saqarTvelos regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministro

saqarTvelos saavtomobilo gzebis departamenti

gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti

Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis marTvis proeqtis gansaxorcieleblad

oqtomberi 2015

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

Pub

lic D

iscl

osur

e A

utho

rized

2

sarCevi

1. mokle mimoxilva ................................................................................................................................................................................................ 7

Sesavali .......................................................................................................................................................................................................................... 9

proeqtis istoria........................................................................................................................................................................................... 9

saproeqto samuSaoebis moculoba ..............................................................................................................................................11

proeqtis zemoqmedebis masStabi ....................................................................................................................................................11

proeqtis dainteresebuli mxareebi ........................................................................................................................................... 12

mowyvladoba ...................................................................................................................................................................................................... 12

genderuli gavlenebi da Semarbilebeli RonisZiebebi ....................................................................................... 13

proeqtis zemoqmedebis minimumamde dayvanis mizniT gatarebuli RonisZiebebi ........................ 14

proeqtiT gaTvaliwinebuli gzebis tipebi da maTi gamoyenebis masStabebi ................................. 15

samarTlebrivi CarCoebi ................................................................................................................................................................................. 17

saqarTvelos kanonmdebloba ............................................................................................................................................................ 17

eqspropriacia ................................................................................................................................................................................................ 18

legalizacia .................................................................................................................................................................................................. 19

msoflio bankis aranebayoflobiTi gansaxlebis politika ........................................................................ 19

saqarTvelos kanonmdeblobisa da msoflio bankis aranebayoflobiTi gansaxlebis

politikis (OP4.12) Sedareba ............................................................................................................................................................ 21

socialur-ekonomikuri profili ........................................................................................................................................................... 25

sakompensacio politikis miznebi .......................................................................................................................................................... 27

sakompensacio politika ....................................................................................................... Error! Bookmark not defined.

sakompensacio uflebamosilebis saboloo vadis gansazRvra ................................................................... 27

sakompensacio uflebamosilebis kriteriumebi ............................................................................................................ 28

sakompensacio uflebebi ..................................................................................................................................................................... 30

damatebiTi sareabilitacio RonisZiebebi O .................................................................................................................... 34

treningebi da sxva daxmareba .......................................................................................................................................................... 35

oficialuri gadasaxadebi da dabegvra ............................................................................................................................... 35

cxrili 2 sakompensacio uflebebis matrica ................................................................................................................. 35

gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebisa da ganxorcielebis strategia .................................................. 43

gsg miznebi .......................................................................................................................................................................................................... 43

darCenili miwis aTvisebasTan dakavSirebuli midgoma ...................................................................................... 49

eqspropriacia da dakanoneba ........................................................................................................................................................... 50

Sefasebis meTodologia................................................................................................................................................................................. 50

Sefasebi principebi .................................................................................................................................................................................... 50

3

zogadi mimoxilva ........................................................................................................................................................................................ 51

proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli miwa ...................................................................................................................51

gayidvebis Sedarebis midgoma ......................................................................................................................................................... 52

Semosavlis kapitalizaciis midgoma ....................................................................................................................................... 53

Rirebulebaze dafuZnebuli midgoma....................................................................................................................................... 53

pzqm nagebobebi ............................................................................................................................................................................................. 53

pzqm wliuri mosavali ......................................................................................................................................................................... 55

pzqm mravalwlovani nargavebi .................................................................................................................................................... 55

miwis gamoyenebis/sakuTrebis SezRudva, servitutis ufleba .................................................................... 57

sajaro konsultaciebi, maTSi monawileoba da dokumentebis gasajaroeba .................................................. 57

zogadi mimoxilva ........................................................................................................................................................................................ 57

sajaro informaciisa da konsultaciis miznebi ....................................................................................................... 58

konsultaciebi gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebisa da ganxorcielebis dros ... 58

sajaro sainformacio bukleti ..................................................................................................................................................... 59

gansaxlebis politikis CarCo–dokumentis gasajaroeba .................................................................................... 60

saCivrebis ganxilvis meqanizmi ................................................................................................................................................................ 60

saorganizacio struqtura .......................................................................................................................................................................... 65

zogadi mimoxilva ........................................................................................................................................................................................ 65

saavtomobilo gzebis departamenti ......................................................................................................................................... 65

konsultantebi ................................................................................................................................................................................................ 66

adgilobrivi TviTmmarTvelobebi ............................................................................................................................................... 67

sxva saagentoebi da uwyebebi ........................................................................................................................................................... 68

monitoringi da Sefaseba .............................................................................................................................................................................. 73

Sida monitoringi ......................................................................................................................................................................................... 73

gare monitoringi ......................................................................................................................................................................................... 74

SesaZleblobaTa gaumjobeseba da treningebi gsg–is ganxorcielebaSi .......................................... 76

gsg ganxorcielebis grafiki ........................................................................................................................................................... 77

gsg–is gansaxorcielebeli biujeti ................................................................................................................................................... 78

danarTebi ..................................................................................................................................................................................................................... 80

danarTi 1: miwebis aTvisebisa da gansaxlebis zemoqmedebis reziume - nimuSi .......................... 80

4

ტერმინების განმარტება

ბენეფიციარი საზოგადოება: ყველა პირი და ოჯახი, რომელიც იმყოფება სახელმწიფოს

საკუთრებაში მყოფ ან კერძოდ შეძენილი ქონების ფარგლებში, რომელიც ეძებს სარგებელს და

ნებაყოფლობით აქვს სურვილი იყოს პროექტის მონაწილე, წარმოდგენილია საზოგადოების

გაერთიანებით აღიარებული ადგილობრივი მაცხოვრებლების და ადგილობრივი

ხელისუფლების მიერ და იურიდიულად არის დარეგისტრირებული სათანადო დაწესებულებაში.

კომპენსაცია: შეძენილი აქტივებისათვის გადახდილი თანხა ან რაიმე სხვა ფასეულობა.

უფლებამოსილება: ზომების ჩამონათვალი, რომელიც შეიცავს კომპენსაციას, შემოსავლების

შენარჩუნებას, დახმარებას გადაადგილების პროცესში, შემოსავლის ჩანაცვლებას და

ადგილმდებარეობის შეცვლას, რომელიც გავლენის ქვეშ მოხვედრილ ადამიანებს ეხება მათი

დანაკარგების ხასიათიდან ეკონომიკური და სოციალური ბაზის აღდგენის მიზნით.

გაუმჯობესება: პიროვნების, სახლის მესაკუთრის, დაწესებულების ან ორგანიზაციის მიერ

აშენებული ნაგებობები (საცხოვრებელი ერთეული, ღობე, ანგარი, ფრინველების ან ცხოველების

ბაკი, კომუნალური საშუალებები, მაღაზიები, სათავსოები და ა.შ.), მოსავალი/დარგული

მცენარეები.

მიწის შესყიდვა: პროცესი, სადაც სახელმწიფო სააგენტო სათანადო ანაზღაურების სანაცვლოდ

აიძულებს მიწის მესაკუთრე პიროვნებას დაუთმოს მის კუთვნილებაში მყოფი მიწის ნაკვეთი ან

მისი ნაწილი სახელმწიფო სააგენტოს საზოგადოებრივი ინტერესების გამო.

ზემოქმედების ქვეშ მყოფი პირები (AP): პირები, რომლებიც პროექტთან დაკავშირებული

ზემოქმედების ქვეშ იმყოფებიან.

ზემოქმედების ქვეშ მყოფი ოჯახი (AH): ერთ ჭერქვეშ მცხოვრები ოჯახის ყველა პირი, რომელიც

ერთ ეკონომიკურ ერთეულს წარმოადგენს და ზარალდება პროექტის უარყოფითი გავლენის

შედეგად. ის შესაძლოა ერთი ოჯახისგან ან ოჯახების ჯგუფისაგან შედგებოდეს.

რეაბილიტაცია: საკომპენსაციო ზომები, რომლებიც არანებაყოფლობითი განსახლების

პოლიტიკის ჩარჩოების ფარგლებშია განხორციელებული, გარდა შესყიდული აქტივების

ჩანაცვლებითი ღირებულების ფულადი ანაზღაურებისა.

ადგილმონაცვლეობა: AP/AH-ს ფიზიკური ადგილის შეცვლა პროექტის დაწყებამდე მისი

საცხოვრებელი ადგილიდან.

ჩანაცვლებითი ღირებულება: ფასი, რომელიც დადგენილია როგორც სამართლიანი კომპენსაცია

მიწის პოტენციალისა და მდებარეობის გათვალისწინებით. შენობა-ნაგებობათა ჩანაცვლებითი

ღირებულება და სამშენებლო მიწის, მოსავლის, ხეების და სხვა ერთეულების საბაზრო ფასი

(სამშენებლო მასალების და მუშახელის მოქმედი სამართლიანი საბაზრო ფასი, ცვეთის ან სხვა

გამოქვითვებისა და გამოყენებადი დარჩენილი სამშენებლო მასალის ღირებულების გამოკლების

გარეშე).

განსახლება: ყველა ზომა, რომელიც მიღებულია პროექტის AP-ს საკუთრებაზე და/ან ცხოვრების

წესზე უარყოფითი გავლენის შესარბილებლად, კომპენსაციის, გადაადგილების (სადაც საჭიროა)

და დაზიანებული/დანგრეული ინფრასტრუქტურის და დანადგარების რეაბილიტაციის

ჩათვლით.

საკრებულო: ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლობითი ორგანო. ადგილობრივი

თვითმმართველობის შუა რგოლი შედგება 67 რაიონისა და საქართველოს ექვსი ქალაქისაგან:

თბილისი, ქუთაისი, რუსთავი, ფოთი, ბათუმი და სოხუმი. წარმომადგენლობითი ორგანო

რაიონის დონეზე არის რაიონის ადგილობრივი საბჭოები (რაიონის საკრებულო), ხოლო

აღმასრულებელი ორგანო არის რაიონის გამგეობა (გამგებელი). თვითმმართველი ორგანოები

შედგება დასახლებებისგან (თვითმმართველი ორგანოს ქალაქები) ან ჯგუფური დასახლებებისგან

(მუნიციპალიტეტები). დასახლებები შეიძლება იყოს სოფლები, პატარა ქალაქები (მინიმუმ 3,000

5

მოსახლე) და ქალაქები (მინიმუმ 5,000 მოსახლე). შესაბამისად ადგილობრივი საბჭო

(საკრებულო) არის წარმომადგენლობითი და აღმასრულებელი თვითმმართველობის

წარმომადგენელი, ხოლო მუნიციპალურ დონეზე გამგებელი. თვითმმართველობის

აღმასრულებელი პასუხისმგებლობები მოიცავს მიწის გამოყენებისა და ტერიტორიული

დაგეგმარების, ზონირების. მშენებლობის ნებართვის და ზედამხედველობის, საყოფაცხოვრებო

და კომუნალური ინფრასტრუქტურის განვითარებას.

მძაფრი ზემოქმედება: ზემოქმედების ქვეშ მყოფი შინამეურნეობები( არაფორმალური დასახლებების

ჩათვლით), რომლებიც კარგავენ პროექტის მიზნებისათვის ზემოქმედებული მიწიდან შემოსავლის 10%-

ზე მეტს.

მოწყვლადი ჯგუფები: -მოსახლეობის ის ფენა, რომელიც თავისი ეთნიკური, სქესობრივი, ასაკობრივი,

ფიზიკური ან მენტალური, სოციალური სტატუსის და ეკონომიკური მდგომარეობის განსხვავებულობის

გამო, უფრო მძაფრად განიცდის განსახლების ზეგავლენას და თავისი მოწყვლადობიდან გამომდინარე

საჭიროებს განსახლებისას განსაკუთრებულ დახმარებას და შესაბამის დამატებით დადებით

ზემოქმედებას პროექტის განხორციელებიდან.

ლეგიტიმური მფლობელები: ზემოქმედებული პირები, რომლებსაც გააჩნიათ თავისი საკუთრების

დამადასტურებელი დოკუმენტები და არიან დარეგისტრიგებულნი როგორც მესაკუთრეები საჯარო

რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში.

6

აბრივიატურები

ACS – შესყიდვისა და კომპენსირების პროგრამა

CSC – მშენებლობის ზედამხედველობის კონსულტანტი

AH – ზემოქმედების ქვეშ მყოფი ოჯახი

AP – ზემოქმედების ქვეშ მყოფი პირი

CBO – ადგილობრივი სათემო ორგანიზაცია

DMS – დეტალური აზომვითი სამუშაოები

GSE – საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემა

GoG – საქართველოს მთავრობა

GRC – საჩივრების განხილვისა და დაკმაყოფილების კომისია

IA – პროგრამის განმახორციელებელი უწყება

IFI - საერთაშორისო საფინანსო დაწესებულება

IP – მკვიდრი მოსახლეობა

EMA – გარე მონიტორინგის ორგანო

km – კილომეტრი

LAR – მიწის შესყიდვა და განსახლება

LARC – მიწის შესყიდვისა და განსახლების კომისია

LARF – მიწის შესყიდვისა და განსახლების ჩარჩო დოკუმენტი

RAP – განსახლების სამოქმედო გეგმა

M&E – მონიტორინგი და შეფასება

MFF – მრავალტრანშიანი ფინანსური ინსტრუმენტი

MOF – ფინანსთა სამინისტრო

MPR – პროექტის ყოველთვიური ანგარიში

MRDI – რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტრო

NAPR – საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო

NGO – არასამთავრობო ორგანიზაცია

OHL _ საჰაერო ელექტროგადამცემი ხაზი

PAP _ პროექტის ზემოქმედების ქვეშ მყოფი პირები

PEMI – მნიშვნელოვანი ზემოქმედების ქვეშ მყოფი პირები

PFR – პერიოდული ფინანსური ანგარიში

PPR – პროექტის მიმდინარე ანგარიში

PPTA – პროექტის მოსამზადებელი ტექნიკური დახმარება

PRRC – საკუთრების უფლების აღიარების კომისია

R&R – განსახლება და რეაბილიტაცია

RMT – განსახლების მმართველი ჯგუფი

RoW – გასხვისების ზოლი

SSC _ სოციალური გარანტიების კონსულტანტი

SES – სოციო-ეკონომიკური კვლევა

SPS – გარანტიის პრინციპების დეკლარაცია

WB - მსოფლიო ბანკი

7

1. mokle mimoxilva aRniSnuli gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti momzadebulia Sidasaxelmwifoebrivi gzebis seqtorisaTvis (SRS) saqarTvelos regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministros saxelmwifo saqveuwyebo dawesebuleba - saqarTvelos saavtomobilo gzebis departamentis (sgd) mier da msoflio bankis mxardaWeriT. Sidasaxelmwifoebrivi gzebis seqtoris gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti saWiroebs msoflio bankisa da saqarTvelos mTavrobis mxridan ganxilvas da damtkicebas. Sidasaxelmwifoebrivi gzebis seqtoris gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti SemuSavda msoflio bankis mier nawilobriv dafinansebuli Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis marTvis proeqtis (SRAMP) momzadebisas. Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis marTvis proeqtis (SRAMP) mizania xeli Seuwyos mTavrobis xuTwliani programis ganxorcielebas qveynis Sidasaxelmwifroebrivi gzebis aqtivebis programul doneze dagegmvis, biujetis Sedgenis, kontraqtebis gacemisa da monitoringis sistemis kuTxiT. mimdinare xuTwliani programa gaTvlilia da moicavs Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis mTlian qsels da miznad isaxavs daaxloebiT 970km Sidasaxelmwifoebrivi mniSvnelobis gzebis reabilitacias da gaumjobesebas. ZiriTadi dafinanseba modis saqarTvelos mTavrobis biujetidan, mciredi (10 procenti) wvlili iqneba bankebis sesxebidan -40 milioni aSS dolaris odenobiT xuTi wlis vadiT. proeqti daafinansebs arsebuli horizontaluri mimarTulebis farglebSi winaswar gamovlenili gzebis reabilitacias da movla-Senaxvas. Sidasaxelmwifoebrivi gzebis seqtoris (SRS) gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti efuZneba sagzao seqtoris sxva proeqtebidan miRebul gamocdilebas miwis Sesyidvisa da aranebayoflobiTi gansaxlebis gamocdilebis kuTxiT, maT Soris aris msoflio bankis mier saqarTveloSi dafinansebuli proeqtebi, rogoricaa: aRmosavleT-dasavleT Cqarosnuli avtomagistralis koridoris gaumjobesebis proeqti (EWHIP)1da mesame Sidasaxelmwifoebrivi da adgilobrivi gzebis proeqti2. aqedan gamomdinare, winamdebare gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti iqneba saxelmZRvanelo dokumenti msoflio bankis Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis marTvis proeqtis farglebSi SemoTavazebuli TiToeuli sagzao monakveTis reabilitaciisaTvis gansaxlebis samoqmedo gegmebis (gsg) SemuSavebisas.

