaawasa waásisafesaísámai Maníkómpáꞌá áísai esa waásimo sáwíꞌo ontáfésapóí tufúꞌmai Maníkómbá amésa tuwímbai-tantaaꞌwaraꞌawéamewe. 2 Miwí waási pósa ímba fasiꞌaénkwáráwí ésamindásafesa ímbo kaweꞌ-úmaimo isésamo sáwíꞌo on-kwáásísáfésa kanaaꞌá kaweꞌ-úmai tirumbá uwátinkesa3 ímba kaweꞌ-úmai fasiꞌámai mésa sáwíꞌo ontáfésapóí tufúꞌmai Maníkómbá wéamewe. Seyaafáꞌ-wáásítísáwí-awausafesa sésa póí tufúꞌmai Maníkómbá amésamiwítí sáwí-awausafesawaraꞌa wéamewe. 4 Tuwímbaiímba imáyáa ésa sésa óraako póꞌa aifaꞌ-ámáán-káwáá-kísáú maénae-imayaa ésa miyán-kísáú wémaefonaaófáꞌó Maníkómó moóráwigon-awiꞌo Éronimbaíyáfasinankowana miyán-kísáúmómaiyáintembaManíkóíyáfasintinkaraiwai aantemba minkísáú wémaewe.

5 Miyáumai Ísu Káráísiti ímba imáyáa éna séna óraakopóꞌa aifaꞌ-ámáán-káwáánónae ímba siyáifo Maníkó íyá-fasinankena aifaꞌ-ámáán-káwáá-kísáú aména sénaemá kesáánimba ónaꞌakesí kísauraꞌa ánkaraumne

séna 6moórá-aaiwaraꞌa súwana agaimaréna sénamoóráwigon-awiꞌo Méríkísétekióraaꞌ-amaan-kawaago uráintembaemá miyán-kísáú maimaé iyínone

Ísu Káráísitintafena siyáiye.

Ípúru 5:7 12 Ípúru 6:17 Ísu Káráísiti marapáꞌó méronkaꞌa séséꞌá éna ifiꞌá

téna inaí séna puwíndasafena Maníkómpáꞌá áísai enapuwíndamo kanaaꞌó áwaꞌnai índawintafena súwaꞌnaiuwo séna Maníkón-ímáyáá arááíwakaimba póna áwaꞌnaiuráiye. 8 Ísu éraiꞌa Maníkón-ááninko úwana umbai-tántááꞌó wempáꞌó túmba ímba mindásafena imáyáaéna Maníkón-ímáyáá éna 9 sásáꞌ-íꞌa éna wenááisataawiyafúndawisa sáwí-imayaafinkemba faúsínkáísataaúíꞌa úmaisa maéꞌmaeta wéune. Ísu mintántáákóníáwáugoma póna 10 Méríkísétekimo ámáán-kawaamouráintemba aifaꞌ-ámáán-káwáámó índasafena ManíkóÍsumba íyáfasinankaraiye.

Ísuni aampaꞌá arááíwaeꞌmai ifáꞌá túwáafomo siyáin-aai.11 Simátimunda-aaifimba sáwífaꞌ-aai wéraimbanifo

ímba ísámai kaweꞌá ontáféna aráátimunda-kisaugoumbaí wétaiye. 12 Ááéma Ísu Káráísitin-aai iséꞌa ayáátáá-kanaa maisukáafo nóra séra ímba simátímaꞌmae wéiyo.Maníkón-aaima aforaꞌ-ááí ímba ísámai kaweꞌá éꞌamoóráwigo anekaꞌá simásiminkwae sefó umarambónáámbo nésamo fasiꞌaén-tómbó ímbo naantenkáámbáéꞌa póꞌa Maníkón-aai ímba kanaaꞌá simátímakaawe.13 Umarambó náámbo nésamo ímbo kaweꞌ-úmaimoaaimó ísáántemba miyáráán-úmai kaweꞌ-úmaimoméraiye sáwíꞌo úmaimo méraiye miwání áwáumaímba ísámai kaweꞌá wéowe. 14 Tinón-ésamo fasiꞌaén-tómbó naantembá kaweꞌ-ímáyáámó owí seyaafáꞌ-ímáyáátuwímbai wéisaawe.

61 Mindásafeta Ísu Káráísitin-aai paákákén-ááí

aantemba ímba iséta fasiꞌaén-ááímó arumpimbó wérain-aaiwarata iséta sáákaefaen-kwaasiyaanta íyataao.Ísu Káráísitin-aai paákákén-ááí éꞌa simátímakaundapóꞌa ímba anekaꞌá simátímaꞌmae iyónaumne.

Ípúru 6:2 13 Ípúru 6:8Simátímakaunda-aai maarán-ááín-iye. Úwoi-kisausafeꞌatínaaemba uwámeꞌa Maníkón-aaisafeꞌa timankúnkúmbawéowe. 2 Nombó maitínkáán-aai simátimeꞌa Maníkóníkísau maíwae sésa íyáfasintinkesa tineꞌá tiyáámbataꞌótóráán-aai simátimeꞌa waásimo pukémpinkemboíyáfasinaiyan-aai simátimeꞌa Maníkó waásimoméraawiniáwáusafena tísai ena timínana mimbéyámbá waéꞌwaeꞌaínda-aai simátímakaundaminááímó éꞌo simátímakaunda-aai ísaraafo fasiꞌaén-ááí arumpimbó wérain-aai ísáaro.3 Maníkómó súwaꞌnai ínataamo éta iséta sáákaefaen-kwaasiyaanta ónaumne.

4Maníkóní aambá arááíwaeꞌmai ifátukaawi kotafisíyasaanekaꞌá kouwerésa kaweꞌ-ámpáꞌá tíyambanifo ímbaténááwe. Miwí Maníkó sámo kátínkarain-aempaꞌamérowana túwaꞌnai ena wení Ufaen-ámútánkó miwíséꞌamérowasa 5miyáumaimésa sésaManíkón-aai kaweꞌ-ááín-iye sésa Maníkóní fasiꞌaémbá tuwímbai awánaraawe.Ánaaemba Maníkóní fasiꞌaémbá seyaafáꞌá paápé ínasamifásíꞌáémbá tuwímbai awánamai 6 ifátuwesa ímbaanekaꞌá kouwerésa Maníkómpáꞌá ténááwe. Miyámóon-kwáásí maará wéowe. Maníkón-ááninkombo aaraa-táíyáꞌó tufúwanamo pukáintemba miwí miyá owasátuwánésa Ísumba símai sáwíꞌa uwánkááwasa miyámóontáfésa ímba kanaaꞌá kouwerésa Maníkómpáꞌá ténááwe.

7 Miyámó on-kwáásí maarán-kwáásín-owe. Moórá-mora-kanaa aaꞌá tisanámaramá kaweꞌá isaná kísau óraaꞌaisasá waási naawaná Maníkó miyám-bárámá kaweꞌáwéuwatinkaiye. 8 Énifo moórá-aempaꞌ-marama karaan-tantááꞌé námáiye wéraim-barama úwoi-marama isanáampáánkáꞌá Maníkó iyafímbá agaisuwáíníye. Miyáu-mai Maníkóní aampaꞌá arááíwaeꞌmai ifátukaawi ímbakanaaꞌá kouwerésa Maníkómpáꞌá ténááwe. Mindásafeꞌa

Ípúru 6:9 14 Ípúru 6:17-18Ísu Káráísitin-aai paákákén-ááí ímba anekaꞌá simátime-naumne.

9 Kesí waásisono. Miyán-ááímó súndanifo kem-biwí ímba sáwí-mararaan-kwaasin-ofo kaweꞌ-máráráán-kwáásí owaná Maníkó kaweꞌ-ámpáꞌá méwátinkaiye súne.10Maníkóntáféꞌa imáyáa ontáféꞌa wení waási túwaꞌnai eꞌakáféꞌwaraꞌa miyá owaná Maníkó arupíse úmaimo mérai-wai minkísáúsáféna ímba wéawinkaiye. 11 Maarásáfénasirááísa wétaiye. Moórá-morawigoManíkóntáféꞌa imáyáaéꞌa aaweyáá éꞌa ímba ifátuweꞌa ánaaembo méraiyambopaápé índasafeꞌa amuꞌmaréꞌaméꞌa 12 ímba tuwesaraí ínaꞌaímba ifátuweꞌa Maníkómpáꞌó timankúnkúmbo ésamoManíkómó timénaumne siyáintafesamo amuꞌmarésamoméraan-kwaasiyaaniꞌa oro. Miyán-kwáásíyááníꞌo ombá

sirááísa wétaiye.Maníkó símaimo kááísamakain-aai.

13 Naaófáꞌá Maníkó Émbaramuntafena siyáimbasímai kááísamakonkaꞌa póna wembó íyáákaraawaiímba méraantafena Maníkó séna seyaafáꞌnánkáíyáákaraundawi méꞌa kesúrankaꞌa séꞌa kemó súnda-aai éraiꞌa ónaumne séna símai kááísamarena14 Émbaramuntafena séna éraiꞌa kaweꞌá uwánkaumpoenaísaafitantambo íyamba sáwífaꞌa paápé ónááwesúwana 15 Émbaramu éraiꞌe séna fasiꞌámai ménaímba ifátuwomba amuꞌmaréna ména Maníkómósímaimo kááísamakaintemba uráiye. 16 Yúndaa-waasitikáꞌó máráámba maará wéowe. Tuwímbai miyáónaumnemo sembó ombá íyáákaraiwain-aúrankaꞌasésa miyá ónaumpo ímbo miyámó onanamó éna sáwí-meyamba simíníye wésewe. Miyámó sésamo ombáfíꞌowi fíꞌon-aai ímba mimpímbá sembá maará sésakemó senteníꞌa owé sénááwe. 17-18 Miyáumai Maníkó

Ípúru 6:19-20 15 Ípúru 7:1kaweꞌó uwátinkaindawisafena imáyáa éna séna miyáónaumne símai kááísamakaimba póna Maníkó sénawaási kentáfésa sésa siyáintemba ímba éna fíꞌoniꞌa íníyesefáímpóꞌa seyaafáꞌó íyáákaraundawi éꞌa kesúrankaꞌaséꞌa miyá ónaumpo ímbo miyámó onanamó éna sáwí-tantaaꞌa paápé íníye Maníkó símai kááísamakaimbamiyáumai aanáfó wenaúrankaꞌa símai kááísamakaimbapóna ímba taraisíníye. Miyámó siyáintafeta kesááwempátáámó méraundasa wenónkáámbá faisínkaraisataminándámpáꞌá méta óraaka séta siyáinteniꞌa íníyeséta fasiꞌámai méta wéamuꞌmaraumne. 19-20 Naambóésamo áfombo faimakáawanamo fasiꞌámaimo intembáManíkómó siyáintemba kaweꞌá uwátinkanaumnemosiyáin-aaigo kentáá fasiꞌásínkáísata Maníkómówíyómpaꞌo méraiwaintafeta imáyáa éta amuꞌmarétaméraumne. Ísu kentáásí aifaꞌá wíyómpaꞌa iyénaámáán-dankomba Maníkóní ufaen-dáúmpáꞌá ontamóuwásukaan-ampantama tarurúwaꞌmarena iyénakentáásáféna imáyáa éna miyá uráimba póta fasiꞌámaisaméraumne. Méríkísétekimo uráintemba wíyómpaꞌaÍsu kentáásí aifaꞌ-ámáán-káwáágó éna miyán-kísáúmaimaéna wéiyisata fasiꞌámaisa méraundasa pótaManíkóntáféꞌa imáyáa éꞌa aaweyáá éꞌa ímba ifátuweꞌaánaaembo méraiyambo paápé índasafeꞌa amuꞌmaréꞌaméraaro.

