raporti vjetor 2013 - igjk2017.rks-gov.net fileinstituti gjyqËsor i kosovËs raporti vjetor 2013 4...

76

Upload: others

Post on 11-Sep-2019

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

RAPORTI VJETOR 2013Instituti Gjyqësor i Kosovës

Prishtinë, 2014

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

4

Përmbajtja:

PËRMBLEDHJE E SHKURTËR 4RRETH IGJK-SË 6ORGANET DREJTUESE TË IGJK-SË 63.1 KËSHILLI DREJTUES 63.2 KËSHILLI PROGRAMOR 73.3 STRUKTURA E BRENDSHME ORGANIZATIVE E IGJK-SË 7QËLLIMET DHE OBJEKTIVAT KRYESORE TË IGJK-SË GJATË VITIT 2013 8SFIDAT QË SHOQËRUAN IGJK-NË GJATË VITIT 2013 8PROGRAMET E IGJK-SË 9PROGRAMI I TRAJNIMIT TË VAZHDUESHËM (PTV) 117.1 AKTIVITETET TRAJNUESE TË PTV-SË 127.2 PJESËMARRJA NË TRAJNIME TË VAZHDUESHME 137.3 NUMRI I TRAJNIMEVE DHE PJESËMARRËSVE NË BAZA MUJORE 137.4 TRAJNIMET E VAZHDUESHME SIPAS KOHËZGJATJES 147.5 TRAJNIMET E VAZHDUESHME SIPAS LËMIVE DHE TEMAVE 157.5.1 TRAJNIMET NGA LËMIA PENALE 157.5.1.1 Lëmia penale materiale 167.5.1.2 Lëmia penale procedurale 177.5.1.3 Drejtësia për të Mitur 187.5.1.4 Ekzekutimi i sanksioneve penale 187.5.2. TRAJNIMET NË LËMIN CIVILE (MATERIALE DHE PROCEDURALE) 187.5.2.1. Lëmia e marrëdhënieve të detyrimeve 197.5.2.2 E Drejta Ekonomike 197.5.3. E DREJTA KUSHTETUESE 197.5.4 E DREJTA ADMINISTRATIVE 197.5.5. TRAJNIMET NGA LËMIA E KUNDËRVAJTJEVE 207.5.6. KODI I ETIKËS DHE SJELLJES PROFESIONALE TË GJYQTARËVE DHE PROKURORËVE 207.5.7. KONVENTA EVROPIANE PËR MBROJTJEN E TË DREJTAVE DHE LIRIVE THEMELORE TË NJERIUT 207.5.8. E DREJTA E BASHKIMIT EVROPIAN (ACQUIS COMMUNAUTAIRE) 207.5.9. TRAJNIME TË VEÇANTA NË PTV 217.5.9.1 Kompetenca e gjykatave dhe prokurorive 217.5.9.2 Menaxhimi i gjykatës 217.5.9.3 Zhvillimi i shkathtësive të përfaqësimit në gjykim 217.5.9.4 Hartimi dhe Arsyetimi i Vendimeve Gjyqësore 217.5.9.5 Negocimi i Marrëveshjes për Pranimin e Fajësisë 217.5.9.6 Forcimi i bashkëpunimit juridik ndërkombëtar në çështje penale 217.5.9.7 Konfiskimi i pasurisë së fituar me vepër penale dhe shpëlarja e parave 227.5.9.8 Ligji për Mbrojtjen e Mjedisit në Kosovë 227.5.9.9 Ligji për parandalimin dhe luftimin e krimit kompjuterik 227.5.9.10 Të drejtat e njeriut dhe barazia gjinore - 22instrumentet ndërkombëtare, dhuna në familje – çështjet pronësore dhe të trashëgimisë 22

7.5.9.11 Ligji dhe aktet nënligjore për mbrojtje nga dhuna në familje 238. PROGRAMI I TRAJNIMIT PËR AVANCIM (PTA) 238.1. AKTIVITETET E REALIZUARA NË PTA 238.2 PJESËMARRJA NË PTA 258.3. PJESËMARRJA DHE NUMRI I TRAJNIMEVE NË BAZA MUJORE NË KUADËR TË PTA�SË 259. PROGRAMI I TRAJNIMIT FILLESTAR (PTF) 269.1 RISHIKIMI I PROVIMIT PËRGATITOR 269.2 AKTIVITETET E KËSHILLIT PROGRAMOR NË ZHVILLIM TË PTF-SË 27

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

5

9.3 SHPALLJA PUBLIKE PËR PROVIMIN PËRGATITOR 279.4 PROVIMI PËRGATITOR - PJESA ME SHKRIM 289.5 SHPALLJA PUBLIKE E REZULTATIT TË PROVIMIT ME SHKRIM 299.6 PROVIMI PËRGATITOR - PJESA ME GOJË 299.7 SHPALLJA E REZULTATEVE PËRFUNDIMTARE NGA PROVIMI PËRGATITOR 299.8 PËRGATITJET PËR FILLIMIN E PROGRAMIT TË TRAJNIMIT FILLESTAR 299.9 FILLIMI I TRAJNIMIT PËR GJENERATËN E PESTË NË PTF 3110. PROGRAMI PËR HULUMTIME DHE PUBLIKIME 3310.1 OBJEKTIVAT E PËRGJITHSHME TË PHP-SË 3310.2 HULUMTIMET 3310.3 PUBLIKIMET E IGJK-SË 3310.4 QASJA NË BURIME LIGJORE PËRMES BIBLIOTEKËS SË IGJK-SË 3511. MËSIMI NË DISTANCË (E-LEARNING) 3612. TRAJNIMI I PROFESIONISTËVE TJERË NË LËMIN E GJYQËSISË 3613. TRYEZA PUNE 3713.1 IDENTIFIKIMI I RISIVE TË KODIT TË PROCEDURËS PENALE 3813.2 DISKUTIME PËR ZBATIMIN E RISIVE TË KPPK 3813.3 KOORDINIMI I PJESËMARRJES NË TRAJNIME 3913.4 IDENTIFIKIMI I NEVOJAVE PËR TRAJNIM LIDHUR ME KRIMET E RËNDA 3913.5 PROGRAMI TRAJNUES PËR DREJTËSINË PËR FËMIJË - 2014-2016 4014. TRAJNIMI I TRAJNUESVE TË IGJK-SË 4114.1 DORACAKU PËR TRAJNUES DHE METODOLOGJIA TRAJNUESE 4114.2 TRAJNIM I TRAJNUESVE TË DREJTËSISË PËR TË MITUR 4114.3 NGRITJA E KAPACITETEVE TRAJNUESE PËR TË DREJTËN E BE-SË 4214.4 TRAJNIM I TRAJNUESVE NË LUFTËN KUNDËR KORRUPSIONIT 4214.5 TRAJNIM I TRAJNUESVE PËR TË DREJTAT E NJERIUT 4214.6 PLANIFIKIMI DHE TEKNIKAT PRAKTIKE TË MËSIMDHËNIES EFEKTIVE 4314.7 HETIMI FINANCIAR, PUNA NDËR-INSTITUCIONALE DHE HETIMET NDËRKOMBËTARE 4314.8 NDËRMJETËSIMI NË RASTET CIVILE DHE PENALE 4314.9 METODOLOGJIA E ZBATIMIT TË TRAJNIMEVE PËR GJASHTËMUJORIN E PARË TË VITIT 2014 4315. DIZAJNI I RI I WEB FAQES DHE BAZËS SË TË DHËNAVE TË IGJK-SË 4416. BASHKËPUNIMI ME DONATORË 4517. BASHKËPUNIMI NDËRKOMBETARË I IGJK-SË 5117.1 VIZITË STUDIMORE NË AKADEMINË GJYQËSORE TË GJERMANISË 5117.2. PRIORITETET STRATEGJIKE PËR BASHKËPUNIM REGJIONAL KUNDËR KRIMIT KOMPJUTERIK 5117.3 TAKIMI I UDHËHEQËSVE TË INSTITUCIONEVE TRAJNUESE LIDHUR ME KRIMIN KOMPJUTERIK 5217.4 VIZITA E KËSHILLIT TË LARTË GJYQËSOR DHE PROKURORIAL TË TURQISË 5317.5 BASHKËPUNIMI REGJIONAL KUNDËR KRIMIT KOMPJUTERIK 5317.6 LUFTIMI I KORRUPSIONIT DHE KRIMIT TË ORGANIZUAR 5417.7 FORCIMI I BASHKËPUNIMIT NË LËMIN E TË DREJTËS PËR REFUGJATË – AZILIT 5417.8 PROGRAM TRAJNIMI PËR KRYETARË TË GJYKATAVE DHE KRYEPROKURORË TË PROKURORIVE 5517.9 VIZITË E DELEGACIONIT TË GJYQTARËVE DHE PËRFAQËSUESVE TË AKADEMISË SË DREJTËSISË NGA REPUBLIKA E TURQISË NË IGJK 5517.10 KONFERENCA E GJASHTË NDËRKOMBËTARE PËR TRAJNIMIN E GJYQËSORIT 5617.11 VIZITË NË QENDRËN FEDERALE GJYQËSORE (WASHINGTON D.C) 5618. PROGRAMI PËR PRAKTIKANT-STUDENTË TË FAKULTETIT JURIDIK TË UNIVERSITETIT TË PRISHTINËS 5619. ADMINISTRATA DHE FINANCAT 5719.1 ADMINISTRATA 5719.2 BURIMET NJERËZORE 5819.3 TEKNOLOGJIA INFORMATIVE 5919.4 PROKURIMI 6019.5 FINANCAT 6119.6 MBËSHTETJA FINANCIARE NGA DONATORËT 65ANEKSI I – AKTIVITETET TRAJNUESE NË PTV 2013 67ANEKSI II – AKTIVITETET TRAJNUESE NË PTA 2013 71PTF 2013/2014 72ANEKSI IV – AKTIVITETET TRAJNUESE PËR PROFESIONISTË TJERË NË SISTEMIN GJYQËSOR - 2013 74

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

6

Përmbledhje e shkurtër Në këtë raport janë pasqyruar aktivitetet e Institutit Gjyqësor të Kosovës (IGJK) të realizuara gjatë vitit2013. Gjatë kësaj periudhe IGJK ishte përqendruar në zbatimin e programit trajnues për ngritjen ekapaciteteve të sistemit gjyqësor dhe prokurorial, përmes programeve të ndryshme trajnuese nëzbatim të mandatit ligjor.

Përmbajtja gjithëpërfshirëse e programeve trajnuese ishte fokusuar në mbështetje të nevojave përngritje të shkathtësive profesionale, interdisiplinare dhe personale të gjyqtarëve, prokurorëve,kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë si dhe profesionistëve tjerë nga lëmi i gjyqësisë e prokurorisëtë identifikuar nga IGJK.

Gjatë vitit 2013 ishte sfiduese përmbushja e obligimit që në kuadër të programeve të ofrohen trajnime,në zbatim të reformës së sistemit gjyqësor dhe prokurorial, duke pas parasysh hyrjen në fuqi të ligjevetë reja. Në këtë drejtim është shënuar një e arritur e çmuar duke përfshirë organizimin e një numri tëkonsiderueshëm të aktiviteteve me qëllim të përmbushjes së këtij mandati.

Trajnimet e vazhdueshme për gjyqtarë dhe prokurorë u organizuan nga të gjitha lëmit e së drejtës:penale, civile, drejtësia për të mitur, administrative, kushtetuese, tregtare, e drejta ndërkombëtare, edrejta e Bashkimit Evropian, të Drejtat dhe Liritë Themelore të Njeriut etj. Në kuadër të këtyreaktiviteteve ishin përfshirë edhe tema e module të llojllojshme të karakterit të përgjithshëm dhe tëspecializuar1. Metodologjia e aplikuar për realizimin e shumicës së këtyre aktiviteteve bazohej nëkonceptin “mëso duke zbatuar”.

Me qëllim të mbështetjes së gjyqtarëve dhe prokurorëve të sapo emëruar, në kuadër të programitpërkatës janë organizuar trajnime lidhur me strukturën e re organizative në gjykata dhe prokurori,përfshirë trajnimet e karakterit interdisiplinar.

Në përgjigje të nevojave dhe kërkesave të KGJK-së dhe KPK-së, IGJK organizoi Provimin Përgatitor përgjeneratën e pestë të kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë dhe filloi trajnimin për përgatitjenprofesionale të këtyre kandidatëve.

Gjatë periudhës raportuese IGJK ka organizuar trajnime për stafin mbështetës të gjykatave dheprokurorive, ndërsa është punuar intensivisht edhe në fushën e publikimeve me ç’rast janë publikuar një

1 Shih në detaje pjesën e raportit që i referohet këtij programi dhe listën e temave dhe moduleve në aneksin I të këtij raporti.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

7

seri e moduleve në gjitha programet trajnuese si dhe buletine e broshura. Aktivitete përgatitore janëzhvilluar edhe në drejtim të ofrimit të mundësive për qasje në burime ligjore dhe hulumtime në ngritje tëkapaciteteve të përfituesve të IGJK-së.

Në vitin 2013, gjithashtu janë realizuar aktivitete të ndryshme në kuadër të bashkëpunimit ndërkombëtarëdhe është shënuar pjesëmarrje aktive në konferenca e takime regjionale e ndërkombëtare që kishin nëfokus trajnimin për gjyqtarë, prokurorë dhe profesionist tjerë nga lëmi i gjyqësisë.

Përveç aktiviteteve në Departamentin e Programit edhe në Departamentin për Administratë dhe Financajanë realizuar aktivitetet të shumta. Sfidat e hasura gjatë vitit 2013 si rezultat i rritjes së nevojës përtrajnime, u shprehën jo vetëm në buxhetin e IGJK-së, por edhe në nevojën për më shumë personel.Megjithatë me mbështetje të donatorëve, me programe të praktikës dhe shpërndarje adekuate tëdetyrave dhe trajnime për stafin është arritur të menaxhohet kryerja e funksioneve të IGJK-së.

Pavarësisht sfidave të hasura gjatë zbatimit të aktiviteteve të përshkruara në këtë raport, perspektivat përzbatim të mandatit ligjor dhe vizionit të IGJK-së do të vazhdojnë të kenë përkushtim edhe më të lartë ngatë gjitha strukturat e IGJK-së.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

8

IGJKështë institucioni i pavarur dhe kryesor përgjegjëspër trajnimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve,organizimin e provimit përgatitorë dhe përgatitjen

profesionale të kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë të ardhshëm, sidhe trajnimin e profesionistëve tjerë në kuadër të sistemit gjyqësor eprokurorial të Kosovës, të identifikuar nga IGJK (Ligji nr. 02/L-25).

I Rreth IGJK-së

IGJK synon ngritjen permanente në një institucion që i përsht -atet dinamikës së zhvillimeve legjislative dhe atyre në sistemingjyqësor e prokurorial, ngritjen e bashkë punimit regjional e mëgjerë, zhvillimin e programeve trajnuese për përfituesit e vet sidhe zhvillimin e resurs eve për hulumtime dhe qasje në burimeligjore sipas standardeve më të larta të fushës.

Në bashkëpunim dhe partneritet të gjithanshëm IGJK luan rolkyç për funksionimin e sistemit gjyqësor dhe proku rorial tëpavarur, kompetent, efikas dhe që e gëzon besimin e publikut.

IGJK vazhdon të promovojë trajnimin e vazhdueshëm, fillestardhe atë për avancim me standarde të larta profesionale.Derisa struktura ligjore dhe profesioni ligjor në Kosovë kashënuar zhvillime të shumta e shpesh sfiduese, metoda e tëmësuarit e aplikuar nga IGJK vazhdon të jetë një mënyrë mjaftefektive në ngritjen e kapaciteteve të përfituesve të vet.

IGJK në vete përfshinë një ekip të përkushtuar tëprofesionistëve, të cilët besojnë se promovimi i aftësive dheshkathtësive profesionale dhe etike është një komponentëkritike për çdo gjyqtarë, prokurorë, kandi datë për gjyqtarë eprokurorë si dhe profesionistë të tjerë të sistemit gjyqësor eprokurorial të Kosovës.

Misioni kryesor i IGJK-së është që të:

• Promovojë ngritjen e vazhdueshme profesionale tëgjyqtarëve dhe prokurorëve, përfshirë ata të sapoemëruar;

• Organizojë Provimin Përgatitor për kualifikim të kandidatëvepër gjyqtarë dhe prokurorë në trajnimin fillestar mbi bazë tëparimeve meritës;

• Ngrit kualitetin e kompetencave profesionale dheinterdisiplinare të kandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë;

• Ngrit kapacitetet profesionale të stafit të gjykatave dheprokurorive;

• Zhvillojë plane aftësimi dhe veprimtari profesionalekërkimore me qëllim të ngritjes së kualitetit të trajnimeve nëmbështetje të gjyqësisë dhe prokurorisë bazuar nëstandardet ndërkombëtare.

Organet drejtuese të IGJK-sëLigji për Themelimin e IGJK-së, si organe mëtë larta drejtuese përcakton KëshillinDrejtues dhe Drejtorin.

3.1 Këshilli Drejtues

Këshilli Drejtues i IGJK-së, ka në përbërjen etij 13 anëtarë, 9 prej të cilëve emërohen ngaKuvendi i Republikës së Kosovës mepropozimin e institucioneve përkatëse. Ngatë gjithë anëtarët, 2 janë nga radhët ekomunitetit pakicë.

Sipas ligjit. Këshilli Drejtues i IGJK-së, ndërtë tjera është përgjegjës për:

a. Miratimin e Statutit të IGJK-së;b. Miratimin e projektbuxhetit të IGJK-së

dhe programin e trajnimeve;c. Përcaktimin e strukturës dhe funksioneve

të IGJK-së sipas këtij ligji.d. Metodologjinë e aftësimit të bartësve

dhe bartësve potencial të funksionitgjyqësor;

e. Dhënien e këshillave lidhur me financimindhe kontraktimin me donatorë përpërkrahjen e programeve të IGJK-së.

