retirement preparation for the federation of … ป ท 7 ฉบ บท 2 กรกฎาคม –...

118 http://e-jodil.stou.ac.th

ปท 7 ฉบบท 2 กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

การเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงานของเจาหนาทชมนมสหกรณ ออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด : การศกษาแบบสรางทฤษฏฐานราก

Retirement Preparation for The Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited Officers: A study for grounded theory

วรชย สงหฤกษ1 [email protected]

พทกษ ศรวงศ2 [email protected]

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษา (1) สทธประโยชนตางๆทจะไดรบของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด (2) การเตรยมความพรอมทางดานเศรษฐกจและสงคม หลงเกษยณอายงานของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด โดยการวจยเรองนเปนการวจยเชงคณภาพ เปนการศกษาแบบสรางทฤษฏฐานรากโดยใชวธการสนทนากลมผใหขอมลหลกไดแก เจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ทมอายตงแต 55 ปขนไป จ านวน 10 คน โดยการเกบขอมลแบบการสนทนากลม บนทกเสยง และการสงเกต การวเคราะหเอกสารและศกษาจากงานวจยทเกยวของ วเคราะหขอมลโดยวธการแปลความและตความขอมล และเลอกตวอยางเชงทฤษฏโดยวธการเจาะจงตามลกษณะทก าหนดไว เพอหาขอสรปในประเดนเกยวกบสทธประโยชนตางๆทจะไดรบหลงการเกษยณอายงาน การเตรยมความพรอมในดานเศรษฐกจ ทอยอาศย สขภาพรางกาย การใชเวลาวางและดานครอบครวสงคม โดยมขนตอนการศกษาดงน คอ 1) ทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 2) วธการด าเนนการวจย ประกอบดวย การออกแบบการวจย ขอบเขตการวจย ผใหขอมลหลก และเครองมอส าหรบการวจย 3) การวเคราะหขอมลโดยสรปผลการสนทนากลม ผลการวจยพบวา 1) เจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด เกอบทงหมด มความรความเขาใจดตอการเตรยมความพรอมหลงเกษยณอายงาน แตมเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ เพยงสวนนอยทครอบครวมฐานะคอนขางด จงไมเหนความจ าเปนในการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงาน 2) เจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ มสภาวะการเตรยมความพรอมคอนขางดใน 5 ดาน คอ ดานเศรษฐกจ ดานทอยอาศย ดานสขภาพรางกาย ดานการใชเวลาวาง และดานครอบครวและสงคม และไดมการจดระดบปญหาในดานตางๆทเกดขน โดยพบวา ปญหาดานสขภาพอยในระดบมากทสด ปญหาดานเศรษฐกจอยในระดบปานกลาง และ

1 ผชวยศาสตราจารยประจ าสาขาวชาเกษตรศาสตรและสหกรณ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 2 รองศาสตราจารยประจ าคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร

http://e-jodil.stou.ac.th


119

ปญหาดานทอยอาศยอยในระดบนอยทสด 3) ขอเสนอแนะททางกลมสนทนาเสนอใหชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ด าเนนการ คอ การจดท าคมอการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน โครงการออกก าลงกายเพอสขภาพ โครงการฝกอบรมอาชพเสรมหลงเกษยณอายงาน และโครงการเงนกยมเพอการประกอบอาชพเสรม ค าส าคญ: การเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงาน เจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ทฤษฏฐานราก



Abstract The Objectives of this research were to study (1) various benefits that retirees of the Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited would be given (2) preparation for economic and social aspects after retirement of the Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited officers. This qualitative research aimed to study grounded theory model by using focus group discussion. Those who joined the focus group discussion were 10 officers of the Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited aged 55 years and over. During the discussion, voice recorder was used together with action observation. Documentary analysis, related research literature review, data analysis were interpreted as well as theoretical sampling with prescribed characteristics so as to find various benefits gained after retirement. Economic aspects preparation, dwelling, health, free time spending and family and social aspect were studied the following procedure : 1) related research literature review 2) research methodology comprised of research design, research limitation, data providers and research tools 3) data analysis by the summary of focus group discussion. The results showed that 1) most of the Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited officers understood the preparation for retirement. Only a few of them who were well founded that did not feel the necessity of retirement preparation. 2) five aspects that the Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited officers were well prepared were economic, dwelling, health, free time spending and family and social. When these aspects were ranked, it was found that health was the highest problem, economic problem was moderate and dwelling was the lowest problem. 3) Suggestions for the Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited from the focus group discussion were to produce guidelines for retirement preparation, to set up exercise for health project, training course on occupation after retirement and loan for part time self-employment project. Keywords: Retirement preparation, The Federation of Savings and Credit Cooperatives of Thailand Limited Officer, Grounded Theory

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

การเกษยณอายในปจจบนเปนไปตามพระราชบญญตบ าเหนจบ านาญขาราชการ ซงไมมการปรบเปลยนอายเกษยณมาตงแต ป 2494 ขณะทอายคาดเฉลยเมอแรกเกดเปลยนจากประมาณ 44 ปใน พ.ศ. 2494 เปนประมาณ 75 ปใน พ.ศ. 2553 ท าใหอายหลงเกษยณยนยาวขนมาก เปนภาระทงงบประมาณและภาวะพงพงของผสงอาย โดยทวไปบคคลทประกอบอาชพในหนวยงานภาครฐหรอภาคเอกชน เมอถงชวงอายทหนวยงานก าหนดไว บคคลเหลานนจ าเปนตองออกจากงาน ซงเกณฑการเกษยณอายของแตละหนวยงานแตกตางกนไปตามลกษณะงาน สภาพสงคมและสงแวดลอม แตสวนใหญมกอยในชวงอาย 55ปขนไป งานลกษณะการใหบรหารหรองานท



