ROMANYA ÜLKE RAPORU

2019

1. ÖZET BİLGİLER

Resmi adı : Romanya

Başkenti : Bükreş

Yüzölçümü : 238.391km2

Kuruluşu : 9 Mayıs 1877

Nüfusu : 21.529.967 (2017)

Nüfus Artış Oranı : -0,33 (2017)

Dil : Rumence

Para Birimi : Lei (RON)

Devlet Başkanı : Klaus IOHANNİS (21 Aralık 2014 tarihinden itibaren)

Başbakan : Ludovic ORBAN (04 Kasım 2019 tarihiden itibaren)

T.C. Bükreş Büyükelçisi : Füsun Aramaz (2018’den itibaren)

Romanya Ankara Büyükelçisi : Gabriel-Cătălin Şopandă (2016)

Romanya İstanbul Başkonsolosu : Adriana CİAMBA (Kasım 2013)

Romanya İzmir Başkonsolosu : Mioara Ştefan

2. ROMANYA’NIN GENEL EKONOMİK DURUMU

Temel Ekonomik Göstergeler (2018)

GSYH : 239 milyar $

Kişi Başı Milli Gelir : 12.270 $

Ekonomik Büyüme : % 4,1

Enflasyon : % 4,63

İşsizlik : % 4,1

İhracat : 97,89 milyar $

İthalat : 79,67 milyar $

Başlıca İhracat Ortakları : Almanya %23,1

İtalya %11,4

Fransa %7,1

Macaristan %4,9

İngiltere %4,3

Bulgaristan %3,2

Başlıca İhraç Ürünleri : Makine ve araçlar, tekstil ve ayakkabı, metal ve metal ürünleri,

Mineraller ve yakıtlar, kimyasallar, tarımsal ürünler

Başlıca İthalat Ortakları : Almanya %20,3

İtalya %9,3

Macaristan %6,9

Polonya %5,9

Çin %5,3

Fransa %5,1

Türkiye %4,3

Hollanda %3,9

Başlıca İthal Ürünleri : Makine ve araçları, mineraller ve yakıtlar, kimyasallar, tekstil ve

ürünleri, metaller, tarım ürünleri

Kaynak:, T.C. Ticaret Bakanlığı, ITC TradeMap

3. COĞRAFİ KONUM

Asya, Avrupa ve Ortadoğu’nun kavşak noktasında, Tuna Nehri ve Karadeniz yakınlarında yer alan

Romanya, coğrafi yerleşim açısından oldukça stratejik bir konuma sahiptir. Büyük bir ekonomik

potansiyeli elinde bulunduran ülke, gelişmiş sanayii ve tarım alanlarının yanı sıra zengin doğal

kaynakları açısından da oldukça şanslıdır.

19,5 milyonluk nüfusu ve 238.391 kilometrekarelik yüzölçümü ile Avrupa’nın güney doğusunda yer

alan Romanya, Bulgaristan (608 km), Macaristan (443 km), Moldova (450 km), Sırbistan (476 km) ve

Ukrayna (531 km) ile sınıra sahiptir.

Başkenti Bükreş olan ülkenin diğer önemli şehirleri Köstence, Yaş, Timisoara, Cluj-Napoca, Galati,

Braşov ve Craiova’dır.Almanya, doğu ile batı ve İskandinav ile Akdeniz havzası arasında bir köprü

durumundadır. Avrupa Birliği ve NATO üyelikleri ile orta ve doğu Avrupa ülkeleri arasında da etkin bir

köprü rolünü üstlenmiş bulunmaktadır.

Kuzeyden Güneye hava hattı uzunluğu 876 km’dir. Batıdan Doğuya uzunluğu ise 640 km’dir. Rusya

Federasyonu’ndan sonra Avrupa’nın en çok nüfusa sahip ülkesidir.

4. SİYASİ VE İDARİ YAPI

Romenler, diğer Latin ulusları gibi M.S. ilk 1 000 yıl içinde ortaya çıkmış ve Trakyalı ataları olan Hint-

Avrupa köklü “Dacia”lılar ile aynı bölgede yaşamışlardır. Bugün Romenler Doğu Roma dünyasının

yegane temsilcisidir ve Romence de İspanyolca, İtalyanca ve Fransızcanın yanında başlıca Latin

kökenli dillerden birisidir.