Ámáán-kawaago Méríkísétekin-aai.7

1 Minkwáásígó Méríkíséteki wemá Sérémi-naopaken-kwaasiti kawáágó éna Maníkó íyáákaraiwaini ámáán-kawaago úwana naaófáꞌá Émbaramu namuro-wáásítíóraaꞌ-waasise tiyéna íyáákaron-aempakemba túwanaMéríkíséteki Émbaramumba aampaꞌá awánéna kaweꞌá

Ípúru 7:2 16 Ípúru 7:6uwánkowana 2Émbaramu namuro-wáásítí moparáwímbómaiyómba siyáánkaiyaꞌa tuwínkena Méríkísétekimbamoórá-unkwima ámakaiye. Méríkísétekintafesamináwíkóní áwáuma kawe-káwáágón-iye sésawaéꞌmai wésewe. Wemá Sérémi-naopaken-kwaasitikawáágón-áwíkoni áwáuma faru-káwáágón-iye sésawaéꞌmai wésewe. 3 Méríkísétekin-aíwáꞌná túwíꞌwaraanófoi túwíꞌwaraꞌa ímba agaimakáamba wéraisanawembó maꞌánkarain-kanaawe pukáin-kanaawe ímbaagaimakáamba wéraiye. Wenáái miyán-ááí ímbowéraintafena Maníkón-ááninkoraamba uréna ámáán-kawaa-iꞌa

úmai maéꞌmaeꞌa íníye.4 Maanááí imáyáan-oro. Kentáá síwáꞌnáma

Émbaramu óraaꞌ-waasi úmbanifo wemá Méríkísétekimbanamuro-wáásítí moparáwímpínkémbá moórá-unkwimaámakaimba póta mindásafeta séta MéríkísétekimaÉmbaramumba íyáákaraiye súne. 5 MoóráwigoÉmbaramun-aísaafitantambo uráiwain-awiꞌa Rífáiwenándáfaken-kwaasifinkemba tuwímbai ámáán-kisauraꞌa íyáfasintinkaraiye. Maníkóní ámáámpinkembamoórá-amaanko séna Ísareri-waasisono. Kentímoparáwímbówémaempinkembaaasiyaasí siyáánkaiyaꞌatuwímbarempinkemba moórá-unkwima kentíwaási Rífáin-andafaken-kwaasi tíméro siyáiye.6 Méríkísétekimo Rífáin-andafaken-kwaasigomouráinkakaa séta Émbaramu wembá moórá-unkwimaámakaimba ámáánkomo siyáintemba uráiye súsino.Énifo Méríkíséteki ímba Rífáin-andafaken-kwaasigon-ifoÉmbaramumo siyáánkai-unkwimo makáimpinkembamoórá-unkwima úwoi maimaéna kaweꞌá uwánkenaManíkómó Émbaramuntafena kaweꞌá uwánkanaumnemosímaimo kááísamakaiwaimba kaweꞌá uwánkaraiye.

Ípúru 7:7 17 Ípúru 7:13-147 Óraaꞌ-waasigo káriꞌ-waasigomba kaweꞌó uwánkáímbaminááí iséta póta Méríkíséteki Émbaramumbaíyáákaraiye súne. 8 Rífáin-andafaken-kwaasisiyáánkai-unkwifinkemba moórá-unkwimo wémaewaiwépuwon-kwaasin-ofo Méríkíséteki siyáánkai-unkwifinkemba moórá-unkwima maiyáiwaintafenaManíkón-aai aúfáífimba agaimaréna séna wemáaúnarena úwoi méraiye sisaná póna wemá Rífáin-andafaken-kwaasi íyáákaraiye. 9 Imáyáa éꞌa séꞌaÉmbaramu Méríkísétekimba moórá-unkwi ámakonkaꞌaRífáiwaraꞌo ámakaintemba éna wemá moórá-unkwimawémaiwai ámakaintenkaamba uráiye. 10 ÉmbaramuMéríkísétekimba awánéna moórá-unkwimo ámakonkaꞌaRífái ímba paápé uréna aíwáꞌnágo arumpimbóméronkaꞌa uráintafeꞌa mindásafeꞌa súne. RífáiwaraꞌaMéríkísétekimba ámakaintemba uráiye súne.

11 Naaófáꞌá Maníkó ámáámbo simátímakonkaꞌaRífáin-andafaken-kwaasi ámáán-kisau maésapóí tufúꞌmai Maníkómbá amíyantafena Maníkóíyáfasintinkena Éronimba aifaꞌ-ámáán-káwááíyáfasinankaraiye. Rífáin-andafaken-kwaasiti kísaumoarupíse uwátínkáínkakaa Maníkó ímba anekaꞌá aifaꞌ-ámáán-káwáá íyáfasinankaisino. Ímba Éroninkaan-kwaasin-ifoMéríkísétekinkaan-kwaasi íyáfasinankaraiye.12Maníkó séna aú-aifaꞌ-amaan-kawaama íyáfasinankanaesúmba póna ááéraan-amaamba ámáán-kisau-waasiManíkóntáfésa ísámai póí tufúꞌmai ámén-amaambaifátuwena aú-amaamba simásimuwata ísaraumne.13-14 Minááí Fasiꞌaénkó Ísu Káráísitintafena sénaímba Rífáin-andafakemban-ifo moórá-anda Yúndaan-andafakemba paápé uráiye. Naaófáꞌá Mósese ámáán-kisau-waasisafena siyónkaꞌa ímba Yúndaan-andafaken-kwaasisafena siyáiye. Ímba Yúndaan-andafaken-

Ípúru 7:15 18 Ípúru 7:22kwaasin-ofo Rífáin-andafaken-kwaasi Maníkóntáfésaimáyáa ésa póí tufúꞌmai óntan-taareraꞌo agaiyáambaísaraumne.

Ísu Méríkísétekiyaam-amaan-kawaagon-aai.15 Minááígóní áwáuma maarán-iye. Maníkó aú-amba

aráátimena aú-aifaꞌ-amaan-kawaago Méríkísétekinkaan-kwaasi íyáfasinankaraiye. 16 Ímba Rífáin-andafakemban-ifo fasiꞌaémpínkémbá maéꞌmaeꞌa éna ímba taiꞌáíndawiaifaꞌ-ámáán-káwáá-íꞌa úmai íyáfasinankaraiye.17 Mindásafena Maníkón-aai aúfáí-wandaaifimbaagaimaréna sénamoóráwigon-awiꞌa Méríkísétekióraaꞌ-amaan-kawaago uráintembaemá miyán-kísáú maimaé iyínone

Ísu Káráísitintafena siyáiye. 18-19Ááéraan-ambaRífáin-andafaken-kwaasiti ámáán-kisaugo ímba

fasiꞌámai wérontafena ímba túwaꞌnai úmai arupíseuwátinkowana Maníkó ááéraan-amba ifátuwena moórá-amba kaweꞌ-ámbá aráásimuwata éraiꞌe séta fasiꞌámaiméta Maníkómpátá wégune.

20-21 Rífáin-andafakemba ámáán-kisau-waasiíyáfasintinkonkaꞌa úwoi íyáfasintinkesa ímba aaísímai kááísamakaambanifo Maníkó Ísu Káráísitimbaaifaꞌ-ámáán-káwáágómbó íyáfasinankonkaꞌa aaí símaikááísamakaiye. Mindásafena agaimaréna sénaFasiꞌaénkó séna emá ámáán-kawaago émamaéꞌmaeꞌa ínone séna minááí ímba taraisíníye

Maníkó wenááninkontafena símai kááísamakaiye.22 Minááígó ááéraan-aai íyáákowana Maníkó símaikááísamakontafena Ísu Káráísiti séna minááí

éraiꞌ-aai waéꞌwaeꞌa íníye siyáiye.

Ípúru 7:23 19 Ípúru 8:123 Moórá-aai ísáaro. Ááéma ámáán-kisau-waasi

sáwífaꞌa mésa pósa púwúntemba anondááraꞌa fíꞌowimaminkísáú maimaésa iyáambanifo 24 Ísu Káráísitimaéꞌmaeꞌa éna ímbo puwíndawi aifaꞌ-ámáán-káwáá-kísáú maimaéna iyéna 25 maéꞌmaeꞌa éna kentáásáfénaimáyáa éna Maníkómpáꞌá áísai úmae iyéna póna kanaaꞌásáwí-imayaafinkenta wéfausinkaiye. Ísu Káráísitinkaꞌakááísamaisa méta Maníkómpátáámó kúnda-waasisasáwí-imayaafinkenta wéfausinkaiye.

26 Ísu Káráísiti aifaꞌ-ámáán-káwáágó énaManíkóntáféna imáyáa éna sáwí-aai wempímbá ímbawéraisana kaweꞌ-aantemba úmai ména marapáꞌá sáwí-waasifimbo maúnkaꞌa ímba sáwíꞌa uréna wíyómpaꞌafasiꞌaén-áémpáꞌá iména miyán-áífáꞌ-ámáán-káwáágóména kanaatá seyaafá-tántááꞌá wésuwaꞌnai-iye.27Waásimo sáwíꞌo untáfésawemiwímó sáwíꞌo untáfésaweRífáin-andafaken-kwaasi aifaꞌ-ámáán-kwáásí póítufúꞌmai Maníkómbá ámaꞌmae iyáambanifo Ísu Káráísitisáwíꞌo í-ááí wempímbá ímba wérowana póna miwímóuráantemba ímba póí tufúꞌmai Maníkómbá ámaꞌmaeiyéna waásimo sáwíꞌo ontáfénawe séna mimbórá-kanaapuwéna minkísáú taiꞌásukaiye. 28 Ámáán-aaifinkembaaifaꞌ-ámáán-kwáásí íyáfasintinkowasa mararákén-kwáásí pósa sáwíꞌa uráambanifo minámáánkó ánaaembaManíkó símai kááísamarena séna miyá ónaumne sénawenáánimba sásákómbá íyáfasinankowana aifaꞌ-ámáán-káwáá-íꞌa úmai maéꞌmaeꞌa wéiye.