Këshilli Drejtues i IGJK-së, gjatë vitit 2013 kambajtur pesë takime të rregullta, në të cilatka miratuar dhe ka marrë vendime lidhurme:

• Raportin Vjetor të Punës për vitin 2012;• Programin e Trajnimit Fillestar për vitin

2013/2014 për gjeneratën e pestë tëkandidatëve për gjyqtarë dhe prokurorë;

• Rregulloren për Programin e TrajnimitFillestar dhe Provimin Përgatitor;

• Rregulloren për Programin e Trajnimit tëVazhdueshëm.

• Projekt buxhetin e IGJK-së për vitin 2014;• Programin Kornizë të Trajnimeve për vitin

2014-2015;

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

9

3.3 Struktura e brendshme organizative eIGJK-së

Mandati i IGJK-së zhvillohet përmes aktiviteteve të kryera nga Zyra eDrejtorit të IGJK-së, Departamenti i Programeve dhe Departamenti përAdministratë e Financa.

Drejtori i IGJK-së është përgjegjës për:

a. administrimin dhe menaxhimin e përgjithshëm të IGJK-së;b. sigurimin e udhëzimeve dhe këshillave profesionale në funksion të

IGJK-së;

c. menaxhimin me personelin dhe organizimin e IGJK-së;

d. nxjerrjen e vendimeve dhe udhëzimeve administrative për të gjithaçështjet që kanë të bëjnë me funksionet e tij;

e. menaxhimin efikas dhe të suksesshëm të burimeve financiare dhedonacioneve që i ndahen IGJK-së;

f. zbatimin e politikës jodiskriminuese të personelit brenda IGJK-së,përfshirë edhe përfaqësimin e paanshëm gjinor dhe etnik.

Departamenti i Programeve, përfshinë pozitat të cilat udhëhiqen ngaKoordinatori i Programit dhe është përgjegjës për:

• Zhvillimin dhe zbatimin e metodave për vlerësim të nevojavetrajnuese dhe metodologjisë së trajnimeve;

• Përgatitjen e politikave dhe strategjive trajnuese;

• Organizimin e trajnimeve për gjyqtarë dhe prokurorë, kandidatë përgjyqtarë dhe prokurorë si dhe trajnimeve për profesionistë tjerë ngalëmi i gjyqësisë, të identifikuar nga IGJK;

• Zhvillimin e hulumtimeve, publikimeve dhe ofrimin e qasjes nëburime ligjore në avancim të trajnimeve gjyqësore;

Departamenti i Administratës dhe Financave udhëhiqet nga DrejtoriAdministrativ Financiar dhe përfshinë sektorë të cilët janë përgjegjëspër sigurimin e shërbimeve administrative, financiare, të prokurimitdhe personelit, në funksion të realizimit të objektivave programore tëIGJK-së.

Të gjithë të punësuarit (24) në IGJK janë kategorizuar si shërbyes civildhe i nënshtrohen ligjeve dhe rregullave për shërbyesit civil.

3.2 KëshilliProgramor

Këshilli Programor është njëmekanizëm i veçantë brenda IGJK-së icili është themeluar me statut siorgan ndihmës i Këshillit Drejtues.Këshilli Programor i IGJK-së zhvillonaktivitetet në bashkëpunim megjyqësorin dhe prokurorinë e vendit.Ndër funksionet kryesore të KëshillitProgramorë janë:

• pjesëmarrja në përgatitjen dherifreskimin e programeve trajnuesedhe procesin e përzgjedhjes sëtrajnuesve të IGJK-së;

• këshillimi i organeve drejtuese tëIGJK-së për çështje të ndryshme ngafusha praktike e zbatimit të ligjit;

• mbështetja në themelimin dhembajtjen e kontakteve meinstitucione vendore dhendërkombëtare lidhur me aktivitetete IGJK-së.

Gjatë vitit 2013, Këshilli Programor kambajtur 6 takime përmes të cilave kakryer funksionet e tij. Ndër punëtkryesore të kryera ishin ato lidhur meprovimin përgatitor dhe trajniminfillestar, rishikimin e ProgramitKornizë të Trajnimeve për vitin 2014-2015, finalizimin e Planit përZbatimin e Programit Kornizë si dhenjë sërë aktivitetesh në funksion tëzbatimit të programeve trajnuese.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

10

Organogrami i IGJK-së gjatë vi�t 2013

Qëllimet dhe objektivat kryesore të IGJK-së gjatë vitit 2013

Qëllimet dhe objektivat kryesore të IGJK-së për vitin 2013 ishin të përqendruara në:

• Ngritjen profesionale, interdisiplinare dhe personale të gjyqtarëve dheprokurorëve;

• Organizimin e Provimit Përgatitor dhe trajnimit fillestar për kandidatëtpotencial për gjyqtarë dhe prokurorë;

• Zbatimin e trajnimeve të specializuara për gjyqtarë dhe prokurorë të sapoemëruar;

• Organizimin e trajnimeve në mbështetje të reformës së sistemit gjyqësor dheprokurorial;

• Publikime të ndryshme nga lëmi i gjyqësisë dhe prokurorisë; • Avancimin e metodologjisë së hartimit dhe zbatimit të programeve trajnuese;• Pjesëmarrjen në aktivitete për trajnim gjyqësor të karakterit ndërkombëtarë;• Mbështetjen e programeve për sigurim të qasjes së barabartë në drejtësi;• Zhvillimi i planeve afatshkurta dhe afatmesme për një gjyqësi efikase, efektive, të

paanshme dhe të pavarur;

Sfidat që shoqëruanIGJK-në gjatë vitit2013

Në realizim të objektivave tëpërcaktuara për vitin 2013,ndër sfidat kryesore për IGJK-në ishin:

• Hartimi dhe zbatimi iprogrameve trajnuese nëmbështetje të reformave tësistemit gjyqësor eprokurorial;

• Organizimi i trajnimeve tëspecializuara për gjyqtarë dheprokurorë të sapo emëruar,atyre që kanë ndërruarprofilin apo janë avancuar;

• Koordinimi i pjesëmarrjes sëgjyqtarëve dhe prokurorëvenë trajnimin e vazhdueshëm;

• Organizmi i ProvimitPërgatitorë për gjeneratën epestë të kandidatëve përgjyqtarë dhe prokurorë dhefillimi i trajnimit në Programine Trajnimit Fillestar;

• Mbështetja e reformës përarsimim ligjor dhe ndryshimete mundshme ligjore;

• Koordinimi i programeve tëndryshme me donatorë;

• Avancimi i metodologjisëtrajnuese;

• Fillimi i zbatimit të platformëssë mësimit në distancë (e-learning);

• Funksionimi i Programit përHulumtime dhe Publikime;

• Zhvillimi i bazës së avancuartë të dhënave dhe dizajnimi iweb faqes së re.

Tejkalimi i këtyre sfidave ështëbërë në saje të angazhimitmaksimal dhe punësprofesionale si nga ana emenaxhmentit ashtu dhe stafittë IGJK-së, e arritur kjo edhe membështetjen e shumëpartnerëve vendorë dhendërkombëtarë.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

11

Mandati ligjor dhe objektivat eIGJK-së, gjatë vitit 2013 janërealizuar përmes programeve dheaktiviteteve kryesore trajnuese sinë vijim:

• Programi i Trajnimit tëVazhdueshëm;

• Programi i Trajnimit për Avancim;

• Programi i Trajnimit Fillestar dheProvimi Përgatitor;

• Trajnimi i profesionistëve tjerënga lëmi i gjyqësisë;

• Programi për Hulumtime dhePublikime;

• Programi i Trajnimit tëTrajnuesve;

• Programe praktike jashtë vendit(internships).

Bazuar në këtë strukturë tëtrajnimeve në vijim është paraqiturnjë grafikon për trajnimet embajtura gjatë vitit 2013:

Programet e IGJK-së

Grafikoni nr. 1. Trajnimet e realizuara sipas programeve në vitin 2013

Me qëllim të zhvillimit dhe zbatimit të programeve trajnuese gjatë vitit 2013, IGJK kaorganizuar edhe një sërë aktivitetesh të tjera si: takime me kryetarë dhe kryeprokurorë,takime me trajnues, tryeza pune me ekspertë, vizita studimore-trajnime jashtë vendit,punëtori dhe trajnime për stafin e IGJK-së, vizita të institucioneve ndërkombëtare në IGJK,programe për student praktikantë dhe shumë aktivitetet tjera nga kompetenca ligjore tëplinifikuara me programin vjetor të punës.

Më poshtë janë të pasqyruara në mënyrë përmbledhëse aktivitetet e tjera të IGJK-së tërealizuara gjatë vitit 2013:

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

12

Grafikoni nr. 2. Aktivitetet tjera të realizuara nga IGJK gjatë vitit 2013

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

13

Në kuadër të përgjegjësivepër ofrimin e trajnimevepër bartësit e funksionit

gjyqësor, brenda strukturësprogramore të IGJK-sëfunksionon Programi i Trajnimittë Vazhdueshëm (PTV). Kyprogram përfshinë trajnimetdhe aktivitetet e tjera të cilat udedikohen gjyqtarëve dheprokurorëve.

PTV për vitin 2013 kishtepërcaktuar objektivat si mëposhtë;

• Zhvillimi dhe shkëmbimi injohurive, metodave dhepraktikave të miraprofesionale;

• Forcimi i shkathtësiveprofesionale të shkrimit,arsyetimit dhe argumentimitligjor;

• Ngritja e shkathtësive tëndryshme interdisiplinaredhe personale;

• Ngritja e njohurive rreth tëdrejtës ndërkombëtare dhetë drejtës Evropiane;

• Unifikimi i zgjidhjes sërasteve praktike;

• Ngritja e shkathtësivemenaxhuese dhepromovimi i menaxhimittë mirë të aseteve;

• Aplikimi i teknologjisëinformative në punënpraktike profesionale; dhe

• Shkëmbimi i informatave,kërkimet profesionale dhebashkëpunimindërkombëtarë.

Trajnimet e vazhdueshme janëorganizuar në formë tëseminareve, tryezave tëdiskutimeve, tryezave të punës,simulimit të gjykimeve dhekonferencave. Disa prej këtyreaktiviteteve janë realizuar membështetje të partnerëvendërkombëtarë të cilët kanëndihmuar IGJK-në në funksiontë ngritjes së shkathtësive tëgjyqtarëve dhe prokurorëve. Në kuadër të PTV, brenda vitit2013, janë përfshirë trajnimepër aspekte teorike dhepraktike nga:

• E drejta penale (materialedhe procedurale);

• Ekzekutimi i sanksionevepenale;

• E drejta civile (materialedhe procedurale);

• E drejta kushtetuese;

• E drejta administrative;

• Drejtësia për të mitur;

• E drejta tregtare;

• E drejta e BashkimitEvropian;

• Konventa Evropiane për tëDrejtat dhe LiritëThemelore të Njeriut,

• Barazia gjinore dhembrojtja nga dhuna nëfamilje;

• Etika dhe sjelljaprofesionale;

• Lëmia e kundërvajtjeve;

• Trajnimet për zhvillim tëshkathtësive të veçanta(shkrimi dhe arsyetimi ivendimeve, menaxhimi irasteve, zhvillimi i shkathtësive tëpërfaqësimit në gjykim,menaxhimi i gjykatës etj).

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

14

Në vitin 2013 në kuadër tëPTV, janë realizuar 112aktivitete trajnuese. Trajnimete realizuara në numër sipasfushave të së drejtës janë:

• 52 sesione trajnuese ngalëmia penale (materiale dheprocedurale);

• 27 sesione trajnuese ngalëmia civile (materiale dheprocedurale);

• 01 sesion trajnues nga lëmiaadministrative;

• 01 sesion trajnues nga lëmiakushtetuese;• 01 sesion trajnues nga

drejtësia për të mitur;• 04 sesione trajnuese nga

lëmia kundërvajtëse;• 02 sesione trajnuese për

Konventën Evropiane për tëDrejtat dhe Liritë e Njeriut;

• 01 sesion trajnues për kodine etikës dhe sjelljesprofesionale;

• 02 sesione trajnuese nga edrejta e Bashkimit Evropian;

• 08 sesione trajnuese përbarazi gjinore dhe mbrojtjenga dhuna në familje;

• 01 sesion trajnues përKompetencën e Gjykatavesipas Ligjit mbi Gjykatat;

• 01 sesion trajnues përKompetencën e Prokurorivesipas Ligjit mbi Prokurorin eShtetit;

• 01 sesion trajnues për Ligjinmbi Mbrojtjen e Mjedisit;

• 05 Sesione trajnuese përShkrimin dhe ArsyetiminLigjor;

• 03 sesione trajnuese përZhvillimin e Shkathtësive nëGjykim-programi NITA;

• 02 sesione trajnuese lidhurme menaxhimin e gjykatës.

Kohëzgjatja e realizimit të njëtrajnimi në PTV varet nganatyra dhe përmbajtja eagjendës së tij.

Mbështetur në këtë formattrajnimet e këtij programi gjatëvitit 2013 ishin një, dy, tre dhekatër ditore.

7.1 Aktivitetet trajnuese të PTV-së

Grafikoni nr. 3.Trajnimet e

realizuara në PTVgjatë vitit 2013

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

15

Grafikoni nr. 4. Pjesëmarrja në trajnimet e realizuara në PTV gjatë vitit 2013

7.2 Pjesëmarrja në trajnime të vazhdueshmeGjatë vitit 2013 numri i përgjithshëmi pjesëmarrësve në trajnimet evazhdueshme ishte 1651. Prej tyre1136 pjesëmarrës ishin gjyqtarë, 250ishin prokurorë, ndërsa 265 ishinpjesëmarrës tjerë (bashkëpunëtorprofesional, stafi administrativ igjykatave dhe prokurorive, avokat,zyrtarë nga Policia e Kosovës,Shërbimi Sprovues, Qendrat përPunë Sociale, Doganat, AdministrataTatimore, Auditori i Përgjithshëm,etj.). Nga këta pjesëmarrës 1234ishin meshkuj, ndërsa 417 ishinfemra. Shikuar nga perspektiva epërkatësisë etnike 1625 ishinshqiptarë, 12 pjesëmarrës ngaminoritetet dhe 14 ishinndërkombëtarë (EULEX).

7.3 Numri i trajnimeve dhe pjesëmarrësve në baza mujore

Në grafikonët mëposhtë në mënyrë

të detajuarpasqyrohet numrii aktiviteteve dhei pjesëmarrësve

në PTV, gjatësecilit muaj të

vitit 2013.

Grafikoni nr. 5.Numri i trajnimeve në baza mujore

Në vijim mund të gjeni numrin e pjesëmarrësve sipas profilit gjyqtarë,prokurorë dhe të tjerë, përfshirë edhe përkatësinë gjinore dhe etnike.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

16

Grafikoni nr. 7. Numri i trajnimeve sipas kohëzgjatjes

Në grafikonin e më poshtëm në mënyrë tëdetajuar pasqyrohen trajnimet në PTV sipaskohëzgjatjes, gjatë secilit muaj të vitit 2013.

Temat e trajtuara u organizuan në formë tëtrajnimeve një, dy, tre dhe katër ditore, ku kishteedhe simulim të gjykimit.

7.4 Trajnimet e vazhdueshme sipas kohëzgjatjes

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

17

7.5 TRAJNIMET E VAZHDUESHME SIPASLËMIVE DHE TEMAVE

7.5.1. Trajnimet ngalëmia penale

Gjatë vi�t 2013, në kuadër të PTV janë realizuar 52 (pe-sëdhjetë e dy) ak�vitete nga lëmia penale. Në kuadër tëkëtyre ak�viteteve, janë trajtuar çështjet që kanë tëbëjnë me të drejtën penale materiale dhe procedurale,veçanërisht me fokus në risitë e Kodit të Procedurës Pe-nale (KPPK). Një seri e theksuar e trajnimeve lidhur meKPPK janë organizuar në fillim të vi�t 2013 kur edhe kahyrë në fuqi ky kod duke paraqitur një sfidë reale përsistemin gjyqësor dhe prokurorial të Kosovës. IGJK gjatë

kësaj periudhe ka organizuar tryeza të nivelit të eksper-tëve si dhe trajnime të specializuara për ligje të veçantanga kjo fushë.

Trajnim -Kodi i ri i

ProcedurësPenale

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

18

Gjatë vitit 2013 në kuadër të sëdrejtës penale materiale janërealizuar trajnime në formë tëtemave dhe moduleve. Temat qëjanë trajtuar nga kjo fushë ishinlidhur me: përgjegjësinë penale tëpersonave fizik dhe juridik, vepratpenale kundër jetës dhe trupit,bashkëpunimi në kryerjen eveprës penale dhe veprat penalekundër të drejtës së votimit. Menjë metodologji të ngjashme janëtrajtuar edhe çështjet si: trafikimime qenie njerëzore, dënimet dhematja e tyre, shmangia nga tatimidhe shpëlarja e parasë, krimet eluftës përfshirë ato me elementetë dhunës seksuale, parashkrimi iekzekutimit të vendimeve si dheparaburgimi dhe masat e tjera përsigurimin e prezencës së tëpandehurit në procedurë. Ndërsanë formë të moduleve janëorganizuar këto trajnime: krimet erënda, korrupsioni, krimikompjuterik dhe provatelektronike.

