digitalassets.lib.berkeley.edudigitalassets.lib.berkeley.edu/etd/ucb/text/chiarucci..."ctusbdu,bwwbboe,...
TRANSCRIPT
कोि त वचारलीला १–२८
गघख
Σ
✿✿✿
अँइँएॅओॅ
लीलावासाः , लीनावासाः; नीतावासाः
.
→→ → →→ →
→→ → → → →
वषयप रपाटीमपशमम् , वषयप रपाटी पशमम् २१९०. लस तो ,लठ तो २१९०.
→→→→
807 531
809 533
810 541
812 545
815 548
818 550
829 776
830 783
834 785
835 899
384
...
395 581
... 582
403 583
... 584
435 585
...
441
→ →→ → →→ → →
→ →→ → →
→→ → → →
→ → → →→
1 2 1 2 3
3 4 4 5 6 7
5 6 8 9 10 11
12 13 14 15
16 17 18
19 20 21 22
23 24 25
26 27
28 29
7 8 9 10
11 12 13
14 15 16
17 18 19 20
21 22 23
24 25 26
27 28 29
30 31 32
33 34
35 36 37 38
39 40 41
42 43
44 45 46
47 48
30 31 32
33 34 35
36 37 38
32 21 41
42 43 44
45 46
47 48 49 50
51 52 53
54 56 55
58 59 60
61 62 63 64
65 66 67
68
69 70
71 72 73
74 75
76 77 78
79 80
81 82
83 84 85
86 87 88
89 90
91 92 93
94 95
96
40 34 15 16
22 35 19
33 36 17
34 37 21
38 22 23
32 39 22 23
21 40
41
42 17
28 43 18 25
27 44
45 45 22 23
4 5
49 50
76 77
78
80 81
→→→→
मा अस , — यस , क अ स ओणअमही ,ओअणमखी ॰ स , ॰िछ स ॰मही , ॰मखी ,॰महा न ड , नड सणवा डआ ,सणवाडआ , सणवाडया
क व , व , त ण
॰स लवईए , ॰स लवइए , ॰प लवईए , ॰प लवइि म व दोलणह लत॰, व दोलणओण वअ॰
प फ लघरकलबा , प फ लघणकलवा पसरत झरकलअलमणोहरा इह ,पसरतो झरमहला उ छाह
दअ स न चप हएस , अइपव सएस दअ स खर हअओ , खर तअओ
धोअएण , धो वएण , धोइएण
तहस ठअिण कत प लप रर खिण क द नमणा , तडस ठअणीड कतपीलआर खण क-द णमणा
Σ, प डहासइ , प डहाअइ , प डहाइ सही हँ, सही ह , सही ह इअ Σ, इइ ॰उ लअ॰ ,
॰उ गअ॰ दोहिलणीइ , दोहिलन॰ , दोहिलणीऍ ,दोहिलणीअ , दोहणीए णवर Σ, णव र
क क तभास सिखिभ र त प ाया म धायाः । थमो तदोहिल याः वल द यत गतादि ः ॥
प , पो कसण , कसण
हअअ , हअइ जािणऊण , जाणईऍ पणो व | उअ िचअहइ , उयय | ि चय दोहल कहइ
पकअ हलािलचलणण , पउा हडािलवलएण ॰सोअ॰ , ॰स ॰
→→
कोि त वचारलीला १–२८
कोि त वचारलीला १–२८
ॐ नमः शारदायअपराध न शणमो
न चास य वयो दतम् ।गो त ग दत क ण-
त ण त पनात वः ॥इह खल ीसातवाहनक गाथाको नानाक वकि पतास िभ न वषयास चा -क कोि तष सकलकलाकोशकशलो ऽ प न गढ वभाव भावम ाव यतमल, कपनवयम् ? । तथा प सकलस रसाथ ाथनोपरोधना मािभरि म यथाबि ववरणवधा यत इ त ॥
आ नमः शारदाय , ߹ ߹ ߹ ः सारदाय , आ नमो िजनाय । . . . . . , आ नमोिजनाय । अपराध→वः , , अपराध न ++ मो वा ऽस न ++++ त+ द क णः । त ण त यत् (!) पनात वः ॥ १ ॥ ग दत , + द ,ग दतः त ण , त णी नानाक वकि पतास , ना[नाथ]वकि पतास िभ न वषयास , िभ न[ वष]यास चा क कोि तष, अ क कोि तष , घ क (?) कोि तष सकलकलाकोशकशलो॰ , सकलक-
लाकौशलकशलो गढ वभाव भावम ाव यतम् , गढ भावम ाव यतम्क पनवयम् , क पन[वय] सकलस रसाथ॰ , सकलस रशा ाथ॰
॰ ाथनोपरोधना मािभर् , ॰ ाथनोपरोधन अ मािभर् अि म य-थाबि , यथाबि ववरण , ववर
कोि त वचारलीला १–२८
त ादौ सकल व नव य ब ध सि म धग त क व रम नम कारमकाष त् ।
पसवइणो रोसा ण-प डमासकतगो रमहअद ।
ग हअ घपकअ पवसझासिललज ल णमह ॥१॥
पसवइणो पशप म र य । सझासिललज ल णमह स यासिलला ज ल नमत। कथभतम्? । रोसा णप डमासकतगो रमहअद कोपपाटल त बि बतगौरीव -
म् । अत कीदशम्? । ग हअ घप कअ पव गहीताघप कजिमव । स याव दनई य रोषा ण व गौरीमखच य यम् । अ नव व तप प ण य व ल भश-
गाररस ायः ब धो ऽय वधा यत इ त सिचत भव त । उ ाल कारः । त याल णम् ।
य व ष व त नस यसदारो य सम त य ।
व व तरमपप या, हाल य , शािलवाहन य त ादौ सकल॰ -
, त ादौ ताव सकल॰ ॰ व नव य ब ध सि म् , ॰ व नव✿✿✿✿
य ब ध सि म्, ॰ व न तब ध सि म् अ धग त , अवग भकामः (?अ धग तकामः) ,
अवन भकामः (!एव णत॰?) इम नम कारमकाष त् , अय नम कारमकाष त्॰मह॰ Σ, ॰मय॰ पव , वअ , िमअ
सझा॰ Σ, स झा॰ , पसवइणो , पशसवाइणोसझा॰ , स झा॰ ॰गौरीव म् , ॰अि बकावद म् ॰व दनई य रोषा॰ , ॰व द य रोषा॰ , ॰व द न रोषा॰ व तप प॰ , व
✿✿✿तपदी
✿प॰
॰रस॰ , उ ाल कारः , त ाल कारः , उ ानाम अल कारः त या , त य व ष , विशव व तरमपप या व या सापरो ा , (व व तरमपप या उ ा) सा (त) व या
पशप रोषा ण तमास ा तगौरीमखच म् । गहीताघप कजिमव स यासिलला ज ल नमत ॥
कोि त वचारलीला १–२८
व या सापरो ा ॥इ त टः । व ोि तजी वतकार वाह ।
सभावनानमा नसाद नोभ न वा ।
समि लिखतवा याथताम च ।
इ त ॥ १ ॥
स सआइ कइव छ णकोडीअ म झआरि म ।
हा ण वरइआइसालकाराण गाहाण ॥२॥
य विश व त न स यसदारो य सम त य । व व तरमपप या सभा यसापरो ा ॥ सभावनानमा न साद नोभ न वा । नव य तशयो क तपाद-नवा छया ॥ २९ ॥ वा यवाचकसाम य ि त वाथ रवा दिभः । त द त त त वा दिभव चकवना ॥ ३० ॥ समि लिखतवा याथ य त र ताथयोजनम् । उ ा, (का यत व रल करणम य )
॥ ३.३१ ॥
इ त टः , व ोि तजी वतकार वाह→ च ,साद नोभ न , सद नोभ न समि लिखत॰ , समि लख त
॰व छ ण , ॰व छ नण कोडीअ -, कोडीऍ म झआरि म , म झाराो
वरइआइ Σ, वरइआण सालकाराण Σ, सालकाराण ,गाहाण , गाहाण , गाहाणम्
स त शता न क वव स न कोट ा म । हा न वरिचता न सालकाराण गाथानाम् ॥
कोि त वचारलीला १–२८
आसी सग मनाि न ि ततल यातः सातवाहनो नाम नप त य हाल इ तस ा । न कोडीअ म झआरि म कोट ा म सालकाराण गाहान सालकाराणगाथान स सआइ वरइआइ स त शता न वरिचता न नब ानी त सब धः ।कोटीम या सारम तिम यथः । कथभ न हा न? । कइव छ ण क व ण ।यत एव स क वव सलो ऽत एव स याम प क व वश तौ त थगाथा थ व इ त ॥२॥
पो स स ।
उअ िण चलिण फदािभ सणीप ि म हइ बलाआ ।
िण मलमरगअभाअण-प र आ सखसि व ॥ ३ ॥
उअ प य । िभ सणीप ि म पि नीप । बलाआ हइ बलाका शोभ । कीदशी? ।
आसीद्→ व इ त , स त शता न क वव स न कोट ाः म या सातवाह न वरिचता नसालकाराण गाथानाम् । हाल इ त सातवाहन य क तला धप य नाम । क वव सल वा स याम पश तौ तदीया एव गाथाः या पताः ॥ २ ॥ , हाल इ त शातवाहन य कतला धप य नाम ।क व ߹ ߹ ߹ ߹ ߹ ( ߹ ) प( प?) श तौ तदीया एव गाथा(ः) या पताः । व सग म॰
, वा ग म॰ , दिश कोडीअ , कोडी✿अ
कइव छ ण , कइव छ नण क वव सलो ऽत , का वसव स-लोत पो स स , हाल स , वो डस स , यो दत य ॰िण फदा
, ॰िण✿✿फदा , िण पदा ॰प ि म , ॰व ि म
