1

121

z

12S

Wesołych Świąt! Wszystkim życzymy serdecznych, pogodnych Świąt Bożego

Narodzenia w ciepłej atmosferze. Spokoju ducha, wielu sukcesów oraz braku codziennych trosk. Abyście skupili się na tym, co naprawdę ważne i cieszyli się obecnością swych bliskich. Byście w zgodzie wyczekiwali tej pierwszej gwiazdki, a na waszym stole nie zabrakło jednego dodatkowego nakrycia. Pomyślności, radości

z życia i spełnienia wszelkich marzeń. Życzenia kierujemy szczególnie do

fundatorów naszego jubileuszu 60-lecia. To dzięki życzliwości Państwa nasza uroczystość mogła być zorganizowana na tak wysokim poziomie.

Redakcja „Prymuska”

PRYMUSEK

GAZETKA

SZKOLNA

Nr 256 / XII / 2018 r.

Co w numerze?

- Apel świąteczny

- Grudniowe prezenty

- Wyniki sondy

- Wydarzyło się…

- W świecie matematyki

- Romantycy dla Niepodległej

- Spotkanie autorskie z…

- Języki obce: Saint Nicolas

- Wybrane zwyczaje

- Ciekawostki przyrodnicze

- Żarty

2

122

z

12S

Apel świąteczny Dnia 20 grudnia, 2018 roku w naszej szkole odbył się apel

bożonarodzeniowy. Mieliśmy przyjemność obejrzeć wspaniały występ dla

naszej społeczności szkolnej.

Muzyczna aranżacja wprawiała nas w świąteczny klimat. Zajęły się

nią uczennice pod opieką Pani Małgorzaty Morawskiej. Wspaniale

zaprezentowali się także tancerze. Rozgrzali naszą scenę w

mikołajkowych, barwnych strojach. Świetnie dobrane hity oraz

choreografia przygotowana przez Panią Izę Ciosek wywarła na nas

ogromne wrażenie. Przyjemnym widowiskiem były także jasełka, które

zaprezentowała nam grupa teatralna ks. Radosława Dąbrowskiego.

O odpowiednie nagłośnienie zadbał Pan Łukasz Zacieski.

Przesłanie przedstawienia bardzo przypadło mi do gustu – w końcu

Boże Narodzenie to czas, kiedy powinniśmy skupić się na nadejściu

naszego Zbawiciela. Często zapominamy o tym, a najważniejsze stają się

dla nas ozdoby świąteczne i inne detale. Wpadamy w zakupowy szał,

a przecież to nie jest prawdziwa istota świąt. Ważne jest, aby spędzić je

w zgodzie z rodziną. Na zakończenie Pani wicedyrektor Joanna Ostrowska

złożyła nam wszystkim piękne życzenia świąteczne.

Tekst opracowała: Zuzanna Rapusta 7c

GRUDNIOWE PREZENTY Grudzień to czas oczekiwania, czuwania i obdarowywania. Wszyscy czekamy

na spotkanie ze Świętym Mikołajem, na choinkę w domu, na pierwszą gwiazdkę, na

wigilijną kolację z najbliższymi i na to, co nas spotka w nocy 24 grudnia… Na ten

szczególny i niezwykły czas przygotowujemy nasze domy i serca. Często

podejmujemy jakieś nowe wyzwania i postanowienia. Ale czy pamiętamy

o potrzebujących, starszych, schorowanych i samotnych? Może nasza koleżanka z

ławki lub kolega, czy też sąsiad też potrzebuje wsparcia i pomocy, czasami wystarczy

tylko uśmiech i dobre słowo. Pamiętajmy, że akcje charytatywne też są ważne i służą

konkretnej pomocy materialnej, jednak to bliskość drugiego człowieka jest najlepsza

i najważniejsza. Dlatego nie zapominajmy, o co tak naprawdę chodzi w tych świętach

i co może stać się najcenniejszym prezentem dla drugiej osoby. Najpiękniejsze są

niekoniecznie dary materialne, tylko te duchowe, płynące wprost z naszego serca.

Niech tegoroczne święta staną się dla nas takim niezwykłym czasem - żebyśmy

umieli dostrzec obok człowieka, w tej plątaninie i bieganinie wśród sklepowych

półek po prezenty, które niekoniecznie nimi są.

Niech ten grudniowy i bożonarodzeniowy czas stanie się tym niezwykłym,

który otworzy oczy naszej duszy i serca.