1ixileT EWHIP (aprili 2015) gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti:

http://documents.worldbank.org/curated/en/2015/05/24495632/georgia-east-west-highway-corridor-improvement-project-resettlement-policy-framework 2ixileT EWHIP III (marti 2014) http://www.georoad.ge/uploads/files/SLRP%20III%20RPF51.pdf

8

winamdebaregansaxlebis politikis CarCo-dokumentSi gaTvaliswinebulia msoflio bankisOP 4.12 aranebayoflobiTi gansaxlebis politika da saqarTveloSi moqmedi kanonmdebloba. CarCo-dokumenti gvTavazobs saxelmZRvanelos, Tu rogor unda momzaddes da ganxorcieldes gsg-ebi, rogor daisaxos proeqtis miznebi da proeqtis ganxorcielebis grafiki, rogor ganxorcieldes mosaxleobis aRwera da socialur-ekonomikuri kvleva, proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli aqtivebis aRwera, proeqtis zemoqmdebis qveS moqceuli mosaxleobisaTvis samarTlianobis kriteriumebi, rogor ganisazRvros kompensaciaze uflebamosilebis gansazRvris saboloo vada (TariRi), samarTlebrivi CarCoebi da institucionaluri CarTuloba, aRwers Sefasebis meTodologias da midgomas, Tu rogor ganisazRvros TiToeuli tipis asanazRaurebeli zaralis erTeulis fasi, adgens sakompensacio uflebebs, sakonsultacio procedurebs da masSi CarTulobas, saCivrebis ganxilvis meqanizms, romelic gamoyenebuli iqneba pzq moqceuli mosaxleobisaTvis proeqtis farglebSi miyenebuli zaralis sakompensaciod da maTi cxovrebis donisa da saarsebo wyaros aRsadgenad. dokumetSi xazgasmulia gansaxlebis principebi da procedurebi, raTa gamovlindes gansaxlebis saWiroebebi; saqarTvelos regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministros saxelmwifo saqveuwyebo dawesebuleba - saqarTvelos saavtomobilo gzebis departamentma, ganmaxorcielebelma organom, miiRo da mTavrobis Sesabamisi kanonisa da normebis da msoflio bankis aranebayoflobiTi gansaxlebis politikis OP 4.12 Sesabamisad axorcielebs miwebis Sesyidvis procedurebs da aranebayoflobiT gansaxlebas. winamdebare gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti aris saxelmZRvalo gansaxlebis samoqmdo gegmebis mosamzadeblad da gansaxorcieleblad da moiTxovs, rom naTlad iyos gansazRvruli principebi da midgomebi, romelic gamoyenebuli iqneba gzebis reabilitaciis proeqtebSi saqarTvelos kanonmdeblobis, msoflio bankis usafrTxoebis politikis, aranebayoflobiTi gansaxlebis politikis da saerTaSoriso gamocdilebis Sesabamisad. Sidasaxelmwifoebrivi gzebis seqtoris gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti aitvirTa sgd da msoflio bankis veb gverdebze; dokumenti xelmisawvdomia eleqtronul da beWdur formatSi proeqtiT dainteresebuli mxareebisaTvis, romlebic CarTulebi arian SRSAMPproeqtSi momdevno xuTi wlis manZilze. winamdebare gansaxlebis CarCo-dokumentis ZiriTadi mizania daexmaros sgd-s gansaxlebis samoqmedo gegmebis momzadebis etapze ekonomiuri da/an fizikuri adgilmonacvleobis potenciuri zemoqmedebis tipis, xasiaTisa da moculobis dadgenaSi da uzrunvelyos adeqvaturi RonisZiebebi am zemoqmedebebis aRmosafxvrelad, raTa pzqm mosaxleoba:

pzqm mosaxleoba informirebuli iyos sakuTari uflebebisa da arCevanis Sesaxeb gansaxlebasTan mimarTebaSi;

9

pzqm mosaxleoba CarTuli iyos konsultaciebis procesSi da mieces monawileobis miRebis SesaZlebloba teqnikurad da ekonomikurad ganxorcielebadi alternativebis SerCevaSi; da

konkretuli proeqtebis ganxorcielebis procesSi, droulad da

efeqturad moxdes proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebisaTvis

miwis, aqtivebis da/an saarsebo wyarosTan wvdomis dakargviT

gamowveuli zianis sruli aRdgeniTi RirebulebiT3 kompensacia.

Sesavali

proeqtis istoria

saqarTvelos mTavroba msoflio bankis mxardaWeriT axorcielebs Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis marTvis proeqts (SRAMP). am proeqtis mizania daexmaros mTavrobas xuTwliani gegmis ganxorcielebaSi Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis (2016-2020) gaumjobesebisa da SenarCunebis mxriv da gaaZlieros qveynis sistema Sidasaxelmwifroebrivi gzebis aqtivebis programul doneze dagegmarebis, biujetis Sedgenis, kontraqtebis gacemisa da monitoringis sistemis kuTxiT.xuTwliani programa moicavs Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis mTlian qsels da miznad isaxavs daaxloebiT 970km Sidasaxelmwifoebrivi gzis reabilitacias da gaumjobesebas. ZiriTadi dafinanseba modis saqarTvelos mTavrobis biujetidan, mciredi (10 procenti) wvlili iqneba bankebis sesxebidan 50 milioni aSS dolaris odenobiT xuTi wlis vadiT. proeqti daafinansebs arsebuli horizontaluri mimarTulebis farglebSi winaswar gamovlenili gzebis reabilitacias da movla-Senaxvas. sgd gegmavs Sidasaxelmwifoebrivi gzebis aqtivebis reabilitacias da movla-Senaxvas saxelmwifo biujetis saxsrebiT, msoflio bankis, evropis sainvesticio bankis, aziis ganviTarebis bankis, iaponiis saerTaSoriso TanamSromlobis saagentos da sxva dafinansebiT. gzebis saWiroeba ufro maRalia vidre arsebuli resursebi. amitom mniSvnelovania arsebuli resursebis efeqturi da optimaluri gamoyeneba, rac moiTxovs Sesaferis mdgrad strategias mimdinare da dagegmili saavtomobilo gzebis standartebs Soris arsebuli xarvezebiis aRmosafxvrelad. aRniSnuli Tavis mxriv moiTxovs dagegmvis Tanamedrove da srulyofil midgomebs, sadac gaTvaliswinebuli iqneba:

3 aRdgeniTi Rirebulebis gansazRvreba ixileT terminTa ganmartebaSi.

10

saavtomobilo gzebis qselis ganviTarebis politikuri miznebi da amocanebi

sagzao danaxarjebidan miRebuli sargebelis optimizacia. sagzao danaxarjebis Rirebulebis da sargebelis analizi ZiriTadi winapirobaa dagegmili sagzao samuSaoebis dasasabuTeblad.is gamoiyeneba rogorc mniSvnelovani indikatori sareabilitacio monakveTebis prioritetulobis gansazRvrisas. meores mxriv danaxarjebisa da sargeblis Tanafardoba, ar iTvaliswinebs gadawyvetilebis mimRebi pirebis mier winaswar gansazRvrul miznebsa da amocanebs qveynis saavtomobilo gzebis qselis ganviTarebasTan mimarTebaSi. saqarTvelos saavtomobilo gzebis departamentis xuTwliani programa iTvaliswinebsyovelwliurad daaxloebiT 200km Sidasaxelmwifoebrivi mniSvnelobis gzis reabilitacias da mTliani Sidasaxelmwifoebrivi gzebis qselis movla-Senaxvas 2016-2020 wlebis ganmavlobaSi.Sidasaxelmwifoebrivi gzebis prioritetulobis gansazRvrisas gamoiyeneba Semdegi ara-ekonomikuri maCveneblebi:

strategiuli mniSvneloba – mobilurobis TvalsazrisiT, regionebis urTierTdamakavSirebeli gzebi, saerTaSoriso gzebi an gzebi, romlebic warmoadgens alternatiul damakavSirebel gzas mTavar saerTaSoriso gzebTan;

socialuri mniSvneloba – yvela sezonze datvirTuli saavtomobilo gzidan 5 km-Si mcxovrebi mosaxloebis raodenobis mixedviT;

siRaribe – warmodgenilia mosaxleobis procentulobiT, romelic iRebs mTavrobisgan finansur daxmarebas;

turizmi – regionSi vizitorebis wliuri raodenoba da regionSi konkretuli sagzao monakveTebis saSualebiT RirSesaniSnaobebis damTvalierebelTa raodenoba;

sasicocxlo mniSvnelobis gza - sasicocxlo mniSvnelobis gza

warmoadgens satransporto qsels, romelsac ar aqvs alternativa, an

rodesac arsebuli alternativa iwvevs droisa da danaxarjebis

zrdas; rodesac arsebuli gzis xarisxis, saimedobis an

xelmisawvdomobis Semcireba savaraudod mniSvnelovan socialur da

ekonomikur zegavlenas moaxdens proeqtis zemoqmedebis qveS moqceul

mosaxleobaze.

msoflio banki agrZelebs saqarTvelos regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministros saavtomobilo gzebis departamentis mxardaWeras xuTwliani gegmis ganxorcielebis TanadafinansebiT da uzruvelyofs departamentisaTvis teqnikuri daxmarebas, raTa saxelmwifo doneze SesaZlebeli gaxdes Sidasaxelmwifoebrivi gzebis qselis ukeTesad programireba, dagegmareba, biujetis SemuSaveba, marTva da monitoringi. daxmareba moicavs inovaciuri kontraqtis meTodebis danergvas; kerZod,

11

gzebis reabilitaciis Sedegze-dafuZnebuli da Sesrulebaze-dafuZnebuli kontraqtebi da gzebis mSenebloba-proeqtirebis proeqtebi sagzao usafrTxoebis samoqmedo gegmis ganxorcieleba, sagzao aqtivebis marTvis sistemebis gaumjobeseba, xuTwliani programis farglebSi dasaxuli miznebis miRwevis angariSgeba/monitoringi.

saproeqto samuSaoebis moculoba

winamdebare CarCo-dokumenti vrceldeba xuTwliani programiT gaTvaliswinebul, mTel, Sidasaxelmwifoebrivi gzebis qselze, maT Soris aris saqarTvelos sxvadasxva regionSi dagegmili sareabilitacio 970 km Sidasaxelmwifoebrivi mniSvnelobis gza, im SemTxvevaSic ki, rodesac banki uzrunvelyofs dafinansebis mxolod 10%-s xuTwliani programis gansaxorcieleblad. msoflio bankis mier dafinansebuli SRSAMMMP proeqtis farglebSi reabilitaciisaTvis monakveTebis SerCeva jer ar aris dasrulebuli. sagzao monakveTebis SerCeva moxdeba mogvianebiT specialurad SemuSavebuli procedurebis gziT. proeqtis zemoqmedebis faqtiuri masStabi, miwebis aTvisebis kuTxiT, Sidasaxelmwifoebrivi gzebis reabilitaciis SemTxvevaSi mniSvnelovnad mcirea sxva proeqtebTan, maT Soris Cqarosnuli avtobanebisa da Cqarosnuli avtomagistralebis4 mSeneblobis proeqtebTan SedarebiT. amitom, sgd-s da msoflio bankis ormxrivi xelSekrulebis farglebSi, miRebuli iqna gadawvetileba gansaxlebis politikis CarCo-dokumentis SemuSavebaze, romelic iqneba ZiriTadi dokumenti. dokumenti momzaddeba, sajaro gaxdeba da saboloo varianti SeTanxmdeba saqarTvelos mTavrobasTan da msoflio bankTan. Semdeg TiToeuli SerCeuli Sidasaxelmwifoebrivi gzis monakveTisTvis unda momzaddes gsg aRniSnuli gansaxlebis politikis CarCo-dokumentis safuZvelze.

proeqtis zemoqmedebis masStabi

xuTwliani programa ar Semoifargleba romelime konkretuli regioniT, aramed vrceldeba qveynis yvela regionze, sadac xuTwliani programis farglebSi ganxorcieldeba mTliani 970 km Sidasaxelmwifoebrivi gzebis qselis movla-Senaxva da reabilitacia da/an perioduli SekeTeba. SRAMP

4ganTvisebis zolis daaxloebiTi sigane da avtomagitralis SemTxvevaSi miwis dakavebis faqtiuri sazRvrebi, maT Soris gamyofi zoli 50-70 m., maSin roca Sidasaxelmwifoebrivi gzebi ar iTvaliswinebs ganTvisebis zolis an miwis dakavebis sazRvrebis msgavs gaganierebas. IV kategoriis Sidasaxelmwifoebrivi gzis III an II kategoriad gaumjobeseba saWiroebs 15-25 m siganes III kategoriis gzisTvis; centraluri xazidan 25-35 metrs II kategoriis gzisTvis.

