radiološka dijagnostika koštanozglobnog sistema · skelet - 206 kostiju . centralni (aksijalni)...
TRANSCRIPT
Radiološka dijagnostika koštanozglobnog sistema
Prof.dr Simon Nikolić stomatologija 1
MMXV
Skelet - 206 kostiju Centralni (aksijalni) skelet lobanja, kič.stub, karlica Periferni (apendikularni) sklelet kosti extremiteta Glava - pri rođenju 45 koštanih elemenata - odrasli 22 kosti (14 kostiju lica, 8 kranijuma) Čvrstina Koštani matrix (Ca i neorganske materije) Elastičnost Koštane ćelije (osteociti, osteoblasti, osteoklasti)
2/47
Delovi kosti
• Epifiza • Metafizna pukotina rasta • Dijafiza • Apofize (izbočenja na kojima se pripajaju
mišići i ligamenti)
3/47
kost u rastu formirana kost
4/47
Metode pregleda • Rendgengrafija • CT • MRI • NM dg
• UZ, CT, MRI mekih tkiva, mišića i zglobova
• Ciljane biopsije
5/47
Rendgengrafija
snimak u 2 pravca, frontalni (AP) i profilni (LL)
6/47
7/47
snimak mandibule u 3 pravca
8/47
D
L
9/47
L L
10/47
Ciljani i Specijani snimci
Snimak orbita PA Sedeći stav. Glava naleže brada-nos, zatvorena usta. CZ 2 cm iznad protuberancije occ.ext.
Snimak optičkih kanala (Rhese) Ležeći stav, ventralni dekubitus. Glava rotirana za 370, oslonjena nosom gornjim delom orbite i zigomatičnom kosti. CZ na temporoparijetalni tuber a izlazi kroz suprotnu orbitu. 11/47
Opis snimka
• Zaglavlje Frontalni (profilni) snimak leve
podlaktice
12/47
• Koštana FORMA broj velična oblik - promena lokalizacija, oblik, veličina
13/47
• Koštana STRUKTURA kortikalis kompakta spongioza - promena (monoostotska, poliostotska) intenzitet, homogenost,
ograničenost, proširenost
14/47
• Zglobni prostor
15/47
• Okolna meka tkiva
16/47
Semiologija promena
• Osteoskleroza • Osteopenija osteoporoza, osteomalacija,
hiperpaaratiroidizam • Osteoliza • Osteonekroza
17/47
Osteoskleroza
Stvaranje viška koštanog tkiva. Osteoblasti više stvaraju ili
osteoklasti sporije resorbuju. Intenzivna senka koštanog tkiva bez
pravilne strukture. Male naslage koštanog tkiva Osteofiti Egzostoze Endostoza
18/47
Osteoporoza
Atrofija koštane strukture I - postmenopauzna II - endokrini, nutritivni i metabolički
poremećaji, lekovi (heparin, kortikosteroidi) U celini senka kostiju prozirna,
kompakta smanjene širine, koštane gredice stanjene.
19/47
Osteoliza
Destrukcija koštanog tkiva. Razorno dejstvo ostoklasta, uzrokovano traumom, inflamacijom, tu, metabolički,
vaskularno, kongenitalno. Rasvetljenje Uzura defekt na spoljnjoj ivici Karijes veći Kaverna veći defekt u samoj kosti
20/47
Osteonekroza
Izumiranje koštanog tkiva i srži. Uzrokovano poremećajem
vaskularizacije. Intenzivna senka sekvestra odvojena
transparentnom zonom granulacionog tkiva.
21/47
Atrofija
Nije primarni proces, već je posledica oboljenja
(fraktura, osteomijelitisa, vaskularnih smetnji, starih ljudi)
Svi elementi su smanjeni a ne samo
istanjeni
22/47
Periostoza
Porast koštanog tkiva na periostalnom delu
Amorfne mase osteomielitis Lukovice Ewing sarcom, lues congenita Iglica osteogeni osteosarcom
23/47
Fraktura
Rtg: Frakturna pukotina intenziteta mekog tkiva Frakturna stepenica Dislokacija (+/-)
Prekid kontinuiteta koštanog tkiva
24/47
Otok mekih tkiva Horizontalno lateralni snimak (lipohaemarthrosis)
• CT je uspešniji u dg. suptilnih fractura • MRI
25/47
• poprečne uzdužne kose
• spiralne T frakture • multifragmentarne
konkvasacijske (zdrobljene) • "marš" frakture sklopetarne • patološke epifizarne
Rtg opis: lokalizacija i pravac ravni frakture veličina i pravac dislokalcije
ulomaka broj fr.linija
26/47
Frakture lobanje
27/47
Le Fort I zubni nastavak maxile Le Fort II maxilla, nosna kost i
medialni deo orbite Le Fort III maxilla, nosna kost,
vomer, ethmoidi sinus i male kosti baze lobanje
Lice potpuno odvojeno od baze lobanje.
28/47
linearna
29/47
pneumocefalus
impresiona dijastazna fractura
30/47
Patološka fraktura
na kosti koja je predhodno izmenjena pat.procesom.
(osteoporoza, metastaze, tu, ...)
31/47
Fissura Prekid kontinuiteta koštanog tkiva
koji zahvata samo deo kosti.
32/47
Kalus
nakon 2 n. vezivo spaja prelomne površine
nakon 3 n. taloženje Ca Endostalni Intermedijalni Periostalni Parostalni
33/47
Periostalni
Parostalni
34/47
Komplikacije
Rane
• krvnih sudova • nerava • cepanje fascija • otvoreni prelomi • šok, embolije
Kasne • nekroza fragmenata • "most" kalus • pseudoarthrosis • neoarthrosis • Sudeck-Kienbockova
ostoporosa
35/47
• Kalusni most
• Pseudoarthrosis krajevi fragmenata
međusobno fibrozno vežu
• Neoarthrosis bez stvaranja kalusa imitira novi zglob
36/47
Konzervativna terapija
Kramerova imobilizaciona šina 37/47
Osteosinteza operativna repozicija
Smith-Peterson šraf
Lambotte pločica
Küntscher igla 38/47
Serklaž
39/47
Contusio Povrede zglobova nagnječenje periartikularnih mekih
tkiva.
40/47
Dystorsio oštećenje zglobne vreće i
perartikularnih lig
• hydrarthros • haemarthros • avulzione fracture (fragmenti mišićnih insercija)
Avulzija med. epikondila 41/47
Luxatio gubitak kontakta dve zglobne
površine Recidivans ponavlja nakon traume Habitualis bez traume
42/47
43/47
Subluxatio Luxatio
44/47
subLuxatio
45/47
Intra i periartikularna meka tkiva
46/47
