Sağlık Sektörü

Hazırlayan: Dr. Yağmur Yeşilırmak

Giriş

Sağlık Sisteminin Durumu

Sağlık Sistemine İşlerlik Kazandırılması

Hedefler

Uygulama aşamaları

Özetle…

Bilgiye dayalı politika anlayışı geliştirmek isterseniz ne yaparsınız? Bilgiye ulaşırsınız. Bilgiyi iletirsiniz. Bilgiyi yorumlarsınız. Değerlendirmelerinizi genişletmek için bilgi kaynağınızı çeşitlendirirsiniz. İnsanlık yararına sonuçlar elde etmek istiyorsanız, eksik bilgilendirmeden, yanlış bilgilendirmeden kaçınırsınız.

Öncelikle yaşamakta olduğunuz ülkenin öz kaynaklarına yaslanırsınız. Dış bilgileri ülkenizin açısından değerlendirirsiniz. Bilgileri ülkenizin, bölgenizin ve insanlığın ortak çıkarları açısından yorumlayacak ülke aydınlarına başvurursunuz. Ülke insanınızın başka ülkelerin çıkarları doğrultusunda yönlendirilmemesine özen gösterirsiniz. Bu özeni gösterebilmek için yabancıların kaynaklarından bağımsız olmayı ilke edinirsiniz.

Ülkemizde çağımıza uygun olarak “BİLİM TOPLUMU” olma zorunluluğunu içten içe hissediyoruz. Her seferinde olduğu gibi, yitirtilmiş özgüvenimiz sebebi ile devletimizin işleyen çarklarını sivil toplum kuruluşlarımız ile başlayıp siyasi otoritelere kadar uzanan düzeyde “çalışmıyor ve çağa ayak uyduramıyor!” eleştirisini yapıyor, hemen her zaman olduğu gibi, yeni sistemleri Avrupa’dan ithal ediyor ama yaklaşık bir asırdır kullandığımız, kendimizin kullanılmaz hale getirdiği “sistemi nasıl işler hale getiririz?” düşünmüyoruz! Bize miras kalanları kıymetini bilemeden harcıyoruz!

Ülkenin aydınları: Her alanda, ülkesinin çıkarlarını savunan ve kendi öz kaynakları ile insan gücünü en iyi kullanabileceği şartları araştıran, her konuda ülke yöneticisine eksik ve yanlış bilgilendirme ile yanlış yönlendirmeleri engellemeye çalışandır.

Bizim naçizane tespitimiz, üniversitelerde eğitim ve araştırma görevlisi olan bilim adamlarımızın ülke yararına etkin şekilde kullanılamamasıdır. İş imkânları açan, temel ihtiyaçların teminine yarayan bilimi üretmiyor ithal bilimi gücümüz yettiği kadarı ile kullanıyoruz. Bilimi üretmeye ve iş alanları oluşturmaya başladığımız zaman işlemediği iddia edilen sistemlerimizi işler hale getirmiş olacak ve ülkemizin en büyük dertlerinden birisi olan işsizliğe de çare bulmuş olacağız.

Burada amacımız bilim adamlarımızı ve ilaç sanayimizi

bir araya getirip çalışmalarını sağlamak, ülkemizi sağlık

açısından özgürlüğüne kavuşturmak; en ucuz, en kolay

ulaşılan ve en az sıra beklenen, çağa uygun sağlık

hizmetlerine kavuşturmak ve günümüzde sadece tüketen

pozisyonunda olan sisteme üretkenlik kazandırmaktır.

Unutulmamalıdır ki! En iyi ve en ucuz

tedavi hastalığı önlemektir.

Sağlık Sisteminin Durumu

Kısıtlı çalışma süreleri

Meslek içi eğitim yetersizliği ile gelişen mesleki körelme

Kontrolsüz sevk zinciri ve artan maliyet

Yetersiz teknik donanım ve yetersiz yardımcı personel

Çağdışı kayıt sistemi

Personel yönetim yetersizlikleri

Sağlık kuruluşlarında standart fiziksel koşulların olmayışı

Denetimsiz özel sağlık kuruluşları ve artan maliyet

Sağlık sigorta sisteminin denetiminin sağlanamaması ve radikal çözümlerin üretilememesi

Hıfzısıhha kurumlarının önemi ve yanlış kullanımı

Tamamen dışa bağımlı ilaç ve aşı sanayi !!!