Weronika Raćkowska 7c

3

123

z

12S

Kolędę pt. "Cicha noc" w naszej szkole uznano za najpopularniejszą

W sondzie wzięło udział 61 nauczycieli. Spotkaliśmy się z wielką życzliwością.

Serdecznie dziękujemy za udział i cieszymy się, że Państwo tak chętnie udzielali

odpowiedzi na to niełatwe pytanie, bo przecież wszystkie kolędy są piękne.

Oto wyniki badania:

Kolęda Ilość głosów Cicha noc 13

Lulajże Jezuniu 12 Przybieżeli do Betlejem 10 Bóg się rodzi 6

Oj maluśki maluśki 5 Nie było miejsca dla

Ciebie 4 Gdy śliczna Panna 4 Gdy się Chrystus rodzi 3 Pójdźmy wszyscy do

stajenki 2 Mizerna, cicha, stajen-

ka lich 2 Jezus malusieńki 0 Anioł pasterzom mówił 0

Opracowały: Kasia Popiołek, Natalia Gmurczyk, Blanka Bogucka kl. 5f

Mikołajkowy Turniej Koszykówki

6 grudnia w naszej szkole był

szczególnym dniem. Czekało na nas

wiele atrakcji. Jedną z nich był

Mikołajkowy Turniej Koszykówki.

Rywalizacja sportowa odbyła się

na najwyższym poziomie. Graczom

towarzyszyła gimnastyczna grupa

sportowa, która przez cały turniej

fantastycznie dopingowała zawodników.

Wyniki Turnieju: I miejsce SP2 (zespół

I), II miejsce SP4, II miejsce SP2

(zespół II).

Gratulujemy!

N. Pyrzyńska 7c

4

124

z

12S

Wydarzyło się w grudniu 2018 r. W naszej szkole odbyło się spotkanie, które poprowadziła pani Ewa Bońkowska –

Końca, Sędzia Sądu Rejonowego w Płońsku. Wiedzę o prawach dziecka i prawach

człowieka zgłębili uczniowie klas VII i VIII.

Uczniowie oddziału przedszkolnego wraz z uczniami świetlicy szkolnej w Miejskiej

Bibliotece Publicznej dowiedzieli się ciekawych informacji o marionetkach.

Obejrzeli również wystawę marionetek z Teatru Lalek w Pilźnie, które przedstawiały

bohaterów legend polskich.

W hali Miejskiego Centrum Sportu i Rekreacji odbyły się Mistrzostwa Płońska w

mini siatkówce chłopców szkół podstawowych. Naszą szkołę reprezentowały 3 pary,

które zajęły czołowe miejsca. I miejsce - Oskar i Miłosz z klasy 6c, III miejsce:

Dominik i Jakub -6c, IV miejsce: Maks i Krystian -4d

Tegoroczną akcję Świątecznej Zbiórki Żywności pod hasłem:

„Podaruj potrzebującym jedzenie” wsparło 54 uczniów naszej

szkoły, których można było spotkać w sieci sklepów Gram oraz

Lidl. Dziękujemy za poświęcony czas i wrażliwość na potrzeby

innych.

Społeczność naszej szkoły włączyła się w ogólnopolską akcję Szlachetna Paczka.

Wspólnie przygotowaliśmy prezenty dla rodziny z płońskiego rejonu Szlachetnej

Paczki. Dziękujemy darczyńcom.

W minionym tygodniu w sali kina MCK w Płońsku odbyło się uroczyste

podsumowanie konkursu plastycznego „Zdrowe zęby – ładny uśmiech”, którego

organizatorem był Oddział Rejonowy PCK w Płońsku. Na tegoroczne eliminacje

wpłynęło 150 prac z 21 szkół. Czterech uczniów klas II otrzymało wyróżnienia.

Uczniowie klas młodszych wzięli udział w spotkaniu z przedstawicielami Agencji

Szkolno – Przedszkolnej „Happy Kids”. Niecodzienny temat zainteresował słuchaczy

ciekawymi opowieściami z życia pszczół i ich znaczenia w przyrodzie.

Mikołąjki w naszej szkole – duża choinka na korytarzu, słodkie batony ufundowane

przez Radę Rodziców i prezenty, którymi

obdarowywaliśmy się wzajemnie (wcześniej

ciągnęliśmy losy ).