8Ísuma kentáásí aifaꞌ-ámáán-káwáágón-aai.

1 Súnda-aaigoni áwáuma maarán-iye. Miyán-áífáꞌ-ámáán-káwáágó kentáásí ámáán-kawaago wíyómpaꞌa

Ípúru 8:2 20 Ípúru 8:8ména íyáákamaimo kawáán-uráiwai ayáánúrapaꞌafasiꞌaén-áémpáꞌá maraꞌá méraiye. 2 Waásimo naambóésamo Maníkóntáfésa mindáúmpáꞌá imáyáa ombánifowíyómpaꞌa Fasiꞌaénkó naan-úramba úmakowana ÍsuKáráísiti mimpímbá Maníkóní ufaen-dáúmpáꞌá iménaaifaꞌ-ámáán-káwáá-kísáú wémaiye.

3 Marapáꞌ-áífáꞌ-ámáán-káwáá póí tufuwésa tómbámaésa úmai Maníkómbó amíyantafesa íyáfasintinkaraafoÍsu Káráísiti kentáásí aifaꞌ-ámáán-káwáágó moórá-tantaaꞌo Maníkómbó ámakaimba mindá puwénawenáúma ámakaiye. 4 Waásimo sáwíꞌo untáfésaámáánkomo siyáintemba póímo tufúꞌmaimo Maníkómbóámén-kisau wémaen-kwaasi méraafo Ísu Káráísitimarapáꞌó ménaraa ímba póí tufúꞌmai Maníkómbáamísino. 5 Wíyómpaꞌo naan-úrambo úmakaiwainiwaéꞌmaiyaan-damba marapáꞌá wéraisasa mindáúmpáꞌáámáán-kisau wémaewe. Miyáumai naaófáꞌá Mósese aifaꞌ-ámáán-dámbó índasafena úwana Maníkó simámenaséna Sáínai-omapaꞌa aráánamunda-namba miyán-dámbá uwó súwana Mósese wíyómpaꞌo wérain-dankoniwaéꞌmaiyaan-damba úmakaiye. 6Wíyómpaꞌa Ísu ámáán-kisaumo wémain-kisaugo marapáꞌó ámáán-kisaumowémaen-kisau íyáákaraiye. Maníkó séna kaweꞌáuwátinkanaumne símai kááísamakain-aai Ísu Káráísitimoaráásímímba minááígó ááémo símaimo kááísamakain-aaigomba íyáákaraiye. 7 Ááémo símaimo kááísamakain-aaigomo waásimo arupísemo uwátínkarainkakaa Maníkóímba aú-aai símai kááísamakaisino.

8 Maníkó wení waási tuwánómba sáwíꞌa uwanámindásafena aaisambá séna maarán-ááí súwanaManíkón-aai aúfáí-wandaaifimba agaimaréna séna

Ípúru 8:9 21 Ípúru 9:2Fasiꞌaénkó séna ánaaemba moórá-kanaa tínaꞌa aú-aai

símai kááísamareꞌa Ísareri-waasiye Yúndaa-waasiye aú-aai símai kááísatinkanaumne. 9 Ísípi-marafakemba miwí tíwáꞌnáma faútinkeꞌa tíꞌmaeꞌotéwándaraꞌa aaí símai kááísamakaundanifominááí taráísúwaꞌa sínaaemba uwátímakaumne.Aú-aai símai kááísamareꞌa ímba ááéraan-aaiyaamban-ifo aú-aain-iye Fasiꞌaénkó séna10 moórá-aaiwaraꞌa séna moórá-kanaatínaꞌa Ísareri-waasisafeꞌa aú-aai símaimokááísatinkaandaraꞌa kesí ámáámba tirumpinéimáyáafine timéꞌa miwítí Maníkó méraanasa kesíwaási-iꞌa úmai ménaawe. 11 Minkánáá tínasamiwítí waásiye fíꞌon-kwaasiye ímba táántesa sésaManíkómpáꞌá teró sénááwe. Óraaꞌ-waasiye úwoi-waasiye seyaafáꞌá éꞌa tiyáamba pósa ímba anekaꞌátáántanaawe. 12 Sirumbá uwátinkeꞌa sáwí-imayaamaitiyuwéꞌa misáwí-ímáyáásáféꞌa ímba imáyáaúmae iyónaumne Fasiꞌaénkó siyáiye

agaimaréna siyáiye. 13Maníkó aú-aai símai kááísama-ranaumne siyáimba póna aifaꞌó símaimo kááísamakain-aai ááéraan-aai isaná ááéraan-tantaaꞌa kárikaꞌa wénataiꞌáínífo ááéraan-aaimo éna kárikaꞌa taiꞌáíníye.

9Naaófáꞌá aifaꞌ-ámáán-káwáágó purumakagóní naaemá

Maníkómbá ámaꞌmae iyúwana Ísu wení naaemá ámakain-aai.1 Naaófáꞌá Maníkó aifaꞌá símai kááísamakain-aaimo

wérompinkemba Maníkón-ímáyáá mósá wémaron-aaiwérowasa Maníkón-ímáyáámó mósá maráíyan-dambaúmakaawe. 2 Ampanta-námbá úmakesa moórá-ampantaafufumpimbá imakésa mósá fáítukopatafesa Maníkóníufaen-úran-amaapaꞌe sésa múra fáítukopatafesa ufaen-dáúmpáꞌé sésa mimpímbá ómbá kúraꞌmai marésa

Ípúru 9:3 22 Ípúru 9:9taaré úmakesa mintááréráꞌá Maníkóní péréti-tombamarésa 3 mósá fáítukon-daumpatafesa Maníkóní ufaen-úran-amaapaꞌe sésa 4 mimpímbá korí-óntántámbáúmakaan-taare marésa mintááréráꞌá asaa-wiyúmbóún-kana wéagaesa kawe-táwáámá úmaresa korí-óntán-kwándááísámbá mintáwáámá ánáan-kwimaresamimpímbá korí-óntántámbá úmakaan-tawaafimbanaaófáꞌá wíyómpakembo marapáꞌó kunkáin-tonkon-awiꞌa máána-tomba mintáwááfímbá maꞌmái minkáwé-táwááfímbá marésa naaófáꞌá Maníkó wení kísauraꞌaÉronimba íyáfasinankowana wení táúnkakemba árumowíkáin-taumba mintáwááfímbá marésa naaófáꞌáManíkómóMósesembo simámakain-amaambo siyáánkai-amaambo óntan-kwandaaiyaꞌo agaimakón-kwandaaikaeꞌ-wándááí mintáwááfímbá marésa 5 kae-tántááꞌáayóíwárá-tántáákáí óraa-kaweꞌa úmaresa sésa Maníkóníáwáuma fíꞌoran-awaugo póna sáma kaiyé suwanámintántáákáígó ayóígóráámbá mintáwáámá káátenaManíkómó miwítí sáwí-imayaamo maitiyúwón-tawaamakáátaraiye. Mindásafeꞌa káféꞌa ímba ayáátááꞌ-aaiagáúmne.

6 Miyá úmakesa aasiyaasi-kánáá ámáán-kisau-waasiminámáán-dánkómbá múra fáítukon-aempaꞌa iyésakísau máúmbanifo 7 moórá-mora-aataiyaꞌa moórá-kanaa Maníkóní ufaen-úran-amaapaꞌa aifaꞌ-ámáán-káwáágó iyéna póígoni naaemá maimaéna iyéna wemósáwíꞌo úntafenawe waásimo ímbo tááꞌo isésamo sáwíꞌountáfénawe miyá-sáwíꞌó ombá maitiyuwáíndasafenamindááémá Maníkómbá ámakaiye. 8Miyá éna ManíkóníUfaen-ámútánkó maarán-úmaisa wéaraasimiye. Ámáán-dankombo múra fáítukaapaꞌo wéromba Maníkóní ufaen-dáúmpáꞌá wempáꞌá iyíyan-amba ímba aforaꞌá wéraiye.9 Mintántááꞌá aiyowáíꞌa úmai káfétaamo méraunda-

Ípúru 9:10 23 Ípúru 9:14waasisa wéaraasiminta maarán-iye. Maníkón-ímáyáámómósá makón-kwaasi póí tufuwésa tómbá fakarésa úmaiManíkómbá ámakaambanifo miwí tirumpinkén-ímáyááímba sásáꞌ-íꞌa uwátínkaraiye. 10 Miyáumai minámpáꞌátóné noné nésa nombó perésamo ombá túsafesawe sésamiyá úwana Maníkó aú-amba aráátimuwana ááéraan-amba taíꞌáraiye.

11 Miyámó uráambanifo Ísu Káráísiti aifaꞌ-ámáán-káwáágó káféꞌo wérain-amba kaweꞌ-ámbá aráásimenaámáán-kisau wémain-daumpaꞌa mindámbá ímbamarapáꞌó waásimo úmakaan-damban-ifo íyáákarain-damba sásáꞌ-námbán-iye. 12Mimbórá-kánáá Ísu KáráísitiManíkóní ufaen-dáúmpáꞌá wíyómpaꞌa Maníkó méropaꞌaiyúmba ámáán-kisau-waasigomo mémegoni naaewépurumaka-áráákoni naaewé maimaénamo iyáintembaímba miyá uráifo wení naaemá maimaéna iyénasáwíꞌo úmaisaamo méraundafinkenta siyáínata aúíꞌaúmaisa maéꞌmaeꞌo ondasáfénasa miyá éna pukáiye.13 Mémegoni naaewé purumakagóní naaewé anááé-árááꞌa purumaka-árááꞌo agaisukáampinken-kanaweManíkón-aúrankaꞌo sáwíꞌo uráan-kwaasi tinepakáꞌátufimpín-kwéesa miwí túma kaweꞌá uwátínkówanaManíkó tuwánéna séna kaweꞌán-iye siyáiye. 14Mémegoninaaesáné purumakagóní naaesáné miyá uráambanifo ÍsuKáráísitini naaegómá íyáákaraiye. Wempímbá ímbasáwí-aai wéraiwai Maníkóní ámútanko maéꞌmaeꞌoiwáí weséꞌa méraintafena wení naaemá kumúwanawenáúmaManíkómbá ámakaiye. Sáwíꞌo wéowini áwáugotaꞌótokaimpinkemba faúsinkainanasa kentáásirumpimbaímba aaí wérainata Maníkóní kísau máéndasafenasa wenínaaemá kumúwana wenáúma Maníkómbá ámakaiye.