बलाआ वलाका , ,✿बलाआ प र आ
Σ, प र दा ॰सि Σ, सि प , उअ→म त ,प य न ला नः प दा ब सनीप शोभ बलाका नमलमरकतभाजन ति ता श खशि त रव। न ला पवना दपाताभावात् । नः प दा वय नि य वात् । कि पतोपमाल कारः । ,कि पतोपमाल कारः उअ , उव , तव
प य न ल न प दा ब सनीप राज बलाका । नमलमरकतभाजन ति ता श खशि त रव॥
कोि त वचारलीला १–२८
िण चलिण फदा न ला पवना दपतनाभावात् । न प दा वय नि या या-र हत वात् । व? । िण मलमरगअभाअणप र आ सखसि व । नमलमरकत-भाजनप रि थता श खशि त रव । कि पतोपमाल कारः । त या ल णम् ।
सा कि पतोपमा याय प य व षणय तम् ।
तादि भ तावि ःया पमान तथा य ॥
वा याथ प यमाचायदि डनो म त ।अ व यथा गाथाथ थयि त । ग जनाकी ण व तम म य नायक य कािच-
स त सचय त । उअ िण चलिण फ या द, अ कलोपवनपि नीख ड न क-ि स र त । य द समच र य न न ला बलाका था य नावयोः सभोगयो यथानिम त । अ च प इ गतल यः स मोपमाल कारः । त या ल ण ।इ गताकारल यो ऽथः
सौ या स म इ त मतः ॥ ३ ॥
= = =
पवना दपतनाभा- वात् , पवना दपाताभावात् नि या , नः या ,नि य वात् यार हत वात् , र हत वात् तादि भ तावि ः ,
तावि तादि भः दि डनो , दि डना अ → मतः , कािच जनाकीणव तम म य स त कथय त । अ पि नीख ड नक श य वत , तथा च न ला नः प दाच बलाकी त इ गताकार- लि त वादथ तर य स मो ऽ य ाल कारः , कािच जनाकीणव तम म य स त कथय त, . . अथ तर य स मो ऽ य ाल कारः । ॰पि नी॰ ,॰पि ॰ समच र य न , समच र यत् न बलाका था यत् , बलाकाअ था यत् नावयोः , नवलायोः इ त , इ य् प
, प ॰ल यः , ॰ल ः ॰ल यो, ॰ल ो सौ यात् , सौ मात्
कोि त वचारलीला १–२८
हाल स ।
ताव ि चअ रइसमएम हलाण व भमा वराअ त ।
जाव ण कवलअदलस छहाइमउल त णअणाइ ॥४॥
ताव ि चअ रइसमए ताव व र तसम । व भमा वराअ त व मा मिणतसी क-तािल गनच बन भतयो वराज परभागमा नवि त । जाव ण कवलअदलस छ-हाइ याव न नीलो पलपलाश तमा न णअणाइ मउल त ािण मकलीभवि त ।व माण म नयन नमीलना न व य त इ यथः ।
अ त व माः खल वद धव नतान वना प र तसखानभव भवि त, न तनयनाध नमीलना न । अत ष र तगणगणा णी व यत इ या ः ।
अ पनर नयन नमीलनानिम र तसखानभ स त व मच बनािल ग-नादयो न परभाग लभ त इ या ः ॥ ४ ॥
हाल स , सालाहण स , वो डस स , च लोह स , लोक यि चअ Σ, ि वअ व भमा Σ, व भमा कवलअदलस छहाइ ,कवलअस छहाइ , कवलअदलस हाइ , कवलअदलस छहाइ , कवलअदल छआइ
मउल त णअणाइ , मउल✿✿ि त
✿✿✿✿✿✿✿णअणाइ , —नयणाइ , मउ ि त णअणाइ
, ताव ि चअ रइसमए ,✿✿✿ताव
✿✿✿✿✿✿ि चअ
✿✿✿✿✿रइसमए ,
ताव व→ ॰भवि त , ताव व र तसम म हलान व मा वराजि त, याव न कवलयदलसद-शा न मकलीभवि त नयना न । व मा मिणतसी कतादयः मिणत॰ , म नत॰
॰पलाश॰ , ॰पलास॰ , ॰ नमीलना न , ॰ नमीिलता नइ यथः , इ त भावः अ →इ या ः , अथवा नयन नमीिल यो अव क्
सव व मा ल य , इ यथः अ →इ त , अथवा नयन नमीिल ष जा ष अव मा न भवि तसख न वादबला नाम् । ण रट ती दती न य ती चा त व ला । नःसह व
तदा या त मकलीकतलोचना इ या ः , इ त
ताव व र तसम म हलान व मा वराज । याव न कवलयदलस छाया न मकलीभवि तनयना न ॥
कोि त वचारलीला १–२८
च लोवक स।
णोहिलअँ अ पणो कण म ग , म ग करवअ स? ।
एअ ख हसइ तह सहअविलअमहपकअ जाआ ॥ ५ ॥
सहअ सभग । एअ ख तह जाआ हसइ एव खल तव जाया हस त । कथ? ।विलअमहपकअ साचीकतव प यथा । णोहिलअँ अपव पायनफलम् । अ पणोक ण म ग ? आ मनः सबि ध किम त न ाथय ? । म ग करवअ स माग
करबक य । अ न तावद याः सिचरागम नापवदशनो वतस इ यथः । उ रो ऽल -कारः ।
उ रवचन वणाद्उ नयन पववचनानाम् ।
व य उ रो ऽसौ
च लोवक स , च लोडय स , च लोह स , मअरद ण स , मकरद यम ग , करवअ स , कर्+वअ स , क वय स ,
करवअ स , –वय स ख , त हसइ तह सहअ, तह सहअ हसइ , तह हसइ सहअ सहअ , सह+अ
→ना यका , नवफिलकामा मनः क न मागय स मागय व क बक य, एव त हस त व सभग विलतमखप क ज जाया । अपव पायनफल नवफिलका । स त थाना क बक गही वा
आयातः स कलटायाः क बक दशय नवफिलक याच । न व त ग त सचनाथम् । सा प तवथममह ग त विलत ीव श य तक बक द शतवती । अत त सखी व दतािभ ाया गाथािममा-
माह । शो ऽल कारः, उ र वा । नवजातकसम ललना लताया नोहिलय (नवफिलकाम्) इ छि त ।नवफिलका या न (?) नवजातरजःि य ॥ ५ ॥ , एत हस त व सभग एव , एतत् जाया हस त , ++++ त ॰महपकअ
, ॰महअकअ अपव पायनफल , अप व पाअनहल क ण ,क ण
नवोपायनफलमा मनः क न माग माग करबक य? । एव खल हस त तव सभग विलतमखप-कज जाया ॥
कोि त वचारलीला १–२८
नाद य र य ।अ पनर यथा गाथाथ तपादयि त । यथासौ नायको यप शा करबककसमा-नयनिच न त पलि तस त थान थममह त गतव व त न गतासी यन -र गढोपाल भम यधात् । त या च तया वद धव वा विलता यहास नद न व -श व न िशत करबककसम दशय याह त थम गता न विम त यपाल धवती ।एत तयो रह य मा कि द यो जनो जानाि व त छादय ती सखीदमाह णोहिल-अ अ पणो क ण म गस इ या द । अ प शो ऽल कारः ।
शो न न भ न-व त प नगहनम् ।
अ वािम या इ गत दनी व सखीगणः, कम च योपाल भः । त त ।तास म त साहो
भि ति ता च वाि म व ।ाग यमाननपण-सकलकलाकौशला न गणाः ॥
द यत योपाल भोवरहा ास सादन वनोदाः ।
यतमस गमिश ात तकम िण कम वदा ॥
वीया ना यका ॥ ५ ॥
उ रवचन वणा नयन य पववचनानाम् । य त र या नाद य रय ॥ =
कलाकौशलम साहो भि ति ता म तः । माधय नम व ान वाि मता त त णाः ॥वनोदो म डन िश ोपाल भो ऽथ सादनम् । स गमो वरहा ासः सखीकम त त था ॥
उ र , उप र गतव व , गतवा व गतासी यन र ,गतासी त अन र करबक॰ , क वक॰ दशय याहम् , दशय याअहम् क ण , क ण म गस इ या द , म ग या दवाि म व , वि म व ॰कौशला न , ॰कोशला न
कोि त वचारलीला १–२८
मकर द स ।
ता व ज त असोए हँलडह वलआउ दइअ वरहि म ।
क सहइ को व क स वपाअपहार प पतो? ॥ ६ ॥
असोए हँ लडह वलआउ ता व ज त अशोकलटभललनाः सता य । कदा? । दइअ-वरहि म य वयो । इद व समथय नाह । क सहइ को व क स व पाअपहार?क सह को ऽ प क या प पाद हारम्? । क कवन्? प प तो भवन् । ए कल
दोहददान यप न मदािभः पादतल ता य त इ त । पव कल का तसगतास तासन च प षः भव त म । स त त य वर हतान मध वभा वताशोकसमि -समवलोक न भश कशा गीन मदनो मनो नोती त गाथाथः । अथ तर यासोऽल कारः ।
यः सो ऽथ तर यासोव त त य क न ।
त साधनसमथ य
मकर द स , मयरद हर स , मयरद र स , मअरद ण स , अमरराअ स, वरराज य ता व ज त , ता व जतो , ता व ज त ( .)