HEDEFLER

BİRİNCİ BASAMAK:

1. Sağlık hizmeti kalitesinin standart hale

getirilmesi ve iyileştirilmesi

2. Sağlık hizmetinin toplum tabanlı

araştırma ve uygulamalara katılımı

3. Sağlık hizmetinin kanıta dayalı tıp

verilerine göre verilmesinin sağlanması

HEDEFLER

İKİNCİ BASAMAK:

1. Sağlık hizmeti kalitesinin standart hale

getirilmesi ve iyileştirilmesi

2. Sağlık hizmetlerinin 3. basamak hizmetlerine

gerek kalmaksızın yürütülmesi

3. Hasta hizmetlerinde kanıta dayalı tıp

verilerinin kullanılması

HEDEFLER

ÜÇÜNCÜ BASAMAK:

1. Sağlık hizmetlerinin klinik ve deneysel

çalışmalara yöneliminin sağlanması

2. Sağlık hizmetinden çok eğitim ve üretim

hizmetlerine kanalize olunması

3. İlaç sanayi ile birlikte oluşturulacak AR-GE

yönetiminin planlanması

HEDEFLER

İLAÇ SANAYİ:

Ham madde üreten

Ham madde işleyen

İstihdam sağlayan

İhraç eden

Yabancı ilaç sanayi ile rekabet edebilen

Gelişmiş kayıt sistemi kullanımı

Hizmet içi eğitim

Hizmet süresi

Yardımcı personel hizmetleri

Yardımcı laboratuar hizmetleri

Hizmet sonrası takip

Hasta-hekim ilişkisinin geliştirilmesi

Hizmet verilen yerin özellikleri

BİRİNCİ BASAMAK UYGULAMALARI

Gelişmiş kayıt sistemi

Kayıtlı nüfusun adres, telefon, el-mek adresi, fotoğraf dahil tüm kişisel bilgilerini içermelidir.

Koruyucu hekimlik hizmetleri ile ilgili uyarı sistemi olmalı

Yapılan tüm laboratuar ve görüntüleme sonuçlarını içermeli

Sevk edilenlerin sevk sonuçları ve kontrollerini içermeli

Aşı takvimleri kişiye özel ve uyarı sistemi olmalı

Kontrolü gereken laboratuar ve görüntüleme sonuçlarının uyarıcı sistemi olmalı

Her muayene için tüm sistemik muayene bulgularını içeren girdiler yapılabilmeli

Periyodik muayeneler için; muayene bulguları ve laboratuar-görüntüleme yöntemlerine uygun girdiler olmalı

Hasta şikayetlerine yönelik uyarı tanı sistemleri içermeli

Hastaya verilen tüm tedavileri içermeli, tanı ve tedavi bilgileri ulaşılabilir olmalı

Sisteme giriş güvenli olmalı

Bilgilerin gerektiğinde istatistikleri yapılabilmeli

Hizmet içi eğitim

Aile hekimi gerekli tüm uzmanlık dallarında sürekli ve belli

aralıklarla eğitim almalıdır

Basit cerrahi müdahaleler (sünnet vs.) yapabilmeli

Basit görüntüleme tetkikleri (X-Ray, USG) yorumlayabilmeli

Aile planlamasına yönelik RIA uygulama ve OKS kullanımı

Basit ortopedik acillere müdahale edebilmeli

Sağlam çocuk takibinin gerektirdiği bilgilere sahip olmalı

Kronik dahili hastalık ve komplikasyonlarının tedavisi ve takibini

yapabilmeli (DM, HT göz dibi bakısı vs.)

