rrjetet kompjuterike - selman haxhijaha · 2014-01-22 · metriku (i matur me hapa) 1: ripv1...
TRANSCRIPT
Objektivat
• Historiku i zhvillimit të protokollit RIP
• Proceset dhe veçorit themelore të protokollit RIPv1
• Formatet e paketave të protokollit RIPv1 dhe RIPv2
• Disa veçori të RIPng dhe krahasimin e tij me RIPv2
• Sintaksat e komandave konfiguruese të protokollit RIPv1 dhe RIPv2
• Historiku dhe veçorit themelore të protokollit EIGRP
• Definimi I matrikut dhe mënyra e kalkulimit të tij nga ana e EIGRP-së
• Paketat e EIGRP-së
• Algoritmi DUAL
• Sintakasa e komandave konfiguruese të EIGRP-së
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Historiku i protokollit RIP
Ligjerues: Selman Haxhijaha
• RIP (ang. Routing Information Protocol) ështënjëri nga protokollet më të vjetër të rrugëtimitzanafilla e zhvillimit fillon në fillim të viteve të 60-ta - ARPANET.
• 1988 RIPv1 (RFC 1058)- rrugëtimi i bazuar në klasa (classful routing)
• 1993 RIPv2 (RFC 1388)- Shton subnetmaska me çdo rresht të një rruge- mundëson rrugëtimin pa klasa (Classless Routing)
• 1998 Versioni aktual i RIPv2 (RFC 2453)
Routing Information Protocol - RIP
Ligjerues: Selman Haxhijaha
• RIP si protokoll rrugëtimi vektor-distancë, bën pjesë në familjen e protokolleve IGP
• Si metrik përdor numërimin e hapave
• Përdor përditësimet në mënyrë periodike në afatetë caktuara kohore çdo 30 sec.
• Gjatë dërgimit të përditësimeve RIPv1 përdor IP broadcast adresën 255.255.255.255
• Numri maksimal i hapave brenda një rrjete është 15
Algoritmi i përditësimit të RIP
1. Shto nga 1 hop në numërimin e hop për çdo destinacion të ri të lajmëruar
2. Përsërit hapat vijues për çdo destinacion të lajmëruar
1. If (Destinacioni nuk është në tabelën e rrugëtimit)
1. Shto informacionin e lajmëruar në tabelë
2. Else
1. If (Fusha e hapit të ardhshëm është e njejtë)
1. Zëvendëso shënimin në tabelë me një të lajmëruar
2. Else
1. If (numri i hapave të reklamuar është më i vogël se ai në tabelë)
2. Zëvendëso shënimin në tabelën e rrugëtimit
3. return
N2
N3
N4
N5
N6
N1
A
B
C
N1 1 -
N2 1 -
N3 1 -
①
N2 1 -
N4 1 -
N5 1 -
①
N3 1 -
N6 1 -
①
N2 1 -
N4 1 -
N5 1 -
② RIP
N1 1 -
N2 1 -
N3 1 -
N4 2 B
N5 2 B
3
Nr. i Hapave hap / i ardhshëm
Përditësimi i tabelës së rrugëtimit nga RIP-i
N3 1 -
N6 1 -
N1 2 A
N2 2 A
N4 3 A
N5 3 A
Formati i paketit RIPv1
Një mesazh i RIP mund të
ketë deri në 25 rreshta
1: kërkesa
2: përgjigje
2: për IP
0…0: kërkesë për tërë
tabelën e rrugëtimit
Adresa e destinacionit
Metriku (I matur me hapa)
1: RIPv1
Komanda Versioni Vlera zero
Identidfikuesi i familjes së adesës Vlera zero
IP adresa
E pa përdorur
E pa përdorur
Metriku
32 bit
Fusha të shumëfishta, numri maksimal 25
Mesazhi
Sintakasta e komandave konfiguruese të RIP
• Aktivizimi i protokollit RIP
• router [protokolli]
• network [adresa e rrjetit]
• Shembull
– Router(config)# router rip
– Router(config-router)# network 172.16.0.0
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Routing Information Protocol – RIPv2
• Disa nga përmirësimet që janë aplikuar në RIPv2 janë:– Subnet Maska bartet si pjesë e çdo rruge.