असोए हँ ( .), असोएइ ह , असोइ ह , असोए हवलआउ , वलआओ , वलयाओ , विणआओॅ , विणआउ γ
प पतो , प पतो ψ, प पतो , प पतो लडह॰ , लडभ॰अशोकलटभ॰ अशोक+ लटभ॰ असोए हँ →स तः ता य ऽशोकलटभव नता
द यत वर , उ ीपन वभाव वादशोक य । क सह को ऽ प क या प पाद हार प यन् (?) ।दोहददानाथ तािभरशोकः पादहत आसीत ्इ त । अथ तर यासो ऽल कारः ॥ ६ ॥ , लटभ(!)व न-ताः, प प तो , प प तो भवन् , भवन ता य
, ता भ मनो , मना व त त य , व त य
ता य ऽशोकलटभललना द यत वर । क सह को ऽ प क या प पाद हार भवन्? ॥ ६ ॥
कोि त वचारलीला १–२८
यासो यो ऽ य य व तनः ॥वर हणी ना यका । त या ल णम् ।
य वा गतः व वषया षया तर याण रः तनतापकणोपगढाम् ।
व र ःखदहन तदी पता गत ो षत यतम वदि त स तः ॥ ६ ॥
अ ा तह रमिण जअ ह गाम स मडणीभअ ।
लअ तलवा डस र छस स ण कअ िभ सिणसड ॥ ७ ॥
अ ा पत वसः । तह रमिण ज तथा न वणनी न का ण रमणीयम् । िभ-सिणसड ब सनीष डम् । लअ तलवा डस र छ स स ण कअ शीतसम न लन-तलवा टकात य कतम् । कथभत तम्? । अ ह गाम स मडणीभअ अ माक ा-
म य म डनीभतम् । स तायो यतया न योजन वा पि नीवन लन तलवा ट-=
व र॰ , वार॰ , त य , अमररअ स ,कमा रल स , कमा रल य गाम स Σ, गाअ स मडणीभअ ,मडणाभअ , मडणाभ ߹अ , मडणी अ , मडण भय , मडण भअलअ॰ , लव॰ ॰वा ड॰ , ॰वाड॰ ॰स र छ
, ॰स रस ॰सड Σ, ॰खड ϵ →सखी च अ ा पत वसः, तथारमणीयम ्अ माक ाम य म डनभत लन तलवाटसदश िशिश ण कत ब सनीख डम् । लन तलवाट-वत ्स त थान न पयो ग वात् । स तभ गकथनम् । उपमासहोि तः (?) अल कारः स म च ॥ ७ ॥
, उपमासहोि तरल कारः रमणीयम् , रमणीअ ॰ष डम् ,॰ख ड मडणी॰ , मडण्+॰(मडणी॰।मडणा॰?) म डनीभत , म डनभत
, म डनकभत पि नी , प नी
पत वस तथा रमणीयम माक ाम य म डनीभतम् । लण तलवा टकासदश िशिश ण कतब सनीष डम् ॥ ७ ॥
कोि त वचारलीला १–२८
कयोपमीय । इ गत चा ववि त न पि नीवन तलवा टकासम स त -छ नकािमतोपकरणम ती त । पव ोपमा, उ र या या तपमासहोि तः, अ गी
पन र गतल यः स मो ऽल कारः ।इ गताकारल यो ऽथः
सौ या स म इ त मतः ।िभ सणीष ड य ब स य भ इ त ब य भ पम् । अ ा पत वसा सखीच ॥ ७ ॥
कमार य
मा अस ओणअमहीधवलाअ स सािल स ।
ह रआलम डअमहीन ड व सणवा डआ जाआ ॥ ८ ॥
कािच सख समा ास यतिमदमाह । मा अस ओणअमही मा रोदीरवनतमखी ।व स त? । धवलाअ स सािल स धवलायमा ष शािल ष । ह रआलम ड-
॰ल यः , ॰ल ः सौ यात् , स यात्कमार य , कमा रल स , मा अस
, — यस , क अ स ओणअमही , ओअणमखी॰ स , ॰िछ स ॰मही , ॰मखी , ॰महा
न ड , नड सणवा डआ ,सणवाडआ , सणवाडया कािचत्→ ऽल कारः मखी (ई ) नटी इव,—शणवाटका ओणअमही , ओअणमही रोदीर् , रोदी ,रोदीः सािल स , सािलिछ स धवलायमा ष , धवलाअमा ष
, धवलाअमा सइ यत् ,
मा रोदीरवनतमखी धवलायमा ष शािल ष । ह रतालमि डतमखी नटीव शणवा टकाजाता ॥
कोि त वचारलीला १–२८
अमही न ड व सणवा डआ जाआ ह रतालमि डतमखी नटीव शणवा टका जाता ।एत त भव त । ‘ ओष यः फलपाका ता ’ इ त य द नाम प रण तव न शाल-यः शीय , शीय ताम् । इमा न पि पता न शणवा टका न छा छ नरतोप-करणा न भ व य ती त । ह रताल धात व षः । उपमास मा य सकीण ऽल का-रः ॥ ८ ॥
म द स
स ह ए रस ि चअ गईमा वउ तसविलअमहअद ।
एआण बालवाल क-ततक डलाण माण ॥ ९ ॥
स ह सिख । मा वउ मा ताम् । तसविलअमहअद य विलतमखच म् ।= = ओष यः फलपाका ताः
॰मही , ॰मखी , ॰महा न ड , नड सणवा डआ ,सणवाडया नटीव , नटी इ ߹ व , नटा इव शणवा टका जाता
, शणवा टका जाताः , शणवाटका जाताः ओष यः , ओषधयःफलपाका ता , फलपाका ताः शणवा टका न , शणवाटका न
छा छ नरतोपकरणा न भ व य ती त , । ततः छा छ नोपकरणा न च भ व-यि त इ त ह रताल , ह रतालो म द स , म स , म पाल य
, स रराअ स , अनीक य ए रस , ए र स ि चअ, ि वअ वउ , वस , चस
तस॰ , त स॰ , त रअ॰ बालवाल क॰ , वालवाल क॰ ,चालवालि क॰ ॰तत॰ Σ, ॰भत॰ ॰क डलाण॰ , ॰क डलान॰ ,क डलाणँ माण , प माण , प माण , माणस ह→ पम् य श द य व ा द वादख (!अन वा ) क पम् । ताम् ।तस॰ , त । कथम्? । तस॰ तस॰ , त स॰ य ॰, य ॰ ,तास
सिख ईद व ग तम त य विलतमखच म ्। ए ष बालवाल कत तक टलान णाम् ॥
कोि त वचारलीला १–२८
एआण बालवाल कततक डलाण माण ए रस ि चअ गई ए ष बालवाल क-त तक टलान णामीद व ग त ःखदा यनी यथः । तस इ त य श द य व ा-द वादन वा क पम् ॥ ९ ॥
ग वािमनः ।
पाअव डअ स पइणोप प समा हति म ।
ढम ण िमआऍ वहासो घ रणीऍ िण कतो ॥ १० ॥
हासो ग ह या न ा तः । कीद याः? । ढम ण िमआऍ व दढो यो म य नव ा दष ॥ व ा दष श ष ब रागमो भव त ॥ वक । तस । . . . ॥ व ।
य । . . . इ यादयः ॥ वकादाव तः ॥ व ा दष यथादशन थमा ः वर य अ तआगम पोन वारो भव त ॥ वक । तस । . . . व । य । . . .
