rigjallerimi islam - rregulla dhe udhezime

8/2/2019 Rigjallerimi Islam - Rregulla dhe udhezime

1/170

PRZGJEDHJE

RIGJALLRIMI ISLAM

RREGULLA DHE UDHZIME

Pr botimin e librit n kt orm sht marr leje ngaFondacioni pr bamirsi

i Shejh Muhamed ibn Salih El-Uthejmin

Muhamed ibn Salih El-Uthejmin


2/170

Prshtati n shqip

Justinian opulli

Prgatiti pr shtypGazmend Leini

Redaktor gjuhsorLeonard Xhemani

Ballina

Gentian Asllani

Arti grakKleida Maluka

i ktij botimi Shoqata kulturore raditaBotim i par, iran 2008


3/170

3

Parathnie

Me t vrtet lavdrimet i takojn Allahut. At e alnderojmdhe prej ij ndihm e alje krkojm. Krkojm mbrojtje nga Allahuprej t keqes s shpirtrave tan dhe prej punve tona t liga. At qAllahu e udhzon, nuk ka kush e humb e at q Ai e l n humbje,nuk ka kush e udhzon. Dshmoj dhe deklaroj se nuk ka t adhuruartjetr (me t drejt) prve Allahut, Nj e i Pashoq. Dshmoj dhedeklaroj se Muhamedi sht rob dhe i drguar i Allahut, paqja dhebekimet e Allahut qoshin mbi t, amiljen dhe shokt e tij dhe mbi

ata q e ndjekin rrugn e tij deri n Ditn e Gjykimit.

Libri Rigjallrimi Islam, rregulla dhe udhzime shtbotuar disa her q prej vitit 1414 hixhri (1993 e.s). Pr botimine par sht prkujdesur Shejh Ali bin Husejn Ebu Leuz, t cilitedhe i jemi mirnjohs.

N zbatim t udhzimeve dhe kshillave, t cilat i ka

prmendur dijetari ynMuhamed ibn Salih El-Uthejmini, Allahue mshirot, n nxjerrjen e shkrimeve t tij dhe prgatitjen e tyrepr botim u realizua me ndihmn e Zotit- prputhja me kopjenorigjinale, t ciln e korrigjoi vet hirsia e tij.

Duke marr parasysh kt akt, ky sht botimi i vetm qduhet t merret pr baz.

Lusim Allahun e madhruar ta bj kt pun pr hir t ij, t

sinqert e t dobishme pr robrit e tij, dhe ta shprblej autorine ta strehoj n Xhenetet m t larta, se me t vrtet nuk kadgjues t ksaj lutjeje ve ij.


4/170

4

Falnderimi i takon Allahut, paqja, shptimi dhe begatia eAllahut qoshin mbi t Drguarin ton Muhamed, mbi amiljendhe t gjith shokt e tij.

Komisioni shkencor i ondacionit pr bamirsi Sheh Muhamedibn Salih El-Uthejmin.

Data 5/3/1424 hixhri.


5/170

5

Parathniaeautorit

Me t vrtet alnderimi i takon Allahut. At e alnderojm

e prej ij ndihm dhe alje krkojm. Krkojm mbrojtje ngaAllahu prej t keqes q buron prej nesh dhe prej punve tona tmbrapshta. At q Allahu udhzon, nuk ka kush e humb e at qe l n humbje, askush nuk mund ta udhzoj.

Dshmoj dhe deklaroj se nuk ka t adhuruar tjetr (me tdrejt) prve Allahut, Nj e i Pashoq. Dshmoj dhe deklarojse Muhamedi sht rob dhe i Drguar i ij, t cilin Allahu iMadhruar e drgoi me udhzim dhe e t vrtet. Ai e komunikoishpalljen dhe e oi n vend amanetin. E kshilloi njerzimindhe lutoi pr hir t Allahut me nj prpjekje t vrtet. Ai e lapopullin e tij n nj rrug t qart e t bardh, ku nata dhe ditajan njlloj.

Mbas Proetit pasuan Kalit e drejt, imamt e udhzuar, tcilt ecn sipas shembullit t t Drguarit t Allahut (salallahualejhi ue selem), n besim, n adhurim, n sjellje, n bashkpunimmes tyre, n predikim dhe n lutn pr kauzn e Allahut.Allahu me ta qartsoi rrugn dhe ndrioi errsirn. N krye ttyre ishte Ebu Bekr Es-Siddik(radiallahu anhu), m pas Umerel-Faruk, Uthmani dhu Nurejn dheAli ibn ebi Talib (radiallahuanhum). Ktij t undit i Drguari i Allahut (salallahu alejhi ue

selem,) kur e drgoi n Hajber, i tha: Shko ngadal derisa tutesh n mesin e tyre dhe m pas thirri n Islam, lajmrojipr detyrimin q kan ndaj Allahut, sepse pasha Zotin! SikurAllahu t udhzoj nprmjet teje, nj njeri do t jet m mir


6/170

6

pr ty sesa t kesh nj deve t kuqe.1

Vllezr t nderuar! gjith e dim se sa mirsi na ka dhuruarAllahu i Madhruar ne si mysliman, n kto vende e n shum

vende t tjera, me kt lvizje t begat e rigjallrim t rinisislame. Kjo lvizje e drejt ka si qllim q nprmjet Kuranitdhe radits s Proetit t Allahut (salallahu alejhi ue selem), tvendos zbatimin e es s Zotit n tok.

Ska dyshim q ktij rigjallrimi t bekuar do ti kundrvihenarmiq t shumt, ashtu si do lvizjeje t mbar e t begatshmeq lind n kt umet; sepse sa her q ndizet drita e s vrtets,

ndizet edhe zjarri i s pavrtets, eata duan ta shuajn dritne Allahut me gojt e tyre, por Allahu e plotson dritn e ijedhe nse mosbesimtart e urrejn at.2

Kt rigjallrim islam q shohim te rinia jon, meshkuj dheemra, e q nuk po ndodh vetm n kt vend, por n t gjithavendet islame, ka nevoj pr disa element q ta shndrroj at,me lejen e Allahut, n nj lvizje t dobishme e riprtritse. M

posht, me ndihmn e Allahut, un do ti sqaroj kto elementdhe kto rregulla, me t cilat ky rigjallrim do t jet i suksesshmdhe dobiprurs. Allahun e madhruar e lus q ta bj kt librdrit dhe argument pr shkruesin e tij, lexuesin dhe t gjithmyslimant.

AUORI

1 Nj nga pasurit m t shtrenjta n at koh pr arabt, hadithin e ka trans-metuar Buhariu, Nr: 2942/2406.2 Sure Es-Sa: 8


7/170

7

PJESA E PAR

Rregulla t rndsishme pr suksesin e rigjallrimit islam

Rregulli i par

KaPjambas Kuranitdhe sunnetit

Me t vrtet ky rigjallrim, pr t cilin alnderojm Allahun,sht i prgjithshm dhe ka prshir mbar vendet islame, sikemi dgjuar, por ky rigjallrim duhet t mbshtetet mbi themelet orta t marra nga Libri i Allahut dhe Sunneti i t Drguarit(salallahu alejhi ue selem). Nse nuk do t jet i ndrtuar kshtu,ather do t jet zgjim i pakontrolluar e i urtunshm, ndoshtado t rrnoj m shum se do t ndrtoj. Ndrsa nse do tndrtohej patundur mbi librin e Allahut dhe Sunnetin e tDrguarit (salallahu alejhi ue selem), eektet pozitive t tij do t

dukeshin qart n umetin islam dhe n popujt e tjer. gjith e dim ndodhin e Ebu Suanit, i cili kur shkoi nSham, pati nj bised me mbretin e athershm Heraklin, mbretine Bizantit, ndrsa vet Ebu Suani n at koh ishte jobesimtar.Ebu Suani i tregoi pr adhurimin q Proeti (salallahu alejhi ueselem) i kushtonte Allahut t madhruar, urrejtjen q kishte ndajidhujve, pr moralin e tij t lart, pr sjelljen e mir, besnikrin

e tij e shum cilsi t tjera t cilat i ka urdhruar Islami. AtherHerakli, i tha Ebu Suanit: Nse sht e vrtet ajo q thua, ai(proeti) ka pr t sunduar ka (tokn q) kam nn kmb.3

3 ransmeton Buhari n librin Fillimi i shpalljesNr: (7).


8/170

8

Kush mund ta imagjinonte n at koh q nj mbret siHerakliu t thoshte mes popullit t tij pr Proetin: Nse shte vrtet ajo q thua, ai (proeti) ka pr t sunduar ka (tokn

q) kam nn kmb. ?! Kush mund ta imagjinonte nj gj ttill n at koh, kur Proetit (salallahu alejhi ue selem) akomanuk i kishin besuar arabt dhe ndrkoh q as Meka nuk ishteliruar?! Kt gj e prytyroi Herakliu! A ndodhi me t vrtetapo jo?! A nuk e sundoi Proeti (salallahu alejhi ue selem) atka kishte nn kmb Herakliu -pra Shamin? Si e bri nj gjt till, Proeti (salallahu alejhi ue selem) vdiq para se t lirohej

Shami. I Drguari i Allahut (sallahu alejhi ue selem) e sundoi kakishte nn kmb Herakliu, me thirrjen e tij dhe jo me qeniene tij. Sepse thirrja e tij erdhi n kt tok dhe i zhduku idhujtdhe shirkun. M pas e morn sundimin Kalit e drejt, t cilte sunduan at (Shamin) me thirrjen dhe en e t Drguarit(salallahu alejhi ue selem).

Ndaj mund t themi: Nse myslimant do ti ktheheshin

sinqerisht es s Allahut, nse udhheqsit dhe populli met vrtet do ti prkushtoheshin Allahut e do ti merrninbesimtart pr miq, ndrsa jobesimtart pr armiq, ata do tasundonin t gjith botn nga lindja n perndim. Ata nukdo t triumonin nprmjet nacionalizmit e as nprmjetautoritetit t tyre, apo sepse i prkasin nj si t veant, pordo t triumonin pr shkak se zbatojn en e Allahut. Ai u kapremtuar se do ta lartsoj en e ij mbi t gjitha et, Allahu imadhruar thot: (Allahu sht) Ai, i cili e solli t Drguarine ij me udhzim dhe e t vrtet, q ta ngrej at mbi t

gjitha et.4 Dhe rrjedhimisht me triumn e ksaj eje do ttriumojn edhe ata q e pasojn at.

Nse ky zgjim q ka prshir t rinjt mysliman sot, nukdo t mbshtetet te libri i Allahut dhe Sunneti i t Drguarit(salallahu alejhi ue selem), ather do t shndrrohet n njrrmuj, aq sa m shum mund t shkatrroj se do t ndrtoj.

4 Sure Es-Sa: 9


9/170

9

Nse bhet nj pyetje: Si ti kthehemi librit t Allahut dheSunnetit t t Drguarit (salallahu alejhi ue selem)? Un u them:

S pari: Kthimi te Libri i Allahut:

Pr sa i prket kthimit te Libri i Allahut, ai plotsohet atherkur muslimant t kujdesen pr t marr kuptimin e sakt ttij, e pastaj t punojn me ka ka ardhur n t, sepse Allahu ilartsuar thot: Kt libr t bekuar ta zbritm y, me qllimq t thellohen n kuptimin e ajeteve t tij e t prkujtohen t

zott e mendjes s shndosh.5Meditimi dhe thellimi n ajetet e Kuranit t on n t

kuptuarit e domethnies s tyre....e t prkujtohen t zott e mendjes s shndosh,

prkujtimdo t thot t punuarit me kt Kuran.Ky Kuran ka zbritur pr kt qllim dhe pr kt urti. E nse

ka zbritur pr kt, ather le ti kthehemi q t thellohemi e tmsojm kuptimet e tij, pastaj t praktikojm at q ka ardhur.Sepse me t vrtet n t gjendet lumturia e ksaj bote dhe e

tjetrs. Allahu i madhruar thot: ....ather kushdo q ndjekUdhzimin im, nuk do t humb e as q do t bjer n mjerim.

E kushdo q ia kthen shpinn Mesazhit im, pa dyshim qpr t do t ket jet t vshtir e n Ditn e Kiametit do taringjallim t verbr.6

Ndaj nuk mund t ndeshsh njeri m t qet, m t iltr em t gzuar sesa besimtari, asnjher! Edhe nse ai sht i varr,sepse besimtari sht nga njerzit m t qet shpirtrisht dhe mpak i stresuar se dokush tjetr. Lexoni nse dshironi Fjaln eAllahut t Lartsuar: Kushdo q bn t mira prej jush, qotmashkull apo emr, duke qen se sht besimtar, Ne do ti

japim jet t mir e do ta shprblejm pr punn e tij m mirsesa ai ka punuar.7

sht jeta e mir?

5 Sure Sad: 296 Sure aha: 123, 1247 Sure Nahl: 97


10/170

10

A sht jeta e mir shtimi i pasuris?Apo sht shtimi i pasardhsve?Apo sht siguria?

Jo, jeta e mir sht qetsia shpirtrore dhe rehatia e zemrs,edhe sikur njeriu t ndodhet n varrin m t madhe, por ai mebesim sht i qet shpirtrisht.

Proeti (salallahu alejhi ue selem) ka thn: udi me gjendjene besimtarit, do situat pr t sht e mir! E kjo nuk shtvese pr besimtarin! Nse i vjen ndonj mirsi, alnderon ekjo sht e mir pr t, por nse i bie ndonj atkeqsi, duron

dhe kjo gjithashtu sht e mir pr t8Nse jobesimtarit i bie ndonj atkeqsi, a do t duroj?

Sigurisht q jo. Prkundrazi, do t mrzitej e kjo bot do tidukej tepr e vogl, e ndoshta edhe mund t shkonte deri nvetvrasje.

