retoryka i erystyka opracownie pytań parzystych
TRANSCRIPT
-
7/25/2019 Retoryka i Erystyka Opracownie Pyta Parzystych
1/4
2. Wymie czci dispositio.Exordium (wstp)Narratio (przedstawienie tematu)Argumantatio (teza + argumenty je wzmacniajce)Refutatio (kontrargumentacja)
onc!usio (zako"czenie jako wniosek wypowiedzi)
4. Wymie i opisz elementy struktury pytania?partyku#a (np$ czy)za#o%enie pytania & ma ono posta' zdania opisowego wic mo%e y' prawdziwe !u fa#szywe w swojej tre*cisym o! graficzny !u specyficzne intonujcy spos wypowiedzenia znaku zapytania
6. Wyjanij na przykadzie rnic midzy pytaniem ot artym a zamknitym?ytanie otwarte taki typ pytania na kt ry odpowied- mo%e y' dowo!na za!e%na ty!ko i wy#cznie od od iorcpytaniaytanie zamknite to takie w kt rym pytajcy stara si ograniczy' !icz mo%!iwyc. odpowiedzi$rzyk#ad/0 pytanie otwarte &1 jakim smaku !ody i zam wi'2ytanie zamknite3 4am wi' i !ody czeko!adowe czy wani!iowe2rzyk#ad50 p$o$3 6dzie pojedziesz na ur!op2
p$z$3 Na ur!op pojedziesz w g ry czy nad morze2rzyk#ad70 p$o$ 3co c.cia# y* dosta' na urodziny2 p$z$ 8 na urodziny wo!isz dosta' co* z kosmetyk w czy ciuc. w2
. "o to jest pytanie su#esty ne $podaj przykad%?ytanie sugestywne to takie w kt rego tre*ci zawiera si informacja u#atwiajca od iorcy odpowied- na to pytanierzyk#ad0 zy ty te% uwa%asz %e ten fi!m y# za d#ugi2
zy nie uwa%asz %e jest tu z yt g#o*no2
&'. "zym s( znaczenia denotacyjne?
4naczenia denotacyjne to spos rozumienia pewnego wycinka rzeczywisto*ci gdzie pod danym s#owem !u tre*przekonania istnieje z i r wszystkic. cec. przedmiot w !u zdarze" kt re odpowiadaj temu s#owu tre*ci !uprzekonaniu$ 9#owo :g ry; denotacja3 wszystkie g ry i te w ,! i te na *wiecie i te du%e i te ma#e$
&2. )a czym pole#a illokucyjny akt mo y?
-
7/25/2019 Retoryka i Erystyka Opracownie Pyta Parzystych
2/4
? my*! zasady yczliwoci mo%na pos#u%y' si tzw$ rozumowaniem entymematycznym$ ?nioskowanie to opierana tzw$ przes#ance entymematycznej (gr$en thymo 3 zatrzymana w umy*!e) kt r przyjmuje si jako istniejcdomy*!nie w danym wnioskowaniu (c.o' nie zosta#a ona wypowiedziana ani forma!nie okre*!ona)$ 4a#o%eniedany autor przyjmuje mi!czco pewne przes#anki pozwa!a niejednokrotnie uc.y!i' #d !ogiczny$? pos#ugiwaniu si zasad yczliwoci na!e%y jednak pamita' o rozwadze i umiarkowaniu$ Nie mo%na jej owienadu%ywa' ani roni' na jej podstawie ka%dego twierdzenia$
&!. "o to jest ironia?Cest to wypowied- w kt rej tre*' niewypowiedziana (podtekst) jest sprzeczna z tym co zosta#o wypowiedziane wtre*ci !itera!nej np$ ironi zdania :Cak mi#o %e zamkn#e* drzwi; jest fakt %e czynno*' ta tak naprawd nie wykonana$
-
7/25/2019 Retoryka i Erystyka Opracownie Pyta Parzystych
3/4
-4. *pisz c/ yt erystyczny ar#umentum ad +aculum $podaj przykad%.Argument odwo#ujcy si do kija$ ,o!ega na wymuszaniu akceptacji tre*ci tezy przez gro- u%ycia si#y fizycznejej rea!ne wykorzystanie np$ Ce*!i nie wyniesiesz kosza na *mieci dostaniesz w ty#ek$
