road to sustainable happiness and success
TRANSCRIPT
Banu GÖKÇÜL ile Maksimum Başarı için
Düşünce ve Stres Yönetimi
HOŞGELDİNİZ
IVBildiğimi
Bilmiyorum
IIIBildiğimi Biliyorum
IBilmediğimi Bilmiyorum
IIBilmediğimi Biliyorum
Bilinç
Beceri
Öğrenme Stratejileri
SARI MAVİ TURUNCUSİYAH KIRMIZI YEŞİLMOR SARI KIRMIZIMAVİ KIRMIZI MORTURUNCU YEŞİL SİYAH
Tabloya Bakın ve Renkleri Söyleyin(Kelimeleri Değil !)
Sol ve Sağ Beyin ÇakışmasıSağ beyin renkleri söylemeye denerken
Sol beyin kelimeleri söylemekte ısrar eder
BEN
Etki Alanı
İlgi Alanı Bizi ilgilendiren şeylerDünya barışıTürkiye’nin ekonomik durumuEşimizin karakteriPatronumuzun öfkesiTrafik sorunuGlobal ısınma vs.
Etkileyebileceğimiz şeylerBarışçı partiye oy vermekDaha verimli ve etkili çalışmak Buna özendirmek Patronumuzun öfkesine değil nedemek istediğine konsantre olmak Eşimizle bir şeyler yapabilmenin farklı yollarını bulmak vs.
Varoluş Boyutları1
Ben var mıyım?
•Birisi bakıp 'Günaydın' diyor mu yoksa çekip gidiyor mu?
•Sıraya girdiğim zaman önüme geçiyor mu yoksa o da sıraya giriyor mu?
•Araba kullanırken işaret verdiğim zaman bekliyor mu yoksa geçiyor mu?
•Günde 3 bin, 3 bin beş yüz kere bunu yaşıyoruz.
Varoluş Boyutları
2
"Ben doğal mıyım yoksa bende bir acayiplik var mı
Varoluş Boyutları
• Birisi bana bakarken gülüyor mu yoksa somurtuyor mu? • Ben size desem ki "Nerede kestirdiniz saçınızı?" • Bu söyleyiş tarzında "Siz varsınız," diyorum. Ama sizde bir acayiplik var. Berberinizde bir acayiplik var. • O berberi seçtiğinizden dolayı sizde bir acayiplik var.O izlenimi veriyorum.
Varoluş Boyutları
Varoluş Boyutları3
Beni özlüyorlar mıAdam yerine koyuyorlar mı
Varoluş Boyutları• "Merhaba Arkadaşım. Nasılsın?" veya "Ah kızım! Ne güzel saçın var senin öyle" • Ait hissetmek için temel duygu bu.• İnsanlar benimle beraber olmak ister mi?• Ben beraber olmaya değer miyim?
Varoluş Boyutları4
Bana değer veriyorlar mı?
•Kendinden büyük bir bütünün vazgeçilmez parçası olma. Çok büyük bir ihtiyaç. Çocuk şunu görmek ister: Benim ailem bensiz yapamaz. "Ah yavrum! Sensiz olur mu? Mümkün değil." Bunu duymak ister. •Kadın kocasından "Hayatım! Sensiz hayatım anlamsız olur" cümlesini, koca da karısından aynı şeyi duymak ister. •Dostlar birbirinden bunu duymak ister. •Şirkete gittiğimiz zaman aynı şeyi bekleriz içten içe. "Bu şirket sensiz olmaz. Burada çalışacaksın. Senin yerin burası." Bunu bekler insanlar. •Devletin vatandaşına bunu söylemesi gerekmez! "Bir Türk vatandaşı, hiçbir şekilde harcanamaz. Biz hepimiz içiniz. Sensiz olmaz." Bunu duymak istersiniz. Birisinin başı derde girdiğinde devletin kolları sıvayıp sonuna kadar devam etmesini istersiniz. Gönlümüzden geçen o.
Varoluş Boyutları
Varoluş Boyutları
Güçlü müyüm beni güçlü buluyorlar mı?
5
Yapabilmek isteriz, başkalarının gözünde, kendi gözümüzde. Güvenilmek isteriz. 'Yapabilir, elinden iş gelir" denilmesini isteriz.