Ndrsa besimtari duron dhe gjen knaqsi n kt durim,sepse shpirti e zemra e tij sht e qet dhe e mbushur me besim,

prandaj jeta e tij sht e mir. Ndaj ktu mund t themi se Fjalae Allahut t Lartsuar: ...Ne do ti japim jet t mir, do tthot: jet n zemrn dhe shpirtin e tij.

Disa historian q kan olur pr jetn e Hadh ibn Haxherit,i cili ka qen edhe gjykats n Egjipt n kohn e tij, kan treguarse kur ai vinte n pun n mngjes, e sillte nj karroc e trhequrnga kuajt. Nj dit kaloi pran nj egjiptiani iut q ishte shitsvaji, zakonisht ata q merreshin me kt pun rrobat gjithmoni kishin t papastra. iuti i doli prpara, i ndaloi karrocndhe i tha Hadh ibn Haxherit rahmet past-: Proeti juaj kathn: Dynjaja sht burg pr besimtarin dhe xhenet pr

jobesimtarin.9 Ndrsa ti je kryegjykatsi i Egjiptit, vjen nkt shpur, dhe ke gjith kto t mira! Ndrsa un jam n ktovshtirsi e kt mjerim q sheh! Hadh ibn Haxher i tha: Unme gjith kto t mira dhe knaqsi q kam, prball mirsive

8 ransmeton Muslimi (2999)9 ransmeton Muslimi (2956)


11/170

11

t xhenetit jam si n burg. Ndrsa ti me gjith mjerimin n tcilin je, prball mjerimit n zjarr je si n xhenet. iuti kur idgjoi kto, tha: Dshmoj se ska zot tjetr ve Allahut dhe se

Muhamedi sht i Drguari i ij, dhe u b musliman.

* Pra besimtari sht n nj mirsi t madhe, cilado qotgjendja e tij, sepse e ka tuar dynjan dhe ahiretin.

* Ndrsa jobesimtari sht n mjerim dhe atkeqsi, sepse e kahumbur dynjan dhe ahiretin.

Allahu i madhruar ka thn: Pasha kohn! Me t vrtet

njeriu sht n humbje. Prve atyre q besuan, bn veprat mira, kshilluan njri-tjetrin pr n rrug t drejt dhekshilluan njri-tjetrin pr durim.10

Jobesimtart dhe ata q e kan humbur en e Allahut dhe jan zhytur n knaqsit e drimet e tyre, ata edhe sikur tndrtojn pallate t larta e kjo bot tju buzqesh, n t vrtetjan n skterr.

Disa nga t part tan t mir kan thn: Sikur ta dinmbretrit dhe pasardhsit e mbretrve lumturin n t cilnjemi, do t na lutonin me shpata pr t na e marr at.

Besimtart e gjejn knaqsin tek i prulen Allahut dhe eprmendin At. Ata jan t knaqur me caktimin e Allahut, nsei kaplon ndonj e keqe, bjn durim e nse u vjen ndonj e mir,alnderojn, kshtu ata prher ndodhen n gjendje t mir.N dallim me ata q lakmojn kt bot, Allahu i madhruari ka cilsuar si t till me alt e ij: e nse marrin hise prejsaj, knaqen, e nse nuk u jepet gj prej saj, ather sillen sit trbuar.11

Vllezr! Librin e Allahut e kemi mes nesh, le ti kthehemipra atij, t meditojm e t thellohemi n msimin e tij dhe tpunojm me ka ai na kshillon.

10 Sure El-Asr11 Sure eube: 58


12/170

12

S dyti: Kthimi te Sunneti i t Drguarit (salallahu alejhi ueselem).

Sunneti i Proetit (salallahu alejhi ue selem) q kemi trashguar,

gjendet para nesh i ruajtur, ashtu si ka ardhur nga Proeti, dhepr kt alnderojm Allahun. Edhe ato thnie t sajuara n emrt Proetit (salallahu alejhi ue selem) dijetart i kan sqaruar dukena treguar kshtu Sunnetin e sakt dhe duke qartsuar hadithet eshpiura, kshtu q Sunneti ka mbetur i qart dhe i ruajtur. donjeri mund t arrij t prtoj prej Sunnetit me an t librave,nse mundet, e nse jo, ather duke pyetur dijetart.

Nse dikush thot: Si mund t pajtosh ndrmjet asaj q thepr kthimin te libri i Allahut t madhruar e te Sunneti i Proetit(salallahu alejhi ue selem), dhe asaj q ne konstatojm se shumnjerz pasojn medhhebe t ndryshme (shkollave juridikeislame), duke thn se un jam n lan medhheb, e tjetri thotse un jam n lan medhheb?!

Sikur ti thuash dikujt se Proeti (salallahu alejhi ue selem) ka thn

kshtu, t thot se un jam n medhhebin Hane, pr shembull,apo n medhhebin Hanbeli, apo n medhhebin Maliki!

Prgjigjjandaj ksaj sht: Se ne t gjith themi: Dshmojse ska zot tjetr ve Allahut dhe se Muhamedi sht i Drguarii ij. Por kuptim ka dshmia se Muhamedi sht i Drguari iAllahut? Dijetart kan thn se kuptimi i saj sht:

- bindje pr ka na ka urdhruar- largim nga gjithka q na e ka ndaluar- besimi pr do gj q na ka lajmruar- dhe nuk duhet t adhurohet Allahu vese n at mnyr q

Proeti na ka msuar.Ky sht kuptimi i dshmis se Muhamedi sht rob dhe i

Drguari i Allahut.Kshtu q nse dikush thot: Un jam prej ktij apo atij

medhhebi, ne i themi: Kjo sht ala e t Drguarit t Allahut(salallahu alejhi ue selem), ndaj mos e kundrshto at me alne askujt. Madje edhe vet imamt e medhhebeve i ndalojn


13/170

13

njerzit nga pasimi i tyre i verbr dhe n mnyr absolute. Atavet thoshin: Nse bhet e qart e vrteta, ather sht obligim pasimi i saj. Kshtu q i themi ktij vllait ton, i cili na

kundrshton duke thn se sht i lan medhhebi: Ne dhe ti, tgjith dshmojm se Muhamedi sht i Drguari i Allahut e kjodshmi nuk plotsohet vese duke pasuar t Drguarin e Allahut(salallahu alejhi ue selem).

Sunneti i Proetit gjendet para nesh i qart e i kuptueshm,megjithat un nuk kam pr qllim me kto al se duhet tuulim vlern librave t khut apo librave t dijetarve. Prtimi

nga librat e tyre sht i nevojshm pr t njohur metodat q kanprdorur dijetart pr t nxjerr ligjet e es si dhe argumentetq kan prdorur, metoda pa t cilat nuk mund t realizohetkrkimi i dijes. Ndaj edhe ata q nuk kan msuar nprmjetdijetarve, kan gabime t shumta, sepse i shikojn gjrat jome at rndsin e duhur. Marrin pr shembull librin e SahihBuharit dhe predikojn at q thuhet n t, mirpo si dihet n

t ka hadithe prgjithshme e t posame, t paprcaktuara e tprcaktuara, apo hadithe t shuqizuara, por ata nuk i njohinkto gjra e ndaj ndodhin gabime t mdha.

E rndsishme sht q ta ngrem zgjimin ton mbi kto dybaza: Librin e Allahut dhe Sunnetin e t Drguarit (salallahualejhi ue selem), e mos ti japim prparsi als s askujt prejnjerzve para alve t Proetit, kushdo qot ai.


14/170

14

Rregulli i dyt

dijadhemendjemPrehtsia

Nj nga shtjet kryesore mbi t cilat duhet t prqendrohet

ky zgjim sht dija. Pra njohja e es s Allahut t Madhruar, emarr kjo nga dy burime t cilat nuk kan t tret. Kto burime jan: Libri i Allahut dhe Sunneti i t Drguarit t Allahut(salallahu alejhi ue selem). Allahu i Madhruar thot: ta kemi

zbritur ty prkujtuesin (Kuranin), q tu qartsosh njerzve seka u sht zbritur atyre.12

Gjithashtu Allahu i madhruar thot: Allahu t ka zbriturty librin dhe urtsin, e t msoi ty at ka nuk e dije. E mirsiae Allahut pr ty ka qen e madhe!13

Pra dija sht baza ku mbshtet thirrja dhe lnda e saj. shte pamundur q thirrja t kryhet ashtu si dshiron Allahu imadhruar vetm nse ajo mbshtetet n dije. Buhari -Allahu emshirot- n librin e tij autentik t haditheve e ka titulluar nj

tem me kt titull: Kapitulli i dijes para als dhe puns.Dhesht argumentuar me thnien e Allahut t madhruar ku thot:Dije se padyshim nuk ka t adhuruar tjetr (me t drejt)

prve Allahut, dhe krko alje pr gjynahet e tua14Kshtu q do thirrje q bhet pa dije padyshim q do t

oj n devijime dhe humbje. Ndaj edhe Proeti na ka trhequrvmendjen pr kt problem, i cili do dal n pah ather kur do

t vdesin dijetart dhe nuk do t mbesin vetm se njerz injorant12 Sure Nahl: 4413 Sure Nisa: 11314 Sure Muhamed: 19


15/170

15

(nga ana etare) t cilt do t japin etva pa dije, ku do t humbinvetveten dhe t tjert.15

Ne shohim se shum prej vllezrve, t cilt i ka prshir ky

rigjallrim, veprojn t shtyr nga emocionet etare, gj e cila padyshim sht dika e mir, sepse nse nuk do t ekzistoj zelli,emocioni e ndjenja etare nuk do t ket prparim, por vetmkjo nuk mjaton. Duhet q njeriu patjetr t pajiset me dije qt mund t ec prpara n thirrjen dhe punn e tij. Prandaj iDrguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem) ka thn: Prcillni

prej meje qot edhe nj ajet16

E ne nuk mund t prcjellim prej tij vetm at q kemimsuar prej es s tij. Sepse thnia e Proetit (salallahu alejhiue selem): Prcillni prej meje....do t thot se ai na ka lnmkmbs t tij n prcjelljen e asaj q ai ka thn dhe vepruar.Kshtu, thirrsi duhet t ket dije pr at n t ciln thrret.Dije t sakt t marr nga libri i Allahut dhe Sunneti i Proetit(salallahu alejhi ue selem). do dije q merret nga ndonj burim

tjetr ve Kuranit dhe Sunnetit duhet q t ballaaqohet s parime kta t dy. Dy mundsi ka: ose do t jet n prputhje me toose do t jet kundra. Nse sht n prputhje me to, merret ense jo, ather del si detyr q ti kthehet mbrapsht atij q e kathn kt, kushdo qot ai.

Prcillet nga Ibn Abasi (radiallahu anhuma) se ai ka thn: Edhe pak edhe mundet tu bien gur nga qielli! Un u them: Ka thn iDrguari i Allahut! E ju thoni: Ka thn Ebu Bekri, ka thn Umeri!

Kur kto al thuhen pr Ebu Bekrin dhe Umerin, pr ato gjraq nuk prputhen me thniet e Proetit, e mund t themi ather

15 E bazuar kjo n hadithin eAbdull-llah bin Amr bin Aas radiallahu anhumaq ka thn: e kam dgjuar t Drguarin e Allahut (salallahu alejhi ue selem)t thot: Padyshim se Allahu i madhruar nuk e largon dijen duke e marr atnga kraharort e njerzve, por e largon at me vdekjen e dijetarve. Derisa nukmbet asnj dijetar e njerzit pastaj marrin disa koka injorantsh, t cilt pyeten,e japin etva pa dije, humbin t tjert e humbin vetveten. ransmeton BuhariuNr.(100). Dhe Muslimi Nr. (2673).16 ransmeton Buhariu Nr.(3461)


16/170

16

pr t tjert q jan m t pakt se ata n dije e devotshmri dhenuk e kan shoqruar Proetin si ata?! Nse ala e tyre kthehet kurnuk sht n prputhje me librin e Allahut e Sunnetin e Proetit,

ather t tjerve m par duhet tiu kthehet. Pr kt shtje Allahu i madhruar ka thn: Le t ken kujdes ata t ciltkundrshtojn urdhrin e tij (Proetit) q mos tu bjer ndonj

tne apo tu bjer ndonj ndshkim i dhimbshm!17Imam Ahmedi, Allahu e mshirot pr kt ajet pat thn: A

e di se sht tnja? Fitnja sht shirku. Sepse ndota me mosbindjentnde ndaj disa prej thnieve t tij (Proetit), t devijon zemra dhe

t z shkatrrimi.Tirrja q bhet pa dije, sht injoranc. E injoranca, dmi

i saj sht m i madh se dobia, sepse ai person q e konsideronveten si predikues dhe kshillues nse sht injorant atherai sht i humbur dhe do t humb edhe ata q i shkojn pas, Allahu na ruajt! N kt rast injoranca e tij sht injoranc endrlikuar. Injoranca e ndrlikuar sht m e keqe sesa injoranca

e thjesht. Injoranca e thjesht nuk t l t fassh, e kjo mund tlargohet duke msuar. Por, i gjith problemi sht tek injorancae ndrlikuar. Sepse injoranti i ndrlikuar nuk rri urt, porprkundrazi do t fas, qoshin kto al edhe pa dije, e n ktrast do t shndrrohet n prishs e rrnues m shum se t jetndriues e prmirsues.

Tirrja n rrug t Allahut pa dije nuk pajton me metodne t Drguarit (salallahu alejhi ue selem) dhe as me metodne pasuesve t tij. Lexojeni thnien e Allahut ku e urdhron tDrguarin e ij (salallahu alejhi ue selem): Tuaj: Kjo shtrruga ime, ju toj pr tek Allahu me dije t sigurt, un dhekushdo q m ndjek mua. Lavdia i qot Allahut, e un nuk

jam prej idhujtarve.18

Ka thn: Ftoj pr tek Allahu me dije t sigurt un dhe kushm ndjek mua, pra kush e pason Proetin (salallahu alejhi ue

17 Sure Nur: 6318 Sure Jusu: 108


17/170

17

selem), duhet q patjetr t toj n rrug t Allahut me dije tsigurt e jo me injoranc.