121

จ าเปนตองใชความร ทกษะและประสบการณ มกจะก าหนดอายเกษยณสงกวางานทใชก าลงกาย โดยบคคลทเกษยณอายจะมรายไดอยในรปบ าเหนจบ านาญโดยไมตองท างาน การก าหนดอายเกษยณถอเปนการเลอกปฏบตรปแบบหนง โดยมมมองของสงคมตอผมอายเกน 60 ปคอ 1) ควรเลกท างานเพอมเวลาพกผอนมากขน เนองจากปญหาสขภาพทมาพรอมกบอายทเพมขน และ 2) เปนผไมมความสามารถทจะท างานตอได เนองจากประสทธภาพการท างานลดลง ไมสามารถแขงกบวยแรงงานทมทกษะการท างานสงกวาหรอมการศกษาดกวา ค ากลาวรวมเชนนไมมการประเมนคณคาหรอ ความสามารถในการท างานทแทจรง ซงหากจะกลาวไปแลวคงไมมใครอยากเกษยณอายไปพรอมกบความยากจนหรอปญหารายไดไมพอกบคาใชจายทเกดขน ซงทกคนตองการความร ารวย ตองการมทรพยสนเงนทองโดยเฉพาะเมอถงวยเกษยณอาย หลายคนอาจมองวาเปนเรองไกลตว แตนน คอความประมาทในการใชชวต ดงนน เพอการด าเนนชวตอยางมความสข โดยไมตองประสบปญหาทางการเงน ควรมแนวทางในการเตรยมความพรอมและการวางแผนทางการเงนส าหรบชวตและครอบครวเพออนาคตทด โดยการยดหลกทวา “สรางรายได ลดรายจาย และเพมการออม” ส าหรบการเกษยณอายมปญหาตอการด าเนนชวตในดานตางๆคอนขางมาก ทงดานรางกาย ดานจตใจ ดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานการใชเวลาวาง และดานความสมพนธกบคชวตและสมาชกในครอบครว ส าหรบปญหาทางดานรางกาย เกดความเสอมของอวยวะตางๆ เชน กระดกเสอมท าใหเกดปญหาในการเดนระบบประสาทตางๆ ท าใหเกดปญหาตามองไมชด หตง สขภาพถดถอย ท าใหเกดโรคภยไขเจบตางๆตามมา ปญหาดานจตใจ เมอมเวลาวางมากขนท าใหรสกวาตนเองดอยคณคา หมดความหมายเกดอาการหงดหงด ซมเศรา ปญหาดานสงคม เกดจากการขาดการพบปะสงสรรค กบสงคมภายนอก ท าใหรสกวาอ านาจทเคยมอยหมดไป การไดรบการยกยองจากสงคมลดนอยลงไป ความมคณคาและศกดศรลดลงหรอหมดไป ปญหาดานเศรษฐกจ เกดจากการลดลงของรายได ทงรายไดประจ าและรายไดพเศษ แตกลบมรายจายเพมมากขนในการดแลรกษาสขภาพ ปญหาดานการใชเวลาวาง เกดความเครยดและความเบอหนาย หากไมมงานอดเรกหรอกจกรรมตางๆ ท า ปญหาดานความสมพนธกบคชวตและสมาชกในครอบครว มเวลาวางทเขาไปมบทบาทในครอบครวทท าใหสมาชกในครอบครวเกดความรสกอดอดและไมพงพอใจ ท าใหรสกหงดหงดและไมสบายใจ (สธดา กตศรวรพนธ, 2531) กลาวโดยสรป การเกษยณอายงานของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด อาจกอใหเกดผลกระทบตอผทเกษยณอายในดานรางกาย ดานจตใจ ดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานการใชเวลาวาง และดานความสมพนธกบคชวตและสมาชกในครอบครว ผลกระทบขางตนมผลตอการด าเนนชวตของผเกษยณอายเปนอยางมาก การเตรยมความพรอมเพอไมใหเกดผลกระทบในดานตางๆ จ าเปนตองใชระยะเวลานาน และมการด าเนนการอยางตอเนองโดยเฉพาะระหวางชวงอาย 45-60 ป ซงเปนชวงกอนการเกษยณอายงาน ผทมการเตรยมพรอมทดมกจะสามารถใชชวตหลงเกษยณอายงานไดอยางมความสข และมคณภาพชวตทด ดวยเหตผลดงกลาว ผวจยมความประสงคทจะท าการศกษาการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงานของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด เพอทใหผทจะเกษยณอายงานไดตระหนกถงความส าคญและมการเตรยมพรอมทงรางกายและจตใจ เพอการเกษยณอายอยางมความสข



วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาถงสทธประโยชนตางๆ ของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด 2. เพอศกษาการเตรยมความพรอมทางดานเศรษฐกจและสงคม หลงเกษยณอายงานของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด การทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ การทบทวนวรรณกรรม

ความหมายของการเกษยณอาย เกษยณ หมายถง สนไป โดยราชบณฑตยสถาน (2554) ไดใหความหมายของ ค าวา การเกษยณอาย หมายถง การครบก าหนดอายรบราชการสนก าหนดเวลารบราชการหรอการเกษยณอายงาน (Retirement) เปนกระบวนการทางสงคมในการประกอบอาชพทก าหนดใหบคคลทไดรบการ จางงานตองออกจากงานเมอถงชวงอายทก าหนดไว หรอกลาวอกนยหนง การเกษยณอาย หมายถง การถอนตวออกจากภาวการณหนงไปสภาวการณหนง จากสงแวดลอมหนงไปสสงแวดลอมใหม ซงเบอรนไซด (Burnside, 1988) กลาวถงการ เกษยณอายคลายคลงกบ แอชเลย (Atchley, 1994) วาเปนวงจรชวตในการประกอบอาชพทอยในชวงต าสดของการจางงาน ความรบผดชอบตออาชพและโอกาสในการท างานตางๆจะลดต าลงทสด บคคลทเกษยณจะมรายไดในรปของบ าเหนจบ านาญ โดยไมตองท างานเกณฑการเกษยณอายของแตละประเทศจะแตกตางกนไปตามสภาพสงคมและสงแวดลอมแตจะอยในชวง อายระหวาง 55-65 ป ซงบางประเทศจะพจารณาลกษณะงานเขาประกอบกบการเกษยณอาย คอ งานระดบบรหารหรองานใช สมองจะก าหนดอายเกษยณสงกวางานทใชก าลงกายหรองานระดบลางลงมา เชน ประเทศฝรงเศสผปฏบตงานในระดบตนจะเกษยณเมออาย 55 ป ระดบกลาง 60 ป และระดบสงเมออาย 65 ป (วรวรรณ ชยซอ, 2556) แนวคดเกยวกบการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอาย

การเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายถอเปนการวางแผนชวตอยางหนง ทมเปาหมายอยทการประสบความสาเรจและความสขในชวต (Kimmel, 1980, p. 107) หรอทประนอม โอทกานนท (2554, น. 39) ใชค าวาความสขสมบรณในชวต (Wellness) วจตร บญยะโหตระ (2537, น. 19) แบงชวงชวตของบคคลออกเปน 3 ชวง คอ วยเดก วยผใหญ และวยสงอาย ซงชวงวยสงอายนจะเปนยคทองของชวต หากบคคลไดมการวางแผนและเตรยมความพรอมมาอยางดและรดกม การวางแผนใชชวตหลงเกษยณจงมความสาคญมากเทากบการวางแผนการศกษาในวยเดก และการวางแผนในการประกอบอาชพในวยผใหญ