Varoluş Boyutları
Varoluş Boyutları6
Ben yardım istemeden ihtiyacımı farkediyorlar mı
• İşte bunlar olmazsa öğrenmek istemeyiz,• Hedeflerimiz olmaz hayat anlamsız gelir• Motivasyunumuz düşer• Öfkeli oluruz• Yaşam sevincimiz kalmaz• Depresyona gireriz• Merak ölür
Ruh
Bütün İnsan Paradigmasıİnsan Doğasının Dört Parçası
Bütün İnsan Paradigmasıİnsan Doğasının Dört Temel İhtiyacı
Anlam ve Katkı
İz Bırakmak
(RUH)
Büyüme ve Gelişme
İlişkiler
Varlığını Sürdürmek
Sınırlı İnançları Değiştirmek
İç Sesinizi Bulmak ve İnsanlara KendiSeslerini Bulmaları için İlham Vermektir
Beta dalgaları – ritmik, daha düzensiz dalgalardır. Uyanıkken ve zihinsel olarak uyarılmış durumlarda görülür. İnsan 14 Yaşına kadar bu dalga boyunda davranır. Alpha dalgaları – Düzenli ve ritmik, düşük- amplitude, yavaş, senkronize dalgalardır. Düşük aktivitede çalışan beyni gösterir.Theta dalgaları – Alfa dalgalarından daha düzensiz; Çocuklarda normal fakat yetişkinlerde anormaldirDelta dalgaları – Yüksek amplitudlü dalgalardır. Derin uykuda gözlemlenir. Bu dalga boyunda beyinde ne olduğu henüz bilinmemektedir.
Beyin Dalgalarının Çeşitleri
• Korku—Düşlemenin kanseri
• Belirsizlik ve Şüphe
• Güvensizlik
Süzgeçleme
Beyin ihtiyaç duyduğu ya da ileride ihtiyaç duyacağını umduğu bilgileri süzer, depolar ve geri kalanı siler.
Süzgeçlemeyi tanımlayan temsil sistemleri: Beyin Haritaları
• İnsanların seçtiği beyin haritaları, tercih ettikleri iletişim ve bilgi toplama şeklidir. Beyin haritalarının kullanılması
bilinçaltı tarafından idare edilir.• Karşımızdakinin ve kendimizin
beyin haritasını okuyabilirsiniz. Uygun iletişim yakalanırsa sakin,
gevşemiş ve savunma durumunda olmadan en kuvvetli şekilde iletişim kurulur ve bilgi verilip alınabilir.
Temsil Sistemleri: Düşünme Biçimleri
“Çay” sözcüğü size neyi anımsatıyor?
Temsil Sistemleri: Düşünme Biçimleri
•Bardağa dökülen tavşan kanı çayın rengini mi?•Ocakta kaynayan çayın fokurdamasını ve bardağa dökülürken çıkardığı sesi mi?•Çay bardağını avucunuza aldığınızda hissettiğiniz sıcaklığı, acımsı tadı ve hoş kokusunu mu?
Algı Tercihleri
GörsellerİşitsellerDokunsallar
Tasarlanan Görüntüler
Anımsanan Görüntüler
Tasarlanan Sesler
Anımsanan Sesler
Duygusal ve Bedensel Duyumlar
İç Diyalog
Temsil Sistemleri
Uzun bir günün sonunda evinize geldiniz. Mutfak tezgahı tertemiz ve bembeyaz. Mavi seramik çanaktaki yeşil elmalar, mor üzümler, parlak sarı limonlar iştah açıcı görünüyor.Limonlardan birine uzanıp pütürlü dokusunu parmak uçlarınızda hissediyorsunuz. Burnunuza yaklaştırıp hoş kokusunu içinize çekiyorsunuz. Tezgahtaki ekmek tahtası ve iri bıçak gözünüze ilişiyor. Limonu tahtanın üzerine koyup ikiye kesiyorsunuz. Keskin kokusu, nemli dokunuşu içinizde tatlı duygular uyandırıyor. Parçalardan birini elinize alıp çekirdeklerini inceliyor, yavaşça ağzınıza yaklaştırıp gergin dokusuna dişlerinizi geçiriyorsunuz.