-6. *pisz ersj ar#umentum ad personam jako ataku na pe0 $podaj przykad%.Argument odwo#ujcy si do ataku oso istego$ ,o!ega na podwa%eniu wiarygodno*ci nadawcy tezy przez wytaczaprzeciw niemu oskar%e" natury oso istej zgodnie z potocznym kanonem my*!enia %e zdyskwa!ifikowana oso a nmo%e mie' racji$ Qorma ataku na p#e'0 1na nie umie parkowa' o jest ko iet a! o Nie umie opiekowa' si dzie'm
o jest m%czyzn$
-!. *pisz c/ yt erystyczny ar#umentum ad misericordiam $podaj przykad%.Argument odwo#ujcy si do !ito*ci i wsp #czucia$ ,o!ega na wykorzystaniu automatyzmu wz udzania !ito*cipoprzez u%ycie w wypowiedzi s#owa :!ito*'; !u poprzez wskazanie i opisanie sytuacji zazwyczaj kojarzonej zito*ci np$ @krad#em o moja rodzina jest g#odna$
4'. *pisz c/ yt erystyczny ar#umentum a+ auctoriate $podaj przykad%.Argument odwo#ujcy si do s#uc.aczy jako ezpo*redniej widowni$ Ce%e!i proces przekonywania od ywa si wo ecno*ci s#uc.aczy po!ega na wywarciu po*redniej presji na uznanie przedk#adanie tezy poprzez wskazanie nareakcje poparcia cz*ci tyc. s#uc.aczy np$ ,rosz popatrze' i pos#uc.a' wrzyscy s o tym przekonani wic ,an
r wnie% powinien to uzna'$42. *pisz c/ yt erystyczny ar#umentum ad ,atum $podaj przykad%.Argument odwo#ujcy si do !osu$ >os oznacza a! o przeznaczenie czy!i przekonanie %e przysz#o*' dzie takmusi y' a! o ezce!owo*' wsze!kic. wy or w i dzia#a" o przysz#o*' i tak jest okre*!ona np$ 1 tym czy tak zdecyduje !os $
44. )a czym pole#a metoda 1st ierdzenie pytanie3 ar#umentacyjnym uyciu pyta?Ce%e!i dyskusja prowadzona jest w spos *cis#y i forma!ny i je%e!i c.cemy zrozumie' si mo%!iwie dok#adniekto postawi# tez i ma jej dowie*' stosuje wo ec przeciwnika taktyk zapyta"0 czynimy to w ce!u wyzyskania jegoodpowiedzi do udowodnienia prawdziwo*ci w#asnego twierdzenia$ =a metoda nazywana erotematyczn czy!i
po!egajc na pytaniac. i odpowiedziac. !u te% sokratyczn y#a stosowana szczeg !nie w czasac. antycznyc.$Na!e%y pyta' wie!e naraz i o szernie a y ukry' to na czym nam w odpowiedziac. przeciwnika naj ardziej za!e%natomiast argumentacj w#asn w oparciu o to co ju% zosta#o przyznane przedstawia' szy ko a! owiem ci ktorientuj si powo!i nie mog dok#adnie *!edzi' iegu rozumowania i przeoczaj ewentua!ne #dy oraz raki wwnioskowaniu$
46. "o si osi(#a metod( odpo iadania pytaniem na pytanie?@%ywanie pytania jako odpowiedzi na pytanie ma na ce!u jednoczesne przerzucenie ci%aru przeprowadzeniadowodu na przeciwnika (#ac$ onus pro andi & ci%ar dowodzenia)$A0 !aczego pozwa!asz dzieciom na podwa%anie twoic. decyzji2
0 A d!aczego mia# ym im tego za rania'29poso u tego u%ywamy kiedy nie mamy na podordziu wiarygodnego autorytetu wspierajcego nasze zdanie$ ? tesytuacji ardzo c.ytrym za iegiem erystycznym jest nieuprawnione przerzucenie ci%aru dowodu na t stron ktw#a*nie nie ma o owizku dowodzenia$ ? uproszczeniu c.wyt ten po!ega na tym %e zamiast rzeczowoodpowiedzie' na pytanie0 !aczego =2 od ijamy pi#k pytajc oponenta0 A d!aczego mia#o y y' nie3=2$