Mendo pak n thnien me dije t sigurtepra me dije t

sigurt nnkuptohen tre shtje:S pari: t ket dije t sigurt pr at n t ciln thrret. ket dije pr gjykimin q ka eja pr at ka po fet, sepse

mundet t fas pr dika t ciln ai e mendon se sht obligime ajo nuk sht obligim, e kshtu i ngarkon njerzit me at qnuk i ka ngarkuar Allahu i Madhruar. Ndoshta ndalon dikaq mendon se sht haram, e ajo n en e Allahut t madhruar

nuk sht e till, pra u ndalon robrve t Allahut at q u shtlejuar.

Ne kemi dgjuar pr njerz q bjn thirrje pr t ln dogj t re, edhe nse kjo gj e re sht e domosdoshme e sipas esnuk ka asgj t keqe n t. Pr shembull, ka njerz q thon: Mosdgjo Kuran nga magnetooni! Pse?! Sepse kjo nuk ka qen enjohur n kohn e t Drguarit (salallahu alejhi ue selem) dhe t

sahabve, kshtu q kjo sht bidat, sepse Proeti (salallahu alejhiue selem) ka thn: do bidat sht humbje.!19

Ky person thrret n rrug t Allahut, por pa pasur dije dhemendjemprehtsi, sepse ky magnetoon sht mjet pr msimine alve q dgjojm. Mjetet nuk jan si qllimet, por mjetetgjykohen sipas qllimeve. Nse do t ishte kshtu si thot kynjeri, ather a ka pasur n kohn e Proetit (salallahu alejhiue selem) biblioteka apo shtypshkronja ku t shtypeshin librat?Prgjigja sht Jo, madje as kalendar nuk ka pasur n kohne t Drguarit (salallahu alejhi ue selem). I pari q e ka vnkalendarin ka qen Umer ibn el-Khatab (radiallahu anhu) nvitin e 16 sipas hixhretit. A mund t themi tani se prdorimi ikalendarit sht bidat e nuk lejohet? Patjetr q jo. Prandaj duhetq t kemi dije t sigurt pr at ka fasim.

Ndrsa n t kundrt, ka disa t tjer t cilt e teprojn ngjra t tilla. Pr shembull ka t atill q thon: Vreni t thrritet

19 ransmeton Muslimi Nr.867


18/170

18

ezani me kaset! Ky sht e kundrta e t parit. Ky njeri nukdo prej nesh q ta adhurojm Allahun e madhruar me thirrjene ezanit, por do q me an t ksaj kasete njerzit t dgjojn

ezanin nga zri i nj personi i cili mundet edhe mos t jet gjall!E kjo gjithashtu sht gabim. Pra duhet q njeriu q ton nrrug t Allahut t ket dije dhe menuri.

Ka njerz q mendojn pr ndonj shtje se sht detyrim, eai e gjykon nj gj t till duke u mbshtetur n konkluzione tgabuara q i ka nxjerr me mendjen e tij. Ah, sikur t mjatohejme kaq! Por, ai mbi bazn e ktij mendimi q ka marr apo e

mbshtet mbi ndonj iluzion t pa sakt, ndrton miqsit dhearmiqsit e tij! Dhe ktu qndron problemi! Nse dikush nukia pranon mendimin, duke qen edhe i gabuar n peshoren eargumenteve t Kuranit dhe Sunnetit, ai e urren kt persone nuk do ta shikoj me sy at. Nse ndonj bie dakord memendimin e tij, ather ai e do at, edhe pse ai mund t ketbidate t tjera, por prderisa ai bie dakord me mendimin e tij, ai

bhet i dashur pr t. Ktu qndron edhe problemi m i madh!Nuk pretendoj se do ti jap zgjidhje ktij problemi, e

veanrisht pr kt shtje, pasi ky problem sht shum iprhapur dhe njihet nga shum t rinj. Disa t rinjve kan arriturderi aty sa e duan nj person dhe e urrejn nj tjetr, vetm selan person u ka dhn etva sipas asaj q ata e mendojn se shte vrtet, dhe e urrejn at tjetrin sepse ai u ka dhn etva q atamendojn se nuk sht e drejt. E kjo sht gabim.

Personi i cili jep etva nuk jep etva me qllim q t lavdrohette njerzit, e q t jet i dashur apo i urryer tek ata, porse jep etvasipas asaj q mendon se pajton me en e Allahut. Sepse mytiun emr t kujt shprehet? Ai shprehet n emr t es s Allahutdhe ligjit t ij. Ndaj mytiu duhet q ta dij shum mir se ku poe v kmbn para se ta hedh. Duhet ta dij mir para se t japetva pr kt apo pr at gj, q pikrisht ky gjykim q ai po jepsht ligji i Allahut. Ai duhet ta dij se praqson en e Zotit. Erndsishme sht q njeriu t ket dije t sigurt pr at q thot.


19/170

19

S dyti: njoh gjendjen e atyre q ton.Kur Proeti (salallahu alejhi ue selem) e drgoi Muadhin n

Jemen, ai i tha atij: i po shkon tek nj popull q sht prej

ithtarve t librit...20Ai ia tha kt, q Muadhi t njoh situatn e tyre e t prgatitet

pr kt gjendje. A mundet q t thrressh dik n e, e ti t mosnjohsh gjendjen n t ciln ai jeton? Ndoshta ky njeri mund tket aq dije e mund t jet aq pehlivan sa mund t t ndal q nllim, edhe pse ti mund t jesh n t drejt.

Kshtu q patjetr duhet t njohsh gjendjen e atij q thrret,

ar niveli dijeje ka? N nivel duhet br dialogu me t? Nmnyr q t mund t bisedosh dhe ballaaqohesh me t. Sepsense ti utesh n bised me nj person t ort n dialog, kydialog do t shndrrohet n humbje t madhe pr t vrtetn, eti do bhesh shkak pr kt humbje. Mos mendo se ai q ndjekt pavrtetn gjithmon humbet, sepse Proeti (salallahu alejhiue selem) ka thn: Me t vrtet, ju vini pr tu gjykuar tekun dhe ndoshta disa prej jush jan m t shkatht n shaqjene argumentit se disa t tjer. Ndrsa un gjykoj pr t ashtusi dgjoj prej tij. Kujtdo q me gjykimin tim i jap t drejtn evllait t tij(pra at q nuk e meriton), ai mos ta marr at, sepsen kt rast i kam ndar(dhn) atij nj pjes nga zjarri.21

Kjo do t thot se kundrshtari, edhe nse sht n t kot,mund t jet m orator n shaqjen e argumenteve t tij sesa ai qposedon t vrtetn. Ndaj edhe gjykohet sipas asaj q ka thnky njeri. Prandaj e theksoj duhet q patjetr t njohsh gjendjene atij t cilit i bn thirrje.

S treti: ket mendjemprehtsi n mnyrn e thirrjes.Kjo cilsi u mungon nj pjese t atyre q thrrasin n rrug t

Allahut. Ka nga ata q kan zell dhe entuziazm t madh, aq sa nukmunden ta prmbajn veten e tyre pr at q duan t kryejn. Dhe

20 ransmeton Buhariu Nr/1395. edhe Muslimi Nr/1921 ransmeton Buhariu Nr/2680. dhe Muslimi Nr/1713


20/170

20

kshtu ata tojn n en e Allahut pa urtsi, e Allahu i madhruarthot: Tirr n rrugn e Zotit tnd me menuri dhe kshill tbukur dhe diskuto me ata n mnyrn m t mir!22

Ky thirrs i mir, q Allahu ia ka mbushur zemrn plot zellpr en e tij, nuk e prmban dot veten, dhe sapo shikon ndonjvepr t keqe e sulmon at si skiteri q bie mbi pren e tij! Pamenduar aspak pr pasojat e ktij veprimi, q jo vetm dmtonat si thirrs, por edhe ata q jan si ai n kt rrug t vrtet.

Ju padyshim e dini se e vrteta ka armiq, Allahu i madhruarka thn: Kshtu pra; Ne i kemi br do proeti armiq prej

kriminelve.23do thirrje e Proetve ka armiq prej kriminelve.Prandaj duhet q thirrsi, para se t lviz, t shikoj rezultatine ti mas shtjet, sepse ndoshta ai mund t bj n at momentdika me t ciln shryn dun e zjarrit tij. E ndrsa me maturie urtsi n t ardhmen do t k jo vetm zjarrin e xhelozis stij, por edhe t tjerve prve tij, e ndoshta kjo do t jet n tardhmen e art e jo t largt.

Prandaj i porosis vllezrit e mi thirrs, q mos t nxitohen,t jen t urt e t matur n thirrjen e tyre. Ata e din se Allahui Madhruar ka thn: Ai ijep urtsi kujt t doj, e atij q isht dhn urtsia, i sht dhn mirsi e madhe.24

Ne mund t japim pr kt pik shembuj t ndryshm ngaudhzimi i Proetit (salallahu alejhi ue selem), msuesi i t gjitht mirave, thirrsi m i mir e m i drejt.

Duhet thn se pajisja e thirrsit me nj dije t sakt emendjemprehtsi, e bazuar kjo n librin e Allahut dhe Sunnetine Proetit, sht detyrim etar. Ashtu si sht edhe nj prundimlogjik, q nuk shkon pas iluzioneve dhe pasioneve.

Si mund t thrrassh njerzit pr tek Allahut e ti nuk e njehrrugn q t shpie tek Ai? Nuk njeh as en e ij? E si athermund t jesh thirrs?!

22 Sure Nahl: 12523 Sure Furkan: 3124 Sure Bekareh: 269


21/170

21

Nse njeriu nuk ka dije, ather puna e par q duhet t bjsht t msoj, e pastaj s dyti t bj thirrje.

Dikush mund t thot: Kjo a nuk bie n kundrshtim me

thnien e t Drguarit (salallahu alejhi ue selem) ku thot:Prcillni prej meje qot edhe nj ajet? Prgjigja sht: Jo,sepse i Drguari (salallahu alejhi ue selem) thot: Prcillni prejmeje..., kshtu q duhet patjetr q ajo q prcjellim t ketdal prej Proetit (salallahu alejhi ue selem), e pikrisht ne ktgj duam. Kur themi se thirrsi duhet t ket dije, nuk kemi prqllim se ai duhet t ket shum dije, por kemi pr qllim q

mos t toj vetm se n at q ka dije e t mos fas pr at qnuk e di.


22/170

22

Rregulli i tret

tKuPtuaritedrejt

Nj nga shtjet e rndsishme q duhet marr parasysh n

kt zgjim t begatshm, sht edhe t kuptuarit e drejt dhet sakt. Pra t kuptojm qllimin e Allahut t Madhruar dheqllimin e t Drguarit t Allahut (salallahu alejhi ue selem).Sepse shum prej njerzve kan njohuri, por nuk arrijn t kapinthelbin e kuptimit. Nuk mjaton q t msosh nga libri i Allahutapo ka mundesh nga Sunneti i Proetit pa e kuptuar at. Patjetrduhet q t kuptosh nga thniet e Allahut dhe t Proetit atq ka pasur pr qllim Allahu dhe Proeti. Sa e sa njerz ka qprdorin alt e Allahut t madhruar dhe alt e t Drguarit tij (salallahu alejhi ue selem) jo sipas qllimit e tyre t sakt, e mekt gj kan sjell humbje t mdha?!

Ktu dua t trheq vrejtjen pr nj pik t rndsishme, e kjosht: Gabimi n t kuptuar mund t jet m i rrezikshm sesa

gabimi q vjen nga padija; sepse injoranti i cili gabon nga padijae tij, e di q nuk di dhe mson, por ai q kupton gabim, ai e heqveten si i ditur dhe mendon se kjo q ai ka kuptuar sht qllimii Allahut t Madhruar dhe i t Drguarit t ij (salallahu alejhiue selem).

Pr t vn n dukje rndsin e t kuptuarit do t prmenddisa shembuj.

Shembulli i par: Allahu i Madhruar thot: Edhe Daudidhe Sulejmani kur ata gjykuan pr dhent t cilat kishinngrn nga ara e popullit tjetr, e Ne n gjykimin e tyre ishim


23/170

23

Dshmues. Dhe ne e bm Sulejmanin ta kuptoj shtjen, dhesecilit prej tyre Ne i dham gjykim t drejt dhe dije. Dhe iannshtruam malet dhe zogjt t lavdrojn Madhshtin on

bashk me Daudin. E ishim Ne Vepruesit e gjith ktyre.25Allahu i Madhruar e privilegjoi Sulejmanin mbi Daudin n

kt shtje dhe ne e bm Sulejmanin ta kuptoj shtjen.Por, kjo nuk do t thot se dija e Daudit (alejhi selam) ishte emangt, sepse t dyve u Dham gjykim t drejt dhe dije.Shiko n ajetin ku Allahu i Madhruar prmend veorin eSulejmanit n t kuptuar. Por, n t njjtn koh Ai prmend

edhe veorin e Daudit (alejhi selam) me thnien e ij: Dhe iannshtruam malet dhe zogjt t lavdrojn Madhshtin tonbashk me Daudin. E gjitha kjo me qllim q t ata t jent barabart. Allahu prmendi gjrat q kan t prbashkta: tgjykuarin dhe dijen, prmendi dhe at q e ka t veant seciliprej tyre.

Kjo na tregon neve rndsin e t kuptuarit dhe se dija nuk

sht gjithka.