Temsil Sistemleri
• Sadece göze, kulağa ya da hislere yüklenmemek gerekir.
• Çok kanallı iletişim kurmak gerekir.
İletişim Kanalları
Görsel İletişim
• Görsel ifadeler ve terimler kullanın
• Kitapçık ve doküman kullanın
• Dokümanlarla ilgilenirken göz teması kurmalarını bekleyin
• Grafikler kullanın• Ellerinizi kullanın
Görüntülerle düşünürler. Hızlı konuşurlar. Göğüs nefesi alırlar. Jestler belirgindir. Yüksek tempoda konuşurlar. Görsel ağırlıklı cümleler + metaforlar kurarlar.
Göz hareketleri yukarıdadır.MECAZLARŞeffaf adam, yüz ruhun aynasıdır, geleceği parlak takım, akla karayı seçmek, gözünde büyütmek, ulaşılmaz adam, yenilmez takım
Görseller
Görsel Kelimeler
BerrakYansıtmakBakmakÇizmek
AydınlatmakDonuk
ManzaraAynaTablo
GözlemekGözdağı
AklanmakBakımsız
İşaret etmekBahtı kara
Göz göre göre Seyretmek
Farklı alt sistemleri gösteren ifade biçimleri
• Günümü pırıl pırıl eden bir olay…
• Şimdi durum perspektifine oturdu…
• Bu en öncelikli konu...• Bu adamın geçmişi
alacalı…• Asıl büyük tabloya
bakalım…• Bu sorun karşımda
durup duruyor…
• Seslerle ilgili ifadeler ve terimler kullanın
• Onların tonlamasına uyun
• Konunun sesle ilgili özelliklerini vurgulayın
• Açık, net ve anlaşılır konuşun
• Yazılı olarak amacı açıklayın
• Dikkat dağıtan sesleri yok edin
İşitsel İletişim
Sözcükler önemlidir. Orta hızda konuşurlar. Göğüsle diyafram arasından nefes alırlar. Şiir gibi konuşurlar. Gözler kulak hizasında gidip gelir. Sözel şeylere tepki verirler.
MECAZLARDuymazlıktan gelmek, kulağa hoş gelmek, Bir şey anlatamamak, sesine gıcık olmak, kulak asmamak, leb demeden leblebiyi anlamak.
İşitseller
İşitsel Kelimeler
Söylemek DuymakİşitmekSesliSessizSakinAhenkliUyumluSağır olmakDinlemek
• Çalmak• Tıngırdatmak• Vokal yapmak• Haykırmak• Gürültü• Anlatmak• Tınlamak• Ritim• Çınlamak• Vibrasyon• Söylenmek
• Mızıldanmak• Müzik• Tarif etmek• Fısıldamak• Övmek• Ton• Konuşmak• Tartışmak• Bağırmak• İma etmek
• Bu konuda durmadan sızlanıyor…
• Sorun bize haykırıyor…• Sözünün asıl anlamını
duyabiliyorum…• Yaptığımız her şey, acı bir
fren sesiyle durdu…• Adam akortsuz
konuşuyor…• Kulağa harika geliyor…
Farklı alt sistemleri gösteren ifade biçimleri
• Duygularla ilgili ifadeler ve kelimeler kullanın
• Duygularınızı açığa vurun
• Hissetmelerine izin verin
• Dokunmalarına izin verin
Dokunsal İletişim
Ağır ve yavaş konuşurlar. Konuşma araları uzundur.. Az ve öz konuşmayı tercih ederler. Derin diyafram nefesi kullanırlar. Gözler sağ alt noktaya odaklanır.