Ípúru 9:15 24 Ípúru 9:2215 Mindásafena ááéraan-aai símai kááísamakonkaꞌa

sáwíꞌo uráampinkembo faútinkaindasafena Ísu Káráísitipukáiye. Mindásafena Ísu Káráísiti aú-aai símaikááísamakaimba póna Maníkómó óraakaꞌo séna kaweꞌóuwátínkáanda waéꞌwaeꞌa íníyemo siyáimba Maníkómówétaantain-kwaasi maénááwe.

16-17 Wépuwesamo ombá miwítí moparáwímbátuwíntinkesa símai kááísamaresa wépuwowe. Moóráwigopuwíndasafena éna wení moparáwímbó maíyan-aai wésifo úwoimo méraindaraꞌa ímba maénááfopuwínasa éraiꞌa púwiye sésa maénááwe. 18 Miyáumainaaófáꞌá Maníkó aifaꞌ-ááí símai kááísamakonkaꞌa Mósesepóí tufúwana mimpóígóní naaemó kunkáintafenaManíkó símai kááísamakonkaꞌa 19 aifaꞌá Móseseseyaafáꞌ-wáásífímbá Maníkóní ámáámba seyaafáꞌásimátimena purumaka-áráákoni naaefímbá non-úrambafatímakena méme-ayauma taemókaꞌa úsúmarenamindááéfímbá tántámai Maníkón-aai agaimái makáan-aufai-wandaaiyaꞌa tufimpín-úmarena waási tinepaꞌámiyá uwásuwena 20 séna maandááémá aiyowáíꞌa úmaiaráátimumpo Maníkómó símaimo kááísamakain-aaifasiꞌaén-ááí wéraifo ísámai kaweꞌán-oro séna 21miyáumaimindááémá Maníkón-ímáyáámó mósá wémaron-dankaꞌatufimpín-úmarena mindáúmpáꞌó wéron-tantaakaꞌa miyáúmakaiye. 22ÉraiꞌaManíkóní ámáánkoni áwáufaꞌa naaegóseyaafá-tántááꞌá kaweꞌá uwátínkáísana moóráwigowaꞌipóíyaꞌi ímbopúwísanamowení naaemó ímbokúmínkakaaManíkó sáwí-imayaa ínta maisiyúwáísino. Naaemákunkáimba póna Maníkó kentáásí sáwí-imayaasawémaisiyuwaiye.

Ísu sáwí-imayaasa maisiyuwáíndasafenamo pukáin-aai.

Ípúru 9:23 25 Ípúru 10:123 Maníkón-ímáyáá mósá makáan-dane mindáúmpáꞌó

wéron-tantaaꞌe maarán-iye. Wíyómpaꞌo wérain-danemindáúmpáꞌó wérain-tantaaꞌe miwání waéꞌmaiyaan-damban-iye. Mintántááꞌó marapáꞌó wéron-tantaakaꞌapóígoni naaesámbá kaweꞌá uwátínkówana mindá kaweꞌáuráambanifo wíyómpaken-tantaakaꞌa ímba póígoninaaesámbán-ifo íyáákaraiwaini naaesámbá kaweꞌáwéuwatinkaiye. 24 Miyáumai Ísu Káráísiti wíyómpaꞌaiyéna Maníkón-aúrankaꞌa iména kentáásáfénasa imáyáaéna Maníkómbá wéaisai-iye. Úmakaan-damba naan-úrankoni waéꞌmaiyaan-damba ímba iméraifo wíyómpaꞌaiména kentáásáfénasa imáyáa éna Maníkómbá wéaisai-iye. 25 Moórá-mora-aataiyaꞌa moórá-kanaa Maníkóníufaen-dáúmpáꞌá

aifaꞌ-ámáán-káwáágó póígoni naaemá maimaénaíyóiyo uráintemba Ísu Káráísiti ímba miyá uráifomimbórá-kánáá wení naaemá maimaéna móamakaiye.26 Ísu Káráísitimo miyáumaimo maimaé íyóiyo urénaraawíyóne marawé úmaronkakemba moórá-mora-aataiyaꞌamoórá-mora-kanaa puꞌmapuꞌmaꞌá úmaena íyísino. Ímbamiyá éna ááéraan-kanaa kárikaꞌa taiꞌónkaꞌa marapáꞌákuména sáwí-imayaasaamo maisiyuwáíndasafenasamimbórá-kánáá pukáiye. 27Kentáásí kanaamó tínataamopúwóndasa kesáámó méraundawini áwáusafenasasísai íníye. 28 Miyáumai sáwífaꞌ-waasiti sáwí-imayaamaitiyuwáíndasafena mimbórá-kánáá Ísu Káráísitipuwéna Maníkómbá wenáúma aména anekaꞌá kuménaímba sáwí-imayaamo maitiyuwáíndasafena kumínífowéamuꞌmaraan-kwaasimo kuntiyáíndasafena kumíníye.

101 Mósesemo siyáin-amaankoni aambá ímba aan-

úramban-ifo Ísu Káráísiti kaweꞌó uwátínkáíwaini aankóní

Ípúru 10:2 26 Ípúru 10:9waéꞌmaiyaan-amban-iye. Miyáumai moórá-mora-aataiyaꞌa ámáán-kisau-waasi póí tufúꞌmai Maníkómbóámakaamba miyán-kísáúgó Maníkómpáꞌó tiyáan-kwaasiímba arupíse uwátínkaraiye. 2 Póímo tufúꞌmaimoManíkómbó ámakaan-anko kaweꞌó uwátínkarainkakaaManíkón-ímáyáámó mósá makáawi miwífímbáaoisaambá ímba wérowasa sáwí-tantaatafesa ímbaumbaí tésa ímba póí tufúꞌmai Maníkómbá ámaꞌmaesaíyówisino. 3-4 Énifo maará wéowe. Purumakagónínaaegówé mémegoni naaegówé ímba kanaaꞌá sáwí-imayaa maitíyukaimba pósa moórá-mora-aataiyaꞌa póítufúꞌmai Maníkómbó ámakonkaꞌa miwítí aoisaantáfésaimáyáa uráawe.

5 Miyáumai Ísu Káráísiti marapáꞌó kumíndasafena énaManíkóntáféna sénapóímo tufúꞌmaimo embó ámakaane tómbó ámakaane

ímba embá arááíma wétaifo kemá embáarááíma táínda-iꞌo ondasáfé súma toꞌmayaauwásínkaraane. 6 Póímo agaisukáantafe ímbaaamoí wéone. Sáwíꞌo uráantafesamo póímotufúꞌmaimo ámakaamba mindásafe ímba aamoíwéone 7 súnda maará súne. Enáái aúfáí-wandaaifimba kentáféna símai agaimaréna sénaManíkóo kemá méꞌa embá arááímo táínda-iꞌaúmai ménaumne símai agaimakáintemba wéunesúne

Maníkóntáféna Ísu siyáiye.

8 Aifaꞌá Ísu Káráísiti séna ámáámbo siyáinten-úmaipóí tufúꞌmai ámakaane tómbá maimái ámakaanepóí agaisukáane sáwíꞌo uráantafesa póí tufúꞌmaiámakaambanifo minánkó ímba arááíma wétaisa aamoíímbawéone 9 simásuwena sénaManíkóo kemáméꞌa embáarááímo táínda-iꞌa úmaiménaumne siyáiye. Mindásafena

Ípúru 10:10 27 Ípúru 10:18Ísu Káráísiti póímo tufúꞌmaimo Maníkómbó ámakaunda-anta ifátuwena aú-amba Maníkómbó arááímo táínda-imayaamo arááíwaunda-anta aráásímakaiye. 10 ÍsuKáráísiti Maníkón-ímáyáá arááíwaena Maníkómbáwenáúma aména mimbórá-kánáá pukáimba póna sáwí-imayaasa maisiyuwénasa Maníkóndé-ita uwásínkaraiye.

11 Aasiyaasi-kánáá ámáán-kisau-waasi íyáfasinesamimbórá-kísáú maésa póí tufúꞌmai Maníkómbóámakaamba minkísáúgó ímba kanaaꞌá sáwí-imayaamaitíyukaimbanifo 12 Ísu Káráísiti mimbórá-kánááManíkómbá wenáúma aména pukáiye. Sáwíꞌouráantafenawe sáwíꞌo ondasáfénasaawe puwénaminkísáú taíꞌásuwena Maníkón-ayáánúrapaꞌa fasiꞌaén-áémpáꞌá maraꞌá iména 13 Maníkómó wení namuro-wáásímó tínkaminanamo wemó íyáákaindasafenaamuꞌmaréna iméraiye. 14 Miyáumai Maníkómbáwenáúma ámakaimba pósa Maníkóndé-iꞌo uwátínkáín-kwaasi sásáꞌ-íꞌa úmae iyónááwe.

15 Minááísáféna Maníkóní Ufaen-ámútánkó aforatásimásimuwana Maníkón-aai aúfáífimba agaimaréna séna16 Fasiꞌaénkó séna moórá-kanaa tínaꞌa aú-aaisímai kááísatinkaandaraꞌa kesí ámáámba tirumpiné

imáyáafine timénaumne siyáiye.17Moórá-aaiwaraꞌa séna

miwítí aoisaané ámáánemo taráíyaamba ímbamindásafeꞌa imáyáa úmae iyónaumne siyáiye

agaimaréna siyáiye. 18 Maníkó miwítí aoisaambámaitiyuwéna ímba imáyáa úmae íyísana póna sáwíꞌouráantafesamo póímo tufúꞌmaimoManíkómbó ámakaan-amba taíꞌáiye.

Maníkónópata íyónomo siyáin-aai.