Shembulli i dyt: Nse n stinn t dimrit kemi dy en,njra me uj t nxeht e tjetra me uj t toht. Vjen nj njeriq do t lahet nga xhunubllku. Disa thon q t lahet me ujt toht m mir, sepse larja me uj t toht ka vshtirsi eProeti (salallahu alejhi ue selem) ka thn: A doni tu tregoj

pr dika q iu shin gjynahet dhe iu ngre gradt?Ata than:Patjetr o i Drguari i Allahut. Ai tha: marrja e abdesit mir emir edhe kur ke vshtirsi.26Ky hadith ka pr qllim marrjene abdesit n ditt e tohta. Nse do t merrej abdesi me uj ttoht do t ishte m mir se t merrej me uj t ngroht, dukeiu prshtatur kshtu temperaturs s ambientit. Pra ky njeri kadhn etva se prdorimi i ujit t toht sht m i mir, dukemarr si argument hadithin e msiprm. Gabimi n kt rast

25 Sure Enbija:78/7926 ransmeton Muslimi Nr/251


24/170

24

sht n dije apo n t kuptuar? Duket qart se gabimi sht nt kuptuar. Sepse i Drguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem)thot: marrja e abdesit mir e mir edhe kur ke vshtirsi,

e nuk ka thn: t zgjedhsh ujin e toht pr abdes. Kto dy alndryshojn n kuptim. E nse do t prmendej n hadith ala edyt, ather do t thoshim t zgjidhte ujin e toht. Por ai thot:marrja e abdesit mir e mir edhe kur ke vshtirsi (nga ttohtit).D.m.th. q njeriun nuk duhet ta pengoj tohtsia eujit q t marr abdes mir e mir. Pastaj ne edhe mund t themiedhe dika tjetr: A do Allahu i madhruar pr robrit e ij

lehtsi apo vshtirsi? Prgjigja gjendet n thnien e Allahut tMadhruar: Allahu dshiron pr ju t lehtn e nuk dshiron

pr ju t vshtirn.27 Edhe Drguari i Allahut (salallahu alejhiue selem) thot: Padyshim se eja sht lehtsim.28

I drejtohem rinis besimtare duke iu thn: shtja e tkuptuarit sht shtje me rndsi. Ne duhet t kuptojm sear krkon Allahu i Madhruar prej robrve t ij? A krkon Ai

prej tyre q t strmundohen n kryerjen e adhurimeve apo doq tua lehtsoj atyre? Padyshim se Allahu i Madhruar dshironpr ne t lehtn e jo t vshtirn.

27 Sure Bekare:18528 ransmeton Buhariu Nr/39


25/170

25

Rregulli i katrt

urtsia

Nj nga shtjet shum me rndsi n thirrjen pr tek Allahu

sht edhe urtsia, e sidomos kt ia them rinis islame.Sa e hidhur sht ajo urtsi e cila nuk vendoset n vendin e

vet!Tirrja pr tek Allahu bhet n katr shkall:S pari: Me urtsi dhe zgjuarsi.S dyti: Me an t kshillave t urta.S treti: Me dialog n mnyrn m t mir, me at q nuk

sht mizor.S katrti: Me veprim ndalues ndaj mizorit. Argumenti i pikave t msiprme gjendet n thnien e

Allahut t Madhruar: Tirr n rrugn e Zotit tnd memenuri dhe kshill t bukur dhe diskuto me ata n mnyrnm t mir!29 Gjithashtu Allahu i Madhruar thot: E mos

diskutoni me ithtart e librave t par(iutt dhe krishtert),vese n mnyrn m t mir, duke prjashtuar ata q bjnpadrejtsi prej tyre30

Urtsi do t thot: Kryerja e veprave n mnyrn m t plotdhe m t prsosur q duhet, duke e vendosur do gj n vendine saj. Nuk sht prej urtsis q t nxitohesh e t krkosh prejnjerzve t ndryshojn gjendjen e tyre n t ciln ndodhen, e t

bhen si sahabet brenda nj dite. Kushdo q krkon nj gj ttill, ai me t vrtet sht mendjeleht dhe larg urtsis, sepse

29 Sure Nahl:12530 Sure Ankebut:46


26/170

26

Urtsia e Allahut nuk e pranon kt gj. Kt gj e tregon edheakti se Muhamedit t Drguarit t Allahut (salallahu alejhi ueselem), atij q i zbriti Kurani, shpallja i zbriti pjes-pjes derisa

gjeti vend n zemrat e njerzve dhe kshtu u plotsua.Namazit u b obligim n udhtimin e Miraxhit, tre vjet parahixhretit, por thuhet se ka qen nj vit e gjysm, apo pes vjetpara hixhretit, dijetart nuk kan rn dakord pr kt shtje,e megjithat namazi nuk u b obligim q n llim kshtu sialemi sot, por dy rekate n sabah, dy n drek dy n ikindie dy n dark, e n aksham tre me qllim q ai t jet namazi

tek (vitr) i dits. Pas hixhretit, mbasi Proeti (salallahu alejhiue selem) kaloi 13 vjet n Mek, u shtua numri i rekateve tdreks, t ikindis dhe t darks, ndrsa sabahu mbeti ashtusi ishte pr shkak se leximi i Kuranit bhet m i gjat n ktnamaz dhe akshami po ashtu mbeti si sht, sepse ai shtvitri i dits.Edhe zekati u b obligim n vitin e dyt t hixhretit, thuhet

edhe n Mek, por nuk u prcaktua sasia e pasuris q duhett posedosh pr dhnien e tij dhe as se sa duhet t japsh.I Drguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem) nuk lloi tmbledh zekatin vetm se n vitin e nnt mbas hixhretit.Zbritja e ktij urdhri u b n tre etapa.Etapa e par n Mek: ...e jepni t drejtn e tij ditn evjeljes...31 N kt ajet nuk sht prcaktuar sa sht detyrimias edhe masn q duhet t nxjerrim pr kt detyrim. Kjoshtje u ishte ln n dor njerzve.Etapa e dyt n vitin e dyt t hixhretit, u prcaktua se kush eka detyrim dhnien e zekatit.Etapa e tret n vitin e nnt t hixhretit, i Drguari i Allahutlloi t drgonte npuns q t merrnin zekatin e drithit dhet rutave nga bujqit. Shikojeni pra se si merrej n konsideratgjendja e njerzve n zbritjen e urdhrave nga Allahu iMadhruar, e Ai sht Gjithgjykuesi m i Urt.

31 Sure Enam:141


27/170

27

Gjithashtu edhe agjrimi, t gjith e dim se si erdhi obligimi itij. N llim Allahu i Madhruar i la t lir njerzit ose t agjrojnose t ushqejn t varr. M pas u detyrua agjrimi pr t gjith,

prve atyre q nuk munden t agjrojn vazhdimisht, ata duhet takompensojn duke ushqyer t varr. Me kt dua t them se urtsianuk e pranon q bota t ndryshoj brenda nj dite, prandaj patjetrduhet q t jemi t durueshm. Prano prej vllait tnd t cilin e tonn udhzimin e drejt, at t drejt q ai posedon nga e vrteta sot,dhe vepro me t shkall-shkall derisa ta nxjerrsh nga humbja dhee kota. Dhe mos i konsidero t gjith njerzit njlloj sepse ndrmjet

injorantit dhe kryeneit ekzistojn dallime t mdha.

shembujngaurtsiaet drguaritt allahut(Paqjadhe beKimii allahutqofshinmbit)

nthirrjenPrteKallahui lartsuar

Shembulli i par: Qndrimi i t Drguarit (salallahu alejhi ueselem) me beduinin i cili urinoi n xhami:

Prcillet nga Enes ibn Malik se ka thn: Ishim duke ndenjurme t Drguarin e Allahut (salallahu alejhi ue selem) n xhamikur na erdhi nj beduin, i cili u ngrit e urinoi n xhami. Shokte Proetit (salallahu alejhi ue selem) lluan t thon: Meh! Meh!

(me kt al ata shprehnin zemrimin).Enesi thot: I Drguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem)tha: Mos e ndrprisni, lreni!dhe ata e lan derisa ai mbaroiurinimin, pastaj Proeti (salallahu alejhi ue selem) e thirri dhe i tha:Kto xhami nuk jan br pr t urinuar e as pr papastrti,

por pr t prmendur Allahun, pr t alur namazin dhe prt lexuar Kuranin.

Pastaj ai urdhroi nj burr t sillte nj kov me uj t ciln ehodhi sipr vendit (t papastr).32

32 ransmeton Muslimi, Nr/285.


28/170

28

Gjithashtu, nga Ebu Hurejra prcillet se ka thn: I Drguarii Allahut (salallahu alejhi ue selem) u ngrit pr tu alur dhe ne ungritm me t. Kur ishim n namaz, nj beduin tha: O Allah! M

mshiro mua dhe Muhamedin e mos mshiro asknd tjetr prvenesh! Mbasi dha selam, i Drguari i Allahut (salallahu alejhiue selem) i tha atij: e ngushtove t gjern, e kish aln prmshirn e Allahut.33

Po ashtu, nga Ebu Hurejra (radiallahu anhu) prcillet se kathn: Nj beduin u ut n xhami, e Proeti (salallahu alejhi ueselem) ishte ulur. U al, e mbasi mbaroi namazin tha: O Allah m

al mua dhe Muhamedin e mos al me ne asnj!I Drguari i Allahut(salallahu alejhi ue selem) u kthye nga ai dhe i tha: e ngushtovet gjern. Pastaj nuk kaloi shum dhe urinoi n xhami. Njerzitu drejtuan drejt tij, por i Drguari (salallahu alejhi ue selem) utha: Hidhni mbi t nj kov t mbushur me ujpastaj tha:Ju nuk jeni drguar vetm se si lehtsues, e nuk jeni drguarsi vshtirsues.34

E n nj transmetim tjetr thuhet se beduini pat thn pasi msoidhe kuptoi: Proeti q i bsha nn e bab kurban pr t-, erdhi drejtmeje dhe as m shau, as m kritikoi me ashprsi e as m rrahu.35

Mbasi shqyrtuam kto transmetime, ar mund t themi prkt urtsi q prdori i Drguari i Allahut (salallahu alejhi ueselem) me kt beduinin?

Mendoj se nse ndonj do t vinte e t urinonte n nj ngaxhamit tona, do t mblidheshin rreth tij t gjith duke i thn: Anuk ke turp?! Ki rik Allahun....etj. E kjo sht mnyr e gabuar.

Ne nuk besojm se ndonj musliman q beson n Allahun dhen Ditn e Gjykimit mund t shkoj e t urinoj n xhami vetmse nga injoranca, e injoranca kto gjra bn. Beduini padyshimqe nj i paditur, sepse ai vinte nga shkrettira e nuk kish dijeni

33 ransmeton Buhariu Nr/601034 ransmeton Ahmedi n musnedin 2/239, dhe ebu Daudi Nr/147.35 Ky trasmetim ndodhet tek musnedi i Ahmedit 2/503, dhe Ibn Maxheh,Nr/529


29/170

29

sesi respektohen xhamit. Por me an t urtsis e me mnyrnm t mir ai e kuptoi respektin q duhet treguar ndaj xhamive.Nse ky beduin do t ndrpriste urinimin, ashtu si donin t

vepronin me t sahabt, do t ndodhte nga kjo?1. Ndrprerja e urins, gj q ndoshta mund ta dmtonte nga

ana shndetsore.2. Ndotja e rrobave t tij.3. Nse do ti ngrinte rrobat n at moment atij mund t

zbulohej dhe ti dukeshin pjest e turpshme. E po ashtu edhepapastrtia n xhami mund t shtohej.

Shiko pra o thirrs i Allahut se ar gjurm t mira l urtsia!

Shembulli i dyt: Qndrimi i Proetit (salallahu alejhi ueselem) ndajMuauije ibn Hakem Es-sulemij (radiallahu anhu):

NgaMuauije ibn Hakem Es-sulemijprcillet se ka thn: Ishaduke u alur me t Drguarin e Allahut (salallahu alejhi ue selem)dhe ndrkoh nj njri teshtiu. Un i thash: Allahu t mshirot!

(Jerhamukallah!) gjith i kthyen shikimet nga un. keni qm shikoni? i thash un. Ata lluan tu bien koshve me duar.Kur e pash se duan q un t pushoj; pushova. Mbasi i Drguarii Allahut (salallahu alejhi ue selem) mbaroi namazin - betohem nAllahun se nuk kam par msues as para tij e as pas tij m t mirse ai- pr Zotin! as m pruli as m goditi e as m shau, por mtha: N namaz nuk lejohet t bhen al njerzish, por n tthuhen vetm tekbire(Allahu ekber), tesbihe(subhan Allah) dhelexim Kurani.36

Nga ky hadith nxjerrim nj dobi khu e cila sht: Nsenjeriu fet n namaz nga harresa apo nga padituria, namazi i tijsht i sakt.

Pr shembull: Nse dikush sht duke u alur, pastaj vjendikush dhe e pyet: Ku sht elsi i shtpis se dua t dal?

E ai i prgjigjet me harres, duke i thn se sht tek dritarjae dhoms, a i prishet namazi? Nse ka harruar me t vrtet,

36 ransmeton Muslimi Nr/537


30/170

30

namazi i tij sht i sakt. Allahu i Madhruar ka thn: O Zotiyn mos na dno nse harrojm apo gabojm...37

Nga shembulli i par dhe i dyt nxjerrim dy dobi:Dobia e par: Prdorimi i butsis me t paditurin, sepse i

padituri justikohet. Nse e mson, bindet, ndryshe nga kryeneie kokorti.

Dobia e dyt: Njeriut nse i bie ndonj papastrti, t nxitojmenjher n heqjen e saj, si bri i Drguari i Allahut (salallahualejhi ue selem) ku menjher mbasi beduini mbaroi urinimin,

urdhroi q t hidhej sipr saj nj kov me uj, pa u vonuar.Kshtu q edhe ti o njeri nse t bie ndonj ndyrsir n trup apon rrob apo n vendin e aljes, t shpejtosh pr pastrimin e saj.Sepse ndoshta harron e alesh me trup t papastr apo me rrobe vend t papastr.

Nj shembull i ngjashm me kt sht edhe nj ngjarje kur iDrguari i Allahut ishte duke mbajtur n prehr nj mij t vogl,

sepse ai ishte i dashur dhe i mshirshm, por i vogli urinoi dhe aiurdhroi t sjellin uj menjher dhe e shplau vendin e urinimit.38Edhe kjo gjithashtu tregon pr shpejtimin e largimit t papastrtis.