MECAZLAR
Konuya dokunmak, olayın üstüne gitmek, kanı ısınmak, ilişkiyi anlayamamak, burnuna kötü konular gelmek, soğuk duş etkisi yapmak, kötü-iyi hissetmek
Dokunsallar
Dokunsal Kelimeler
DokunmakHissetmekTemasSürmekKatıYumuşakSıcakSoğukNemliPürüzlüPürüzsüzKonsantre olmakBaskı kurmakKabaHissetmek
• Birleştirmek• İtmek• Kesmek• Yakalamak• İncinmek• Dalgalanmak• Desteklemek• Bağlanmak• Dengelemek• Karıştırmak• Etkilemek• Denemek• Eğmek• Yumuşak• Kavramak
• Duyarlı olmak• Vurgulamak• Bozulmak• Kırılabilir
olmak• Dürtmek• Kavramak• Ağır• Hafif• Yapışkan• Elle tutulur• Fırlatmak• İçine dalmak• Delmek• Ayırmak• Yapışmak
• Adam kaynak.• Üstümüzde baskı
var / baskı kalktı.• Bu bana ağır
geliyor.• Sanki hepsini ben
sırtımda taşıyorum.
• Bu iş ateş bastırıyor.
• Bu projeye gömülmüş durumdayım.
Farklı alt sistemleri gösteren ifade biçimleri
Hareketli-hareketsiz Hızlı-yavaş Film gibi-fotoğraf gibi Renkli-renksiz Parlak-silik Büyük-küçük Uzak-yakın İçinde-dışında Her türlü zıtlığın derecesi
Görsel Alt Biçemler
Yüksek-alçak Kesilme olup olmayışı Sesin tek ya da çok
olması Ritme sahip olup
olmaması Duraklama olup
olmaması Sesin tonu Sesin yeri
İşitsel Alt Biçemler
Sıcak-soğuk Düzgünlük Titreşim Basınç Hareket olup
olmaması Kesik olup olmaması Yoğunluk Yer Ağırlık
Dokunsal Alt Biçemler
• Karar vermek• Düşünmek• Hatırlamak• Bilmek• Tanımak• Katılmak• Önlemek• Değiştir• Bilinç• Anlamak
Nötr Kelimeler
DEĞİŞME TEKNİKLERİÇağrıştırıcıların çökertilmesi
En olumlu deneyiminizi ve onunla ilgili hislerinizi sağ elinize alın. Gurur duyduğunuz bir iş, sevgi, aşk, komik bir anı ile ilgili hislerinizi de... Elinizin nasıl hissettiğine dikkat edin. Bu hislerin ne renk aldığına bakın. Sesleri, şekilleri, size diyecekleri şey ne olurdu? Şimdi de kızdığınız, üzüldüğünüz, korktuğunuz, sıkıntılı olduğunuz durumlar ile ilgili hisleriniz sol elinize koyun. Bunları içinizde hissetmenize gerek yok. Şimdi bunun alt biçemlerinin farkına varın. Rengi, şekli, dokusu, size söyleyeceği şey ne olurdu? Şimdi sağ elinizdeki pozitif rengi bir sıvı olarak düşünüp onu
sol elinize dökün. Bunu, sol elinizdeki negatif çağrıştırıcı sağ elinizdeki pozitif
deneyimin rengini alana kadar yapın.
İç Temsiller
• İnsanlar gerçeklerle değil, kendisinin oluşturduğu iç temsillerle tepkide bulunur.
• İç temsillerimiz tesadüflere göre oluşmuştur. Ayrıca bize değişmez gibi görünürler. Halbuki değişirler…
• İç temsillerinizi değiştirmeniz bir an meselesidir. Sizi sınırlayacak biçimde temsil etmek yerine, niçin güçlendirecek biçimde temsil etmeyelim?
SEVİNÇTETİKLEYEN
TatminREAKSİYONPaylaşmakİHTİYAÇ
Paylaşmak
ÖZ GÜVEN NLP AÇISINDAN :BİREYİN KENDİNİ KENDİ ZİHNİNDE YETERLİ OLUMLU, GÜVENLİ ALGILAMASIDIR.
YANİ; ZİHİNDE OLUŞTURULAN OLUMLU, GÜÇLÜ, RENKLİ İÇ TEMSİLLERİDİR.
RESİMLER
ÖZ GÜVEN SESLER
DUYGULAR
BAŞARI-İLİŞKİ-GÜÇ ÇATIŞMASIŞunlardan hangisini anlatıyor:
-- neler başardığını mı, -- insanlarla ilişkilerini mi, -- yoksa durumu nasıl kontrol altına aldığını mı?