Ípúru 10:19 28 Ípúru 10:2819 Miyá isaná kesí waásisono. Ísu Káráísiti

puwúwana wení naaemá kumúwana kentáásí aambáwikáimba póta ímba sáátafeta éta Maníkóní ufaen-dáúmpátá wéiyune. 20 Puwéna Maníkómbá wenáúmoámakaintafena aú-amba waéꞌwaeꞌo índa-ambaaráásimena Maníkóní ufaen-dáúmpáꞌá mósá fáítukon-ampanta fawásámai aambá wiꞌmái Maníkómpátá íyónda-amba aráásímakaimba mindásafetaawe 21 wemá óraaꞌ-amaan-kisau-waasigo Maníkóní waásiyaꞌa káráwiyaimbamindásafeta 22 Maníkómpátá íyóno. Kentáásí sáwí-imayaasa maisiyúwáísanasa kentáásirumpinta ímbaaaí wéraisata kaweꞌ-nóntá pésínkáísata wenááigontasirumpintá taꞌótoreta Maníkómpátá simankúnkúmbaéta Maníkómpátá íyóno. 23 Maníkón-aai éraiꞌ-aain-iyeséta póta fasiꞌámaisa taꞌótoreta ínta ifátuweta Maníkómókaweꞌá uwátinkanaumne siyáintemba miyá índa pótawenáái fasiꞌámaisa taꞌótoreta amuꞌmaréta méta miyásáonó. 24 Kesáá imáyáasa éta moórá-mora-waasi túwaꞌnaiúmai fasiꞌaéné imáyáawe timéta kawe-kísáúsá wémaetamiyásá onó. 25Maníkóntáféta imáyáa éta túwaandu úmaeiyéta tuwímbaimo túwaandu úmaimo tukáantemba kesááímbamiyá éta túwaanduúmae iyétamoórá-mora-waasisafasiꞌátinkanaumne. Ísu Káráísitimo kumínda kári-kanaawéraintafeta moórá-mora-waasisa fasiꞌátinketa miyásáonó.

26 Ísáaro. Maníkóní éraiꞌ-aai iséta taꞌótoketa kentáásíimáyáafinkembo wembó sínaaembo uwámetaamosáwíꞌo úmaetaamo íyónanasaamo éna Maníkó sáwí-imayaasaamo maisiyuwáíndasa fíꞌon-amba ímbawéraifo 27 sáátafeta onanamó Maníkómbó tínaaembouwámiyantafenamo sáwí-meyambo timínasa óraaꞌ-iyafimbo káwíyantafeta amuꞌmaréta ménaumne.28 Mósese timún-amaambo taráíyaawi aaifimbá

Ípúru 10:29 29 Ípúru 10:34íyáfasintinkaresa kaumbo-kaeꞌ-wáásímó tuwánésamosésa éraiꞌa miyá wéowe sésamo ésa ímba tirumbáuwátinkaiyamba tínkamiyasamo puwíyamba 29 mindáumbai-tántááꞌán-ifo Maníkón-ááninkomba tínaaembouwámémba mindá óraaꞌ-umbai-tantaaꞌan-ifo Maníkósímai kááísamakonkaꞌa Ísu Káráísitini naaemákumúwasa sáwíꞌo umbá maitíyukaimba mindásafesa sésasáwísamban-iye síyawi óraaꞌa sáwí-meyamba maénááwe.Maníkóní ámútanko úwoimo súwaꞌnai iwáíntáfésa símaisáwíꞌa uwánkaraawi óraaꞌa sáwí-meyamba maénááwe.30 Maarán-ááímó siyáimba mindá Maníkó póna maarásiyáiye.Sáwíꞌo íyawini anondáá-meyambo tíménda mindá

kendén-iye. Sáwí-kisausafeꞌaméyámbá timénaumne

séna moórá-aaiwaraꞌa sénaFasiꞌaénkó wení waási tísai úmai isénatuwínkaaꞌa úmai-meyamba timíníye

siyáiye. 31 Maníkó fasiꞌaénkwáráwí póna tíkenasáwí-meyambo timínda mindá óraaꞌa táátafesa ónááfoManíkóntáféꞌa imáyáa éꞌa túwaandu úmae iyéꞌa moórá-mora-waasi fasiꞌátinkanaawe.

32 Ááéma Maníkó kembiwísáféna sámo kátinkonkaꞌaumbai-tántááꞌá tímúwaꞌa ímba ifáꞌá túwómba fasiꞌámaiméraafo mindásafeꞌa imáyáan-oro. 33 Moórá-mora-kanaa seyaafáꞌ-wáásí túrankaꞌa sáwíꞌa uwátinkesa símaisáwíꞌa uwátínkómbanifo fasiꞌámai méꞌa moórá-mora-kanaa kentí waásimo sáwíꞌo uwátínkómba túwaꞌnaiúmae íyúwasa kembiwíwáráꞌá sáwíꞌo uwátínkómbafasiꞌaráawe. 34 Maníkóní waási-iꞌo unkákémbákempínkémbá tuwímbai ándáfaꞌo mótínkómbatiruntaféꞌa uwátínkówasa kentí moparáwímbó tafíyúmbaímba imáyáa éꞌa séꞌa íyáákarain-tantaaꞌa wíyómpaꞌa

Ípúru 10:35 30 Ípúru 11:2

wéraimba póna waéꞌwaeꞌa íníye suwaná tirunkó kaweꞌáuráiye.

35 Miyá uráafo Maníkóntáféꞌa fasiꞌámai méꞌa kaweꞌ-méyámbá wémaewe. 36 Maníkóní imáyáafinkeniꞌaéꞌa wemó miyá uwátinkanaumnemo siyáin-tantaaꞌomaíyantafeꞌa fasiꞌámae iyíyana ímba tuwesaraí íno.37 Miyáumai naaófáꞌá Áísáya Ísu Káráísitimo kumíndaamuꞌmaréna ména Maníkón-aai aúfáífimba agaimarénasénaampáán-kánáá wéraimba pónatíndawi ímbo amuꞌmaráínda éꞌa tíníye

agaimaréna siyáiye. Moóráfaꞌa agaimaréna séna38 kesí waásigo arupíse úmai méraiwai kesááisafenamo

éraiꞌemo sénamoamankúnkúmbo imbápóna aúíꞌaúmaiméraimba póna inkaisénamo siyuwé kóínaꞌo

éꞌa ímba aamoí uwánkanaumne siyáiyeagaimaréna siyáiye.39 Minááímó siyáimbanifo kesáámá ímba miyán-

kwáásísá úne. Inkaisésamo auwé kówésamo sáwí-aempaꞌo méraan-kwaasiyaanta kesáá ímba úndasaManíkón-aaisafeta simankúnkúmba éta kaweꞌá úmaisamaéꞌmaeta ónaumne.

11Maníkón-aaisafesa timankúnkúmbo on-ááí.

1 Maníkón-aaisafesa éraiꞌe sésa wenkáꞌátimankúnkúmbo on-ámbá maarán-ámbán-iye.Maníkómó toꞌmayaa uráin-tantaatafeta séta éraika-tantaaꞌan-iye séta amuꞌmaréta méta súrantantaamoímbo awánáúnda-tantaatafeta séta éraiꞌa wéraiyesúne. 2 Kentáá síwáꞌnáma Maníkón-aaisafesa éraiꞌe

Ípúru 11:3 31 Ípúru 11:6sésa wenkáꞌá timankúnkúmbo untáféna Maníkó sénakaweꞌán-owe siyáiye.

3 Naaófáꞌá Maníkó séna wíyóne marawé paápéuwó súwana paápé uráisata minááísáféta éraiꞌeséta wéisaumne. Ímbo awánáúnda-tantaapinken-tantaatamba awánáúnda-tantaaꞌa Maníkó úmakaiye.

4Naaófáꞌá moóráwigon-awiꞌa Éperi Maníkón-aaisafenaéraiꞌe séna póí tufúꞌmai agaimái Maníkómbá ámakowanaawaaón-áwíꞌa Kéni wemá tómbá fákáꞌmai Maníkómbáamúwana Éperi Maníkómó siyóntembo úntafena Kénimoámakowaimba íyáákaraiye. Éperi Maníkón-aaisafenaéraiꞌe séna wenkáꞌá amankúnkúmbo úntafena Maníkóámakon-tantaaꞌa awánéna kaweꞌán-iye séna wembáawánéna arupíse úmai méraandawi óne siyáiye. NaaófáꞌáÉperi pukówasa wentáfésa sésa Maníkón-aaisafena éraiꞌeséna wenkáꞌá amankúnkúmba

ún-kwaasin-iye sewatá wéisaumne.

5 Naaófáꞌá moóráwigon-awiꞌa Ínóki Maníkón-aaisafena amankúnkúmba úntafena Maníkó púwifo sénakunáíꞌmaena wíyómpaꞌa móankarowasa ayaafáí uwááesatúwómbanifo Maníkómó áíkomba ímba awánaraawe.Ínókimba Maníkómó ímbo kunáíkonkaꞌa moóráwigoÍnókin-aai aúfáífimba agaimaréna séna Maníkó aamoíínkwae-iꞌa úmae iyáiye agaimaréna siyáin-aaisafetaséta Ínóki Maníkón-aaisafena amankúnkúmba uráiyesúne. 6 Maníkómpáꞌó tewí Maníkó ména wembó saafáíyan-kwaasi kaweꞌó uwátínkáín-aaisafesa aifaꞌá sésaéraiꞌ-aain-iye

sésa wempáꞌá wétewe. Ímbo éraiꞌ-aain-iyemosésamo ésa ímba wempáꞌá ténááwe. MiyáumaiManíkón-aaisafesamo ímbo éraiꞌe sésamo wenkáꞌó

Ípúru 11:7 32 Ípúru 11:12ímbo timankúnkúmbo íyawi Maníkó ímba aamoíuwátinkainiye.

7 Naaófáꞌá Maníkó Nówaamba simámena sénaánaaemba nonkó fiyéna waási tínkaminiye simámuwanaiséna séna éraiꞌe séna non-afóforaꞌo nínda-taombaúmarena wení aare-iyámpóíye wenanááfúꞌe imérowananonkó miwí ímba nawíkaraiye. Nówaa Maníkón-aaisafena éraiꞌe séna amankúnkúmbo úntafena ManíkóNówaantafena séna arupíse úmai méraane súwanaManíkómó marapáꞌ-wáásímó sáwí-meyambo timínda-aai iséna simátímakaiye.