İlk kez 1859 yılında Wallachia ve Moldavia Prensliklerinin birleşmesi ile doğan Romen ulus devleti,

400 yıl kadar Osmanlı egemenliğinde kalmış ve 1878 yılında resmi bağımsızlığını ilan ederek üç yıl

sonra da bir krallık haline gelmiştir. Ancak söz konusu krallık, Romen nüfusun sadece bir kısmını

kapsamış, 3 milyon kişi Macaristan yönetimindeki Transilvanya’da, 2 milyon kişi Rusya kontrolündeki

Bessarabia’da ve küçük gruplar da Bulgaristan’a ait bulunan Dobruca bölgesinde kalmışlardır.

Krallığın,Romanyalıların tamamını bir yönetim altında toplama hedefi, ancak I. Dünya Savaşı’nın

ardından 1918 yılında Transilvanya, Bessarabia, Bukovina ve güney Dobruca bölgelerinin Romanya ile

birleşmesi ile gerçekleştirilmiştir. Böylelikle ülke bir anda iki misli büyümüş, ancak bu yeni bölgelerin

ekonomik gelişmesi, ya da tam anlamıyla entegre olması sağlanamamıştır.

II. Dünya Savaşı sonrası ülke, diğer Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri gibi Sovyet egemenliği altına girerek

komünist rejimi benimsemiştir. 1945 yılında Sovyetler Birliği destekli Romanya Komünist Partisi (RCP)

yönetimi ele geçirmiş, 1947 yılı sonunda da Kral Michael tahttan çekilerek ülke Romanya Halk

Cumhuriyeti adını almıştır.

1950’li yıllarda Moskova ile bağları zayıflasa da, Gheorghe Gheorghiu-Dej yönetimindeki RCP, Stalinist

ekonomi politikalarının tamamını uygulamıştır. 1965 yılında yönetimi devralan Nikolae Çavuşesku

(Ceausescu) devlet konseyi başkanı olmuş, ülkenin adı Romanya Sosyalist Cumhuriyeti olarak

değişmiştir. Gizli polis teşkilatının da desteğiyle Çavuşesku olağanüstü bir kişisel güç kazanmış,

özellikle 1980’li yılların sonlarına doğru ülke yönetiminin bütün kilit noktalarına Çavuşesku’nun aile

üyeleri ve arkadaşları yerleştirilmiştir.

Doğu Avrupa ülkelerinde komünist rejimlerin sarsıldığı 1989 yılı sonlarında, ülkenin Timoşoara

kentinde rejime karşı ilk tepkiler başlamış, bastırılan gösterilerin Bükreş’e sıçraması ile birlikte olaylar

hızla gelişmiş, 25 Aralık 1989’da Nikolae Çavuşesku ile eşi idam edilmiştir.

Tüm ülkeye yayılan ayaklanmalar sonucu, Ulusal Kurtuluş Cephesi (National Salvation Front) sosyalist

rejime son vermiş, 1990 yılında da serbest seçimler yapılarak ülkede çok partili demokratik sisteme

geçilmiştir. Romanya, halen çok partili parlamenter sistem ve Senato ile Millet Meclisinden oluşan iki

meclis ile yönetilen demokratik bir Cumhuriyettir.

5. NÜFUS VE İŞGÜCÜ YAPISI

1990 yılından beri, gerek dışarıya göç, gerekse artan ölüm ve azalan doğum oranları nedeniyle,

Romanya’nın nüfusu sürekli azalma kaydetmiştir. 1990 yılında 23,21 milyon kişi olan ülke nüfusu,

2018 yılında 19,5 milyon kişiye kadar düşmüştür.

Ülkenin nüfus azalışında doğal sebeplerin yanı sıra göç de önemli bir faktörü oluşturmaktadır.

Nüfusun azalmış olmasına, yurtdışına çalışmaya gidenlerin önemli ölçüde sebep olduğu tahmin

edilmektedir. Diğer taraftan Uluslararası Göç Örgütü, yurtdışında çalışmakta olan Romen sayısını 2

milyon kişi olarak belirtmektedir ki bu rakam da yetişkin nüfusun yaklaşık %10’luk kısmına karşılık

gelmektedir. 1990’lı yıllarda başlayan dış göçün başlangıçtaki hedef ülkeleri Yugoslavya ve Polonya

gibi Doğu Avrupa ülkeleriyken bugün Almanya, İtalya, İspanya gibi Batı Avrupa ülkeleri ve İsrail en

fazla tercih edilen yabancı ülkeler haline gelmiştir.

