samigracio informaciuli saxelmzrvanelo turqetiantitraf.net/uploads/doc/turqeti.pdf · sakonsulo...

25
1 samigracio informaciuli saxelmZRvanelo TurqeTi winamdebare broSura momzadda mxolod informaciis miwodebis mizniT; igi ar aris gankuTvnili iuridiuli rCevis uzrunvelsayofad. vinaidan kanoni xSirad icv- leba da mocemuli informacia emyareba garedan mowodebul wyaroebs, Sromis saerTaSoriso organizacia ar iZleva garantias broSuris Sinaarsis sizustesa da saimedoobaze. mocemuli dokumentis saqarTvelos realobasTan adaptireba, qarTul enaze Targmna, dakabadoneba, dabeWdva da gamocema ganxorcielda evrokav- Siris finansuri mxardaWeriT. dokumentSi asaxuli Sexedulebebi ar unda iyos aRqmuli, rogorc evrokavSiris oficialuri poziciis amsaxveli.

Upload: others

Post on 08-Oct-2019

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1

samigracio informaciuli saxelmZRvanelo – TurqeTi

winamdebare broSura momzadda mxolod informaciis miwodebis miz niT; igi ar aris gankuTvnili iu ridiuli rCevis uzrunvel sayofad. vinaidan kanoni xSirad icv-leba da mocemuli informacia emyareba ga redan mowodebul wyaroebs, Sromis saerTaSoriso organizacia ar iZ leva garantias broSuris Sinaarsis sizustesa da saimedoobaze. mocemuli dokumentis saqarTvelos realobasTan adaptireba, qarTul enaze Targmna, dakabadoneba, da beWdva da gamocema ganxorcielda evrokav-Siris finansuri mxarda WeriT. dokumentSi asaxuli Sexe dulebebi ar unda iyos aRqmuli, rogorc evrokavSiris oficialuri poziciis amsaxveli.

2 3

sarCevi

samigracio informaciuli saxelmZRvanelo – TurqeTi

I. gadawyvetilebis miReba gamgzavrebamde 6

Sromis bazris xelmisawvdomoba TurqeTSi 7Sromis bazris SesaZleblobebi TurqeTSi 8

II. samuSaos povna sazRvargareT 10

kerZo dasaqmebis saagentoebi saqarTveloSi 12samarTlebrivi moTxovnebi saqarTvelos moqalaqeebis mimarT TurqeTSi samuSaod 15samuSao nebarTva 15samuSao viza da binadrobis nebarTva 16viza 18

III. dasaqmebis pirobebi// - kanonmdebloba 22

ra aris Cemi ufleba-movaleobani? 22Semosavali 22samuSao dro da uqme dReebi 22samsaxuridan daTxovnisa da kontraqtis dasrulebasTan dakavSirebuli sxva procedurebi 24dazRveva/socuzrunvelyofa 24

gadasaxadebi 25

IV. problemebi da sirTuleebi 27

kompensaciebis moTxovnis pretenziebis wayeneba SesaZloa Semdegi safuZvlebis arsebobisas 27profkavSirebi TurqeTSi 28dasaqmebis organizaciebi TurqeTSi 30aiv infeqciasTan dakavSirebuli uflebebi TurqeTSi 34trefikingis msxverplni 35sakonsulo momsaxureba 37daxmareba da konsultaciebi 38

4 5

rogor visargebloT saxelmZRvaneloTi

mocemuli broSura sazRvargareT muSaobis msur-vel qarTvelebs awvdis informaciasa da zogad saxelmZRvanelo principebs TurqeTSi muSaobisa da cxovrebis yvelaze mniSvnelovani aspeqtebis Sesaxeb, rac maT daexmareba gadawyve tilebis mi-RebaSi Sesabamis informaciaze dayrd nobiT. saimedo informacia sazRvargareT sa mu Sao SesaZleblo bebis Sesaxeb maT daexmareba ukeT gansazRvron ucxoeTSi muSaobis realuri xar-jebi da sargebeli. saqarTvelos potenciurma migrantebma SesaZloa ukeT Seafason is riskebi, rac Tan axlavs samuSao migracias, gaecnon Ta-vianT uflebebs, raTa ufro kargad daicvan Tavi. broSura gvTavazobs admi nistraciuli proce-durebis mimoxilvas, iZleva migraciis procesze Sesabamisi pasuxismgebeli ufleba mosili pire-bisa da organizaciebis misamar Tebs saqarTve losa da TurqeTSi, romlebic daxmarebas uweven migran-tebs. winamdebare broSura ver mogawvdiT TurqeTSi samigracio da dasaqmebis wesebis yo vel detals, radgan igi aris mxolod saxel mZRvanelo cnobari ZiriTadi sakiTxebis Sesaxeb, Tumca iZl-eva rCevas, Tu sad aris SesaZlebeli meti infor-maciis miReba migraciis sxvadasxva aspeqtebis Sesaxeb.

IV. TurqeTSi cxovreba 41

V. fulTan dakavSirebuli sakiTxebi da

fuladi gzavnilebi 43

sabanko angariSis gaxsna TurqeTSi 45

VI. saqarTveloSi dabruneba 47

6 7

I. gadawyvetilebis miReba gamgzavrebamde

mraval adamians surs TurqeTSi muSaoba, radgan TavianT qveyanaSi ar aqvT samsaxuri, an sazRvar-gareT ufro maRali anazRaurebis gamomuSavebis SesaZleb lobebi izidavT. Tumca, maSinac ki, rode-sac jamagiri SesaZloa bevrad meti mogeCvenoT TurqeTSi, vidre saqarTveloSi, unda gaxsovdeT, rom TurqeTSi cxovrebis Rirebuleba, iseve rogorc mgzavrobisa, saqarTvelosTan SedarebiT, gacilebiT maRalia. sabolood TurqeTSi gamo-muSavebuli fuli SesaZloa arc imdeni iyos rasac moeliT.

gaxsovdeT:

daafuZneT Tqveni gadawyvetileba samuSao migraciis Taobaze xarjebisa da sargebelis realistur Sefase-baze.

ukan dabrunebuli migrantebi xSirad vardisfer fer-ebSi aRweren TavianT gamocdilebas an Tavs arideben uaryofiTi mxareebisa Tu maTi sazRvargareT samuSaos realuri arsis sajarod gacxadebas.

ufrTxildiT mraval farul xarjebs, rac magaliTad, ukavSirdeba samuSao pirobebs da riskebs, romelTa winaSec dgebian ucxoeli daqiravebuli mosamsa xu-reebi sxva qveyanaSi cxovrebisa da muSaobisas, aseve migraciis zegavlenas ojaxze, romelsac samSobloSi tovebT.

migraciisTvis mniSvnelovani finansuri resursebia

saWiro, rogoricaa dasaqmebis agentis momsaxurebis gadasaxadebi, pasporti, transportireba da sxva xar-jebi.

Sromis bazris xelmisawvdomoba TurqeTSi

TurqeTs mkacri SezRudvebi aqvs dasaqmebasTan da kavSirebiT umuSevrobis maRali donis gamo. 2008 wels umuSevroba TurqeTSi 11.3% Seadgens. ekonomikis zrdam jer ver gamoi-wvia samuSao adgilebis zrda. migrantebs, rom lebic TurqeT-Si apireben muSaobas, moeTxovebaT binad robisa da samuSao nebarTvebi, Tumca es arc Tu ise ioli procesia. samuSao nebarTvis gacemisas, mTavari yu radReba eqceva im faqts, rom ucxoelma momuSaveebma ar gauwion konkurencia TurqeTis samuSao Zalas. aqedan gamomdinare, TurqeTSi mravali qarT-veli muSaobs ukanonod, samuSao da binadrobis nebarTvebis/vizis gareSe da amrigad, dganan im riskis winaSe, rom Sesa-Zloa xelisuflebis warmomadgen lebma moaxdinon maTi de-portacia, radganac TurqeTSi ukanonod muSaoba danaSau-lia. Tumca TurqeTSi araformaluri ekonomikuri seqtori sakmaod didia. TurqeTis arafor maluri ekonomikuri seq-tori daaxloebiT Sromis bazris mTliani dasaqmebis 50%-s Seadgens! Sesabamisad, momuSaveTa umravlesoba ar iRebs kanoniT gaTvaliswinebul socialur da Sromis dacvis uzrunvel yofas, radganac araformalur seqtorSi aseTi dacva ubralod xelmiuwvdomelia. daaxloe biT samidan erTi momuSave qalaqis dasaxlebebSi da soflad oTxidan sami mo-muSave ar aris registrirebuli socuzrun velyofis insti-tutebSi. 2006 wels, TiTqmis 52.000 aralegaluri migranti iyo dakavebuli TurqeTSi.