8Naaófáꞌá Maníkó Émbaramuntafena séna ení maramátuwé áménda-marafaꞌa waaó súwana éraiꞌe séna wenímaramá tuwéna ímbo awánóm-barafaꞌa Maníkómóamúpaꞌa kuréna 9Maníkómó aménaumne siyóm-barafaꞌakoména minááísáféna éraiꞌe séna fíꞌom-barafaken-kwaasigoraamba wááu-namba úmarena maéꞌéímbaniye.Mimbárá Émbaramuntafenamo siyóntemba ááninkoÁísáakinte anáwainko Yékopuntetafenawaraꞌatiménaumne siyóm-barafaꞌa Émbaramu-iyaise mésawááu-namba úmaresa méraawe. 10 Émbaramu miyáumaiména moórá-naopatafena imáyáa éna Maníkómówíyómpaꞌo toꞌmayaa úmakain-daopaꞌa fasiꞌaén-áfómbá

waéꞌwaeꞌo índa-naopatafena imáyáa énaamuꞌmaréna maéꞌéímbaniye.11 Émbaramu awaainínkón-áwíꞌa Séraa Maníkón-

aaisafena éraiꞌe siyáiye. Maníkó simámena séna iyámpóimaꞌankáínone súwana éraiꞌa wemó sintembó owín-iye séna iyámpóímo maꞌánkáánda-kanaa taíꞌáraiyeséna ímba imáyáa úwana fasiꞌaémbá amúwana ámúꞌakauréna iyámpói maꞌánkaraiye. 12Miyáumai Émbaramu

Ípúru 11:13 33 Ípúru 11:19iyámpói maꞌankómba waurámbó kómpinkemba sáwífaꞌ-waasi aísaafitantambo íyawisafena wíyómpaꞌo oꞌósáwífaꞌo wéraisanamo nompáꞌó nonáámááímo sáwífaꞌowéraintemba

miyán-kwáásí uwasá ímba kanaaꞌá toráúraawe.13 Maanáúfáífímbó túwíꞌo agaimaráúnda-waasi

Maníkón-aaisafesa éraiꞌe símae iyésa wenkáꞌátimankúnkúmba úmae iyésa pukáawe. Maníkó óraakaséna miyá uwátinkanaumnemo siyáin-tantaaꞌa ímbomáúmba némpaꞌa wérowasa úwoi aaí isésa aamoíésa sésa marapátáámó méraundasa fíꞌom-barafaken-kwaasiyaamba úmaisa ampáánkáꞌá méranaumne símaeiyésa pukáawe. 14 Miyán-ááímó sen-kwáásí miwítímara-úrapaꞌa imáyáa uwatá ísaraumne. 15 Miwímótukóm-barasafesamo imáyáamo urésaraa kouweráíyan-amba wérowasa pósa awánaawisino. 16 Ímba miyáésa wíyómpaꞌo íyáákarain-aempaꞌa imáyáa uráawe.Mindásafena Maníkó aamoí éna séna kesí waásin-oweséna póna miwítí maruꞌá toꞌmayaa uráiye.

17-18Maníkó Émbaramuntafena óraaka séna enááninkoÁísáakimpinkemba enaísaafitantambo íyawi paápéónááwe siyéna ánaaemba moórá-aai áísai úmai isánaeséna enáánimba Áísáakimba tufú-simiyo súwanaÉmbaramu séna Maníkó simásimena séna enááninkoÁísáakimpinkemba enaísaafitantamba ónááwe siyáimbaéraiꞌa miyáumai paápé uwásinkainiye séna Áísáakimimbórá-íyámpóí úwana ímbo taꞌótoromba áíꞌmaenatufuwíndasafena éna 19 imáyáa éna séna Maníkókanaaꞌá puwíndafinkemba íyáfasinankainiye sénatufuwíndasafena úwana Maníkó séna étuwaao súwanaifátuwena ááninkomba tufúwana púwóraampinkembaáíkaiye.

Ípúru 11:20 34 Ípúru 11:2620 Áísáaki Maníkón-aaisafena amankúnkúmbo

úntafena Maníkómó ánaaembo paápé índa-tantaatafenamo siyón-aaisafena ááninkai YékopunteÍsonte aasumíꞌa tímakaiye. 21 Ánaaemba Yékopuwaurámbá kéna puwíndasafena éna táúmba faiyénakífaena Maníkón-aaisafena amankúnkúmbo úntafenaManíkón-ímáyáá mósá maréna ánaaembo paápé índa-tantaatafenamo siyón-aaisafena Yósepin-ááninkaiaasumíꞌa tímakaiye. 22Ánaaemba Yósepi waurámbá kénapuwíndasafena éna Maníkón-aaisafena amankúnkúmboúntafena simátimena séna Maníkó kentáásí waási Ísareri-waasi Ísípi-marafakemba

faúꞌmai tíꞌmaena kentáásí marafáꞌó mótinkaindaraꞌakesiyáántámba maimaésa máútaaro Yósepi siyáiye.

23 Ánaaemba Mósesen-anófoi wembá maꞌánkaresaraiawánésarai kaweꞌ-íyámpóín-iye sésarai Maníkón-aaisafesarai timankúnkúmba uyantáfésarai

Ísípi-marafaken-oraaꞌ-waasigo iyámpóísombatínkantuwaaromo siyón-aaisafesarai ímba táátafesaraimouyambá minááí taraisésarai Mósesemba aúpáꞌáánkaroyana kaumbo-wíyómbá maisuwówana minórááꞌ-wáásígón-ayáámúnko áíꞌmaena wení naaúmpaꞌamóankarowana 24 ánaaemba Mósese óraaꞌa úwasaawánésa sésa Ísípifaken-oraaꞌ-waasigon-ayáámúnkon-ááninkon-iye suwaná Mósese Maníkón-aaisafenaamankúnkúmbo úntafena miyámó sun-ááí ánaaembauwátimena séna kemá ímba wenáánimba úne siyáiye.25 Ísípifaken-kwaasi sáwífaꞌ-moparawimba marésasáwíꞌo untáfésa aamoí umbá Mósese mindá ááémotaiꞌáínda-tantaatafena ímba arááíma tówana séna umbai-tántááꞌó simíyambo éna kanaán-iye séna Maníkóní waásiwení waási póna méron-aempaꞌa koména 26 imáyáaéna séna Maníkó kentáásáféna tiyáíndawiye séna

Ípúru 11:27 35 Ípúru 11:30íyáfasinankaraiwaini kísau máénda póna umbai-tántááꞌó kempáꞌó tínda minánkó Ísípi-waasiti sáwífaꞌ-moparawimbo máénda-ankomba íyáákaraiye sénaManíkó kaweꞌ-méyámbá simíníye-imayaa éna miyáuráiye.

27 Ánaaemba Mósese Ísípi-marafaꞌa tuwéꞌa kónaumnesiyónkaꞌa óraaꞌ-waasi aaisambá áúwana Maníkón-aaisafena amankúnkúmbo úntafena wenáároi ímbainkaiséna úwoi kówéna Maníkómbá ímba túrantambaawánaawimba imáyáafinkemba awánaantafena úwoikóuraiye. 28 Ánaaemba Ísípifaꞌa Maníkóní kísau-waasigowíyómpakewi moórá-mora-naumpimpakemba aifaráán-íyámpóí tínkamindasafena úwana Mósese Maníkón-aaisafena éraiꞌe siyóntafena Ísareri-waasiti aifaráán-íyámpóí ímba tínkaminkwae séna Ísareri-waasisafenapóí tufúkéꞌa onta-táíyáꞌá naaemá aꞌmaréꞌa mimpóí kemánaaró súwasa miyá uráawe. Mindásafesa áwíꞌa sésapaasofa-tánóné siyáamba mindá tíyótaimo í-tánónésiyáawe.

29 Ánaaemba Ísípi-marafaꞌa Ísareri-waasi tuwésatésa óraaꞌ-nonkon-awiꞌa naae-nóné supaꞌá tésaManíkón-aaisafesa timankúnkúmba untáféna mindónkótuwínkaaꞌ-úwasa nonáámááíyafamba kofatowasáÍsípifaken-kwaasi waꞌmaésa tésa mindómpímbá tuwanámindónkó kúwátawisena minkwáásí tínkantasaraiye.

30 Ánaaemba Ísareri-waasi sésa Yéríko-naopaken-kwaasi kotínkantuweta mimbáráfáꞌá koménaesésa kumbá Maníkó miyán-oro siyómba éraiꞌesiyóntafesa mindáóꞌa óntantambo síꞌó úmakopaꞌakóukutauku uwááesa tóso émesa afaꞌmóráeraꞌa

Ípúru 11:31 36 Ípúru 11:35miyá ésa afakaetégomba komiyá uwaná weyááríkaꞌamisíꞌá tawísímaena marapáꞌá kumúwasa Yéríko-waasi tínkantuwesa komaéꞌómbaniye. 31 Ísareri-waasi Yéríko-naopaꞌa ímbo kurónkaꞌa kaeꞌnáraitiꞌmárówasarai mindáópaꞌa koawánamaranae sésaraikuyambá moórá-ininkon-awiꞌa Réꞌápi sáwí-ankaꞌonún-ininkoni naaúmpaꞌa kuyaná Maníkón-aaisafenaéraiꞌe séna minkáéꞌnárai aúpáꞌá tiyuwówasarai tiyááye.Ísareri-waasi Yéríko-naoapaken-kwaasi kotínkantuweꞌakoménae sésa kurónkaꞌa Yéríko-waasi Maníkón-aaisafesaímba timankúnkúmbo urówi tínkamesa Réꞌápi Maníkón-aaisafena amankúnkúmbo ún-inimba ímba tufúkáawe.

32 Seyaafáꞌ-wáásí tááimo agáénda ayáátááꞌ-aai imbápóꞌa seyaafáꞌ-wáásí táái ímba agaénaumne. Miwítúwíꞌa Kíndíyoni úwana Péréki úwana Sámúsoni úwanaYépéta úwana Téfíti úwana Sámúwéri úwasa Maníkón-aai simátímakowiye miyáumai-waasi ésa 33 Maníkón-aaisafesa timankúnkúmbo untáfésa pósa miwífínkémbátuwímbai namuro-wáásí íyáákesa arupíse úmai miwítíwaásiyaꞌa káráwiyesa Maníkómó óraakaꞌo séna miyámóónaumnemo siyóntemba úmai mérowana Maníkó afááꞌ-íyán-tóikaꞌa awáá urówana ímba unkutúwasa mésa34 miwífínkémbá tuwímbai óraaꞌ-iya pisíntukowasamiwítí namuro-wáásí tínkamonae uwaná Maníkó tíyótaiúwasa kaweꞌ-úmai mésa ímba fasiꞌámai mérowanaManíkó fasiꞌátinkowasa mésa miwítí namuro-wáásítínkantuwesa maéꞌómbaniye. 35 Tuwímbai-inimbaManíkón-aaisafesa timankúnkúmbo untáféna miwítimááraamo pukómpinkemba Maníkó íyáfasintinkaraiye.