การวางแผนเพอใชชวตหลงเกษยณอายอยางมคณภาพ บคคลตองพจารณาตนเองและสงแวดลอมทางกายภาพและสงคม ไดแก สขภาพรางกาย สขภาพจต สมพนธภาพกบบคคลอน การใชเวลา สถานทอยอาศย วถชวตใหม และฐานะการเงนทเปลยนไป (Kiker & Myers, 1990, p. 53) เพอใหกระบวนการนตอเนองเปนการปองกนภาวะวกฤตในชวงสดทายของชวต



123

ส าหรบชวงระยะเวลาความพรอมเพอเกษยณอายทเหมาะสมนน นกวชาการหลายทานไดก าหนดไวแตกตางกน วจตร บญยะโหตระ (2537, น. 10) แนะน าวา ควรเตรยมลวงหนาประมาณ 10 ปกอนเกษยณอาย ธนยโสภาคย เกษมสนต (2542, น. 1) แนะน าวา บคคลควรเรมเตรยมตว 10-20 ปกอนเกษยณอาย ใกลเคยงกบประสบ รตนากร (2530, น. 78) ทสนบสนนใหขาราชการเตรยมความพรอมตงแตอาย 40 ป ในขณะทลดด และวนบรนด (Leedy & Wynbrandt, 1987, pp. 96-97) แนะน าใหบคคลมการเตรยมความพรอมใหเรวทสด โดยใหเรมวางแผนเตรยมการไวตงแตอาย 30 ป ศรจตรา บนนาค ใหขอคดวา การเตรยมความพรอมต งแตวยเยาว โดยการมพฤตกรรมทเหมาะสม เพอใหตนเปนทพงแกตนเองในทกๆ ดาน Self Support, Self Reliance และ Self sufficiency มความสาคญยงเพอจะเปนผสงอายทมคณภาพชวตทด มอสระและมศกดศร คงสถานภาพชวยเหลอตนเอง ครอบครวและสงคมใหไดนานทสด กอนจะเขาสภาวะพงพาและภาวะทพพลภาพ ทงนควรมการเตรยมการตงแตอยในครรภมารดาเปนตนไป (ศรจตรา บนนาค, 2549, น. 99) สอดคลองกบบญเทอง โพธเจรญ (2551, น. 122-123) ทใหขอแนะน าวาเมออยในวยศกษาเลาเรยนตองตงใจเรยน หมนขวนขวายหาความร เพอจะมโอกาสไดงานทด เมอถงวยท างาน ตองตงใจท างานอยางมงมน ซอสตยสจรต สรางผลงานใหเปนทยอมรบเพอความภาคภมใจของตนเอง รจกเกบออมเงนเพอสรางฐานะและความมนคงของชวต ไมใชชวตหรหราฟ มเฟอย ตดในยศ อ านาจ ต าแหนง ดแลรกษาสขภาพรางกายและจตใจใหแขงแรง เพอทเมอถงวยเกษยณจะสามารถปรบตวปรบใจใหกบการทตองออกจากงาน ยอมรบความชราทมาเยอน และเรมตนชวตใหมในวยเกษยณไดอยางมความสข

Atchley (1994, p. 210) แบงการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายออกเปน 2 ระยะ คอ 1. ระยะกอนการเกษยณนานๆ (Remote Phase) ระยะนความคดเรองการเกษยณอายยงอย

หางไกลมาก การเตรยมความพรอมในระยะนสามารถเรมไดตงแตกอนวยท างาน หรอเรมเมอวยท างาน สงทสมควรเตรยมในระยะนไดแก

1.1 การเงน ตองมการเตรยมในระยะยาว บคคลทตองการมชวตหลงเกษยณทสบายตองมการวางแผนดานการเงนใหมาก

1.2 การใชเวลาวาง การพฒนาทกษะการใชเวลาวางจะท าไดงายในวยหนมสาว เนองจากการศกษาวชาการตางๆ เปดกวางส าหรบวยน

1.3 การดแลรกษาสขภาพ สขภาพวยเกษยณอายจะดไดตองไดรบการดแลอยางดตงแตวยหนมสาว บคคลทไมดแลสขภาพของตนมาแตตน สขภาพในวยเกษยณอายกจะไมดตามไปดวย

2. ระยะใกลเกษยณ (Near Phase) ระยะนบคคลเรมรสกวาการเกษยณอายใกลเขามาถงตนเองแลว เชน อาจเหนคสมรส หรอเพอนรวมงานวยใกลเคยงกนเกษยณอาย สงทตองเตรยมในระยะนไดแก

2.1 ดานจตใจ พยายามยอมรบเกณฑของสงคมทถกก าหนดไว ไมวตกกงวลกบการเกษยณอายจนเกนไป

2.2 ดานทศนคตตอการเกษยณอาย หากบคคลไดมการเตรยมความพรอมในระยะกอนการเกษยณนานๆ มาอยางด จะไมเกดทศนคตดานลบตอการเกษยณอาย



หนวยงานสวนใหญมกจะจดโครงการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายใหแกผทจะเกษยณในปสดทายกอนการเกษยณราชการ ซงจะชวยไดเพยงเรองจตใจและพฒนาทศนคตเทานน แตไมสามารถชวยเหลอในดานการเงน ทอยอาศย และสขภาพแกผเกษยณอายได เพราะเรองเหลานตองใชระยะเวลาคอนขางยาวนานและตองท ามาโดยสม าเสมอในการเตรยมการ ผลกระทบจากการเกษยณอาย การเกษยณอายเปนภาวะทเกดควบคกบการเขาสว ยสงอาย จงท าใหผ เกษยณอายมการเปลยนแปลงสถานภาพในขณะเดยวกนถง 2 อยาง คอ สถานภาพเปนผเกษยณอายกบสถานภาพเปนผสงอาย จงกอใหเกดผลกระทบตอผเกษยณในหลายดาน ซงลวนแตมผลตอการด าเนนชวต ไดแก

1) ผลกระทบดานรางกาย ผเกษยณอายตองเผชญกบปญหาความเสอมของอวยวะตางๆ เชน ระบบประสาท ตามองไมชด หตง ระบบกระดกเสอม นอกจากน ทฤษฎเกยวกบความสงอายดานชววทยา ไดแก ทฤษฎท าลายตนเอง (Autoimmunity Theory) และทฤษฎระบบภมคมกน (Immune System Theory) กลาววา เมออายมากขนรางกายจะสรางภมคมกนปรกตนอยลง พรอมๆ กบสรางภมคมกนชนดท าลายตวเองมากขน ท าใหรางกายตอสกบเชอโรคไดไมด เจบปวยงาย และเปนรนแรง ยงหากผเกษยณอายขาดความรในดานการดแลสขภาพกจะยงท าใหสขภาพเสอมลงอยางรวดเรว