8 9

Znelia imis gamoTvla, Tu ra ricxvs Seadgens qarTveli mi-grantebis raodenoba TurqeTSi, radganac isini Zi ri Tadad, araformalur bazarze muSaoben. ankaraSi, saqa rTvelos el-Cis monacemebis mixedviT, 2006 wels, 800 000-ma qarTvelma gadakveTa TurqeTis sazRvari.

TurqeTSi aralegalurad muSaobis gamo qarTveli migrant-ebi damsaqmeblis mier eqsploataciis riskis winaSe maTi saeWvo statusis gamo dgebian. bevri maTgani samuSao adgile-bze fizikur da fsiqologiur Zaladobas ganicdian. zog maTgans iZulebiT uwevs samuSao adgilze darCena da maT standartul normaze dabal anazRaurebas aZleven, an saer-Tod ar uxdian fuls im valebis gamo, romelic Suamavals unda daubrunon mgzavrobis Tanxis dasafarad.

Sromis bazris SesaZleblobebi TurqeTSi wamyvani warmoebis dargebia: qimikatebi, sakvebis, sasmelebis

da Tambaqos warmoeba, teqstilis, tansacmlis da fexsacmlis warmoeba, sainJinro dargebi. yvelaze msxvil sawarmoo seq-tors warmoadgens teqstilisa da tansacmlis warmoeba, romelic warmoebaSi dasaqmebulTa erT mesameds Seadgens.

samuSao Zala dasaqmebis sferoebis mixedviT:

soflis meurneoba: 29,2%

mrewveloba: 19,5%

mSenebloba: 5,9%

momsaxurebis sfero: 45,3%.

TurqeTSi migranti momuSaveebi umTavresad koncentri-rebulni arian saSinao momsaxurebis, gasarTob da seqsis sferoSi, agreTve teqstilis, samSeneblo, soflis meurneo-bis, restornebis da sakvebi produqtebiT momsaxurebis se-qtorebSi.

kvalifikacia

Turquli enis codna Zalze mniSvnelovania TurqeTSi sam-uSaos sapovnelad. kvalifikaciis aRiarebaze pasuxis-mgebelia TurqeTis umaRlesi ganaTlebis sabWo (Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı), romelic sazRvargareT miRebuli profe-siuli momzadebis skolebis diplomebis, umaRlesi skoleb-is bakalavrisa da magistris xarisxebis ekvivalenturobas adgens.

TurqeTis umaRlesi ganaTlebis sabWo YYükseköğretim Kurulu Başkanlığı 06539 Bilkent-Ankara tel: +90(312)298-7000Fax: +90(312)266-4759veb gverdi: www.yok.gov.tr

10 11

II. samuSaos povna sazRvargareT

momuSaveebis daqiraveba saagentoebis, piradi kontaqtebisa da rekomendaciebis saSualebiT xdeba. samuSaos mosaZebnad migrant momuSaveebs Soris gavrcelebulia ojaxisa da megobrebis kav-Sirebis gamoyeneba. migrantebi mimarTaven saagen-toebs an Suamavlebs TavianT samSobloSi an Tur-qeTSi, gansakuTrebiT maSin, rodesac TurqeTSi pirvelad aqvT wasvla gadawyvetili da ar gaaCni-aT piradi kontaqtebis qseli. Turqebi qarTveleb-is mimarT megobrulad da Riad arian ganwyobilni. miuxedavad amisa, qarTvelebs TurqeTSi dabali kvalifikaciis momuSaveebad aRiqvamen.

Tumca ar arsebobs mtkicebuleba, rom saagen toebi dakavSirebulni arian trefikingis qsel Tan, am ukanasknelT mainc SeuZliaT migrantebis araswor gzaze dayeneba. gansakuTrebiT qalebis SemTxve-vaSi, SesaZlebelia maT ubiZgon prosti tuciisken. TurqeTSi samuSaos povnisa da mgzav robis xarje-bis dafarvis sanacvlod, saagen toebma da Suamav-lebma SesaZloa moiTxovon migrantebisgan maTi jamagirebidan Zalze maRali sakomisioebi, pir-veli, ori an sami Tvis xelfasis odenobiTac ki. mraval SemTxvevas hqonda adgili, rodesac mi-grantebi daiTxoves samuSaodan yovelgvari anaz-Raurebis gareSe, an rodesac saagentoebma maT pasportebi CamoarTves.

TurqeTi

TurqeTis dasaqmebis biuro ISKUR: misi xelmisawvdomoba SezRudulia: ucxoelebs, romlebic Cadian TurqeTSi sam-uSao nebarTvis gareSe, ar aqvT ufleba mimarTon TurqeTis dasaqmebis biuros.

kerZo dasaqmebis saagentoebma TurqeTSi unda imuSaon li-cenziiT. Tqven yovelTvis unda gadaamowmoT ramdenad le-galuria esa Tu is saagento. TurqeTSi licenzirebuli saagentoebis nusxa da detaluri sakontaqto monacemebi SesaZloa moipovoT Semdeg misamarTze: ISKUR (TurqeTis dasaqmebis saagento) http://statik.iskur.gov.tr/tr/O2S2/iller/01 T%c3%bcm%20Liste.pdf

kerZo dasaqmebis saagentoebs TurqeTSi ufleba ar aqvT daakisron momuSaveebs raime gadasaxadi. am wess ar eqvemde-barebian Semdegi profesiebis warmomadgenlebi: porfe-sionali fexburTelebi, gundis mwvrTnelebi, modelebi, fotomodelebi, xelovanTa jgufebi, generaluri direqtor-atebi an msgavsi samsaxurebi.

dasaqmebis saagentoebis vebsaitebis misa-marTebia:

www.detam.com.trwww.mbadanismanlik.comwww.adesso.com.trwww.manpower.com.trwww.krm.com.tr

12 13

JobGeo.Com - dasaqmeba da adamianuri resursebis kon-sultacia samsaxurebisa da samuSao profilebis mosaZebni saiti saqarTveloSi da sazRvargareT. misamarTi: 31, rusTavelis gamz., Tbilisi 0108, saqarTveloTel: (+99532) 42 45 44 Fax: (+995 32) 42 45 44 E-mail: [email protected] veb-gverdi: www.jobgeo.com

gaxsovdeT:

kanonsawinaaRmdegoa TurqeTSi muSaoba samuSao ne-barTvis gareSe da aralegalurad momuSaveebisTvis Zalze Znelia kanonieri uflebebis dacva.

aralegaluri arxebis gamoyeneba migraciis mizne-bisTvis trefikingis, eqsploataciisa da Seuracxm-yofeli mopyrobis didi riskis winaSe ayenebs migrant momuSaveebs mgzavrobisa da daniSnulebis qveyanaSi yofnis dros.

arasando dasaqmebis agentebi da trefikerebi mcdar informacias awvdian samuSao SeTavazebebis, pirobe-bis, samuSaos tipis, xelfasebisa da sargebelis Ses-axeb. nu daujerebT adamianebs, romlebic gpirdebian sazRvargareT samuSaos povnis advil gzas.

gamoiyeneT mxolod oficialurad aRiarebuli saagen-toebis momsaxureba.

damsaqmeblebi, romlebic gTavazoben samsaxurebs

samuSao nebarTvis gareSe, arRveven kanons. Tuki isini am kanons arRveven, didi albaTobaa, rom maT da saqme bis sxva kanonebic daarRvion, ganskuTrebiT, is ka nonebi, romlebic icaven momuSaveTa uflebebs.

dasaqmebis saagento arasandoa, Tu igi:

licenziis gareSe uwevs reklamirebas samuSaos;

ayalbebs dokumentebs;

mogawvdiT araswor/yalb informacias samuSaosa da daniSnulebis qveynis Sesaxeb;

cvlis kontraqtebs;

axdevinebs aralegalur gadasaxadebs;

saqmianobas eweva oficialuri licenziisa da ne bar T-vis gareSe.