Namuro-wáásí tuwímbai taꞌótoresa sésa Maníkómbótínaaembo uwámiyataamo éta ínta tínkametaétinkanaumpo Maníkómbó tínaaembo ímbouwámiyataamo éta tínkamonaumne suwasá Maníkómbá

Ípúru 11:36 37 Ípúru 12:1ímba sínaaemba uwámenaumne sésa imáyáa ésapúwónana Maníkó súwaꞌnai ínata wíyómpata maéꞌmaetaónaumne suwasá tíꞌo úniꞌa uwátínkówasa pukáawe.36 Maníkón-aaisafesa timankúnkúmbo untáfésa miwítínamuro-wáásí tuwímbaisafesa tuwíyáái ésa tínkambaeiyésa tuwímbai tíyayaankaꞌa káráꞌumai tíꞌmaesa ándáfaꞌamáwétiyuwesa 37 tuwímbai óntantamba tínkamuwasapúwúwasa tuwímbai paepáétamba karánaara uwásuwesatuwímbai paepáétamba túfimba faiyaꞌnaiya uwasápúwúwasa tuwímbai ímba kaweꞌ-únánkwátói urésasipisípi-ayau-unankwatoi uwasá tuwímbai méme-ayau-unankwatoi urésa ímba kaweꞌ-náúmpímpáꞌá waésaúwoifakaꞌa kowáísáwai ésa ímba tómbá makówasasáwíꞌa uwátinkesa umbai-tántááꞌ-íꞌa uwátinkesa38 kaweꞌ-wáásí-íꞌa úmai mérontafesa tiꞌmátuwowasawaásimo ímbo méropaꞌa nésa omápaꞌa mésa maipínéóntan-aifine waésa miyáumai mésa kaweꞌ-wáásí pósasáwíꞌo uwátínkówifimba ímbo máúmba keyááraꞌamaéꞌómbaniye.

39 Miyán-kwáásí Maníkón-aaisafesa timankúnkúmbountáféna Maníkó séna kaweꞌán-owe siyáifo marapáꞌóméronkaꞌa Maníkómó miyá uwátinkanaumnemo siyáin-tantaaꞌa ímba awánowana 40 Maníkó miwísáfénaamuꞌmáráaro séna ánaaembo kesétaamo méraiyan-kwaasisafena imáyáa éna kaweꞌ-ámbá kentááwé miwíyésásáꞌ-íꞌo uwásinkainda-anta wisínkaraiye. Mindásafesamarapáꞌó méronkaꞌa ímba awánaraawe.

12Maníkó kentáásifowai-iꞌo wéin-aai.

1 Miwí miyáumai maéꞌómbanifo kesáá maarásáónaumne. Miwí Maníkón-aaisafesa timankúnkúmbauráawi túwaandu ompímbá kesáá afufumpinkáántá

Ípúru 12:2 38 Ípúru 12:5-6méraunasaraanta Maníkón-aaisafesa timankúnkúmbaon-ámbá aráásíméwata mindásafeta umbai-tántááꞌáifátuweta kentáámó sáwí-imayaagomo taꞌótokaimbaifátuweta waásimo tuwaantantésamo mimbórá-ímáyáámó arááíwáéntemba Maníkómó aráásímakain-ampata ímba suwesaraí ínata fasiꞌámaisa kónaumne.2 Waásimo tuwaantantésamo ayáíyáꞌó wéraim-beyantafesamo imáyáamo ontembá Ísuntafeta aantembaimáyáasa onó. Ísu imáyáasa símakaisata Maníkón-aaisafeta simankúnkúnta únanasa imáyáasa símímbapóta Maníkómpátá kááísamai maéꞌmaeta úmaetaiyónaumne. Ísu ánaaemba arunkó aamoí índa-imayaa énapóna aaraa-táíyáꞌó puwíndasafena ímba aꞌáo séna aaraa-táíyáꞌó púwón-antafesamo tigaesáfésamo ombá ímbaimáyáa éna póna Maníkó kawáán-uráiwain-ayáánúrapaꞌafasiꞌaén-áémpáꞌá

maraꞌá méraiye.

3 Ísuntafeꞌa imáyáan-oro. Marapáꞌó méronkaꞌosáwí-waasi sáwíꞌo uwánkáfaꞌo íyúwanamo fasiꞌámaimomaéꞌéíntemba imáyáa éꞌa ímba tuwesaraí ínaꞌa ímbaifátuwemba fasiꞌámai méraaro. 4 Aoisaambá ayaawaiyéꞌafasiꞌámai méraampinkemba ímba tínkamowaꞌa pukáawe.5-6 Maníkó fasiꞌátinkaindasafena séna kesiyáámúntonekesáánintone ísáaro súwana agaimaréna siyáin-aaiimáyáan-oro. Maarán-ááí siyáiye.Fasiꞌaénkó arumbó tímakaiwai arupíse uwátinkena

kesáánimba owémó siwáísáféna kesááiisáíwae séna wétinkamiye. Mindásafenakesááninkoo Fasiꞌaénkó arupíse uwánkáímbaímba sáwísamban-iye-imayaa éma sáwíꞌo uráandaóraakaꞌo simámakaimba enarunkó

ímba sáwíꞌa íno

Ípúru 12:7 39 Ípúru 12:15agaimaréna siyáiye. 7 Umbai-tántááꞌó kempáꞌó

timbá Maníkó kaweꞌá uwátinkena wení iyámpói owanápóna miyá wéuwatinkaiye. Seyaafáꞌ-íyámpóí kaweꞌóíyantafesamiwí tinófoi arupísewéuwatinkaawe. 8Maníkóseyaafáꞌá wení iyámpói umbai-tántáápínkémbá arupíseuwátínkáímba umbai-tántááꞌó wéraiwai Maníkóníiyámpóín-ofo umbai-tántááꞌó ímbo wéraiwai megusáí-íyámpóín-owe. 9 Moórá-aaiwaraꞌo súnda ísáaro.Marapákén-késífóisaisa arupíse uwásínkaraawata miwítáái iséta miyáumai wíyómpaken-kentaasifowan-aai iséta kaweꞌ-úmai méta minórááꞌ-ááísá miyásáonó. 10 Kári-kanaa marapákén-késífóisaisa miwítíimáyáafinkemba arupísesa uwásinkanaafo Maníkókaweꞌá uwátinkanae séna kaweꞌ-aantemba úmaisaméraandasafenasa wemó kaweꞌó úmaimo méraintembamiyásá ondasáfénasa arupísesa wéuwasinkaiye.11 Arupíse uwásinkaindarata sirunkó umbaí táínataínta aamoí éta ánaaemba minúmbáí-tántáákó kaweꞌóuwásinkaindarata minúmbáí-tántáákóní anondáákentáásirunko aáno úmaisa wérainata kaweꞌ-úmaisaméranaumne.

Miyám-baaran-oromo siyáin-aai.12 Miyáumai káráwiyeꞌa tiyáántán-kwiyéꞌa 13 arupíse-

amba imáyáa úmai arááíwáéro. Kempínkémbá tuwímbaituwánésa sáwí-amba arááíwáéfo séꞌa

kaweꞌ-úmai méꞌa arupíse-amba arááíwáéro.14 Tiyáántán-kwiyéꞌa seyaafáꞌ-wáásíséꞌa faru

úmai méraaro. Ímbo kaweꞌ-aantembo úmaimoméraawi Fasiꞌaénkómbá ímba awánánááfo kaweꞌ-aantemba úmai méraaro. 15 Kempínkémbá tuwímbaiManíkó úwoi túwaꞌnai iwáímbá auwáúnafo séꞌakáráwiyoro. Kempínkémbá tuwímbai tirunkó sáwíꞌoíndarakemba misáwí-ímáyáágó seyaafáꞌ-wáásífímbá

Ípúru 12:16 40 Ípúru 12:23wété ifáínifo káráwiyoro. 16 Sáwí-tantaatafeꞌa tirááísafeꞌaofáínifo káráwiyoro. Naaófáꞌá moóráwigon-awiꞌa ÍsoManíkóntáféna ímba imáyáa éna sáwíꞌo uráintembakempínkémbá tuwímbaimiyá ofáínifo káráwiyoro. WemáManíkóntáféna ímba imáyáa úwaimba moórá-kanaaáái tówana áfákontafena séna ení tómbá nasímínanamintónkón-ánóndáá emá aifaráán-íyámpóí úrénanakenkáísifowa kaweꞌ-áásúmíꞌá amíníye séna 17 ménaánaaemba moórá-imayaa éna kesifo kaweꞌ-áásúmíꞌásimínkwae séna óraaꞌ-ifiꞌa tówana afowámá áfákombakaweꞌ-áásúmíꞌá aména póna wembá ímba amúwanaááémo sáwíꞌo uráin-tantaako afowámá kaweꞌ-áásúmíꞌóamínda-amba fáíkaiye. Kempínkémbá tuwímbai miyá-sáwíꞌá ofáínifo káráwiyoro.

18 Naaófáꞌá Ísareri-waasi Sáínai-omaꞌ-aefempaꞌakomérowana óraaꞌ-iyama kéna tinepáí kówasauwaná óraaꞌa kumeuꞌá úwana óraa-fiyunda torówana19-20 uwíyemba óraakaꞌa tufúwana aaigó aantemba sénawaásiye póíye maanómákáꞌó tíyaꞌo éꞌa óntantambatínkamiyasa puwónááwe súwasa minááímó ísón-kwaasitáátafesa ésa sésa anekaꞌá moórá-aai ímba sínata ísáanosésa táátafesa ésa 21 awánon-tantaaꞌa óraa-taatafesauwaná Mósese séna sááteꞌa isaꞌá tataꞌá úne siyáiye.Naaófáꞌá Ísareri-waasi miyán-tántááꞌá koawánaraafokembiwí miyán-tántááꞌá ímba kowéawanaawe.

22 Ímba miyá éꞌa Maníkómpáꞌó tiyáamba maaráráámbáwéowe. Moórá-omakon-awiꞌa Sáíyóni-omapaꞌa téꞌaManíkó fasiꞌaénkwáráwíní naaópaꞌa téꞌa wíyómpaꞌaaú-naoꞌa Yérúsaremufakaan-daopaꞌa téꞌa wíyómpaken-kisau-waasimo sáwífaꞌo túwaandu úmaresamo Maníkón-áwíꞌo mósá marésamo aamoimó opaꞌá téꞌa 23 aifaꞌóManíkómpáꞌó tésamo wení waási-iꞌa úmai méraapaꞌa

Ípúru 12:24 41 Ípúru 12:29

tiyáawe. Wíyómpaꞌa aúfáífimbamiwí túwíꞌa agaimakáiye.Maníkó seyaafáꞌnánká miwímó méraawini áwáusafenatísai índawimpaꞌa téꞌa marapáꞌó arupíse úmaimoméraawanamo Maníkómó sásáꞌ-íꞌo uwátínkaraiwaiwíyómpaꞌo miwí timantómbó méraapaꞌa téꞌa 24 ÍsumpaꞌaManíkó aú-aai símaimo

kááísamakaimba aráásímíwaimpaꞌa tiyáawe. NaaófáꞌáKéni áfákomba Éperimba tufúwana puwúwana wenínaaemá kumúwanamindásafena anondáá sáwí-meyambaamínkwae siyáimbanifo Ísuni naaemó kunkáimba waásikaweꞌá uwátínkáímba wempáꞌá tiyáawe.