2) ผลกระทบดานจตใจ การเกษยณอายกอใหเกดการเปลยนแปลงอยางฉบพลนตอกจวตรประจ าวน ผเกษยณอายตองละทงบทบาททางสงคมทเคยปฏบตมายาวนาน สญเสยต าแหนงหนาท อ านาจและเกยรตยศ ในขณะเดยวกน การเกษยณอายท าใหผเกษยณถกตตราวาเปนผสงอาย ถกมองวาไรความสามารถ นอกจากน ในวยนผสงอายยงตองเผชญกบภาวะการสญเสยบคคลใกลชด เชน การเสยชวตของคสมรส เพอนและญาตวยเดยวกน รวมถงการสญเสยความสมพนธภาพในครอบครว เนองจากในวยนลกๆ มกจะมครอบครวและแยกยายไปอยขางนอก ท าใหความสมพนธระหวางพอแมลกลดนอยลง ตางคนตางอย การตดตอสมพนธกนหรอมกจกรรมรวมกนลดลงกวาแตกอน หากผเกษยณอายไมสามารถปรบตวตอสภาพเชนนไดจะเกดความรสกวาตนเองไรคณคา ไมมความหมาย น าไปสการมอารมณหงดหงด ซมเศรา ระแวง ทอแท ผดหวง โดดเดยว ขาดความพงพอใจตอสภาพชวตในปจจบนจนอาจถงกบฆาตวตายได (ประภาศร มานตย, 2542, น. 11)

3) ผลกระทบดานสงคม การเกษยณอายเปนการถอนบทบาททางสงคมภายนอก ท าใหผ เกษยณมสงคมแตภายในบาน ขาดการพบปะสงสรรคกบเพอนรวมงาน บทบาททางสงคมลดลง อ านาจตางๆ ทเคยมกหมดไป สงผลใหผเกษยณเกดความรสกวาตนเองหมดคณคา ขาดคนเคารพยกยอง รสกเหงาและวาเหว ซงหากไมมบทบาทใหมมาทดแทนจะกอใหเกดปญหาทางจตใจได 4) ผลกระทบดานเศรษฐกจ เมอผเกษยณอายตองออกจากงานท าใหรายไดทไดรบลดนอยลง ซงในชวงนถาภาระรบผดชอบของผเกษยณเสรจสนไปแลวกจะไมเปนปญหามากนก เพราะคาใชจายโดยทวไปจะลดลง เนองจากสวนใหญใชเวลาอยกบบาน อยางไรกตาม จะมคาใชจายเพมขนบาง ไดแก รายจายเกยวกบการดแลสขภาพทเสอมลง



125

งานวจยทเกยวของ เพญประภา เบญจวรรณ (2558) ผลการวจยพบวา การเตรยมความพรอมกอนเกษยณอาย เปนการวาง

แผนการด าเนนการหรอการปฏบตอยางใดอยางหนง เพอเปนการเตรยมตวในการด าเนนชวตภายหลงเกษยณอายท างาน จงตองมการเตรยมตวดานตางๆ 6 ดาน ไดแก 1) การเตรยม ตวดานจตใจ 2) การเตรยมตวดานรางกาย 3) การเตรยมตวดานทรพยสนเงนทอง 4) การเตรยมตวดานกจกรรมการใชเวลาวาง 5) การเตรยมตวดานสมพนธภาพในครอบครว และ 6) การเตรยมตวดานทอยอาศย ผทมการเตรยมตวทดจะสามารถใชชวต ภายหลงเกษยณอายไดอยางมความสข มคณภาพชวตทด

ปยะดา พศาลบตร และพทกษ ศรวงศ (2557) ผลการวจยพบวา 1) บคลากรเกอบทงหมดมความรดตอการเตรยมตวหลงเกษยณอาย มบคลากรเพยงสวนนอยทครอบครวมฐานะด ไมเหนความจ าเปนในการเตรยมตว 2) บคลากรมสภาวะการเตรยมตวคอนขางดในทกๆดาน คอ ดานทอยอาศย งบประมาณ การใชเวลาวางและดานสขภาพ และไดมการจดระดบปญหาในดานตางๆ พบวา ดานทอยอาศยมปญหาคอนขางนอย และมปญหาดานสขภาพคอนขางมาก 3) ขอเสนอแนะทกลมสนทนาเสนอใหมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชด าเนนการ คอ จดท าคมอการเตรยมตวเกษยณอาย โครงการอบรมวชาชพเพอเปนอาชพเสรม โครงการจางงานบคลากรหลงเกษยณอาย โครงการกฬาเพอสขภาพและจดตงชมรมผเกษยณอาย

สพรรณ รตนานนท, เมธ จนทชาต และทยณฐ ชวนไชยสทธ (2557) พบวา รปแบบการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายของครโรงเรยนเอกชนในแตละชวงอายมความคลายคลงกน คอ ผทจะเกษยณอายทกชวงอายตองเตรยมความพรอมทง ทางดานเศรษฐกจ ดานทอยอาศย ดานสขภาพรางกาย ดานจตใจ และดานการใชเวลา โดยครอบครวตองสนบสนนการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายทกดานในเรองอารมณ/ความรสก ดานขอมลขาวสาร และดานวตถ/สงของ ในขณะทหนวยงานทเกยวของตองสนบสนนการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายทกดานในเรองการใหความร ค าแนะน าขอมลขาวสารเกยวกบการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายและการจดกจกรรมเพอสนบสนน/สงเสรมการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอาย พฒน ทองพง (2555) พบวา ผลการศกษาหาความสมพนธระหวางรปแบบการวางแผนการเงนส าหรบครโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานครกบการวางแผนทางการเงนเมอยามเกษยณ พบวารปแบบทมนยส าคญทางสถตของขาราชการครในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ระดบต าแหนง ครปฏบตการ (คศ.1) และครช านาญการ (คศ.2) เปนไปตามกรอบการวจยทก าหนด ณ ระดบความเชอมน 90% โดย ปจจยดานคณลกษณะสวนบคคล คอ เพศ อาย และสถานภาพการสมรส ทนยส าคญ ปจจยรปแบบการวางแผนทางการเงนเพอวนเกษยณ คอ การลงทนกองทนรวม พนธบตรรฐบาล ทมนยส าคญ ปจจยความพรอมในการเตรยมตวเพอวยเกษยณทมนยส าคญ คอ การมรายไดเพยงพอ และตองการมความรดานการวางแผนทางการเงนเพอการเกษยณอยางพอเพยง วธการด าเนนการวจย การออกแบบการวจย การวจยนเปนการวจยเชงคณภาพโดยใชวธวทยาการสรางทฤษฎฐานราก ซงเปนทฤษฎทไดจากการศกษาปรากฏการณทางสงคม โดยทฤษฎจะถกสรางและไดรบการตรวจสอบ โดยการเกบขอมลและการวเคราะหขอมลทเกยวของกบปรากฏการณทางสงคมอยางเปนระบบ ผวจยใชกระบวนทศนแบบการตความ