Ülkenin nüfusunun %89,5’i Romenlerden oluşmaktadır. Ülkede resmi olarak Macarlar (%6,6),

Çingeneler (%2,5) ve Almanlar (%0,5) da dahil olmak üzere 13 azınlık grubu mevcuttur.

Romanya halkının yaklaşık %96’sı okur-yazardır. Nüfusun ortalama yaşı 39,7 olan Romanya, Batı

Avrupa ülkelerine göre daha genç bir nüfusa sahiptir. Bununla beraber, azalan doğum oranı, bu

durumun değişeceğine ve gelecek 10 yılın sonuna doğru, ülkedeki yaşlı nüfusun çalışma yaşındaki

nüfusa bağımlılık oranının yükseleceğine işaret etmektedir. Ülkede 14 yaş altı nüfusta azalma

gözlenirken, 65 yaş üstü nüfus ise artmaktadır. Bu durumun, emeklilik, sosyal sigorta ve sağlık sistemi

üzerinde bir baskı oluşturması beklenmektedir.

Komünist sistemin yıkılmasının ardından, ülkenin işgücü yapısı ve büyüklüğü de önemli ölçüde

değişiklik göstermiştir. Özellikle 1990’lı yıllarda kayıt dışı ekonominin büyümesi ile işgücü ile ilgili

güncel ve doğru bilgi temin etmek ve bu bilgileri yorumlamak zorlaşmıştır.

İşsizler, emekliler, kırsal kesimde çalışan ücretliler, düşük ücretli işlerde çalışıp büyük kentlerde

yaşayan büyük aileler ile Moldova sınırındaki bölgelerde ve daha az gelişmiş olan kuzeydoğu

bölgelerinde yaşayan kesimler, ülkede yoksulluktan en fazla zarar gören nüfusu oluşturmaktadır.

Önümüzdeki dönemde diğer AB ülkelerine yönelik göçün tahmin edilememesi işgücü ile ilgili olarak

belirsizlik yaratmaktadır.

7. TÜRKİYE ROMANYA İLİŞKİLERİ

Romanya’nın Balkanlar ve Ortadoğu’daki en büyük ticaret ortağı olan ülkemiz; İtalya, Almanya ve

Fransa’nın ardından Romanya’nın 4. büyük ihracat pazarıdır.

Romanya’daki Türk yatırımları, üçüncü ülkeler üzerinden gelenlerle beraber toplam 6 milyar $’a

ulaşmıştır. Halihazırda Romanya’da 7.000 civarında Türk firması aktif olarak faaliyet göstermektedir.

Romanya’da ayrıca çok sayıda şubesi bulunan iki Türk bankası (Credit Europe ve Garanti Bankası)

faaliyet göstermektedir.

Romanya’da bugüne kadar 90 Türk müteahhitlik firmasınca yaklaşık 6,2 milyar $ tutarında proje

gerçekleştirilmiştir.

TÜRKİYE-ROMANYA DIŞ TİCARET DEĞERLERİ (Milyon $)

YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE

2016 2 671 2 196 4 867 475

2017 3 139 2 480 5 619 659

2018 3 877 2 445 6 322 1 432

2018 (Ocak-Eylül) 2 813 1 954 4 767 859

2019 (Ocak-Eylül) 2 866 1 755 4 620 1 111

Kaynak: TÜİK, Trademap

Romanya’ya ihracatımızda belli başlı ürünler; tekstil elyafı ve mamulleri, kara ulaşım araçları, demir

ve çelik, enerji üreten makine ve cihazlar, giyim eşyası ve aksesuarları, metallerden nihai ürünler ve

sebze-meyve oluşturmaktadır.

İthalatımızda ise başlıca ürünleri metal cevherleri, kırıntı, döküntü, demir-çelik, kara ulaşım araçları,

gübreler, elektrikli makine ve cihazlar, mantar ve ağaç mamulleri oluşturmaktadır.