Shembulli i tret: Qndrimi i t Drguarit (salallahu alejhiue selem) me at q kishte vn unaz foriri.

Nga Abdullah ibn Abasi (radiallahu anhuma) prcillet se iDrguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem) pa nj burr meunaz foriri n dor, t cilit ia hoqi, e faku dhe i tha: A dshironndonjri prej jush q t mbaj n dor thngjill prej zjarri.M pas atij personit, mbasi u largua i Drguari i Allahut, i than:Merre unazn q t prtosh prej saj (shite). Ai tha: Jo. PashaZotin! Nuk e marr kurr mbasi at e faku i Drguari i Allahut(salallahu alejhi ue selem).39

37 Sure El-Bekare:28638 ransmeton Buhari Nr/22239 ransmeton Muslimi. Nr/2090


31/170

31

Shikoni pra se si veproi i Drguari i Allahut (salallahu alejhi ueselem) me at q shkel rregullat apo me gjynahqarin. Nse do takrahasonim shembullin e beduinit dhe at t Muavije ibn Hakem-

it me shembullin e ktij burri, do t shihnim nj ndryshim.Kjo histori ka pak ashprsi, sepse ai q e hoqi unazn,

ishte i Drguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem) e m pas eparalajmroi se kishte vn n dor nj thngjill t zjarrt.

Pra sipas vendit bhet edhe kuvendi.

Shembulli i katrt: Qndrimi i t Drguarit (salallahu alejhi

ue selem) me kujdestart e Beriras.Nga Urueh prcillet se Aishja (radiallahu anha) ka thn:

Berira erdhi t m krkonte ndihm q t paguante lirimine saj, nga i cili nuk kishte paguar asgj. Aishja i tha: Shko teamilja jote (pronart) dhe nse duan q t paguaj t gjith vlernpr lirimin tnd dhe arsia40 jote t m kaloj mua, ather un dota paguaj. Ajo ia prmendi kt t Drguarit t Allahut (Paqja

dhe Bekimi i Allahut qoshin mbi t). Ndrsa n nj transmetimtjetr thuhet: I Drguari i Allahut (Paqja dhe Bekimi i Allahutqoshin mbi t) e dgjoi dhe m pyeti pr t, pastaj tha: Merredhe liroje at, dhe vru kusht atyre kalimin e arsis te ty,sepse arsia i takon atij q liron (skllavin). Aishja thot:Pastaj i Drguari i Allahut (Paqja dhe Bekimi i Allahut qoshinmbi t) u ngrit para njerzve, alnderoi Allahun dhe tha: Sisht puna q disa njerz vendosin kushte, t cilat nuk jann Librin e Allahut(n prputhje me en e Allahut)?! do kushtq nuk gjendet n Librin e Allahut, sht i kot edhe nse jannjqind kushte! Prmbushja e urdhrit t Allahut sht m edrejt, kushti i Allahut sht m i orti e arsia i takon atij qe liron (skllavin).41

40 El-uela, q ktu sht prkthyer si arsi, sht nj norm e sheriatit qtregon nj arsi ligjore q krijohet mes ish-skllavit dhe atij q e liron at, ngae cila rrjedhin disa dispozita ligjore. Sh.p.41 ransmeton Buhariu nr. 2563 dhe Muslimi nr. 1504


32/170

32

Ajo q duam t tregojm ktu, sht ky mohim qortues: Sisht puna q disa njerz. Kjo mnyr kritike mund ket siqllim mosekspozimin e t kritikuarve ose mund t themi se sht

nj orm e kritiks s ashpr. Ktu nuk sht vendi i prmendjess emrave t ktyre individve, sepse nuk duhet q n nj mbledhjeapo ligjrim publik t prmendet dikush me emr, t thuhet p.sh.se lani tha kshtu e tha ashtu, e t turprohet para njerzve.

Nj nga dobit e ktij hadithi sht edhe thnia e Proetit(salallahu alejhi ue selem): ...vendosin kushte, t cilat nuk jann Librin e Allahut(n prputhje me en e Allahut)! do kusht

q nuk gjendet n Librin e Allahut, sht i kot edhe nse jannjqind kushte!

Pra do kusht q nuk sht i prmendur n librin e Allahutdhe Sunnetin e t Drguarit t ij (salallahu alejhi ue selem),sht i pavler dhe nuk pranohet.

Si mendoni ju pr ligjet q jan n kundrshtim me en?

A jan ato t pavleshme apo jo?! Sigurisht q jan pa vler e tkota, kushdo qot ai q i ka vn ato! Ato duhet t reuzohen enuk i lejohet askujt n asnj mnyr q t kapet pas tyre!

Si e tham, do kusht q nuk ndodhet n librin e Allahut,sht i pavler edhe sikur t jen njqind kushte. Gjykimi iAllahut sht m i drejti pr tu zbatuar e meriton t zbatohetm s pari se do gj tjetr. Allahu i Madhruar ka thn: ...ather, a sht Ai q udhzon pr n t drejt m i merituarq t ndiqet, apo ai q nuk udhzohet vetm nse e udhzon(Allahu)? Ather keni, si po gjykoni kshtu?42

Kjo histori a nuk ka pak ashprsi?Disa dijetar kan thn se Proeti (salallahu alejhi ue selem)

kishte nxjerr m hert vendim se arsia i takon atij q e lironskllavin, ndrsa ata vun disa kushte q ishin pak a shum nkundrshtim me en. Prandaj edhe alt e Proetit ndaj ktyrenjerzve ishin t ashpra.

42 Sure Junus:35


33/170

33

Shembulli i pest: Qndrimi i Proetit (salallahu alejhi ueselem) ndaj atij q kreu marrdhnie intime me bashkshortenn Ramazan.

Nga Ebu Hurejra (radiallahu anhu) prcillet: Ishim dukendenjur tek i Drguari (salallahu alejhi ue selem), ku erdhi njburr dhe tha: O i Drguari i Allahut, un mora und!

Ai i tha: ar ke?Burri i tha: Kreva kontakt me gruan time e un isha agjrueshm.I Drguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem) i tha:A mund

t lirosh ndonj skllav?

Ai i tha:Jo.-A ke mundsi t agjrosh dy muaj rresht?-Jo.-A ke mundsi t ushqesh gjashtdhjet t varr?-Jo.ransmetuesi i hadithit thot: I Drguari i Allahut (salallahu

alejhi ue selem) heshti dhe qndroi, ndrkoh kur ne ishim n kt

gjendje, dikush i solli t Drguarit t Allahut (salallahu alejhi ueselem) nj vesh me hurma (arabe) dhe ai tha: Ku sht pyetsi?

Ai u prgjigj: Un.-Merre kt dhe jepe sadaka.- Po a ka m t varr se un o i Drguari i Allahut? Pasha Zotin,

nuk ka ndrmjet ktyre dy lagjeve (ka pr qllim Medinen) amiljem t varr se ajo e imja!

I Drguari i Allahut qeshi aq sa iu dukn dhmballt, pastajtha: Ushqe me t amiljen tnde.43

Shikoje kt rast t uditshm, ky burr erdhi i riksuarduke thn: kam marr unde u kthye me duar plot, i qet e iknaqur nga kjo e, me kt lehtsi q i dhuroi thirrsi i par nIslam, paqja dhe bekimi i Allahut qot mbi t.

Le ti kthehemi tems son, pr t ciln dua t theksoj sejam shum i gzuar kur shoh te rinia jon kt prkushtim dhekujdes t tyre pr t ndaluar t keqen e pr t realizuar t drejtn

43 ransmeton Buhariu Nr/1936. Muslimi Nr/1111


34/170

34

dhe t mirn. Por, un dshiroj me gjith zemr q kta t rinj tprdorin urtsin n at q bjn. Edhe nse mund t vonohetdisi rezultati, por prundimi do t jet i mir. Ai njeri q zemra

i sht ndezur me zjarrin e zellit, dhe i kundrvihet asaj gjje qnuk sht prej urtsis ti kundrvihesh, pa dyshim se kjo mund taknaq prkohsisht, por prundimi i saj do t jet nj humbje emadhe. Nse do ta shtynte shtjen derisa ta mendonte mir, dhet studionte se nga tia llonte dhe si t dilte, do t arrinte n njt mir madhe, do t shptonte nga prundimi i keq vet dhe ttjert si ai.

Pra, eja krkon q t prdorim urtsin n thirrjen pr tekAllahu n ndryshimin e t kqijave, n realizimin e s vrtetsdhe urdhrimin n t mira.

Vlla! Mos e zbato en sipas dshirave t tua, por ashtu sidshiron Zoti yt: Fto pr n rrug t Zotit tnd me menuridhe al t mira e diskuto me ta n mnyrn m t mir.44

Zelli pa dyshim q sht m i mir sesa nj zemr e vdekur,

por urtia sht m e mir se t gjitha kto. Nj zemr e vdekur,aq sa nuk reagon nga veprimi i t kqijave apo lnia e t mirave,kjo pr Zotin sht dika e keqe! Kjo nuk sht prej cilsive t njmyslimani, sepse myslimant urdhrojn pr t mira, ndalojnnga e keqja dhe thrrasin pr tek Allahu, por edhe mos prdorimii urtsis sht gjithashtu dika e keqe.

Prdorimi i urtsis, ruajtja e gjallris s zemrs, i entuziazmitdhe lvizja kah s drejts, sht m e mira.

Un e toj rinin ton, veanrisht t zjarrtt, q t pajisen meurti n thirrjen e tyre pr tek Allahu e ti kushtojn asaj rndsi.Un nuk i them rinis mos lvizni e mos thirrni pr tek Allahu!E as nuk u them q ti braktisni njerzit, ai q sht i prishur, let qndroj i prishur e ai q sht i bindur le t qndroj i till,por u them ndaloni nga e keqja dhe mbahuni pas s mirs dhethirrni n rrug t Allahut aq sa t keni mundsi, dit e nat: Obesimtar! Bhuni t durueshm dhe nxiteni njri-tjetrin t jeni t

44 Sure Nahl:125


35/170

35

till; bhuni t vendosur dhe vigjilent dhe kijeni rik Allahun qt shptoni!45

Prsri u them dhe e theksoj prdorimin e urtis. Mos u

nxitoni n pun dhe hyni n shtpi nga dera q duhet.Le t supozojm se pam nj vepr t ndaluar n nj shoqri t

caktuar, a sht m mir q ta sulmojm kt keqe e ta shkatrrojm,apo t fasim me ashprsi me vepruesit e saj? Apo m mir t fasimme urtsi e butsi dhe nse nuk sjell rezultat, ather e ojm ktpun te njerz t tjer, t cilt inormojn ata q kan autoritetmbi ta? Pa dyshim mosnxitimit i jepet prparsi.

i ke pr detyr t prdorsh butsin dhe urtin, nse kjoon n ndalimin e s keqes, q krkohet, e nse jo, ather e ngrekt shtje te njerzit me nivel m t lart se ti, t cilt e shtrojnkt shtje tek autoritetet. Me kt mnyr ti e realizove detyrntnde, sepse Allahu i Madhruar thot: Kijeni rik Allahun sat keni mundsi.46

Nse do ti vrsuleni t keqes, duke thyer e shkatrruar, ose

t prishnim sa t prishnim, kjo gj n t shumtn e rasteve karezultate t kundrta dhe nuk realizohet ajo q kemi pr qllim.Nuk shptojm dot as prej pasojave e ndoshta kjo mund t bhetnj njoll turpi pr predikimin etar n prgjithsi.

Prandaj un ju porosis e ju them al pr t cilat do t jemprgjegjs prpara Allahut t Madhruar. Njerzit e thjeshtthon: Nj njeri q e ka provuar vet dika, sht m i mir sesanj mjek. Sepse ai q e ka provuar, e ka kaluar vet mbi kurrizkt hall, ndrsa mjeku i rekomandon prdorimin e nj ilai, icili mund t bj ose jo dobi.

45 Sure Ali Imran:20046 Sure egabun:16


36/170

36

Rregulli i pest

harmoniadhedashuriareciProKe

E kemi pr detyr q n kt rigjallrim t jemi vllezr n en

e Allahut, t dashur e n harmoni me njri-tjetrin, sepse Allahui Madhruar thot: Pa dyshim se besimtart jan vllezr.47Dhe Proeti (salallahu alejhi ue selem) ka thn: E jini robr t

Allahut dhe vllezr.48Kjo vllazri do t thot q t mos armiqsohemi me njri-

tjetrin, por t jemi si nj trup i vetm, e jo t prar n e, kusecili shkon pas ideve dhe dshirave t tij. Duke u nisur nga kjogj, duhet t shohim se ar konfiktesh kan ndodhur ndrmjett rinjve, ose m sakt ndrmjet disave prej tyre. Ka mospajtime tcilat n t vrtet jan t tolerueshme nga eja islame. Mospajtimetn shtje t ixhtihadit jan t tolerueshme, vet tekstet e Kuranitdhe Sunnetit e lejojn dhe e krijojn nj hapsir t till. Disanjerz duan ti detyrojn robrit e Allahut q t pranojn pr t

vrtet at q iu duket atyre si e till. Pavarsisht se t tjert nukpajtohen, ata mendojn se ajo q thon, sht e vrteta.Sot ka disa prej t rinjve, t cilt i ka udhzuar Allahu dhe

jan tepr t prkushtuar pr t zbatuar en. Megjithat mes tyreka nj tohje pr shkak t disa mosmarrveshjeve, t cilat jan tpranueshme, pasi vijn si rrjedhim i ixhtihadit (mendimeve tpavarura). ekstet e Kuranit dhe Sunnetit t ln mundsin q

t shihen nga kndvshtrime t ndryshme, megjithat disa t rinjduan q t gjith njerzit t shkojn mbas mendimit t tyre, dhe

47 Sure Huxhurat:1048 ransmeton Buhariu Nr/6065, Muslimi Nr/2559


37/170

37

nse nuk i ndjekin kto mendime, ather i konsiderojn se jann rrug t gabuar dhe t humbur. Kjo lloj situate nuk pajtohet mesjelljen e shokve t Proetit (salallahu alejhi ue selem) dhe dijetarve

q erdhn m pas. Un po iu them: Nse do t thelloheshit nlibrat e mospajtimeve t khut, do t gjenit se kundrshtimetmidis dijetarve jan t shumta, por dokush prej tyre nuk e bn thumbur tjetrin pr shkak t mendimit dhe prpjekjes s tij. Njeriuduhet t ndjek t vrtetn e t mos t mbaj pr hatr asnj.