Güç Dürtüsü• Güce düşkün insan ayrıca kaba kuvvete dayalı
yüzleşmeci • başkalarının da kendileriyle aynı duyguları taşıdığı
şeklinde projeksiyon• Bir tartışma sırasında zafer veya yenilgiyi hakimiyet ve
boyun eğme olarak algılama• Güçlü insanlara değer verir ve zayıfları aşağılama• Kendini beğenme• Başkalarını her zaman için üst, eşit veya ast olarak
değerlendirme• Önderlik etmenizi, uymanızı veya yoldan çekilme
Güç Dürtüsü• Gücün kazanılması ve korunmasına önem
verirler. • Nüfuz ve liderlik yönünde güçlü bir istek
duyarlar.• İçinde bulundukları ortamı kontrol etmek isterler. • Bütün insan ilişkilerini güç mücadelesi ve irade yarışı olarak görürler.
Güç Dürtüsü
+++++++++++++++++ Başkalarının yararına
kullanılan ‘toplumcu güç’ bulunur.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Başkalarını kullanmaya ve hakim olmaya yönelik ‘kişisel güç’ vardır.
Güç Dürtüsü• Güce düşkün olumlu insan rekabet sporlarını
sever ve toplum içinde liderlik rolü ister. • Olumsuz insan kendisini kontrol edemez ve
düşüncesizce başkalarına hakim olmaya çalışır. İçkiye düşkündür ve karşı cinsi bir mal gibi sömürme eğilimi taşır. Şiddet içeren spor veya şovları izlemeyi sever. Prestij sembollerine ilgi duyar ama olumlu insandan daha farklı bir nedenle.
Güç Dürtüsü• Hakimiyet ve boyun eğme konusu kendileri için
çok önemlidir. • Güç ve hakimiyet yönünde motive olurlar ve
kontrol, nüfuz ve liderlerini tehdit eden her şeye karşı mücadele ederler.
• İnsanları yandaş veya düşman olarak değerlendirirler.
• Rekabete dayalı sporları severler ve liderlik konumunda olmak isterler.
Sevgi-İlişki Motivasyonlu İnsanlar• Karşılıklı anlayışa dayalı dostluk ve yakınlık
ilişkilerine ihtiyaç duyma • Duygularını hemen ortaya koyarlar ve bütün
insan etkileşimlerini yapıcı veya yıkıcı olmalarına göre değerlendirme
• Dostluğa önem verirler. İnsanların hem başkaları, hem de kendileri hakkında düşünceleri • Sevdikleri ve sevmedikleri ayrımı
İlişki Dürtüsü_ _ _ _ _ _ _ _ _ _Ne pahasına olursa olsun ilişkinin sürdürülmesini vurgulayan ‘sevgi güvencesi’ bulunur. Bu insanlar sevilmeyecek davranış ve çatışmalardan kaçınırlar. Başkalarından onay beklerler ve ilişkilerin devamlılığı için iş hedeflerinden fedakarlık etmeye hazırdırlar.
+++++++++++ Görev veya hedefe odaklı davranışlardan taviz vermeksizin olumlu ilişkiler ve devamlılığı vurgulayan ‘çıkarcı sevgi’ bu çizginin olumlu ucunda yer alır. Bu insanlar ilişkiyi devam ettirirken ve amaca bağlı kalırken olumsuz geri besleme alıp verebilirler.
Sevgi-İlişki Motivasyonlu İnsanlar• Bir yandan yeni ilişkiler kurmak ve mevcut
ilişkileri geliştirmek, diğer yandan da olumlu ilişkileri tehdit edenlere karşı koymak yönünde motive olurlar.
• Dahil etme ve hariç tutma kavramları özellikle önemlidir.
• Devamlılık isterler ve insanları kendilerine iyi ve kötü davrananlar olarak ikiye ayırırlar.
• Sevgi insanları işbirliğini rekabete tercih ederler.
Başarı Dürtüsü• Hedeflere ulaşma, mükemmelleşme ve her şeyi
sürekli daha iyi yapma ihtiyacı duyarlar. • Yaşamlarındaki en önemli faktör başarıdır. • Hedefe yönelik çalışırlar ve gidişat hakkında geri
besleme ihtiyacı hissederler.• Zor ama gerçekçi hedefler koyarlar.