॰क डलाण॰ , ॰क डलान॰ माण , प माण ए रस, ए र । स तस इ त , व ा द॰ , व ा द॰
ग वािमनः , वािमनः , स रराअ स ,पाअव डअ स , पाअप डअ स पइणो , पइणो
प , प ढ॰ Σ, दढ॰ ॰ िम॰ ,, ॰ ि ण॰ , ॰< >िम॰ ॰आऍ , ॰आइ
घ रणीऍ , घ रणीइ , घ रणीअ िण कतोΣ, ण कतो न ा तः , नः ा तः हासो→ स माल कारः हासोघ रणीइ न कतो हासो ग ह या न ा तः । कीद याः । दढम न िमयाऍ दढो यो म यः न णायाःपी दताया अ प । व स त । प प समा हति म प प समारोह त स त । पायव डय स पइणोपादप तत य प यः । स कलाननय न प गो खलन चकार । तथाभत य च त य पश न व ष य याप ण प ारोहणल ण वकत ा सा अ या हास तः । हा यो ऽ प हासमलः फटम मम यमामधम-क तः । वकता ग षभाषा यापा यः सम व त ॥ खि डता ना यका । हा न याजतो म दम्
इ त खि डताकोपा गम् । स ममल कारः ॥ १० ॥ , स मो ऽल कारः िमआऍ,
✿✿॰ िमआऍ
पादप तत य प यः प प समारोह त । दढम य नाया अ प हासो ग ह या न ा तः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
नायाः, पी डतायाः, अ प । व? । प प समा हति म प प समारोह तस त । क य? । पाअव डअ स पइणो पादप तत य प यः । स कलाननय न पगो खलन चकार । तथाभत य च त य प यः पशो न व ष य य प ारोहणल णवकत ा सा हास तः ।
हा यो ऽ प हासमलः फटम माधमम यम क तः ।वकता ग षभाषा यापा यः सम व त ॥
खि डता ना यका । ‘ हासो ऽ य या न म द ’ इ त खि डताकोपा तः । स मोऽल कारः ॥ १० ॥
ीशातवाहन स ।
कािच व वािम या रव थ द ा त हानयनाय नायकिमदमाह ॥
स च जाणइ दस रसि म जणि म ज जएॅ राओ ।
मरउ ण तम भिण समरण प सलाहिण ज ॥ ११ ॥
वकता गवचःक य ष योजाय रसः । हा यो ऽय हासमल वा पा यगतो यथा ॥
व , व स त प प समारोह त , प यःपशो न व ष य , पशो न व ष य या प ण प ारोहणल ण वकत ा सा अ या हास तः
, प य न व ष य य प ारोहणल ण वकत ा सा हास तः हास॰ , ॰हा य॰भाषा यापा यः , ॰भाषाअय यः हासो ऽ य या न म द इ त
खि डताको- पा तः , हासो ऽ य या नो म द इ त खि डताको- पा तम् , हा न याजतोम दम ्इ त खि डताकोपा गम् ीशातवाहन स , त यव ( ग वािमनः) ,ग वािमनः नायकम् , नाकम् कािचत्→आह
तम , तवाम
स य जाना त सद ज य य रागः । ि यत न व भिण यािम मरणम प ला य त याः॥
कोि त वचारलीला १–२८
स च जाणइ द स य जाना त म् । यतः स रसि म जणि म ज जएॅ राओ सदज य य रागः । पवा भवान्, सा प पवती यथः । मरउ न तम भिण स य दवा सा वामलभमाना ि य , ि यताम् । न व भिण यािम । क कारणम्? । मरणप सलाहिण ज । मरणम प ला य त याः, य वदथ सप त इ त ।
अ व यथा गाथाथ योजयि त । स य जाना त यदसौ व यनपमय यनर ता । एत त भव त, व जाना त न पन र गताकार दनी । यतःसद ष ज ष य य रागः । अनरागकतम साद यम् । र ज ऽनर य , व तवीतराग इ यथः । अत ि यत , न व भिण यािम । यत ईद याम व क याम -
ा एव मः । अ प च मरणम प ला य त याः । मतायाम प त य नानतापोभ व यती त भावः । ए न सा व यो दशम दश ा तक पा वतत इ त त-पा दत भव त । पय योि तरल कारः ।
इ मथमना याय सा ा यव स ।य कारा तरा यान पय यो त त द य ॥ ११ ॥
पवा भवान् , पवा✿✿भवान् , पवान् , व पवान् सा प
सा त॰ वा , च सलाहिण ज , सलाहिण ߹ ं यत्, य ॰अथ , ॰अथम् इ त , व्
, स य जाना त , यदसौ व यनपमय यनर ता , यदसौ व यनपम य न अनर ता , यदस चाननपम य न यानर-✿✿✿ता , असौ व य अनपम य न अनर ता एत त भव त व जाना त
, व जाना त यतः य ततः सद ष ज ष , सदज र , र त् ߹ उ ा एव , उ ाप एव
मतायाम प त य , त य मतायाम प वयो , वयो नपा दतम् , पा दत य कारा तरा यान , यताकारा तरा यान , यआकारा तरा यान , य ा काय अना यात
कोि त वचारलीला १–२८
त यव
रधणक मिणउिणएमा जरस र पाडलसअध ।
महमा अ पअतोव झाइ सही ण प जलइ ॥ १२ ॥
रधनक मिणउिणए मा जरस र धनकम नपिण मा िख व । यतो महमा अपअतो व झाइ सही वदनपवन पबि नव त िशखी । ण प जलइ, न दी य
। कथभतम्? । र पाडलसअध र तपाटलसग धम् । अयमथः, सधि तो ऽहम पर तपाटलसगि धवदनपवनपानसख न ा य इ त म वा पावको न दी यत इ त ।
अ वधरदलद त णवश वस तस कारक णताय वनय छादय ती का-िच ददमा या ः । अ प शो ऽल कारः ॥ १२ ॥
त यव , , हाल स जरस ,झरस पअतो , पवतो व झाइ -
, व जाइ , धमाइ ॰क मिण॰ , ॰क मण॰ जरस ,✿✿✿✿जरस , झरस , यतो , यतः व झाइ
, व झा त ण प जलइ ,✿ण प जलइ , प जलइ
दी य , द य इ त अयमथः , सधि तो ऽहम प ,सधि ह म य ॰पाटलासगि ध॰ , ॰पाटलसग ध॰ ा य ,सप य दी यत , दी य
✿, दी य , ॰ वस तस कारक णताय
, ॰ वसिचतफ कारमा ताया ऽल कारः , ऽल का✿र अ → ऽल कारः
, अ त...अ प सो(॰शो) ऽल कारः ॥ १२ ॥ , जइ सो सोह गिणही द ोनयण ह त ि चय गलत । अगाइ अपा वयसगमाइँ ता कीस िझ ज त? ॥ पकः ॥ १२ ॥ , जइसो सोह गिणही द ो नयण ह ति च(?) ߹ ߹ ߹ । [अ]ंगाइ अपा वय सगमाइ कीस िझ ज त? ॥गाइ, ߹अपावईइ, ߹माइ
र धनकम नपिण मा िख व र तपाटलसग धम् । मखमा त पबि नव त िशखी न वल त ॥
कोि त वचारलीला १–२८
हाल स
क क प डहासइसही हँ इअ पि छआइ म ाए ।
पढम लअदोहिलणीइणवर दइअ गआ द ी ॥ १३ ॥
म ाए णवर दइअ गआ द ी म धायाः वल द यत गता दि ः । कथभतायाः? ।पढम लअदोहिलणीइ थमदोहिल याः । पनर प कथभतायाः? । क क प-डहासइ इअ सही हँ पि छआइ भ यभो य यान म या द त मन यनसधायक क तभासत इ त प ाया द यत गता दि रय तभासत इ त भावः ।
दोहददानम त ण सिमि ता गा गदा ददोष ा ज तवो जाय त इ त अ तव नी-न दोहददानिम यायवद वदो वदि त । णवर इ त वलाथ नपातः । वीया म धाना यका ॥ १३ ॥
हाल स , , गज स ह य Σ, प डहासइ , प डहाअइ , प डहाइ सही हँ , सही ह
, सही ह इअ Σ, इइ ॰उ लअ॰ , ॰उ गअ॰दोहिलणीइ , दोहिलन॰ , दोहिलणीऍ , दोहिलणीअ ,
दोहणीए णवर Σ, णव र म ाए→दोहिलणीइ ,णवर , नवर , पढम लदोहिलणीइ , पढम गअदोहिलणीऍ
, थमदोहिल याः , थमो तदोह द याः इअ सही हँ पि छआइ, इअ पही हँ पि छआइ , सही ह इअँ पि छआइ अनसधाय , अन याय