12

proeqtis farglebSi finansdeba daaxloebiT 330km Sidasaxelmwifoebrivi gzis reabilitacia, perioduli da mimdinare movla-Senaxva. zedmiwevniT savaraudoa, rom rogorc msoflio bankis mier xuTwliani programis farglebSi dafinansebul SRAMP proeqts, ise sxva donorebis mier dafinansebul proeqtebs dadebiTi zemoqmedeba eqneba, radgan xels Seuwyobs saqarTveloSi Sidasaxelmwifoebrivi gzebis sistemis gaumjobesebas, Seamcirebs mgzavrobis dros, gazrdis wvdomas bazarTan da socialur samsaxurebTan, Seamcirebs satransporto saSualebebis movla-Senaxvis xarjebs, rac iribad daexmareba dedaqalaqis gareT mcxovreb soflisa da qalaqis mosaxleobas sacxovrebeli da saarsebo pirobebis gaumjobesebaSi. proeqtis specifiuri zegavlena gansazRvruli da aRwerili iqneba gsg-Si, romelic specialurad momzaddeba xuTwliani programis farglebSi sareabilitacio nusxaSi SerCeuli TiToeuli Sidasaxelmwifoebrivi gzis proeqtisaTvis.

proeqtis dainteresebuli mxareebi

proeqtis dainteresebuli mxareebis speqtri gacilebiT farToa, dawyebuli fermerebiT da meurneobis mflobelebiT, proeqts zemoqmedebis arealSi moqceuli miwis nakveTebis kanonieri mflobelebiTa da mosargebleebiT, romelTac ekuTvniT fuladi kompensacia, aseve komerciuli subieqtebi, gzispira biznesebis mflobelebi, adgilobrivi mTavroba, gziT mosargebleebi da mosaxleoba, romlebic ar moeqcevian proeqtis uSualo zemomedebis qveS, ris gamoc ar mouwevT, sakuTari aqtivebis daTmoba proeqtis miznebisaTvis gonivruli kompensaciis sanacvlod, Tumca rogorc gziT mosargebleebi mainc miiReben sargebels ganxorcielebuli proeqtidan. gsg-s momzadebis procesSi saqarTvelos mTavrobis saxeliT CarTuli adgilobrivi TviTmmarTveloba da saxelmwifo dawesebulebebi pasuxismgeblebi iqnebia mTeli rigi sakiTxebis dasrulebaze da ganxorcielebaze. Tavi 8. sajaro ganxilvebi, monawileoba da informaciis gasajaroeba aRwers gansaxlebis politikis CarCo-dokumentis dros gansaxorcielebel procedurebsa da RonisZiebebs, gsg-s gamoqveynebas, gsg-s Sedegebis ganxorcielebas, monitorings da Sefasebas, aseve proeqtis mSeneblobis periods.

mowyvladoba

zogadad, msoflio bankis mier dafinansebuli SRAMP proeqtis midgoma gvpirdeba dadebiT zegavlenas da gziT mosargebleTaTvis momavali sargebelis miRebis potencials. mosalodneli ar aris mniSvnelovnad didi

13

odenobis miwebis dakaveba, radgan proeqti exeba Sidasaxelmwifoebrivi gzebis reabilitacias da movla-Senaxvas, maSinac ki Tu saWiro gaxda arsebuli gzis gaganiereba centraluri xazidan sigane 15-18 metri iqneba. Tumca, programis zemoqmedeba SesaZloa gavrceldes zed gzis napiras aSenebul sacxovrebel saxlebze (ganskuTrebiT aRmosavleT saqarTvelos regionebSi), ramac SeiZleba gamoiwvios proeqts zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis fizikuri gansaxleba. saqarTvelos soflebSi gzispira vaWroba aseve sakmaod tradiciuli saqmianobaa, da raRac doneze proeqtma SesaZloa maTzec iqonios garkveuli zemoqmedeba. aqedan gamomdinare, programis SRAMP proeqtis bunebrivi da socialuri garemos marTvis CarCo-dokumenti (ESMF)5 da TiToeuli SerCeuli saproeqto gzisTvis proeqtis adreul etapze momzadebuli bunebriv da socialur garemoze zemoqmedebis Sefaseba (ESIA) iZleva SemoTavazebul proeqtTan dakavSirebuli potenciuri riskebisa da zemoqmedebis gamovlenisa da aranebayoflobiTi gansaxlebis politikis (OP/BP 4.12) gamoyenebis saSualebas da gansazRvravs gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebis saWiroebas. mogvianebiT, gsg-s momzadebis etapze, pzq moqceuli pirebis aRwera da detaluri kvlevebi gamoavlens pzq moqceul mowyvlad pirebs da seriozuli zemoqmedebis gansakuTrebul SemTxvevebs, romelic potenciurad gaRaribebis risks uqmnis pzq moqceuli ojaxebs. es SemTxvevebi, Tu dadasturda aRweris da socialur-ekonomikuri kvlevis dros, miTiTebuli iqneba gsg-ebSi da aseve aRwerili iqneba maTi Semamsubuqebeli RonisZiebebi, rogorc es gaTvaliswinebulia winamdebare CarCo-dokumentSi.

genderuli gavlenebi da Semarbilebeli RonisZiebebi

saproeqto arealSi qalebi mniSvnelovan ekonomikur rols asruleben. isini CarTulni arian sasoflo-sameurneo da sabazro seqtoris Semosavlis momtan sxvadasxva saqmianobaSi. proeqtma gansakuTrebuli yuradReba unda gaamaxvilos imaze, rom qalebma miiRon TavianTi saqmianobis Sesabamisi kompensacia da qalebi, romlebic realurad marTaven Sinameurneobas Seyvanilni iqnen sesxis farglebSi gansaxorcielebeli sakompensacio da sareabilitacio SeRavaTebis mimRebTa ricxvSi. yovelive zemoT xsenebulis gansaxorcieleblad unda gatardes Semdegi RonisZiebebi:

proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis zemoqmedebis Sefaseba, sadac miTiTebuli ojaxebisa da pirebis mTliani raodenoba gancalkevebuli iqneba sqesis mixedviT, raTa TvalnaTeli gaxdes Tu ramdeni qali moyveba proeqtis zemoqmedebaSi da ganisazRvros maTi winasaproeqto pirobebi.

5ESMF daSRAMP: http://www.georoad.ge/?lang=eng&act=project&func=menu&uid=1436357094

14

qalebi uSualo monawileobas miiReben konsultaciebis procesSi da molaparakebebSi sakompensacio SeRavaTebis dadgenisa da da gansaxlebis samoqmedo gegmis ganxorcielebis procesSi..

gansaxlebis samoqmedo gegmis monitoringisa da Sefasebis dros gansakuTrebuli yuradReba mieqceva qalebsa da sxva mowyvlad jgufebze gansaxlebis zemoqmedebis sakiTxebs

proeqtis zemoqmedebis minimumamde dayvanis mizniT gatarebuli

RonisZiebebi

proeqtTan dakavSirebuli gansaxlebis dagegmva iwyeba winaswari mokvlevis etapze da xSirad saboloo proeqtis dizainis dasrulebade, zogjer ki proeqtis ganxorcielebis procesSic grZeldeba. TiToeul am etapze SesaZlebelia mosaxlebis adgilmonacvleobis Tavidan acileba an zemoqmedebis masStabis minimumamde Semcireba. amis saSualebas iZleva saproeqto alternativebis analizi. alternativebi, romelTac eqnebaT proeqtis msgavsi an analogiuri sargebeli da romelTa ganxorcieleba naklebad moiTxovs miwebis Sesyidvas (aTvisebas) da naklebad gamoiwvevs saarsebo wyaros dakargvas, da naklebi xarjebi eqnebaT gansaxlebis gegmis ganxorcielebis kuTxiT. TiToeuli saproeqto gzis dizaini momzaddeba saWiro standartebis mixedviT. gsg-s momzadebisas unda ganxorcieldes ramodenime samuSao. samuSaos moculobis gansazRvrisa da teqnikur-ekonomikuri kvlevis Semdeg unda momzaddes saproeqto gzis ramdenime alternativa. TiToeuli mimarTuleba datanili unda iyos oficialur sakadastro rukaze, raTa ganisazRvros potenciuri zemoqmedeba kerZo sakuTrebaze. Catardeba ToToeuli alternativis adgilze Seswavla miwebis aTvisebis miaxloebiTi moculobis dasadgenad, proeqtis daqvemdebarebaSi moqceuli Senobebis (sacxovrebeli da komerciuli Senobebi) da sxvaTa gamosavlenad. alternatiuli mimarTulebebi Sefasdeba proeqtis zemoqmedebebTan mimarTebaSi, aseve negatiuri zemoqmedebis minimumamde dayvanis SesaZleblobis kuTxiT, raTa SeirCes yvelaze efeqturi varianti gonivruli samSeneblo xarjebis Sesabamisi minimaluri zemoqmedebis TvalsazrisiT. es gakeTdeba gzis gaswvriv ganTavsebul Senoba-nagebobebze negatiuri zegavlenis minimumade dayvanis an Tavidan aridebis mizniT. Tu ver moxerxda Senoba-nagebobebis demontaJis Tavidan arideba, horizontaluri mimarTuleba unda iTvaliswinebdes centraluri xazis gadatanas an ganTvisebis zolis siganis Semcirebas, raTa moxdes miwebis aTviseba gonivrul farglebSi da Tavidan iqnas aridebuli gzis piras ganTavsebuli Senoba-nagebobebis dangreva.

15

proeqtis negatiuri zemoqmedebis minimumamde dayvanis mizniT gasatarebeli RonisZiebebi aRwerili iqneba konkretuli sagzao monakveTebisaTvis momzadebul yvela gansaxlebis samoqmdeo gegmaSi, romelic sajarod gamoqveyndeba.

proeqtiT gaTvaliwinebuli gzebis tipebi da maTi gamoyenebis

masStabebi

1. msesxeblis mier SerCeul monakveTebze proeqtis adreul stadiaSi

gakeTebuli kvlevebi winaswari mokvlevis etapze gamoavlens aRniSnuli sagzao proeqtebis zemoqmedebis savaraudo masStabebs. zogierT gzis monakveTs SeiZleba sakmarisi sigane hqondes da amdenad ar dadges miwis Sesyidvis/aTvisebis aucilebloba, Sesabamisad ar gamowvios ekonomikuri da/an fizikuri adgilmonacvleoba, Tu mogvianebiT sainJinro samuSaoebis dros ar gaxda saWiro garkveuli cvlilebebis Setana.

2. TiToeul saproeqto gzasTan dakavSirebuli samuSaoebis moculoba teqnikur-ekonomikuri kvlevis etapze ganisazRvreba.

3. es etapi moicavs teqnikur-ekonomikuri kvlevebis Catarebas, da SemoTavazebuli gzis koridorisaTvis winaswari dizainis momzadebas da gzis realbiltaciisaTvis saWiro sainJinro samuSaoabis moculobis gansazRvras raTa saqarTveloSi SerCeul gzebs Cautardes reabilitacia da/an gaumjobeseba.

4. teqnikur-ekonomikuri kvlevebi unda uzrunvelyofdes: (1) intervenciebis SesaZlo da upiratesi variantis SerCevas, (2) SeTanxmebuli variantebis/alternativebis winaswar proeqtebs, da (3)Sesabamis usafrTxoebis dokumentebs, maT Soris bunebriv da socialur garemoze zemoqmedebis Sefasebas (ESIA).

5. ESIA aris dokumenti, romelic damuSavebulia proeqtis bunebriv da socialur garemoze potenciuri zegavlenis gamosavlenad da Sesafaseblad, aseve miwebTan dakavSirebuli zegavlenis da alternativebis Sesafaseblad da Sesabamisi Semamsubuqebeli, marTvisa da monitoringis RonisZiebebis SesamuSaveblad.

6. ESIA–s Catarebis meTodi da gamosasworebeli RonisZiebebi yvela proeqtze Seicvleba da iqneba proeqtis bunebrivi da socialuri garemos marTvis FCarCo-dokumentis (ESMF) Sesabamisi. msesxebeli konsultacias gaivlis bankTan gamosayenebeli procesebis dasadgenad, gaiTvaliswinebs ra RonisZienebis raodenobas, maT Soris samuSaoebis masStabis gansazRvras, dainteresebuli mxareebis CarTulobas, bunebriv da socialur garemosTan dakavSirebul potenciur problemebs da sxva konkretul sakiTxebs, romelic wamoiWreba banksa da msesxebels Soris.

7. ESIA iZleva proeqtTan dakavSirebuli potenciuri riskebisa da zemoqmedebis gansazRvris SesaZleblobas; aseve usafrTxoebis politikis OP.12 aranebayoflobiTi gansaxlebis debulebis gamoyenebis dones.

16

8. gansaxlebis kiTxvari da kategoriebad dayofis forma (danarTi 1) unda Seivsos yvela sareabilitacio proeqtisaTvis, miTiTebuli unda iyos miwebis aTvisebas eqneba Tu ara adgili, aseve zemoqmedebis tipebi da maTi savaraudo masStabebi.

9. ESIA-s dros gamovlenili problemuri sakiTxebis gamosasworeblad, msesxebelma saxelmZRvalo dokumentad unda gamoiyenos gzebis seqtoris gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti da moamzados gansaxlebis samoqmedo gegma, romelic iqneba morgebuli proeqtTan dakavSirebul riskebsa da zemoqmedebaze.

10. Tu adgili eqna miwebis aTvisebas, maSin yvela sareabilitacio monakveTisaTvis unda momzaddes gansaxlebis samoqmedo gegma (gsg). gsg unda moicavdes informacias detaluri sakompensacio da administraciuli biujetis Sesaxeb, miwebis aTvisebisa da gansaxlebis dagegmarebis davalebebis ganxorcielebis grafiks. msoflio bankis OP 4.12 debuleba detalurad aRwers, rom gansaxlebis samoqmedo gegmebis sirTule da Sinaarsi damokidebulia qve-proeqtis zemoqmedebis simkacris xarisxze. rodesac aris mniSvnelovani zemoqmedeba, qve-proeqti klasificirdeba rogorc “a” kategoriis proeqti da unda momzaddes srulyofili gsg (danarTi 2).

11. proeqtebisTvis, romlebic iwvevs miwebis aTvisebas da ekonomikur da/an fizikur gadaadgilebas mcire an umniSvnelo doneze, rac zemoqmedebis qveS aqcevs 200 adamianze naklebs, unda momzaddes mxolod Semoklebuli gansaxlebis samoqmedo gegma.