TÜRKİYE’NİN ROMANYA’YA İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER (1.000 $)

GTİP ÜRÜNLER 2016 2017 2018

Ürünün

Toplamdaki

Payı

(%) 2018

Ürünün 2017

- 2018

Yıllarındaki

Değişimi (%)

TOPLAM İHRACAT 2 671 249 3 139 188 3 867 122 100 23,2

8708 Karayolu taşıtları için

aksam ve parçalar 161 992 176 080 199 285 5,2 13,2

7306 Demir veya çelikten

diğer ince ve kalın

borular ve içi boş

profiller

73 252 126 292 189 893 4,9 50,4

8408 Sıkıştırmayla

ateşlemeli içten

yanmalı pistonlu

motorlar (dizel ve yarı

dizel)

170 129 159 998 188 184 4,9 17,6

8703 Otomobiller 69 730 95 228 132 851 3,4 39,5

7214 İnşaat demiri 14 967 56 685 116 909 3 106,2

8407 Kıvılcım ile ateşlemeli

içten yanmalı doğrusal

veya döner pistonlu

motorlar (patlamalı

motor)

55 482 75 477 99 714 2,6 32,1

7225 Diğer alaşımlı çelikten

yassı hadde mamulleri

(genişliği 600

mm.veya daha fazla)

11 333 44 130 98 223 2,5 122,6

8702 10 veya daha fazla

kişi taşımaya mahsus

motorlu taşıtlar

19 679 27 463 85 497 2,2 211,3

8704 Esya taşımaya

mahsus motorlu

taşıtlar

36 994 49 635 61 906 1,6 24,7

7213 Demir veya alaşımsız

çelikten filmaşin (sıcak

haddelenmiş, kangal

halinde)

14 433 17 529 57 591 1,5 228,5

7113 Mücevherci eşyası ve

aksamı (kıymetli

metallerden veya

kıymetli metallerle

kaplama metallerden)

33 354 46 076 51 294 1,3 11,3

7326 Demir veya çelikten

eşya 38 060 51 972 50 881 1,3 -2,1

805 Turunçgiller

(taze/kurutulmuş) 43 337 39 962 48 824 1,3 22,2

7305 Demir veya çelikten

diğer ince ve kalın

borular (dikişli,

perçinli) (kesitleri daire

şeklinde, dış çapı >

406,4 mm)

23 571 48 219 1,2 8344,7

7322 Demir veya çelikten

elektriksiz merkezi

ısıtmaya mahsus

radyatör, motorlu hava

püskürtücüler,

bunların aksam-

parçası

33 696 43 995 46 892 1,2 6,6

8418 Buzdolapları,

dondurucular ve diğer

soğutucu ve

dondurucu cihazlar ve

ısı pompaları

44 329 44 319 46 872 1,2 5,8

702 Domates

(taze/soğutulmuş) 25 563 38 662 43 650 1,1 12,9

3920 Plastikten diğer levha,

plaka, şerit, film, folye

(gözeneksiz)

31 120 35 656 42 133 1,1 18,2

Kaynak: ITC Trademap

POTANSİYEL TARIM VE GIDA ÜRÜNLERİ DEĞERLENDİRME MATRİSİ

GTİP Potansiyel

Ürün

Türkiye'nin

Ülkeye

İhracatı (mi

lyon dolar)

2018

Ülkenin

Dünyadan

İthalatında

Türkiye'nin

Payı (%)

2018

Türkiye'nin

Ülkeye

İhracatındaki

Değişim

(%) 2017 -

2018

Ülkenin

dünyadan

İthalatındaki

Değişim (%)

2017 - 2018

Ülkenin

Dünyadan

İthalatında İlk

5 Ülke ve

Pazar

Payları (%)

2018

Ülkenin Dünyadan

İthalata Uyguladığı

Gümrük Vergisi

Oranları (%

ortalama)

1905 Tatlı Bisküvi

ve Gofretler

18,06 4,8 2,2 16,3 Polonya 24,1

Almanya 16,9

İtalya 11,1

Bulgaristan

8,7

Çekya 4,9

Türkiye 4,8

Polonya 0

Almanya 0

İtalya 0

Bulgaristan 0

Çekya 0

Türkiye 16,8

1806 Çikolata ve

kakao içeren

diğer gıda

müstahzarlar

ı

5,07 1,7 -1,4 17,6 Almanya 37,6

Polonya 18,2

İtalya 6,3

Bulgaristan

6,3

Belçika 6,2

Türkiye 1,7

Almanya 0

Polonya 0

İtalya 0

Bulgaristan 0

Belçika 0

Türkiye 7,9

0805 Turunçgiller

(taze/kurutul

muş)