– Përdor autentifikim për përditësimet e rrugëve.
– Adresa e ruterit fqinj bartet së bashku me çdo rrugë.
– Bën etiketimin e rrugëve për përdorim të jashtëmzakonisht kur ato injektohen në tabela të protokolleve tëtjerë.
• RIPv2 përditësimet e tabelave të rrugëtimit i realizonduke e përdorur adresën e rezervuar multicast 224.0.0.9.
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Veçorit e RIPv2
• Disa nga veçoritë kryesore të protokollit RIPv2 që kanë tëbëjnë me parandalimin e unazave të rrugëtimit janë:
– Numërim në pafundësi (ang. Count to infinity)
– Horizonti i ndarë (ang. split horizon)
– Afati kohor i pritjes
– Përditësimet e nxitura
– Balancimi i ngarkesës
• RIPv2 transmeton përditësimet duke përdoru protokollin UDP në portin 520
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Formati i paketës së protokollit RIPv2
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Komanda Versioni Vlera zero
Identidfikuesi i familjes së adresës Etiketa e rrugës
IP adresa
Subnet Maska
Hap i ardhëshëm
Metriku
32 bit
Fusha të shumëfishta, numri maksimal 25
Identidfikuesi i familjes së adresës Etiketa e rrugës
IP adresa
Subnet Maska
Hap i ardhëshëm
Metriku
Një input
rruge
Një input
rruge
Kufizimet e RIPv2
• Kufizime të RIPv2:
– Mungesa e rrugëve alternative pasi që edhe RIPv2 në tabelën e rrugëtimit mban vetëm një rrugë mëtë mirë.
– Numërimi në pafundësi e bën që RIPv2 të vazhdojta përdorë këtë mekanizëm në parandalimin e gabimeve në rrjetë siç janë unazat e rrugëtimit.
– Numërimi në pafundësi e kufizon diametrin e rrjetave të bazuara në RIPv2 në 15 ruter.
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Sintakasta e komandave konfiguruese të RIPv2
• Aktivizimi i protokollit RIP
• router [protokolli]
• version 2
• network [adresa e rrjetit]
• Shembull
– Router(config)# router rip
– Router(config-router)#version 2
– Router(config-router)# network 172.16.0.0
Ligjerues: Selman Haxhijaha
RIPng (RIP next generation)
• Përfshirë specifikacionet për përkrahje të rrjetave IPv6 qënjëkohësisht thirret si RIP i gjeneratës së ardhshme.
• Versioni i RIP që është kompatibil me protokollin IPv6
• Një protokoll plotësisht i ri
• Përdor algoritmin Vektor Distancë
• Përdor portin standard me numër 521 dhe shfrytëzonprotokollin UDP
• Instalon rrugën më të mire në tabelëne e rrugëtimit RIPng
Ligjerues: Selman Haxhijaha
RIPng RIP-2
Mëson informata përrrugë IPv6
Mëson informata përrrugë IPv4
Përdor numrin e prortit521.
Përdor numrin e prortit520
Nuk kërkon autentifikim për paketat e protokollitRIPng
Kërkon autentifikim përpaketat e protokollit RIP protocol packets
Nuk përkrah instanca tëshumëfishta të RIPng.
Përkrah instanca tëshumëfishta të RIP-2
Krahasimet RIPng dhe RIP-2
Historiku i zhvillimit të EIGRP-së
• Protokolli i rrugëtimit Enhanced Interior Gateway Routing Protocol – EIGRP është protokoll i zhvilluar ngaCisco Systems në fillim të viteve të 90-ta.