Parazitoz ve bulaşıcı hastalıkların tarama ve takiplerini

yapabilmeli, tanısal testlerini bilebilmeli

Yardımcı personelinde sürekli hizmet içi eğitimi sağlanmalı

Hizmet süresi

Hekim ve yardımcı personel hizmetleri 24

saat verilebilmeli

Hastalar çalışan ve çalışmayan olarak

ayrılmalı, hastalar uygun saatlerde

çağırılmalı

Bu hizmetlerin verilebilmesi için en az 3

hekim ekibi ile birlikte çalışmalıdır

Yardımcı personel hizmetleri

Üç hekimden oluşan sağlık merkezlerinde 3

hemşire, 3 laboratuar ve 1 röntgen teknisyeni

bulundurulmalı

Hekim-hemşire şiftleri değişmemeli, laboratuar

teknisyenleri gecede nöbete kalırken, röntgen

teknisyenleri sadece gündüz hizmet vermelidir

Hekimler yatalak hastaları için; yardımcı sağlık

personeli temin edebilmelidir

Laboratuar ve Görüntüleme Hizmetleri

Tam kan sayımı, periferik yayma

Gaita direk bakısı, GGK

Tam idrar analizi

Sedimantasyon, CRP, ASO

AKŞ, Lipit profili, böbrek-karaciğer fonksiyon testleri

Serolojik aglütinasyon testleri

Scart testler

X-Ray, USG

Ayrıca çeşitli kültür örnekleri,

smear gibi sürüntü örneklerini

bağlı bulundukları kurumlara gönderebilmeli

Hizmet sonrası takip

Hastanın yazılan ilaçlarını alması

Hastanın tedavi süresince aralıklı

kontrollerinin yapılması

Hastanın tedavi sonrası kontrolü

Hastaneye sevk edilenlerin takibi

Hastaneye kontrol sevki olanların takibi

Hastanede yatırılarak tedavi edilenlerin

takibi

HASTA-HEKİM İLİŞKİSİNİN

GELİŞTİRİLMESİ

Hizmet verilen yerin özellikleri

Ulaşılabilir olmalı

Ortam ve muayene ekipmanları temiz olmalı

Havadar ve aydınlık olmalı

Düzenli olmalı

Yapılan her iş için ayrı bir bölüm olmalı

Hasta bekleme salonları rahat olmalı,

bilgilendirici afişler ve el broşürleri bulunmalıdır

Bilgi erişimi için internet bağlantılı bilgisayar

donanımı olmalı

UYGULAMA AŞAMALARI

1. ve 2. basamak sağlık hizmetlerinin hizmet koşullarının iyileştirilmesi ve personel eğitimi

1. ve 2. sağlık hizmetlerinin 3. basamak hizmetler ile entegrasyonu (idari devir); elektronik kayıt sistemine geçiş

Yüksek öğretim kurumu bünyesinde özerk bir kurum olarak Tıbbi araştırma ve eğitimi konseyi (TAEK) kurulması

Sağlık bankasının kurulması

AR-GE kurumlarının kurulması, ilaç sanayi ile bilim sektörünün entegrasyonu

Tıp fakültelerinin TAEK idaresine verilmesi

ELEKTRONİK KAYIT SİSTEMİ

1. Doğumdan ölüme kayıt

2. T.C. Kimlik no esas alınacak

3. Tüm sağlık işlemleri kayıt sistemi üzerinden olacak

4. 1. basamak elektronik kayıt sistemi yanında yazılı kayıtta tutacak

5. Eczaneler, özel sağlık kurumları ve özel sigortalar sisteme dahil edilecek

6. Sevkler takip edilebilecek

7. İstatistik verileri ulaşılabilir olacak

8. Aşılama ve tarama programlarının yürütülmesi kolaylaşacak

9. Gebelik ve aile planlaması hizmetlerinin takibi kolaylaşacak

10. Sağlıkta vergi kaçakları engellenecek

11. Tanı ve tedavi denetimlerinin yapılması kolaylaşacak

12. Ülkenin her yerinden ulaşılabilir olacak

13. Hasta mahremiyeti korunacak, ulaşım kontrollü olacak

14. Bürokratik işlemleri azaltacak, hizmet alım süresini kısaltacak

15. Tetkik sonuçlarına elektronik ortamda daha hızlı, doğru ve ucuz yolla ulaşılabilecek

16. Hastanın doğumdan itibaren tüm bilgilerine ulaşılabileceği için muayene süreleri daha etkin kullanılabilecek

TIBBİ ARAŞTIRMA ve EĞİTİM KONSEYİ

İŞLEVİ:

1. Meslek içi eğitim verilmesinin sağlanması ve denetimi

2. Araştırmalara hız kazandırıp, nicelik ve nitelik değerlendirmesini yapmak

3. Eğitim ve araştırma görevlileri ile özel sektörün beraber çalışmasını sağlamak ve denetlemek

4. Kanıta dayalı ve güncellenebilir sağlık hizmeti verilmesini sağlamak

5. Halk ve çevre sağlığı hizmetlerinin yönetimi

6. Bünyesinde oluşturulacak AR-GE kurulu araştırma ve geliştirmeleri düzenleyecek

7. Ulusal klinik etik kurulu ve yayın kurulunu bünyesinde barındırır

8. Uluslar arası çalışmaların takibi

9. Elektronik kütüphane hizmeti ile tüm araştırma hastanelerinin elektronik kütüphanelerinin birleştirilmesi

10. Meslek alt grup temsilcileri TAEK yönetiminde görevlendirilir

11. Bünyesindeki hukuk kurulu ile yargıya bilir kişilik yapar (Malpractise)

12. Hıfzı sıhha kurulu

13. Tubitak ve diğer destek kuruluşları ile ortak projeler yürütmek

TIBBİ ARAŞTIRMA EĞİTİM KONSEYİ

EĞİTİM-ARAŞTIRMA ÜST KURULU•Eğitim Kurulu•AR-GE Kurulu•Etik Kurulu•Yayın Kurulu•Hıfzı Sıhha Kurulu•Biyo Eşdeğerlilik ve Patent Kurulu•Alternatif Tıp Uygulamaları Kurulu•Elektronik Kütüphane Kurulu

SAĞLIK HİZMETLERİ ÜST KURULU•Hizmet Standardizasyonu Kurulu•Meslek Alt Grup Temsilcilikleri•Halk Sağlığı Kurulu•Olağan Üstü Hal Plan Kurulu

İDARİ ÜST KURUL•YÖK temsilciliği•Sağlık Bankası Temsilcisi•Sağlık Bakanlığı Temsilcisi•Hukuk Kurulu Temsilcisi•Performans Ücretlendirme kurulu Temsilcisi•Rekabet Kurulu Temsilcisi•İlaç Firma Temsilcileri•AR-GE Temsilcileri

SAĞLIK BANKASIÜYELERİ

Tıbbi Araştırma ve EğitimKonseyi

Sağlık Bakanlığı

ÜniversiteHastaneleri

İlaç Sanayi

Sağlık Bankasının Finansmanı

İlaç ve müstahzarlarının

biyoeşdeğerlilik

sertifikaları

Çalışanlardan elde edilen

sağlık kesintileri

Özel emeklilik ve özel

sağlık sigortaları geliri

Sağlık kartı uygulamaları

Özel sağlık

kuruluşlarından elde

edilen vergiler

Kredilendirme gelirleri

AR-GE yatırımlarından

elde edilen gelirler

Döner sermaye gelirleri

Hıfzı sıhha gelirleri

Eğitim gelirleri

Tüketilen sağlık

ürünlerinden elde edilen

gelirler

Sağlık raporu gelirleri

AR-GE KURUMLARI

Finansman:

Sağlık Bankası %45

İlaç Firmaları %35

Üniversiteler %20 TAEK bünyesinde üniversite-ilaç firması-sağlık bankası ortak

kuruluşu olarak çalışır

İlaç sanayi talebine uygun olarak proje geliştirir

Her AR-GE kurumu ayrı özerk kişi gibi davranır

Ortaklarının denetimine açıktır

TAEK kurulları AR-GE kurumlarına danışmanlık hizmeti verirler

ÖZETLE…

Halkın güvenini kazanacak

Eşit sağlık edinme hakkı

Daha iyi takip

Daha düşük maliyet

Daha kısa sürede hizmet alımı

Hizmet kötüye kullanımının önlenmesi

Toplum tabanlı veri toplanmasının kolaylaşması ile sağlık hedeflerinin belirlenmesi