48,83 28,7 22,2 9,7 Türkiye 28,7

Yunanistan

26,5

Almanya 13,1

Hollanda 7,7

İspanya 5,8

Türkiye 3,5

Yunanistan 0

Almanya 0

Hollanda 0

İspanya 0

2202 Sular

(mineral ve

gazlı sular

dahil) ve

alkolsüz diğer

içecekler

(tatlandırıcılı,

lezzetlendiril

miş)

2,08 2,1 13,9 41,3 Macaristan

30

Polonya 14,1

Avusturya

12,2

Almanya 7,3

Bulgaristan

6,3

Türkiye 2,1

Macaristan 0

Polonya 0

Avusturya 0

Almanya 0

Bulgaristan 0

Türkiye 1,4

0702 Domates

(taze/soğutul

muş)

43,65 43,9 12,9 12,7 Türkiye 43,9

Almanya 12,8

Hollanda 11,5

İspanya 8,8

İtalya 7,8

Türkiye 19,3

Almanya 0

Hollanda 0

İspanya 0

İtalya 0

2005 Konserve

Sebze

(Bezelye,

patates,

zeytin,

fasulye vb.)

16,28 17,6 57,3 24,8 Yunanistan

22

Türkiye 17,6

Polonya 15

Macaristan

12,7

Almanya 9

Yunanistan 0

Türkiye 0,9

Polonya 0

Macaristan 0

Almanya 0

0709 Diğer

sebzeler

(taze/soğutul

muş)

33,39 36,2 17,3 18 Türkiye 36,2

İspanya 12,7

Almanya 11,4

Polonya 9,9

Hollanda 9,2

Türkiye 2,7

İspanya 0

Almanya 0

Polonya 0

Hollanda 0

2008 Yer fıstığı ve

diğer kabuklu

yemiş ve

meyve

konserveleri

4,72 7,2 19,2 19,9 Polonya 23

Almanya 17,1

Macaristan

8,2

Türkiye 6,9

Fransa 6,8

Polonya 0

Almanya 0

Macaristan 0

Türkiye 0,7

Fransa 0

1704 Kakao

içermeyen

şeker

mamulleri

(beyaz

çikolata

dahil)

9,42 10,7 9,3 14,9 Polonya 21

Almanya 17

Türkiye 10,7

Ukrayna 8,5

Çekya 6,6

Polonya 0

Almanya 0

Türkiye 9,8

Ukrayna 0

Çekya 0

0602 Diğer canlı

bitkiler

(kökleri

dahil)

çelikler, aşı

kalem ve

gözleri;

mantar

miselleri

0,09 0,1 -77,1 28,4 Hollanda 42,2

Macaristan

19,4

İtalya 13,4

Almanya 7,5

Polonya 4,3

Türkiye 0,1

Hollanda 0

Macaristan 0

İtalya 0

Almanya 0

Polonya 0

Türkiye 0

0808 Elma, armut

ve ayva

(taze)

3,39 4,8 88,3 7,3 Polonya 45,8

İtalya 19,5

Almanya 9,8

Hollanda 7,4

Türkiye 4,8

Polonya 0

İtalya 0

Almanya 0

Hollanda 0

Türkiye 3,9

0303 Balıklar

(dondurulmu

ş)

2,17 2,7 -6,4 20 Hollanda 33,1

İspanya 22,1

Polonya 7,4

İsveç 5,3

Kanada 4,9

Türkiye 2,7

Hollanda 0

İspanya 0

Polonya 0

İsveç 0

Kanada 0

Türkiye 0

0302 Balıklar (taze

veya

soğutulmuş)

6,55 10,9 -5,9 13,8 Çekya 17,5

Yunanistan

17,1

Danimarka 14

Bulgaristan

12,7

İtalya 12,7

Türkiye 10,9

Çekya 0

Yunanistan 0

Danimarka 0

Bulgaristan 0

İtalya 0

Türkiye 0,1

0710 Sebze,

(pişirilmemiş

veya buharda

veya suda

kaynatılmış)

