roÁi loaÏn nÖÔÙc ÑieÄn giaÛi

ROÁI LOAÏN NÖÔÙC ÑIEÄN GIAÛI

PGS.TS. BUØI QUOÁC THAÉNG

Phoù Tröôûng boä moân HSCCCÑ

Ñaïi hoïc Y döôïc TPHCM

NHU CAÀU NÖÔÙC ÑIEÄN GIAÛI

Caân naëng Nhu caàu

dòch/ngaøy

Toång dòch

10 kg ñaàu 100 ml/kg 1000

10 kg tieáp 50 ml/kg 500

Kg tieáp theo 20 ml/kg


Caân naëng Nhu caàu Toång dòch

10 kg ñaàu 100 ml/kg 1000

10 kg tieáp 50 ml/kg 500

10 kg cuoái 20 ml/kg 200

1700 ml


Na : 135 – 145 mEq Ngoaïi baøo

K : 150 mEq Noäi baøo

Moãi 100 ml nöôùc :

– Na : 3 mEq

– K : 2 mEq

– Ca : 0,5 – 1 mEq

CAÙC LOAÏI DÒCH (1000 ml)

Glucose : 50g

NS : 9g Na+: 154 Cl- : 154

Dextrose Saline :– Dextrose : 50 g

– NaCl : 9 g

Dextrose ½ Saline:– Dextrose : 50 g

– NaCl : 4,5 g

Dextrose ¼ Saline:– Dextrose : 50 g

– NaCl : 2,25 g

CAÙC LOAÏI DÒCH

Loaïi dòch Aùp löïc

thaåm

thaáu

Glucose NaCl Na

(mEq)

Cl

(mEq)

Glucose

5%275 50

Normal

Saline308 9 154 154

Dextrose -

Saline

Öu

tröông50 9 154 154

Dextrose –

½ Saline

Öu

tröông50 4,5 77 77

Dextrose –

¼ Saline

Öu

tröông50 2,25 38,5 38,5

HES : Hydroxy Ethyl Starch

Chaát keo duøng nhieàu nôi nhö chaát TTHT

Ñöôïc taïo thaønh töø amilopectin cuûa tinh

boät

TLPT trung bình laø 450.000 vaø 90% laø caùc

phaân töû 10.000 – 1.000.000

TLPT > D70 nhöng trong ñieàu trò soác giaûm

theå tích keát quaû so vôùi D70 cuõng nhö nhau

Tieâm truyeàn HES vaøo ngöôøi TTHT 110%

Phaân boá vaø baøi tieát HES vaø D70 nhö nhau


Lôïi ñieåm cuûa HES so vôùi D70 laø HES ít coù

phaûn öùng mieãn dòch vaø ít tai bieán maãn

caûm

HES naèm trong noäi maïch laâu hôn D70 vaø

taêng TTHT hôn D70

Hieän taïi HES coù TLPT 30.000-40.000 ñöôïc

söû duïng ôû Nhaät vaø nghieân cöùu söû

duïng ôû Myõ

Trình baøy döôùi chai 500ml dd 6% trong NaCl

0.9%


HES 6% / 200 / 0,5

Nồng độ

Trọng lượng phân tử

Độ thay thế

HES : Noàng ñoä

Caøng cao thì ñoä nhôùt maùu caøng

taêng

HC di chuyeån chaäm

Töôùi maùu khoâng toát

Hieän coù 6% - 10%

HES : troïng löôïng phaân töû

Caøng cao thì aùp löïc keo caøng lôùn

Voleùmie taêng nhanh vaø maïnh

Thöôøng laø loaïi 200.000

Neáu laø 130.000 thì taùc duïng gioáng

Gela.