17

samarTlebrivi CarCoebi

saqarTvelos kanonmdebloba

qvemoT moyvanili sakanonmdeblo aqtebi aregulireben saqarTveloSi kerZo

sakuTrebaSi arsebul miwis nakveTebze saxelmwifo sakuTrebis uflebis mopovebas, rac aucilebeli sazogadoebrivi saWiroebis safuZvelze da gzis saamSeneblo samuSaoebidan gamomdinare xorcieldeba:

saqraTvelos konstitucia, 1995 wlis 24 agvisto (bolo ganaxleba 2013 wlis 16 oqtomberi);

saqarTvelos samoqalaqo kodeqsi, 1997 wlis 26 ivnisi (cvlileba: 2000, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014);

saqarTvelos kanoni sanotaro saqmianobis Sesaxeb, 2009 wlis 4 dekemberi (cvlileba Sevida: 201, 2011, 2012, 2013 2014, 2015);

saqarTvelos kanoni sazogadoebrivi janmrTelobis Sesaxeb, 2007 wlis 27 ivnisi (cvlileba Sevida:2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015);

saqarTvelos kanoni sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis sakuTrebis Sesaxeb, 1996 wlis 22 marti (cvlileba Sevida:1997, 1998, 1999, 2000, 2003, 2004, 2007, 2010, 2012, 2014);

saqarTvelos kanoni sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis arasasoflo-sameurneo mizniT gamoyofisas sanacvlo miwis aTvisebis Rirebulebisa da miyenebuli zianis anazRaurebis Sesaxeb, 1997 weli (cvlileba Sevida: 2005, 2006, 2007, 2009, 2010, 2011, 2013, 2014, 2015);

saqarTvelos kanoni fizikuri an iuridiuli pirebis sakuTrebaSi (sargeblobaSi) arsebuli miwis nakveTebis, qonebis sakuTrebis uflebis aRiarebis Sesaxeb, 11 ivnisi 2007 weli (cvlileba Sevida:2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012);

saqarTvelos kanoni saxelmwifo qonebis Sesaxeb, 2010 weli (cvlileba Sevida: 2011, 2012, 2013, 2014);

saqarTvelos kanoni sajaro reestris Sesaxeb #820-IIs; 2008 wlis 19 dekemberi (cvlileba Sevida: 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014,2015);

saqarTvelos kanoni aucilelebli sazogadoebrivi saWiroebisTvis sakuTrebis uflebis CamorTmevis wesis Sesaxeb, 1999 weli 23 ivlisi (cvlileba Sevida: 2005, 2007, 2010, 2013);

saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsi, 1997 wlis 14 noemberi (cvlileba Sevida: 1998-2015);

saqarTvelos kanoni saxelmwifo qonebis Sesaxeb, 2010 wlis 21 ivnisi;

Sromis kodeqsi, 25 maisi 2006.

sagadasaxado kodeqsi, 2005 wlis ianvari

kanoni mewarmeTa Sesaxeb, 1994 wlis 28 oqtomberi

18

mTlianobaSi, zemoT mocemuli kanonebi/normebi iTvaliswinebs, rom

adgilmonacvloebis xarjebis sabazro Rirebulebis mixedviT anazRaurebis

principi mizanSewonili da misaRebia samarTlebrivi TvalsazrisiT.

kanonmdeblobiT aseve gansazRvrulia sakompensacio zianis tipebi da

aRniSnulia, rom kompensacia unda gaices rogorc materialuri aqtivebis,

ise Semosavlis dakargvisaTvis. xsenebuli kanonebis Tanaxmad

konsultaciebsa da Setyobinebebs didi mniSvneloba eniWeba, raTa

uzrunvelyofili iqnas proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis am

procesSi CarTuloba. mosavlis dakargviTa da biznesis daxurviT

gamowveuli Semosavlis dakargvisTvis kompensaciis gacema moxdeba wminda

danakargis asanazRaureblad. zemoT mocemuli kanonebi da normebi

saSualebas iZleva sakuTrebis uflebis kanonieri gamoyenebisTvis

daveyrdnoT Semdeg meqanizmebs:

samuSaoebis dawyebamde ganTvisebis zolze uflebis mopoveba

eqspropriaciis gareSe molaparakebebis safuZvelze dadgenili

kompensaciis gadaxdis gziT, an Tu ver Sedga molaparakeba

sasamarTlo gadawyvetilebis safuZvelze.

eqspropriacia, romelic miwaze da/an uZrav qonebaze mudmivi uflebis

mopovebis saSualebas iZleva “sazogadoebrivi saWiroebisaTvis kerZo

sakuTrebis aranebayoflobiTi gasxvisebis Sesaxeb kanonis” da

sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze saTanado kompensaciis

gadaxdis gziT.

eqspropriacia

proeqtis farglebSi miwebis aTviseba eqspropriaciis gziT ganxorcieldeba

mxolod ukidures SemTxvevebSi, maSin rodesac pzqm pirsa da sgd-s Soris

molaparakeba ver Sedgeba. Tu kontraqtis gaformebis Sesaxeb winadadeba

ver Sesrulda, maSin eqspropriaciis procesi daiwyeba im procedurebis

mixedviT, romelic gansazRvrulia aucilebeli sazogadoebrivi

saWiroebisaTvis sakuTrebis CamorTmevis uflebis Sesaxeb saqarTvelos

kanoniT. aRsaniSnavia, rom saqarTvelos moqmedi kanonmdeblobis Tanaxmad,

molaparakeba miiCneva eqspropriaciis alternativad, maSin rodesac OP 4.12–

iT safrTxis qveS arsebuli molaparakeba eqspropriaciaze kvlav

kvalificirdeba rogorc aranebayoflobiTi gansaxleba.

aucilebeli sazogadoebrivi saWiroebisaTvis sakuTrebis uflebis

CamorTmevis Sesaxeb saqarTvelos kanoniT, eqspropriacia ganxorcieldeba

saqarTvelos ekonomikisa da mdgradi ganviTarebis ministris brZanebisa da

sasamarTlo gatawyvetilebis safuZvelze. ekonomikisa da mdgradi

19

ganviTarebis ministris brZaneba gansazRvravs sazogadoebrivi saWiroebis

SemTxvevas da mianiWebs eqspropriators miwebis dakavebis uflebas. mxolod

sasamarTlo daadgens saxelmwifo uwyebas an adgilobriv mTavrobas da/an

sajaro/kerZo samarTlis iuridiul pirs, romelsac gadaecema

eqspropriaciis ufleba. sasamarTlos gadawyvetileba aseve unda moicavdes

saeqspropriacio aqtivebis detalur inventarizacias da debulebas

Sesabamisi miwis mflobelebisaTvis asanazRaurebeli kompensaciebis

Sesaxeb.

sgd vercerT SemTxvevaSi ver daikavebs miwis nakveTebs vidre:

(1) ar daiwyeba kanoniT gaTvaliswinebuli Sesabamisi sasamarTlo

procesi;

(2) sasamarTlo akrZalva ar iqneba mopovebuli da proeqtis

zemoqmedebis qveS moqceul pirebTan (pzqmp) ar moxdeba saTanado

komunikacia;

(3) sakompensacio/sareabilitacio xarjebi ar Cairicxeba esqrou

angariSze.

ver ganxorcieldeba veranairi miwebis aTviseba vidre gsg-Ti

gaTvaliswinebuli da damtkicebuli sakompensacio/sareabilitacio xarjebi

ar Cairicxeba xazinis esqrou angariSze (proqtis angariSze/an

zemoqmdedebis qveS moqceuli piris angariSze). depozitze Caricxuli

Tanxa miecema pzqm pirs sasamarTlo gadawyvetilebis safuZvelze, an im

SemTxvevaSi Tu pzqm piri Sewyvets sasamarTlo process da sgd-sTan

xelSekrulebas gaaformebs.

legalizacia

gsg proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebisaTvis uzrunvelyofs

teqnikur daxmarebas, rogorc proeqtis zegavlenis qveS moqceuli miwis

nakveTebis kanonieri mflobelebisaTvis. pzqm pirebs daxmareba gaewevaT

proeqtis daqvemdebarebaSi myofi kerZo sakuTrebis uflebebis usasyidlod

legalizaciisa da sakuTrebis uflebis registraciis procesSi Sedegad,

pzqm pirebi proeqtis zemoqmedebis arealSi moqceul miwis nakveTebs

gaasxviseben gsg-ze saTanado kompensaciis sanacvlod, romelic

daangariSebulia damtkicebuli gsg-s erTeuli fasebis mixedviT.

msoflio bankis aranebayoflobiTi gansaxlebis politika

msoflio bankis aranebayoflobiTi gansaxlebis politikiT (OP 4.12)

gansazRvruli aranebayoflobiTi gansaxlebis moTxovnebi mocemulia

20

aranebayoflobiTi gansaxlebis samoqmedo politikaSi (OP 4.12) da efuZneba

Semdeg principebs:

aranebayoflobiTi gansaxleba SeZlebisdagvarad Tavidan unda iqnas

acilebuli an ukidures SemTxvevaSi minimumamde Semcirebuli;

sadac aucilebelia gansaxlebis ganxorcieleba, maSin is

klasificirdeba rogorc ganviTarebis programa, romelic

adgilmonacvle pirisTvis uzrunvelyofs axali investirebis

efeqtur resurs;

gansaxlebas daqvemdebarebuli pirebi srulyofilad unda iyvnen informirebuli da unda mieceT procedurebSi monawilebis SesaZlebloba, raTa gamoiyenon da daicvan maTze miniWebuli uflebebi;

daxmareba unda gaewios adgilmonacvle pirebs maTi Semosavlisa da sacxovrebeli standartebis gaumjobesebis kuTxiT, an rogorc minimum unda aRudgeT an SeunarCundeT adgilmonacvleobamde arsebuli cxovrebis done;

arsebobs adgilmonacvle pirebis daxmarebis valdebuleba da Sesabamisi dacvis uzrunvelyofa ganurCevlad imisa, Tu rogor moaxerxes maT sakuTrebisa da qonebis mopoveba, e.i. maTi legalurobis miuxedavad (maSinac roca adgilmonacvle pirebs ar aqvT kanonieri safuZveli da arian arakanonieri mflobelebi);

adgilmonacvle pirebisaTvis uzrunvelyofili unda iyos dakavebuli sakuTrebis sanacvlod adgilmonacvelobis da sakompensacio xarjebis srulad anazRaureba im odenobiT, romliTac SesaZlebeli iqneba dakavebuli sakuTrebis alternativis mopoveba.

aRniSnuli politika moicavs kompensaciisa da gansaxlebis procesis mimdinareobisas daxmarebisa da mxardaWeris valdebulebulebas. kompensaciisa da gansaxlebis procesis mimdinareobisas daxmareba moicavs Semdges:

daxmareba piradi nivTebis gadatanis dros;

Zveli Senobidan masalebis transportireba da/an gayidva;

saWiroebis SemTxvevaSi ojaxis wevrebisaTvis samedicino daxmarebis gaweva; da

daxmareba axali uZravi qonebis sakuTrebaSi miRebisas. rogorc msoflio bankis politikis nawili, gansakuTrebuli yuradReba eTmoba mosaxleobis mowyvlad jgufebs. es aris im xalxisagan Semdgari jgufi, romelic sqesis, eTnikurobis, asakis, fizikuri Tu mentaluri uunarobis, ekonomikuri statusis, Tu socialuri statusis gamo ufro metad dazaraldeba proeqtiT gamowveuli gansaxlebiT vidre mosaxleobis sxva jgufebi, an ufro SezRudulebi an uunaroni arian, rom moiTxovon an miiRon sargebeli.

21

OP 4.12-is 16 paragrafis Tanaxmad, Semdegi kategoriis pirebze vrceldeba sxvadasxva saxis Semamsubuqebeli RonisZiebebi:

a) pirebi, romelTac aqvT kanonieri/formaluri ufleba miwaze (maT Soris kanoniT aRiarebuli gamoyenebis uflebis iuridiuli statusi an Cveulebrivi an kanonze dafuZnebuli ufleba);

b) pirebi, romelTac aRweris dawyebis dros ar gaaCndaT kanonieri/formaluri ufleba miwaze, magram hqondaT pretenzia miwaze an aqtivebze imis gaTvaliswinebiT, rom aseTi pretenziebi aRiarebulia kanoniT an gaxdeba aRiarebuli gansaxlebisa da kompensaciis gegmiT gansazRvruli procesebis saSualebiT;

g) pirebi, romelTac aranairi pretenzia ar gaaCniaT miwaze, romelsac floben an sargebloben.

(a) da (b) punqtebiT gansazRvrul pirebs miecemaT kompensacia miwis dakargvisaTvis da politikis Sesabamisad gaewevaT sxva saxis daxmareba. (g) punqtiT gansazRvru li pirebisaTvis uzrunvelyofili iqneba daxmareba gansaxlebisas maT sargeblobaSi arsebuli miwebis kompensaciis sanacvlod, da politikis miznebis gansaxorcieleblad saWiroebis SemTxvevaSi gaewevaT sxva saxis daxmarebaTu isini ikavebdnen an iyenebdnen saproeqto teritorias Sesabamisi uwyebebis mier dawesebul da msoflio bankisaTvis misaReb kompensaciis CamoWris bolo vadamde. a, b da g punqtebiT gaTvaliswinebul yvela pirs miecema kompensacia, romelic iqneba sakmarisi alternatiuli qonebis SesaZenad, e.i. imis sanacvlod romelic dakarga. saqarTvelos kanonmdeblobisa da msoflio bankis aranebayoflobiTi gansaxlebis

politikis (OP4.12) Sedareba

zogadad, saqarTvelos kanonmdebloba adekvaturad asaxavs msoflio bankis

OP 4.12 politikas, magram mciredi sxvaoba mainc SeiniSneba. yvelaze

mniSvnelovani gansxvaveba aris is, rom saqarTvelos kanonmdeblobiT

gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba oficialuri sakuTrebis uflebas da

sazogadoebrivi saWiroebisaTvis sakuTrebis SeZenisa da kompensaciis

sakiTxebs, maSin rodesac bankis OP 4.12 politika xazs usvavs rogorc

kanonier sakuTrebSi arsebul zemoqmedebis qveS moqceuli aqtivebis

kompensacias, ise proeqtis gavlenis qveS myofi pirebis cxovrebis

standartebisas da Sinameurneobebis zogad reabilitacias.

aqedan gamomdinare, saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebul

moTxovnebs emateba aranebayoflobiT gansaxlebasTan dakavSirebuli

msoflio bankis usafrTxoebis politikiT gansazRvruli moTxovnebi,

romlebic exeba:

(i) zemoqmedebis qveS moqceuli yvela piris/Sinameurneobis

ekonomikur reabilitacias (maT Soris isini, visac proeqtis

22

farglebSi SeZenil aqtivebze kanonieri/oficialuri ufleba ar

gaaCnia),

(ii) biznesisa da Semosavlis dakargvisTvis kompensaciis anazRaurebas,

(iii) da specialur Semweobas, romelic moicavs zemoqmedebis qveS

moqceuli pirebisa da Sinameurneobebis xarjebs gansaxlebis

procesis dros an Zlieri zegavlenis qveS myofTa da mowyvladi

jgufebis specialuri saWiroebebis xarjebs.

aseve, saqarTvelos kanonis Tanaxmad, molaparakeba miiCneva eqspropriaciis

alternativad, maSin rodesac OP 4.12–iT gansaxlebis safrTxis qveS

arsebuli molaparakeba eqspropriaciaze kvlav kvalificirdeba rogorc

aranebayoflobiTi gansaxleba. amasTan, saqarTvelos kanonmdebloba ar

iTvaliswinebs sazogadoebasTan intensiuri konsultaciebis safuZvelze

gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebasTan dakavSirebul gansakuTrebul

RonisZiebebs. saqarTvelos kanonmdeblobasa da msoflio bankis politikas

Soris arsebuli gansxvavebebi asaxulia qvemoT mocemul #1 cxrilSi.

cxrili #1. saqarTvelos kanonmdeblobasa da msoflio bankis politikas

Soris arsebuli gansxvavebebi da gamosasworebeli RonisZiebebi

qarTuli kanonebi

da normebi msoflio bankis OP 4.12 gamosasworebeli

RonisZieba miwis kompensacia mxolod registrirebuli miwis mesakuTreTaTvis.

registraciis ar qona ar unda iyos kompensaciis da/an reabilitaciis miRebis damabrkolebeli garemoeba. miwis arakanonieri mflobelebic iReben reabilitacias da kompensacias im Senoba-nagebobebisTvis da aqtivebisTvis, romelic aqvT miwaze

praqtikaSi legalizacias daqvemdebarebuli miwis mesakuTreebic aseve iReben kompensacias mas Semdeg, rac maTze gaicema aucilebeli sabuTebi. sgd daexmareba arakanonier mflobelebs, ase rom isini SeZleben kanonieri statusis miRebas da kompenscias adgilmonacvleobamde. im SemTxvevebSi, rodesac raime mizeziT miwis mesakuTreebi ver miiReben kanonier statuss, maSin mTavrobam unda misces Tanxmoba msgavsi miwis mflobelebis reabilitaciaze/kompensaciaze adgilmonacvleobis ganxorcielebamde.