2 grudnia, w sali Miejskiego Centrum Kultury,

odbył się jarmark świąteczny. Gratulujemy

pomysłów i dziękujemy za zaangażowanie.

Szkolne Kolo PCK wraz ze Szkolnym Klubem

Wolontariatu odwiedziło schronisko dla

bezdomnych zwierząt w Pawłowie. Akcję "Świąteczna paka dla psiaka” wsparło

również Przedszkole nr 5 im. Jasia i Małgosi w Płońsku. Wspólnie przekazaliśmy

5

125

z

12S

około 512 kg karmy oraz akcesoria dla zwierząt. Składamy serdeczne podziękowania

dla wszystkich darczyńców.

Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych – wiele się działo, gościliśmy min.

grupę teatralną „Spadochron” ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w

Płońsku, która zaprezentowała starszym klasom przedstawienie „Zaczarowany

ogród”. Oj, podobało się

Dnia 12 grudnia 2018 r. do naszej szkoły przyjechała przedstawicielka firmy

„Sebex”, która prowadziła z poszczególnymi klasami pogadanki na temat zdrowego

odżywiania. Dzieci miały okazję dowiedzieć się, jaki wpływ na nasz organizm mają

witaminy oraz spróbować przepysznych soków z marchwi i jabłek. Redakcja

…z okazji świąt Bożego Narodzenia 20 grudnia 2018 roku uczniowie z różnych klas Szkoły Podstawowej nr 2 w Płońsku

im. J. W. Jędrzejewicza z pomocą p. M. Morawskiej, p. I. Ciosek , ks. R. Dąbrowskiego i p. Ł. Zacieskiego zorganizowali apel z okazji świąt Bożego Narodzenia. Uroczystość zaczęła się ok. godziny 13.00. Na dużej sali gimnastycznej zgromadzili się pozostali wychowawcy i ich podopieczni. Gdy wyszedł młody prowadzący wszyscy umilkli, a on zapowiedział czekające nas atrakcje. Na początku trzy uczennice pięknie zaśpiewały kolędę. Następnie grupa gimnastyczna zaprezentowała świetny układ taneczny. Potem prezenter przeczytał wiersz wprowadzający nas w nastrój kolejnej piosenki. W dalszej części jedna z naszych koleżanek mówiła o spotkaniu Marii z aniołem i pobycie w Betlejem. Podczas czytania mogliśmy oglądać nieme scenki. Bardzo ciekawą częścią przedstawienia było porównanie przez księdza sposobu obchodzenia świąt dawniej i obecnie. Zwrócona została uwaga na to, że ludzie częściej przejmują się ozdobami lub posiłkami niż wartością przyjścia na świat Odkupiciela. Na zakończenie ponownie mogliśmy obejrzeć tańce do wesołych, świątecznych piosenek. Zachęcono też wszystkich do wspólnego zaśpiewania kolędy pt. " Cicha noc".

To wydarzenie wprowadziło nas w świąteczny nastrój i umiliło czas w trakcie zajęć. Uczennica kl. 6g

Uczniowie SP2 na koncercie świątecznym dla Klubu Seniora w Płońsku

W środę, 12 grudnia 2018r. uczniowie z naszej

szkoły zaangażowani w pracę na rzecz środowiska

lokalnego. Pod opieką p. Małgorzaty Morawskiej

wzięli udział w koncercie świątecznym podczas

spotkania wigilijnego dla Klubu Seniora w

Płońsku. Dzieci zaprezentowały pastorałki, a także

popularne kolędy polskie, które zaśpiewali również

wszyscy uczestnicy spotkania. Utwory,

przeplecione okolicznościowymi wierszami,

wprowadziły gości w miły, świąteczny nastrój. W podziękowaniu za występ Klub

Seniora przygotował dla dzieci słodkie upominki.

6

126

z

12S

Czy matematykę można polubić, świetnie się nią bawić?

Matematyka to nie tylko nauka o liczbach, działaniach, figurach geometrycznych, ale może

też być świetną zabawą. Udowodniły to uczennice klasy IVc, układając wiersze

o matematyce.

Wierszyki z matematyki

Pamiętaj uczniu mały,

rok się dzieli na cztery kwartały.

10 gram ma 1 dekagram,

a 1000 gram jest w kilogramie

mój pilny Adamie.

Kolejność wykonywania działania

to rzecz jest łatwa do zapamiętania.