(dondurulmu

ş)

0,29 0,6 -31,8 4,4 Polonya 24,7

Macaristan

15,7

Belçika 15,5

Yunanistan

9,7

İtalya 9

Türkiye 0,6

Polonya 0

Macaristan 0

Belçika 0

Yunanistan 0

İtalya 0

Türkiye 0,4

0806 Üzümler

(taze/kurutul

muş)

3,12 6,6 -40 3,4 Moldova 19,7

İtalya 18,3

Hollanda 15,7

Yunanistan

15,1

Almanya 8

Türkiye 6,6

Moldova 4,8

İtalya 0

Hollanda 0

Yunanistan 0

Almanya 0

Türkiye 4,8

Kaynak: Trademap

POTANSİYEL SANAYİ ÜRÜNLERİ DEĞERLENDİRME MATRİSİ

GTİP Potansiy

el Ürün

Ülkenin

Dünyadan

İthalatı (

milyon

dolar)

2018

Türkiye'nin

Ülkeye

İhracatı (mil

yon dolar)

2018

Ülkenin

Dünyadan

İthalatında

Türkiye'nin

Payı (%)

2018

Türkiye

'nin

Ülkeye

İhracatı

ndaki

Değişim

(%) 20

17 -

2018

Ülkenin

dünyadan

İthalatında

ki

Değişim (

%) 2017 -

2018

Ülkenin

Dünyadan

İthalatında

İlk 5 Ülke

ve Pazar

Payları (%)

2018

Ülkenin

Dünyadan

İthalata

Uyguladığı

Gümrük

Vergisi

Oranları (%

ortalama)

8544 İzole

edilmiş

teller,

kablolar

ve diğer

elektrik

iletkenler

2239,63 31,07 2,4 31 15,2 Moldova

16,8

Almanya

15,3

Macaristan

8,4

Sırbistan

7,9

İtalya 6,8

Türkiye 2,4

Moldova 0

Almanya 0

Macaristan

0

Sırbistan 0

İtalya 0

Türkiye 0

7326 Demir

veya

çelikten

eşya

883,89 50,88 6,5 -2,1 17,7 Almanya

24,7

İtalya 14,5

Fransa

10,5

Çin 6,6

Türkiye 6,5

Almanya 0

İtalya 0

Fransa 0

Çin 2,6

Türkiye 0

8409 Sadece

veya esas

itibariyle

84.07

veya

84.08

pozisyonl

arındaki

motorları

n aksam

ve

parçaları

653,72 5,47 7 -38,3 24,2 Almanya

31,4

Fransa

19,5

Türkiye 7

Hollanda

6

İngiltere

4,9

Almanya 0

Fransa 0

Türkiye 0

Hollanda 0

İngiltere 0

8528 Monitörl

er ve

projektör

ler,

televizyo

n alıcı

cihazları

583,93 34,36 3,4 4,2 15,4 Slovakya

25,1

Macarist

an 24,2

Polonya

18,2

Hollanda

8,5

Almanya

3,4

Türkiye

3,4

Slovakya 0

Macarista

n 0

Polonya 0

Hollanda 0

Almanya 0

Türkiye 0

4011 Kauçukta

n yeni dış

lastikler

541,61 25,32 5,1 28,7 31,1 Macarist

an 16,7

Polonya

15,7

Almanya

9,2

Çin 8,8

Çekya

5,3

Türkiye

5,1

Macarista

n 0

Polonya 0

Almanya 0

Çin 4,4

Çekya 0

Türkiye 0

7408 Bakır

teller

527,05 38,31 7,2 60,8 18,5 Belçika

33,7

İtalya

22,8

Almanya

18,9

Yunanist

an 11,2

Türkiye

7,2

Belçika 0

İtalya 0

Almanya 0

Yunanista

n 0

Türkiye 0

8302 Adi

metallerd

en

donanım,

tertibat

vb. eşya

(mobilya,

kapı,

pencere,

bavul,

askılık vb

için)