Përmes këtyre trajnimeve metema të ndryshme është synuarngritja e kapaciteteve profesionaleteorike edhe praktike tëgjyqtarëve dhe prokurorëve në:

• Analizimin e çështjeve praktikete rastet e paaftësisë mendoredhe paaftësisë së zvogëluarmendore, format e ndryshme tëpërgjegjësisë penale si dheçështjet që kanë të bëjnë melajthimin faktik dhe juridik;

• Përcaktimin e bazës dhe kufirittë përgjegjësisë së personavejuridik, masat e sigurisë si dhedënimet dhe sanksionet e tjerapenalo juridike;

• Identifikimin e sfidave në

ndjekjen dhe gjykimin e krimevetë luftës dhe ballafaqimin me tëkaluarën;

• Cilësimin e veprave penalekundër jetës dhe trupit, veçoritëdalluese të këtyre veprave si:vrasja, vrasja së rëndë,mosdhënia e ndihmës, si dhenjohja me veprat e reja nga kykapitull si ngacmimi dhe sulmi;

• Trajtimin e përgjegjësisë penaletë personave kur vërtetohet sekanë kryer vepër penale nëbashkëkryerje dhe marrëveshjepër të kryer veprën penale,dallimet në mes ndihmës,shtytjes dhe bashkimit kriminal;

• Identifikimin e elementevekualifikuese të veprave penalekundër të drejtave të votimit,formën e paraqitjes dhe peshëne këtyre veprave penale;

• Njohjen me instrumentetndërkombëtare kundër krimit tëorganizuar si: Konventa e OKBkundër krimit të organizuartransnacional , traktatetndërkombëtare dhe korniza eBE-së lidhur me trafikimin eqenieve njerëzore, bashkëpunimindërkombëtar, menaxhimi irasteve të trafikimit, trajtimi iinformatorëve, mbikëqyrja eaktiviteteve ndërkufitare dhebashkëpunimi rajonal, teknikat emarrjes në pyetje dhe hetimi

financiar;

• Ngritjen e njohurive lidhur medënimet dhe matjen e tyre,dënimet kryesore, plotësuesedhe alternative, rregullat epërgjithshme për matjen edënimit, rrethanat lehtësuesedhe rënduese;

• Avancimin e njohurive lidhur meveprën penale shmangia ngatatimi dhe shpëlarja e parasë,elementet e këtyre vepravepenale, veçoritë dhe format eparaqitjes së tyre;

• Njohjen me kornizën ligjorendërkombëtare dhe vendore përveprat penale të dhunësseksuale si krime lufte,elementet dhe veçoritë e këtyreveprave penale, puna medëshmitarë dhe vështirësitë përndjekjen me sukses të këtyreveprave;

• Ngritjen e njohurive lidhur meparashkrimin e ekzekutimit tëvendimeve, veçanërisht lidhurme parashkrimin e ndjekjespenale, fillimin dhe ndërprerjene parashkrimit, si dheparashkrimin e ekzekutimit tëdënimeve plotësuese dhemasave të trajtimit tëdetyrueshëm;

• Zbatimin e drejtë të dispozitavelidhur me kushtet ligjore tëcaktimit të paraburgimit, arrestitshtëpiak, diversionit dhe masavetë tjera, si dhe arsyetimi iaktvendimit për caktimin eparaburgimit.

Në kuadër të lëmisë penalemateriale janë organizuar kurse tëspecializuara

7.5.1.1 Lëmia penale materiale

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

19

të përmbledhura në formë tëmoduleve trajnuese për ngritjen ekapaciteteve kundër krimeve tërënda, korrupsionit dhe krimitkompjuterik. Përmes këtyremoduleve është synuar ngritjagjithëpërfshirëse e kapaciteteveprofesionale të gjyqtarëve dheprokurorëve në:

• Identifikimin e karakteristikavetë krimeve të rënda tëpërcaktuara me Kodin e ri Penal,si veprat penale kundër renditkushtetues dhe sigurisë, veprapenale kundër njerëzimit(gjenocidi, marrja peng), veprapenale kundër sigurisë sëpërgjithshme dhe pronës, sidhe krimet e rënda kuparashihet dënimi me burg tëpërjetshëm.

• Njohja me kornizën ligjore,elementet korruptive, agjencitëpër luftimin e korrupsionit, rolindhe kompetencat einstitucioneve në fushën eprokurimit publik, procedurat etenderimit, si dhe strategjitëdhe taktikat hetimore;

• Njohja me teknikat adekuate përtë luftuar krimet kompjuterike,rëndësinë dhe procedimin eprovave elektronike.

7.5.1.2 Lëmia penaleprocedurale

Me qëllim të përgatitjes sëgjyqtarëve dhe prokurorëve përtejkalimin e sfidave në zbatimin eKodit të ri të Procedurës Penale,IGJK në bashkëpunim dhekoordinim me Kryetarin e GjykatësSupreme dhe Kryeprokurorin eShtetit ka organizuar tryeza punenë nivel ekspertësh. Në përfundimtë këtyre tryezave është hartuarnjë dokument në të cilin janë

identifikuar çështjet të cilat duhejadresuar përmesamandamentimit, qëndrimeveparimore të Gjykatës Supremeapo ato të cilat mund të trajtohenpërmes trajnimeve. Mbi bazë tëkëtij dokumenti IGJK në kuadër tëPTV ka organizuar një seri tësesioneve trajnuese në të cilatkanë marr pjesë shumicadërmuese e gjyqtarëve dheprokurorëve.

Përveç trajnimeve lidhur me risitëe KPPK, IGJK ka organizuar edheaktivitete të tjera trajnuese ngafusha e procedurës penale, metema të ndryshme të përcaktuarame Programin e Punës së IGJK-së.

Ndër temat e trajtuara ishin:masat e fshehta dhe teknike tëhetimit dhe vëzhgimit, paraqitja edëshmitarëve të mbrojtur paragjykatës, hetimet në rastetndërkufitare lidhur me krimin eorganizuar dhe korrupsionin,procedura parapenale dhe hetimi,si dhe mjetet juridike nëprocedurë penale. Një numër ikonsiderueshëm trajnimesh ështëorganizuar edhe në temat si:forcimi i bashkëpunimi juridikndërkombëtar në çështje penale,instrumentet ligjore Evropiane përbashkëpunimin ndërkufitar nërastet e krimit të organizuar dhekorrupsionit, zhvillimi ishkathtësive gjyqësore,marrëveshja për pranimin efajësisë, ndërmjetësimi nëçështjet penale, ekzekutimi ivendimeve gjyqësore në lëminëpenale, përmirësimi i kualitetit tëhetimeve financiare, konfiskimi,ngrirja e aseteve dhe pastrimi iparave, hetimi i mashtrimit dhekorrupsionit në prokurimin publik.

Ndër qëllimet kryesore të trajtimittë këtyre temave ishte ngritja eaftësive dhe shkathtësive të

gjyqtarëve dhe prokurorëve lidhurme:

• Zbatimin e masave të fshehtadhe teknike të hetimit dhevëzhgimit;

• Marrjen e dëshmive ngadëshmitarët e mbrojtur dheanonim, si dhe mbrojtjen e tyre;

• Krijimin e praktikave më të miranë drejtim të dhënies sëndihmës juridike tek rastet ekrimit të organizuar dhekorrupsionit, si dhe njohja mekornizën ligjore vendore dhendërkombëtare;

• Procedurën parapenale dhehetimore si: fillimi, kohëzgjatja,zgjerimi, pezullimi dhe pushimi ihetimeve, si dhe të drejtat e tëdëmtuarit gjatë hetimeve;

• Interpretimin dhe zbatimin edrejtë të dispozitave ligjorelidhur me mjetet juridike tërregullta dhe tëjashtëzakonshme në procedurënpenale, si dhe shkeljet qëatakohen me këto mjete;

• Zbatimin adekuat të dispozitavepër hetimin, konfiskimin,administrimin dhe ngrirjen epasurisë së fituar nga aktivitetikriminal, duke përfshirë këtuedhe shpëlarjen e parasë;

• Ndërmjetësimin dhe procedurate zhvilluara me këtë rast;

• Zhvillimin e suksesshëm tëhetimeve lidhur me krimetfinanciare dhe bashkëpuniminndër institucional;

• Hetimin e mashtrimit dhekorrupsionit në fushën eprokurimit publik;

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

20

7.5.1.3 Drejtësia për të Mitur

Në vitin 2013 në kuadër të trajnimeve të vazhdueshmeIGJK në bashkëpunim me UNICEF ka realizuar njëtrajnim 1 (një) ditor nga lëmia e Drejtësisë për të Miturme temë ”Ndërmjetësimi”. Qëllimi i këtij trajnimi ishtediskutimi i Ligjit për Ndërmjetësimin dhe protokollet ereferimit të rasteve ku kryes janë të miturit, ngagjykatat dhe prokuroritë në qendrat e ndërmjetësimitnë Kosovë.

Meqë numri më i madh i gjyqtarëve dhe prokurorëvepër të mitur ishin të sapoemëruar në këtëdepartament, trajnimet për këtë kategori përfituesishishin pjesë e Programit të Trajnimeve për Avancim siprogram i veçantë i IGJK-së, ku edhe janë paraqitur tëdhënat përkatëse.

7.5.1.4 Ekzekutimi i sanksionevepenale

Me qëllimtë zbutjes së pengesave të shumta qëparaqiten në praktikë me rastin e ekzekutimit tëvendimeve gjyqësore, veçanërisht në situatat kurvendimet janë të plotfuqishme tek rastet eekzekutimeve me burg, por edhe atyre me gjobë IGJKka organizuar trajnim edhe në fushën e ekzekutimittë sanksioneve penale.

Me këtë rast janë trajtuar çështjet praktike që kanëtë bëjnë me ekzekutimin e dënimeve kryesore,dënimeve plotësuese dhe alternative, si dhekonfiskimi i dobisë pasurore, kërkesave pasurorejuridike dhe korrigjimi i vendimeve tëekzekutueshme.

7.5.2. Trajnimet nëlëmin civile(materiale dheprocedurale)

Në vitin 2013 nga lëmia civilejanë realizuar 27 (njëzet eshtatë) sesione trajnuese.Përmbajtja e këtyre sesionevekishte në fokus ngritjen eshkathtësive të gjyqtarëve lidhurme aplikimin e drejtë tëinstituteve juridike nga pjesamateriale dhe procedurale e tëdrejtës civile. Në këto trajnimejanë përfshirë edhe tema nga: edrejta e detyrimeve, e drejtatrashëgimore, e drejta familjare,e drejta tregtare, si dhe çështjete privatizimit.

Trajnimet nga kjo fushë kishin nëfokus risitë në legjislacion,veçanërisht ato lidhur meprocedurën kontestimore dhemarrëdhëniet e detyrimeve sidhe problemet praktike në

zbatimin e drejtë të legjislacionitnë fuqi.

Çështjet nga drejta civile(materiale dhe procedurale),familjare, trashëgimore dhetregtare, u trajtuan përmestemave dhe moduleve si: Risitënë Ligjin e ProcedurësKontestimore, procedura lidhurme pengim posedimin,procedura dhe kompetenca përtë vendosur lidhur meshpronësimin, mjetet provuesedhe marrja e provave,bashkëndërgjyqësia dhendërhyrësit, e drejta epërparësisë së blerjes dheparablerjes, sigurimi ikërkesëpadisë, servitutet, fitimi ipronësisë në bazë të ndërtimitnë tokën e huaj dhe me

parashkrim fitues. Gjithashtu u trajtuan temat si;vërtetimi i pronësisë në bazë tëkontributit të bashkëshortëve,detyrimi ligjor për ushqim dhebesimi i fëmijëve, vërtetimi dhekundërshtimi i atësisë dheamësisë, adoptimi, vazhdimi dhepushimi i së drejtës prindërore,mbrojtja nga dhuna në familje,ndërmjetësimi në çështje civile,gjykimet e mosmarrëveshjevendërkombëtare tregtare, si dheprocedura përmbarimore. Njëvëmendje e posaçme iu kushtuaedhe privatizimit dheproblemeve në kontestetpronësore, forma e privatizimitdhe konflikti për kompetencë tekontestet lidhur me pronën endërmarrjeve shoqërore.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

21

7.5.2.1. Lëmia e marrëdhënieve tëdetyrimeve

Një trajnim me interes përpjesëmarrësit ishte ai për risitë eLigjit mbi Marrëdhëniet eDetyrimeve-me fokus teparashkrimi dhe pavlefshmëriaabsolute dhe relative e kontratave.Trajnimi nga kjo fushë kishte përqëllim që gjyqtarëve tu ofrojënjohuri për çështjet që kanë tëbëjnë me risitë në LMD, dallimetnë mes të dispozitave të vjetra dhetë reja dhe mënyrën se si t’i qasenata interpretimit dhe zbatimitpraktik të këtij ligji. Në këtë kuadërjanë trajtuar edhe tema të tjeranga lëmia e detyrimeve si:Kontratat-kushtet për lidhjen ekontratave dhe efektet ekontratave, e drejta e përparësisësë blerjes dhe parablerja,shpërblimi i dëmit, mjetet esigurimit të ekzekutimit tëkontratës (reale dhe personale),kontrata për mbajtje epërjetshme si dhe kontrata përkredinë, kamatën dhekamatëvonesën.

7.5.2.2 E Drejta Ekonomike

Për gjyqtarët eDepartamentit për ÇështjeEkonomike, IGJK nëbashkëpunim me CLDP, kafilluar organizimin e disaaktiviteteve trajnuese pjesëe të cilit ishte trajnimi metemë “Gjykimet eMosmarrëveshjeveNdërkombëtareTregtare”. Qëllimi iseminarit ishte avancimi i

profesionalizmit tek gjyqtarët eKosovës lidhur me gjykimin edrejtë, efikas dhe efektiv tëmosmarrëveshjevendërkombëtare tregtare dhemarrjen e aktgjykimeve tëharmonizuara dhe efikase, kur përobjekt kanë kontratat e shitjesndërkombëtare. Ky trajnim i kaparaprirë një programi trajnues icili do të mbahet në vitin 2014 nëSHBA, me ç’rast përfitues do tëjenë gjyqtarët e departamentitpër çështje ekonomike.

7.5.3. E Drejta Kushtetuese

IGJK ka organizuar trajnim edhenë fushën kushtetuese ku ështëtrajtuar tema “GjykataKushtetuese dhe efekti ivendimeve të saj në gjykatat e

rregullta”. Qëllimi kryesor itrajnimit ishte avancimi injohurive të gjyqtarëve lidhur merolin dhe kompetencat e GjykatësKushtetuese si dhe efektin evendimeve të saj. Në trajnim udiskutua edhe lidhur me raportinnë mes të Gjykatës Kushtetuesedhe Gjykatës Supreme si dhereflektimet e praktikës gjyqësoretë GJEDNJ në Strasburg nëgjyqësinë kushtetuese dhe atë tërregullt në Republikën e Kosovës.

7.5.4 E Drejtaadministrative

Në këtë lëmi IGJK nëbashkëpunim me UNHCR karealizuar 1 (një) trajnim një ditorme temë “Azili dhe Vendosja eStatusit të Refugjatit – StandardetNdërkombëtare dhe Legjislacioninë fuqi në Kosovë”. Ky trajnimkishte për qëllim avancimin enjohurive të gjyqtarëve tëdepartamentit administrativ (tënivelit themelor dhe të apelit)lidhur me çështjet që kanë të

bëjnë me mbrojtjenndërkombëtare të

refugjatëve, rolet dhepërgjegjësitë esubjekteve përkatëse(OKB, Shtetet,Organizatat Rajonalesi BE, KE etj.),kornizandërkombëtarejuridike dhe zbatimi isaj. Trajnime nga kjofushë janë organizuaredhe për gjyqtarët esapoemëruar tëdhënat e të cilëve

janë prezantuar nëkuadër të Programit

të Trajnimeve përAvancim.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

22

7.5.5. Trajnimet nga lëmia e kundërvajtjeve

Nga lëmia e kundërvajtjeve janëmbajtur 4 (katër) sesionetrajnuese ku përfitues ishingjyqtarët e caktuar në divizioninpër kundërvajtje në kuadër tëgjykatave themelore dhe të apelit.Si çështje të trajtuara në këtotrajnime ishin; pozita e gjyqtarëvepër kundërvajtje në strukturën ere të gjyqësorit, Ligji mbi Rendindhe Qetësinë Publike, aksidentetnë komunikacionin rrugor si dheaktvendimi në procedurënkundërvajtëse -arsyetimi i tij.

7.5.6. Kodi i etikës dhe sjelljes profesionale tëgjyqtarëve dheprokurorëve

Pjesë e trajnimeve tëvazhdueshme ishte trajtimi iaspekteve të ndryshme të Kodit tëEtikës dhe Sjelljes Profesionalepër gjyqtarë dhe atij përprokurorë. Ndër temat ediskutuara ishin: parimet epërgjithshme të etikës,përgjegjësitë gjyqësore dheadministrative, konflikti i interesit,shmangia nga konflikti i interesit,pavarësia, paanësia, shkeljet etike

dhe procedurat disiplinore.Qëllimi i këtij trajnimi ishterifreskimi i njohurive të gjyqtarëvedhe prokurorëve për të vepruar nëmënyrë të pavarur, të paanshmedhe duke shmangur çdo konfliktinteresi në kontribut të ngritjes sëbesimit të publikut në sistemingjyqësor e prokurorial.

7.5.7. Konventa Evropiane për Mbrojtjen e tëDrejtave dhe LiriveThemelore të Njeriut

Si pjesë e modulit për KonventënEvropiane për Mbrojtjen e tëDrejtave dhe Lirive Themelore tëNjeriut (KEDNJ), janë realizuar cikletë trajnimeve. Temat e trajtuaragjatë trajnimeve nga kjo lëmi kishintë bëjnë me rolin dhe rëndësinë eGjykatës Evropiane për të Drejtat eNjeriut në Strasburg, të drejtën përliri dhe siguri, prezumimin epafajësisë, të drejtat proceduralepër të akuzuarin dhe privatësinë,përgjimin dhe mbledhjen e tëdhënave. Këto trajnime kishin përqëllim ngritjen e shkathtësivepraktike të gjyqtarëve dheprokurorëve për zbatimin praktik tëdispozitave të KEDNJ-së, përmesrasteve nga praktika e Gjykatës përtë Drejtat e Njeriut, shikuar nga

perspektiva e praktikës gjyqësorenë Kosovë.