dasaqmebis organizaciebisa da saagentoebis mier SeTavazebuli gamgzavrebis wina mosamzadebeli programebi

gamgzavrebis wina mosamzadebeli programebi Zalze mniS-vnelovania migranti momuSaveebisTvis, raTa maT ukeT daic-van Tavi diskriminaciis, eqsploataciisa da Seu racxmyofeli mopyrobisgan daniSnulebis qveyanaSi. aRniSnuli treininge-bis mizania:

- warmoadginos momuSave migrantad gaxdomis mTliani pro-cesi;- miawodos informacia momuSaveebs maTi uflebebisa da

14 15

movaleobebis Sesaxeb da momuSaveebs misces maTi dacvisa da Sesrulebis SesaZlebloba;- uzrunvelyos migranti momuSaveebi krizisul situaciebSi qcevis codniTa da unarebiT.

samigracio resursis centri saqarTveloSi

migraciis saerTaSoriso organizacias – IOM-s oTxi sami-gracio centri (MRC-s) aqvs TbilisSi, quTaisSi, baTumsa da gurjaanSi. aRniSnuli centrebi uzrunvelyofen konfi-dencialur satelefono momsaxurebasa da pirispir konsul-taciebs potenciur migrantTaTvis da ganixilaven sazRvar-gareT wasvlasTan dakavSirebul nebismier sakiTxs. dainte-resebul pirebs SesaZlebloba aqvT miiRon miuker Zoebeli da ukanaskneli cnobebi sazRvargareT muSaobis realuri suraTis, legaluri migraciis, swavlis, bavSvis momvlelad muSaobis, TavSesafrisa da sxva miznebisTvis saWiro infor-maciis Sesaxeb. maT, vinc centrSi miva, konsul taciis misaRe-bad SesaZlebloba eqnebaT moZebnon samuSao adgilebi inter-netis saSualebiT saTanado momzadebis mqone mrCevelis daxmarebiT da xelmZR va nelobiT. konsultaciaze Casawerad gTxovT, winaswar da rekoT IOM-s cxel xazze:

Tbilisi: 91 34 61 /misamarTi: 41 gogebaSvilis quCa.

quTaisi: 4 44 43 /misamarTi: 13 rusTavelis quCa (me-2 sarTuli)

BbaTumiU: 3 13 47 /misamarTi: 90 WavWavaZis quCa

gurjaani: 2 21 83 /misamarTi: 3 noneSvilis quCa. (me-2 sarTuli)

gamogvigzavneT Tqveni SekiTxvebi: consultation@iom.

samarTlebrivi moTxovnebi saqarTvelos moqalaqeebis mimarT TurqeTSi samuSaod

TurqeTSi muSaobis mizniT, saWiroa gancxadebiT mimarToT TurqeTis uaxloes misias vizisa da samuSao nebarTvis mis-aRebad. TurqeTSi myof ucxoelebs sWirdebaT binadrobis nebarTva, romelic calke gaicema.

samuSao nebarTva

migrantebi valdebulni arian miiRon samuSao nebarTva saqarTveloSi, TurqeTSi muSaobis dawyebamde. maT unda mi-marTon TurqeTis respublikis sakonsulos saqarTveloSi da Semdgom damqiravebelma unda Caabaros Sesabamisi dokument-ebi gancxadebis Setanidan sami samuSao dRis ganmavlobaSi. amisaTvis aplikants unda hqondes samuSao SemoTavazeba Turqi damqiraveblisgan. sakonsulo gadaag zavnis gancxade-bas samuSao nebarTvis Sesaxeb pirdapir Sromisa da socialuri usafrTxoebis saminist roSi (MLSS), romelic gancxadebebs maqsimum 90 dRis ganmavlobaSi ganixilavs da daadgens, gasces Tu ar samuSao nebarTva imis mixedviT, Tu ra mdgo-mareobaa mimdinare Sromis bazarze.

samuSao nebarTva gaicema erTi wlis vadiT da SesaZloa misi sam wlamde gagrZeleba im pirobiT, Tu momuSave piri muSao-bs erTi da imave samuSao adgilze. am periodis gasvlis Semdeg SeiZleba vadis gagrZeleba eqvs wlamde imave pirobiT. Ti-Toeuli samuSao nebarTva gaicema mxolod erT konkre tul damsaqmebelze, an sxva damqiravebelTan axali kont raqtis dadebis SemTxvevaSi, samuSao nebarTva saWiroebs ganaxlebas. ucxoelma pirebma unda gaugzavnon Setyobineba Sromis samin-

16 17

istros samuSaos dawyebis an Sewyvetis TariRidan 15 dRis ganmavlobaSi. yvela ucxoels moeTxoveba Seatyobinos Sromis saministros dasqmebis pirobebis nebismieri cvli-lebis Sesaxeb (vadebi, a.S.)

Turq damqiraveblebs, romlebic qiraoben ucxoelebs samuSao nebarTvis gareSe, ekisrebaT maRali adminis-traciuli jarimebi N4817 kanonSi Setanili N5728 kanonis cvlilebebis safuZvelze. es gadasaxadi udris 5 000 Turqul liras (2 500€ ˆ) nebarTvis gareSe TiToeul mo-muSave pirze da TviT momuSaves ekisreba 500 Turquli liris (250€) gadaxda. agreTve, arsebobs jarima 2 000 Turquli liris (1000€) odenobiT, romelic ekisreba ne-barTvis gareSe damoukideblad momuSave ucxoels, an 250 lira (125€) calke momuSaves da mis damqiravebels, Tu isini ar asruleben valdebulebas 15 dRis ganmavlobaSi Sromis saministrosTvis vadebis Setyobinebis Taobaze.

damatebiTi informacia samuSao nebarTvis miRebis Sesaxeb SegiZliaT moiZioT TurqeTis Sromis saministros vebsaitze:http://www.yabancicalismaizni.gov.tr/english/index_eng.htm.

samuSao viza da binadrobis nebarTva

samuSao nebarTva ZalaSia mxolod maSin, rodesac samuSao viza da binadrobis nebarTva aqvs saqarTvelos moqalaqes, romelzec gacemulia samuSao nebarTva. maT unda moiTxovon viza qveyanaSi Sesasvlelad samuSao nebarTvis gacemis TariRidan ara ugvianes 90 dRis ganmavlobaSi da Seitanon gancxadeba Sinagan saqmeTa saministroSi binadrobis nebar-Tvis misaRebad qveyanaSi Sesvlidan ara ugvianes 90 dRis

ganmavlobaSi (isini unda daregistrirdnen adgilob rivi policiis ganyofilebaSi). ucxoelebi, romlebic miiReben binadrobis nebarTvas Tur-qeTSi sul cota 6 Tvis vadiT, nebismieri motiviT, garda treiningisa, SeuZliaT mimarTon samuSao nebarTvis misa-Rebad Sromisa da socialuri uzrunvelyofis saministros am periodis ganmavlobaSi.

samuSao nebarTvisa da samuSao vizis misaRebad ganmcxa-debelma unda Caabaros Semdegi dokumentebi TurqeTis uax-loes saelCoSi an sakonsuloSi piradad:

ZalaSi myofi samgzavro dokumenti (pasporti), romel-ic ZalaSi unda iyos sul cota sam Tveze meti vadiT moTxovnili samuSao vizis vadis gasvlis Semdeg;

Sevsebuli samuSao vizis gancxadebis forma;

pasportis zomis ganmcxadeblis foto;

dasaqmebis kontraqtis asli;

Tu pirs Seaqvs gancxadeba ara misi qveynidan, maSin man unda Caabaros ZalaSi myofi binadrobis nebarTva an sxva dokumenti, romelic daadasturebs mis im qve yanaSi kanonierad yofnas.

mas Semdeg, rac Sromisa da socialuri uzrunvelyofis samin-istro gascems uflebas, saqarTvelos moqalaqem TurqeTis saelCos an sakonsulos sazRvargareT unda Caaba ros Sem-degi sabuTebi:- moqmedi pasportis originali;- samuSao vizisa da samuSao nebarTvis dasamuSaveblad

saWiro momsaxurebis gadasaxadi.