Coù loaïi 170.000 (Voluven)

HES : ñoä thay theá

Starch : tinh boät

HydroxyEthyl : OH – C2H5

Coù trong tinh boät (khoai taây, boät baép…)

Amylase caét nhanh

Duøng OH – C2H5 nhaân taïo gaén vaøo

tinh boät ñeå traùnh hieän töôïng naøy 10 gaén 5 0,5

100 gaén 42 0,42

HES : kieåu thay theá

Tinh boät laø 1 chuoãi glucose C6H12O6

OH – C2H5 seõ gaén vaøo C2 hoaëc C6

Tæ leä gaén C2/C6 seõ quyeát ñònh söï toàn

taïi cuûa HES trong loøng maïch

Neáu gaén C2 nhieàu thì amylase khoâng

caét noåi toàn taïi trong loøng maïch laâu duy trì p keo toát.

HES : kieåu thay theá

Hieän taïi C2/ C6 laø 6/1 (Tetraspan) hoaëc

9/1 (Voluven).

HES : dung moâi

DD keo caân baèng : dung moâi Thaønh phaàn ñieän giaûi gioáng huyeát töông

Caùc chaát ñeäm taïo ra bicarbonate coù theå ñöôïc chuyeån hoaù taïi gan hoaëc cô

Coù HES duøng dung moâi laø NaCl 0,9% Coù theå duøng trong SXH vì Na vaø Clo

thöôøng giaûm

Trong caùc beänh lyù khaùc coù theå laøm taêng Na vaø Clo

HES : suy thaän

Seõ ñöôïc amylase caét nhoû daàn, TLPT nhoû hôn 40.000 vaø ñöôïc thaûi qua thaän.

Khoâng laøm taêng ñöôøng huyeát do caét daàn

HES 10%/200 Phuø phoåi

Suy thaän

Phuø phoåi taïi N7 – N8 CPAP (thôû maùy) caøi PEEP cao Vieâm phoåi töû vong.

CAÙC LOAÏI MAÁT NÖÔÙC

Na H2O

ÑAÚNG

NHÖÔÏC

ÖU

MAÁT NÖÔÙC ÑAÚNG TRÖÔNG


Treû 15 thaùng, 10kg

Tieâu chaûy N4, hieän 9 kg maát

nöôùc 10%

Ion ñoà : Na 140 mEq


Na H2O

Nöôùc coù ñieän giaûi


nöôùc Na+

K+

Nhu caàu 1000 ml 30 20

Nöôùc maát 1000 ml

ngoaïi baøo 600 ml 84

noäi baøo 400 ml 60

2000 ml 114 80


Na ngoaïi baøo : 1000 ml 140

mEq

600 ml 84 mEq

Kali noäi baøo 1000 ml 150 mEq

400 ml 60 mEq

LÖU YÙ

8g ñaàu :

– ½ löôïng nöôùc maát

– 1/3 löôïng nhu caàu

16g tieáp :



MAÁT NÖÔÙC NHÖÔÏC TRÖÔNG




nöôùc 10%



Na H2O


Na


nöôùc Na+ K+





Na thieáu 90

2000 ml 204 80



mEq

600 ml 84 mEq


400 ml 60 mEq

Na thieáu 0,6 x 10 x (135 – 120) = 90 mEq

LÖU YÙ

GIOÁNG MAÁT NÖÔÙC ÑAÚNG

TRÖÔNG

8g ñaàu :



16g tieáp :



MAÁT NÖÔÙC ÖU TRÖÔNG




nöôùc 10%



Na H2O

Nöôùc khoâng ñieän giaûi

(Free Water : FW)



nöôùc Na+ K+



FW 600 ml

nöôùc coù ñieän giaûi 400 ml



2000 ml 64 44


FW 4 x 10 x (165 – 150) = 600 ml


mEq

240 ml 34 mEq


160 ml 24 mEq

LÖU YÙ (MAÁT NÖÔÙC ÖU TRÖÔNG )