Najpierw potęgowanie jak bajki opowiadanie,

potem nawiasy jak ananasy,

później mnożenie i dzielenie jak marzeń spełnienie,

w końcu dodawanie i odejmowanie, i wyniku otrzymanie.

Matematyki zgłębianie to prawidłowe obliczanie.

Od lewej do prawej rób przeliczania,

gdy obok siebie występują takie same działania.

System liczb zapisywania

to dziesiątkowe działania,

Bo każda liczba większa 10 razy od poprzedniej jest.

Zapamiętaj, jeśli dobrze liczyć duże liczby chcesz. Ewelina Rasińska, kl. IVc

Matematyka Matematyczne to zadanie i nie ma czasu na spanie,

więc wsiadaj do Pociągu Matematycznego,

drogi kolego.

Pierwszy przystanek Tabliczka Mnożenia

Trudna jest sztuka dzielenia.

W życiu dzielenie się przydaje,

więc nie trać czasu na granie.

Tik, tak, tik, tak czas szybko upływa,

więc kolejny przystanek to Zegara Kraina.

Zegar da ci szansę, by nie spóźnić się wcale. W świecie matematyki

A propos czasu, minęła godzina,

wysiadajcie wszyscy i zapamiętajcie:

Matematyka się w życiu przyda. Agnieszka Rączkowska, Magdalena Załęska, kl. IVc

Na spotkanie się umawiasz i nie martwisz się,

bo godziny odczytujesz i nie spóźniasz się.

Bądź jednak uważny kolego,

bo godzina trwa tyle samo dla każdego.

60 minut bez zbędnych wieści,

4 kwadranse w sobie nawet mieści

4 8

9 7

3

7

127

z

12S

Kończący się rok 2018 upłynął pod wiodącym hasłem obchodów 100 -lecia odzyskania niepodległości. W naszej szkole zwieńczeniem różnych akcji szkolnych i miejskich związanych z tym wydarzeniem był wieczór poezji pt. ,,Romantycy dla Niepodległej’’. Odbył się on 5 grudnia 2018 roku, a przygotowali go uczniowie klas ósmych pod kierunkiem nauczycieli: p. wicedyrektor Joanny Ostrowskiej i nauczycielki języka polskiego Teresy Zarodkiewicz. Nad muzyczną oprawą czuwał p. Łukasz Zacieski. W repertuarze programu znalazły się wiersze czterech wiodących przedstawicieli polskiego romantyzmu: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida i Zygmunta Krasińskiego. W roli narratorów, którzy przybliżali okoliczności powstania i wymowę recytowa-nych wierszy wystąpili uczniowie: Marta Gruszka (kl. 8 e), Wiktoria Zabłocka (kl. 8d) oraz Mi-chał Kowalski (kl. 8e). W programie uwzględniono głównie te utwory, które wskazywały wzory bohaterów walczących za ojczyznę, zagrzewały naród do walki, sugerowały drogi ocalenia tożsamości narodowej oraz były krzykiem tęsknoty poetów-emigrantów za krajem. Recytacjom towarzyszyła muzyka najwybitniejszych wirtuozów romantycznych i multimedialna prezentacja przybliżająca młodzieży tę epokę. Poważną atmosferę wieczornicy podkreślała skromna, ale wymowna dekoracja i płonące w półmroku świece. Wszystkim obecnym udzielił się nastrój powagi i zamyślenia nad losem polskich emigran-tów, ludzi pozbawionych ojczyzny, tęskniących za nią i gotowych do największych poświęceń w imię jej ocalenia. Dziękując młodym artystom za przygotowanie wieczornicy pani Dyrektor życzyła im szczęśliwszego, choć może niełatwego życia w wolnej ojczyźnie, bo jak powiedzia-ła: „życie nigdy nie jest łatwe”.

p. T. Zarodkiewicz

Mikołajki Jest to dzień wspomnienia świętego Mikołaja, biskupa Miry. Według współczesnych tradycji dzieci są obdarowywane prezentami w postaci słodyczy lub zabawek. Nie zawsze jednak tak wyglądały zwyczaje mikołajkowe. W XVI wieku na Wyspach Brytyjskich pojawił się zwyczaj, by wynosić dyrektora szkoły z budynku. W ten dzień to dzieci miały przejąć kontrolę w szkole. Od XV wieku zaczęły się pojawiać zmianki o św. Mikołaju, który przynosi prezenty dzieciom. Wierzenia te dotyczą źródeł polskich, czeskich, austriackich czy holenderskich. Atrybutami św. Mikołaja z Laponii miały być broda, czerwona szata biskupia i pastorał.