นยม (Interpretivism) และการสรางสรรคนยม (Constructivism) ตามแนวทางของ Charmaz (2006) เพอคนหาความหมาย แนวคดเกยวกบการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายงาน และผลกระทบจากการเกษยณอายงาน เพอน าไปสการสรางทฤษฎฐานรากจากขอมลเหลานตอไป ขอบเขตการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา เปนการท าความเขาใจถง 1) ความหมายและแนวคดเกยวกบการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายงาน และ 2) ผลกระทบจากการเกษยณอายงาน เพอประโยชนในการตระหนกถงความส าคญของการเตรยมความในการเกษยณอายงาน พรอมกบก าหนดนโยบาย และการวางแผนของผบรหารของสหกรณ อนจะน าไปสการจดการอยางมประสทธภาพของสหกรณตอไป 2. ขอบเขตดานประชากร เปนการศกษากบเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ทมอายมากกวา 55 ปขนไป จ านวน 10 ราย ซงปจจบนมสมาชกทมอายมากกวา 55 ป จ านวน 15 ราย ซงคดเปนรอยละ 66.67 ซงเปนผใหขอมลตามวตถประสงคของงานวจย 3. ขอบเขตดานระยะเวลา เกบรวบรวมขอมลโดยการด าเนนการสนทนากลม (Focus Group) ชวงเดอนเมษายน พ.ศ.2559 ผใหขอมลหลก 1) การเลอกผใหขอมลหลกเพอศกษาการใหความหมายและแนวคดเกยวกบการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายงาน และ 2) ผลกระทบจากการเกษยณอายราชการ ผวจยไดเลอกตวอยางเชงทฤษฎ (Theoretical Sampling) ภายใตหลกการส าคญคอ ผใหขอมลมความสอดคลองและตรงตามวตถประสงคของการวจย โดยคดเลอกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling) ตามคณสมบต ดงน 1) เปนเจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด 2) เปนผมอายมากกวา 55 ปขนไป และ 3) มความยนดในการเขารวมการวจยและใหขอมลโดยการการสนทนากลม (Focus Group) เพอใชในการสรางทฤษฎทตองการศกษา (Patton, 1990) เมอขอมลทไดจากการสนทนามค าตอบทซ า ๆ กน โดยไมมประเดนใหมแลว หรอเรยกวาทฤษฎถงจดอมตว (Theoretical Saturation) ผวจยจงหยดเกบขอมล โดยการวจยครงนไดขอมลจาก ผใหขอมลหลกจ านวนทงสน 10 ราย

ครองมอส าหรบงานวจย ส าหรบงานวจยเชงคณภาพครงนไดใชเครองมอ ไดแก แนวค าถามการวจยทไดรบการพฒนามาจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ซงไดน าแนวค าถามดงกลาวใหผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพดานความตรงและความครอบคลมเชงเนอหาโดยก าหนดประเดนค าถามในเรอง ความจ าเปนของการเตรยมตวหลงเกษยณอายงาน สทธประโยชนทจะไดรบหลงเกษยณอายงาน ปญหาทอาจจะเกดขนหลงเกษยณอายงาน โดยอปกรณในการด าเนนการโดยการด าเนนการสนทนากลม (Focus Group) ไดแก เครองบนทกเสยง สมดบนทก ปากกา รวมถงตวผวจยในฐานะทเปนเครองมอส าคญในการท าวจยเชงคณภาพ โดยใชกรอบประเดนทใชในการสนทนากลมโดยเนนการแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบการเตรยมตวเพอเกษยณอายในเรองถนทอยอาศย สภาพเศรษฐกจ สขภาพ และการใชเวลาวาง ระหวางผด าเนนการสนทนากลมกบผเขารวมสนทนากลม และระหวางผเขารวมสนทนากลมดวยกนเอง



127

การอภปรายผลและขอเสนอแนะ ผลการวจย โดยผวจยจะขอน าเสนอผลการวจยตามวตถประสงคดงน 1) ความรของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด เกยวกบสทธประโยชนทจะไดรบหลงเกษยณอายงานจากการสนทนากลมเกยวกบสทธประโยชนตางๆ พบวาความเหนของผเขารวมสนทนากลม มความรความเขาใจเกยวกบสทธประโยชนทตนเองไดรบเปนอยางดและสามารถคาดการณสทธประโยชนทตนเองจะไดรบหลงเกษยณอายงานได โดยเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ จะไดรบหลงเกษยณอายงาน ไดแก เงนบ าเหนจ และเงนสะสม 1.1 เงนบ าเหนจ ใหไดรบหลงจากการเกษยณอายงานแลว โดยเงนทได เทากบ อายงานคณดวยเงนเดอนขนสดทาย จะเทากบเงนบ าเหนจทจะไดรบ 1.2 เงนสะสมสมทบ โดยชมนมสหกรณฯจะหกเงนจากเจาหนาทไว 5% ของเงนเดอนทไดรบในแตละเดอนจนถงเกษยณอายงาน พรอมดอกเบยในอตราทก าหนดไว โดยจะท าการแยกบญชของแตละรายไว โดยการทราบสทธประโยชนทเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ จะท าใหเจาหนาทของสหกรณแตละคนสามารถประมาณการรายรบทเกดจากบ าเหนจและเงนสะสมหลงเกษยณอายได และคาดการณปญหาทเกดขนเกยวกบเงนคารกษาพยาบาลในกรณทเกดการเจบปวยตอตนเองและครอบครว ซงจ าเปนทจะตองจายเงนคารกษาพยาบาลเปนจ านวนมากได 2) การเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด จากการสนทนากลมยอย พบวามการเตรยมตวเพอการเกษยณอายทกคน โดยเจาหนาทฯ จ านวน 8 ราย ไดมการเตรยมความพรอมตงแตอาย 45 ป และเมอสอบถามความคดเหนทมตอเพอนๆ บคลากรเกยวกบการเตรยมตวเพอการเกษยณจากประสบการณทมโอกาสพดคย พบวามเจาหนาทอยางนอยครงหนงทมการเตรยมตวเพอการเกษยณตงแตยงไมใกลเกษยณอาย โดยเฉพาะเจาหนาททมฐานะทางครอบครวไมคอยดนก มเงนเดอนทไดรบในปจจบนและผลประโยชนคาดวาจะไดรบในอนาคตคอนขางนอย หรอตองมภาระในการดแลพอแม ญาตหรอบตรทยงไมบรรลนตภาวะหลงเกษยณอายราชการ ส าหรบเจาหนาทอกประมาณเกอบครงหนงทไมสนใจหรอไมมความกระตอรอรนในการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายราชการ โดยสวนใหญครอบครวมฐานะคอนขางด ต าแหนงหนาทการงานมนคงและคาดวาจะไดรบเงนเดอนคอนขางสงนอก จากนยงมเจาหนาทฯ อกจ านวนหนงคดวาเงนบ าเหนจทไดรบหลงเกษยณเมอรวมกบเงนสะสมจากการเกบหอมรอบรบหากตงแตมาท างานใหมๆ และใชอยางประหยดนาจะเพยงพอตอการด ารงชวต ซงจะไมเหนความส าคญของการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายงาน ซงจากการสนทนาผวจยพบวาสามารถจ าแนกการเตรยมความพรอมในดานตางๆ ไดแก ดานเศรษฐกจ ดานทอยอาศย ดานสขภาพรางกาย ดานการใชเวลาวาง และดานครอบครวและสงคม โดยเจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยฯ ทเขารวมสนทนากลมมความคดเหนโดยรวม ดงตอไปน 2.1 ดานเศรษฐกจ การเตรยมความพรอมในดานเศรษฐกจเพอการเกษยณอายของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ ดวยวธการออมจากรายไดประจ า เนองจากเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ ประมาณครงหนงไดรบเงนเดอนเรมตนเมอเขาท างานนอย และไมมโอกาสในการประกอบอาชพเสรม การเตรยมความ



พรอมดานเศรษฐกจของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ สวนใหญจงมกเรมท าเมอมเงนเดอนสง และคาใชจายภายในครอบครวลดลง ซงบคลากรตองมอายอยางนอย 50 ปขนไป การเตรยมความพรอมดานเศรษฐกจของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ สวนใหญมกองกบรายไดและคาใชจายประจ าทตนเองไดรบในปจจบน จงพบปญหารายไดหลงเกษยณต ากวาทคาดไว เชน ปญหาเรองอตราเงนเฟอ ปญหาเรองคาใชจายในการรกษาพยาบาล ซงเงนสวสดการครอบคลมไมถง ปญหาผตองรบผดชอบเลยงดผมอปการคณหรอญาต กลาวไดวาการเตรยมความพรอมดานเศรษฐกจเพอการเกษยณอายราชการเปนเรองทเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ ท าไดยาก การออมเงนนอกเหนอจากบ าเหนจรายเดอนจงตองเกบเผอไวคอนขางมาก และตองมการปรบตวภายหลงเกษยณอายราชการเมอมเหตการณทไมคาดคดเกดขน โดยการลดคาใชจายทไมจ าเปนลงใหมากทสด เชน คาสนทนาการ การทองเทยวและบนเทง คาเครองแตงกายและเครองประดบราคาแพง เปนตน 2.2 ดานทอยอาศย เจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด จ านวน 8 รายหรอ 80% มทอยอาศยเปนของตนเอง บางรายกยมจากชมนมสหกรณออมทรพยฯ ซงโดยสวนใหญผอนเงนกยมดงกลาวหมดแลว ทเหลอมบานเปนของตนเองมากอนเขาท างานทชมนมสหกรณออมทรพยฯ ส าหรบเจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยฯทยงไมมทอยอาศยเปนของตนเอง จะกลบไปอยภมล าเนาเดมในตางจงหวดหลงเกษยณอายงาน 2.3 ดานสขภาพรางกาย เจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มการเตรยมความพรอมดานสขภาพรางกายโดยรวมคอนขางด เพราะทางหนวยงานมโครงการออกก าลงกายทกวนพธของแตละสปดาห ซงปญหาดานสขภาพนนเปนปญหาหลกในการด ารงชวตหลงเกษยณอายงาน และมผลกระทบไปยงเศรษฐกจ การใชเวลาวาง ครอบครว และสงคมของเจาหนาทหลงเกษยณดวย ในปจจบนทางชมนมสหกรณออมทรพยฯมสนามหญาและลานออกก าลงกายสามารถใชเดนหรอวงออกก าลงกายได โดยมการเตรยมความพรอมดงน - การเตรยมความพรอมดานการออกก าลงกาย โดยทางชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มโครงการออกก าลงกายทกวนพธของแตละสปดาห โดยใชสนามหญาและลานออกก าลงกายสามารถใชเดนหรอวงออกก าลงกายได

- การเตรยมความพรอมดานการตรวจสขภาพ โดยเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มการตรวจสขภาพประจ าปบอยขนโดยการตรวจปละ 2 ครง

- การเตรยมความพรอมดานอาหารการกน โดยเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มการกนอาหารเพอสขภาพ อาหารแบบชวจต การรบประทานขาวไรเบอรร ขาวกลอง การปลกผกสวนครวรวกนได ฯลฯ 2.4 ดานการใชเวลาวาง เจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มการเตรยมความพรอมในดานการใชเวลาวาง เชน การท างานอดเรก การทองเทยว การท างานบ าเพญประโยชนสาธารณะ การเขาวดท าบญ ศกษาธรรมะ การท าสวน ฯลฯ สวนใหญตองการอยกบลกหลาน มกจะใหความสนใจใชเวลาวางในการท าอาหารเพอรบประทานเอง การปลกตนไม ท างานบาน รบ-สงบตรหลานไปโรงเรยน เปนตน ส าหรบเจาหนาทของชมนมฯ ทตองการเดนทางออกไปทองเทยว มกจะใชเงนเกบทสะสมไวหรอจากการเกบออมในแตละ



129

เดอน ซงอาจจะเปนการทองเทยวภายในประเทศหรอตางประเทศ และมกจะเดนทางไปทองเทยวในชวงมการหยดตดตอกนหลายๆ วน 2.5 ดานครอบครวและสงคม เจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มความกงวลกบการเตรยมความพรอมในดานสงคมและครอบครวมาก เนองจากสวนใหญจะอาศยอยกบลกหลานของตนเอง นอกจากคสมรสและมบคลากรเพยงจ านวนนอยทมต าแหนงหนาทการงานกอนเกษยณคอนขางสงทอาจไดรบผลกระทบจากสงคมอนเนองมาจากผใตบงคบบญชา เพอนบานหรอสงคมภายนอก อาจจะกลาวไดวาเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด สวนใหญไมคอยใหความส าคญกบการเตรยมตวดานสงคมและครอบครวมากนก 2.6 ปญหาทเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด พบในการด ารงชวตหลงเกษยณอายงาน จากการสนทนากลมพบวาในการด ารงชวตหลงเกษยณอายงาน ทง 5 ดาน ไดแก ดานเศรษฐกจ ดานทอยอาศย ดานสขภาพรางกาย ดานการใชเวลาวาง และดานครอบครวและสงคม โดยผเขารวมสนทนากลมคาดวาจะเกดปญหาในการด ารงชวตหลงเกษยณอายราชการ โดยใหมการก าหนดระดบปญหาในดานตางๆ ตงแตระดบนอย ปานกลาง และมากตามล าดบ ซงผเขารวมสนทนาเหนวาปญหาดานสขภาพจะเปนปญหามากทสด ปญหาดานเศรษฐกจอยในระดบปานกลาง และปญหาดานทอยอาศยจะเปนปญหานอยทสด

3) บทบาทของประธานกรรมการชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด และบทบาทของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯ ทมตอการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงาน จากการสนทนากลมเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด เกยวกบบทบาทของประธานกรรมการฯ ทมตอการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน สรปไดดงน 3.1 บทบาทของประธานกรรมการชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ควรจะสงเสรมและสนบสนนใหเจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยฯ มการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน โดยจดท าโครงการหรอกจกรรมดงตอไปน (1) การจดท าคมอการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน โดยมเนอหาดานความจ าเปนในการเตรยมตวเพอการเกษยณอายงาน ตลอดจนสทธประโยชนทเจาหนาทของชมนมสหกรณฯ ไดรบหลงเกษยณอายงาน โดยปญหาตางๆทจะเกดขนในการด ารงชวตหลงเกษยณอายงาน แนวทาง/วธการเตรยมความพรอมในดานตางๆเพอการเกษยณอายงาน และเผยแพรความรดงกลาวผานอนทราเนตของหนวยงาน การอบรม/สมมนาเจาหนาทฯในวาระตางๆ เชน การปจฉมนเทศเจาหนาททจะเกษยณอายงาน โดยหนวยงานทรวมกนจดท าคมอ ไดแก สายสนบสนนองคการ และสายพฒนาและสารนเทศ (2) โครงการออกก าลงกายเพอสขภาพ เพอรองรบการมสขภาพทดทงในปจจบนและหลงเกษยณอายงาน อกทงยงชวยปองกนโรคภยไขเจบทอาจจะเกดขนในปจจบนและในอนาคตได ซงจะสงผลดตอการเพมประสทธภาพในการท างานและลดคาใชจายในการดแลรกษาสขภาพในชวงเวลาหลงเกษยณอายงาน โดยหนวยงานทเกยวของทควรรวมกนจดท าโครงการน คอ สายสนบสนนองคการ และสายพฒนาและสารนเทศ (3) โครงการฝกอบรมงานอาชพเสรมหลงเกษยณอายงาน โดยใหเจาหนาทของสหกรณฯ ทตองการจะเพมรายไดหรอใชเวลาวางใหเกดประโยชนโดยเฉพาะชวงหลงเกษยณอายงาน เชน การเชารถขบ



แทกซ การปลกไมดอกไมประดบ ซงโครงการนสามารถน าไปใชไดกบผทท างานในปจจบนและผทจะเกษยณอายงานไปแลว หนวยงานทควรรวมกนจดท าโครงการน ไดแก สายสนบสนนองคการ และสายพฒนาและสารนเทศ (4) โครงการเงนกเพอการประกอบอาชพเสรม เพอสนบสนนใหเพอสงเสรมและสนบสนนใหบคลากรประกอบอาชพเสรมในชวงเวลาทท างานอย และเมอเกษยณอายแลวเปนการชวยเหลอบคลากรทมเงนเดอน หรอบ าเหนจ/บ านาญนอย ตลอดจนผทมภาระรบผดชอบบคคลอนในครอบครวดวย หนวยงานทควรรวมกนจดท าโครงการนไดแก สายธรกจ และสายพฒนาและสารนเทศ 3.2 บทบาทของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ในการใหความรวมมอกบกจกรรมหรอโครงการทเกยวกบผเกษยณอายงาน ทงนเพอประโยชนแกตนเอง โดยบางโครงการสามารถน าไปใชในการแกปญหาตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในการด ารงชวตหลงเกษยณอายงาน โดยเฉพาะปญหาดานสขภาพ ปญหาทางเศรษฐกจ และปญหาดานทอยอาศย โดยเรองส าคญทเจาหนาทฯ จะตองค านงถงเกยวกบการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน มดงน

(1) การเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน ยงเรมเรวเทาไรยงด เพราะหากเรมชา บางคนอาจเตรยมตวไมทนเนองจากตองใชเวลาในการเตรยมตวนานไมวาจะเปนเรอง ดานเศรษฐกจ ดานสขภาพ เปนตน

(2) การหลกเลยงไมกหนยมสนเปนจ านวนมาก โดยเฉพาะในชวงเวลาใกลเกษยณอายงาน เพราะโอกาสทจะปลดหนสนไดหลงเกษยณอายงานมนอย เนองจากมรายไดทลดลงประกอบกบอาจจะไปลงทนในอสงหารมทรพยตางๆ และอาจจะมความเสยงเกดขนไดสง

(3) การมชวตอยไดเองหลงเกษยณอายงาน โดยไมจ าเปนจะตองพงพาลกหลาน ญาต ฯลฯ เชน การพงพาดานทอยอาศย ดานเศรษฐกจ และความเปนอยในชวตประจ าวน เปนตน

(4) การรกษาสขภาพของตนเองใหแขงแรงอยเสมอ เชน การออกก าลงกาย ซงมโอกาสเกดโรคภยไขเจบมากกวาวยกอนเกษยณอายงาน การไมพงพาความชวยเหลอจากผอน เชน ญาตพนอง โดยเฉพาะในชวงเวลาหลงเกษยณอายงาน

5) การท าบญใสบาตร การท าสงฆทานเปนประจ า จะท าใหจตใจผองใสและมความสข ขอสรปเชงทฤษฏ ขอสรปเชงทฤษฏของการวจย มดงตอไปน 1. สทธประโยชนตางๆทจะไดรบจากการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงาน คอ เงนบ าเหนจ เงนสะสม และเงนสวสดการตางๆ ซงผทจะเกษยณอายงานมความรความเขาใจในสทธประโยชนทตนไดรบเปนอยางดและคาดการณสทธประโยชนทตนเองจะไดรบหลงเกษยณอายงานได 2. การเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงาน สามารถจ าแนกออกได 5 ดาน คอ ดานเศรษฐกจ ดานทอยอาศย ดานสขภาพรางกาย ดานการใชเวลาวาง และดานครอบครวและสงคม โดยทง 5ดานนน ผทเตรยมเกษยณอายงานไดมการเตรยมความพรอมทแตกตางกนออกไป