mxolod registrirebul saxlebze/Senobebze gaicema kompensacia

zemoqmedebis qveS moqceul saxlebze/Senobebze, ganurCevlad maTi iuridiuli statusisa,

savaraudod, sakuTrebis umetesoba daregistrirdeba maT faqtiur mflobelze proeqtis daxmarebiT

23

proeqtis Sedegad gamowveuli zianisTvis/ngrevisTvis

gaicema kompensacia proeqtis Sedegad Senobaze miyenebuli zianisTvis/ngrevisTvis

(iuridiuli daxmareba da daxmareba registraciisas). Sesabamisad, kompensacia miecema yvela proeqts daqvemdebarebul ojaxs. mSeneblobis periodSi miyenebuli zaralis SemTxvevaSi, mSenebeli kontraqtori iqneba pasuxismgebeli kompensaciaze da sgd-s gundi zedamxedvelobas gauwevs aRniSnul process. im SeTxvevebisTvis, rodesac ver xerxdeba maTi registracia ixileT sakompensacio uflebebis matrica.

kompensacia mosavlisa da xeebis dakargvisTvis gaicema mxolod registrirebul miwis mesakuTreebze

kompensacia mosavlis dakargvisTvis gaicema miwis mesakuTreebze, naxevaris mflobelebze/moijareebze da sxva mosargebleebze, magaliTad rogorebic arian TviTneburad SeWrili pirebi, ganurCevlad imisa registrirebuli arian Tu ara

praqtikulad, saqarTveloSi saxnav-saTesi miwebi yvela registrirebulia an sajaro reestrSi an municipalitetebSi arsebul saarqivo CanawerebSi. ijariT aRebuli miwis nakveTebis SemTxvevaSi, kompensacia miecema moijares da sxva momxmareblebs faqtiuri zaralisaTvis da gaewevaT daxmareba sxva miwis moZebnaSi, raTa SeZlon TavianTi saqmianobis gagrZeleba.

aqtivebis dakargvis kompensacia gaicema sabazro fasis mixedviT, romelic ar iTvaliswinebs amortizaciis

aqtivebis dakargvis kompensacia xdeba sabazro fasze dayrdnobiT, romelic ar iTvaliswinebs amortizacias. isaseve unda moicavdes tranzaqciis xarjebs, rogoricaa gadasaxadebi da saregistracio xarjebi. aseve unda moicavdes gansaxlebis sxva xarjebs, magaliTad miwis dasamuSaveblad mosamzadebel xarjebs.

kompensaciis anazRaureba moxdeba sabazro fasiT, romelic ar iTvaliswinebs amortizacias an gadarCenili masalebis Rirebulis safuZvelzeY Tu mflobels SemorCa msgavsi masala. sgd-m unda ganaxorcielos iuridiurli procedurebi tranzaqciis xarjebis da gansaxlebis sxva xarjebis dasadgenad. aqtivebis Sefasebis kriteriumi efuZneba aRdgeniT xarjebs OP 4.12–is Tanaxmad.

proeqtis ganmaxorcielebeli uwyebaaris erTaderTi samsaxuri, romelic

saCivrebi da pretenziebi SeiZleba gadawydes araformalurad proeqtis doneze saCivrebis ganxilvis meqanizmis saSualebiT,

sgd-s gansaxlebis gundma unda SeumuSavos meqanizmi, romlis saSualebiTac moxdeba zemoqmedebas daqvemdebarebuli pirebis

24

sasamarTlo procesis dawyebamde moagvarebs davebs da ganixilavs saCivrebs zemoqmedebis qveS moqceuli aqtivebis raodenobisa da kompensaciis dadgenasTan dakavSirebiT. saCivrebis ganxilva xdeba saqarTvelos administraciuli kideqsiT dadgenili formaluri procedurebis (kanonebis) mixedviT. ar arsebobs aranairi araformaruli saCivrebis ganxilvis meqanizmi mosaxleobis monawileobiT adgilobriv doneze.

romelic zog SemTxvevaSi iTvaliswinebs sazogadeobis CarTulobas saCivrebis ganxilvis komisiaSi, adgilobriv TviTmmarTvelobaSi da arasamTavrobo organizaciebsa da/an adgilobriv doneze Seqmnil organizaciebSi.

saCivrebis miReba, registracia da gaformeba. municipalitetebis, adgilobrivi TviTmmarTvelobis da soflis warmomadgenlebi CarTulebi iqnebian procesSi sawyisi etapidanve. es uzrunvelyofs davebisa da pretenziebis gadawyvetas (SeZlebisdgavarad) sazogadoebriv doneze, TumcaRa Tu gadawyvetileba ver iqna miRebuli, maSin saqmis warmoeba moxdeba adgilobrivi kanonmdeblobis Sesabamisad.

miwis Sesyidvasa da gansaxlebasTan dakavSirebuli gadawyvetilebebi ganixileba mxolod miwis mesakuTreebsa da miwis Semsyidvel uwyebebs Soris

gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti da gsg-ebi, maT Soris informacia zemoqmedebis qveS moqceuli aqtivebis Sefasebis kriteriumze, sakompensacio privilegiebze, sakompensacio/finansur daxmarebaze unda gaxdes sajaro da xelmisawvdomi dagegmarebis procesSi. .

gansaxlebis politikis CarCo-dokumentis da gsg-s momzadebaSi CarTuli unda iyvnen Sesabamisi daintersebuli mxareebi; gansaxlebis politikis CarCo-dokumentze da gsg-ze unda Catardes sajaro ganxilvebi da sajarod unda gamoqveyndes. Tumca proeqtis zemoqmedebas daqvemdebarebuli pirebis piradi informacia anTanxa, romelsac miiRebs ToToeuli piri/ojaxi ar iqneba sajaro.

ara aris gaTvaliswinebuli Zlieri zegavlenis qveS moqceuli an mowyvladi pirebis Semweobebis Semosavlis/saarsebo wyaros reabilitaciis, an gansaxlebis xarjebis

msoflio bankis politikiT moTxovnilia Semosavlis/saarsebo wyaros, seriozuli zaralisa da adgilmonacvleobis procesSi zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis mier gaweuli xarjebis reabilitacia

sgd-munda ganaxorcielos iuridiuli procesebi, raTa uzrunvelyofili iqnas Zlieri zegavlenis qveS moqceuli an mowyvladi ojaxebisTvis damatebiTi daxmareba gsg-s mixedviT, da adgilmonacvleobis kompensacia yvela ojaxisaTvis.

25

ganmsazRvreli pirobebi. qarTuli kanonmdeblobiT ar aris gaTvaliswinebuli sajaro Sexvedrebis konkretuli gegma

sajaro Sexvedrebi da sazogadoebis CarTuloba msoflio bankis politikis ganuyofeli nawilia, rac koncefciis SemuSavebis, ganxorcielebisa da ganxorcielebis Semdgom periodSi uwyvet process warmoadgens

sajaro Sexvedrebi Catardeba gsg-s ganxorcielebamde msoflio bankis moTxovnebisa da saxelmZRvanelos mixedviT.

proeqtTan dakavSirebuli miwebis aTvisebis gamo bizenisis (oficialurad registrirebuli) dakargvis kompensacia xdeba sagadasaxado deklaraciis safuZvelze

yvela saxis mimdinare biznesisaTvis (oficialurad registrirebuli Tu ara movaWreebi) fuladi anazRaureba gaicema 1 wlis Semosavlis odenobiT, sagadasaxado deklaraciis an misi ararsebobis SemTxvevaSi (araformaluri biznesis SemTxvevSi) oficialuri saarsebo minimumis safuZvelze;

sgd-m unda uzrunvelyos,

yvela biznesis aRiareba da

anazRaureba

adgilmonacvleobamdegansax

lebis politikis CarCo-

dokumentisa da gsg-s

mixedviT.

saqarTvelos kanonmdeblobisa da msoflio bankis politikaSi arsebuli Seusabamobebis dasaregulireblad, sgd-m mTliani proeqtisaTvis SeimuSava winamdebare gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti, romelic iTvaliswinebs yvela punqtis aRdgeniT xarjebs srulad, araformaluri mosaxleebis reabilitacias, subsidiebsa Tu kompensaciebs proeqtis daqvemdebarebaSi myofi im pirebisaTvis, romlebic ganicdian adgilmonacvleobas, biznesis dakargvas an proeqtis Sedegad miiReben seriozul zarals.

socialur-ekonomikuri profili

yvela gsg unda moicavdes proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli teritoriis

socialur-ekonomikur profils, sadac iqneba CamoTvlili ZiriTadi

ekonomikuri aqtivobebi, ganaTlebis done, gansazRvruli iqneba Semosavlis

26

ZiriTadi wyaroebi, dasaqmebulobis done iseve rogorc proeqtis zemoqmedebis

qveS moqceuli gamovlenili pirebis mowyvladobis done –gansazRvruli

iqneba im xalxis raodenoba, vinc iRebs saxelmwifo daxmarebas.

gsg-s momzadebisas aucilebelia socialur-ekonomikuri kvlevis Catareba

potenciurad zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis CarTulobiT. es zogadad

sxva qvemoT CamoTvlil sakiTxebTan erTad unda moicavdes proeqtis

zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis aRweris Sedegebs:

gsg unda SemuSavdes proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli teritoriis

amJamindeli mobinadreebze dayrdnobiT da naTlad unda iyos

gansazRvruli kompensaciaze uflebamosilebis bolo TariRi, aseve

mizezi Tu ratom aris xalxi amoricxuli sakompensacio uflebebidan

da gansaxlebis daxmarebidan;

proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli Sinameurneobebis standrtuli

maxasiaTeblebi, maT Soris produqciis warmoebis sistema, muSa-xeli,

Sinameurneobis organizacia; ZiriTadi informacia adgilmonacvle

pirebis saarsebo wyaroze (maT Soris: produqciis done aseve

Semosavali miRebuli rogorc formaluri iseve araformaluri

ekonomikuri aqtivobidan) da cxovrebis done (janmrTelobis

mdgomarebis CaTvliT);

aqtivebis mosalodneli dakargvis, mTlianad an nawilobriv, masStabebi

da fizikuri Tu ekonomikuri adgilmonacvleobis sazRvrebi;

informacia mowyvlad jgufebze an pirebze, romelTaTvisac moxdeba

specialuri SeRavaTebis gaTvaliswineba; da

unda Caidos piroba, romelic garkveul intervalebSi uzrunvelyofs

informaciis ganaxlebas adgilmonacvle pirebis saarsebo wyarosa da

cxovrebis doneze ise, rom adgilmonacvleobis dros xelmisawvdomi

iyos uaxlesi informacia, raTa moxdes maT saarsebo wyarosa da

sacxovrebeli pirobebze miyenebuli zemoqmedebis (an cvlilebebis)

daangariSeba.

27

sakompensacio politika

sakompensacio politikis miznebi

gansaxlebis RonisZiebebis ganxorcieleba dakavSirebulia proeqtis

sainvesticio komponentTan, raTa adgilmonacvleobas an wvdomis

SezRudvebs ar hqondes adgili vidre gansaxlebisaTvis saWiro

RonisZiebebi ar iqneba gatarebuli.

rogorc OP 4.12-iT aris gaTvaliswinebuli da rogorc winamdebare CarCo-

dokumenti aRwers, proeqtTan dakavSirebuli zemoqmedebebi unda

gamovlindes gsg-s momzadebis dros Catarebuli kvlevebiT da Sesabamisad

unda moxdes maTi Semsubuqeba, rac imas niSnavs, rom pzqm yvela piri

uzrunvelyofili iqneba saTanado kompensaciiT da gaeweva

gadaadgilebisaTvis saWiro sxva daxmareba adgilmonacvleobamde, sadac

saWiroa momzaddeba da uzrunvelyofili iqneba gadasaxlebis adgilebi

saWiro mowyobilobebiT. kerZod, miwebisa da aqtivebis dakavebas adgili

eqneba mxolod kompensaciebis anazRaurebis Semdeg, saWiroebis SemTxvevaSi

adgilmonacvle pirebisaTvis uzrunvelyofili iqneba adgilebi da

gadasvlis xarjebis anazRaureba.

sakompensacio uflebamosilebis saboloo vadis gansazRvra

pzqm pirebisaTvis sakompensacio uflebamosileba izRudeba bolo vadiT.

saukeTeso praqtika aris adgilmonacvle pirebis aRweris dasrulebis

TariRis gamoyeneba sakompensacio uflebamosilebis dadgenis saboloo

vadad. drois daweseba mniSvnelovania. Tu sakompensacio uflebamosilebis

bolo vada dadgeba Zalian male, SeiZleba zarali miadges adgilmonacvle

pirebs.

amitom, sakompensacio uflebamosilebis saboloo vada iqneba is dRe,

rodesac dasruldeba pzqm pirebis aRwera, socialur-ekonomikuri kvleva

da pzqm aqtivebis inventarizacia. Tu proeqtis mizeziT dagvianda faqtiuri

adgilmonacvleoba da miwebis dakaveba, aRwera unda ganaxldes erTi (1)

wlis Semdeg da unda dawesdes sakompensacio uflebamosilebis axali

saboloo vada.

pzqm pirebi, romlebic sakompensacio uflebamosilebis bolo vadis Semdeg

dasaxldnen proeqtis zemoqmdebis qveS moqceul teritoriaze, an aaSenes

raime Senoba, magaliTad: nageboba, daTeses raime, darges xilis xeebi, an

SemoRobes, ar arian uflebamosili miiRon kompensacia. Tumca, isini

miiReben winaswar Setyobinebas, proeqtis dawyebamde Senobis daclis da

28

zemoqmedebis qveS moqceuli nagebobebis daSlis moTxovniT. ar moxdeba

daSlili nagebobebis masalebis CamorTmeva da maT mimarT raime saxis

jarimis an sanqciis daweseba. iZulebiTi gamosaxleba ganxorcieldeba

mxolod sxva danarCeni mcdelobebis warumateblobis SemTxvevaSi.

amitom, informacia sakompensacio uflebamosilebis bolo vadis da

ganTvisebis zolis sazRvrebis Sesaxeb iqneba dokumenturad dasabuTebuli

da gavrceldeba proeqtis zemoqmedebis qveS moqceul teritoriaze

regularuli intervalebiT, rogorc werilobiTi formiT6 aseve

verbalurad sajaro Sexvedrebis dros. informaciis miwodeba moxdeba

adgilobriv enaze. informaciaSi aseve aRniSnuli iqneba is faqti, rom

saproeqto teritoriaze sakompensacio uflebamosilebis bolo vadis

Semdeg dasaxlebuli pirebi datoveben teritorias kompensaciis gareSe.