Według czeskich zwyczajów, tamtejsze dzieci wieszały skarpety w ramach okiennych. W ten sposób wyczekiwały przyjścia św. Mikołaja w nocy z 5 na 6 grudnia. Austriackie dzieci kładły natomiast buty na parapecie. Współczesne polskie tradycje mikołajkowe podają, że dzieci obdarowywane są drobnymi prezentami, które umieszczone są w dużej skarpecie lub pod poduszką.

Na podstawie źródeł internetowych opracowała Kasia Popiołek 5f

Romantycy dla Niepodległej

8

128

z

12S

Spotkanie autorskie z pisarką Ewą Nowak W poniedziałek, 26 listopada 2018r., bibliotekę szkolną SP2

w Płońsku odwiedziła Ewa Nowak – znana pisarka, pedagog terapeuta,

publicystka, autorka ponad trzydziestu książek dla dzieci i młodzieży.

W spotkaniu, zorganizowanym przez bibliotekarki – p. M. Morawską

i p. I. Milewską, uczestniczyli uczniowie klas 8 wraz z opiekunami,

a także m.in. wicedyrektor p. J. Ostrowska oraz gościnnie Dyrektor

Miejskiej Biblioteki Publicznej w Płońsku – p. B. Kaliściak i kierownik

Biblioteki Pedagogicznej w Płońsku – p. R. Grabowska.

Pisarka przybliżyła uczniom

historię swojej kariery pisarskiej

i zaprezentowała swoje książki, w

ciekawy sposób zachęciła uczniów do

codziennego czytania książek i

odważnej realizacji życiowych

pomysłów. Spotkanie uzupełniała

okolicznościowa wystawka i gazetki

ukazujące bogaty dorobek literacki p.

E. Nowak. Po spotkaniu każdy miał możliwość nabycia wybranej książki z

autorskim wpisem. Nie zabrakło też chętnych do wspólnych,

pamiątkowych fotografii.

Spotkanie przebiegło w bardzo miłej, literackiej atmosferze. Not./Fot.: p.Małgorzata Irena Morawska

Świąteczne show Zanim nadejdą ŚWIĘTA Mikołaj

czujnym okiem obserwuje nas wszystkich,

by lepiej poznać nasze zainteresowania

i sprawdzić, czy przez ostatni rok byliśmy

grzeczni i zasłużyliśmy na upragnione

prezenty.

Czasami wysyła swoich pomocników. Jednak 13 grudnia tuż po 8.00 przybył

osobiście w towarzystwie elfów i zrobił niespodziankę uczniom klas 1b i 2a. Zabrał

ze sobą worek z cukierkami, aby nagrodzić poprawne odpowiedzi na pytania

tematycznie związane z Bożym Narodzeniem. Trudno uwierzyć, że to był prawdziwy

Święty Mikołaj? OK! Tak naprawdę to „Świąteczne show” przygotowali uczniowie

klasy 6g (Julia Kowalska, Antonina Grabowska, Filip Szadkowski) na zajęciach koła

polonistycznego prowadzonego przez p. Marzannę Chełmicką.

Redakcja

9

129

z

12S

Saint Nicolas czy Père Noël? -

czyli o zamieszaniu wśród Mikołajów nie tylko we Francji…

Święty Mikołaj (Saint Nicolas, 270-310) - biskup miasta Myra, znajdującego się w Azji Mniejszej (dzisiejsza Turcja), zmarł najprawdopodobniej 6 grudnia. Dlatego dzień ten obchodzimy jako dzień Świętego Mikołaja. Biskup Mikołaj znany ze swej wspaniałomyślności, w średniowieczu stał się patronem małych dzieci i dzieci w wieku szkolnym. Po reformacji protestanckiej w XVI wieku w niektórych krajach europejskich zniesiono święto św. Mikołaja. Mieszkańcy północnej i wschodniej części Francji, a także Belgowie i Holendrzy zachowali jednak ten prastary katolicki zwyczaj. Według legendy znanej w każdym francuskim domu Święty Mikołaj wskrzesił troje małych dzieci, które zagubiwszy się w polu przyszły prosić o gościnę mieszkającego w chacie na uboczu rzeźnika. Rzeźnik, który był podstępnym i złym człowiekiem najpierw radośnie powitał dzieci w swoich progach, a potem - wykorzystując moment, gdy zasnęły – uśmiercił je.