18 19

ar unda daiviwyoT, rom samuSao nebarTvis gacemis proce-dura nelia da xangrZlivi.

qarTveli momuSave unda daregistrirdes adgilobriv policiis ganyofilebaSi (adgilobrivi policiis ucxoeTis ganyofileba (Emniyet Mudurlugu Yabancilar Subesi) TurqeTSi Casvlidan erTi Tvis ganmavlobaSi saWiro binadrobis nebar-Tvis misaRebad.

gadasaxadebi samuSao vizaze

samuSao nebarTvaze gancxadebasTan erTad saWiroa 90 Turquli liris (45€) gadaxda erT weliwadze, 271 Turquli lira (135€) sam wlamde nebarTvisTvis, 472 Turquli lira (226€) - uvado nebarTvisTvis da 906 Turquli lira (458€) - damoukidebeli samuSao nebarTvisTvis.www.yabancicalismaizni.gov.tr/odenecek_belge_harclarý.htm.

viza

2006 wlis 1 ivnisidan TurqeTSi Sesasvlelad qarTvel mo-qalaqeebs viza ar moeTxovebaT. oficialuri pasportis mflobelebs SeuZliaT TurqeTSi vizis gareSe 90 dRemde imogzauron.

kargi iqneba Tu gaecnobiT vizis gacemis uaxles procedurebs TurqeTis sagareo saqmeTa saministros Semdeg misamarTze:http://www.mfa.gov.tr/MFA/ConsularInformation/ForForeigners/VisaInforma-tion/VisaInformationForForeigners.htm

gaxsovdeT:

samuSao sanqciis miReba saqarTvelos moqala qee bisTvis warmoadgens biurokratul, rTul da xangrZliv pro-cess;

yovelTvis SeinaxeT sabuTebis aslebi (pasporti, sam-uSao kontraqti) saimedo adgilze da datoveT sabuTe-bis erTi wyeba ojaxSi da/an megobrebTan, visac endo-biT;

daixsomeT Tqveni damsaqmeblis saxeli da gvari, misa-marTi da telefonis nomeri;

moiZieT da waikiTxeT saxelmwifo uwyebebis mier gamo-qveynebuli samgzavro rCevebi da saxelmZRva neloebi;

moiZieT da waikiTxeT wignebi daniSnulebis qveynis Sesaxeb;

SeecadeT iswavloT elementaruli sityvebi daniS-nulebis qveynis enaze da agreTve, am qveynis kultura-Si miRebuli qcevis normebi;

gaufrTxildiT Tqveni Tanamgzavri migrantebis misa-marTebs.

mgzavroba: kavSirebi, samgzavro xarjebi da gadasaxadebi, mg-zavrTa identifikacia

arsebobs mgzavrobis sami gza. erTi TviTmfrinaviT, meore avtobusiT da mesame sazRvao transportiT. stambulsa da Tbiliss Soris mimosvlas eqvsi sxvadasxva satransporto kompania axorcielebs. ̀ avtobusiT erTi adamianis mgzavro-bis gadasaxadi erTi gza Tbilisidan stambulamde 50 aSS dolaria, reisi sruldeba yoveldRiurad da daniSnulebis

20 21

TurqeTis saelCo saqarTveloSi TurqeTis saelCo, 35 WavWavaZis gamziri 0162 Tbilisi, saqarTvelotel. + 995 32 25 20 72 (6 lines) Fax: + 995 32 22 06 66E-mail: [email protected]

TurqeTis generaluri sakonsulo baTumSiMmemed AabaSiZis quCa No:8 344500 BbaTumi, saqarTvelosafosto misamarTi: P.K.5 08620 sarfi-arTvini,P.K.35 08600 xofa-arTviniTel: + 90 466 215 11 00 (24 saaTi) (Turquli xazi), + 995 222 747 89, + 995 222 747 90 (qarTuli xazi)Fax: + 90 466 215 11 33 (Turquli xazi), + 995 222 747 89, 995 222 747 90 (qarTuli xazi)

Sromisa da socialuri usafrTxoebis saministroÇalışma ve Sosyal Güvenlik BakanlığıÇalışma Genel Müdürlüğüİnönü Bulvarı No:42 Emek Ankara / TürkiyeTel: +90 (312) 296 60 00ucxoeTis ganyofilebainformacia: +90 - 312 - 296 68 49momsaxureba +90 - 312 - 296 68 51Fax: +90 (312) 212 07 81E-mail: [email protected] http://www.yabancicalismaizni.gov.tr

adgilamde mgzavrobas daaxloebiT 48 saaTi sWirdeba. sare-iso avtobusebi sezonze gadatvirTulia, zamTarSi ki 70-80%-iT aris datvirTuli. TiTqmis yvela mgzavri pirdapir Tbilisidan stambulSi miemgzavreba garda zogierTebisa, romlebic Cerdebian iseT provinciebSi, rogoricaa saqaria da kocaeli. es provinciebi dasaxle bulia qarTveluri war-moSobis xalxebiT, rogoricaa qarTvelebi, afxazebi da Cer-qezebi. agreTve arsebobs sxva satransporto saSualeba mokle manZilebze samgzavrod baTumidan arTvinamde an tra-bzonamde – es aris mikro-avtobusebi.

sahaero reisebi xorcieldeba yoveldRiurad, Turquli aviakompaniis mier rogorc Tbilisidan stambulamde, ise baTumidan stambulamde. TviTmfrinavis bileTi saqarTvelo (Tbilisi da baTumi) - TurqeTi (stambuli) – saqarTvelo (Tbilisi da baTumi) saSualod 250-400 evro Rirs. arsebobs sazRvao transporti foTis portidan TurqeTis portebamde.

saWiro sakontaqto monacemebi:

22 23

Sesvenebebi dRis ganmavlobaSi: rodesac dRiuri samuSao saaTebi aWarbebs eqvs saaTs, momuSaves ufleba aqvs Seisvenos sul cota 10 wuTi.

dasveneba dRe-Ramis ganmavlobaSi: momuSaveebs garanti-rebuli unda hqondeT 11-saaTiani uwyveti dasveneba yovel 24 saaTSi. rac Seexeba dasvenebas kviris ganmavlobaSi, mo-muSaveebs ufleba aqvT daisvenon yovel Svid dReSi 24 saaTi zedized.

oficialuri gamosasvleli dReebi:TurqeTSi oficialurad saSualod 14 gamosasvleli dRea:axali wlis dReerovnuli dResaswaulebi (erovnuli suverenitetisa da bavSvTa dRe, aTa Turqis xsenebis dRe, axalgazrdobisa da sportis dRe, gamarjvebis dRe da respublikis dRe)religiuri dresaswaulebi (msxverplSewirvis dResaswauli da ramazani)

gamosasvleli dReebi, 2008 weli

oficialuri gamosasvleli TariRi dRis saxelwodeba

axali weli 1 ianvari erovnuli suverenitetisa da bavSvTa dRe 23 aprili aTa Turqis xsovnis dRe, axalgazrdobisa da sportis dRe, 19 maisi gamarjvebis dRe 30 agvisto dResaswaulis wina dRe* 29 seqtemberi

III. dasaqmebis pirobebi/ - kanonmdebloba

ra aris Cemi ufleba-movaleobani?

samuSao kontraqti damqiravebelsa da momuSaves Soris unda Seicavdes dasaqmebis pirobebs, rogor-icaa xelfasi, samuSao saaTebi, Svebulebebi da a.S. fiqsirebul vadian kontraqtSi unda iyos miTiTe-buli kontraqtis xangrZlivoba: kont raqtis vadis gasvlis TariRi niSnavs kontraqtis dasrulebas.

Semosavali

2008 wlis 1 ivlisidan mimdinare minimaluri jamagiri aris 503 Turquli lira (252 evro).

samuSao dro da uqme dReebi

Cveulebrivi samuSao periodi kanonis mixedviT kviraSi 45 saaTs moicavs. zedmeti samuSao saaTebisTvis damatebiT jamagiris 50% uxdian . mTliani damatebiTi samuSao saaTe-bis raodenoba weliwadSi ar unda aRematebodes 270 saaTs.

SesaZlebelia cvlebSi muSaoba, Tu damsaqmebeli miiRebs Sesabamisi regulaciebiT gaTvaliswinebul zomebs. cvlebis raodenoba SesaZloa iyos sul cota 3 da or cvlas Soris intervali ar unda iyos 11 saaTze naklebi. ar SeiZleba aiZu-lon daqiravebuli imuSaos dReSi 11 saaTze da Ramis cvlaSi _ 7,5 saaTze meti (20.00 – 00:06sT.).