7.5.8. E Drejta e Bashkimit Evropian(Acquis Communautaire)

Në kuadër të modulit trajnues përtë drejtën e Bashkimit Evropian,janë realizuar disa sesionetrajnuese disa ditore. Pjesa e parë e modulit trajnuespërfshinte trajnimet lidhur me“Ndikimin e të Drejtës së BashkimitEvropian në ligjin vendor. Çështjete trajtuara gjatë këtij trajnimikishin të bëjnë me parimet epërgjithshme, burimet dhekarakteristikat kryesore të ligjevetë BE-së si dhe marrëdhëniet e tyreme ligjet vendore. Gjithashtu utrajtuan aspekte të rëndësishmelidhur me aktet ligjore të BE-së ngaperspektiva e zbatuesve të ligjit nëKosovë, efektet e të drejtës së BE-së në sistemin kushtetues tëKosovës, gjendja në Kosovë(BE/MSA), si dhe roli i GjykatësEvropiane të Drejtësisë (ECJ). Pjesa e dytë e modulit përfshintetrajtimin e temave nga fushapenale, me ç’rast pjesëmarrës ishingjyqtarë e prokurorë nga Kosovadhe Shqipëria. Temat që u trajtuanme këtë rast ishin: ndihma endërsjellë dhe njohja reciproke evendimeve, bashkëpunimi gjyqësornë çështjet penale, instrumentet endërsjella të njohjes në fushën ebashkëpunimit gjyqësor– Vendimikornizë për urdhrat për ngrirjen epronës dhe dëshmive, UrdhriEvropian i Dëshmive, UrdhriEvropian për Hetime, përvoja eekipeve të përbashkëta hetimore,EUROPOL dhe EUROJUST.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

23

7.5.9.1 Kompetenca e gjykatave dhe prokurorive

Në shërbim të zbatimit të reformës sësistemit gjyqësor IGJK në fillim të vitit2013 ka organizuar trajnime lidhur meLigjin mbi Gjykatat dhe Ligjin për Proku -rorin e Shtetit. Qëllimi i organizimit tëkëtyre trajnimeve ishte njohja e gjyqt -arëve dhe prokurorëve me efektet estrukturës së re të gjykatave dhe proku -rorive dhe përgatitja e tyre për përballjeme sfidat e zbatimit të këtyre ligjeve.

7.5.9.2 Menaxhimi igjykatës

Me qëllim të ngritjes së kapacitetevemenaxhuese të gjykatave tona, nëmbështetje nga USAID/EROL ështëhartuar moduli trajnues dhe janërealizuar dy sesione trajnuese njëditore me temë “Menaxhimi iGjykatave”. Në këto trajnime udiskutua për sfidat, problemet,shqetësimet dhe vështirësitë qëkryetarët e gjykatave, gjyqtarëtmbikëqyrës dhe administratorët egjykatave hasin gjatë punës së tyre.Trajnimi kishte në fokus çështjet si;roli i liderit në transformimin egjykatave, mbikëqyrja e planifikuar,udhëheqja e përgjegjshme,mbikëqyrja e segmentit të prokurimit,menaxhimi me resurset njerëzore,shqetësimet e personelit si dhevlerësimi i nevojave të trajnimeve përgjyqtarë dhe personelin e gjykatave.

7.5.9.3 Zhvillimi i shkathtësive të përfaqësimitnë gjykim

Në funksion të zbatimit të risive tëKPPK, janë realizuar 3 sesionetrajnimi 3 ditore me temë “Zhvillimi iShkathtësive të Përfaqësimit në

Gjykim”. Këto trajnime tashmë përdisa vite janë duke u realizuar ngatrajnues vendor të certifikuar ngaInstituti Kombëtar i Avokimit gjatëGjykimit (NITA) nga SHBA. Temat etrajtuara në kuadër të këtyreaktiviteteve kishin të bëjnë me:fjalën hyrëse, marrjen në pyetje tëdrejtpërdrejtë, marrjen në pyetje tëtërthortë, vënien në dyshim,rimarrjen në pyetje dhe fjalënpërfundimtare. Këto trajnimepërfshinin në vete trajtimin e njëpjese të rëndësishme të Kodit të ritë Procedurës Penale, sepse këtoteknika të përfaqësimit tashmë janëpjesë përbërëse e këtij kodi.

7.5.9.4 Hartimi dheArsyetimi i VendimeveGjyqësore

Për ngritjen e shkathtësive nëshkrimin dhe arsyetimin ligjor tëvendimeve gjyqësore janë realizuar5 (pesë) sesione trajnuese, një dhedy ditore. Qëllimi i këtyretrajnimeve ishte krijimi i praktikavemë të mira të hartimit dhearsyetimit të vendimeve gjyqësore.Gjatë këtyre trajnimeve uprezantua dhe u diskutuapërmbajtja, rëndësia dhe llojet endryshme të shkrimit ligjor bazuarnë rëndësinë e tij dhe arsyetimitligjor. Në fokus të këtyretrajnimeve ishte mënyra e aplikimitnë praktikë të metodës Çështja-Ligji-Aplikimi-Përfundimi (ÇLAP), siçnjihet ndryshe metoda IRAC. Mekëtë rast u identifikuan edhe tëmetat e vendimeve të ndryshme tëhartuara në praktikë, në fushëncivile dhe penale. Përfitues tëkëtyre trajnimeve ishin gjyqtarë ngaGjykata Supreme, Gjykata e Apelitdhe Gjykatat Themelore.

7.5.9.5 Negocimi i Marrëveshjes për Pranimine Fajësisë

IGJK ka organizuar një trajnim dyditor për institutin e Negocimit tëMarrëveshjes për Pranimin eFajësisë. Qëllimi i këtij trajnimi ishtenjohja me aspektet ligjore dhe arsyetthemelore për aplikimin e kësajmarrëveshje, trajtimi i çështjeveproblematike që hasen gjatë zbatimitpraktik të tij dhe ngritja eshkathtësive në aplikimin e këtijinstituti relativisht të ri në sistemingjyqësor të Kosovës. Në këtë trajnime trajtuan tema të ndryshme nëshfrytëzim të efekteve të këtijinstituti juridik.

7.5.9.6 Forcimi i bashkëpunimit juridikndërkombëtar në çështjepenale

Me qëllim të ngritjes së kapacitetevevendore në fushën e BashkëpunimitJuridik Ndërkombëtar në çështjepenale, IGJK në bashkëpunim meKGJK, KPK dhe projektin ebinjakëzimit (BE) ka organizuar 6(gjashtë) seminare dy ditore.Përfitues të këtyre trajnimeve ishingjyqtarët, prokurorët dhe zyrtarëtpolicor të caktuar si personakontaktues në gjykata, prokurori dhepolici. Gjatë këtyre trajnimevepjesëmarrësit patën rastin të fitojnënjohuri përveç aspektit praktik tëzbatimit të legjislacionit në fushën ebashkëpunimit juridik ndërkom -bëtarë edhe për Rrjetin Evropian tëGjyqësisë, funksionin e tij dhemënyrën e bashkëpunimit përmeskëtij rrejti.

7.5.9. TRAJNIME TË VEÇANTA NË PTV

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

24

7.5.9.7 Konfiskimi i pasurisë së fituar mevepër penale dheshpëlarja e parave

Me qëllim të njohjes, interpretimitdhe zbatimit të drejt tëdispozitave të reja ligjore ngafusha penale, IGJK me mbështetjetë donatorëve, në periudhënraportuese ka organizuar 2 (dy)trajnime të veçanta lidhur meLigjin për Kompetencat e Zgjeruarapër Konfiskimin e Pasurisë sePërfituar me Vepër Penale si dheShpëlarjen e Parave.

Gjatë këtyre trajnimeve u trajtuançështjet e zbatimit tëkompetencave të zgjeruara lidhurme konfiskimin, kushtet përkonfiskimin e pasurisë së fituarme aktivitet kriminal,administrimin e kësaj pasurie,përfshirë identifikimin dhengrirjen e saj. Me këtë rast utrajtuan edhe dispozitat e Kodit tëri Penal dhe Kodit të ri tëProcedurës Penale të cilat ireferohen konfiskimit të pasurisësë fituar me vepër penale dheshpëlarjes së parave.

7.5.9.8 Ligji për Mbrojtjen eMjedisit nëKosovë

Në kuadër tëtrajnimeve tëspecializuara në këtëvit u realizua njëtrajnim për “Ligjin përMbrojtjen e Mjedisit”.Gjatë këtij trajnimi u

trajtua Konventa ndërkombëtaremjedisore (Konventa Aarhus).Vëmendje e veçantë iu kushtuatrajtimit të legjislacionit të BE-sëpër mjedisin dhe obligimet ngaacquis mjedisor dhe Ligjit përMbrojtjen e Mjedisit të Kosovës.Njëkohësisht, u diskutua edhe përtë drejtën, mundësitë dhe pengesatpër t’iu drejtuar gjykatave nëKosovë, si dhe për mundësinë përt’iu drejtuar gjykatës në vende tëndryshme të BE-së, përfshirë edheGjykatën Evropiane të Drejtësisë.

7.5.9.9 Ligji për parandalimin dhe luftimine krimit kompjuterik

Gjatë vitit 2013 IGJK ka realizuartre ditë

trajnimi, nga moduli bazik: ”Krimikompjuterik dhe provatelektronike”.

Qëllimi i këtij trajnimi ishte qëgjyqtarëve dhe prokurorëve t ’iuofrojë njohuri të nivelit bazik meteknikat adekuate për të luftuarkrimet kompjuterike, rëndësinëdhe procedimin e provaveelektronike, kornizën ligjorevendore dhe instrumentetndërkombëtare lidhur meparandalimin, hetimin dheluftimin e krimit kompjuterik.

7.5.9.10 Të drejtat e njeriut dhe barazia gjinore- instrumentetndërkombëtare, dhuna nëfamilje – çështjetpronësore dhe tëtrashëgimisë

Si vazhdimësi nga trajnimet embajtura më parë, gjatëperiudhës raportuese janëmbajtur 5 (pesë) trajnime dyditore në tri regjione të Kosovës.Gjatë këtyre trajnimeve janëdiskutuar temat si; Të Drejtat eNjeriut dhe Barazia Gjinore-Instrumentet Ndërkombëtare,Dhuna në Familje, ÇështjetPronësore dhe të Trashëgimisë, sidhe Procedurat Stan darde tëVeprimit të aprovuara në vitin2013. Këto trajnime kishin përqëllim që të zhvillojnë aftësitëanalitike të gjyqta rëve dheprokurorëve për zbatimin estandardeve ndërkombëtare dhelegjisl acionit vendor për tëdrejtat e njeriut dhe të drejtavetë gruas në veçanti.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

25

7.5.9.11 Ligji dhe aktet nënligjore për mbrojtje ngadhuna në familje

Në zbatim të Ligjit dhe aktevenënligjore për mbrojtjen nga dhuna nëfamilje janë organizuar 3 (tri) trajnime.

Në fokus tëkëtyretrajnimeveishtebashkëp -unimi iinstituci -oneve tëndryshme

vendore në mbrojtje nga dhuna nëfamilje, si dhe trajtimi i çështjeve rrethprocedurës gjyqësore lidhur meaplikimin e masave mbrojtëse ndajkryesve të dhunës në familje. Nëveçanti, u diskutua për masatmbrojtëse të trajtimit të detyrueshëm,rehabilitimit psikosocial të kryesit tëdhunës në familje si dhe masatmbrojtëse të trajtimit të obligueshëmmjekësor për shkak të varësisë ngaalkooli dhe substancat psikotrope.

8. PROGRAMI ITRAJNIMIT PËRAVANCIM (PTA)Programi i Trajnimit për Avancim (PTA)është program trajnimi i cili iu dedikohetgjyqtarëve dhe prokurorëve që janëavancuar nga një nivel më i ulët në atëmë të lartë si dhe gjyqtarëve eprokurorëve të posa emëruar.

PTA gjatë vitit 2013 ka reflektuarkarakteristikat e reformave rrënjësore nësistemin gjyqësor dhe prokurorial të cilat

ishin si rezultat i hyrjes në fuqi të Ligjit mbi Gjykatatdhe Ligjit mbi Prokurorin e Shtetit. Duke pasur parasyshkëto dy ligje dhe organizimin e ri të gjykatave dheprokurorive, në kuadër të PTA janë hartuar dhe zbatuarmodule trajnuese të veçanta në mbështetje tëpërfituesve të caktuar. Modulet trajnuese të PTA janëhartuar veçmas për secilin departament dhe nivelpërkatës.

8.1. Aktivitetet e realizuara në PTA

Gajtë vitit 2013 në PTA janë realizuar 31 aktivitetetrajnuese. Në këto aktivitete bëjnë pjesë; 4 nga moduli Kodii Drejtësisë për të Mitur, 3 nga moduli e Drejta Ekonomike,2 për Risitë e Kodit Penal, 5 për Risitë e Kodit të ProcedurësPenale, 2 nga moduli për Kompetencat e Prokurorëve tëApelit, 2 nga moduli për të Drejtën Administrative dhe nga1 aktivitetet trajnues nga moduli Kompetencat e Gjyqtarëvetë Apelit.

Në përmbajtje të trajnimeve të PTA ishin përfshirë edhetemat si; Krimi i Organizuar, Risitë e Ligjit për Marrëdhëniete Detyrimeve, Legjislacioni Tatimor dhe Procedurat,Komunikimi, Shkrimi dhe Arsyetimi Ligjor, Menaxhimin eRasteve, Teknologjia Informative, Kundërvajtjet, Zhvillimi iShkathtësive të Përfaqësimit në Gjykim si dhe trajnimi përMediet dhe Komunikimi me Publikun.

Në vijim do të paraqitet një pasqyrë e qartë për moduletdhe aktivitetet në PTA.

Grafikoni nr. 8. Modulet dhe aktivitetet në PTA gjatë vitit 2013

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

26

Varësisht nga natyra dhepërmbajtja e moduleve

trajnuese, kohëzgjatja esesioneve trajnuese në PTA

përfshinë: 23 trajnime një ditore, 6 dy

ditore, ndërkaq 2 trajnime ishintre ditore.

Në vijim paraqesim modulet ePTA nga perspektiva e

kohëzgjatjes, numrit tësesioneve të mbajtura dhe

financimit. Grafikoni nr. 9. Trajnimet në PTA sipas kohëzgjatjes

Në kuadër të këtyre moduleve janë trajtuarinstitute të ndryshme nga e drejta penale, civile,administrative, marrëdhëniet e detyrimeve dhedrejtësia për të mitur. Të gjitha këto trajnime janë

realizuar në kontestin e ndryshimeve dhe risive nëLigjin mbi Gjykatat, Ligjit mbi Prokurorin e Shtetitdhe risive në KPK, KPPK dhe ligjeve të tjerapërkatëse.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

27

8.2 Pjesëmarrja nëPTA

Reforma dhe struktura e re egjykatave dhe prokurorive kaimponuar nevojën për emërime tëreja dhe lëvizje përbrenda gjykatavedhe prokurorive. Një numër ikonsiderueshëm i gjyqtarëve dheprokurorëve ka lëvizur në nivele,departamente dhe divizione tëndryshme. Ka pasur edhe ndërrimetë profilit nga gjyqtarë në prokurorëdhe anasjelltas. Kjo situatë kandikuar që këta gjyqtarë dheprokurorë IGJK ti përfshijë nëtrajnime të ndryshme të PTA.

Pjesëmarrësit e identifikuar si tëtjerë nënkupton; bashkëpunëtorëtprofesional, zyrtarët e shërbimitsprovues dhe zyrtarë ngainstitucione tjera që në rastet ecaktuara dhe procedura përkatësemund të jenë subjekte tëprocedurës, prandaj edhe janë ftuarnë trajnime të PTA.Në grafikonet e radhës përveçnumrit të pjesëmarrësve shihetpjesëmarrja edhe sipas strukturës,gjinisë dhe etnisë.

8.3. Pjesëmarrja dhenumri i trajnimevenë baza mujore nëkuadër të PTA-së

Në grafikonin e radhës janëparaqitur trajnimet e realizuaradhe numri i pjesëmarrësve nëbaza mujore në kuadër të PTA.

Grafikoni nr. 10. Numri i pjesëmarrësve në PTA sipas muajve

Grafikoni nr. 11. Numri i pjesëmarrësve në PTA sipas profilit, gjinisë dhepërkatësisë etnike

Grafikoni nr. 12. Numri i pjesëmarrësve në PTA sipas profilit, gjinisë dhepërkatësisë etnike

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

28

Programi i Trajnimit Fillestar(PTF) i dedikohet bartësvepotencial të funksionit tëgjyqtarit dhe prokurorit, të cilëtpasi kalojnë proviminpërgatitor i nënshtrohentrajnimeve në kuadër të këtijprogrami.

PTF bazën ligjore e ka në Ligjinmbi Themelimin e IGJK-së,Statutin e IGJK-së dheRregulloren për Programin eTrajnimit Fillestar dhe ProvimitPërgatitor.

Ligjin mbi Themelimin e IGJK-së, përveç tjerash përcakton seIGJK është organ përgjegjës përaftësimin e bartësve potencialtë funksionit në gjyqësi(kandidatëve për gjyqtarë dheprokurorë), organizimin,vlerësimin dhe administrimin eprovimit përgatitor.

Në bazë të strukturës sëmiratuar nga Këshilli Drejtues iIGJK-së në janar të vitit 2013,PTF zhvillohet në kohëzgjatjeprej 16 muajve i ndarë në trifaza. Faza e parë zgjat pesë (5)muaj ku kandidatët i ndjekintrajnimet së bashku. Faza edytë zgjat tre (3) muaj dhekarakterizohet me ndarjen ekandidatëve sipas profil it përgjyqtarë dhe prokurorë.Ndërsa faza e tretë zgjat tetë(8) muaj dhe aty trajnimiështë ekskluzivisht praktiksepse organizohet në gjykatadhe prokurori nënmbikëqyrjen e mentorit

(gjyqtarë apoprokurorë). Përveçkësaj gjatë fazës sëparë dhe të dytë, në dyditë të javës, kandidatët do tëndjekin programe trajnimi nëinstitucione të ndryshme tësistemit të drejtësisë nëKosovë.Që nga fillimi i zbatimit të PTF(2008) e deri në vitin 2012PTF-në e kanë përfunduar mesukses 4 gjenerata nga të cilatkanë diplomuar 141 kandidatëpër gjyqtarë dhe prokurorë,pjesa më e madhe e të cilëvejanë emëruar dhe tanimëushtrojnë funksionet e tyre sigjyqtarë apo prokurorë.Aktualisht në gjeneratën epestë, PTF-në janë duke endjekur 18 kandidatë përgjyqtarë dhe 11 për prokurorë.