तभासत , तभास ߹ तभासत इ त प ाया द यत गता दि रय तभासत इ त भावः , तभासत इ त भावः , तभासत इ त सिखिभप ायाः ।
द यत गता दि रय तभासत इ त भावः सिमि त गा गदा द॰ , म मणग दा द॰जाय त , जायत अ तव नीन , अ तव न दोहददानम्
, दोहददा न (?) णवर इ त , नव✿र इ त , नवरिम त वलाथ
, वलाथ
क क तभास सिखिभ र त प ाया म धायाः । थमो तदोहिल याः वल द यत गतादि ः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
सत य
कािच र हणी ाण र य पारपय पशम प पहय ती शिशनिमदमाह ।
अमअमअ गअण हररअणीमह तलअ चद िछवस ।
िछ को हँ पअअमोमम प हँ िचअ क ह ॥ १४ ॥
चद हँ क ह पअअमो िछ को, हँ िचअ क ह मम प िछवस, य व करःयः प त व करम म प प त । सबोधनपरपराथश न ा थताथसप य -
शस करो त । अमअमअ गअण हर रअणीमह तलअ, अमतमय गगन खर रजनी-मख तल त, यः कल ा य स श य इ त । इ त ाथनाय नपातः ।वर हणी ना यका । उ मादो नाम सचारीभावः ।
इ जन वभवनाशादिभघाता ात प कफकोपात् ।मन सजमनो वकारा मादो नाम सभव त ॥
सत य , य , शािलवाहन यअमअमअ Σ, अिमअमअ रअणी॰ , रमअणी॰
िछ को , िछ ो हँ पअअमो , ✿हँ पअअमो ,
ह पअअमो , ह व पओ , ह पओ मम प ,मम प ,
✿तमम प ह िचअ , ह ि वअ , ह
वअ क ह Σ, क ह चद , हँ क हपअअमो , हँ िचअ क ह पओ , हँ पअ क ह पओ , ह प
(क ह) िछ को , िछ ो हँ िचअ , हँ प करः, (करः) ॰परपराथश न ा थताथ॰ , ॰परपराथश न ा थताथ
॰परपराप न अमतमय , अमतमअ गगन॰ , गग✿
यः कल , यः क श य , श ߹ ߹ उ मादो नाम, उ मादीनाम इ ॰ , इ त ॰ मन सजमनो वकाराद् ,
मन सजमान वकाराद्
अमतमय गगन खर रजनीमख तलक च ाथ पश । प ो य यतम माम प त व करः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
अ निम दतह सतः सगीतन य धा वतो ः ।अ ा य ाथनया चो माद दश ा ः ॥ १४ ॥
हाल य
कािच यो गनी व त स िच तय त ।
एइहइ सो पऊ थोअहअ कि प ज सो व अणिण ज
इअ क स व फलइ मणो-रहाण माला पअअमि म ॥ १५ ॥
एइहइ सो पउ थो ए य त स ो षतः । अह कि प ज । अह िचरागमनदोषण तक यम् । सो व अणिण ज सो ऽ प मामनन त्, म द षणिम त । इअक स व फलइ मणोरहाण माला पअअमि म इ त क या प प या मनो मनोरथ-माला फल त न प , न पनरभ यान मादशीनािम त । एइहइ आगिम य त ।
इ जन वभवनाशादिभघाता ात प कफकोपात ्। व वधाि च वकारा मा-दो नाम सभव त ॥ ८४॥ अ निम दतह सतोप व गीत धा वतो ः । अ य वकाररकत मा-द स य जीत ॥ ८५॥
॰न य॰ , ॰मत॰ धा वतो ः , ߹ वधा वतो ःअ ा य ाथनया , अ ाथन
✿✿या हाल य , ीसातवाहन य ,
एइहइ , एइ हइ , एहइ, ए ज , ए ह ज सो पऊ थो अहअ , सो...अहय
, सो व पउ थो अह कि प ज , क प य , क जअणिण ज अन नणिण ज , अणण ज , अिणिण य
इअ क स व Σ, इइ क स इ एइहइ , पइहइ , एइ हइिचरागमन॰ , नरागमन॰ अणिण ज , अणिण ज , अनणिण ज
षणम् , मम✿✿✿णणम् मणोरहाण , मणोहराहाण
प या मनो , प या मणनो मनोरथमाला , मनोरथान मालान प , नःप अभ यान , अप यान एइहइ, यइहइ
ए य त स ो षतो ऽह क य सो ऽ यनन त ्। इ त क या प फल त मनोरथान माला यत ।
कोि त वचारलीला १–२८
िच ता सचारीभावः । वीया ना यका ॥ १५ ॥
ीधि म ल सगअकडबअ ीकह ण मए धो वएण सोढ वा? ।
द सओसर तसिल णउअह ण व पडएण ॥ १६ ॥
द सओसर तसिल ण दशा सर सिल न । उअह ण व पडएण प यत दतिमवपट न । अ कारणमाह । मए धो वएण मया धौ न । गअकडबअ ी कह नसोढ वा? गतकट बाकि ः कथ न सोढ त? । यतः कल न यतसार वा पर प-रकराकषण न मत इ त । उ ाल कारः । त या ल णम् ।
अ यथव ि थता वि श्तन तर य वा ।
अ यथा व य य
ीधि म ल स , ीवमण य , ीव मण य ,॰कडब॰ , ॰कटब॰ , ॰कडव॰ , ॰कडव॰ अ ी ,अढ्डी , अ( इ) ी , इ ी , अ ी धो वएण , धोअएण
, धोइएण द सओ॰→ पट न , द सओसरतसिल ण उयह न वपडएण दशापसर सिल न प यत दतिमव पट न । दशा सरत् , दशा शरत्
, दशापसरत् व , व दतम् ,दतम् पट न । अ , पट ना अ , प न । अ धौ न ,
धो न ॰अ ी , ॰अढी कट बाकि ः , कट बाकि यतः कलन यत॰ , धौत कल नः थाम॰ पर परकराकषण , पर पराकषण
उ ाल कारः , त ाल- कारः अ यथव , अ य व
गतकट बाकि ः कथ न मया धौ न सोढ या । दशावसर सिल न प यत दतिमव पट न ॥
कोि त वचारलीला १–२८
ताम च ॥ १६ ॥
त यवकोसब कसलव णअ
त णअ उ क णए हँ क ण हँ ।हअइि छअ ह व चमाण
धवल ण पाव ॥ १७ ॥
कोसब कसलव णअ त णअ कोशा कसलयवणक तणक । उ कणए ह क ण हउ क णता य कण यामपलि त । हअइि छअ ह व चमाण द ि सतगह जन्। धवल ण पाव धवल व ा न ह । धरधरो भया इ त । कोसबो व व षः । त यप लवाः पाटलाः भव ती त । त णओ व सः । एतद षणानष णाह यगह
अ यथव ि थता वि तन तर य वा । अ यथो य य ताम व यथा ॥
त यव , गज य कोसब कसलव णअ→पाव ॥ ,कोसब॰ , कोस
✿✿ब॰ उ क णए हँ , उ कणए ह , उ विणए हँ
, उ नािमए ह , उ नािमए हँ क ण हँ Σ, क हहअइि छअ ह , हअइि छअ घरम् , हअइि छअ — , हअएि छअ घर
, हअअि थअ घर ,✿
, ॰ कसल॰, ॰ कसलअ॰ कोशा कसलय॰ , कोश ब कसलय॰ ॰वणक
, ॰वण उ कणए ह , उ क णए ह , त क णय ह ,उ नािमए ह उ क णता य , उ क ߹ ता य , उ नािमता यकण याम् , कण य म् हअइि छअ ह , हअअि छअ ह , हअइ छघर द ि सतगह , द ि सत गह ा न ह , ा नह
॰धरो , ॰धरो भया इ त , भया विम त कोसबो,
✿✿✿✿✿✿✿कोसा बो , कोशा बो व व षः , धवषः(!) प लवाः
पाटलाः , पाटला कशया , पाटला त णओ , तणकोअ षणानष णाह , अ षणानष
✿✿✿णाह यगह ,
कोशा कसलयवणक तणक उ कणका य कण याम् । द ि सतगह ज धवल व ा न ह ॥
कोि त वचारलीला १–२८
ा नोमी याशीव ददानम् ॥ १७ ॥
गण य ।अिलअपस अ विणमीिलअ छ
सहअ अ ह ओवास ।गडप रउबणापलइअग
ण उणो िचराइ स ॥ १८ ॥
सहअ सभग । अिलअपस अ विणमीिलअ छ अलीक स त व नमीिलता । अ ह ओवास । ह अ माकमवकाशम् । कदािच वभावश यत एव या द याह,
ग डप रउबणापलइअग न उणो िचराइ स ग डप रचि बतपल कता ग न पनि -रा य यािम । यतािमद म माद खिलतिम त । पलकः साि वको भावः ।वीया ग भा च ना यका ॥ १८ ॥