24 25

premialur gadasaxadebs TurqeTSi momuSave qarTveli mo-qalaqeebisTvis, rac daexmareba maT momavalSi socialuri uzrunvelyofis miRebaSi.

yvela momuSave unda miekuTvnebodes socialur gegmas da maSin TurqeTis saxelmwifo dazRvevis sistema moicavs ucx-oel momuSaveebsac. Sosyal Guvenlik Kurumu (SGK) im kate goriis sistemaa saxelmwifo seqtorSi, romelsac exeba ucxoeli momuSaveebic. es sadazRvevo sistema faravs ZiriTad so-cialur daxmarebebs, rogoricaa samedi cino uzrunvelyofa. rac Seexeba pensiebs, dafiqsirebuli iyo garkveuli prob-lemebi migrantebTan dakavSirebiT, rom lebic dabrundnen TavianT qveynebSi. momuSaveebi da damqi raveblebi iReben Tanxas mTliani xelfasebidan gamoTvlili procentis Sena-tanebis mixedviT.

gadasaxadebi

TurqeTsa da saqarTvelos Soris jerjerobiT ar arsebobs SeTanxmeba ormagi dabegvris Tavidan acilebis Sesaxeb.

gaxsovdeT:

SeamowmeT Tqveni kontraqti da sxva sabuTebi, romel-sac xels moawerT da darwmundiT, rom kargad gesmiT, razec awerT xels. Tu TqvenTvis raime gaurkveveli iqneba, mosTxoveT saagentos misi axsna. arasdros moaweroT xeli imaze, rac ar gesmiT.

samuSao kontraqti warmoadgens ZiriTad uflebas yvela damqiraveblisa da momuSavisTvis.

ramazanis dResaswauli 30 seqtemberi ramazanis dResaswauli 1 oqtomberi ramazanis dResaswauli 2 oqtomberi respublikis dRe 28 oqtomberi 29 oqtomberi dResaswaulis wina dRe* 7 dekemberi msxverplSewirvis dResaswauli 8 dekemberi msxverplSewirvis dResaswauli 9 dekemberi msxverplSewirvis dResaswauli 10 dekemberi msxverplSewirvis dResaswauli 11 dekemberi

samsaxuridan daTxovnisa da kontraqtis das-rulebasTan dakavSirebuli sxva procedurebi

damsaqmebels SeuZlia momuSave gaaTavisuflos samsaxu ridan 2 kviriT adre Setyobinebis gagzavniT, Tu igi 6-Tviani sam-uSao vadiT iyo daqiravebuli, xolo 4 kviriT adre Setyo-binebiT _ Tu igi sam wlamde vadiT iyo daqiravebuli. damq-iravebelma unda gadauxados samsaxuridan daTxovnil mo-muSaves sakompensacio Tanxa, romelic gamoiTvleba Semdeg-nairad: namuSevari wlebis raodenoba mravldeba ukanasknel Tviur xelfasze, romelsac momuSave iRebda. im SemTxvevaSi, Tu momuSavis gaTavisuflebis mizezia misi miuRebeli saqcieli (Sromis #N4857 kanoniT gaTvaliswinebuli pirobebi) damqiravebeli sakompensacio Tanxas ar ixdis.

dazRveva/socuzrunvelyofa

arsebobs socuzrunvelyofis SeTanxmeba TurqeTsa da saqarTvelos Soris, romelic 12.11.2003 wliT TariRdeba. es aris mniSvnelovani SeTanxmeba, romelic uzrunvelyofs

26 27

IV. problemebi da sirTuleebi

ucxoel momuSaveebs, romlebic daeqvemdebarnen eqspolataciasa da Seuracxmyofel mopyrobas sazRvargareT muSaobisas, SeuZliaT Seadginon saCivari da mimarTon kanonier zomebs. arasamTav-robo organizaciebs da profkavSirebs TurqeTSi SeuZliaT miawodon informacia momuSaveebs maTi uflebebisa da iuridiuli momsaxurebis Sesaxeb, Tu maT dasWirdebaT kompensaciebis moTxovna eqsploatatori damqiraveblisa, Tu dasaqmebis saagentosgan. amasTanave, unda gaxsovdeT, rom es procesi xan-grZliv dros moiTxovs (zogjer wlebs).

kompensaciebis moTxovnis pretenziebis wayen-eba SesaZloa Semdegi safuZvlebis arsebobisas:

Tu damqiravebeli ar icavs kontraqtis pirobebs, magal-iTad, srulad an saerTod ar uxdis jamagirs;

Tu momuSave gaaTavisufles samsaxuridan yovelgvari mizezisa da saTanado procedurebis dacvis gareSe;

Tu momuSave iZulebuli gaxda daesrulebina kontraqti usamarTlo an araadamianuri mopyrobis gamo;

Tu momuSave eqvemdebareboda Seuracxmyofel mopyrobas raime formiT;

Tu momuSaves miayenes fizikuri ziani.

TurqeTSi aralegalurad mcxovreb ucxoel momuSaveebs ar aqvT sarCelis aRZvris ufleba Sromis sasamarTloSi.

samuSao adgilze ucxoeli momuSaveebi igive Ziri Tadi uflebebiT sargebloben, riTac adgilobrivebi.

kanonsawinaaRmdegoa, rom damsaqmebelma Seinaxos mo-muSavis pasporti da fuli, Tumca mas SeuZlia gaakeTos pasportis aslebi samuSao CanawerebisTvis.

awarmoeT namuSevari saaTebis aRricxva.

28 29

TurqeTis profkavSirebis konfederacia (TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU, TÜRK-İŞ)saerTaSoriso da iuridiuli ganyofilebebi

Bayındır sok.No:10 Kızılay ankaraTel.: + 90. 312. 433 31 25 (pbx)Fax: +90312. 433 68 [email protected]

TurqeTis revoluciuri profkavSirebis konfederacia

(Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, DİSK)saerTaSoriso da iuridiuli ganyofilebebi

Abide-I Hürriyet Cad. Nakiye Elgün Sok117 Şişli

[email protected]: 0212-2910005/06 http://www.disk.org.tr/

HAK-IS profkavSirebis konfederacia

(HAK-İŞ)HAK-İŞ KONFEDERASYONUsaerTaSoriso da iuridiuli ganyofilebebi Tunus Cad. No:37 Kavaklıdere/ankaraTel: +90.312.417 80 02 - 417 79 00 Fax: +90.312.425 05 [email protected]

aralegalurad muSaoba TurqeTSi danaSaulad iTvleba. Sromisa da socialuri usafrTxoebis saministros inspeq-torebi Sinagan saqmeTa saministros oficialur warmo-madgenlebTan erTad aralegalurad momuSave ucxoeleb-is deportacias moaxdenen da daakisreben jarimebs dam-saqmebelsa da momuSaves.

profkavSirebi TurqeTSi

TurqeTis profkavSirebi sTavazoben rCevebsa da mxardaWeras TavianT wevrebs samuSao adgilebze warmoqmnili probleme-bisa da sirTuleebis mogvarebaSi. konfederaciebi da maTi filialebi arc ise kargad organizebuli uwyebebia, raTa maT SesZlon ucxoeli migrantebisa an sazRvargareT myofi Turqi migrantebis rCevebiTa da/an daxmarebiT uzrunvelyofa. yve-laze mniSvnelovani Turquli prof kavSirebis gaerTianebis konfederaciebia:

30 31

aiv/Sidsi – icodeT Tqveni riskebis Sesaxeb, daicaviT Tavi da sxvebi!

ucxo qveyanaSi samuSao migraciam SeiZleba gazardos adami-anis imunodeficitis virusiTa da sxva seqsualuri gziT gadamdebi infeqciebiT daavadebis Tqveni riski. iseTma faq-torebma, rogoricaa ojaxidan da meuRlisgan moSorebiT yofna, enis barieri, eqsploataciuri samuSao pirobebi, dabali Semosavlebi da standartuli normis zRvars qvemoT sacxovrebeli pirobebi, agreTve sxva samuSao SesaZleb-lobebis alternativebis ararseboba, SesaZloa migrant momuSaves ubiZgos SemTxveviTi da xSirad daucveli seq-sualuri kavSirebisken, komerciuli seqsis CaTvliT. gansa-kuTrebiT, migranti momuSave qalebi SeiZleba aR moCndnen fizikuri Seuracxyofisa da seqsualuri Zala dobis faqte-bis winaSe. agreTve, SesaZlebelia, mogiwioT Sexeba arasteri-lur nemsebTan da sisxlTan.