Në janar 2013, KëshillitDrejtues i IGJK-së ka miratuaredhe Rregulloren përProgramin e Trajnimit Fillestardhe Provimit Përgatitor. Kjo

Rregullore përcaktonorganizimin dhe strukturën etrajnimit, të drejtat dhedetyrimet e kandidatëve përgjyqtarë e prokurorë, të drejtatdhe detyrimet e trajnuesve sidhe raportet e kandidatëve dhetrajnuesve me IGJK-në.

9.1 Rishikimi i ProvimitPërgatitor

Komisioni për Hartimin dheVlerësimin e Provimit, iformuar nga Këshilli Drejtues iIGJK-së, në shkurt të vitit 2013rishikoi Provimin Përgatitor përgjeneratën e pestë (5) tëkandidatëve për gjyqtarë dheprokurorë.

9. PROGRAMI I TRAJNIMIT FILLESTAR (PTF)

Anëtarëte komisionit

gjatë rishikimitë provimitpërgatitor

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

29

Ky provim ishte hartuar në vitin2012, por nuk ishte organizuarnë pritje të kërkesës së KGJK dheKPK, për të caktuar saktë numrine kandidatëve. Gjithashtu ngakoha kur ishte hartuar provimideri në kohën e organizimit të tijdisa ligje bazike ishin ndryshuarprandaj u shtrua nevoja që tërishikohet provimi dhe tipërshtatet legjislacionit në fuqi.

Tryeza për rishikimin e provimitu realizua duke aplikuar masa tërrepta të sigurisë konformRregullave për Procedurën eorganizimit të ProvimitPërgatitor.

9.2 Aktivitetet e Këshillit Programor nëzhvillim të PTF-së

Gjatë vitit 2013, anëtarët eKëshillit Programor janë takuardisa herë për të diskutuar rrethzhvillimeve në Programin eTrajnimit Fillestar ku kanëmiratuar çështje me rëndësi tëcilat i kanë hapur rrugë fillimit tëzbatimit të provimit dhetrajnimit.

Në mars 2013, Këshilli Programorpërcaktoj ndarjen e modulevetrajnuese nëpër faza dhekohëzgjatjen e trajnimeve përsecilin modul në kuadër tëprogramit trajnues përkandidatët e gjeneratës së pestëtë PTF, të miratuar nga KëshilliDrejtues për vitin 2013/2014.

Në takimin e radhës të mbajturnë maj 2013, u miratuanRregullat për Procedurën eOrganizimit të Provimit

Përgatitor për vitin 2013. Kydraft është hartuar nga IGJKduke marrë për bazë Ligjin eIGJK-së, Rregulloren përOrganizimin e Provimit Përgatitordhe Programit për TrajnimFillestar, praktikën ederitanishme të organizimit tëProvimit Përgatitor si dhestandardet më të lartandërkombëtare për organizim tëprovimeve të tilla.

Gjatë muajit korrik, KëshilliProgramor ka mbajtur dy takimepër të shqyrtuar ankesat ekandidatëve që ishin bërëkundër rezultateve të ProvimitPërgatitor. Këshilli ka shqyrtuartë gjitha ankesat e kandidatëvedhe ka vendosur për secilën veçe veç.

9.3 Shpallja Publike për Provimin Përgatitor

Në bazë të nenit 2.1. pika (a)dhe (b), nenit 7 dhe 8 të ligjit Nr.02/L-25 mbi Themelimin e

Institutit Gjyqësor të Kosovës,nenit 4 pika 1.5 të Ligjit përKëshillin Prokurorial të Kosovës,dhe nenit 4 pika 1.19 të Ligjitpër Këshillin Gjyqësor tëKosovës, IGJK bëri shpalljenpublike për organizimin eprovimit përgatitor dhe pranimine 22 kandidatëve për gjyqtarëdhe 12 kandidatëve përprokurorë.

Kjo shpallje u bë pas përcaktimitnga ana e KGJK dhe KPK tënumrit të kandidatëve për tëndjekur trajnimin në PTF.

Shpallja publike zgjati tri javë (20maj - 07 qershor 2013), gjatë sëcilës periudhë janë regjistruargjithsej 162 kandidatë, prej tëcilëve 103 kandidatë për gjyqtarëdhe 59 kandidatë për prokurorë.

Me poshtë janë të paraqitur tëdhënat për strukturën ekandidatëve të regjistruar për t’iunënshtruar provimit përgatitorpër gjeneratën e pestë të PTF.

Grafikoni nr. 13. Të dhënat rreth regjistrimit të kandidatëve

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

30

9.4 ProvimiPërgatitor - pjesa me shkrim

Me 22 qershor 2013, IGJKorganizoi Provimin Përgatitorme shkrim për kandidatët përgjyqtarë dhe prokurorë në PTF.Provimi u mbajt në Akademinëe Kosovës për Siguri Publike nëVushtrri (AKSP), për arsye seinfrastruktura e kësaj akademieofron kushtet e nevojshmepërfshirë edhe sigurinë e duhurpër organizmin e provimit.

Provimit iu nënshtruan 146kandidatë (prej tyre 94kandidatë për gjyqtarë dhe 52kandidatë për prokurorë).Përzgjedhja e provimit, nëmesin e tri grupeve të provimit,është bërë në mënyrë tërastësishme nga ana e vetkandidatëve. Provimi Përgatitorështë administruar nga IGJKdhe gjatë gjithë kohës ështëmonitoruar nga përfaqësuesndërkombëtarë të OSBE-së dheEROL/USAID, ndërsa siguriaështë ofruar nga personeli iAKSP-së.

Në grafikonin më poshtë janëparaqitur statistikat ekandidatëve që i janënënshtruar Provimit Përgatitor

pjesa me shkrim.Provimi me shkrim u vlerësuanga i njëjti komision i cili kishtehartuar provimin. Vlerësimi iprovimit u bë në kushte

anonimitetit të plotë. Komisionika vlerësuar provimet vetëm nëbazë të numrit sekret pa pasurmundësi të di se kujt i përketprovimi.

Grafikoni nr. 14. Kandidatët e gjeneratës së V që i janë nënshtruar Provimit Përgatitor- pjesa me shkrim

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

31

9.5 Shpallja publike e rezultatit të provimitme shkrim

Me 03 korrik 2013, publikisht nëndërtesën e IGJK-së, në prani tëkandidatëve dhe përfaqësuesvetë OSBE-së, është bërë shpalljapublike e rezultatit të ProvimitPërgatitor (pjesa me shkrim), përkandidatët e gjeneratës së pestëtë PTF.Nga 93 kandidatë përgjyqtarë që iu nënshtruanprovimit, mbështetur në rregullate provimit, pjesën me shkrim ekaluan 83 kandidatë, ndërsa nga52 kandidatë për prokurorë, 45prej tyre e kaluan me sukses këtëprovim. Këta kandidatë fituan tëdrejtën t’i nënshtrohen provimitme gojë.

9.6 Provimi Përgatitor - pjesa me gojë

Provimi me gojë është organizuardy ditë. Me datën 05 korrik ështëorganizuar provimi përkandidatët për gjyqtarë të cilit ijanë nënshtruar 82 kandidatë.Provimi me gojë për kandidatët

për prokurorë është mbajtur me10 korrik. Provimit iu nënshtruan45 kandidatë. Në vazhdim ju paraqesimgrafikun me statistikat ekandidatëve që i janë nënshtruarprovimit me gojë.

9.7 Shpallja e rezultatevepërfundimtare ngaProvimi Përgatitor

Me 16 korrik 2013, në IGJK nënjë konferencë për medie,Kryetari i Këshillit Drejtues dheDrejtori i IGJK-së publikuanrezultatet përfundimtare tëProvimit Përgatitor dhe raportindetaj rreth procesit të hartimit,administrimit dhe vlerësimit tëprovimit përgatitor. Rezultatet eprovimit u shpallën në dy lista,lista e kandidatëve për gjyqtarëdhe lista e kandidatëve përprokurorë.

Lista e kandidatëve për gjyqtarëqë kaluan provimin përgatitorjanë dërguar në KëshillinGjyqësor të Kosovës, ndërsa

lista e kandidatëve përprokurorë në KëshillinProkurorial të Kosovës. Kjoështë bërë me qëllim qëkandidatët para se të fillojnëtrajnimin fillestar të verifikohenduke shmangur mundësinë qënë program të pranohenkandidatët të cilët sipaskritereve të përcaktuara ngaKGJK dhe KPK nuk plotësojnëkushtet për tu emëruar nëfunksionin e gjyqtarit apoprokurorit.

9.8 Përgatitjet për fillimin e Programit tëTrajnimit Fillestar

Me qëllim të njoftimit tëtrajnuesve me përgatitjet përfillimin e fazës së parë të PTFdhe përgatitjes së tyre për tëmbështetur realizimin emoduleve të përcaktuara nëprogram, në mars 2013 ështëmbajtur takimi i parë metrajnuesit e fazës së parë të PTF.

Në këtë takim u diskutua përrisitë e PTF për vitin 2013/2014,modulet trajnuese tëpërcaktuara për këtë fazë,metodologjinë dhe standardet ekërkuara nga IGJK për hartimindhe zbatimin e moduleve,kohëzgjatjen dhe orarin etrajnimit si dhe çështje tjera tëkarakterit praktik të zbatimit tëtrajnimeve në PTF.

Para fillimit të trajnimit për fazëne parë, nga ana e trajnuesve tëIGJK-së janë hartuar 22 moduletrajnuese, të cilat u janëshpërndarë secilit kandidatë qët’iu shërbejnë gjatë trajnimit.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

32

Grafikoni nr. 15. Kandidatët e gjeneratës së V që i janë nënshtruar Provimit Përgatitor- pjesa me gojë

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

33

9.9 Fillimi i trajnimit për gjeneratën e pestë në PTF

Trajnimi i kandidatëve për gjyqtarë e prokurorë tëardhshëm konsiderohet si një prej funksionevekryesore dhe tejet i rëndësishëm për InstitutinGjyqësor të Kosovës dhe sistemin gjyqësor nëpërgjithësi.Fillimin e këtij trajnimi në një ceremonirasti e përshëndeti z. Fejzullah Hasani, Kryetar iGjykatës Supreme të Kosovës dhe Kryetar i KëshillitDrejtues të IGJK-së, i cili kërkoi nga kandidatët

angazhim maksimalisht në ngritjen e shkathtësiveprofesionale gjatë trajnimit dhe që në punën e tyresi gjyqtarë e prokurorë të ardhshëm të jenë vetëmnë shërbim të ligjit. Faza e parë e zbatimit tëtrajnimit filloj me datë 4 dhjetor 2013 dhe do tëvazhdoj me fazat tjera deri në zbatimin e plotë tëprogramit trajnues të miratuar nga Këshilli Drejtuesi IGJK-së.

Grafikoni nr. 16.Kandidatët për

gjyqtar dhe prokurorënë Programin e

Trajnimit Fillestargjenerata V

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

34

Kandidatëtgjatë një

trajnimi nëIGJK

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

35

Bazuar në nenin 2 të Ligjit mbiThemelimin e IGJK-së, nenit 18 tëStatutit si dhe në UdhëziminAdministrativ për Organizimin eBrendshëm dhe Sistematizimin eVendeve të Punës, IGJK kathemeluar “Programin përHulumtime dhe Publikime”.

Me qellim të realizimit tëaktiviteteve kërkimore në zhvillimtë gjyqësisë, IGJK këtë program eka ndarë në dy njësi:

- Njësia e Bibliotekës dhe - Njësia për Hulumtime

Gjatë periudhës raportuese përkëtë program IGJK ka rekrutuarudhëheqësin e PHP-së, ka krijuarnjë hapësirë të përshtatshme përnevojat e këtij programi përfshirëhapësirën për bibliotekë sipasstandardeve bashkëkohore, kahartuar koncept dokumentin përkëtë program si dhe janë nëproces të finalizimit rregullorjapër publikime dhe rregullorja përpunën e bibliotekës së IGJK.

Aktivitetet PHP-së gjatë kësajperiudhe ishin të fokusuara në triaspekte: hulumtime, publikimedhe qasje në burime ligjorepërmes bibliotekës së IGJK-së.

10.1 Objektivat e Përgjithshme të

PHP-së

Objektivi i përgjithshëm i PHP-sëështë që të pasurojë cilësinë emendimit juridik, duke shërbyer sinjë forum dinamik përmes:a. Identifikimit të nevojave për

hulumtime profesionale nëzhvillim të gjyqësisë;

b. Sigurimit të burimeve ligjore,qoftë në mënyrë elektronikedhe kopje fizike, për përfituesite IGJK-së;

c. Sigurimit të mekanizmave përprofesionistët ligjor me qëllimtë zbatimit praktik dhe efikas tëligjit;

d. Inkurajimit të përfituesve përt'u angazhuar në mendime-provokuese, hulumtime ligjoredhe për të publikuardokumente ligjore;

e. Realizimit të hulumtimeve dhepublikimi i rezultateve të tyre;

f. Krijimit të aleancave strategjikeme subjektet kombëtare,rajonale dhe ndërkombëtare qëndajnë funksionet, qëllimet dheobjektiva të përbashkëta;

g. Përmbledhjes dhe publikimit tëdokumenteve të rëndësishmetë cilat pasqyrojnë punën eIGJK-së.

h. Funksionimin e bibliotekës sëIGJK-së.

10.2 Hulumtimet

Roli kryesor i PHP-së gjatë kësajfaze ka qenë në zhvillimin ehulumtimeve të ndryshme përzhvillimin e programevetrajnuese të ofruara në IGJK. Ndër hulumtimet e kryera janë:

• Analizë aktiviteteve trajnuesetë kryera në gjashtë mujorine parë të 2013

Janë analizuar agjendat e

trajnimeve të organizuara ngaIGJK me fokus tek temat etrajtuara, risitë në ato fusha sidhe problemet dhe sfidat ehasura në praktikë. Po ashtujanë marrë në konsideratëinteresimi i përfituesve përtemat e tilla si dhe trajtimi ikëtyre temave në të kaluarën.

• Rishikimi i kalendarit tëtrajnimeve për gjashtëmujorin e dytë të 2013

Në bazë të analizës sëlartpërmendur dhe analizës sëprogramit vjetor të punës 2013,në vlerësimin e nevojave tëpërfituesve të IGJK-së,prioriteteve të sistemit gjyqësordhe prokurorial si dhe tëqeverisë, e po ashtu dhe tëmbështetjes së donatorëve janëpropozuar trajnimet për gjashtëmujorin e dytë të vitit 2013.

• Aktivitetet për hartimin eprogramit vjetor të punës sëIGJK-së për vitin 2014

- Përgatitja (në bashkëpunimme udhëheqësin e PTV) e njëanalizë të programit të punëssë PTV-së

Qëllimi i këtij dokumenti ishtevlerësimi dhe analiza eprogramit vjetor të punës tëvitit 2013, si dhe nxjerrja erekomandimeve për hartimin eprogramit për vitin eardhshëm. Fokusi ishte nëhartimin e një programi qëshpreh nevojat e përfituesve tëIGJK-së, ngritjen emetodologjisë trajnuese dhesigurimin e pjesëmarrjes

10. PROGRAMI PËR HULUMTIME DHE PUBLIKIME

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

36

adekuate në trajnime.

- Hulumtimi i programeve tëinstitucioneve trajnueseregjionale dhe ndërkombëtare

Që programi i punës së IGJK-sëtë jetë në hap me zhvillimet nësferën e trajnimeve gjyqësorenë nivel ndërkombëtar janëbërë hulumtime të programevetë institucioneve trajnuesegjyqësore regjionale dhendërkombëtare. Për këtëanalizë krahasuese janë marrëprogramet e institucionevetrajnuese të Shqipërisë,Bullgarisë, Francës,Gjermanisë, Mbretërisë sëBashkuar dhe SHBA-së.

- Analizimi i strategjive tëinstitucioneve vendore

Në përgatitjen e programevetrajnuese të IGJK-së, njërëndësi të veçantë kanëstrategjitë dhe dokumentettjera strategjike tëinstitucioneve vendore. Disanga këto dokumente që janëmarrë në konsideratë përhartimin e këtij programi janë:Plani Strategjik përbashkëpunim ndër-institucionalnë luftën e krimit të organizuardhe korrupsionit 2013–2015,Programi legjislativ i Qeverisësë Republikës së Kosovës2011–2014, Plani i Veprimitpër zbatimin e Udhërrëfyesitpër Liberalizimin e Vizave sidhe shumë strategji tjera tëcilat në një mënyrë apo tjetërpërcaktojnë detyrime për IGJK-në.

- Përgatitja e konceptdokumentit për Programin përAvancim

Mbështetur në kornizën ligjoreqë i referohet PTA-së janëpërcaktuar kategoritëpërfituese dhe objektivat ekëtij programi. Po ashtu janëpërgatitur programet orientuesepër secilën kategori përfituesetë PTA, përkatësisht pesëprograme orientuese tëdizajnuara që të plotësojnënevojat specifike për secilënkategori përfituese të PTA.

• Hulumtime të tjera

Në kuadër të mandatit të PHP-së janë kryer edhe hulumtimepër zhvillimin e PTV-së,përgatitjen e një liste meinstitucionet e trajnimevegjyqësore regjionale dhendërkombëtare, si dhe njëpërmbledhje e dokumenteve tëkarakterit ndërkombëtar qërregullojnë fushën e trajnimevegjyqësore.