Sesabamisi prevenciuli zomebi unda iqnas miRebuli ara mxolod gsg-s

momzadebis dros, aramed gsg-s ganxorcielebisa da mSeneblobis procesSic.

es praqtika gamoiyeneba nebismieri piris, sacxovrebeli pirobebis

gauaresebis Tavidan asarideblad, romelic aragamiznulad SeiWra

teritoriaze da mosToxves dakavebuli teritoriis datoveba kompensaciis

gareSe, Tu ganTvisebis zolis farglebi ar iqna winaswar gansazRvruli da

informacia ar iqna miwodebuli Sesabamisi samTavrobo uwyebebisaTvis

(adgilobrivi, regionaluri, erovnuli), romlebic pasuxismgebeli arian

marTon, monitoringi awarmoon da xeli SeuSalon SeWras.

Sidasaxelmwifoebrivi mniSvnelobis gzis konkretuli monakveTisaTvis

momzadebuli TiToeuli gsg gansazRvravs sakompensacio uflebamosilebis

dadgenis saboloo vadas da es TariRi naTlad iqneba miTiTebuli yvela

konkretuli monakveTis gsg-Si.

sakompensacio uflebamosilebis kriteriumebi

winamdebare CarCo-dokumenti gansazRvravs pzqm pirebis kompensaciis

uflebamosilebis kriteriumebs yvela saxis danakargze: miwa,

mosavali/xeebi, TavSesafari, Senobebi, biznesi/dasaqmeba, da samuSao

dReebi/xelfasi/gamomuSaveba. pzqm yvela piri, maT Soris arakanonieri

miwiT mosargebleebi Tu aralegitimuri mflobelebi, miiRebs kompensacias

6proeqtis sainformacio broSurebi, gamoqveynebuli da nebismieri dainteresebuli

pirisaTvis xelmisawvdomi gsg-ebi, posterebi ganTavsdeba sazogadoebrivi TavSeyris

adgilebSi da adgilobrivi municipalitetebis SenobaSi arsebul sainformacio dafebze.

29

dakarguli Semosavlis da qonebis sanaclod. miwebis dakargvisaTvis

gaicema fuladi kompensacia mimdinare sabazro fasiT im odenobiT,

romelic saSualebas miscems pzqm pirebs iyidon imave farTis, iseTive

nayofieri da analogiuri daniSnulebis miwa Zveli teritoriis siaxloves,

rogorc es aRwerilia winamdebare CarCo-doukemntSi da mogvianebiT

TiToeuli konkretuli sareabilitacio proeqtis Sesabamis gsg-Si.

kompensaciis uflebis miRebis kriteriumebi efuZneba pzqm pirebs, romlebic

qvemoT CamoTvlili sami jgufidan miekuTvnebian erT erTs:

1. isini, visac aqvs dakavebuli miwis gamoyenebis dadasturebuli da/an

formaluri ufleba;

2. isini, visac ar aqvs formaluri kanonieri ufleba miwaze detaluri

azomviTi samuSaoebis da aRweris dasrulebis dros, magram aqvT

ufleba pretenzia gamoTqvan miwaze Tu qonebaze - imis

gaTvaliswinebiT, rom msgavsi pretenziebi aRiarebulia saqarTvelos

kanonis Tanaxmad; (sakuTrebis uflebis armqone pirebi, romlebic

iyvnen legitimuri moijareebi Zveli sabWoTa sistemis dros an

regularulad amuSavebdnen/sargeblobdnen miwebiT, magram ar aqvT

nakveTebi saxlebiT).

3. isini, visac kanonier mflobelobaSi ar aqvs dakavebuli miwebi an

uflebamosilia pretenzia ganacxados miwis kanonier uflebaze (mag:

miwiT mosargebleebi registrirebuli serTifikatis gareSe da

araformalluri mosaxleebi).

pzqm pirebi, romlebsac aqvT kompensaciis miRebis ufleba proeqtis

farglebSi:

1. pirebi, romelTa saxlebi Tu nagebobebi, nawilobriv Tu mTlianad,

moeqca proeqtis mudmivi Tu droebiTi zemoqmedebis qveS;

2. pirebi, romelTa sacxovrebeli saxlebi, damxmare nagebobebi,

Robeebi/kedlebi Tu komerciuli Senobebi da/an sasoflo-sameurneo

miwa (an sxva Semosavlis momtani miwa) nawilobriv Tu mTlianad

moeqca proeqtis (mudmivi Tu droebiTi) zemoqmedebis qveS;

3. pirebi, romelTa biznesebi moeqca proeqtis mudmivi Tu droebiTi

zemoqmedebis qveS;

4. pirebi, romelTa dasaqmebuli Tu daqiravebuli muSa-xeli moeqca

proeqtis mudmivi Tu droebiTi zemoqmdebis qveS;

5. pirebi, romelTa mosavali (yovelwliuri da mravalwliani) da/an

xeebi nawilobriv Tu mTlianad moeqca proeqtis zemoqmdebis qveS; da

6. pirebi, romelTa wvdoma sazogadoebriv resursebTan, komunikaciebTan

Tu qonebasTan nawilobriv Tu mTlianad moeqca proeqtis zemoqmdebis

qveS;

miwebis Sesyidvis SemTxvevebSi, registrirebuli sakuTrebis uflebis mqone

miwis mflobelebi (pzqm pirebi), miwiT mosargebleebi da/an miwis/uZravi

30

qonebis kanonieri mflobelebi, romelTac aqvT sakuTrebis uflebis

legalizaciis uflebamisileba miwis sanacvlod miiReben fulad

kompensacias sabazro fasis mixedviT; sakompensacio TanxiT maT unda

SeZlon imave farTobis miwis nakveTis SeZena, romelic iqneba analogiurad

produqtiuli da daakmayofilebs gsg-s moTxovnebs.

pzd pirebi, romlebsac saqarTveloSi moqmedi kanonebisa da regulaciebis

Tanaxmad ar gaaCniaT sakuTrebis uflebis legalizaciis uflebamosileba

ver miiReben kompensacias miwis sanacvlod, magram miiReben kompensacias

aqtivebisTvis, romelic aris pzq moqceul miwaze da saWiroebisamebr

miiReben sxva saxis mxardaWeras (gansakuTrebiT pzqm mowyvladi pirebis

SemTxvevaSi).

Sinameurneobebi, romelsac marTaven martoxela qalebi maTze damokidebuli

pirebTan erTad da mowyvladi ojaxebi, uflebamosili arian miiRon

damatebiTi daxmarebebi, raTa moxdes proeqtis zemoqmedebis Semsubuqeba

srulad. cxrili 2–Si warmodgenilia sakompensacio uflebamosilebis

matrica, romelic mkacrad iqneba daculi TiToeuli konkretuli

monakveTis gsg-s momzadebisas.

aRsaniSnavia, rom winamdebare CarCo-dokumentSi warmodgenili

uflebamosilebis matrica gamoyenebuli iqneba rogorc ZiriTadi

dokumenti, romelic jerovnad Seicvleba, raTa aisaxos gsg-s momzadebis

periodSi detaluri azomviTi samuSaoebis, aRweris, socialur-ekonomikuri

kvlevisa da pzqm aqtivebis inventarizaciis dros gamovlenili nebismieri

niuansi; dokumenti aseve uzrunvelyofs Sesabamis Sesamsubuqebel

RonisZiebebs da gonivrul midgomebs miwis dakargvis sanacvlo

kompensaciisa da zemoqmedebis kompensaciis kuTxiT.

sakompensacio uflebebi

proeqtis zemoqmedebis qveS myofi pirebisTvis miwis, saxlebis da

Semosavlebis dakargvis sakompensacio gadasaxadebi da sareabilitacio

subsidiebi iTvaliswinebs miwis droebiTi an mudmivi dakargviT,

sacxovrebeli saxlebis da komerciuli Senobebis, wliuri mosavlisa da

nargavebis dakargviT gamowveuli zianis anazRaurebas da biznes

Semosavlebis danakargebis kompensacias sagadasaxado deklaracias da/an

gsg-Si fiqsirebuli Tanxebis safuZvelze. qvemoT detalurad aris

mocemuli sakompensacio uflebebi:

31

miwis nakveTis dakargva (sasoflo-sameurneo, samosaxlo da komerciuli)

anazRaurebuli iqneba gsg-s momzadebis periodSi arsebuli sabazro

Rirebulebis odenobis kompensaciiT. Tu pzqm pirebi amjobineben maTTvis

kompensaciis saxiT SeiZleba iqnas SeTavazebuli alternatiuli miwis

nakveTi igive produqtiulobiT, msgavsi sacxovrebeli saxli sxva

misamarTze da msgavsi lokacia komerciuli saqmianobisTvis. erTeulis

fasi miwis nakveTis 1 kvadratul metrze ganisazRvreba farTod

adaptirebuli, saerTaSoriso Sefasebis (IVS) standartis mixedviT.

ganmaxorcielebeli organo an konsultanti, visi pasuxismgeblobac aris

gsg-s SemuSaveba, daiqiravebs damoukidebel licenzirebul Semfasebels,

romelic daakmayofilebs am CarCo xelSekrulebis moTxovnebs da mihyveba

CarCo xelSekrulebis Sefasebis meTodologias da gansazRvravs erTeulis

fass yvela tipis danakargis kompensacias mizniT. …………

.

miRebuli kompensaciis TanxiT pzqm piri SeZlebs SeiZinos msgavsi

produqtiulobisa da Rirebulebis miwis nakveTi, romelic daTmo sagzao

proeqtis miznebisTvis. Tu gsg-s momzadebis procesSi aRmoCnda, rom pzqm

pirma unda gawios damatebiTi xarji imisaTvis, rom axladSeZenili miwis

nakveTi miiyvanos proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli miwis nakveTis msgavs

donemde pzqm piri miiRebs erTjerad daxmarebas aRniSnuli xarjebis

dasafarad.

damatebiT, ganmaxorcielebeli saagento yvela legitimur pzqm-s

aunazRaurebs sakuTrebis uflebis gadacemis (tranzaqciis)

registraciasTan, sajaro reestris momsaxurebasTan, miwis nakveTs

gamijvnis, araswori Canaweris gasworebis registraciasTan dakavSirebul

xarjebs/mosakreblebs.

Tu proeqtis zemoqmedeba gavrceldeba Semosavlis momtani miwis nakveTis

10%-ze met nawilze, pzqm pirebi (miwiT mosargebleebi, moijareebi,

mosavlis mowileebi) proeqtis mZafri zemoqmedebisaTvis miiReben damatebiT

daxmarebas: mTliani mosavlis/Semosavlis 1 wlis odenobiT kompensacias an

5 suliani ojaxis saarsebo minimums 12 Tveze (SeirCeva oridan erTerTi,

romelic ufro maRal Tanxas ganapirobebs).

SeniSvna: yvela specifikur sagzao proeqtSi mZafri zemoqmedebis mcneba

SeiZleba gansxvavdebodes erTmaneTisagan. mTavaria aseTi SemTxvevebi

droulad iqnas identificirebuli, naTlad aRwerili da yvela gsg-Si iqnas

aRniSnuli Sesabamisi Semamsubuqebeli RonisZiebebi.

ziari sasoflo-sameurneo miwis nakveTis dakargva (saZovari/saxnav saTesi)

32

adgilobrivi pzqm mosaxleoba, vinc dakargavs wvdomas ziar: mindvrebTan,

saxnav-saTes da saZovar miwebTan, uzrunvelyofilni iqnebian igive zomisa

da produqtiulobis miwebiT maTTvis misaReb adgilas. xsenebuli

nakveTebiT maT uzrunvelyofs adgilobrivi TviTmmarTveloba, Tumca

aRmasrulebeli organo pasuxismgebeli iqneba zedamxedveloba gauwios

aRniSnul process, rom miwis nakveTis Canacvleba pzqm pirebisTvis moxdes

droulad, proeqtis dawyebis adreul fazaSi, raTa Tavidan iqnas

acilebuli pzqm pirebisTvis saarsebo wyaros mospoba proeqtis

zemoqmedebis arealSi. Tu Sesabamisi Canacvleba ar aris SesaZlebeli unda

SemuSavdes da ganxorcieldes saarsebo wyaros aRdgenis gegma imisaTvis,

rom dakmayofildes pzqm pirebis saWiroebebi da aRdges maTi saarsebo

Semosavali im doneze ra donezec iyo proeqtis dawyebamde.

adgilobrivi kanonmdeblobiT gansazRvrul miwis gadasaxadTan da

registraciasTan dakavSirebul yvela xarjs dafaravs aRmasrulebeli

saagento.

nagebobebi (sacxovrebeli saxlebi, damxmare konstruqciebi, Robeebi,

kedlebi, komerciuli obieqtebi, da a.S.)-is adgilmonacvleobisas proeqtis

zemoqmedebis Sedegad dazianebuli Senobisa (mag: samSeneblo/aRdgeniTi

Rirebuleba) da sxva qonebis kompensaciis daTvla moxdeba sabazro

Rirebulebis Tanaxmad, tranzaqciis gadasaxadebisa da amortizaciis

Rirebulebis an gadarCenili masalebis Rirebulebis CaTvlis gareSe.

samSeneblo-aRdgeniTi Rirebulebis kalkulacia moicavs samSeneblo

masalebis sabazro Rirebulebas, rac saWiroa igive farTobis, igive an

ukeTesi xarisxis Senobis asaSeneblad, romelic Caanacvlebs pzqm Senobas;

an nawilobriv dazianebuli Senobis SekeTebas, rac moicavs samSeneblo

masalebis transportirebas obieqtis mSeneblobis adgilze,

kontraqtorebisa da muSaxelis asanazRaurebel xarjebs, saWiroebis

SemTxvevaSi registraciisa da transferis xarjebs/begaras. sacxovrebeli

saxlebisa da komerciuli obieqtebis kompensacia moicavs wylisa da

eleqtroobis mierTebis xarjebs.

nawilobrivi zemoqmedebis SemTxvevaSi, gamoiyofa mTliani Tanxa Senobis

dangreuli nawilis aRsadgenad, Tu nawilobrivi dangrevis SemTxvevaSi

SeiZleba dadges mTliani Senobis ganadgurebis safrTxe an wamoiWras

adamianebis usafrTxoebis sakiTxi kompensacia Seexeba mTlian Senobas da

masTan uZravad dakavSirebul, anu mis ganuyofel nawilebs.

narCeni miwis nakveTi sruliad kompensirdeba: Tu miwis nakveTis gamijvnisa

da Sesyidvis Semdeg, pzqm piris sakuTrebaSi darCenili miwis nakveTi

gamousadagaria Semdgomi gamoyenebisaTvis (imdenad pataraa, rom

33

SeuZlebelia misi sasoflo sameurneo/sacxovrebeli daniSnilebiT

gamoyeneba an Znelad misadgomia) mesakuTris Tanxmobis SemTxvevaSi

dasaSvebia aseTi nakveTis mTlianad Sesyidva.

xeebi: Semosavlis Canacvleba moxdeba fuladi kompensaciiT. fuladi

kompensacia daiTvleba arsebuli sabazro Rirebulebis mixedviT pzqm

xexilis tipis, wlovanebisa da produqtiulobis Sesabamisad, kerZod: TiTo

xeze msxmoiare damwifebuli nayofis odenoba gamravldeba xilis sabazro

Rirebulebaze (kg/lari) da gamravldeba im wlebis raodenobaze ramdenic

axal xes Wirdeba msgavsi produqtiulobis misaRwevad.

damatebiT anazRaurdeba TiToeuli xis magivrad SeZenili nergis safasuri.