gaxsovdeT:

adamianis imunodeficitis virusiT daavadeba ramden-ime gziT aris SesaZlebeli: sisxliT, spermiT, vagi-naluri sekreciiT da ZuZus rZiT. aiv infeqcia agreTve, gadadis sisxliT, mSobiarobis dros. aiv infeqcia ar gadadis: xvelebiT da ceminebiT, xelis CamorTmeviT, CaxutebiT, kocniT, saerTo tualetiT da abazaniT sarge-blobiT, saziaro TefSebis, Wiqebis da dana-Canglis mox-marebiT an im sakvebisa da sasmelis miRebiT, romelsac aiv infeqciiT daavadebuli adamiani Seexo.

aiv (adamianis imunodeficitis virusi) infeqcia asus-

dasaqmebis organizaciebi TurqeTSi

konsultaciebisa da/an daxmarebisTvis SeiZleba mimarToT dasaqmebis organizaciebs, gansakuTrebiT komerciul, savaWro da biznesis sakiTxebze. mTavari dasaqmebis organi-zaciebia:

TurqeTis dasaqmebis asociaciis konfederacia

(TİSK- Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu)Hoşdere cad. Reşat Nuri Sok. No: 108 06540 Cankaya ankaraTel: + 90. 312. 439 77 17 (pbx)Fax: +90. 439 75 [email protected]

TurqeTis savaWro palatisa da sasaqonlo gacvlis kavSiri

(TOBB- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği)aRmosavleT evropisa da dsT-s qveynebis urTierTobebis gener-aluri direqtorati

Atatürk Bulvarı, No 149 Bakanlıklar AankaraTel: +90 312 425 80 54Fax: + 90 312 417 97 11E-mail: [email protected]: www.tobb.org.tr TurqeT-saqarTvelos biznesis sabWoTel: + 90. 212 339 50 55

www.deik.org.tr/Pages/TR/IK_İletisimBilgileri.aspx?

32 33

adamianis imunodeficitis virusTan dakav-Sirebuli uflebebi saqarTveloSi

2001 wlis 1 ianvridan ZalaSia saqarTvelos kanoni `aiv/Sidsis profilaqtikis Sesaxeb~:

aiv testebi anonimuria da nebayoflobiTi;

nebismieri informacia janmrTelobis statusis Sesaxeb, prognozi, mkurnaloba da sxva piradi informacia aiv/SidsiT daavadebuli adamianis Sesaxeb konfiden-cialuria;

aiv testis Catareba savaldebuloa sisxlis, spermisa da organoebis donorebisTvis.

saqarTvelos moqalaqeebi iReben yovelTviur Semweobas qveyanaSi arsebuli minimaluri xelfasis ormagi odeno-biT, Tu isini a) daavadebulni arian samedicino proce-durebisa da Carevebis Sedegad, b) Tu isini arian aras-rulwlovanebi 18 wlis qvemoT, g) Tu isini arian aiv-iT daavadebuli umuSevari pirebi.

adamianebi, romlebic daavadebulebi arian aiv infeqciiT da cxovroben Tbilisis gareT, ekuTvniT ufaso mgzav-roba Tbilisamde da ukan, monitoringis, perioduli Semowmebis da mkurnalobis mizniT.

aiv statusis gamo samuSao adgilze, saganmanaTleblo dawesebulebebSi, saavadmyofoebsa da jandacvis insti-tutebSi, biniT uzrunvelyofis sakiTxebSi adamianebis diskriminacia akrZalulia.

tebs adamianis organizmis imunur sistemas da sabolood iwvevs Sidss (SeZenili imunodeficitis sindromi). Sidsi aris im simptomTa da infeqciaTa erToblioba, romelic viTardeba dasustebuli imunuri sistemis Sedegad, rogoricaa pnevmonia, tuberkulozi, meningiti, sokovani daavadebebi, sifilisi, mkveTrad wonaSi dakleba da sxv.

daicaviT Tavi da sxvebi:

yovelTvis gamoiyeneT prezervativi partniorTan seq-sualuri urTierTobis dros, romlis aiv statusi TqvenTvis cnobili ar aris (es exeba heteroseqsualur, homoseqsualur, vaginalur, analur da oralur seqsua-lur urTierTobebs);

yovelTvis gamoiyeneT axali steriluri nemsebi ineqci-isTvis;

yovelTvis CaicviT erTjeradi rezinis xelTaTmanebi, rodesac saqme gaqvT sisxliT dalaqavebul materiasTan, mowyobilobasTan da a.S.

Tu fexmZimed xarT da Tqveni aiv dadebiTia, miiReT re-ceptiT gamowerili antiretroviruli wamlebi da imSo-biareT sakeisro meTodiT.

icodeT Tqveni statusi, gaikeTeT testi aiv infeqci-aze!

testis Sedegad aiv dadebiTi pasuxi ar niSnavs Tqveni cxovrebis dasasruls! marTalia, aiv ar ikurneba, magram arsebobs sicocxlis gamaxangrZlivebeli da antiretro-viruli wamlebi, romlebic eqimma unda gamogiweroT.

34 35

trefikingis msxverplni

TurqeTSi adamianebiT vaWroba da trefikingi mniSvnelovan problemas warmoadgens. trefikingis msxverplT eZlevaT binadrobis nebarTva eqvs Tvemde vadiT upirobod da msxver-plis moTxovnis safuZvelze, raTa faqti dadasturdes sasa-marTloSi, Sedges TanamSromloba po liciasTan da msxverpls gaewios samedicino da fsi qologiuri daxmareba. aRniSnuli nebarTva iZleva agreTve, dasaqmebis saSualebas Sromis ba-zarze. binadrobis nebarTvis gagrZeleba SesaZlebelia 6 TviT, msxverplTa mkurnalobisa da sasamarTlo procesebis gaTvaliswinebiT. jandacvis saministro maT ufaso mkurnalobiT uzrunvelyofs. trefikingis msxverpls Seu-Zlia moiTxovos kompensacia TurqeTis sasamarTloebSi. nebayoflobiT da usafrTxo dabrunebas organizeba unda gaukeTos TurqeTis xelisuflebis oficialurma warmomad-genlebma IOM-sa da arasamTavrobo organizaciebTan er-Tad.

samuSao nebarTvaze gancxadebis Setanis etapze arsebobs adamianis trefikingTan brZolis garkveuli regulaciebi. ucxoeli momuSavis kontraqti gasarTob seqtorSi unda Seicavdes informacias trefikingis winaaRmdeg brZolis Sesaxeb da TurqeTis arasamTavrobo organizaciebis nusxas. samuSao kontraqti Sedgenili unda iyos rogorc Turqul, iseve dasaqmebulis enazec.

migranti momuSave qalebi saqarTvelodan arsebuli stereo-tipebis gamo SeiZleba dadgnen seqsualuri Zaladobis winaSe, ramdenadac isini xSirad asocirdebian „rusebTan~. xSirad,

saqarTveloSi

16, al. yazbegis gamziriTbilisi 380060, saqarTveloTel: (+995 32) 33 08 09/ 39 80 18Fax: (+995 32) 94 16 68E-mail: [email protected] Homepage: [email protected]

TurqeTSi

adamianuri resursebis ganviTarebis fondi

(İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı)Yenicarsi Caddesi No: 34 34433 Beyoglustambuli, TurqeTiTel: (90-212) 293 1605 (pbx)Fax: (90-212) 293 1009E-mail: [email protected] http://www.ikgv.org/ eng_ikgv_gecici/ing_index.htmlqalTa solidarobis fondi

Kadın Dayanışma Vakfı)Mithatpaşa cad. No : 10/11Sıhhiye, ankara, TurqeTi

Tel: 90.312.4304005-4304006Fax: 90.312.4304005E-mail: [email protected]

aiv infeqciasTan dakavSirebuli uflebebi TurqeTSi

TurqeTSi aiv/SidsiT daavadebuli adamianebisTvis SezRudve-bi ar arsebobs. TurqeTSi Sesvlisas ar moiTxoveba aiv testi.