4!. ak( arto0 ar#umentacyjn( yst(pieniu ma po tarzanie treci?9ztuka skutecznego przekonywania po!ega g# wnie na powtarzaniu tegosamego ty!ko za ka%dym razem inaczej$ ,ara!e!izm my*!owy kompozycyjny isty!istyczny jest wic nieodzownym sk#adnikiem retorycznego dyskursu$ Niekt rzy teoretycy y!i zdania %e jedfigur retoryki jest powtarzanie$ Ce%e!i owiem za po*rednictwem powtarzania twierdzenie tak przenika do umys%e w ko"cu zostaje uznane za dowiedzion prawd to w wczas mamy do czynienia z funkcj propagandow$9zczeg !ne zastosowanie ma tu tzw$ redundancja (od #ac$ redundo Sroz!ewa' si o fitowa'S) tj$ powtarzaniewa%niejszyc. s# w i zda" dodawanie podo nyc.$ Fa to szczeg !ne zastosowanie w mowie %ywej gdy% u#atwzapamitanie tak%e przekonywanie$9tosowanie tej regu#y jako tec.niki manipu!acyjnej jest ardzo efektywne mimo %e powt rzenie tego samegokomunikatu w niczym nie wzmacnia jego wymowy merytorycznej$ Cest wie!e powod w skuteczno*ci tej metody0
-
7/25/2019 Retoryka i Erystyka Opracownie Pyta Parzystych
4/4
3 komunikat powt rzony #atwiej zapada w pami' i #atwiej go poj' & je%e!i c.cesz y od iorca co* zapamita#powtarzaj to3 ponawianie tej samej wypowiedzi stwarza sytuacj presji3 jak dowodz eksperymenty & w miar kontaktu z rzeczami na og # si z nimi oswajamy i te kt re widzimy po ko!ejny !u imy ardziej ni% kiedy je widzie!i*my po raz pierwszy
osep/ 5oe++els t ierdzi e czste po tarzanie poz ala ludziom m i0 e koa s( k adrato e. 7ia racj
8'. "zym si tumaczy pre,erencj stylistyczn( uycia zda pojedynczyc/ przekonuj(cej ypo iedzier+alnej?
oniewa% odzwiercied!aj struktur pojciow !udzkiego my*!enia d!atego s powszec.nie zrozumia#e$
82. "o to jest /iper+ola $podaj przykad%?rzesada jzykowa przedstawienie czego* w spos wyo! rzymiony a nawet przekraczajcy wiarygodno*' opisu=o jest o ca#e nie o !epsze odT
84. *pisz typ stpu z any 1zarzuceniem przynty3 ?e!em tego typu wstpu jest naprowadzenie od iorcy na zasadniczy temat wystpienia poprzez0
3 re!acje z oso istyc. prze%y'3 por wnanie tematu wystpienia do jakiego* aktua!nego faktu !u zdarzenia
3 zaskakujce pytanie86. ak( rol procesie m ienia peni i co to jest oddyc/anie przepono e?1ddec. przeponowy powstaje dziki o ni%eniu przepony nastpuje w wczas zwo!nienie nacisku na p#uca iwytwarza si przestrze" do zape#nienia powietrzem p#uc w granicac. UD3/JJV o jto*ci$ Cest to naj!epszy sposoddyc.ania o mo%na powiedzie' wie!e s# w na jednym wydec.u
8!. )a czym pole#a e,ekty ne zapamity anie poprzez tec/nik miejsc?o!ega na podzie!eniu tekstu kt ry jest do zapamitania na cz*ci znaczce i uczenie si ka%dej z tyc. cz*ci z osow uk#adzie przestrzennym opracowanym nawykowo (np$ sw j pok j0 wstp przy oknie rozwinicie przy iurku? sytuacji przypominania so ie tre*ci tekstu przypominam najpierw gdzie go si uczy#em na pami' co jako
odziec wywo#ujcy automatycznie pociga za so automatycznie nauczonego na pami' tekstu$6'. Wymie jeden ze sposo+ radzenia so+ie z trem( czasie yst(pienia?? czasie wystpienia je%e!i pu !iczno*' jest o ca antytremowo dzia#a :m wienie do %ycz!iwyc. twarzy w*r dpu !iczno*ci;? razie zgu ienia wtku i para!i%u inte!ektua!nego antytremowo dzia#a a! o powt rzenie w innyc. s#owac.zgu ionego wtku a! o przej*cie do nastpnego akapitu$