pzqm pirebs SeeZlebaT gankargon moWrili xeebi sakuTari

Sexedulebisamebr. samSeneblo kompania uzrunvelyobs moWrili xeebis

ufaso tranportirebas pzqm pirebis sacxovrebel adgilamde.

naTesebi: fuladi kompensaciis gadaxda moxdeba mimdinare sabazro

Rirebulebis mixedviT, 1 wlis sufTa (netto) mosavlis Sesabamisad.

naTesebis kompensacia aunazRaurdeba miwiT mosargebleebs, moijareebs, an

arsebobis SemTxvevaSi sxvagvar momxmareblebs, vinc specifikuri

SeTanxmebis safuZvelze arian nakveTis menaxevreebi.

biznesi: droebiTi biznesis dakargvis SemTxvevaSi mflobeli miiRebs erTi

wlis Semosavlis odenobis Tanxas, romelic daiTvleba mis mier

wardgenili oficialuri sagadasaxao deklaraciis Sesabamisad,

ukanasknelis arqonis SemTxvevaSi miiRebs Tanxas wliuri minimaluri

xelfasis odenobiT; biznesis droebiTi SeCerebis SemTxvevaSi, mflobeli

miiRebs Sewyvetili periodis ganmavlobaSi misaRebi Semosavlis odenobis

Tanxas, romelic daiTvleba mis mier deklarirebuli gadasaxadis

Sesabamisad; aseTis ar arsebobis SemTxvevaSi erTjeradad 5 suliani

ojaxis yovelTviuri samomxmareblo kalaTis (310.1 lari 2015 wlis ivlisis

Tvis monacemi) gamravlebuli sam (3) Tveze (310.1 X 3=930.3 lari) odenobiT

(Tanxebi ganaxldeba yovelTviurad mocemuli Tvis indikatoris

Sesabamisad).

daqiravebuli TanamSromlebi : miiReben biznesis SeCerebis periodSi

asaRebi xelfasis odenobas., oficialuri sagadasaxado deklaraciis ar

arsebobis SemTxvevaSi, saxelmwifoSi arsebuli minimaluri xelfasis

odenobas gamravlebuls biznesis SeCerebis periodze.

sasoflo-sameurneo miwis nakveTebis moijareebi da momuSaveebi:

dazaralebuli moijareebi miiReben axal saijaro xelSekrulebas sxva

34

nakveTze an wliuri Semosavlis odenobis Tanxas ijaris darCenili wlebis

Sesabamisad, araumetes 3 wlisa. menaxevreebi, droebiTi zemoqmedebis

SemTxvevaSi miiReben TavianT wili mosavlis Sesabamis Tanxas sabazro

Rirebulebis mixedviT; mudmivi zemoqmedebis SemTxvevaSi, damatebiT

miiReben erTjerad kompensacias naTesis sabazro Rirebulebis Sesabamisad.

soflis meurneobaSi dasaqmebuli pirebi miiReben xelfasis odenobis

fulad kompensacias sameurneo wlis bolomde.

sacxovrebeli miwis nakveTebis moijareebi/arendatorebi da saxlebis

moijareebi: visac ijariT aqvs aRebuli miwis nakveTi an/da saxli

sacxovrebeli miznebisTvis, miiRebs 3 Tvis qiris Tanxis odenobas imave

ubanSi moqmedi fasebis Sesabamisad da mas gaeweva daxmareba alternatiuli

sacxovrebeli farTis moZiebaSi.

adgilmonacvleobis subsidia: pzqm pirebi, visac iZulebiT mouxdeba

sacxovreblis Secvla miiReben Tanxas, romelic sakmarisi iqneba

transportirebisa da erTi Tvis sacxovrebeli xarjebis dasafarad. Tu

proeqtTan dakavSirebuli mizezebis gamo, rogoric aris kompensaciis

gadaxdis dagvianeba, adgilmonacvleobis procesis gadadeba, sacxovrebeli

xarjebis gadaxda moxdeba mzqm piris axal sacxovrebelSi gadasvlamde.

damatebiTi sareabilitacio RonisZiebebi O

OP 4.12-isa da am CarCo dokumentis Sesabamisad yvela gsg-Si unda iyos

gaTvaliswinebuli damatebiTi reabilitaciis zomebi, rodesac gsg-sTan

dakavSirebuli kvlevis (detaluri azomviTi samuSaoebi, aRwera, social-

ekonomikuri mimoxilva, mflobelis statusis gansazRvra) da gsg-s

momzadebis procesSi identificirebulni iqnebian mowyvladi da mZafri

zemoqmedebis qveS moqceuli pzqm pirebi.

mowyvladi pirebis daxmareba: dakarguli miwis nakveTisa da sxva qonebis

kompensaciis garda, mowyvladi pirebisTvis, visi meurneobac moyva proeqtis

mZafri zemoqmedebis qveS, gatardeba damatebiTi sareabilitacio

RonisZiebebi; kerZod: dazarelebulebi erTjeradi kompensaciis saxiT

miiReben saarsebo minimumis odenobis Tanxas 5 suliani ojaxis

samomxmareblo kalaTis odenobiT 1 weliwadze gadamravlebuls, rac

Seadgens TveSi 310 lars, xolo weliwadSi (310X12=3721.2)11. ganxorcielebis

periodSi xsenebuli mowyvladi pirebis mdgomareoba iqneba dakvirvebis qveS

da maT saWiroebis SemTxvevaSi gaewevaT damatebiTi daxmareba, imisaTvis

rom am CarCo dokumentis miznebi iqnas miRweuli.

35

damatebiT, proeqtis ganxorcielebasTan dakavSirebul samuSaoebze

dasaqmebisas prioriteti mieniWebaT mowyvladi pzqm pirebis ojaxis wevrebs.

treningebi da sxva daxmareba

biznesze mudmivi zemoqmedebis SemTxvevaSi, dakarguli Semosavlis wyaros

aRdgenis mizniT biznesis mflobelebs, momuSaveebs/dasaqmebulebs, miwis

nakveTis mflobelebs/fermerebs, mowyvlad pirebs, (visi ekonomikuri

meurneobac moyva proeqtis zemoqmedebis qveS), fuladi kompnesaciis garda,

damatebiT CautardebaT treningebi (mag. kompiuteruli programebis

swavleba da sxva saxis treningebi maTi moTxovnis Sesabamisad).

mzafri zemoqmedebis qveS moqceuli miwis nakveTebis mflobeli pzqm pirebi:

pzqm pirebi, visac sagzao proeqtis ganxorcielebisas miadga didi zarali

aseve miiReben damatebiT daxmarebas, kerZod: naTesis kompensaciis garda

gacemuli iqneba erTjerad daxmareba, zemoqmedebis qveS moqceuli miwis

nakveTze 1 wlis ganmavlobaSi moweuli mTliani mosavlis sabazro

Rirebulebis odenobis fulad kompensacias an erTjeradi kompensaciis

saxiT miiReben saarsebo minimumis odenobis Tanxas 5 suliani ojaxis

samomxmareblo kalaTis odenobiT 1 weliwadze gadamravlebuls, rac

Seadgens TveSi 310 lars, xolo weliwadSi (310X12=3721.2)12

oficialuri gadasaxadebi da dabegvra

arcerT CamoTvlil SemTxvevaSi pzqm pirebi ar daeqvemdebarebian dabegvras

da tranzaqciis gadasaxadebis gadaxdas. notariusis momsaxurebis,

legalizaciis, sajaro reestrSi registraciis da sasamarTlosTan

dakavSirebul administraciul xarjebs aanazRaurebs aRmasrulebeli

saagento. moxdeba sagadasaxado valdebulebis subsidireba, Tu

sagadasaxado SaRavaTebi ar iqneba daSvebuli saqarTvelos mTavrobis mier.

damatebiT is Tanxebi rac saWiro iqneba sabanko momsaxureobis dasafarad

daemateba gaTvaliswinebuli fuladi kompensaciis Tanxebs.

cxrili 2 sakompensacio uflebebis matrica

zemoqmedebis tipi

gamoyeneba pzqm pirebis kategoria

sakompensacio uflebamosileba

36

yvelanairi tipis miwis nakveTis dakargva (saxnavi, sacxovrebeli, industriuli, komerciuli)

yvelanairi miwis nakveTis dakargva miuxedavad zemoqmedebis simwvavisa

pzqm pirebi srulad registrirebuli sakuTrebis uflebiT

pzqm pirebi miiReben adgilmonacvleobisaTvis fulad kompensacias arsebuli sabazro fasis mixedviT13. erTeulis fasi iqneba dadasturebuli gsg-Si yoveli calkeuli sagzao proeqtisTvis. Tu darCenili miwis nakveTis darCenili gamousadegari gaxdeba mflobelTan SeTanxmebiT, moxdeba am nawilis Sesyidva.

proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebi (mflobelebi romelTa miwis nakveTi eqvemdebareba legalizacias

proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis daxmareba maT mflobelobaSi arsebuli pzqm miwis nakveTebis legalizebaSi. mas Semdeg rac dasruldeba legalizaciisa da sakuTrebis registraciis procesi, daiwyeba miwis nakveTis Sesyidva da pzqm piri, damtkicebul gsg-Si miTiTebuli pirobebis Sesabamisad, miiRebs adgilmonacvleobis mTlian Tanxas arsebuli sabazro Rirebulebis odenobiT. .

kerZo da saxelmwifo miwebis moijareebi

pzqm miwis Sesabamisi Rirebulebis / produqtiulobis miwis nakveTze qiravnobis xelSekrulebis (usasyidlod) ganaxleba, an fuladi kompensacia pzqm miwidan miRebuli mTliani Semosavlis gaTvaliswinebiT qiravnobis darCenili wlebis raodenobis Sesabamisad (maqsimum 3 weli) damatebiT fuladi kompensacia im odenobiT rac damqiravebels investirebuli (dadasturebuli investicia) aqvs miwis nakveTSi.

moijare (araregistrirebuli)

fuladi kompensacia pzqm miwidan miRebuli mTliani Semosavlis gaTvaliswinebiT qiravnobis darCenili wlebis raodenobis Sesabamisad (maqsimum 3 weli)

sakuTrebis dokumentis armqone aralegalizeburi miwis nakveTebis momxmareblebi/xiznebi

miwiT sargeblobis uflebis dakargvis SemTxvevaSi, erTjeradi sareabilitacio kompensacia, 1 wlis ganmavlobaSi miRebuli mosavlis sabazro Rirebulebis odenobiT (naTesis kompensaciasTan erTad).

sazogadoebrivi moxmarebis miwis nakveTis dakargva (sameurneo da saZovari miwebi)

adgilobrivi mosaxleobisTvis sameurneo da saZovar miwebTan misasvlelis gadaketva

dazaralebul mosaxleobas adgilobrivi TviTmmarTvelobisgan sanacvlod usasyidlod gadaecema igive zomisa da produqtiulobis miwis nakveTi iseT teritoriaze, romelic maTTvis iqneba misaRebi. im SemTxvevaSi, Tu amdagvari Canacvleba SeuZlebelia, SemuSavdeba da ganxorcieldeba saarsebo wyaros aRdgenis gegma dazaralebuli mosaxleobis

37

saWiroebidan gamomdinare, rac SeunarCunebs maT TavianT saarsebo wyaros minimum im odenobiT rac qondaT proeqtis dawyebamde.

damatebiTi uzrunvelyofa mZafri zemoqmedebis SemTxvevaSi (10% ze meti miwis nakveTis dakargva)

fermeri/sakuTrebis dokumentis mflobeli. sakuTrebis dokumentis armqone legalizebadi moijare/TviTneburad dasaxlebuli

mZafri zemoqmedebis SemTxvevaSi erTjeradi, sareabilitacio kompensacia, pzqm miwis nakveTze moweuli 1 wlis mosavlis sabazro Rirebulebis odenobiT da damatebiT naTesis kompensacia.

nagebobebi

zemoqmedebis tipi

gamoyeneba pzqm pirebis-is kategoria

sakompensacio uflebamosileba

sacxovrebeli saxli

proeqtis zemoqmedebiT dazianebuli sacxovrebeli saxlebi romlebic eqvemdebareba nawilobriv/mTlian dangrevas

daregistrirebuli sakuTrebis dokumentis mqone pzqm pirebi; pzqm pirebi vinc legitimur mflobelebad iTvlebian

adgilmonacvleobisas proeqtis zemoqmedebis Sedegad dazianebuli Senobisa da sxva qonebis kompensacis daTvla xdeba sabazro Rirebulebis Tanaxmad, tranzaqciis gadasaxadebisa da amortizaciis Rirebulebis an gadarCenili masalebis Tanxebis gamoklebis gareSe. nawilobrivi dazianebis SemTxvevaSi, mTliani fuladi daxmareba Senobis darCenili nawilis aRsadgenad, rom Senoba gaxdes kvlav funqcionaluri dazaralebuli piris Sexedulebisamebr. Tu nawilobrivi dangrevis SemTxvevaSi SeiZleba dadges mTliani Senobis ganadgurebis safrTxe an wamoiWras adamianebis usafrTxoebis sakiTxi kompensacia Seexeba rogorc mTlian Senobas aseve masSi arsebul sxva qonebas. damatebiT, saarsebo wyaros aRdgenis iniciativebi Seexeba im pzqm pirebsac visi saarsebo wyaroc ganadgurdeba SeTavazebuli proeqtis arapirdapiri zemoqmedebis Sedegad. (mag. roca proeqtis

38

zegavlena vrceldeba mxolod sacxovrebel saxlze, xdeba adgilmonacvleobis sruli kompensacia da erTjeradi daxmareba piradi nivTebisa da gadarCenili masalis transportirebisTvis, Tumca sxva Semosavali rac warmoSobs qonebas (soflis meurneobis miwis/kerZo komerciuli obieqtebi) romlebic ganTavsebulia proeqtis zemoqmedebis farglebs gareT, SeiZleba ar iqnas Setanili kompensaciis paketSi. miuxedavad imisa, rom pzqm pirebma mas Semdeg rac dafuZndebian axal adgilze SeiZleba droebiT dakargon Semosavlis wyaro mgzavrobis gazrdili droisa da garTulebuli wvdomis gamo.

sacxovrebeli saxlebis mflobelebi/damqiraveblebi

erTjeradi kompensacia ganisazRvreba qiris yovelTviuri gadasaxadis (ijaris xelSekrulebaSi miTiTebuli Tanxis) sammagi odenobiT; ijaris xelSekrulebis ararsebobis SemTxvevaSi minimaluri xelfasis sammagi odenobiT;14 damatebiT pirebs erTjeradad gaewevaT teqnikuri daxmareba piradi nivTebis axal sacxovreblamde transportirebaSi; an erTjeradad moxdeba transportirebisTvis saWiro Tanxis gadaxda. gsg-s Semqmneli konsultanti gonivrulobis farglebSi gadawyvets Tanxis odenobas proeqtis bunebidan da specifikidan gamomdinare.

komerciuli struqtura

proeqtis zemoqmedebis qveS moyolili komerciuli obieqtebi, romlebic eqvemdebareba nawilobriv/srul dangrevas

sakuTrebis dokumentis mflobeli

adgilmonacvleobisas proeqtis zemoqmedebis Sedegad dazianebuli Senobisa da sxva qonebis kompensacis daTvla xdeba sabazro Rirebulebis Tanaxmad, tranzaqciis gadasaxadebisa da amortizaciis Rirebulebis an gadarCenili masalebis gamoklebiT. Tu nawilobrivi dangrevis