10.3 Publikimet e

IGJK-së

PHP është angazhuardrejtpërdrejt në publikime tëndryshme të IGJK-së. Kontributii PHP-së në këtë proces ka qenënë përcaktimin e dizajnit,kontrollimit të kualitetit,përfshirë atë të përkthimeve sidhe përgatitjen e një plani tëshpërndarjes dhe monitorimin etij.

Gjatë gjashtë mujorit të parë tëvitit 2013, IGJK ka realizuar disapublikime të cilat do t’iprezantojmë si më poshtë:

Raporti Vjetor i IGJK-së 2012– Me qellim të prezantimittë aktiviteteve të tij dhe tëtransparencës për

shpenzimet financiare IGJKpublikon raportin vjetor.

Broshura - Të DrejtatPronësore Të Grave NëKosovë - Kjo broshurë kishtepër qellim vetëdijesiminopinionit dhe të ofrimit tënjohurive për të drejtatpronësore të grave.

Broshura – Programi iTrajnimit Fillestar 2013/2014– Qëllimi i kësaj broshureështë informimi përprogramin trajnues tëgjeneratës së 5-të tëkandidatëve për gjyqtarë dheprokurorë.

Broshura – TrajnimiGjyqësor, një perspektivënga Kosova – Ky publikimelaboron rëndësinë etrajnimit gjyqësor nëpërgjithësi, rregulliminlegjislativ me akte vendoredhe të karakteritndërkombëtar dhe përfitiminqë kanë gjyqtarët dheprokurorët nga ai. Në veçantiprezantohet strukturaorganizative, programet,organizimi i trajnimeve dhepërmbajtja e programevetrajnuese në IGJK.

Programi Kornizë iTrajnimeve 2014–2015 -Programi Kornizë iTrajnimeve për periudhën dyvjeçare (2014-2015) ështënjë përmbledhje e fushavekryesore të punës sëgjyqtarëve, prokurorëve dheprofesionistëve tjerë tëidentifikuar nga IGJK. Kyprogram do të orientojhartimin e kurrikulave dheorganizimin e trajnimevepërmes planeve 6 mujore përzbatimin.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

37

Plani për Zbatimin eProgramit Kornizë tëTrajnimeve - Mbështetur nëProgramin Kornizë tëTrajnimeve (2014-2015)është shtruar nevoja ehartimit të planeve konkretetë zbatimit për një periudhëmë të shkurtë kohore (6mujore). Struktura e këtijplani përmban titullin etemës, nën-temat, njëpërshkrim të shkurtër,objektivat, përfituesit,kohëzgjatjen, datën dhevendin e mbajtjes sëtrajnimit, trajnuesit si dhenjë formular për aplikim.

Buletini - IGJK ka vazhduarqë në baza mujore tënxjerrë një buletin meqellim të përshkrimit dhepublikimit të të gjithaaktivitetet të realizuara.

Në kuadër të PHP janëndërmarrë një numëriniciativash edhe për publikimetë tjera. Në fund të vitit 2013ka filluar procesi i hartimit dhepublikimit të doracakëve(bench books) për lëmitëkryesore të së drejtës (penale,civile). Lidhur me këtë është

formuar grupi i ekspertëve i cilinë mbështetje të ekspertëveamerikanë ka përcaktuarpërmbajtjen e doracakut dhe kafilluar hartimin.

10.4 Qasja në burime ligjore

përmes bibliotekës së IGJK-së

PHP ka vazhduar me katalogimine librave, materialeve trajnuese,gazetës zyrtare dhe materialevetjera të sjella në IGJK. U ështëofruar asistencë trajnuesve tëpërhershëm dhe atyre tëpërkohshëm të IGJK-së nëgjetjen e materialeve tëndryshme në bibliotekë, të cilatkanë shërbyer për nevojat etyre në përgatitjen e trajnimevetë ofruara në IGJK.

IGJK është e angazhuar qëpërfituesve të tij t ’ju sigurojëqasje më të mirë në burimetligjore. Në këtë kuadër membështetjen edhe të Zyrës sëBashkimit Evropian në Kosovëpërmes Projektit EU LER II, nëgjysmën e dytë të vitit 2013 kafilluar procesi i zhvillimit tëbibliotekës së IGJK-së.

Aktivitetet që janë ndërmarr nëkëtë proces janë:

- Vlerësimi i nevojave përburime ligjore për gjyqtarëtdhe prokurorët.

- Koncept letra për zhvilliminbibliotekës së IGJK-së. Sipaskëtij koncepti si komponentëtë bibliotekës së IGJK-së janësistemi i katalogimit tëbibliotekës, E-librat, aboniminë databaza ligjore, revistatshkencore elektronike dhedatabazat ligjore falas.

- Plani strukturor(arkitektura) ebibliotekës së IGJK-së.

- Studimi i fizibilitetit përforcimin e kapaciteteveelektronike të IGJK-së me fokusnë platformën e-learning dhedatabazën e bibliotekës sëIGJK-së (Knowledge Base).

PHP është angazhuar edhe nëkoordinimin e aktiviteteve medonatorë të IGJK-së.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

38

Gjatë vitit 2013 IGJK ka bërëpërgatitjen e moduleve të reja përzhvillimin e trajnimeve përmes

portalit për mësim në distancë (portali e-learning), e quajtur platforma ILIAS. Pasiqë përmes këtij programi janë krijuarmundësi për trajnime duke përdorur njëmetodologji të avancuar trajnuese, IGJKka zhvilluar module të reja trajnuese tëcilat mund të realizohen përmes kësajplatforme pa prezencën e fizike tëpjesëmarrësve, veçanërisht në PTF.Përmes këtij programi gjyqtarëve,prokurorëve, kandidatëve për gjyqtarëdhe prokurorë dhe përfituesve të tjerë tëidentifikuar nga IGJK, iu mundësohetndjekja e trajnimeve nga distanca. Meqëllim të zhvillimit të kësaj platformestafi i IGJK-së është trajnuar përzhvillimin e moduleve në të gjithaprogramet trajnuese.

11. MËSIMI NË DISTANCË (e-learning)

12. TRAJNIMI IPROFESIONISTËV

E TJERË NËLËMIN E

GJYQËSISËIGJK përveç trajnimeve përgjyqtarë dhe prokurorë sipasmandatit ka përgjegjësi ligjore qëtë identifikojë profesionistët nëlëmin e gjyqësisë dhe prokurorisëdhe të organizojë kurse të veçantatrajnimi për këtë kategori.

Në bazë të kësaj gjatë këtij viti janërealizuar pesë aktivitete trajnuese kupërfitues kanë qenëbashkëpunëtorët profesional të

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

39

gjykatave dhe prokurorive tëKosovës si dhe zyrtarëtpërmbarues të GjykataveThemelore.

Qëllimi i këtyre aktiviteteve ka qenëmbështetja e reformave nëpërgjithësi përmes ngritjes sëshkathtësive profesionale të këtyreprofesionistëve të cilët për shkak tënatyrës dhe funksionit të cilin eushtrojnë kontribuojnë në

aktivitetet e sistemit gjyqësor dheprokurorial. Për bashkëpunëtorët

profesional janë realizuar 3aktivitete trajnuese me ç’rast janëtrajtuar institute të ndryshme ngae drejta penale dhe e drejta civile.Këto aktivitete i kanë vijuar 91pjesëmarrës, prej tyre 65bashkëpunëtorë profesional nëgjykata dhe 20 bashkëpunëtorëprofesional në prokurori, si dhe 3asistentë administrativ dhe 3zyrtarë ligjor nga Prokuroria eShtetit dhe Prokuroria Speciale.

Grafikoni nr. 17. Pjesëmarrja e bashkëpunëtorëve profesionalnë trajnime

Për zyrtarët përmbarues tëGjykatave Themelore të Kosovësjanë realizuar dy aktivitetetrajnuese me ç’rast janë trajtuarveprimet përmbarimore që duhetndërmarrë me qëllim tëpërmbarimit të vendimevegjyqësore.

Këto aktivitete i kanë vijuar 56pjesëmarrës, prej tyre 50 zyrtarëpërmbarues prej të gjithagjykatave themelore të Kosovës,3 gjyqtarë dhe 3 bashkëpunëtorëprofesional.

Grafikoni nr. 18.Pjesëmarrja në

trajnimet përzyrtarë

përmbarues

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

13.1 Identifikimi i risivetë Kodit tëProcedurës Penale

Trajnimet e organizuara ngaIGJK në muajt e parë të vitit2013, janë realizuar membështetje të AmbasadësAmerikane në Prishtinë dhekishin për qëllim njoftimin egjyqtarëve dhe prokurorëveme risitë e KPPK si dheidentifikimin e problemevepraktike me rastin e zbatimittë këtij kodi. Ndërsa me qëllimtë përgatitjes së

rekomandimeve konkrete përzbatimin e dispozitave të cilatishin identifikuar si të reja dhendryshojnë jo pak ngadispozitat e Kodit tëProcedurës Penale tëmëparshëm, IGJK ka hartuarnjë plan pune të veçantë. Nëmbështetje nga Kryetari iGjykatës Supreme dheKryeprokurori i Shtetit, janëorganizuar disa takime megrupin punues përidentifikimin e risive të KPPK,ku përveç risive u prezantuanedhe rekomandimet përzbatimin e dispozitave tëpaqarta dhe u zhvilluandiskutime lidhur merekomandimet e propozuara.

Pjesëmarrës në këtëtryezë ishin

anëtarët e grupit punues ngaradhët e gjyqtarëve dheprokurorëve, profesor ngaFakulteti Juridik i UP-së,zyrtarë nga IGJK dhe KPK sidhe gjyqtarë e prokurorë ngaEULEX.

13.2 Diskutime përzbatimin e risivetë KPPK

Për të zhvilluar më tej punënrreth zbatimit të drejtë përKodin e Procedurës Penale, IGJKmbajti tryezë pune me kryetarëtë gjykatave dhe kryeprokurorëte prokurorive lidhur mediskutimin për Komentet eGrupit Punues për Risitë Kodit tëProcedurës Penale të Kosovës.Qëllimi i tryezës ishteprezantimi i komenteve dhediskutimi lidhur me Risitë eKodit të Procedurës Penale të

13. TRYEZA PUNE

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

41

diskutueshme për zbatim nëpraktikë si dhe identifikimi içështjeve për trajtim në kuadërtë trajnimeve për këtë kod.

13.3 Koordinimi i pjesëmarrjes nëtrajnime

Në kuadër të bashkëpunimi tërregullt dhe me qëllim tëzbatimit të programit të punëspër vitin 2013, IGJK ka zhvilluartisa takime me kryetarë tëgjykatave dhe kryeprokurorë tëprokurorive në të cilat ështërealizuar koordinimi ipjesëmarrjes në trajnime tëvazhdueshme dhe ato përavancim.

Pas këtyre takimeve, bazuar nëprogramin e trajnimeve,kalendarin trajnues si dheaplikacionet e gjyqtarëve tëpranuara deri në datën etakimit, janë hartuar l istat epjesëmarrësve për trajnime. Kjo metodologji e koordinimittë pjesëmarrjes në trajnime

është në funksion tëmbështetjes së reformësgjyqësore dhe strukturës së retë gjykatave dhe prokurorive.Në këto takime u prezantuanlistat e aplikuesve dhe tëftuarve për trajnimet në vijim,me ç’rast kryetarët dhekryeprokurorët shprehengatishmëri për avancim tëkëtij bashkëpunimi dhekonfirmuan përkushtimin përtë qenë pjesë e vlerësimit tëdrejtë të nevojave në takimet

e rregullta me gjyqtarë tëcilat i zhvillon IGJK.

13.4 Identifikimi i nevojave përtrajnim lidhur mekrimet e rënda

Në bashkëpunim me OSBE-nëIGJK realizoi një punëtori meqëllim të identifikimit tënevojave për trajnim tëgjyqtarëve dhe prokurorëve tëDepartamenteve për Krime të

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

42

Rënda në kuadër të gjykatave,prokurorive si dhe ProkurorisëSpeciale. Me qëllim të identifikimit tënevojave për trajnime,pjesëmarrësit u ndanë nëgrupe punuese me c’rastidentifikuan çështjetproblematike në praktikën

gjyqësore, dhe hartuan listënme tema për trajnime,përfituesit dhe rekomanduanformat më të dobishme përorganizimin e trajnimeve ngakjo fushë.Përveç gjyqtarëve dheprokurorëve vendorpjesëmarrës në punëtori ishin

përfaqësues të EULEX-it,zyrtar nga Policia e Kosovës, sidhe përfaqësues nga OSBE.

13.5 Programitrajnues përDrejtësinë për Fëmijë- 2014-2016

IGJK në bashkëpunim meUNICEF-in, ka realizuar njëpunëtori lidhur me Hartimin eProgramit Trajnues për“Drejtësinë për Fëmijë’ përvitin 2014-2016.

Në këtë punëtori u diskutuanproblemet praktike në fushëne drejtësisë për fëmijë dhe unxorën propozime të cilat janëinkorporuar në dokumentinfinal si aktivitete të ardhshmeqë do të realizoj IGJK nëbashkëpunim me UNICEF-inpër periudhën 2014-2016.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

43

IGJK, vazhdimisht ka avancuarmetodologjinë e realizimit tëtrajnimeve dhe për këtë qëllimka organizuar trajnime lidhur mezhvillimin e shkathtësivetrajnuese dhe metodologjinë ezbatimit të programevetrajnuese. Këto trajnime janërealizuar brenda dhe jashtëvendit dhe në fusha të ndryshmetë së drejtës. Në këtë drejtimgjatë vitit 2013, me mbështetjenedhe të partnerëvendërkombëtarë janë organizuardisa trajnime për trajnuesit tëcilët angazhohen në programettrajnuese të IGJK-së.

14.1 Doracaku për trajnues dhemetodologjia trajnuese

Gjatë muajit shkurt 2013, IGJK karealizuar një punëtori dy ditore përtrajnimin e trajnuesve me temë“Orientim rreth Doracakut të IGJK-sëpër trajnuesit dhe metodologjitë etrajnimit”. Qëllimi i trajnimit ishteprezantimi i Doracakut për trajnues tëcilin IGJK e ka hartuar për realizimin eprogrameve të ndryshme trajnuese,rifreskimi i njohurive të trajnuesvembi teknikat interaktive të trajnimit, sidhe përgatitja për realizimin epërmbajtjes së Programit të Punës sëIGJK-së në vitin 2013.

14.2 Trajnim i trajnuesve tëdrejtësisë për të mitur

Më 4-8 mars 2013, IGJK nëkuadër të angazhimit të

vazhdueshëm në ngritjen ekapaciteteve të veta trajnueserealizoi një program trajnimi nëTurqi për trajnuesit e IGJK-së nëfushën e Drejtësisë për të Mitur.Realizimi i këtij programi kishtepër qëllim shkëmbimin epërvojave lidhur me strukturënligjore në kuadër të drejtësisëpër të mitur dhe diskutimin e

ideve dhe metodologjive përngritje të kapaciteteve nëgjyqësorin e të dy vendeve.

Pjesëmarrësit në këtë vizitë unjoftuan me sistemin gjyqësorturk dhe në veçanti me atë tëdrejtësisë për fëmijë. Në fokustë prezantimeve ishin qasja dhekontributi i Gjykatës Supreme të

14. TRAJNIMI I TRAJNUESVE TË IGJK-së

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

44

Turqisë në Drejtësinë për tëMitur. Një ndër temat ediskutuara ishte edhe zhvillimi ikurrikulës dhe metodëstrajnuese në Akademinë eDrejtësisë së Turqisë dhemundësia e aplikimit të atyremetodave nga ana e trajnuesvetë IGJK-së. Ky program umbështet nga UNICEF, Akademiae Drejtësisë së Turqisë dheAgjencioni Turk për ZhvillimNdërkombëtar (TIKA).

14.3 Ngritja e kapaciteteve trajnuesepër të drejtën e BE-së

Me qëllim të avancimit tëprogrameve trajnuese lidhur metë Drejtën Evropiane, njëdelegacion i përbërë ngatrajnuesit e IGJK-së për tëDrejtën e BE-së, realizoi njëvizitë studimore dhe programtrajnimi në Gjykatën Evropianetë Drejtësisë në Luksemburg dhenë Akademinë për të DrejtënEvropiane (ERA) në Trier tëGjermanisë. Kjo vizitë ështërealizuar në bashkëpunim dhembështetje të FondacionitGjerman për BashkëpunimJuridik Ndërkombëtar (IRZ).Si pjesë e programit ishte edhevizita e librarisë së GjykatësEvropiane tëDrejtësisë, meç’rast trajnuesit eIGJK-së patënrastin të bëjnëhulumtimeindividuale meqëllim të freskimittë programit tëtrajnimeve për të

Drejtën e BE-së. Pjesa e dytë ekëtij programi ishte vizita dhepjesëmarrja në një trajnim dyditor në Akademinë e së Drejtëssë BE (ERA), në Trier tëGjermanisë.

14.4 Trajnim i trajnuesve në luftënkundër korrupsionit

Si vazhdimësi e projektit“Forcimi i politikave kundërkorrupsionit” dhe në zbatim tëStrategjisë së IGJK-së për ngritjetë kapaciteteve në luftë kundërkorrupsionit, në mbështetje tëAmbasadës së Britanisë sëMadhe në Kosovë, më 21 deri23 janar dhe 25 deri 28 mars urealizuan dy programe trajniminë IGJK dhe në Londër. Këto programe u mbështetënme ekspertizë nga RIPAInternational me seli në Londër,ndërsa përfitues ishin trajnuesite IGJK-së të cilët zbatojnëprogramet trajnuese që përtemë kanë korrupsionin.