36 37

sakonsulo momsaxureba

saqarTvelos saelCo TurqeTSi icavs sazRvargareT qarTveli moqalaqeebis uflebebsa da interesebs da SeuZlia Caerios maT problemebSi, Tu maTi uflebebi irRveva.

xelSemwyobi samsaxurebis, arasamTavrobo organizacie-bis, adgilobrivi saxelisuflebo organoebis da sakon-

suloebis sakontaqto monacemebi

sakonsulo momsaxureba saqarTvelos saelCo TurqeTSi

Kiliзali Sok. No:12Oran/Aankara Tel: +90. 312. 491 80 30Fax: + 90. 312 491 80 32 veb-gverdi: www.turkey.mfa.gov.geE-mail: [email protected]

saqarTvelos generaluri sakonsulo stambulSiCumhuriyet Cad. N: 169/2Elmadağ stambuliTel: +90. 212 343 9257

saqarTvelos generaluri sakonsulo trabzonSi P

Pertev Paşa cad. N: 10 Ortahisar TranzonTel: +90 462 326 68 55

qarTvel qalebs aiZuleben imuSaon seqs-muSakebad, rodesac TurqeTSi Cadian, miuxedavad dasaqmebis saagentosa Tu Sua-mavlis dapirebebisa, miscen maT legaluri samsaxuri.

arsebobs adamianiT vaWrobisa da trefikingis usafrTxoe-bis departamentis cxeli xazi, romlis nomeria 157. xolo policiis cxeli xazis nomeria: 155.

gaxsovdeT:

kanonsawinaaRmdegoa Tu:

vinme gaiZulebT imuSaoT Tqveni nebis sawinaaRm de-god;

gaiZulebT amoiRon vali muqariTa da ZaldatanebiTi muSaobiT valis dasabruneblad;

gaiZulebT imuSaoT TqvenTvis an Tqveni ojaxisTvis zianis miyenebis muqaris qveS;

gamogiyenebT raime saxis seqsualur samuSaoze Tu Tqven ar xarT 18 wlis;

zewolis qveS gaiZulebT mimarToT prostitucias an sxva seqsualur urTierTobebs;

wagarTmevT pasports, dabadebis mowmobas an piradobis mowmobas, raTa gaakontrolos Tqveni saqmianoba/gad-aadgileba.

Tu romelime zemoCamoTvlil moqmedebas eqneba adgili Tqvens mimarT, Tqven SeiZleba aRmoCndeT trefikingis msx-verpli!

38 39

adamianuri resursebis ganviTarebis fondi stambuli, TurqeTi E-mail: [email protected]: www.ikgv.orgfondi muSaobs satelefono daxmarebis xazze _ 157, qveyanaSi antitrefikingis sakiTxebze. igi sTavazobs trefikingis msxverpl qalebs sacxovrebeliT uzrunvelyofas mokle vadiT, janmrTe-lobis dacvas, fsiqologiur da iuridiul konsultaciebs.

saqarTvelos megobrobis asociacia

(Gürcistan Dostluk Derneği) Çakırağa Mah. Çakırağa Camii sok. Kafkas İşhanı No: 3 Aksaray –Fatih stambuliTel: +90 212 529 53 88; +90 538 791 17 00Fax: +90 212 529 53 89veb-gverdi: www.gdd.org.trE-mail: [email protected]

saqarTvelo-TurqeTis megobrobis asociaciebisa da fondebis, solidarobisa da daxmarebis sxva organizaciaTa CamonaTvali: ixileT vebsaiti: www.lamazi.com/vakif.html

saqarTvelo-TurqeTis megobrobisa da solidarobis fondi

Gürcistan- Türkiye Dostluk ve Dayanışma VakfıMithatpaşa Cad. No: 39/9 K: 5 Kızılay AnkaraTel: +90 312 433 95 74 www.tugudav.org

`solidarobis asociacia migrantTa da TavSesafris maZiebel-TaTvis~ misamarTi: Cinnah cad. 27/7 06680 ankaraTel: +90312 427 55 83veb-gverdi: www.sgdd.org.trE-mail: [email protected]

daxmareba da konsultaciebi

erovnuli ufaso satelefono daxmarebis xazi _ 157

igi, agreTve uzrunvelyofs trefikingis msxverplTa gad-audebel daxmarebas IOM-s mier. miawvdis informacias indi-vidualur pirebs iseT SemTxvevebSi, rodesac arsebobs trefikingis msxverplad gaxdomis riski. informacia Seicavs cnobebs vizisa da standartuli migrantebis, daqorwine-bulTa an TurqeTSi momuSaveTa saxlSi dabrunebis usafrT-xo procedurebis Sesaxeb. operatorebi saubroben rusul, inglisur, Turqul da ruminul enebze.

IOM misia TurqeTSiIOM ankaramisamarTi: B Birlik Mahallesi 2.cadde No:11, Yildiz AnkaraTel: +90 312 454 1135-52Fax: +90312 496 1495E-mail: [email protected]

IOM stambulimisamarTi: Istiklal caddesi Sekban Han No:73-75, Kat:4 aire:7, 34433 Beyoglu IstanbulTel: +90 212 293 5000Fax: +90212 249 2733E-mail: [email protected]: www.iom.int www.countertrafficking.orgIOM TurqeTi muSaobs TurqeTis mTavrobasTan mWidro TanamSrom-lobis pirobebSi Sromis, migraciisa da trefikingTan brZolis sakiTxebze. igi agreTve, sTavazobs migrantebs Sin dabrunebisa da reintegraciis programebs.

40 41

qalTa solidarobis fondi

Kadin Dayanişma Vakfi Mithatpafla Cad. 10/11 S›hhiye 06410 Aankara TurqeTiTel: + 90 312 430 40 05 - 432 07 82Fax: + 90 312 430 40 05samuSao saaTebi: 10.00 – 18.00 kviris yovel dResE-mail [email protected] [email protected]: www.kadindayanismavakfi.org www.siddetveritabani.org

uzrunvelyofs trefikingis msxverpl qalebs TavSesafriT, same-dicino, iuridiuli da fsiqologiuri daxmarebiT, informaciiT arasamTavrobo organizaciebis mier SemoTavazebuli reinteg-raciis programebis Sesaxeb TavianT qveyanaSi.

IV. TurqeTSi cxovreba

zogadi informacia

TurqeTi iTvleba dasavleTisa da aRmosavleT sam-yaroebis damakavSirebel xidad. igi esazRvreba samxreT-aRmosavleT evropas da samxreT-da savleT azias, Sav zRvas bulgareTsa da saqarT velos Soris, egeosisa da xmelTaSua zRvebs saberZneTsa da sirias Soris. TurqeTis deda qalaqia ankara. miuxedavad amisa, mis istoriul da kulturul centrs stam-buli warmoadgens, romelic agreTve, aris qveynis finansuri da ekonomikuri centri. qveynis ofi-cialuri valu taa Turquli axali lira (Yeni Turk Lirasi - YTL). TurqeTi aris evrokavSirisa da ev-roparlamentis wevri qveyana. TurqeTis mosa x-leoba 72,724,000 Seadgens, romlis zrdis maCven-ebeli 2006 wels 12,4% iyo. oficialuri ena Turqulia, Tumca misi kulturis istoriidan gamomdinare qveynis sxvadasxva regionebSi sxva enebzec saubroben, rogoricaa qurTuli, dimli (anu zaza), azerbaija nuli, yabarduli da ladino. qveynis mTavari aRmsarebloba musulmanuri re-ligiaa. daaxloe biT 99,8% Turqebisa musul manebi arian. danarCeni 0,2% Tavs qristianad an ebraelad Tvlis. egeosisa da xmelTaSua zRvis sanapiroebze dominirebs xmelTaSua klimati, Zalze cxeli zaf-xuliTa da rbili zamTriT. Savi zRvis sana piroze zomieri havaa, cxeli zafxuliT da wvi miani, rbili zamTriT. qveynis dasavleTsa da centralur nawi-lebSi zafxuli cxelia da zamTa ri Zalze civi. zafxulSic ki, saRamos yovelTvis sigrilea.