Siedem lat później, przechodzący obok Święty Mikołaj obnażył mroczną tajemnicę rzeźnika. W chwili, gdy okrutnik uciekał w panice ze swego domu, Święty Mikołaj przywrócił dzieci do życia.

Na początku XVII wieku Holendrzy, którzy gromadnie emigrowali do Stanów Zjednoczonych założyli tam kolonię zwaną New Amsterdam (od 1664 r. - Nowy Jork), w której starannie pielęgnowali swoje tradycje, w tym tę związaną z postacią szlachetnego biskupa.

Amerykanom bardzo spodobał się zwyczaj czczenia Świętego Mikołaja; coraz powszechniej zaczęto nazywać go imieniem Santa Claus. Przedstawiany był jako hojny starzec z białą brodą, a biskupi strój zastąpił z czasem długi płaszcz z kapturem. Mimo tych zewnętrznych zmian Santa Claus pozostał jednak postacią moralizatorską - nagradzał grzeczne dzieci i karał nieposłuszne.

Po kilku dziesięcioleciach dzień Świętego Mikołaja zaczął mocniej łączyć się ze świętem Dzieciątka Jezus. Tym sposobem, w rodzinach chrześcijańskich, podróż Świętego Mikołaja coraz częściej odbywała się w dniu 24 grudnia. Świętemu Mikołajowi zawsze towarzyszyły istoty, które stanowią jego przeciwieństwo - są obrzydliwe, czasem brudne lub zamaskowane, ubrane w ciemne kolory (czarny lub brązowy); często mają rogi, noszą bicz, kij albo witki. Grożą nieposłusznym dzieciom, że zabiorą je ze sobą do worka z ziemniakami lub do piekła. We wschodniej Francji i w Belgii najbardziej znaną z tych postaci jest Père Fouettard - straszydło narodzone rzekomo w Metz w 1552 r., które niegrzecznym dzieciom przydzielało rózgi.

W XVI wieku reformatorzy postanowili złagodzić nieco dotychczasowy obyczaj; dlatego mocniej zaczęto eksponować postać Dzieciątka Jezus. Podobną tradycję odnajdziemy w Kanadzie. Tam, w katolickich francuskich rodzinach to właśnie Dzieciątko Jezus wypełnia prezentami świąteczne skarpety dzieci, w nocy z 25 na 26 grudnia, natomiast Saint Nicolas odwiedza raczej dzieci z rodzin anglofońskich. Dzieciątko Jezus i Saint Nicolas pozostaną dwoma głównymi rozdawcami prezentów aż do czasów pierwszej wojny światowej. Pod naciskiem amerykańskiej prasy różne postacie rozdające dzieciom prezenty zaczynają się unifikować. Wydarzeniem, które z pewnością przyczyniło się do zjednoczenia tych postaci, była niewątpliwie publikacja słynnego wiersza Clementa Clarka Moore'a „A Visit From St. Nicholas” w gazecie Sentinel w Nowym Jorku 23 grudnia 1823 roku.

10

121

0 z

12S

Historia ta została przetłumaczona na kilka języków i zyskała popularność na całym świecie stając się swego rodzaju legendą. Moore przedstawia w niej hojnego fundatora upominków w postaci małego ciekawskiego elfa, który wchodzi do domów przez kominy i podróżuje po niebie w miniaturowych saniach zaprzężonych w osiem reniferów o tajemniczych imionach: Dasher, Dancer, Prancer, Vixen, Comet, Cupid, Donder et Blitzen. Najmłodszy Rodolphe - słynny renifer z czerwonym nosem, urodził się nieco później. Jego pojawienie się jest uzasadnione tym, że Mikołaj musi zmierzyć się z warunkami pogodowymi tak złymi, że grozi mu spóźnienie w nocnych dostawach. Dzięki świetlistemu nosowi tego renifera może orientować się w zimowych turbulencjach i sprawnie prowadzić dystrybucję prezentów. Wpływ prasy amerykańskiej spowodował, że Saint Nicolas stopniowo tracił swoje moralistyczne cechy na korzyść wielkoduszności, jaką w istocie przepełniona była postać dawnego biskupa.