Po, thuaj t vrtetn, por toji njerzit te kjo e vrtet melehtsim dhe butsi, derisa t arrish n rezultatin e duhur.

Prej do t riu dhe do nxnsi dije krkohet: t ndjek at t qmendon se sht m ar t vrtets e t jet i arsyeshm me at qe kundrshton, nse ky mospajtim vjen si rezultat i argumenteve.

Ai njeri q mendon se t gjith njerzit duhet ta pasojn, atherai i ka dhn vetes pozitn e Proetit! A sht e drejt q t kuptuarintnd ta bsh argument ndaj t tjerve, e kuptimi i t tjerve t mosjet argument pr ty?! Sa e sa njerz ka q e urrejn Islamin dhe

gzohen kur shohin kt prarje ndrmjet t rinjve mysliman!Gzohen dhe dshirojn me gjith zemr q ta shikojn kt rini,e cila mori kt drejtim t mbar, t prar.

Allahu i Madhruar thot: E mos u kundrshtoni q t moshumbni dhe tju ik uqia.49 Gjithashtu Allahu i Madhruarthot: Ai (Allahu) ka prcaktuar e urdhruar pr ju tnjjtn e, t ciln e pat urdhruar pr Nuhun, dhe at t ciln

Ne ta kemi rymzuar ty(O Muhamed), dhe at t ciln Ne eurdhruam pr Ibrahimin, Musain dhe Isan, duke thn q

ju t praktikoni en dhe mos u prani n t.50Un ju toj, o rini n harmoni. jeni t bashkuar n en e

Allahut t madhruar, t mos nxitoheni n gjykime dhe t keniurtsi n thirrje. Me kto cilsi do tju vij ndihma dhe trium-n dasht Allahu-, sepse ju do t jeni t qart n shtjet tuajadhe do ta kuptoni en e Allahut ashtu si duhet.

49 Sure Enal: 4650 Sure Shura: 13


38/170

38

Rregulli i gjasht

durimidhesinqeritetiivePravePrhirt allahut

Pa dyshim se rinia e ktij zgjimi, qoshin ata meshkuj apo

emra, e ndjen veten ngusht n disa raste; si n treg, n shkoll,n akultet, n shtpi etj. Shum prej t rinjve ankohen prej nnavedhe baballarve t tyre nga vshtirsit q u krijojn, duke i cilsuarshpeshher me al t paplqyeshme dhe t shmtuara.

Cili sht qndrimi yn ndaj ktyre shtjeve dhe vshtirsive?Detyra jon sht q t durojm dhe ti shohim kto vshtirsi

si pjes e sprovs, se jemi duke i prballuar pr hir t Allahut.Kto vshtirsi nuk duhet t bhen penges n thirrjen pr tekAllahu i madhruar, sepse Allahu e drgoi Muhamedin (salallahualejhi ue selem) me udhzimin dhe en e vrtet.

A vuajti Proeti kur lloi t toj njerzit n en e Allahut,apo ata e lan t qet?! Po proett q erdhn para tij, a i lan tqet? Allahu i madhruar na thot: Vrtet q u mohuan edhe t

Drguarit para teje, por ata e duruan kt mohim dhe vuajtnderisa u erdhi ndihma Jon.51 Allahu i madhruar i drejtohetProetit dhe i thot: Pra duro ashtu si duruan t Drguarit e

paepur dhe t ort (Ulul-azmi) dhe mos u nxito me ta.52

Pr ta konkretizuar po iu prmend disa raste nga durimi iProetit (salallahu alejhi ue selem) q t marrim shembull prej tij.

Shembulli i par: Mosbesimtart hidhnin n pragun eshtpis s Proetit (salallahu alejhi ue selem) mbeturina dhe

51 Sure Enam: 3452 Sure Ahka: 35


39/170

39

pisllqe, megjithat ai i duronte dhe nuk yente e as nuk shantepr kt gj dhe kt e bnte pr hir t Allahut. Ai thoshte:sht kjo qinjsi?!53 Pra si m lndoni me kto pisllqe, e

ar qinjsie sht kjo?!

Shembulli i dyt: Si u solln me Proetin kur ai bashk meZejd ibn Harithen shkoi n ai pr ti tuar njerzit e atjeshmte Allahu? Ata urdhruan rrugat e tyre q t bnin dy rreshtan rrug e ta godisnin Proetin me gur. Ata e goditn at derisakmbt iu mbuluan me gjak. I Drguari i Allahut (salallahu alejhi

ue selem) u largua nga ai vend dhe m pas tregoi: Erdha n vetevetm n vendin e quajtur Karnu Tealib (vend ndrmjet Taitdhe Mekes). e Proeti erdhi Xhibrili dhe engjlli i maleve dheXhibrili i tha: Ky sht engjlli i maleve, ai t jep selam, ndaj jepiselam edhe ti. Engjlli i maleve m pas i tha: Nse dshiron tuahedh prsipr atyre kto dy male, do ta bj. I Drguari i Allahut(salallahu alejhi ue selem) i tha: Jo, ndoshta Allahu nxjerr prej

pasardhsve t tyre dik q do t adhuroj Allahun.54

Shembulli i tret: Njher Proeti (salallahu alejhi ueselem) ishte n sexhde pran Qabes, duke adhuruar Allahun eMadhruar n kt vend t sigurt; edhe pr kurejsht Qabjakonsiderohej e till. Qabja sht nga vendet m t sigurta, aq sandoshta dikush gjente n t vrassin e t atit e nuk e vriste! Por,bn kur e gjetn t Drguarin e Allahut (salallahu alejhi ueselem) n sexhde? Ata urdhruan nj burr q t sillte plndsin enj deveje e tia hidhte prsipr Proetit (salallahu alejhi ue selem),ndrkoh q ai ishte n sexhde!

ar mund t thoni pr kt siklet q i shkaktuan, gj q nukka ndodhur as n koht e mparshme t injorancs?! Megjithatai e duroi pr hir t Allahut kt mundim dhe i qndroi n sexhdeAllahut t madhruar derisa erdhi vajza e tij, Fatimja e vogl, e

53 ransmeton Et-tabari n librin e historis 2/343.54 ransmeton Buhariu Nr.3231. dhe Muslimi Nr/1795


40/170

40

cila ia largoi ato lliqsira nga kurrizi. Kur mbaroi namazin, aingriti duart dhe lloi t lutej kundr Kurejshve.55

O rini! Bni durim, bhuni t qndrueshm kundr armikut

dhe mos iu ndaniadhurimit, e dijeni se Allahu sht me ata qia kan rikn Atij dhe me ata q jan bamirs.

A ti tojm amiljet tona me durim apo t mrzitemi dhe theshtim?!

Ne duhet ti tojm amiljet tona pa e humbur shpresn, meurtsi dhe butsi e jo me ashprsi dhe inat. Ka njerz q ngaprkushtimi i madh q kan pr en e Allahut sillen ashpr,

kshtu ata m shum prishin sesa ndreqin. do njeri q i ton ttjetr n e duhet t sillet me urtsi, duke e vendosur do shtjen vendin e duhur.

Duhet ta dish se njerzit nuk udhzohen brenda nj dite,vetm nse do Allahu dhe ky sht ligji i Zotit, q shtjet tkryhen dalngadal, njra pas tjetrs, do gj n kohn e vet.Proeti (salallahu alejhi ue selem) qndroi n Meke 13 vjet duke

i tuar njerzit, megjithat thirrja e tij nuk korri sukses t plot.Ai shkoi n Medine derisa eja u plotsua vetm 23 vjet mbasardhjes s shpalljes. Prandaj edhe ti o thirrs, kurr mos mendose njerzit do t ndryshojn brenda dits! Patjetr duhet q tkeni durim, t bheni t qndrueshm kundr armikut dhe mosi ndahenit mirs, derisa Allahu i madhruar tju jap sukses.

Shpesh m pyesin: A ti ndrpres lidhjet me ta? A ta thyejradion? A ta thyej magnetoonin? A ta thyej televizorin? A t bjkshtu? A t bj ashtu? E un u them: Tirr pr te Zoti yt meurtsi, e nse nuk ia arrin dot qllimit pas ksaj, ather ty nukt lejohet t qndrosh me ata q i kundrvihen Allahut (bjngjynahe). Nuk po ju them q nuk lejohet t qndrosh me ta nt njjtn shtpi. Jo, nuk lejohet t qndrosh me ta kur bjnkt gjynah. Dil nga ajo dhom e shko n nj dhom tjetr, prshembull. Ai q rri me ata q bien n kundrshtim me en e Allahut (bjn gjynahe); ai bhet bashkpjesmarrs i tyre n

55ransmeton Buhariu Nr/ 240


41/170

41

kt gjynah. Dhe Allahu i madhruar thot: Ai iu ka zbriturn Libr(Kuran) se kur t dgjoni q ajetet e Allahut mohohenapo tallen me to, ather mos rrini me ta derisa t ndrrojn

bised, (nse jo) ather ju do t jeni si ata.56Pra, duhet q t jesh sa m i durueshm e t kshillosh pr

durim, se ajo q nuk mund t bhet sot, do t bhet nesr. Fillonga m e lehta, n mnyr q ta kesh m kollaj dhe amilja tmsohet me kt moral.

Un jam i bindur se njeriu nse duron dhe bhet i qndrueshm,ai me dshirn e Allahut, ka pr t arritur suksese n thirrje.

Allahu i Madhruar thot: O besimtar! Bhuni t durueshmdhe nxiteni njri-tjetrin t jeni t till; bhuni t vendosurdhe vigjilent dhe kijeni rik Allahun q t shptoni!.57Ndajdhe un i kshilloj t rinjt pr durim dhe qndrueshmri dhe uthem: Prderisa qndrimi yt sjell dobi qot dhe pak, kjo shtm e mir se asgj, sepse si e dim, t ndrtosh duhet m shumkoh sesa t rrnosh.

Nse do t prytyronim se jemi prball nj pallati t madh et lart dhe do t donim ta shembnim, sa koh do t merrte nsedo t prdornim 10 buldozer? Do t shembej pr nj dit, porn ann tjetr nse do t donim t ndrtonim nj pallat t till,do t duhej tre vjet ose m tepr. Kshtu q shtjet e besimitdhe t bindjes duhet t shihen si ato t bots materiale. Nse njpallat ndrtohet pr tre vjet dhe shembet pr tri or, po ashtuedhe edukimi i kombeve me en dhe moralin e saj do t donteshum koh, prandaj duhet t jemi t durueshm e t paepur.

U drejtohem edhe atyre amiljeve t cilat i shohin djemt dhevajzat e tyre q jan n rrug t mbar, se atyre nuk u lejohetq t bhen penges kur ata thrrasin n dika t drejt. Por talnderojn Allahun e madhruar pr kt mirsi, q i ka br qpasardhsit e tyre t udhzojn pr t mir dhe t punojn me t,trheqin vmendjen prej t kqijave dhe ndalojn nga ato. Pasha

56 Sure Nisa:14057 Sure Ali Imran:200


42/170

42

Zotin! Kjo sht mirsi m e madhe sesa mirsia e pasuris, m emadhe se mirsia e vilave apo makinave... Pra, le ta alnderojn Allahun e madhruar, ti nxisin djemt e vajzat e tyre dhe t

pranojn at ka thon, edhe nse sillen pak ashpr dhe nuktregohen t mesm. rinjt nse shohin se u pranohet ala, kjogj ua zbut dhe ua pakson gjaknxehtsin dhe vrullin e saj. Ajoq e bn nj predikues t ri t vihet n siklet e t ndihet ngusht,sht akti se disa prej tyre nuk gjejn prej antart e amiljesasnj miratim. Familjart e tij duhet tia pranojn kshilln dhet sillet me at q predikon sa m mir, derisa gjerat t ven n

vendin e vet, pr t dyja palt.O rini! O ju thirrs n rrug t Allahut!do thirrs pr tek Allahu duhet t jet:I duruar n thirrjen e tij dhe i duruar me at q ton.I duruar me pengesat q ndesh predikimi.I duruar me vuajtjet q kalon.


43/170

43

Rregulli i shtat

Pajisjamenjmoraltlart

Nga thirrsi n rrug t Allahut krkohet q t sillet me moral

t lart, q t shihet qart ndikimi q l dija etare si n besim dheadhurim, ashtu edhe n sjellje e n paraqitje t jashtme dhe ndo aspekt t jets s tij. Nj njeri i till e meriton me t vrtetrolin e thirrsit n en e Allahut t madhruar. Nse nuk ka njsjellje t till, padyshim q thirrja e tij do t dshtoj. Edhe nsedo t kishte nj ar suksesi, ai do t ishte shum i pakt.