Başarı Dürtüsü++++++++++++
Başarı yönünde samimi istek bulunur. Bu insanlar olumlu bir şekilde hedeflere ilgi duyarlar ve gerçekten başarmak isterler.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Başarısızlık korkusu vardır. Bu insanlar başarısızlıktan kaçınmak için endişe duyarlar.
Başarı Dürtüsü• Planlı ve kararlı çalışarak ve öncelikleri sıraya koyarak
hedeflere ulaşmaya çalışırlar. • Başarı yönünde motive olurlar ve başarıyı engelleyen
her şeye karşı çıkarlar. • İnsanları başarı bazında değerlendirirler ve tembelleri
hoş karşılamazlar. • Başarı insanları yeteneklerini geliştirmek ve yeni şeyler
yaratmak için heyecan duyarlar. • Çözülmesi gereken zorluk ve sorunları severler ve makul risklere girerler. Ayrıca dış ödülden çok süreç ve sonuca ilgi duyarlar.
BAŞARININ 4 AŞAMASI
1) Beklenen Sonuç Öncelikle içinde olduğumuz her durumda nerede olduğumuzu ve nereye ulaşmak istediğimizi tam
olarak bilmeliyiz. Nereye gitmek istediğinizi bilmiyorsanız, oraya
ulaşmanız zor olacaktır.
Hızla Geçme (ŞŞŞ….Şimdi Tekniği)
Yaşamınızın bir alanında davranış ve duygu değişikliği yapmak istiyorsanız, örneğin sabahları yorgun ve isteksiz kalkmaktan vazgeçmek, öncelikle değiştirmek istenen durumu hayalinizde canlandırın. Ardından istenen değişimin olduğu durumu hayal edin ve yaşantısını canlandırın, yani sabah canlı ve istekli kalktığınız anı. Değiştirmek istediğiniz davranışın büyük ve parlak görüntüsünü oluşturun. Bunu sağ alt köşede küçük ve karanlık bir görüntü halinde oluşturun. 1 sn den kısa süre içinde büyütün, parlatın, istemediğiniz davranışın görüntüsünün yerine bu görüntüyü getirin. Bu görüntüyü oluştururken bütün heyecan ve coşkunuzla “hey!” deyin. Tüm süreç yaklaşık olarak hey demek kadar kısa sürmelidir.
Sudan Gizemli Mesajlar• Masaru Emoto adlı Japon bir araştırmacı, insan
vücudunun ve yaşamış olduğumuz yer kürenin % 70’den fazlasını kaplamakta olan suyun moleküler yapısının insanların düşüncelerinden, sözcüklerinden ve dinlemiş olduğu müzikten etkilenip etkilenmediğini araştırmış ve çalışmalarını bu yönde yoğunlaştırmıştır.
• İnsanların yaşam kalitesinin, vücutlarındaki ve yerküredeki suyun kalitesiyle bağlantılı olduğunu savunan araştırmacı; yaşama geçirilen pozitif düşünceler sayesinde insanın kendisini ve yaşamış olduğu gezegeni iyileştirmesinin ve yenilemesinin mümkün olduğunu savunmuş ve araştırmalarını bunu doğrular şekilde sonuçlandırmıştır.
Sudan Gizemli Mesajlar• Müzik terapisinin son zamanlarda popüler
olmasıyla birlikte Masaru Emoto müziğin, suyun yapısı üzerine etkilerini görmeye karar vermiş ve iki müzik hoparlörü arasına birkaç saatliğine distile su koyarak suyun donduktan sonraki kristal formlarını fotoğraflamış, böylece bize bu inanılmaz fotoğrafları görme imkanı sağlamıştır.
Bethoven’ın pastoral müziği dinletildikten sonraki su kristalinin muhteşem görüntüsü
Bach’dan ‘Air for the G string’ dinletildikten sonraki su kristalinin görüntüsü
Heavy Metal müzik dinletildikten sonraki su kristalinin görüntüsü
Sevgi ve takdir sözcükleridinletilen su kristali
Teşekkür sözcükleri dinletilen su kristali
Kin ve nefret sözcükleri dinletilen su kristali