Mimo to stary nawyk grożenia niesubordynowanym dzieciom pominięciem ich przez Świętego Mikołaja, będzie nadal utrzymywał się w kulturze popularnej. W 1860 roku Thomas Nast, ilustrator i rysownik nowojorskiej gazety Harper's Illustrated Weekly, ubrał Świętego Mikołaja w obszyty białym futrem czerwony garnitur z szerokim skórzanym paskiem. Przez prawie 30 lat Nast ilustrował setkami rysunków różne motywy legendy o Świętym Mikołaju, który wśród frankofonów był już najczęściej utożsamiany z postacią Père Noël (poniekąd odpowiednik naszego Gwiazdora).

W 1885 roku Nast niejako ustanowił oficjalną rezydencję Mikołaja (Père Noël) publikując rysunek dwojga dzieci oglądających na mapie świata trasę, którą pokonuje on z Bieguna Północnego do Stanów Zjednoczonych. W następnym roku amerykański pisarz George P. Webster podjął ten pomysł i powiedział, że „mikołajowa fabryka zabawek i jego dom podczas długich letnich miesięcy jest ukryty w lodzie i śniegu na biegunie północnym". W 1931 roku Mikołaj przybrał zupełnie nową – ludzką - postać pojawiając się reklamie emitowanej przez firmę Coca-Cola. Sympatyczny, dobrotliwy, chwilami nieco jowialny jegomość z brzuszkiem to portret Mikołaja, który Coca-Cola przez dziesięciolecia utrwalała w druku, a później w telewizji na całym świecie.

Wyobrażenie Mikołaja, jakie tkwi współcześnie w dziecięcych umysłach, jest nadal mocno nasycone tym obrazem. Mimo tak wielu wysiłków zmierzających do zastąpienia Świętego Mikołaja coca-colowym dobrodziejem, w tradycji wielu regionów Francji święty biskup zachował swą uprzywilejowaną pozycję i budząc respekt wśród dzieci pozostał sojusznikiem ich

rodziców. Tak więc ciągle dzień 6 grudnia jest wielkim świętem grzecznych dzieci …

(www.club-j.be/saintnicolas.htm)

Więcej informacji: www.culture.fr

lub www.joyeuse-fete.com

Joyeux Noël et Bonne Année 2019

p. Alicja Kwiatkowska

11

121

1 z

12S

Wybrane zwyczaje i obrzędy bożonarodzeniowe w niektórych krajach

W Hiszpanii odpowiednikiem opłatka jest chałwa. Po pasterce

wszyscy wychodzą na ulice oświetlone tysiącami barwnych żarówek,

śpiewają kolędy, tańczą i bawią się do rana. Głównym daniem jest

pieczona ryba oraz „ciasto Trzech Króli”, w który zapieka się drobne

upominki. Prezenty rozdawane są 6 stycznia.

W Wielkiej Brytanii wigilijny posiłek zaczyna się w południe w ścisłym

gronie rodzinnym. Obiad składa się z pieczonego indyka i „płonącego puddingu”.

Wieczorem w Wigilię angielskie dzieci wywieszają swoje pończochy za drzwi, by

nazajutrz rano odnaleźć je wypełnione prezentami. Tu narodził się zwyczaj

pocałunków pod jemiołą wiszącą u sufitu.

W Szwecji Święta Bożego Narodzenia rozpoczynają się w pierwszą niedzielę

adwentu. Tradycyjna uczta składa się z iutfisk, czyli rozmoczonej suszonej ryby

o dość mdłym smaku. Potem podaje się galaretkę wieprzową, głowiznę i chleb, a na

deser pierniczki. Nie stawia się wolnego nakrycia na stole, ale za to odwiedza się

samotnych. Szwedzi nie śpiewają kolęd, lecz tańczą wokół choinki.

Grecja - Gorący okres rozpoczyna się 6 grudnia. Na dzień przed Bożym

Narodzeniem i Nowym Rokiem dzieci śpiewają coś na wzór kolęd, chodząc od domu

do domu. Na prawie każdym stole można znaleźć "Christopsomo" ("Chleb

Chrystusa"). Jest to okrągły bochenek ozdobiony na szczycie krzyżem, wokół

którego ludzie stawiają symbole z ciasta przedstawiające wszystko to, co oznacza

długotrwałość.

We współczesnej Rosji bardziej uroczyście, niż Boże Narodzenie, świętowana

jest noc z 31 grudnia na 1 stycznia. To czas prezentów, które w Rosji przynoszą

Dziadek Mróz i jego wnuczka Śnieżynka. Boże Narodzenie jest obchodzone po

świętach Nowego Roku, 7 stycznia.