Pr shembull, ar mendoni pr nj person q u trheqvmendjen njerzve t mos marrin apo japin para me interes(kamat, ajde)? Ai i thot atyre q e praktikojn nj gj ttill: Ju me t vrtet keni dal n lut kundr Allahut tmadhruar dhe t t Drguarit t ij (salallahu alejhi ueselem), sepse Allahu thot n Kuranin snik: O ju q kenibesuar! Kijeni rik Allahun dhe ndrprisni ka ju ka

mbetur nga kamata, nse me t vrtet jeni besimtar. En qot se nuk do ta bni, ather dijeni se do t keni lutnga Allahu dhe i Drguari i ij.58 Ndrkoh vet ky thirrs,i cili i mson njerzit, i prkujton dhe u thot ti riksonAllahut, edhe merr vet ajde! A sht ky morali i thirrsit prtek Allahu i madhruar?! N asnj mnyr jo!Ndrsa nj njeri tjetr, q u trheq vmendjen njerzve t mos

ln namazin me xhemat, duke thn se Proeti (salallahualejhi ue selem) ka thn: Namazi m i rnd pr munakt

58 Sure Bekareh:278/279


44/170

44

sht ai i darks dhe i sabahut, por sikur ta dinin se ka nto, do t vinin edhe sikur kmba-doras...59 M pas e gjejmpo t njjtin person, q vet nuk sht i rregullt n namazin e

sabahut dhe t darks! A sht ky morali i nj thirrsi n rrugt Allahut?! Pa dyshim q jo!Nj i tret thot: O robr t Allahut, ruajuni nga prgojimi,sepse sht nj nga gjynahet e mdha. Allahu i madhruar e kakrahasuar personin q merr npr goj t tjert, me nj njeriq ha mishin e vllait t tij t vdekur. Ai u trheq vmendjenshum rreth ksaj gjje, por vet n bisedat e tij se ka pr gj

ti prgojoj njerzit, sikur t ishe duke ngrn ndonj rut tmbl! Ky nuk mund dhe nuk duhet t jet morali i thirrsitn en e Allahut.Nj person i katrt u trheq vmendjen njerzve q t mosmerren me thashetheme; me thashetheme (ktu) nnkuptojmalt q thuhen ndrmjet njerzve, me qllim prishjenndrmjet tyre. Ky thirrs u thot njerzve se thashethemet

jan shkak pr dnimin e varrit, si thuhet n hadithin eProetit (salallahu alejhi ue selem), q kaloi pran dy varrevedhe tha: Kta t dy tani po dnohen, e nuk po dnohenpr dika t madhe. Njri prej tyre nuk pastrohej nga urinae tjetri merrej me thashetheme.60 Por vet ky thirrs merretmes njerzve me ngatrresa dhe thashetheme e nuk i bhetvon pr asgj! A sht ky morali i thirrsit n en e Allahut?!Pa dyshim q jo!Tirrsi n en e Allahut duhet t jet vet i pajisur me at

moral n t cilin ton, qoshin kto an etare apo marrdhnieme njerzit, n mnyr q thirrja e tij t pranohet e t mos tbhet nga t part q do t uten n zjarr. Allahu na ruajt!

Vllezr! Nse do t hidhnim nj sy gjendjes ton, do tgjenim se n realitet mund t tojm njerzit pr dika q ne vetnuk e bjm! E kjo padyshim sht nj mangsi e madhe. Ktu

59 ransmeton Buhariu Nr/657 Muslimi Nr/65160 ransmeton Buhariu Nr/216 Muslimi Nr/292


45/170

45

mund t prjashtohet rasti kur ajo q bjm mund t jet m emir se ajo pr t ciln thrrasim. Si pr shembull, dikush do tbnte thirrje pr lut n rrug t Allahut, duke nxitur njerzit q

t kontribuojn me t holla dhe me veten e tyre, me aq sa kanmundsi, por vet ky njeri gjat ksaj kohe merret me dika mt rndsishme. Ktij personi n kt rast nuk i thuhet se ia kakthyer shpinn asaj q thot.

Le t prytyrojm nj njeri q ton pr lut n rrug tAllahut, por vendi n t cilin ai ndodhet, ka nevoj pr dije dheprhapjen e saj mes njerzve. N kt rast luta e tij me dije dhe

komunikim sht m e mir pr t sesa luta me arm, sepsesipas vendit bhet kuvendi. Mundet q dika e mir t jet prmomentin m pak e mir se dika tjetr q n vetvete ka qenm pak e mir se ajo.

Ndaj edhe Proeti (salallahu alejhi ue selem) tonte pr disagjra, por nganjher merrej me dika tjetr q ishte m erndsishme pr momentin. Ndonjher agjronte derisa njerzit

mendonin se nuk do ta ndrpriste, e ndonjher nuk agjrontepr dit t tra derisa njerzit mendonin se ai nuk agjronte(agjrim akultativ).

Vllezr! Un me t vrtet dshiroj q do thirrs n rrugt Allahut t pajiset me moralin q i takon nj thirrsi. N ktmnyr ai do t jet me t vrtet nj thirrs n rrug t Allahut,e alt dhe predikimi i tij do t ken m tepr mundsi pr tupranuar.


46/170

46

Rregulli i tet

thyerjaebarrieravendrmjetthirrsitdhenjerzve

Shum prej vllezrve tan thirrs n rrug t Allahut nseshikojn n ndonj vend ndonj t keqe apo vepr t paplqyer,nga urrejtja q kan pr kt vepr, mund t mos shkojn pr tikshilluar ata q e bjn at dhe kjo sht dika e gabuar. Kjokurrsesi nuk sht mnyra e atij q gjykon me urtsi. Urtsia edo q t shkosh dhe ti tosh e tu predikosh atyre, tu trheqsh

vrejtjen e tu premtosh pr shprblimin e Allahut. Mos thuaj sekta jan njerz t prishur e un nuk mund t ulem me ta!Nse ti, o thirrs, nuk ke dshir t qndrosh me ata njerz,as t ecsh me ta e as t shkosh tek ata e ti tosh n ene Allahut, ather kush do t merret me ta, kush do tiudhzoj?! A do t udhzohen nga njerz si vet ata?! Apo dot udhzohen nga ata njerz q nuk din?!

Pa dyshim q thirrsi n en e Allahut duhet ti jap durim

vetes, e ta detyroj veten ti thyej barrierat ndrmjet tij dhenjerzve, q t ket mundsi tia prcjell thirrjen atij q kanevoj. Ndrsa ai q rri duarlidhur dhe thot se nse vjendikush prej tyre, do tua prcjell thirrjen e nse jo, atherun nuk e kam pr detyr! Nj qndrim i till sht nkundrshtim me at ka vepronte i Drguari i Allahut.

Proeti (salallahu alejhi ue selem), si dihet nga ata q e kanlexuar historin e tij, shkonte te jobesimtart n ditt e Haxhit,atje ku ata gjendeshin, dhe i tonte pr tek Allahu. ransmetohetse Proeti pat thn: A ka ndonjri q t m shpjer te populli


47/170

47

i tij, e un tu komunikoj alt e Zotit tim, sepse Kurejshtm kan penguar q un t komunikoj alt e Zotit tim tmadhruar.61

Kjo ishte praktika e t Drguarit, prijsit dhe shembullit tonm t mir, Muhamedit (salallahu alejhi ue selem), kshtu q ekemi pr detyr q edhe ne t jemi t till n thirrjen pr tekAllahu.

61 ransmeton Ahmedi (3/390). Ebu Daudi Nr/4734 irmidhiu nr/2925Ibn Maxheh nr/201


48/170


49/170

49

Kjo sht nj nga udhzimet e Allahut t madhruar dhe tDrguarit t ij, kjo ka qen edhe praktika e Proetit (salallahualejhi ue selem).

Po ju sjell nj shembull me thnien e Allahut t madhruar:O besimtar! Mos thoni Rin, por thoni: Undhurn! Na shiko! dhe dgjoni!64 Pra Allahu i Madhruar, kur indaloi nga nj al, u tregoi nj al tjetr n vend t saj, duke uthn: Mos thoni Raina, por thoni Undhurna -Na shiko!dhe dgjoni!

Edhe ti, nse ua mbyll njerzve nj der t ciln e ka ndaluar

Allahu, ather hapu nj der tjetr t hallallit! Njerzve patjetru duhet dika q t lvizin e t punojn, si prmendet edhe nnj hadith: Emrat m t vrtet jan Harith(bujk, kultivues)dhe Hemmam (energjik, aktiv).65

Edhe i Drguari i Allahut (salallahu alejhi ue selem) ka ndjekurpo t njjtn metod, kur njher i solln disa hurma t mira aitha:A t gjitha hurmat e Hajberit kshtu jan?

Nj nga sahabit i tha:Jo,por ne marrim nj mas nga kjo me dymasa (me hurma t tjetra),e dy masa nga kjo me tri masa.

Dhe Proeti i tha: Mos bj kshtu, shiti t kqijat me para,pastaj me kto para bli t mirat66 Pra, si shihet, i Drguari iAllahut (salallahu alejhi ue selem) e udhzoi n rrugn e hallallit,t shitnin hurmat e kqia me para dhe t blinin hurmat e mirapo me para. Ai pasi ua mbylli dern e haramit, u hapi derne hallallit. E pra duhet q thirrsi n rrug t Allahut, nse uprmend njerzve dika t ndaluar, tu prmend edhe at qsht e lejuar.

Ndrsa pr sa i prket butsis dhe prdorimit t saj, ai q endjek udhzimin e t Drguarit t Allahut (salallahu alejhi ue

64 Fjala rina, n arabisht do t thot na dgjo ose na shiko me respekt,por n hebraishten-arabe t shekullit t shtat ishte sharje me kuptimin O ikeqi yn. Shih prkth. Hasan Nahit Sure Bekareh: 10465 ransmeton Ahmedi 4/345, ebu Daudi Nr/495066 ransmeton Buhariu Nr/2201;2202.


50/170

50

selem), do t shikoj sesa me butsi sht sjell ai me popullin e tij.Shembull m i mir pr kt sht historia e beduinit, i cili shkoin nj qoshe t xhamis dhe urinoi n t. gjith njerzit q

ndodheshin n at moment, u mrzitn nga kjo vepr e pshtir.Por, i Drguari i Allahut u oli dhe ata pushuan. Kur mbaroi surinuar, i Proeti urdhroi q t sillnin nj kov me uj dhe tiahidhnin sipr urins n mnyr q t largohej pisllku. Pastaj aie thirri beduinin dhe i tha: Kto xhami nuk jan br pr turinuar e as pr papastrti, por pr t prmendur Allahun,

alur namazin dhe pr t lexuar Kuranin.

N nj transmetim tjetr tek Ahmedi thuhet se ky burri tha:O Allah! M mshiro mua dhe Muhamedin dhe mos mshiro me neasnj tjetr.Dhe kjo sepse i Drguari i Allahut (salallahu alejhiue selem) iu prgjigj ktij veprimi me butsi dhe menuri.

Un i toj vllezrit e mi, q t ndjekin kt rrug n thirrjene tyre pr tek Allahu dhe n ndalimin nga t kqijat, vetm mebutsi do t arrijn at ka nuk e arrijn dot me ashprsi.


51/170

51

Rregulli i dhjet

tolerancaetrinjvendajmosPajtimeveqKamesdijetarve

Nga rinia q ton pr n rrug t Allahut dhe i shtprkushtuar es, krkohet t jet tolerante ndaj mendimeve tndryshme, t cilat i ndeshin ndrmjet dijetarve dhe t tjerve.Kt toleranc duhet ta shpreh duke e justikuar at q, sipas tij,ndjek mendimin e gabuar. Kjo pik sht shum e rndsishme,sepse ka njerz q grmojn n gabimet e t tjerve, q t krijojn

qndrime t pamerituara ndaj ktyre njerzve e pr t prishurimazhin e tyre. Ky sht nj gabim i madh. Nse marrja npr goje njerzve n prgjithsi sht gjynah i madh, ather padyshimse prgojimi i dijetarve sht edhe m i madh. Prgojimi i njdijetari nuk dmton vetm at, por edhe dijen e es q ai mbartme vete. E njerzit, nse nuk u hyn n sy dijetari, gjithashtu edheala e tij nuk z vend.

Edhe nse ai thot t vrtetn e udhzon pr tek ajo, prgojimiq ky njeri i bn ktij dijetari, bhet penges ndrmjet njerzvedhe dijes s tij, prandaj rreziku i prgojimi sht shum i madh.Nga t rinjt krkohet q ti shohin me sy tolerant mospajtimetq ndodhin ndrmjet dijetarve, ti konsiderojn mendimet etyre si ixhtihade (prpjekje). i justikojn pr ka kan gabuardhe nuk sht gabim nse fasin me ta pr ato shtje q u duken

si t gabuara, n mnyr q t qartsohet se ky gabim sht ngaata apo nga ai q thot se kan gabuar?! Nganjher dikujt iduket se dijetari ka gabuar e kur ulet e bisedon me t, del npah se nuk ka gabuar. Njeriu sht qenie e gjall dhe gabon,


52/170

52

Proeti (salallahu alejhi ue selem) thot: gjith bijt e Ademitgabojn e gabuesit m t mir jan ata q pendohen.67

Ndrsa t gzohesh me gaat e dijetarit dhe gabimet e tij n

mnyr q ti prhapsh ndrmjet njerzve e t sjellsh prarje,padyshim se kjo nuk sht rruga e t parve tan t mir(seleve).

Gjithashtu edhe gabimet q kryhen nga udhheqsitmysliman, nuk na lejohet q ta shrytzojm kt rast dukei yer n do drejtim, pa prmendur asgj nga t mirat e tyre,sepse Allahu i Madhruar thot: O ju q keni besuar! Jini t

ort pr Allahun dhe jini dshmitar t drejt e mos lejoni qarmiku dhe urrejtja ndaj t tjerve tju bj q ti shmangenidrejtsis.68

Kjo do t thot t mos iu shtyj urrejtja pr dik q t mosfassh drejt pr t, sepse drejtsia sht obligim. Nuk i lejohetaskujt q t mbledh mangsit e udhheqsve myslimanapo dijetarve dhe ti prhap ato mes njerzve, duke mos u

prmendur atyre asnj t mir, ktu nuk ka drejtsi.Mendoje kt gj si pr veten tnde! Nse dikush t prvishet

ty dhe t nxjerr n dukje vetm mangsit dhe gabimet, e tisheh t mirat dhe veprat e drejta, kt gj ti do ta quaje krimndaj teje. Nse e shikon me kt sy pr veten tnde, ather duhetq kshtu ta shikosh edhe pr t tjert. Si e prmenda edhe msipr, ilai i ksaj sht q t lidhesh me at q ti e shikon gabime t diskutosh me t. Pas diskutimit do t bhet i qart qndrimiq ke mbajtur.