Ndër temat e këtyre

programeve ishin: njoftimi memenaxhimin dheadministrimin e drejtësisëpenale në Angli dhe Wells,përcjell ja nga afër e procesittë hetimit, ndjekjes dhegjykimit të çështjeve tëkorrupsionit dhe eksplorimi imundësive të reduktimit tëkorrupsioni sidomos atij në proceset e prokurimit publik.

14.5 Trajnim i Trajnuesve për tëdrejtat e njeriut

IGJK në bashkëpunim dhe mepërkrahje financiare tëFondacionit Gjerman përBashkëpunim JuridikNdërkombëtar (IRZ), gjatë majit2013 organizoi një program 5(pesë) ditor trajnimi/ vizitëstudimore në Gjykatën Evropianepër të Drejtat e Njeriut (GJEDNJ)dhe në Këshillin e Evropës nëStrasburg. Përfitues të këtijprogrami trajnimi ishin trajnuesite IGJK-së në fushën e të drejtavetë njeriut. Ky program kishte për qëllimavancimin e përmbajtjes sëkurrikulave dhe metodologjisë sëtrajnimeve për KonventënEvropiane për Mbrojtjen e të

Drejtave të Njeriut dhe

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

45

Lirive Themelore (KEDNJ) dhelegjislacionin tjetër për të drejtate njeriut të cilat janë pjesë eprogrameve të IGJK-së. Për këtëqëllim trajnuesit patë rastin tëpërcjellin një gjykim në Dhomëne Madhe të GJEDNJ dhe tëvizitojnë bibliotekën e GJEDNJ.

14.6 Planifikimi dhe teknikat praktike tëmësimdhënies efektive

Në shtator 2013, IGJK nëbashkëpunim me OSBE-në, kambajtur një punëtori dy ditorepër trajnimin e trajnuesve metemë “Ndihma logjistike,planifikimi dhe teknikat emësimdhënies efektive”.

Qëllimi i këtij trajnimi ishtengritja e kapaciteteve tëtrajnuesve lidhur me metodat eplanifikimit dhe teknikat emësimit për ofrimin e trajnimevesa më efektive. Pjesëmarrësve iuofruan temat për trajnimet për2013 - 2014 dhe iu kërkua që tëpërgatisin planin e trajnimevedhe strukturën e prezantimit,duke përdorë metodat sa mëinteraktive.

14.7 Hetimi financiar, puna ndër-institucionaledhe hetimetndërkombëtare

Gjatë muajit tetor 2013, IGJK nëbashkëpunim me RIPAInternational dhe mbështetjenga Ambasada e Britanisë së

Madhe në Kosovë, ka mbajturnjë trajnim 3 (tre) ditor ngaprogrami për trajnues me qëllimtë zhvillimit të aftësive tëtrajnuesve të IGJK-së për t’iumundësuar të ofrojnë trajnimpër hetimet e ndërlikuarafinanciare, punën ndërmjetagjencive të ndryshme dhehetimet ndërkombëtare.

Përfitues të trajnimit ishingjyqtarë nga gjykatat themelore,prokurorë nga prokuroritëthemelore dhe zyrtarë ngadogana dhe policia e Kosovës.

14.8 Ndërmjetësimi në rastet civile dhepenale

IGJK në bashkëpunim me IRZ-nënë nëntor 2013 ka mbajtur njëtrajnim 3 (tre) ditor përtrajnimin e trajnuesve me temë“Ndërmjetësimi në rastet civiledhe penale”.Qëllimi i këtij trajnimi ishtengritja e kapaciteteve tëtrajnuesve të IGJK-së në fushën

e Ndërmjetësimit për lëminpenale dhe civile.Pjesëmarrës në këtë trajnimishin gjyqtarë nga gjykatatthemelore dhe ndërmjetësues.

14.9 Metodologjia e zbatimit të trajnimevepër gjashtëmujorin eparë të vitit 2014

Në muajin dhjetor 2013, IGJK karealizuar një trajnim dy ditor metrajnuesit e IGJK-së me qëllim tëzbatimit të Planit të Trajnimevepër gjashtëmujorin e parë tëvitit 2014.

Qëllimi i trajnimit ishtepërgatitja e agjendës dhe planitpër zbatimin e trajnimit ngatrajnuesit e IGJK-së, përfshirëtemën, nën temat dhe objektivate trajnimit si dhe metodologjinëpër realizimin e trajnimit.Pjesëmarrës në këtë trajnim ishintrajnuesit e IGJK-së.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

46

Në vitin 2013, IGJK nëpartneritet me Programin eUSAID për Sundimin Efektivtë Ligj it (EROL), pas shumëtakimeve e punëtorive tërealizuara dizajnuan dhevunë në funksion një bazëtë re të të dhënave dheweb faqe me dizajn të r i .Qëll imi i zhvi l l imit të bazëssë re të të dhënave dhedizajnimit të web faqes së

re është ofrimi ishërbimeve më të mira sëpari përfituesve tëdrejtpërdrejt të IGJK-së sidhe ngrit ja e transparencëspër rol in dhe veprimtarinëe IGJK-së. Baza e re e të dhënaveofron qasje shumë më tëavancuar në të dhënat eregjistruara, siguri më tëmadhe si dhe efikasitet më

të madh në gjenerimin eraporteve të ndryshme nëfunksion të realizimit tëprogrameve trajnuese tëIGJK-së. Dizajni i saj mundtë avancohet gjatë vitevenë vi j im duke ju përshtaturnevojave të IGJK-së, ndërsaajo mund të përdoret melehtësi nga i tërë stafi, nëgjuhën shqipe, serbe dheangleze.

15. DIZAJNI I RI I WEB FAQES DHE BAZËSSË TË DHËNAVE TË IGJK-së

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

47

IGJK gjatë vitit 2013 ka arriturtë realizoj në tërësi programin epunës dhe trajnimet eplanifikuara për këtë periudhë.Kjo e arritur është bërë emundur falë edhebashkëpunimit dhe mbështetjessë donatorëve.

Me qëllim të koordinimit sa mëtë mirë të aktivitetevetrajnuese me partnerëtndërkombëtar të cilët

mbështesin realizimin eprogrameve të IGJK-së medatë 14 nëntor 2013, IGJK karealizuar një takim medonatorë.

Në takim Drejtori i IGJK-sëprezantoi një pasqyrëpërmbledhëse të aktiviteteve tërealizuara gjatë periudhësjanar-tetor duke theksuaraktivitetet e mbështetura ngadonatorët, aktivitetet e

planifikuara deri në fund të vitit2013, planifikimet për tëardhmen dhe nevojat përmbështetje të mëtutjeshme ngadonatorët.

Ndërsa në tabelën më poshtëjanë të pasqyruara në detajetrajnimet dhe të gjithaaktivitetet e tjera të realizuaranë mbështetje të partnerëvendërkombëtarë dhe vendorë:

16. BASHKËPUNIMI ME DONATORË

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

48

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

49

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

50

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

51

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

52

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

53

Gjatë vitit 2013, kryesisht nëmbështetje të partnerëve tëndryshëm ndërkombëtarë, IGJKka realizuar një sërë aktivitetesh(vizita, trajnime, programepraktike) brenda dhe jashtëKosovës. Më poshtë do të paraqesim tëgjitha aktivitetet e realizuaragjatë kësaj periudhe.

17.1 Vizitë Studimore në AkademinëGjyqësore tëGjermanisë

Në janar të vitit 2013, KëshilliDrejtues i IGJK-së, nëmbështetje nga IRZ (FondacioniGjerman për BashkëpunimJuridik Ndërkombëtarë) realizojënjë vizitë studimore nëWustrau, ku ndodhet njëra nga

pjesët e Akademinë Gjyqësoretë Gjermanisë. Qëllimi kësaj vizite ishte njoftimime strukturën organizative dhefunksionimin e AkademisëGjyqësore të Gjermanisë, mefokus në strukturën dhepërmbajtjen e trajnimevefillestare dhe të vazhdueshme,hartimin e kurrikulës trajnuese,administrimin e pjesëmarrësve,trajnimet në distancë,vlerësimin e trajnimeve, çështjetfinanciare dhe marrëdhënietndërkombëtare të Akademisë.

Gjatë vizitës, pjesëmarrësitrealizuan edhe një takim nëShoqatën e Gjyqtarëve dheProkurorëve të Gjermanisë ku upritën nga kryetari i saj, si dhenë departamentin e trajnimitfillestar dhe të vazhdueshëm përlandet Berlin dhe Brandenburg.

Aty u diskutua për organizimin eprovimeve shtetërore dhetrajnimeve fillestare në nivelshtetërorë për juristë, si dheorganizimin e trajnimit tëvazhdueshëm për gjyqtarë dheprokurorë në nivel shtetëror.

17.2. Prioritetet strategjike përbashkëpunim regjionalkundër krimitkompjuterik

Në shkurt 2013, në Dubrovnik tëKroacisë, u mbajt konferenca metemë „Prioritetet Strategjike përBashkëpunimin Regjional kundërKrimit Kompjuterik“.

Kjo konferencë u mbështet ngaprojekti i përbashkët i BashkimiEvropian dhe Këshillit të Evropësi quajtur “KrimiKompjuterik@IPA” dhe në mesine të pjesëmarrësve ishte njëpërfaqësues nga IGJK.

Qëllimi i kësaj konference ishtefuqizimi

17. BASHKËPUNIMI NDËRKOMBETARËI IGJK-së

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

54

i kapaciteteve të institucionevepenale për bashkëpunimefektiv në luftimin e krimitkompjuterik. Gjatëkonferencës u aprovua“Deklarata për PrioritetetStrategjike në Bashkëpuniminkundër Krimit Kompjuterik”.

17.3 Takimi i udhëheqësve tëinstitucionevetrajnuese lidhur mekrimin kompjuterik

Në kuadër të bashkëpunimitme projektin CyberCrime@IPA,më 25 mars 2013 në Zagreb tëKroacisë u mbajt një takim ipërfaqësuesve tëinstitucioneve për trajnimgjyqësor.

Në këtë takim u diskutua përhapat e ndërmarrë për krijimine Pilot Qendrës Regjionale përTrajnim Gjyqësor lidhur mekrimin kompjuterik, krijimin eplatformës elektronike,integrimin e moduleve

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

55

trajnuese për Krimin Kibernetikënë kurrikulën trajnuese dhePlanin e Punës për PilotQendrën.

Gjatë këtij takimi u prezantuançështje me interes për trajnimnë luftë kundër krimitkibernetikë, u miratua Plani iPunës i Pilot Qendrës përperiudhën 2013-2015 si dhe uarrit pajtueshmëria qëinstitucionet për trajnim gjyqësortë nënshkruajnë njëMemorandum Mirëkuptimi përBashkëpunim në Funksionimin eQendrës Regjionale për TrajnimGjyqësor kundër KrimitKibernetikë.

Takimi u mbështet nga Projekti iPërbashkët i Bashkimit Evropiandhe Këshillit të Evropës dhe ngaIGJK morën pjesë dypërfaqësues.

17.4 Vizita e Këshillittë Lartë Gjyqësordhe Prokurorial tëTurqisë

Me 26 prill 2013, një delegacionnga Këshilli i Lartë Gjyqësor dhe

Prokurorial i Republikës sëTurqisë, nikoqir të KëshillitGjyqësor të Republikës sëKosovës, vizituan edhe InstitutinGjyqësor të Kosovës.

Qëllimi i vizitës ishte njohja meveprimtarinë e IGJK-së si dhethellimi reciprok i raporteve nësistemin e drejtësisë. Gjatëtakimit u diskutua lidhur meçështjet e trajnimit gjyqësor,praktikën gjyqësore, reformat nësistemin e drejtësisë dhebashkëpunimin me institucionetndërkombëtare të trajnimit, nëveçanti atë me Akademinë eDrejtësisë së Republikës sëTurqisë.

17.5 Bashkëpunimiregjional kundërkrimitkompjuterik

Më 29-30 prill 2013, në Budvë tëMalit të Zi, u mbajt konferencapërmbyllëse lidhur me Projektin”Bashkëpunimin Regjional nëÇështjet Penale: Fuqizimi ikapaciteteve në luftën kundërkrimit kompjuterik“. Kjokonferencë u mbështet ngaprojekti i përbashkët i BashkimitEvropian dhe Këshillit të Evropës-“CyberCrime@IPA”.

Pjesëmarrësit e konferencëspatën rastin të vlerësojnë tëarriturat e projektit si dhediskutuan për mundësitë eavancimin e bashkëpunimitregjional dhe hapat e ardhshëmnë mënyrë që të sigurohetqëndrueshmëria e projektit. Nëshërbim të kësaj u nënshkruaMemorandumi i Bashkëpunimitpër funksionimin e QendrësRegjionale për

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

56

17.7 Forcimi i bashkëpunimit nëlëmin e të drejtës përrefugjatë – azilit

Me 10 deri 12 prill 2013,Akademia për Gjyqtarë dheProkurorë Publik e Republikëssë Maqedonisë, me mbështetjetë TAIEX, organizoi njëkonferencë rajonale mbi "Azilindhe Migracionin".

Qëllimi i kësaj konference ishteqë nëpërmjet shkëmbimit tëpërvojave të avancohennjohuritë e zbatuesve të ligjitdhe autoriteteve administrativeqë vendosin në shkallë të parë

për të drejtën e azilit, si dhe tëngritja e nivelit të koordinimitnë mes vendeve të rajonit përpërmirësimin e kurrikulavetrajnuese në këtë fushë.

Në këtë konferencë morën pjesëpërfaqësues nga rajoni(Maqedonia, Shqipëria, Bosnjadhe Hercegovina, Kroacia,Kosova, Mali i Zi dhe Serbia.Delegacioni i Republikës sëKosovës u përfaqësua me pesëgjyqtarë nga departamentiadministrativ i Gjykatës sëApelit dhe Gjykatës Themeloresi dhe një trajnues nga IGJK.

Trajnime Gjyqësore në fushën ekrimit kibernetik, të themeluarme seli në Zagreb të Kroacisë.Në këtë konferencë u përfaqësuaedhe IGJK

17.6 Luftimi i korrupsionit dhekrimit të organizuar

Në mbështetje nga AgjencioniTurk për Zhvillim Ndërkombëtar(TIKA), nga 1 deri me 5 prill2013, në Ankara dhe Stamboll tëRepublikës së Turqisë, IGJK dheAkademia e Drejtësisë e Turqisëkanë realizuar një programtrajnimi ku janë trajtuar tema tëndryshme në luftë kundërkorrupsionit dhe krimit tëorganizuar.

Qëllim i këtij programi ishteshkëmbimi i përvojave lidhur mestrukturën ligjore dhe luftënkundër korrupsionit dhe krimittë organizuar si dhe u diskutuanmetodat, instrumentet dhesfidat në luftimin e këtyrefenomeneve negative përshoqëritë e të dy vendeve.

Përfitues të këtij program ishinkryeprokurorë dhe prokurorënga të gjitha nivelet eprokurorive të Kosovës, zyrtarëtë lartë nga IGJK dhe KPK dheProkuroria Speciale e Kosovës.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

57

Në kuadër të bashkëpunimitinstitucional në mes të IGJK-sëdhe Akademisë së Drejtësisë tëRepublikës së Turqisë, njëdelegacion në përbërje tëKryetarëve të Gjykatave,Kryeprokurorëve të Prokurorive

të Republikës së Kosovës dukepërfshirë Kryetarin e GjykatësSupreme, Kryeprokurorin eShtetit dhe përfaqësues të lartëtë IGJK-së nga data 09 deri 14shtator 2013 kanë realizuar njëprogram trajnimi në

institucionet e sistemit tëdrejtësisë në Turqi. Në fokus tëkëtij programi ishte njohja mepërvojat e menaxhimit tëgjykatave, prokurorive dheinstitucioneve tjera të drejtësisësë Republikës së Turqisë dhemundësitë e bartjes sëpërvojave në sistemin gjyqësortë Republikës së Kosovës.Gjatë këtij programipjesëmarrësit u pritën ngaudhëheqësit e GjykatësKushtetuese, Akademisë sëDrejtësisë, Ministrisë sëDrejtësisë, Këshillit të Lartë tëGjyqtarëve dhe Prokurorëve,Presidenca e Gjykatës sëKasacionit, Zyra e Prokurorit tëPërgjithshëm të Gjykatës sëKasacionit dhe QendraKombëtare e Sistemit Informativtë Drejtësisë të Republikës sëTurqisë.

17.8 Program trajnimi për kryetarë të gjykatave dhe kryeprokurorë të prokurorive

17.9 Vizitë e delegacionit të gjyqtarëve dhe përfaqësuesve tëAkademisë së Drejtësisë nga Republika e Turqisë në IGJK

Me ftesë të IGJK-së një delegacion në përbërjetë gjyqtarëve dhe përfaqësues të Akademisë sëDrejtësisë së Republikës së Turqisë, nga data 30shtator deri më 03 tetor 2013 realizuan një vizitënë Kosovë.

Gjatë vizitës ky delegacion përveç IGJK-së vizitojedhe Gjykatën Supreme të Kosovës, KëshillinGjyqësor të Kosovës, Këshillin Prokurorial tëKosovës, Ministrinë e Drejtësisë, ku u prit ngaudhëheqësit më të të lartë të këtyre

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

58

17.11 Vizitë në Qendrën FederaleGjyqësore (Washington D.C)

Me qellim të shkëmbimit tëpërvojave në fushën e trajnimitgjyqësor, me 1 nëntor 2013 nëmbështetje të programit tëUSAID/EROL, drejtori i IGJK-së realizoinjë vizitë në Qendrën FederaleGjyqësore (FJC). Në kuadër të kësajvizite drejtori i IGJK-së u njoftua mestrukturën organizative dhe trajnimingjyqësor të FJC. Gjithashtu uidentifikuan fushat në të cilat IGJKdhe FJC do të bashkëpunojnë në tëardhmen.