• EIGRP konsiderohet si protokoll hibrid sepse ikombinon karakteristikat e protokolleve të gjendjes sëLinqeve dhe vektor distance
• Disa nga karakteristikat e EIGRP-së janë:– Konvergjencë më të shpejtë dhe përdorim më të vogël të
bandwidthit
– Mbështetje për VLSM
– Mbështetje e shumëfishtë për protokollet e rrugëtuara
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Metriku i EIGRP-së
• EIGRP e përzgjedh rrugën kryesore duke u bazuar nëkomponentët e parazgjedhura bandwidth dhevonesë, vlera e llogaritur quhet metrik i përbërë
• Komponentet e metrikut të përbërë janë:
– Bandwidth
– Vonesa
– Besueshmëria
– Ngarkesa
– Njësi maksimale transmetimi MTU
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Kalkulimi i metrikut në EIGRP
• 𝑀𝑒𝑡𝑟𝑖𝑘 = 𝐾1 ∗ 𝐺𝑗𝑒𝑟ë𝑠𝑖𝐵𝑟𝑒𝑧𝑖 +𝐾2∗𝐺𝑗𝑒𝑟ë𝑠𝑖𝑎𝐵𝑟𝑒𝑧𝑖
256−𝑛𝑔𝑎𝑟𝑘𝑒𝑠𝑎+ (𝑘3 ∗
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Vlerat e metrikut EIGRP
• EIGRP Metrik– Vonesa përkufizohet si koha që i duhet një pakete të
kaloj nëpër një rrugë të caktuar
• Është një vlerë statike që bazohet në llojin e linkutpër të cilin ndërfaqja është e lidhur
prof. Selman Haxhijaha
Llojet e paketave komunikuese të EIGRP-së
• EIGRP i përdor 5 lloje të paketave për funksionim normal:
– Paketa hello
– Paketat e përditësimit
– Paketa e konfirmimit
– Paketat e pyetësorit dhe përgjigjeve
Ligjerues: Selman Haxhijaha
• Qëllimi i paketave Hello– Përdoret për të zbuluar dhe formuar fqinjësi me ruter të lidhur
drejtpërdrejt
• Karakteristikat– Intervalet kohore për dërgimin e hello paketave
Në shumicën e rrjetave çdo 5 sekonda Në rrjete Multipoint dhe rrjete të tjera më të ngadalshme çdo 60
seconda
-Holdtime
Koha maksimale që një ruterduhet të pres para se tëdeklaroj se fqinji nuk ështëaktiv
Vlera e paracatuar holdtime
–3 herë interval hello
Paketa Hello
Paketat e përditësimit dhe konfirmimit
• Paketat e përditësimit– Përdoren për të
propaguar informatat e rrugëtimit
• Paketat konfirmimi– Përdoren për të
konfirmuar pranimin e paketave të përditësimit, pyetësorëve dhepërgjigjeve
Paketat e pyetësorëve dhepërgjigjeve
• Paketat e pytësorëvedhe përgjigjeve Përdoren nga DUAL për
të kërkuar informatapër rrjete
Paketat e pytësorëve• Mund të përdorin
Unicast
Multicast
Paketat e përgjigjeve• Përdorin vetëm
unicast
Konceptet e protokollit EIGRP
• Konceptet bazë të përdorura nga protokolli EIGRP:– Tabela e fqinjëve
– Tabela e topologjisë
– Tabela e rrugëtimit
– Pasardhësi (ang. Successor)
– Pasardhësi i mundshëm (ang. feasible successor)
– Distancë e mundshme
– Distancë e raportuar
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Algoritmi DUAL
• Algoritmi DUAL (ang. Diffusing Update Algorithm) ështëkomponent qendrore llogaritëse e protokollit EIGRP
• Është përgjegjës për të krijuar topologji pa unazarrugëtimi
• Emër i plotë DUAL FSM definon një varg të gjendjeve tëmundshme nëpër të cilat mund të kalojë një algoritëm
• Rrugët me metrik më të mirë të kalkuluar i vendos në tabelën e rrugëtimit
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Algoritmi DUAL
Përzgjedh rrugënmë të mire pa unaza rrugëtimi
Përzgjedh rrugëalternative duke përdorurinforamta ngatabelat e EIGRP-së
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Konfigurimi i EIGRP
Konanda router eigrp