आशीव ददानम्॰ , आशी व दनादानम् एतद्→आशीव दनम् ॥ १७ ॥, एतद षणानष ण (?) अह द ि सतगह ा ता (?) इ त आशीव दनम् । आशीव दो
ऽल कारः ॥ १७ ॥ , एतद षणा नष णाह द ि सतगह ा त आशीव दनम् । आशीव दोऽल कारः । गण य , च वािमनः विणमीिलअ छ Σ ,विणमीलअ छ , —य छ सहअ अ ह , स सहअ ह , सहय अ
, सहअ म झ , स हअम झ , सहअ म झ ओवास , उवास, ओआस ॰प रउबणा॰ , ॰प रउब(।व)णा॰ , ॰प रउवणा, ॰प रउवणा॰ िचराइ स , िचरा रइ स विणमीिलअ छ, विणमी- िलअि छ , विणमीलअि छ अलीक॰ ,
✿अलीक॰
अ ह ओवास , इ त ाथ याद् , यात् ॰प रचि बत॰ ,॰प रच बना॰ पल कता ग , पल कता ग यतािमद म माद ख-िलत , यत खि वद माद खिलतम् इ त वीया ग भा च ना यका ॥ १८॥ , वीया ग भा च ना यका । व थः ॥ १८ ॥ , वीयाना यका ग भा ॥ १८ ॥
अलीक स तक व नमीिलता ाथ ह सभग अ माकमवकाशम् । ग डप रच बनापल कता-ग न पनि रा य यािम ॥
कोि त वचारलीला १–२८
✿✿✿✿✿✿च षः ।
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿क िचदवलोकनकतहिल न
✿✿✿✿✿✿का
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿साधनकत वल बाम बा
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿िश य ती
✿✿✿✿✿✿✿✿इदमाह
✿✿।
असम मडण ि चअव च घर सकोउह ल स ।
वोला वअहलहलअ सपि िच ण लि ग ह स ॥ १९ ॥
सकोउह ल स सकौतक य । असम मडण ि चअ घर व च असमा तम डनव गहज । क कारणम्? । वोला वअहलहलअ स अ त ा तकौतको रक य । त य ।
पि िच ण लि ग ह स प िच न ल ग यसी त । साका एव का तो ऽिभग-य । न त त यो क ठा क ठीकत य यत इ यथः । कोउह ल कौतकम् । हलहलअयालोकनौ स यम् । औ स यिमह सचारी भावः ॥ १९ ॥
✿✿✿✿✿च षः , व थः ॥ १८ । सकौतक य ॥ , व जषः (व षः?) , व यष (व षः?), किलराज य
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿क िचद्→आह , ॰म डण॰ , ॰म डनण॰
॰म डण ि चअ , ॰म डण ि चअ , —॰ण िचय , ॰म डण-ि वअ, ॰म डणा वअ लि ग ह स Σ, लि गह स , —ि गल र ह स
घर व च , ॰कौतको रक य , ॰कौतकौ स या तशय य त य पि त य , स त य , त य सकोउह ल स सकौतक य
िच ण , ि च ण , ि च ण लि ग ह स ,लि गह स प , पि ल ग यसी त , लि ग यती तकौतक , कौतहलम् हलहल , यालोकनौ स यम् ,
यालोकनो स यम् , यावलोकनौ स यम् औ स यम् , ओ स यम्
असमा तम डनव ज गह त य सकौतहल य । अ त ा तकौतको र य प िच न ल ग य स॥
कोि त वचारलीला १–२८
किल ग य ।कि का ताया व ब बच बन मरि नदमाह ।
आअरपणािमओअघ डअणास असगअिणडाल ।
व ण घअत पमहीएॅतीएॅ प रउ बअ भ रमो ॥ २० ॥
व ण घअत पमहीएॅ तीएॅ वणघता तव ाया त याः । प रउ बअ भ रमो प रच-ि बत मरामः । कथभतम्? । आअरपणािमओ आदरा पतौ । अघ डअणासअघ टतनासम् । असगअिणडाल असगतललाटम् । वका ताया बनकलाकौशलकािशत भव त । अ त साचीकतव च बनिमदिम या ः । त प ि धम् ।
कोउअ ववाह-स रसवह वअ सिण कत स त पो व ।... त पो कौतक ववाहः सषपो ि तः ि धः कतप तषडथः ।
किल ग य , का ताया , वका तायाआअरपणािमओ , आअरपणािमउ , —॰उ , अपणा वओअसगअिणडाल , असगअणडाल , असहअिणडाल , असगअणलाड
, असगयवडाल व ण घअत पमहीएॅ , व ण घअत पमहीइ , व ण घ-अउ पमहीइ , व ण घअउ पमहीएॅ , व णिघअिल महीएॅ , व णि घअत पमहीएॅ
तीएॅ , तीइ प रउ बअ , प रउबअ ,प रउ वउ , प रउ वअ , प रउवण , प रउ बण व ण घअत पमहीएॅ→ मरामः । , व ण घअत पमहीइ तीइ वणघता तव ाया त याः । प रउ बअ भ रमोप रचि बत मरामः । , — उ प ि ध, — प रचि बत , प रचि बत मरामः ।आअरपणािमओ , आअरपणािमउ असगअिणडाल , असगअणडाल ,असगयणलाड , ॰णलाड साचीकतव ॰ , साचीकत
✿✿✿✿व ॰
आदरा पतौ मघ टतनासमसगतललाटम् । वण घति धम या त याः प रच बन मरामः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
पणािमअ इ यपः पणाम इ त नामा श पम् । जा तरल कारः । म तन म सचारीभावः । या खल कतो ऽ प तोरनभता म तः सा यात् । वीया ना यका । वणघतय दनवश ाय यत इ त ॥ २० ॥
ब राग य ।कि नायकः वका ताया नधवनवद यम यदा त ीड वण यतिमदमाह ।
आणासआइँ तीतह सरए ह रस वअ सअकओला ।
गो व ओणअमहीअह स ि पआ ण स हमो ॥ २१ ॥
गो व ओणअमही अह स ि पआ ण स हमो भा ऽ यवनतमखी य -अपरि लवच च पपणामाः ॥ ३९ ॥ अप य त य ए य आ शा वा भवि त ॥
अि लवइ । च च पइ । पणामइ । प । अ इ ॥
इ यपः , इ त अपः पणािमअ इ त अप पणाम इ त नाम श पम् ,प णाम इ त अप णाम इ त नामा श पम् , पणािमअ इ त अप णाम इ त ना श पम्
, पानािमय इ त अपः पणाम इ त पणामा पम् जा तरल कारः ,जा तलल कारः अनभता॰ , अनभताथ॰ सा यात् , यात्
वदन॰ , वण॰ यत इ त ॥ २० ॥ , यत इ त ॥ ब राग य ॥ २० ॥ब राग य । , ब राग य ॥ २० ॥ , मकरद य ीड , भीतवण यतम् , व ण यतम् आणासआइँ , आणासआइ -
, आणासआई , अ णासआइँ ती , दती॰कओला , ॰कवोओला , ॰कवोला व -
, य ओणअमही , ओणअमखीही उणयमही ,अनोणअमही स , पआ ण , पअण , पआ ण , पअ गो →स हमो , गो य ओणयमही अह सि पया न स हमो , भा ऽ यवनत॰ , भा अवनत॰ , भाचावनत॰ य , व , सइ य
आ ाशता न ददती तथा सर हष वक सतकपोला । भा ऽ यवनतम यसौ त या न मः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
त न धािम । कीदशी? । तह आणासआइँ ती । तथा नावणनी न व-धना ाशता न ददती । कदा? । सरए सर । पनर प कीदशी? । ह रस वअ-सअकओला हष वक सतकपोला । या नशाय नधवनवद य द शतवती, त त िमदमाह । सा स त ीडावनतव ब बा सती स य त न -ायत इ यथः ॥ २१ ॥
घा धकार य ।कािचद या गनागो हणपवकमालप त त िमदमाह ।
पअ वरहो अि पअदसण चग आइँ दो व खाइँ ।
जीअ तम का र ज सतीएॅ णमो आ हआईए ॥ २२ ॥
तीएॅ णमो आ हआईए त य नमो ऽिभजा य । जीअ तम ग आइँ दो व खाइँ का-र ज स एतया व ग णी अ प ः काय । ? । पअ वरहो अि पअदसण च