Ñeå giaûm 1 mEq Na, caàn

– 4 ml/kg nöôùc neáu Na < 170 mEq

– 3 ml/kg nöôùc neáu Na ≥ 170 mEq

Chæ buø ½ löôïng nöôùc maát

Toång dòch seõ truyeàn trong 24 giôø

BUØ NÖÔÙC ÑIEÄN GIAÛI

THEO KAPLAN

XÖÛ TRÍ

Kaplan medical:

80-100

Na MAÙU

> 150 mEq/l

130-150 120-130 < 120

Noàng ñoä Na trong dung dòch thay theá

30-40 mEq/l

50-60 70-80

0,2% NS/D5%

Na =34 mEq/l

0,33% NS

Na=56

0,45% NS

Na =77

0,45% NS+ NaHCO3

Na= 100

CAÙCH PHA DÒCH

D5% Dextrosaline dòch

1 1 ½ (Na = 77)

2 1 1/3 (Na = 56)

3 1 ¼ (Na = 34)

TAÊNG Kali maùu

ÑÒNH NGHÓA

Khi K+ > 5,5 mEq/L

(Textbook of Pediatric Emergency

Medicine, 4th – 2000 : 820 – 822)

K+ = 6,0 – 7,0 : Taêng thaûi Kali

Theo doõi thöôøng xuyeân

– Kayexalate 1 – 2 g/kg + 3ml/kg Sorbitol 70% (U)

– Kayexalate 1 – 2 g/kg + 10 ml/kg nöôùc (HM)

– Kayexalate 1 – 2 g/kg + 4 - 8 ml/kg G10% (HM)

moãi 4 – 6 giôø

Ion ñoà moãi 6 giôø

Monitor nhòp tim

K+ > 7,0 : Daãn Kali vaøo teá baøo

Glucose 25% : 2 ml/kg (G30% - G50%)

Insuline : 0,1 UI/kg

TMC > 30 phuùt

Coù theå laäp laïi sau 30 – 60 phuùt

Hoaëc TTM Glucose 25% 1 – 2 ml/kg/giôø

Insuline 0,1 UI/kg/giôø

K+ > 7,0 : Daãn K+ vaøo teá baøo

NaHCO3 7,5%:

1 – 2 mEq/kg TMC 5 – 10 phuùt

K+ > 8,0 hoaëc ngöng tim : thay ñoåi tính thaám maøng

teá baøo

Calcium Gluconate 10% ( 1ml 0,45

mEq):

0,5 – 1 ml/kg TMC 3 – 5 phuùt

Coù theå laäp laïi sau 10 phuùt

Thuoác Lieàu

löôïng

Toác ñoä

cho

Thgian

taùc

duïng

CaGluconate

10%0,5 ml/kg 3 – 5 ph

1 ph

30 – 60ph

NaHCO3 7,5%2 – 3

mEq/kg30 – 60ph

30ph

1 – 4giôø

Glucose 50%

Insuline

regular

5 – 6g

1 UITTM > 30ph

Kayerxalate 1g/kg

4ml G10%

Moãi 4 – 6

giôø

Uoáng hoaëc

thuït thaùo

Giaûm Kali maùu

K+ < 2,5 mEq/L

Giaûm Kali maùu

Khoâng coù coâng thöùc tính buø

K+

Buø baèng ñöôøng uoáng laø an

toaøn

Chæ truyeàn TM (phaûi coù nöôùc

tieåu)

Giaûm Kali maùu : buø ñöôøng uoáng

Buø theo nhu caàu

Chuoái, cam, nöôùc chanh, nöôùc döøa

Thuoác : Kaleoride, Kalion,….

Pha trong nöôùc tröôùc khi uoáng

Giaûm Kali maùuBuø baèng ñöôøng TTM

Pha K+ trong dòch truyeàn : 20 – 80

mEq

TTM : 0,25 – 0,5 mEq/kg/giôø

KCl 10% : 1ml 1,3 mEq

roÁi loaÏn nÖÔÙc ÑieÄn giaÛi

Documents