• Komanda globale që aktivizon eigrp është– Router(config)# router eigrp sistemi-autonom
– Të gjithë ruter në domenin e EIGRP duhet të përdorinnumrin e njejtë të ID së procesit (numrin e sistemit-
autonom)
Konfigurimi i EIGRP
Komanda Network
• Funksioni i komandës network
– Mundëson që ndërfaqet të transmetojnëdhe pranojnë përditësimet e EIGRP
– Përfshin rrjetat dhe subnetet nëpërditësimet e EIGRP-së
• Shembull:– Router(config-router)#network network-address
Basic EIGRP Configuration
• Komanda network me Maskën Wildcard– Këtë opsion e përdorim kur dëshirojmë të dërgojmë informata për
subetne specifike
• Sintaksa e komandës– Router(config-router)#network network-address
[wildcard-mask]
Përmbledhje
• Historikun e zhvillimit të protokolleve të rrugëtimit RIP dheEIGRP
• Veçorit e protokollit të rrugëtimit RIP, RIPv2 dhe RIPng
• Sintaksat e komandave për konfigurimin e RIPv1 dhe RIPv2
• Veçorit dhe funksionimi I protokollit EIGRP
• Pesë paketa që I përdor protokolli EIGRP për funksionimnormal
• Terminologjin e protokollit EIGRP
• Sintaksa e komandave për konifgurimin e protokollit EIGRP
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Objektivat
• Historiku u zhvillimit të protokollit OSPF
• Çështjet e adresuar nga OSPF
• Krahasimi në mes të OSPF dhe RIP
• Termonologjia e OSPF-së
• Llojet e paketave të OSPF
• Formati i pakëtit të OSPF
• Sintaksat e komandave për konfigurim të OSPF-së
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Protokolli OSPF
• OSPF është protokoll rrugëtimi i gjendjes së linjave i bazuar në standarde të hapura i cili është përshkruar në RFC 2328.
• Është protokoll i grupit IGP dhe ofron përkrahje për:
• CIDR – Classless Interdomain Routing,
• etiketim të rrugëve të jashtme (rout tagging) autentifikimin e përditësimeve
• Ofron shkallëzim të rrjetit duke përdorur zona dhe mbështetje për numër të madh të ruterëve për zone.
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Çështjet e adresuara nga OSPF
• Përzgjedhja e rrugës më të mirë nga OSPF dhe krahasimi me vendimin e RIP
OSPF
RIP
Dallimet e OSPF dhe RIP
• Disa nga karakteristikat që e dallojnë OSPF-në nga RIP-ijanë:– OSPF e përdor bandwidthin në mënyrë më efikase duke
dërguar përditësimet jo periodike por vetëm sipas nevojës– Përditësimet nuk dërgohen me adresat broadcast
(255.255.255.255) siç është rasti me RIP-in, OSPF-ja përdoradresat multicast dhe ato 224.0.0.5 dhe 224.0.0.6
– OSPF nuk bën kufizimet e madhësisë së rrjetës në 15 hapa– Metrikët mund të konfigurohen manualisht, duke
mundësuar precizitet më të madh në caktimin e rrugës mëtë mirë të mundshme
– Reagon më shpejt ndaj ndryshimeve në rrjetë si dhe ështëmë fleksibil gjatë adresimit dhe dizajnimit të rrjetave
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Veçoritë e protokollit OSPF
• Disa nga veçoritë kryesore të OSPF:
– Konvergjencë e shpejtë
– Përkrahje për VLSM, supernetting dhe përmbledhje
– Përkrahja për rrjeta të mëdha
– Bartja efikase dhe e besueshme e përditësimeve tërrugëtimit
– Balancimi i rrugëve të shumëfishta
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Paketat e OSPF
• OSPF përdor 5 paketa për kryerjen e detyrave te veta:– Lloji i parë: paketa Hello – këto paketa dërgohen nëpër të gjitha
ndërfaqet në mënyrë periodike duke përdorur adresën multicast224.0.0.5.