504,04 34,1 9,7 -6,6 17,8 Almanya

27,8

Macarist

an 12,7

Polonya

12,1

Türkiye

9,7

İtalya 7,6

Almanya 0

Macarista

n 0

Polonya 0

Türkiye 0

İtalya 0

9403 Diğer

mobilyal

ar ve

bunların

aksam ve

parçaları

494,16 27,31 6,5 29,5 27,9 Polonya

29,8

Almanya

12,1

İtalya

11,6

Türkiye

6,5

Çin 6,3

Polonya 0

Almanya 0

İtalya 0

Türkiye 0

Çin 0,8

7210 Demir

veya

alaşımsız

çelikten

yassı

hadde

mamuller

i, genişlik

≥600 mm

471,45 35,07 8,2 -26,6 0,4 İtalya 33

Türkiye

8,2

Polonya

7,3

Hindista

n 6,5

Avustury

a 6,3

İtalya 0

Türkiye 0

Polonya 0

Hindistan

0

Avusturya

0

3923 Plastikler

den eşya

taşınması

na veya

ambalajl

anmasına

mahsus

malzeme,

tıpa,

kapak,

kapsül ve

diğer

kapama

malzemel

eri

410,12 17,18 4,8 12,3 23,9 Almanya

17,4

Macarist

an 15,7

Polonya

9,9

İtalya 8,9

Fransa

6,4

Türkiye

4,8

Almanya 0

Macarista

n 0

Polonya 0

İtalya 0

Fransa 0

Türkiye 0

5407 Sentetik

filament

iplikten

dokunmu

ş

kumaşlar

399,29 40,68 9,1 11,8 8,5 İtalya

24,7

İngiltere

18,5

Almanya

13,9

Türkiye

9,1

Çin 6,7

İtalya 0

İngiltere 0

Almanya 0

Türkiye 0

Çin 8

8516 Elektrikli

su

ısıtıcıları,

elektrote

rmik

cihazlar,

ortam

ısıtıcıları,

saç ve el

kurutucul

arı,

ütüler,

rezistanla

r

395,46 19,07 4,8 -11 8,8 İtalya

23,5

Çin 17,4

Almanya

13,2

Macarist

an 9,8

Polonya

6,7

Türkiye

4,8

İtalya 0

Çin 2,9

Almanya 0

Macarista

n 0

Polonya 0

Türkiye 0

3920 Plastikte

n diğer

levha,

plaka,

şerit,

film,

folye

(gözenek

siz)

369,31 42,13 12,6 18,2 13,9 Almanya

20,7

Türkiye

12,6

İtalya

10,6

Polonya

8

Macarist

an 6,9

Almanya 0

Türkiye 0

İtalya 0

Polonya 0

Macarista

n 0

7213 Demir

veya

alaşımsız

çelikten

filmaşin

(sıcak

haddelen

miş,

kangal

halinde)

366,82 57,59 16,8 228,6 42,5 Moldova

23,9

Yunanist

an 17,3

Türkiye

16,8

Bosna

Hersek

10,1

Ukrayna

8,1

Moldova 0

Yunanista

n 0

Türkiye 0

Bosna

Hersek 0

Ukrayna 0

4016 Sertleştiri

lmemiş

vulkanize

kauçukta

n diğer

eşya

348,37 19,09 3,8 4,2 18,8 Almanya

21,2

Fransa

16,2

İtalya 7,7

Polonya

6,1

Macarist

an 5,7

Türkiye

3,8

Almanya 0

Fransa 0

İtalya 0

Polonya 0

Macarista

n 0

Türkiye 0

7214 İnşaat

demiri

333,51 116,91 36,3 106,2 47,8 Türkiye

36,3

Bulgarist

an 27,3

Yunanist

an 9,5

Moldova

7,2

Ukrayna

4

Türkiye 0

Bulgarista

n 0

Yunanista

n 0

Moldova 0

Ukrayna 0

9401 Oturmay

a mahsus

mobilyal

ar ve

bunların

aksam ve

parçaları

332,58 26,62 11,3 7,4 42,1 Polonya

19,8

Çin 13,9

Türkiye

11,3

İtalya 7,7

Slovakya

7,5

Polonya 0

Çin 1,2

Türkiye 0

İtalya 0

Slovakya 0

8716 Römorkla

r ve yarı

römorkla

r;

hareket

ettirici

tertibatı

bulunma

yan diğer

taşıtlar;

bunların

aksam ve

parçaları

297,46 6,78 2 137,9 35,7 Almanya

44,6

Polonya

9,8

Macarist

an 7

Avustury

a 5,8

İtalya 4,8

Türkiye 2

Almanya 0

Polonya 0

Macarista

n 0

Avusturya

0

İtalya 0

Türkiye 0

3917 Plastikte

n

hortumla

r, borular

ve

bağlantı

elemanla

rı

(manşon,

nipel,

dirsek,

flanşlar,

vb.)