Sa e sa persona kan ndrruar mendje mbas diskutimit, dukee kuptuar se kan qen gabim, e sa thnie t personave t tjermbas diskutimit kan dal t sakta, e pr t cilat kishin menduarse ishin gabim. Proeti thot: Besimtari pr besimtarin shtsi nj ndrtes, pjest e s cils shtrngojn njra-tjetrn.69 I

67 ransmeton Ahmedi 3/198, irmidhiu. Nr/2499. ibn Maxheh. Nr/425168 Sure Maide: 869 ransmeton Buhari Nr/6026.. Nr/2585


53/170

53

Drguari i Allahut po ashtu ka thn: Ai q do t shptoj ngazjarri dhe do t utet n Xhenet, le ta gjej vdekja duke besuarn Allah dhe n Ditn e Gjykimit, e t fas pr njerzit ashtu

si do q njerzit t fasin pr t.70 Pikrisht kjo sht drejtsidhe veprim me vend.

70 ransmeton Muslimi. Nr/1844


54/170

54

Rregulli i njmbdhjet

KufizimiiemocionevesiPasrregullavetfesdhearsyes

Pjestart e ktij zgjimi t begatshm dhe ksaj lvizjeje tbekuar duhet q t mos shtyhen nga emocionet e ti largohent menduarit t logjikshm, duke u larguar kshtu nga rruga ees. Nse ndjenjat nuk kuzohen sipas rregullave t es dhearsyes, ather ato shndrrohen n urtun dhe sjellin m shumdm sesa dobi. Prandaj duhet q vshtrimin ton ta hedhim larg,

nuk dua t them me kt t heshtim para t pavrtets apo tambshtesim at! Un dua q t hyjm n shtpi nga dyert e tmundohemi sa t kemi mundsi q me urtsi dhe zgjuarsi tlargojm kt t pavrtet, derisa ta zhdukim, sepse ndjekja errugs s urtsis, edhe pse mund t zgjas, rezultati i saj do tjet i knaqshm pr t gjith.

Ndoshta zelli pr en mund t shuaj fakn e zjarrit (q

kemi prbrenda), por ai nuk e shuan prushin q mund t ndizetm pas.Prandaj i porosis vllezrit dhe djemt tan t rinj, pjestart

e ktij zgjimi dhe ksaj lvizjeje q t jen shum t matur, tishikojn gjrat gjat dhe me menuri. do veprim ta kryejnashtu si urdhron eja. shikojn se si ka qen urtsia e tDrguarit (salallahu alejhi ue selem) n thirrjen e tij pr tek Allahu

dhe n ndryshimin e t kqijave. Le t bhet Proeti shembullim i mir pr ta, e ku ka shembull m t mir sesa i Drguari iAllahut?


55/170

55

Vllezrve t mi t rinj t ktij zgjimi islam u them: Nseduam t zgjojm umetin islam nga gjumi dhe moskokarja, prejnesh krkohet t ecim me plane t qndrueshme dhe mbi baza

t orta. Sepse ne duam q t zbatohet ligji i Allahut, t orcohette njerzit eja e Zotit n kt tokn t ij, e ky vrtet sht njqllim i madh. Vetm me shtysa emocionale kjo nuk realizohet,prandaj duhet q ndjenjat t udhhiqen nga eja dhe arsyeja.


56/170

56

Rregulli i dymbdhjet

organizimiivizitavedheiPiKniKvendrmjettrinjve

I kshilloj t rinjt q t zhvillojn vizita ndrmjet tyre, derisat krijohet ngrohtsi dhe dashuri mes zemrave. studiojngjendjen e tyre dhe at t umetit, dhe kshtu do t jen si njzemr e vetme, si nj trup i vetm. E ku ka rute m t mira sesaato q japin vizitat ndrmjet njri-tjetrit! Nse kto shoqrohenedhe me piknik n vende t arta apo t largta, pa dyshim q

ln mbresa t uqishme n kt drejtim. Drejtuesve, edukuesvedhe thirrsve u takon t luajn nj rol t madh n kt drejtim.


57/170

57

Rregulli i trembdhjet

moshumbjaeshPressPrshKaKttKqijavetshumtaqshohim

Ne nuk duhet t humbasim shpresat pr t prmirsuargjendjen e popullit, edhe pse ligsit mund t jen t shumta.Edhe nse shohim se t drejts i kundrvihen me orc, sepse evrteta sht ashtu si ka thn edhe Ibn El-Kajimi:

E vrteta sprovohet dhe gjithmon tonNdaj mos u udit se ky sht ligji i Zotit q sundon

Patjetr q e vrteta do t prleshet me t kotn: Kshtupra, Ne i kemi br do proeti armiq nga kriminelt e ty tmjaton Zoti yt si Udhzues dhe Ndihms.71

Mizort krkojn q ti humbin njerzit dhe ta shehin t vrtetn.Ata duan q t mbizotrojn mbi njerzit e ti bjn t heshtin, porAllahu i madhruar thot: e ty t mjaton Zoti yt si Udhzuespr at q armiqt e Proetve krkojn ta devijojn nga rruga, dhe

Ndihmsi atij q krkojn ta cenojn armiqt e Proetve.Pra, nuk na lejohet t humbim shpresat dhe t bhemipesimist, por duhet t jemi t durueshm e t presim, se padyshimprundimi sht pr t devotshmit. Ka njerz, t cilt duan tindryshojn mendimet e drejta t rinis me mendime t prishura. Ata mundohen ta realizojn kt qllim, derisa ti humbinnjerzit e ti bjn t dyshojn, ti ndalin nga ato t vrteta q

e zotrojn. Por, intrigat e tyre do tu bien vet mbi kok. donjeri q krkon ti kundrvihet t vrtets me mendimet e tij,

71 Sure Furkan: 31


58/170

58

padyshim q do t jet i humbur, sepse Allahu do ta nxjerrtimtare en dhe Librin e ij.

Pra, shpresat jan nxitse t orta pr prparimin e thirrjes

dhe ecjen drejt suksesit t saj, ashtu si edhe humbja e shpresavesht shkak pr dshtim dhe vonim n rrugn e thirrjes.

Kujto shpresat e mdha t Proetit (salallahu alejhi ue selem)dhe largpamsia e tij n ditn m t vshtir q u prball mepopullin e tij. At dit kur ai kthehej nga ai, ku shkoi pr ttuar banort e tij pr n adhurimin e Allahut t madhruar. Atae reuzuan thirrjen e tij e i vun pas rrugat e vendit duke e

goditur me gur. Kur Proeti arriti n Karn eth-thealib (vendn t dal t ait), i erdhi Xhibrili (alejhi selam) dhe i tha: Me tvrtet Allahu e dgjoi at q tha populli yt dhe si tu prgjigjn.Ai t ka sjell engjllin e maleve, ku mund ta urdhrosh me kat duash. Proeti (salallahu alejhi ue selem) tha: Engjlli i malevem thirri, m dha selam e pastaj m tha: O Muhamed, nse do,un mund tua palos kto dy male atyre prsipr.

Proeti (alejhi salatu ue selam) i tha: Prkundrazi, kamshpres se mos nxjerr Allahu nga pasardhsit e tyre ndokndq e adhuron e nuk i shoqron Atij asknd.


59/170

59

Rregulli i katrmbdhjet

KontaKti meudhheqsitdhePushtetart

Duhet t kemi lidhje me udhheqsit mysliman, si mund t

jen kryetart, drejtort e t tjer drejtues t punve shtetrore.72 mos jemi t toht n marrdhnie me ta, aq sa t ndiheni se jujeni n nj an e ata n ann tjetr. Kur krijohet nj marrdhniee till, pa dyshim se prmirsimi sht i largt. Le t jemi sa m tthjesht me njri-tjetrin pr t arritur tek e vrteta Sepse kushtregohet modest pr hir t Allahut, Ai e lartson at.73

Nse kemi lidhje me udhheqsit dhe prijsit tan, dhe medo person q sht prgjegjs pr shtjet e muslimanve, dhekemi mirkuptim ndrmjet nesh, patjetr q rezultati do t jet imir n dasht Allahu i madhruar.74

Lus Allahun e madhruar q t na i bashkoj zemrat! nabj prej atyre q kthehen pr gjykim tek Allahu i Madhruardhe i Drguari i ij! na i pastroj qllimet! na e msoj

at q nuk e dim prej es s Allahut! Me t vrtet Ai sht mFisniku, Bujari m i Madh.E alnderimi i takon vetm Allahut, paqja dhe shptimi i ij

qoshin mbi t Drguarin ton, amiljen dhe t gjith shokt e ij.

72 N vendin ton, n radh t par ktu hyjn drejtuesit e institucioneve tonaetare islame si dhe njerzit me autoritet n radht e muslimanve. (sh.r)73 ransmeton Muslimi Nr/208874 Kto al vlejn m s shumti n ato vende ku sundon Islami, vend nga i cili fetedhe dijetari Ibn Uthejmin, kurse n rastin ton kto kshilla mund t jen m tvolitshme n marrdhnie me Bashksin ton Islame, dhe aty ku sht e munduredhe me prgjegjs t shtetit, Allahu e di m s miri. (shnim i recensuesit).


60/170

60

Pjesa e Dyt

Udhzime drejtuar rinis s ktij zgjimiPyetje dhe prgjigje

gjyKimKatftoshnfene allahut

A sht t tuarit n en e Allahut detyr e do myslimani dhemyslimaneje apo sht vetm pr dijetart dhe studentt e es?

A lejohet q nj besimtar i thjesht t toj n en e Allahut?Nse njeriu sht i dijshm pr at q po ton, nuk ka dallim

ndrmjet tij dhe nj dijetari t njohur, nj student eje apo dhenj njeriu t thjesht, por e rndsishme sht q ai t ket dijedhe siguri pr at q thot. Sepse Proeti (salallahu alejhi ueselem) ka thn: Prcillni prej meje qot edhe nj ajet.Nuksht kusht q thirrsi t ket arritur nivele t larta n dije, por

sht kusht q t jet i dijshm pr at q ton. Ndrsa t tojme padije vetm se ka dshir ta bj nj gj t till, kjo nuklejohet. Ndaj dhe gjejm vllezr, t cilt tojn n en e Allahutdhe kan pak dije, por me entuziazmin q kan pr en, bjnharam at q Allahu i madhruar nuk e ka br, e i detyrojnnjerzit me at ka nuk i ka detyruar Allahu. Kjo gj sht shume rrezikshme, sepse ndalimi i asaj q nuk e ka ndaluar Allahu

sht njsoj si ajo q e ka br Allahu haram e ne e bjm hallall!Pra, nse ata kritikojn t tjert pr lejimin e ndonj gjje, ttjer do ti kritikojn ata pr ndalimin e ksaj gjje, sepse Allahui madhruar ka thn: Por mos thoni n lidhje me at q jua


61/170

61

thot goja duke gnjyer: Kjo sht hallall e kjo sht haramq t shpini pr Allahun gnjeshtr. Pa dyshim se ata q shpin

pr Allahun gnjeshtr, nuk do t shptojn. Knaqsi t pakt

(do t shijojn) e pr ta do t ket dnim t dhimbshm.75Ndrsa nj njeri i thjesht nuk duhet t toj pa ditur gj,

por duhet q patjetr t msoj llimisht, e kjo si thot Allahu:Tuaj: Kjo sht rruga ime. Ftoj pr tek Allahu (te eja eAllahut) me dije t sigurt.76

Pra duhet patjetr t toj n en e Allahut me dije t sigurt,ndrsa pr at t keqe q duket qartazi, apo at t mir q sht

tepr e qart, kt ai mund ta bj; t urdhroj pr dika nsesht vepr e mir e t ndaloj nga dika nse sht vepr e keqe.Ndrsa thirrja dhe predikimi duhet q patjetr ta paraprihen ngadija, sepse ai q ton pa dije, m shum prish sesa ndreq, ashtusi edhe dihet. Pra duhet q njeriu s pari t msoj e t marrdije e pastaj t toj pr n at q msoi. Ndrsa pr sa u prketveprave q duken qart se jan t kqija dhe ato q duken qart

se jan t mira, dokush mund t ndaloj nga e keqja dhe turdhroj pr t mir (edhe ai q nuk ka dije t hollsishme).

dallimindrmjetdijetaritdhethirrsitnfene allahut

ar ndryshimi ka ndrmjet dijetarit dhe thirrsit n ene Allahut?

Dallimi ndrmjet dijetarit dhe thirrsit n en e Allahut shti dukshm. Tirrsi n en e Allahut sht ai q mundohet tukomunikoj en njerzve, duke i tuar ata her n shprblimine Allahut e her duke i riksuar nga dnimi i ij. Ndrsa dijetari

sht ai, t cilit Allahu i ka dhn dije e mund t jet edhe thirrs

75 Sure Nahl: 116/11776 Sure Jusu: 108


62/170

62

ose mund t mos jet i till. Por nse ai nuk sht thirrs, dija e tijsht shum e mangt dhe nuk sht trashgimtar i plot i Proetit,sepse Proett (alejhim selam) nuk kan ln trashgimi as fori e

as argjend, por kan ln trashgimi dijen. I Drguari i Allahut(salallahu alejhi ue selem) ka thn: Me t vrtet dijetart jantrashgimtart e Proetve dhe Proett nuk kan ln trashgimias dinar e as dirhem, por kan ln trashgimi dijen. Ai q emerr kt, pa dyshim se ka marr nj hise t mir.77

Pra ai q merr dije dhe ton pr n en e Allahut, ai me tvrt

rigjallerimi islam - rregulla dhe udhezime

Documents