Sağlıklı nesiller yetiştirilmesi

Sağlık Sistemine İşlerlik Kazandırılması

Birinci ve ikinci basamak sağlık kurumlarının

iyileştirilmesi ve kayıt sisteminin yenilenmesi

Sağlık Sistemine İşlerlik KazandırılmasıBirinci basamak sağlık kurumlarının tıp fakülteleri ile eğitim

ve araştırma hastanelerine devri

24 saat hizmet imkanı

Personelin sözleşmeli olması

Personelin sürekli eğitimi

Birinci basamak sağlık hizmetlerinde kanıta dayalı tıp verilerinin uygulanması

İleri sağlık hizmetlerinin takip olanağı

Hizmet kalitesinin TAEK tarafından denetlenmesi

Kurumlar arası rekabet

Toplum güveninin tekrar kazanılması

AR-GE yatırımlarının kredilendirilmesi

Sağlık sektörünü tüketici konumdan üretici konuma geçirmek

Türk ilaç ve sağlık sanayisinde atılım

Tıp eğitim konseylerinin kurulması ile performansa dayalı ücret

İlaç tüketiminin denetlenmesi

Vergi kaybının önlenmesi

Sağlık sektörü gelirlerinin etkin yönetiminin sağlanması

Gereksiz sağlık harcamalarının önlenmesi

Patent alımını kolaylaştırması

Yerli ilaç sanayi’ni desteklemesi

Sağlık Sistemine İşlerlik Kazandırılması

Sağlık Bankasının Kurulması

1. İlaç sanayi sektörüne katkısı

2. Araştırmalara yönelim

3. KİT anlayışı dışında devlet ortak yatırımı

4. Artı gelirin yurt içinde kalması ve yatırıma dönüştürülebilmesi

5. Kurumlar arası bilgi üretiminde rekabetin ürüne dönüştürülmesi

6. Ürün gelirlerinin ortak paylaşımı

Sağlık Sistemine İşlerlik Kazandırılmasıİlaç sanayi-devlet-üniversite ortak ARGE

PROPAGANDALAR

Her Köyde ve mahallede hastane olacak.

18 yaşına kadar sağlık güvencesi ücretsiz olacak.

Doktorlar askerlikten muaf olacak.

Mecburi hizmet atamaları, üniversiteler kadrolarını tamamladıktan sonra yapılacak.

Heyet ve diğer ilaçlarda uzman hekim zorunluluğu kalkacak halk ilacını en yakın sağlık kuruluşunda yazdırıp alabilecek.

Tüm hekim hakları ve maddi durumları iyileştirilecek.

Hekimlerin meslek içi eğitimleri kolaylaşacak.

Türkiye de sağlıklı nesiller yetişmesi için devlet her türlü yardımı yapacak.

Çocuklarımıza; daha anne karnında ücretsiz sağlık hizmeti verilecek.

Türkiye’de ilaç ve kan ürünü sıkıntısı olmaması için gerekli çalışmalar yapılacak.

Sağlık sisteminin başı üniversitelerimiz olacak.

Yerli ilaçlardan vergi alınmayacak. İlaçlar ucuzlayacak.

Hastanelerde sıra kalmayacak.

Sağlık çalışanlarından işsiz kalan olmayacak.

Herkesin aşılanması sağlanacak.

Sağlıklı nesiller ancak devlet güvencesi ile yetişir.

Kolay hastalanmayan nesiller yetişecek.

Sağlıkta yüksek standartlar uygulamasına geçilecek.

Yabancı hekim yerine, kendi halkına yeten doktorlarımız olacak.

Her sağlık ocağının, tüm çalışanları için, lojman uygulamasına geçilecek.

Sağlık Bankası kurulacak ve sağlık yatırımları hız kazanacak.