292,21 23,79 8,7 35,4 20,4 Almanya

29,8

İtalya

13,8

Çekya

12,7

Türkiye

8,7

Fransa

6,1

Almanya 0

İtalya 0

Çekya 0

Türkiye 0

Fransa 0

6203 Erkekler

ve erkek

çocuk için

takım

elbise,

takım,

ceket,

blazer,

pantolon,

tulum ve

şort

(yüzme

kıyafeti

hariç)

282,95 16,38 6,1 37,9 17,8 İtalya

13,3

Ukrayna

13

İspanya

10,7

Bulgarist

an 8,6

Avustury

a 8,3

Türkiye

6,1

İtalya 0

Ukrayna 0

İspanya 0

Bulgarista

n 0

Avusturya

0

Türkiye 0

8418 Buzdolap

ları,

donduruc

ular ve

diğer

soğutucu

ve

donduruc

u cihazlar

ve ısı

pompalar

ı

279,76 46,87 14,8 5,8 14,9 İtalya

16,3

Çin 14,9

Türkiye

14,8

Polonya

11,5

Macarist

an 5,8

İtalya 0

Çin 1,7

Türkiye 0

Polonya 0

Macarista

n 0

7308 Demir

veya

çelikten

inşaat ve

inşaat

aksamı,

inşaatta

kullanılm

ak üzere

hazırlan

mış

demir

veya

çelikten

sac,

çubuk,

vb.

277,9 18,52 8,7 127,5 36,2 İtalya

19,4

Almanya

18,8

Polonya

9,9

Türkiye

8,7

Avustury

a 5

İtalya 0

Almanya 0

Polonya 0

Türkiye 0

Avusturya

0

6403 Dış

tabanı

kauçukta

n, plastik

maddede

n, tabii

veya

terkip

yoluyla

elde

edilen

köselede

n ve yüzü

deriden

olan

ayakkabıl

ar

264,08 20,51 8,3 32,3 9,9 Polonya

23

İtalya

17,4

Türkiye

8,3

Almanya

7,1

Macarist

an 4,4

Polonya 0

İtalya 0

Türkiye 0

Almanya 0

Macarista

n 0

3921 Plastikte

n diğer

plakalar,

levhalar,

yapraklar

, filmler,

folyeler

ve

şeritler

249,31 12,46 4,8 5,1 6,2 İtalya

26,5

Almanya

19,1

Fransa

6,8

Macarist

an 5,2

Bulgarist

an 5

Türkiye

4,8

İtalya 0

Almanya 0

Fransa 0

Macarista

n 0

Bulgarista

n 0

Türkiye 0

8422 Bulaşık,

şişe vb

yıkama

ve

kurutma

makinala

rı, şişe,

kutu

çuval vb

doldurma

, ambalaj

247,07 7,47 3,3 30,7 56,1 Almanya

38,3

İtalya

29,8

Polonya

5,5

İspanya

3,7

Türkiye

3,3

Almanya 0

İtalya 0

Polonya 0

İspanya 0

Türkiye 0

Kaynak: Trademap

9. TİCARETİ ETKİLEYEN KÜLTÜREL FAKTÖRLER

Romanya’da iş ilişkilerini belirleyen özel bir takım gelenekler yoktur. Batı iş dünyasının uyguladığı

standartlar uygulanır. Bununla beraber, Batı Avrupalı işadamlarından farklı olarak Romenler dakikliğe

çok büyük önem vermemektedir.

Romenler sıcakkanlı insanlardır. Yabancıları oldukça iyi karşılarlar. Tanışmalarda tokalaşılır ve ziyarete

gidildiğinde normal nezaket kuralları uygulanır. Toplantılarda kartvizit bulundurmak ve tanışılan

kişilere vermek önemlidir.

10. KAYNAKÇA

T.C. Dışişleri Bakanlığı (http://www.mfa.gov.tr/)

T.C. Ticaret Bakanlığı (http://www.ticaret.gov.tr/)

International Trade Centre (http://www.trademap.org/)