W czasie Wigilii i Świąt Bożego Narodzenia Węgrzy jedzą pieczonego

indyka, zupę rybną oraz rosół z kury. Na stole nie może zabraknąć ciasta z makiem,

bo mak zapewnia rodzinie miłość.

W Austrii po piątej po południu rozbrzmiewa w oknach mały dzwoneczek.

To znak, że rozpoczyna się świąteczna kolacja. Austria jest ojczyzną jednej

z najpiękniejszych kolęd na świecie „Stalle Nacht, heilige nacht”.

W Meksyku już 15 grudnia wiesza się pod sufitem piniatę - gliniane

naczynie wypełnione słodyczami. Pod nią gromadzą się dzieci. Jedno z

nich rozbija piniatę kijem, co rozpoczyna wyścig w zbieraniu słodyczy.

Głównym daniem wigilijnym jest wędzony dorsz z papryką i oliwą oraz

małymi grzankami. Podaje się również pieczonego indyka, owoce, słodycze.

Święta Bożego Narodzenia w Stanach Zjednoczonych – choć raczej

właściwie należałoby użyć zwrotu święto - gdyż tradycyjna amerykańska rodzina nie

obchodzi Wigilii, a 26 grudnia jest normalnym dniem pracy.

Natalia Pyrzyńska

12

121

2 z

12S

CIEKAWOSTKI PRZYRODNICZE W ramach bloku tematycznego podajemy wam kochani czytelnicy kolejną

garść informacji przyrodniczych. Ludzie lubią obdarowywać się prezentami, a czy myśleliście o tym, jak wiele

otrzymujemy od przyrody i czym obdarowuje nas na przykład las i to nie tylko zimą? Na pewno większość z was powie, że największym darem lasu jest drewno.

Owszem tak jest, gdyż z niego powstaje wiele ważnych dla nas przedmiotów, takich jak meble, papier, zabawki. Jednak ważniejszy od zabawek i innych rzeczy jest tlen, który to produkują drzewa. Przecież dzięki niemu możemy oddychać. Gdyby na naszej planecie nie było roślin, nie moglibyśmy na niej żyć. Lasy nam bardzo pomagają oczyszczając powietrze z zanieczyszczeń, produkowanych przez człowieka. Dlatego warto w nich spędzać jak najwięcej czasu.

Jeszcze inna ciekawostka ze świata przyrody, otóż las ofiarowuje nam też nieco drobniejsze prezenty – grzybobranie. Możemy w nim zbierać jadalne owoce – maliny, jeżyny i borówki oraz poziomki. Z owoców wielu drzew przyrządza się herbatki i napoje, na przykład na przeziębienie, albo stosuje jako przyprawy, poprawiające jakość smaku wielu potraw. Na przykład jałowiec nie ma owoców, tylko szyszkojagody, czyli maleńkie szyszki, przypominające wyglądem właśnie jagody. Używamy ich do przyrządzania dań z mięsa i kiszonej kapusty. Natomiast z owoców głogu tworzy się leki nasercowe uspokajające i podnoszące odporność. Herbatka z głogu pozytywnie też wpływa na działanie naszego mózgu.

Opracowali Weronika Raćkowska & Jakub Raćkowski

Żarty Do świętego Mikołaja rozdającego prezenty w domu towarowym podchodzi Jasio, zaczyna tarmosić go i woła: - Tato! Mama mówiła, żebyś kupił mleko i masło, jak będziesz wracał do domu! Przychodzi mały Romuś z przedszkola. Buzia cała podrapana. Aż przykro patrzeć. - Co się stało, Romanie? - pyta mama. - Aaa... Tańczyliśmy wokół choinki. Dzieci było mało, a jodełka spora. Przed świętami Bożego Narodzenia tato przyniósł do domu choinkę i wstawił do specjalnego stojaka. Po chwili mama mówi do córki: - A teraz, Małgosiu, ubierzemy choinkę! - A w co ją ubierzemy? W sweterek, sukienkę czy w garnitur?

Propozycje artykułów można przesyłać na adres: sp2prymusek@wp.pl Zachęcam Opiekun gazetki: p. Marzanna Chełmicka

Polecamy e–wydania Prymuska na stronie internetowej naszej szkoły: http://sp2.plonsk.pl