42 43

dazRvevis garda

oTaxis daqiraveba

komunaluri gadasaxadebi

sakvebi

sadili kafeteriaSi

sazogadoebrivi transporti

Tviuri saSualo xarjebi

xarjebi SeniSvnebi

500 Turquli lira (290 Eevro)

stambulSi, karg raionSi; ufro patara qalaqebSi SedarebiT

iafia

150 Turquli lira L 90 Eevro

gazi, eleqtroenergia, wyali

250 Y Turquli lira (145 evro)

alkoholis CaTvliT

10 Turquli lira (6 E evro)

70 Y Turquli lira L (40 E evro)

TveSi (samsaxurSi mgzavroba _ kviraSi

6 dRe)

AdaaxloebiT 970 Turquli lira L

(564 E evro)

sacxovrebeli xarjebi: binis qira, sakvebi, sazogadoebrivi transporti

qveynis gadaudebeli samsaxurebisa da sxva saWiro sate lefono nomrebi.

aRniSnul nomrebze dakavSireba SesaZlebelia 24 saaTis gan-mavlobaSi mTeli qveynis masStabiT.

saswrafo: 112policia: 155saxanZro: 110qalTa momsaxureba da socialuri samsaxurebi: 183saerTaSoriso operatori: 115

V. fulTan dakavSirebuli sakiTxebi da

fuladi gzavnilebi

gamgzavrebis win aucilebeli iqneba moifiqroT xarjebTan da sargebelTan dakavSirebuli sxva-dasxva SesaZlebeli variantebi, raTa SesZloT saxlSi fulis gagzavna da gamomuSavebuli fulis dazogva samomavlod, magaliTad, dasabandeblad, gadaudebeli SemTxvevebisTvis, janmrTelo-bisTvis, ganaTlebisTvis da a.S.

ZiriTadi arCevania:

gadaricxvis operatori;

sabanko gadaricxva;

naRdi fulis gagzavna megobris, araoficialuri qselis meSveobiT (avtobusis mZRoli, da a.S.)

naRdi fulis gadatana TviT momuSavis mier

am arCevanis gakeTebisas mxedvelobaSi miiReT Semdegi kriteriumebi:

xarji (procenti/momsaxurebis gadasaxadi, romelic unda gadaixadoT Tanxaze);

usafrTxoeba;

siswrafe;

gadaricxvebis miRebis adgilis siaxlove.

44 45

Tumca fulis gagzavna araoficialuri gziT SedarebiT mcire Tanxaze ufro iafi jdeba, igi ar aris iseTi usafrTxo, rogorc oficialuri gadaricxvis meTodi. Tu gadaricxvis operatorebi garantias gaZleven swraf momsaxurebaze, es SeiZleba ufro Zviri dajdes, vidre sabanko gadaricxva.

saqarTveloSi sabanko angariSis gaxsna rekomendebulia ori mizezis gamo. upirvelesad, sabanko angariSis gaxsna fi-nansur dawesebulebaSi, TurqeTi iqneba es, Tu saqarTvelo, uzrunvelyofs Tqveni danazogis usafrTxoebas. meore, es gaaadvilebs fulis gadagzavnas TurqeTidan saqarTveloSi, radganac gadaricxvis zogierTi operatori, imisaTvis rom isargebloT maTi momsaxurebiT, iTxovs sabanko angariSs.

mcire raodenobis Tanxis gagzavnis SemTxvevaSic ki, finan-suri institutebi rogoricaa bankebi, Semnaxveli da sakred-ito asociaciebi sTavazoben mravali saxis momsaxureba, rac iZleva saSualebas dazogoT fulis nawili da SeZloT dageg-moT maTi Semdgom gamoyenebis gzebi.

samTavrobo da arasamTavrobo saagentoebi xSirad sTavazo-ben satreiningo momsaxurebas, rac exmareba migrantebs bi-znesis dawyebaSi. SesaZloa sasargeblo iyos yofil migran-tebTan gasaubreba, romelTac warmatebiT daiwyes biznesi saqarTveloSi dabrunebis Semdeg.

sabanko angariSis gaxsna TurqeTSi

imisaTvis, rom gaxsnaT sabanko angariSi TurqeTSi, Tqven unda gqondeT sagadasaxado nomeri adgilobrivi sagadasax-ado inspeqciidan, romlis miRebac ramdenime wuTSia SesaZle-beli; Tan unda iqonioT pasportis asli. es ori dokumenti unda CaabaroT im bankis ganyofilebaSi, romlis momsaxure-biTac gsurT isargebloT.

zogadi rekomendaciebi:

procesis gasaioleblad umjobesia Tan iqonioT pas-porti da misamarTis damadasturebeli sabuTi, romelzec fuls agzavniT (Tumca yovelgvari saxis operaciaze yvela provaideri amas ar iTxovs).

gaiTvaliswineT gacvlis kursi da gadagzavnis ga da-sa xadi; valutis sabazro kursis Semowmeba SesaZlebe-lia mag. Semdeg saitze www.xe.com, an www.oanda.com, raTa SeadaroT sxvadasxva bankebisa da fuladi gzav-nilebis operatorebis mier SemoTavazebuli gacvlis kursi.

iqonieT kontaqti adresatTan da darwmundiT, rom fuli miRebulia.

SeinaxeT qviTari/fulis gagzavnis damamtkicebeli sabuTi raime problemis wamoWris SemTxvevaSi.

regularulad SeamowmeT xarjebi/sargebeli sxva das-xva arxebis gamoyenebisas, rodesac fuls saxlSi agza-vniT _ es zrdadi bazaria!

ganixileT SesaZleblobebi, Tu rogor daukavSiroT fulis gadagzavnis operacia sxva finansur produq-tebs, mag. rogoricaa Semnaxveli angariSi.

46 47

ganixileT Tqvens naTesavebTan erTad, Tu rogor gam-oiyenebT gagzavnil fuls, raTa im fulis nawiliT SeZloT momavalSi Tqveni gegmebis ganxorcieleba (ganaTlebis miReba, mSenebloba, dabandeba da a.S.).

VI. saqarTveloSi dabruneba

sazRvargareT muSaobisas, xelsayrelia, rom kon-traqti Seicavdes punqts, romelic gansaz Rvravs samuSaos dasrulebis Semdgom dabrunebis proce-duras. Sin dabrunebisa da saqarTveloSi reinte-graciis procesis gasaadvileblad, mniSvnelova-nia SeinarCunoT mudmivi kavSiri ojaxTan xSiri mimoweris saSualebiT da iyoT saqarTveloSi mim-dinare procesebis saqmis kursSi. sazRvargareT momuSave mravali migranti sazRvargareT miReb-uli gamocdilebis Sedegad xdeba tolerantuli da aRWurvilia ganviTa rebuli pasuxismgeblobis grZnobiT. isini acnobiereben, rom raRac droiT sxva qveyanaSi cxovrebis Sedegad, adamiani SeiZle-ba Seicvalos, ganviTardes da cxovrebis sxva pe-r speqtiva Camou yalibdes, rasac isini fasda u-debel gamocdi lebad miiCneven. isini agreTve swavloben movlenebis ufro msubuqad aRqmas, rom ar gaamaxvilon yuradReba mxolod im probleme-bze, romlebmac SesaZloa warmoqmnan gaugebrobe-bi sxva qarTvelebTan urTierTobaSi. Sin dabru-nebul migrantebs uWirT megobrebis Tavidan Se-Zena. zog SemTxvevebSi, emigraciasa da Sin dabrune-bas mohyveba socialuri statusis da qve iTeba im drosTan SedarebiT, vidre isini saqarTvelodan gaemgzavrebodnen. zogierTi qali, romelic dab-runda, Tavs socialurad izolirebulad grZnobd-nen.

48 49

migraciis saerTaSoriso organizacia (IOM) saqarTveloSi 41, GgogebaSvilis quCa mTawmindis raioni Tbilisi saqarTvelo 380008Tel: +995.32 29 38 94 +995.32 25 22 16 Fax: +995.32 25 22 17veb-gverdi: http://iom.ge qalTa sainformacio centri qalTa arasamTavrobo organizacia; dokumentebis Targmna - gamoqveyneba misamarTi: 40, winamZRvriSvilis quCa, Tbilisi 0102, saqarTvelo Tel: (+995 32) 95 29 34Fax: (+995 32) 96 99 05E-mail: [email protected]: www.ginsc.net

trefikingis msxverplTa da dazaralebulTa daxmarebisa da dacvis saxelmwifo fondimisamarTi: Tbilisi, pekinis q. 30Tel: +995 32 38 29 03E-mail: [email protected]: www.atipfund.gov.ge