7.10 Konferenca e gjashtëndërkombëtare për trajnimin egjyqësorit

Qendra Kombëtare për Gjykatat Shtetërore (NCSC)dhe Organizata Ndërkombëtare për Trajnim Gjyqësor(IOJT) nga 3 deri me 7 nëntor 2013, organizuanKonferencën e 6-të Ndërkombëtare për TrajniminGjyqësor në Washington, D.C. SHBA. Temë e kësajkonference ishte “Përsosmëria e Gjyqësorit PërmesEdukimit”.

Nga 274 pjesëmarrës - udhëheqës të institucionevetrajnuese të mbarë botës mori pjesë edhe drejtori iIGJK-së, me ç’rast ai bëri dy prezantime dhe atë metemë “Pavarësia institucionale e një institucionitrajnues” dhe “Sfidat në koordinim të mbështetjes sëdonatorëve”.

18. PROGRAMI PËR PRAKTIKANT-STUDENTË TË FAKULTETITJURIDIK TË UNIVERSITETIT TË PRISHTINËS

Gjatë vitit 2013, IGJKnë bashkëpunim meQendrën për Shërbimetë Karrierës, ka ofruarmundësi për punëpraktike për 10studentë të FakultetitJuridik të Universitetittë Prishtinës. Këtastudentë kanë kryerpraktikën në IGJK përnjë periudhë tremujore.Qëllimi i projektit ështëqë studentëve të jumundësohet ofrimi injohurive praktike nëkuadër të programevetë IGJK-së.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

59

Në strukturën organizative tëIGJK-së vepron edheDepartamenti për Administratëdhe Financa. Departamenti iAdministratës dhe Financave nëmandatin e tij përshin fushën eadministratës, teknologjisëinformative, burimet njerëzore,financat, prokurimin, logjistikëndhe arkivin e IGJK-së.Departamenti i Administratës dheFinancave është përgjegjës për:

• Hartimin dhe zbatimin epolitikave zhvillimore nëfushën e administratës,

• Sigurimin, koordinimin dhemenaxhimin në ofrimin eshërbimeve administrative dhefinanciare që kanë të bëjnë mefunksionet e IGJK-së,

• Zhvillimin e një administrateprofesionale, efikase, funksionale

dhe ofrimin e shërbimeve tëshpejta në përputhje me nevojatdhe specifikat e IGJK-së,

• Planifikimin, hartimin,raportimin, mbikëqyrjen dhemenaxhimin e buxhetit dhefinancave të IGJK-së përfshirëedhe donacionet si dhembikëqyrjen dhe kontrollin përshpenzime të parasë së imët,

• Zbatimin e ligjeve dherregulloreve që rregullojnësferën administrative tëbuxhetit dhe financave,

• Planifikimin, koordinimin dhemenaxhimin e aktiviteteve tëprokurimit në IGJK,

• Zbatimin e ligjeve,rregulloreve dhe urdhëresaveadministrative lidhur meshërbyesit civil,

• Planifikimin, mbikëqyrjen dheadministrimin me pajisjet eteknologjisë informative,programet softuerike dhesistemet e rrjetittelekomunikues, pronë e IGJK-së,

• Planifikimin, mbikëqyrjen dhemenaxhimin me pasurinë eIGJK-së.

• Ofrimin e shërbimevelogjistike ku përfshihetfurnizimi me mallra,shërbimet e transportit,mirëmbajtja e objektit dhearkivi i IGJK-së.

Gjatë vitit 2013 në kuadër tëfushave të Departamentit përAdministratë dhe Financa janëzhvilluar aktivitete të ndryshme sinë vijim:

19. ADMINISTRATA DHE FINANCAT

19.1 Administrata Në kuadër të aktivitetet më të rëndësishme tëadministratës për vitin 2013 përfshihen:

• Mbështetja e aktiviteteve të organizuara ngaIGJK - me qëllim të krijimit të kushteveadekuate në zbatim të programeve, nëaspektin administrativ, teknik dhe tëlogjistikes.

• Hartimi i akteve të brendshme - me qellim tëpërshtatjes së nevojave të paraqitura brendavitit, është hartuat udhëzimi për ndryshimindhe plotësimin e udhëzimit të brendshëmpërmes të cilit sigurohet një strukturë efikasebrenda IGJK-së.

• Auditimi nga Auditori i Përgjithshëm - procesii auditimt nga ZAP është zhvilluar si proces irregullt edhe gjatë vitit 2013. Raporti Final iAuditimit të Pasqyrave Financiare të IGJK-sëpër vitin 2012 është pozitiv dhe pasqyratvjetore financiare në të gjitha aspektetprezantojnë një pamje të drejtë dhe të vërtetë(SNISA 400 Opinion i Pakualifikuar).

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

60

19.2 Burimet njerëzore

Gjë vitit 2013 numri i përgjithshëm i pozitave tëaprovuara në IGJK ishte 24, dy prej të cilave janëaprovuar me Ligjin për Buxhetin e vitit 2013.

Numri i përgjithshëm i të punësuarve, gjatë vitit kaqenë 26, dy prej tyre kanë qenë zëvendësim përnjë periudhë njëvjeçare. Nga numri i përgjithshëm itë punësuarve 73% e tyre janë me studime pas-diplomike dhe diplomike ndërsa 57% e të punësuarvejanë femra.

Gjatë vitit 2013 janë zhvilluar disa procedura tërekrutimit për plotësimin e pozitave të reja dheprocedura për plotësimin e pozitave të lira dhe janëorganizuar disa trajnime dhe punëtori për stafin,

brenda dhe jashtë IGJK-së. Trajnimet dhe punëtori e stafit janë organizuar nëbashkëpunim me donatorë të ndryshëm, me qëllimtë zhvillimit dhe avancimit të kapaciteteveprofesionale të stafit, si në vijim:

• Dy trajnime dy ditore me qëllimi të avancimit tëteknikave dhe metodologjisë trajnuese përmesplatformës për mësim në distancë.

• Një trajnim një ditor për gjenerimin e fondeve tëBE-së, me qëllim të avancimit të shkathtësivepër gjenerim të fondeve të BE-së si dhe për tëhartuar propozime për zhvillimin dhepromovimin e aktiviteteve të IGJK-së.

• Dy trajnime për Ligjin e Prokurimit Publik, gjatëtë cilave u trajtua Ligji i Prokurimit Publik nëKosovë, procedurat e prokurimit, përgatitja dhe

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

61

përpilimi i dosjes së tenderit, hapja publike,vlerësimi i ofertave si dhe menaxhimi i pasurive.

• Tri punëtori të stafit, me qëllim të ngritjes sënivelit të udhëheqjes, menaxhimit dhe zbatimitmë efikas dhe profesional të aktiviteteve tëIGJK-së.

• Një trajnim dy ditor lidhur me artin e shkrimittë propozim projekteve për donatorë dheplaneve të monitorimit dhe vlerësimit.

Përveç trajnimeve të organizuar nga IGJK një pjesëe stafit kanë vijuar trajnimet edhe në IKAP në fushatë ndryshme për tema që lidhen me detyrat dhepërgjegjësit e tyre.

19.3 Teknologjiainformative

Në kuadër të aktiviteteve të teknologjisëinformative, gjatë vitit 2013 janë realizuar:

• Mirëmbajtja dhe freskimi i serverëve, webfaqes, kompjuterëve, llaptopave, platformëse-learning dhe pajisjeve tjera, instalimi iprogrameve të reja etj.

• Teknologjisë Informative i janë shtuar edhe dyserver të rinj, të pranuar donacion nga EROL-USAID së bashku me dy licenca për Windowsserver 2008 dhe bateri.

• Është bërë zhvillimi i bazës së të dhënave dheweb faqes se re për IGJK me një dizajn

krejtësisht të ri dhe një strukturë të re, projektky i mbështetur nga EROL-UISAID.

• Me qellim të organizimit dhe menaxhimit tëaktiviteteve të përditshme është zhvilluar bazae të dhënave ku përfshihet moduli itrajnimeve, financave, i prokurimit, aseteve,furnizimit dhe burimeve njerëzore.

• Përveç mbështetjes së trajnimeve në e-learning, me qëllim të ofrimit edhe të videotrajnimeve, GIZ ka dhuruar një video kamerëpër inçizim të trajnimeve dhe një softuer përkrijimin e tutorialeve për përdorimin eplatformës së mësimit në distancë.

• Nga MAP përkatësisht sistemi e-qeverisja ështëpranuar sistemi për vijueshmërinë në punë (SMVP) i cili do të bëj monitorimin dhegjenerimin e raporteve për hyrjet daljet e stafit.

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

62

19.4 ProkurimiGjatë vitit 2013 është realizuar në tërësi prokurimisipas planifikimit për këtë vit, bazuar në Ligjin përProkurim Publik.

Sipas planifikimit vjetor të prokurimit në vitin 2013janë zhvilluar 25 procedura dhe janë nënshkruar 24(njëzetë e katër) kontrata, 13 kontrata me vlerë tëvogël, 4 (katër) me vlerë të mesme, 6 (gjashtë) mevlerë minimale dhe 1 (një) me procedurë tënegociuar.

19.5 FinancatNë kuadër të aktiviteteve financiare përfshihen tëgjitha aktivitet për planifikimin dhe menaxhimin ebuxhetit dhe financave të IGJK-se të realizuarasipas Ligjit mbi Financat Publike dhe akteve tjeraligjore financiare.

Janë përgatitur pasqyrat vjetore financiare për vitin2012. Në këto pasqyra prezantohet raporti ibuxhetit dhe ekzekutimit të buxhetit, pasqyra epranimit dhe pagesave në para të gatshme si dheshpalosja e shënimeve për aktivitet e IGJK-së dhekategorive ekonomike të shpenzimeve përfshirëedhe donacionet.

Me qëllim të shpërndarjes së mjeteve buxhetore nëkategoritë ekonomike sipas planit të zotimeve dheshpenzimeve për këtë periudhë, varësisht ngaobjektivat e IGJK-së, është përgatitur buxheti dherrjedha e parasë së gatshme për vitin 2012.Është përgatitur Korniza Afatmesme e Shpenzime

të IGJK për periudhën 2014-2016 ku janë përfshirëobjektiva strategjike dhe kostoja e tyre.

Është përgatitur dhe aprovuar nga Këshilli Drejtues,kërkesa buxhetore për vitin 2014. Duke umbështetur në objektivat strategjike për këtëperiudhë.

Shpenzimet e IGJK-së janë mbuluar nga Buxheti iRepublikës së Kosovës si burim kryesor financiar sidhe nga mbështetja e grandeve të donatorëve.Pjesa më madhe e mjeteve financiare tëdonatorëve nuk kanë rrjedh përmes Llogarisë sëThesarit përveç projektit me UNICEF-in dheUNWOMEN.

Shpenzimet e IGJK-së përfshihen në tri kategorikryesore ekonomike: Pagat dhe Mëditjet, Mallratdhe Shërbimet dhe Shpenzimet komunale

Tabela në vijim pasqyron buxhetin dhe ekzekutimine buxhetit për vitin 2013, duke përfshi trikategoritë kryesore ekonomike.

Në vijim në mënyrë tabelare prezantohetekzekutimi i buxhetit sipas kategoriveekonomike.

Tabela 1. Raporti i Buxheti për vitin 2013

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

63

Tabela 2. Ekzekutimi i Buxhetit për vitin 2013

Në shpenzimin e buxhetit për 83.13%, sipastabelës, shihet se mallrat dhe shërbimet janë atoqë kanë ndikuar në mos shpenzimin e buxhetit nëtërësi.

Mbetja e buxhetet në mallra dhe shërbime vjen sirrjedhojë e mos fillimit me kohë të Programit tëTrajnimit Fillestarë (PTF) për gjeneratën e pestëtë kandidateve për gjyqtarë dhe prokurorë. PTFka qenë i planifikuar të filloj që në fillim të këtijviti, mirëpo vonesat në konfirmimin e numrit tënevojshëm të kandidateve për gjyqtarë dhe

prokurorë dhe procesit të verifikimit tëkandidateve ka bërë që të shtyhen të gjithaproceset rreth organizimit deri në dhjetor tëvitit 2013. Trajnimi i shtyrë ka reflektuardrejtpërdrejt edhe në planifikimin buxhetor tëIGJK-së. Pjesa e mbetur e buxhetit ështëbuxhet që ka qenë i dedikuar për PTF.

Shpenzimet komunale në krahasim me vitin ekaluar janë më të mëdha dhe për këtë arsye gjatëvitit 2013 është bërë transferi i mjeteve ngamallrat dhe shërbimet në shpenzime komunale,

Grafikoni nr. 19. Ekzekutimi i buxhetit

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

64

ndërsa pagat dhe mëditjet janëshpenzuar në tërësi.

Një pjesë e shpenzimeve tëdhjetorit do të barten sidetyrime aktuale në buxhetin evitit 2014 për arsye të vetnatyrës së shpenzimeve siç janë:shpenzimet komunale,shpenzimet e trajnimit tëdhjetorit, shpenzimet e sigurimitetj.

Duke ju referuar tabelës 2-ekzekutimi i buxhetit, shtyllatme ngjyra të grafikonit në vijimprezantojnë mjetet e alokuara,të shpenzuara dhe bilancin përsecilën kategori të mjeteve.Kategoria e mallrave dheshërbimeve në buxhetin e IGJK-së përshin shumën më të madhetë alokimve, sepse shërbimet etrajnimit janë pjesë e kësajkategorie dhe janë shpenzimet

kryesore të IGJK-së.

Kategoria e mallrave dhe shërbi-meve në buxhetin e IGJK-së përs-hin shumën më të madhe tëalokimve, sepse shërbimet e trajni-mit janë pjesë e kësaj kategoriedhe janë shpenzimet kryesore tëIGJK-së.

Sipas grafikonit 2 mallrat dhe shër-bimet përfshijnë shumën më tëmadhe të mjeteve të alokuara nëkrahasim me dy kategoritë tjera.Sipas këtij grafikoni shihet se 68 %e buxheti ndahet për mallra dheshërbime, 30 % për paga dhe më-ditje dhe vetëm 2% për shpenzi-met komunale.

Grafikoni nr. 20. Alokimi i mjeteve

Grafikoni nr. 21. Shpenzimi i mjeteve

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

65

Tabela 3. Shpenzimet për kategori dhe nën kategori ekonomike

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

66

Përveç shpenzimeve në kuadër të kategorive ekonomiketabela 3 pasqyron informatat edhe për shpenzimet e krijuarnga secila nënkategori ekonomike.

Grafikoni nr. 22. Shpenzimet sipas nënkategorive ekonomike

Në grafikonin 4, prezantohet shpenzimi i mjetevepër pagat dhe komunalit si dhe për secilën nënkategori të mallrave dhe shërbimeve në raportme totalin e buxhetit. Në kuadër të pagavepërfshihen pagat neto të stafit dhekompensimet e anëtarëve të Këshillit Drejtues sidhe tatimet dhe kontributet për këtë kategori.Në kuadër të mallrave dhe shërbimeveshërbimet e trajnimit përfshihen me përqindjemë të lartë prej 21.19% e buxhetit, ndërsashpenzimet me përqindjen më të vogël të buxhetit

janë shpenzimet e përfaqësimit me 0.53%.

Të gjitha pagesat e bëra nga mjetet e ndara ngaBuxheti i Republikës se Kosovës për IGJK-në janëregjistruar në Sistemin Informativ Financiar(freebalance) si dhe në bazën e të dhënavefinanciare të IGJK-së.

Përveç këtij raporti të shkurtër financiar për këtëvit janë përgatitur edhe pasqyrat financiarevjetore.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

67

19.6 Mbështetja financiare ngadonatorët

Edhe gjatë viti 2013 IGJK ka gëzuar mbështetjenga shumë donatorë si USAID, UNDP, BE (zyra nëPrishtinë) përmes projektit të Binjakëzimit dheEULER II, GIZ, IRZ, UNWOMEN, UNICEF, CLARD,OSBE, Ambasada e SHBA-ve/US DoJ, Ambasada eBritanisë së Madhe, Këshilli i Evropës, Agjencioni

Turk për Zhvillim Ndërkombëtar (TIKA) dheAkademia Turke e Drejtësisë, UNHCR, Kryqi i KuqNdërkombëtarë (ICRC) dhe Instituti Evropian përAdministratë Publike/Qendra Evropiane përGjyqtarë dhe Avokat (EIPA). Tabelat në vijim pasqyrojnë granatet edonatorëve që kanë rrjedhë përmes llogarisë sëThesarit dhe që janë menaxhuara nga IGJK. Tëgjitha transaksionet e realizuar përmesdonacioneve janë të regjistruara edhe në SIMFK

Tabela 4 - Donacionet nga UNICEF

Donacionet nga UNICEF janë mjete të barturanga viti i kaluar, pra nuk janë donacione tërealizuar në këtë vit. Shpenzimi i këtyre mjeteveështë bërë në tërësi dhe sipas planifikimeve.

Tabela 5 - Donacionet nga UNWOMEN

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

68

Në kuadër të donacioneve nga UNWOMENpërfshihen mjetet e bartura nga viti i kaluar dhe tëhyrat në këtë vit. Pjesa e mbetur do të shpenzohetgjatë vitit të ardhshëm.

Tabela në vijim prezanton mbështetjen edonatoreve tjerë të rëndësishëm për IGJK-në, memjetet e menaxhuar nga vete donatorët sipasinformatave të pranuara nga donatorët.

Tabela 6.Donacionettë menax-huar nga donatorët

3 Donacionet në tabelën 11 prezantohen në valutën euro të konvertuar sipas kursit valutor të dhjetor it 2013.

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

69

Aneksi I – Aktivitetet trajnuese në PTV 2013

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

70

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

71

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

72

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

73

Aneksi II – Aktivitetet trajnuese në PTA 2013

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

74

Aneksi III – Lista e moduleve trajnuese në Programin e Trajnimit Fillestar

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

75

INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS RAPORTI VJETOR 2013

76

Aneksi IV – Aktivitetet trajnuese për profesionistë tjerë në sistemin gjyqësor - 2013

RAPORTI VJETOR 2013 INSTITUTI GJYQËSOR I KOSOVËS

77