त , या इ त धािम , ध ती ,दती व धना ाशता न , व धना आ ाशता न या , यव
नधवन॰ , नधवनग॰ त त िमदमाह । ,सा स त , सव भा स य , स वय
ायत इ यथः , ायत इ त , यिभ ायत इ यथः , यिभ ायत इ यघा धकार य , चा रणः च , अ
ग आइँ , ग आइ व , ब , इखाइँ , खाइ जीअ , जीइ , जीए
तीएॅ Σ, तीअ आ हआईए , आ हआइए ,हाआ हआइए , आ हजाईए तएॅ णमो आ हआईए ,नमो ऽिभजा य , नमः अिभजा य , नमो अिभजा य जीअ , जीइ
ग आइँ , ग आइ एतया , यया ग णी अ प ः, ग िण ः , ग आइ दो व खाइँ ः
य वरहो ऽ यदशन च ग णी अ प ः । यया व काय त य नमो ऽिभजा य ॥
कोि त वचारलीला १–२८
य वरहो ऽ यदशन च । इदम त भव त । अ नव गो खल नानिमत यथा तवसा याहम त, तया सह वयोगो मया सह च दशनिम त क यमस यया वकाय यमिभजा तः कलीनता नम कारमहती त । अिभजा तश द य सम ा दषपाठादा व यम् । वीया म या धीरा ना यका ।
सा धीरा वि त व ो या य कोपा कतागसम् ।पय योि तरल कारः ॥ २२ ॥
चा रणः ।ए को व कालसारो
ण इ ग त पआ हणँ वलतो ।क पण वाहाउिलअ
लोअणजगल पअअमाए ॥ २३ ॥ए को व कालसारो ण इ गत एको ऽ प क णसारो न ददा त ग तम् । कथभतः? ।
आ सम ा दष वा ॥ २ ॥ समि इ वमा दष श वा रकार य आकारी भव तवा । सिम ी सािम ी । पअड पआड । अ हजाई आ हजाई । अतः सम ादौ वा ॥४४ ॥ समि इ वमा दष श ष आ कार य दीघ वा भव त । सािम ी सिम ी ।...आ हआईअ हआई ।... = सा धीरा वि त व ो या य कोपा कतागसम् । म यारो द यपाल भरधीरा प ष यथा ॥
य॰ , अ॰ ॰ वरहो ऽ य॰ , ॰ वरहो अ य॰अ नव→यथा तव सा या , अ नव→यथा तव सा या अहम् ,तया , एतया मया सह , मम अस म् ,असह सम ा दष , म ा दष आ व , य वव ो या य , व ो ता य चा रणः , कालसार यए को , इ को - पआ हणँ वलतो , पआ हण वलतो ,पआ हणवलतो , पआ हण चलतो पण , उण
॰जगल , ॰जअल ए को→गतम् , इ को व कालसारोन इ गत , एको , ए को
एको ऽ प क णसारो न ददा त ग त दि ण वलमानः । क पनब पाकिलत लोचनयगलयतमायाः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
पआ हणँ वलतो दि ण ग वा वलमानः । क पण लोअणजगल पअअमाए कपनल चनयगल यतमायाः । सा प सािच नरी णन दि णविलतक णतारकत-या कालसारक य लोचनयगल यतमगमन तब धन वध । सव एव ह श-कना दि णाः,
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿शविशवाकालसारा दका वामा इ त । कीदश लोचनयगलम्? ।
वाहाउिलअ बा पाकिलतम् । को ह द त का त प र य य शा तरमवत त्? ।मगप त वाहाउिलअ याधाकिलतिम त यो यम् । स ह भीतो भयाय जाय यतः ।यथायथ दशनश द वण ाकीतनभ वफल सचय त इ त शाकनशा य ।अनकलो नायकः । आ पो ऽल कारः ॥ २३ ॥
कालसार य ।कि का तो नशाय नभरश यत द यत द ा यरमणीर तसखलाभलालसो
✿✿✿✿व-
✿✿र✿✿
श य गतवान् । सा पनः तब ा ब ्वा तदीय ःख वय मानमवल याव-ि थता । अथ स न कतक यः याव य िम याशपथ त याय यत व ः । यदा
पआ हणँ , पआ हण दि ण ग वा वलमानः , दि ण वलमानः॰जगल , ॰जयल क पनल चनयगल यतमायाः , क
पनल चननयगल यतमायाः , क पणः सािच नरी णन विलत दि णक णतारकतया कालसा-र य लोचनयगल यतमाया गमन तष न वध सा प सािच नरी णन , सा पनरी णन , सािच नरी णन , सािच नरी णन
दि णाः,✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿शविशवाकालसारा दका वामा इ त । , दि णाः । शविशवक भकारा यका
वामा इ त , दि णा वरक भकरा दका को ह→ शा तरमवत त् । ,मगप त वाहाउिलअ याधाकिलतम् , मगप त वाहाउिलअ बा पाकिलतिम त ,
याधाकिलतिम त च यतः , यथायथ दशनश द॰ , यतोयथात वद शनम् श द॰ कीदश योचन गलम्सचय त , सचयि त शाकनशा य , शाकनशा यकालसार य , , अधराज य नशाय नभरश यत द यत , ना यकनशाय नभरश यत अ यरमणी॰ , अ वरमणी॰ ॰लालसो ,
॰लाल✿✿✿✿✿वर श य , वर य श य , वरह य त तब ा
, ब ा तदीय ःख वय , तदीय ण अवल यावि थता ,अवल य यवि थता अथ स न कतक यः याव य , अथ स त य तःकतक यः याव य , अथ स त य न क यः याव य , अथ स य नकतक य व या (?)
कोि त वचारलीला १–२८
सा न कथम प त तदा स एव मानम हीत ्। तथाभत च वी य वल या त वनायक तबोधय तीदमाह ।
ण कणतो ि चअ माणिणसास पास दर वब ाण ।
स णइअपासप रमसण-अण जइ स जाणतो ॥ २४ ॥
जइ िणसास स णइअपासप रमसण अण जाणतो स माण ण कणतो य द नशा-स श यीकतपा प रमश दन वम ा य तदा मान नाक र यः । षाम्? । पास-
दर वब ाण स तदर वब ानाम् । व य गतव त श यश यापा प रवतन यथामम वया न व ा त, ःसह ःखस ावमा व करो त । पास इ त स तश द यसम ा दष पाठादा वम् । इयम प वीया ग भा धीरा च ना यका ॥ २४ ॥
सा न , स न , न वी य वल या , वी यल तः (?) तबोधय तीदमाह , सा नबोधय ती स दमाह कणतो ि चअ , कणत ि चअ
, कणतो िचअ , कणतो ि वअ माण , म णम्पास ॰ , सहस ॰ , सहस ॰ वब ाण ,
वउ ाण , वव ाण , वब ाण , ॰पास॰ ,॰वास॰ ॰प रमसण॰ , ॰प रमसण॰ , ॰प रमसण॰ , ॰प रमसण॰
ण अण , ण णअण जाणतो Σ, जाण त जाणतो स माण णकणतो , कणतो स , जाणतो स , तम जाण त ि चय नाक र यः ,अक र य
✿ठ स तदर वब ानाम् , ( स ष ब ानाम्) ॰प रवतन यथा
मम वया न व ा त , ॰प रमशन यथ मम वम् अजानन् व ाय । पास इ त ,
नाका र य एव मान नशास स तदर वब ानाम ्। श या यतपा प रमश दन य द अ ा यः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
ब राज यपणअक वआण दो ह व
अिलअपस ाण माणइ ाण ।िण चलिण णीसास-
द णअ णाण को म लो? ॥ २५ ॥
दो ह व माणइ ाण को म लो योर प द प योम नवतोः को म लः? । न कि -दपी यथः । ता याम यो धीरो ना ती त भावः । कथभतयोः? । पणअक वआण -णयक पतयोः । भयः कथभतयोः? । अिलअपस ाण कतवश यतयोः । पनर प क-थभतयोः? । न चलिण णीसास द णअ णाण न ल न नः ास सन व-तीणकणयोः । स त य ह वश खला नः ासा नय ती त । माणइ ाण मा -न व योः यातयो र यथः । अ याथ वा इ ययः । जा तरल कारः ॥ २५ ॥
ब राज य , ब ाराज य , व सराज य , कमार य पणअक वआणΣ, पणअक वआणँ दो ह , ह व Σ, त