25 Maníkó kembiwísáfénamo aaimó sínda-aai ímbataraiséꞌa káráwiyoro. Naaófáꞌá Mósese marapáꞌá ménaManíkón-aai simátimuwasa taráíyaawi sáwí-meyambamaiyáawe. Miyáumaimo wíyómpakewimo simátiminda-aaimo taraisíyawi éraiꞌa sáwí-meyamba maénááfokáráwiyoro. 26 Naaófáꞌá Maníkó Sáínai-omapakemba aaísúwana óraaꞌ-marima taráímbanifo káféꞌa óraaka sénamoórá-kanaamo tínda anekaꞌá óraaꞌ-marima taaó senanáwíyónkowe maragówé óraaꞌ-marima táíníye siyáiye.27 Anekaꞌó óraaꞌ-marima taaó sénaumnemo siyáin-aaigoni áwáuma maarán-iye. Marímo táínda-tantaaꞌanaaófáꞌó úmakain-tantaaꞌa póna taiꞌáínífo maríma ímbokanaaꞌó táínda-tantaaꞌa waéꞌwaeꞌa íníye.

28 Miyáumai marímo táínda Maníkó kentááráꞌákáráwiyaimba póna ínta siyuwáínda póta sirunkó kaweꞌáínata aamoí éta wentáféta éta wenáwíꞌa mósá marétawen-ímáyáá mósá máráandasafenasa aamoí íníye.29 Kankambó tiyúꞌmaimo iyafímbó agaisúwáantembaManíkó miyá ínata póta

wen-ímáyáá mósá maréta ménaumne.

Ípúru 13:1 42 Ípúru 13:5-613

Maníkó aamoí ínkwae-iꞌa orómó siyáin-aai.1 Ísu Káráísitiyeꞌa kááísamaimo méraawi Maníkóní

akúníꞌa uráamba póꞌa moórá-mora-waasi kentirumbátiméꞌa ímba ifátúwáaro. 2Namuꞌ-waasímó tíyaꞌo éꞌa tónénaané timéꞌa ímba ifáꞌá tiyúwáaro. Tuwímbaimomiyámóuráamba ímba marapáꞌ-wáásí kaweꞌá uwátínkaraafowíyómpaken-kisau-waasi miyá uwátínkaraafo ímbawíyómpakewi owé-ímáyáá uráafo marapákén-kwáásíowé-ímáyáá uráawe. Mindásafeꞌa namuꞌ-waasí túwaꞌnaioro. 3 Maníkóní waásifinkemba wení waási onkákémbátuwímbai tíꞌmaesa ándáfaꞌo mótínkáámba miwíséꞌaándáfakaan-úmai méraafo mindásafeꞌa imáyáa éꞌatúwaꞌnai oro. Umbai-tántááꞌá miwífímbó wérain-kwaasikembiwífínkwáráꞌá miyáumai umbai-tántáákáámbáwéraiwain-ofo imáyáa éꞌa túwaꞌnai oro.

4 Aaremó waaimó máéwasa waaimó aaremómáéwasamo on-ámbá kaweꞌ-ámbán-ifo aaré ímba sáwí-ankaꞌa níyasa waaí ímba sáwí-ankaꞌa níyasa miyáumaiméraafo aare-úméné waai-úméné ímba oro. Miyáíyanamo éna Maníkó sáwí-meyamba timíníye.

5-6Maníkó sénaímba tiyuwéꞌa túwaꞌnai ónaumne

minááímó siyáintafeta fasiꞌámai méta sétaFasiꞌaénkó súwaꞌnai imbá póꞌa waásimosáwíꞌo uwásinkaiyamba ímba sááꞌa íníye

séna Maníkón-aai aúfáífimba agaimaréna siyáimbapóꞌa óntantafeꞌa ímba óraaꞌ-imayaa éꞌa miyán-tántáákókembá taꞌótorainaꞌa sáwíꞌa ofáínifo

makáan-tantaatafeꞌa séꞌa mindá kanaán-iye seró.

Ípúru 13:7 43 Ípúru 13:147 Ááémo kentí óraaꞌ-waasi Maníkón-aaimo

simátímakaawisafeꞌa imáyáan-oro. Miwímó maéꞌón-awauwe pukáan-awauwe imáyáa éꞌa Maníkóeꞌokááísamaimo maéꞌmaeꞌo éꞌóntemba miyán-oro. 8 ÍsuKáráísiti naaófáꞌó uráintene káféꞌwaraꞌo miyámówéintene ánaaenkwaraꞌo miyámó índawe. Mindásafeꞌa9 tómbá aambó fáíꞌmakaan-amba arááíwaiyambaímba túwaꞌnai ínífo Maníkó úwoi súwaꞌnai úmaisawéfasiꞌasinkaifo fíꞌo-fiꞌon-aai karoꞌ-ááí

iséꞌa arááíwáéfainifo káráwiyoro.

10 Ísu Káráísitimo puwénamo wenáú Maníkómbóámakaintafenasa súwaꞌnai imbánifo ámáán-daumpaꞌoámáán-kisau-waasimo póí tufúꞌmaimo Maníkómbóámén-kwaasi ímba kanaaꞌá wétuwaꞌnai-iye. 11 Aifaꞌ-ámáán-káwáágó waásiti aoisaantáféna póí tufúkénanaaemá umaéna Maníkóní ufaen-dáúmpáꞌá iyénamindááémá tufimpín-úmáráísasa mimpóí mindáókoniaumépaꞌa ímbo nombá agaisukáawe.

12 Miyáumai Ísu Káráísiti kentáásáféna imáyáa énasáwí-imayaa maitiyuwánae séna ímba aꞌáo súwasaáíꞌmaesa mindáókoni aumépaꞌa móankesa tufúwanapuwúwana wení naaemá kunkáiye. Miyámó uráimbapóímo tufúꞌmaimo Maníkómbó ámén-kwaasi ímbakanaaꞌá wétuwaꞌnai-ifo kentáá wésuwaꞌnai-iye. 13 Ísumbaáíꞌmaesa mindáókoni aumépaꞌa móankaresa tufúwanapukáimba miyáumai ámáán-daumpaꞌo póí tufúꞌmaimoManíkómbó ámén-amba tuwáúnasasa wembó símaisáwíꞌo uwánkaraantemba kentááwáráꞌá símai sáwíꞌauwásínkáámba póta ínta wentá auwánaumne.14 Marapáꞌó waéꞌwaeꞌo índa-naoꞌa ímba wéraintafeta

Ípúru 13:15 44 Ípúru 13:21wíyómpaꞌo maéꞌmaetaamo onda-náópata imáyáasa étapóta ínta wentá auwánaumne.

15 Maníkómbó póímo áméntemba Ísu Káráísiti ken-táásáfénawe séna pukáintafeta Maníkóní waási úne sún-dawisa aamoí uwánkámae iyéta wenáwíꞌa mósá marétaínta túwáano. 16Kaweꞌá uwátinketa túwaꞌnai eta íntaamotúwáandasafena Maníkó aamoí íníye.

17 Kentí óraaꞌ-waasi-taai iséꞌa síyantemba miyán-oro.Kembiwíyáꞌá kaweꞌ-úmai káráwimae iyésa ánaaembaManíkómbá minkísáúsáféꞌa simámenaawe. Miwí tááimoísámai kaweꞌó íyasamo ésa aamoí íyaꞌamindásafeꞌa kaweꞌ-úmaiménaawe. Miwí tááimo ímbo ísámai kaweꞌó íyasamoésa miwítí kísau umbaí táínaꞌa mindásafeꞌa ímba kaweꞌ-úmai ménaawe.

18 Imáyáa éta kentáásirumpinta ímba aaí wéraisataseyaafá-tántáátáféta arupísesa ónaesa súmpokentáásáféꞌa Maníkómpáꞌá inaí símae íyóro. 19 Óraakasimátimeꞌa súne. Anekaꞌá kentópaꞌa kárikaꞌo konda-ámbáManíkó paápé índasafeꞌa inaí seró súne.

Inaimó siyáin-aai.20 Maníkó faru wéuwatinkaiwaini áwáugo éna

Fasiꞌaénkó Ísu pukáimpinkemba íyáfasinankarowanapuwúwanamo wení naaemó kunkáintafena pónasímai kááísamakain-aai waéꞌwaeꞌa ínana sipisípiyaꞌokáráwiyaiwaimo intembá Fasiꞌaénkó Ísu kentááráꞌáwégarawiyiye. 21 Maníkóní imáyáafinkembo íyantafenaManíkó fasiꞌaémbó timíndasafeꞌa inaí súne. Maníkókentáásirumpinta kísau wémaimba Ísu Káráísitinifasiꞌaéntámbá wembó arááímo tain-kísáú Maníkómaíndasafeꞌa inaí súne. Ísu Káráísitin-awiꞌa aasiyaasíóraaꞌa waéꞌwaeꞌo imbá éraiꞌ-aai intáféꞌa inaí súne.

Ípúru 13:22 45 Ípúru 13:2522 Kesí waásisono. Óraaka simátimeꞌa súne.

Fasiꞌátínkáándasafeꞌa maanáúfáí agaimái timúnda ímbaayáátááꞌ-aain-ifo aáno méꞌa ísáaro. 23 Moórá-aai ísáaro.Moóráwigon-awiꞌa Tímóti ándáfakemba faúꞌánkáámbapóna ááémo tínaꞌo éꞌa kentópaꞌo kondaráꞌá áíꞌmaeꞌakónaumne.

24Kentí óraaꞌ-waasisafetaaweManíkóní waási seyaafáꞌ-wáásísáfétaawe simátimeꞌa séꞌa kaweꞌ-úmai méraarosúne. Maníkóní waási Ítáári-marafakewi simátimesa sésakaweꞌ-úmai méraaro wésewe.

25Maníkó úwoimo wétuwaꞌnai-intafeꞌa inaí súne.Kesáái taíꞌáiye.

46Aú-aai símai kááísamakain-aai

The New Testament in the Awiyaana language of Papua New GuineaNupela Testamen long tokples Awiyaana

copyright © 1984 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: AwiyaanaTranslation by: Wycliffe Bible TranslatorsThis translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2013-08-17PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 27 Jul 2020 from source files dated 6 Jul20200dda5aa4-c019-59cf-b9ee-e1fd4762d49c