131

3. สงทคาดวาจะเปนปญหาในการด ารงชวตหลงเกษยณอายงาน คอ ปญหาดานสขภาพ ปญหาดานเศรษฐกจ และปญหาดานทอยอาศย 4. บทบาทหนาทของประธานกรรมการชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ในการทจะสงเสรมการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน โดยการจดท าคมอการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน โครงการออกก าลงกายเพอสขภาพ โครงการฝกอบรมงานอาชพเสรมหลงเกษยณอายงาน และโครงการเงนกเพอการประกอบอาชพเสรม 5. บทบาทหนาทของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด ในการใหความรวมมอกบกจกรรม/โครงการทเกยวกบผเกษยณอายงาน และสงทควรค านงถงการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน ไดแก 1) การเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงาน “ยงเรมเรวเทาไรยงด” 2) การหลกเลยงไมกหนยมสนเปนจ านวนมาก 3) การมชวตอยไดเองหลงเกษยณอายงาน 4) การรกษาสขภาพของตนเองใหแขงแรงอยเสมอ และ 5) การท าบญตกบาตรเพอจตใจทผองใส การอภปรายผล จากการวจยพบวา เจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มความรเรองการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงาน ตลอดจนสทธประโยชนทจะไดรบเปนอยางด และไดมการเตรยมตวเพอการเกษยณอายงานในดานตางๆ ไดแก ทอยอาศย เศรษฐกจ สขภาพ การใชเวลาวาง ดานครอบครวและสงคมในระดบด ในดานทอยอาศย ระดบปานกลางไดแก ดานเศรษฐกจ ซงสอดคลองกบผลงานวจยของสเทพ พลสวสด โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง และพบวาม 2 ดานอยในระดบด คอ ดานรางกายและดานจตใจ สวนดานรายไดคาใชจาย ดานทอยอาศย ดานงานอดเรก และการมสวนรวมในสงคมอยในระดบปานกลาง และสอดคลองกบงานวจยของปยะดา พศาลบตร และพทกษ ศรวงศ แตสงทพบจากงานวจยนพบวาเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด มความตนตว และมการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงานอยางมาก จงสามารถใหขอมลตลอดจนขอเสนอแนะในการเกษยณอายงานไดคอนขางทชดเจน และตรงประเดน ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะเพอน าผลการวจยไปใชประโยชน 1) ผลการสนทนากลม (Focus group) พบวา เจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยฯ มความรตอการ

เตรยมความพรอมในการเกษยณอายงานในระดบคอนขางด โดยไดเหนถงความส าคญและความจ าเปนในการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงาน จากขอคนพบดงกลาวมขอเสนอแนะดงน 1.1 สายสนบสนนองคการ และสายพฒนาและสารนเทศ ควรสรางความตระหนกถงความส าคญของการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงานใหกบเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยฯโดยเรมตงแตการเขามาท างานโดยการก าหนดเปนนโยบายและแผนด าเนนการเพอใหเจาหนาทชมนมฯน าไปปฏบต และมการตดตามประเมนผลการด าเนนงานอยางตอเนอง



1.2 หวหนาสายสนบสนนองคกร ควรสรางแรงจงใจในการเตรยมความพรอมในการเกษยณอายงานของเจาหนาทในสงกด โดยเฉพาะการเตรยมตวดานเศรษฐกจและดานสขภาพ ซงมผลกระทบตอการท างานของหนวยงานทงในปจจบนและอนาคต

2) ผลการสนทนากลม (Focus group) พบวา เจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยฯ สวนใหญมความรความเขาใจเกยวกบสทธประโยชนทตนเองจะไดรบหลงเกษยณอายงานเปนอยางด จากขอคนพบดงกลาวมขอเสนอแนะดงน 2.1 ความรเกยวกบสทธประโยชนของเจาหนาทชมนมสหกรณออมทรพยเปนเพยงกฎระเบยบกวางๆเทานน เชน วธค านวณบ าเหนจขณะทเกษยณอาย แตยงไมสามารถประมาณบ าเหนจบ านาญรายเดอนทเปนตวเงนซงจะไดรบหลงเกษยณอายงานได หรอไมสามารถประมาณอตราเงนเฟอในอนาคตได กองคลงควรมการจดอบรมเกยวกบวธประมาณเงนเดอนกอนเกษยณ (Money wage) และคาของเงนเดอน ณ เวลาตางๆ หลงเกษยณ (Real wage) ใหกบเจาหนาทใหมทกๆป นอกจากนควรจดโครงการอบรมเกยวกบการออมเงนเพอใชหลงเกษยณอายงาน โดยเชญวทยากรจากธนาคารหรอสถาบนการเงนตางๆ มาใหค าแนะน าและใหความรทสามารถน าไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม 2.2 สายสนบสนนองคการ และสายพฒนาและสารนเทศ ควรจดท าคมอสทธประโยชนของเจาหนาทชมนมสหกรณฯ หลงเกษยณอายงานทสนกระชบ เขาใจงาย และมตวอยางประกอบค าอธบาย และท าการเผยแพรผานหนงสอ วารสาร อนทราเนต ของหนวยงาน

ขอเสนอแนะในงานวจยครงตอไป ส าหรบการวจยในครงนไดท าศกษาเฉพาะเจาหนาทของชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย จ ากด

ซงในครงตอไปควรวจยในการเตรยมความพรอมเพอการเกษยณอายงานของหนวยงานภาคเอกชน/รฐวสาหกจ ซงจะเปนประโยชนแกผบรหารในหนวยงานนนๆ และสามารถทจะน าไปใชประโยชนไดทวทงองคการ

บรรณานกรม

วรวรรณ ชยซอ. (2556). การเตรยมความพรอมกอนเกษยณอายราชการทหารบกประจ าการ ณ กรมการทหารสอสาร กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.

พฒน ทองพง (2555). รายงานวจย การวางแผนการเงนสวนบคคลเพอวยเกษยณอาย: กรณศกษาเฉพาะครโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรกจบณฑต.

สพรรณ รตนานนท, เมธ จนทชาต และทยณฐ ชวนไชยสทธ. (2557). รปแบบการเตรยมความพรอมเพอเกษยณอายงาน กรณศกษาครโรงเรยนเอกชนจงหวดนนทบร. วารสารอเลกทรอนกสการเรยนรทางไกลเชงนวตกรรม (e-JODIL), 4(1), 82-101.

เพญประภา เบญจวรรณ. (2558). การเตรยมความพรอมกอนเกษยณอาย มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร.วารสารมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร, 2(1), 82-92.



133

ปยะดา พศาลบตร และพทกษ ศรวงศ. (2558). การเตรยมตวเพอการเกษยณอายของบคลากรสายสนบสนนวชาการของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช วารสารวชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University, 8(3), 202-216.

Charmaz, K. (2006). Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. London: Sage. Patton, M.Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods (2nd edition). Newbury Park, CA: Sage.

retirement preparation for the federation of … ป ท 7 ฉบ บท 2 กรกฎาคม –...

Documents