– Lloji i dytë: paketa e përshkrimit të data bazës – transmeton përmbajtjen e bazës së të dhënave duke përdorur LSA
– Lloji i tretë: paketa e kërkesave të gjendjes së linkut - kërkojnë informataplotësuese nga baza e të dhënave të ruterit fqinj
– Lloji i katërt: paketat e përditësimit të gjendjes së linkut - shpërndajnë informatat për gjendjen e linjave
– Lloji i pestë: paketat e vërtetimit të gjendjes së linjave – bëjnë vërtetimin e informatave të dërguara/pranuara
Ligjerues: Selman Haxhijaha
43
Hederi i përbashkët i pakëtit OSPF
source router IP address
authentication
authentication
32 bits
version type message length
Area ID
checksum authentication type
Body of OSPF MessageOSPF Message
Header
2: versioni aktual i
OSPF V2
Llojet e mesazheve:
1: Hello (teston arritshmërinë)
2: Përshkrimi i bazës së të dhënave
3: Kërkesat e gjendjes së linjës
4: Përditësimi i gjendjes së linjës
5: Konfirmimi i gjendjes së linjës
Nr i ID-së së
Zonës (Area) nga
ku ka origjinuar
paketa
IP checksum standard nga e
tërë paketa
0: pa autentifikim
1: Tekst i pastër
2: MD5 checksum
Llojet e rrjeteve OSPF
• Protokolli OSPF përkrah këto llojet të rrjetave
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Ruterët e dedikuar dhe ruterët e dedikuar rezervë
• Inxhinierët që e kanë zhvilluar protokollin OSPF kanëzhvilluar një sistem i cili do ta shmangtembingarkesës në raste kur çdo ruter krijon lidhjefqinjësie me çdo ruter tjetër përdorin multicast IP adresën 224.0.0.6
– Ruteri i Dedikuar (RD) - dedikuar vendos fqinjësitë plotë me të gjithë ruterët tjerë ai gjithashtubëhet pikë fokale për mbledhjen e informatave tërrugëtimit për atë rrjetë
– Ruteri i Dedikuar Rezervë (RDR) – ka funksion të ngjashëm me RD por se është në gjendje të pritjes
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Konfigurimi themelor i OSPF
• Për të aktivizuar protokollin ospf përdorim komanda router ospf proces-id– ID e procesit
• Numri me rëndësi lokale me vlera në mes të 1 dhe65535
– Kjo nënkupton se kjo vlerv nuk duhet të jetë e njëjtë me ruter tjerë OSPF
Konfigurimi themelor i OSPF
• Komanda network e OSPF– Parametrat e nevojshëm:
– Adresa e rrjetit (network address)
– Maska Wildcard (wildcard mask) – Vlera inverze e subet maskës
– ID e zonës (area-id) – Numër identifikimi i zonës sv OSPF-së. Zona e OSPF paraqet një grup të ruterëve me
informata të përbashkëta të linjave
– Shembull: Router(config-router)#network network-address wildcard-ask area area-id
Përmbledhje
• OSPF është protokoll rrugëtimi i gjendjes së linjave i bazuar nëstandarde të hapura dhe i takon grupit të protokolleve IGP
• OSPF ka një sistem i cili do ta shmangte mbingarkesës në rastekur çdo ruter krijon lidhje fqinjësie me çdo ruter tjetër duke aplikuar ruter të dedikuar dhe ruter të dedikuar rezervë
• Funksionimin e OSPF-së në shumë zona, Zona 0 backbon, Zona e zakonshme, Zona stub
• Veçorit e protokollit OSPF
Ligjerues: Selman Haxhijaha
Referencë
• Selman Haxhijaha – Rrjetat Kompjuterike,
UBT 2012
• http://selmanhaxhijaha.wordpress.com/category/rrjetat-kompjuterike/
Ligjerues: Selman Haxhijaha