माणइ ाण , माणइ लाण , माणइ लाण , माणइ ाण॰अ णाण , ॰क णाण , ॰क णाणँ दो ह , ह
माणइ ाण , माणइ ाण ता याम यो , तयोर यतरो पणअ॰, णअ॰ णय॰ , णअ॰ भयः कथभतयोः?→ नय ि त
, न चलिण िणसास द णय णाण न ल न नः ासद - कणयोः, आिल गनलालसयोःअ यो य नसग न क पयोः । यलीक न ाका या न ल न ास व- तीणकण वम् । स त य हवश खलाः वासा नय ती त । कतव॰ , तव॰ ॰णीसास द ण॰
, ॰णीसासस दसा॰ अ याथ वा इ ययः , अ याथ वा इ य ययः ,अ यथक इ ययः
णयक पतयो योर यलीक स तयोम नवतोः । न ल न नः ासद कणयोः को म लः ॥
कोि त वचारलीला १–२८
कमा रल यणवलइपहर अ
ज ह ज ह महइ अरो दाउरोमचदडराई
त ह त ह दीसइ व ए ॥ २६ ॥
णवलइपहर ज ह ज ह अ दाउ अरो महइ नवलता हार य य ा दात वरोऽिभलष त त ह त ह त त रोमचदडराई दीसइ रोमा द डरािजद य । क याः?। व ए व वाः । अनरागसचको रोमा ः । भावो नामाल कारः । परकीया
✿✿✿✿✿✿वीया
ना यका । आचायदि डन त म ‘ आकारल यः स मो ’ ऽयम् ॥ २६ ॥
य य वकारः भव न तब न तना न । गमय त तदिभ ाय त तब ध चभावो ऽसौ ॥
कमा रल य , त यव (व सराज य) , त यव , ाणाम य णवलइ॰, कवलय॰ , णवलअ॰ अ , अअरो , वरो , उरो , ॰राई ,
॰राइ णवलइपहर→द य । , रोमचदडराई रोमा द डरािजः कवलय हार य य अ वरो दातमिभलाष त त त द य । य ,
॰राई , ॰राइ अनरागसचको रोमा ः । भावो नामाल- कारः ,अनरागसचको रोमा ः । भावो नामाल कारः , ब ानरागसचको ऽय रोमा ः साि वको भावः ।स मो नामाल कारः , सा चोमामा(पमा?)ल कारः, स मो नामाल कारः परकीया✿✿✿✿✿वीया ना यका , परकीया ी , परकीया वीया (?) ना यका , प खीयाखीया
(परकीया वीया?) आचायदि डन त म ‘ आकारल यः स मो ’ ऽयम् ,चायदि डन( त) म आका( )ल स मो ऽयम् ,
नवलता हारम य य मह त वरो दातम् । त त रोमा द डरािजद य व वाः ॥ २६ ॥
कोि त वचारलीला १–२८
कमार य
कािच र हणी व ःख स याः कथय त ।
अ ज मए ण वणाअण असहाइँ सभरतीए
अ हणव हाण रवोिणसािमओ व झपडहो व ॥ २७ ॥
ण वणा अ ज मए अ हणव हाण रवो िणसािमओ अ मया न यत नवनािभनव घान रवो नशािमतः, तः । कथभतया? । अण असहाइँ सभरतीए
अनभतसखा न मर या । कीदशः? । व झपडहो व व यपटह इव । व यपटह व-नौ त पचारः, त सब धा ावट् व ाव प य या याव ौ मम मरण शरणिम तता पय थः । उपमाल कारः ॥ २७ ॥
हाल यकािच वानराग कथ यत नायकिमदमाह ।
िणि कव जाआभी असण णबईडअस र छ ।
कमार य , (क तल य?) , ताल य (कतल य) , श याण य स याः, स य ण , ण
पडहो , पड ण , ✿नण वनािभनव घान
, वना अिभनव घान अण अ॰ , अनण अ॰ कीदशः ,कीदशो व झपडहो व , व य(!)पड व व यपटह वनौ ,वनौ हाल य , , ह रजन य णबईडअस र छ
, णबइडअस र छ , नबकीडअस र छ , —कीडयसा रछ , णवकीडअस र छ ,नव- कीडसा र छ , न बईडसा र छ
अ मया न वनानभतसखा न स मर या । अिभनव घान रवो नशािमतो व यपटह इव ॥न कप जायाभी क दशन न बकीटकसद । ामो ामणीन दन तव क तथा प तनय ॥
२८ ॥
कोि त वचारलीला १–२८
गामो गािमिणणदणत झ कए तह व तणआइ ॥ २८ ॥
गािमिणनदण ामणीसत । िणि कव न कप । न कप व यदीदश दशा ताम प माम । जाआभी अ भाय भीरो । भाय भी व य व कतान-
मनसाम प न मामनवत । सण दश य त यामास तो न क या प लोच-नगोचर ग छ स । नबईडअस र छ न बकीटक व य त याम प नक रामायरमस इ त सप नीदोषोद्घोषणम् । य प वमीदशः, तह व तथा प, गामो त झकए ाम वदथ तणआइ तनय । ामश ना मान यप दश त, अह व यो न
ामाव थ ा त ता पय थः । ामणीः ामनायकः । व षोि तरल कारः ।गणजा त यादीन य वक यदशनम् ।व षापादनायव सा व षोि त र य ॥
अ योढा ना यका ।अ योढा प ह क या कत य सवम त क ।रव था द यत त वयमिभय मरा शात् ॥ २८ ॥
गणजा त यादीन य वक यदशनम् । व षदशनायव सा व षोि त र य ॥अ योढा प करो व सवम तम मथा । रव था पनः का तमिभय वय यथा ॥
गािमिण॰ , गामिण॰ गािमिण॰ , गामिण॰न कप । , न कपस् , नःकपस् अ प ,
भाय भीरो । भाय भी व य व कतानमनसाम प न मामनवत मामनवत, भाय भीरो । भाय भी व य व मा क- तानमनसाम प न मामनवत , जायाभीरो
(म ) नानवत सण दश , सण दश , भ मण (?) दशन वनबईडअस र छ , नबइडअस र छ , न बकीटक व
य त याम प , नबकीटक✿✿✿
घ , नबकीटकक प व ॰दोषोद्घोषणम्, ॰दोषाघोषण ॰अथ , ॰अथ यप॰ , य
✿✿वप॰
व यो न ामाव थ ा नो त , व यो न ामाव थ ा नो त , व योग ः नइमामव थ ा त ामणीः , ामणी , ामणी॰ ामनायकः
, ामनाकः ॰ या॰ , ॰ यो॰ य ,य द् व षापादनायव , व षणप- दा
✿✿थव , व षदशनायव
सवम त॰ स✿✿वम त , सवमन त रव था द यत , रव था प च ,
रव था पनः ॥ २८ ॥ ह रराज य
ॐ
ϵ
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿
✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿✿
✿✿✿✿✿
✿✿✿✿✿✿✿✿✿
ॐ
गघ
पसवइणो रोसा ण॰
स सआइ कइव छ ण
उअ िण चल िण फदा
ताव ि चअ रइसमए
णोहिलअँ अ पणो क
वाँत
ता व ज त असोए हँ
अ ा तह रमिण ज
मा अस ओणअमही
स ह ए रस ि चअ गई
स च जाणइ द
रधणक मिणउिणए
→
क क प डहासइ
अमअमअ गअण हर
गअकडब अ ी
कोसब कसलव णअ
असम मडण ि चअ
आअरपणािमओ
ϵ
आणासआइँ ती
पअ वरहो अि पअदसण च
ण कणतो ि चअ माण
पणअक वआण दो ह व
णवलइ पहर अ
अ ज मए ण वणा
िणि कव जाआभी अ
1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30
31 32 33 34 35
36 37 38 39 40 41
42 43 44
45 46 47 48
1
1 2
2 3
3 4
4 5
6
10 7
5 8
6 9
10
11
12
13
14
15
18 16
17
18
19
38 20
21
24 22
23
39 24
36 25
37 26
27
46 28
29
11 30
31 31
25 32
26 33
40 34
22 35
33 36
34 37
38
32 39
21 40
41
42
28 43
27 44
45 45
29 46
47
9 48
7 49
8 50
16 51
52
15 53
14 54
12 55
13 56
43 57
58
17 59
60
61
20 62
63
23 64
36 65
48 66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
→→
→
→
→→→→→
कोडीऍ , कोडीअ म झआरि म , म झाराोवरइआइ Σ, वरइआण सालकाराण , सालकाराण
ϵ