39

SemTxvevaSi SeiZleba dadges mTliani Senobis ganadgurebis safrTxe an wamoiWras adamianebis usafrTxoebis sakiTxi, kompensacia Seexeba rogorc mTlian Senobas ise masTan uZravad dakavSirebul, anu mis ganuyofel nawilebs.

komerciuli obieqtis moijare

erTjeradi kompensacia ganisazRvreba qiris yovelTviuri gadasaxadis (ijaris xelSekrulebaSi miTiTebuli Tanxis) sammagi odenobiT; ijaris xelSekrulebis ararsebobis SemTxvevaSi minimaluri xelfasis sammagi odenobiT

zemoqmedebis tipi

gamoyeneba pzqm pirebis kategoria

sakompensacio ufleba mosileba

proeqtis zemoqmedebis qveS moxvedrili saxelmwifos/muninicipalitetis mflobelobaSi arsebuli Senobebi

proeqtis zemoqmedebis qveS moxvedrili saxelmwifos/muninicipalitetis mflobelobaSi arsebuli Senobebi, romlebic eqvemdebareba nawilobriv an srul dangrevas

iZulebiT gadaadgilebuli pirebis, ltolvilebis, TviTneburad SeWrilebis mier sacxovreblad dakavebuli Senobebi

sacxovrebeli farTi mTavrobis gansaxlebis sivrceSi an kompensacia gansaxlebisTvis im odenobiT rac gansazRvrulia damtkicebul gsg-Si

Robeebi/kedlebi

pzqm pirebis dazianebuli Robeebi

yvela pzqm piri fuladi kompensacia dazianebuli Robis/kedlis aRsadgenad (asaSeneblad) masalisa da zomebis Sesabamisad.

wliuri mosavali

dazianebuli mosavali

yvela pzqm piri (TviTneburad SeWrili pirebis CaTvliT)

3 wlis mosalodneli mosavlis sabazro Rirebulebis fuladi kompensacia.

kerZo miwis nakveTze arsebuli mravalwlovani mcenareebi

proeqtis zemoqmedebiT dazianebuli mravalwlovan mcenareebze msxmoiare xili

yvela pzqm piri (TviTneburad SeWrili pirebis CaTvliT

fuladi kompensacia sabazro Rirebulebis odenobiT xexilis tipis, wlovanebisa da produqtiulobis mixedviT; aseve anazRaurdeba yoveli msxmoiare xis nacvlad SeZenili nergis safasuri. pzqm pirebs SeeZlebaT gankargon moWrili xeebi Tavis Sexedulebisamebr. samSeneblo

40

kompania uzrunvelyofs pzqm pirebis sacxovrebel adgilamde morebis ufaso transportirebas.

proeqtis zemoqmedebiT dazianebuli mravalwlovani aramsxmoiare mcenareebi

yvela pzqm piri (TviTneburad SeWrili pirebis CaTvliT

aramsxmoiare xeebisTvis fuladi kompensacia ar gaicema, miuxedavad amisa fuladi Tanxa gamoiyofa imisaTvis, rom pzqm pirma yoveli dazianebuli aramsxmoiare xis nacvlad SeiZinos axali nergi da dargos miwis nakveTis darCenil nawilze an sanaclod miRebul nakveTze. pzqm pirebs SeeZlebaT gankargon moWrili xeebi Tavis Sexedulebisamebr. samSeneblo kompania uzrunvelyofs pzqm pirebis sacxovrebel adgilamde morebis ufaso transportirebas.

mravalwlovani mcenareebi (sajaro/saxelmwifo miwis nakveTze)

arsebuli xeebi kerZo sakuTrebaSi arsebuli miwis nakveTis gareT arsebuli mravalwlovani nargavebi

samSeneblo kompaniam unda gadasces moWrili xeebi municipalitets. SemdgomSi municipalitets SeeZleba aRniSnuli morebi daurigos siRaribis zRvars miRma myof mosaxleobas.

tyis fondis miwebzearsebuli mravalwlovani mcenareebi

arsebuli aramsxmoiare sxeebi

kerZo sakuTrebaSi arsebuli miwis nakveTis gareT arsebuli mravalwlovani nargavebi

saWiro RonisZiebis kanonierad ganxorcielebisTvis saWiroa, rom tyis fondis miwebze arsebuli mravalwliani mcenareebi unda amoiricxos saxelmwifo satyeo fondidan saqarTvelos mTavrobis Sesabamisi brZanebulis mixedviT. samSeneblo kompaniam unda gadasces moWrili xeebi municipalitets. SemdgomSi municipalitets SeeZleba aRniSnuli morebi daurigos siRaribis zRvars miRma myof mosaxleobas.

Semosavlis dakargva ijariT gamcemi/miwis mflobeli

Semosavlis dakargva ijaris xelSekrulebis Sewyvetis gamo

yvela pzqm piri, romelsac aqvs ijaris/arendis xelSekruleba

erTi Tvis ijaris gadasaxadis eqvivalenti (ijaris xelSekrulebaSi gansazrvruli Tanxa) erTjeradi kompensacia gamravlebuli samze; Tu ijaris xelSekruleba ar arsebobs, maSin minimaluri yovelTviuri xelfasi gamravlebuli samze.

41

biznesi/dasaqmeba

biznesis/samuSaos droebiT an samudamod dakargva

pzqm yvela piri (TviTneburad SeWrilebis CaTvliT)

biznesis mflobeli: fuladi kompensacia1 wlis Semosavlis odenobiT Tu zarali aris mudmivi; (ii) fuladi kompensacia gaicema biznesis SeCerebis periodisaTvis Tu zarali aris droebiTi. muSebi/dasaqmebulipirebi: dakarguli xelfasis anazRaureba biznesis SeCerebuli periodsTvis.

sasoflo-sameurneo muSebi, romlTac SeuwydaT kontraqti

maTi xelfasis Sesabamisi fuladi kompensacia (imave proporciiT) sasoflo-sameurneo wlis darCenili periodis manZilze, da sadac saWiroa RonisZiebebi saarsebo wyaros aRsadgenad.

damatebiTi sareabilitacio RonisZiebebi teqnikuri daxmareba legalizaciis, registraciis procedurebSi

pzqm yvela piri, romelsac aqvs registrirebuli statusi/ legalizebadi miwis nakveTebis mflobelebi

ufaso teqnikuri daxmareba pzqm pirebisaTvis legalizaciisas, pzqm nakveTebis dayofisas, Sesworebebis/cvlilebebis da/an gayidvis tranzaqciebis registraciisas. proeqtTan dakavSirebuli saxelmwifo gadasaxadebs, oficialur mosakreblebs da tranzaqciis xarjebs dafaravs mTavroba.

adgilmonacvleoba

satransporto/gadasvlis xarjebi

zemoqmedebis qveS myofi yvela adgilmonacvle piri

saTanado daxmarebis uzrunvelyofa, transportirebisa da saarsebo xarjebis dasafarad erTi Tvis ganmavlobaSi.

adgilobrivi sazogadoebis resursi

wvdoma unda aRdges an SenarCundes; zemoqmdebis qveS moqceuli nagebobebis/komunikaciebis (mag: xidebi, gzebi, skolebi, samedicino centrebi, sasmeli wylis miwodebis sitemebi, sarwyavi arxebi da aS) reabilitacia/Canacvleba

pzq moqceuli mowyvladi pirebi

pzqm pirebi siRaribis zRvars qveviT; Sromisuunaro xalxi; pensionerebi; qvrivebi; Sinameurneobebi,

aqtivebis dakargvis kompensaciis garda, erTjeradi daxmareba erTi wlis saarsebo minimumis odenobiT.

42

romelTa saTaveSic qalebi arian; Raribebi; iZulebiT gadaadgilebuli pirebi; ltolvilebi

droebiTi zemoqmedeba

miwis nakveTebTan wvdomis dakargva

mflobelebi/mosargebleebi

droebiTi wvdoma dawesdeba samSeneblo kompaniis mier. miwis nakveTebTan wvdomis droebiTi dakargvis SemTxvevebi gamoiwvevs mosavlis dakargvas, rac anazRaurebuli iqneba samSeneblo kompaniis mier. zarali da asanazRaurebeli Tanxebi ganisazRvreba winamdebare CarCo-dokumentSi da Sesabamis gsg-Si miTiTebuli sakompensacio uflebebis principebis mixedviT.

Tavidan iqnas aculebuli biznesTan droebiTi misasvleli gzebis Caketva

biznes subieqtebi samSeneblo kompania uzurnvelyofs droebiTi wvdomas

Semosavlis droebiTi dakargva, miwis nakveTebze banakebisa da qvis samtexloebis mowyobis gamo

mflobelebi/mosargebleebi

samSeneblo banakis mowyobis adgilis SerCevisas samSeneblo kompaniam koordinacia unda moaxdinos Sesabamis saxelmwifo uwyebasTan da upiratesoba mianiWos Tavisufal miwas, romelic ar gamoiyeneba sasoflo-sameurneo /sacxovrebeli daniSnulebiT. magram Tu banakebisa da qvis samtexloebisaTvis SeirCa kerZo mesakuTris nakveTi, zarali da asanazRaurebeli kompensacia ganisazRvreba winamdebare CarCo-dokumentSi da Sesabamis gsg-Si miTiTebuli sakompensacio uflebebis principebis mixedviT.

sxva gauTvaliswinebeli zemoqmedeba

saWiroebisamebr nebismieri saWiroebisamebr, ixelmZRvaneleT winamdebare CarCo-dokumentiT da ToToeuli proeqtisaTvis momzadebuli gsg-Ti

43

gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebisa da ganxorcielebis

strategia

gsg miznebi

winamdebare CarCo-dokumentis mTavari mizani miwisa da qonebis aTvisebis

kuTxiT aris fizikuri da ekonomikuri adgilmonacvelobis Tavidan arideba.

rodesac ver xerxdeba Tavis arideba, unda daigegmos da ganxorcieldes

sakompensacio da Semamsubuqebeli RonisZiebebi, raTa pzqm pirebisaTvis

uzrunvelyofili iqnas samarTliani kompensacia da Sesabamisi daxmareba maTi

sacxovrebeli da saarsebo pirobebis minimum proeqtamde arsebul donemde

aRsadgenad.

yvela gsg Sedgeba sami ZiriTadi elementisgan: (1) dakarguli aqtivebis,

saarsebo wyaros da Semosavlis sanacvlo kompensacia; (2) daxmareba

adgilmonacvleobis dros, maT Soris: sanacvlod adgilis uzrunvelyofa

Sesabamisi aRWurvilobiT; da (3) daxmareba cxovrebis donis aRdgenaSi, raTa

proeqtis saSualebiT an mis gareSe hqondeT minimum igive materialuri

mdgomareba.

CarCo-dokumentis farglebSi momzadebuli gsg unda efuZnebodes Semdeg

principebs:

aranebayoflobiTi gansaxleba Tavidan unda iqnas acilebuli an

ukidures SemTxvevaSi minimumamde Semcirebuli;

sakompensacio/sareabilitacio pirobebiT uzrunvelyofili unda iqnas proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis proeqtamde arsebuli cxovrebis donis aRdgena.

zemoqmedebis qveS moqceuli pirebi srulyofilad unda iyvnen informirebuli miwis Sesyidvisa da gansaxlebis sakompensacio variantebis Sesaxeb.

maqsimaluri mxardaWera zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis socialur-kulturuli institutebis uzrunvelyofis TvalsazrisiT.

kompensaciebis gacemisas qalTa da mamakacTa uflebebi Tanabrad unda iyos gaTvaliswinebuli.

formaluri kanonieri miwis mflobelis statusis arqona ar unda iyos kompensaciis da/an reabilitaciis damabrkolebeli garemoeba.

gansakuTrebuli yuradReba unda mieqces qalebis mier marTul Sinameurneobebs da sxva mowyvlad jgufebs, da cxovrebis donis gasaumjobeseblad gaewioT Sesabamisi daxmareba.

miwis Sesyidvisa da gansaxlebis gegma unda SemuSavdes da ganxorcieldes rogorc proeqtis Semadgeneli nawili da kompensaciasTan dakavSirebuli yvela xarji asaxuli unda iqnas proeqtis xarjebsa da sargebelSi.

44

sakompensacio/sareabilitacio subsidiebi srulad unda gaices samSeneblo samuSaoebis dawyebamde, e.i vidre daiwyeba zemoqmedeba.

gzebis seqtoris gansaxlebis politikis CarCo-dokumenti gansazRvravs

gamosayenebel procedurebs:

- gzis proeqtireba da mSenebloba ise unda ganxorcieldes, rom

maqsimalurad aeridos dasaxlebul punqtebs, raTa xalxis fizikuri

gadaadgileba minimumamde iqnas dayvanli; unda SeirCes mimarTuleba,

romelic minimumamde daiyvans kerZo Tu sxelmwifo sakuTrebaSi

arsebuli mosavliani miwebis aTvisebas.

- proeqtirebis iseTi standartebis miReba, rac minimumamde Seamcirebs

mimdebare teritoriebze miwaTsargeblobaze SezRudvebis dawesebas.

- winamdebare gansaxlebis politikis CarCo-dokumentis sakompensacio

uflebebis matricis Sesabamisad kompensaciis gansazRvris samarTliani

da gamWvirvale procedurebis SemuSaveba Semdegi SemTxvevebisTvis: (i)

mSeneblobis procesSi miwisa da qonebis droebiTi dakargva; (ii) miwisa

da qonebis mudmivi Sesyidva; (iii) koridoris mimdebare teritoriebze

miwaTsargeblobaze SezRudvebis daweseba.

- miwis aTviseba (an miwiTsargeblobis uflebis) molaparakebebiT

miRweuli SeTanxmebis safuZvelze, ukidures SemTxvevaSi

“sazogadoebrivi saWiroebisaTvis kerZo sakuTrebis aranebayoflobiTi

gasxvisebis Sesaxeb” uflebis gamoyenebiT;

- mSeneblobis dasrulebisTanave, miwis aRdgena winandel mdgomareobasTan

maqsimalurad miaxloebiT, raTa miwis mesakuTreebs/mosargebleebs

saSualeba mieceT srulyofilad ganaaxlon proeqtis dawyebamde

ganxorcielebuli saqmianoba.

- pzqm pirebis da sazogadoebis maqsimalurad informireba proeqtisa da

im procesis Sesaxeb, rac miwis aTvisebas da kompensaciebs axlavs, am

sakiTxebTan dakavSirebiT maT uflebebSi da pretenziebis

dakmayofilebis saSualebebSi garkveva.

- proeqtis zemoqmedebas daqvemdebarebuli (pzd) pirebis saCivrebis

droulad da saTanadod ganxilvis uzrunvelyofa da winamdebare

gansaxlebis politikis CarCo-dokumentSi mocemuli principebis

Sesabamisad mogvareba.

- proeqtis zemoqmedebas daqvemdebarebuli (pzd) pirebi, miwisa da

aqtivebis sakuTrebis samarTlebrivi statusis ganurCevlad,

sakompensacio matricaSi mocemuli principebis gaTvaliswinebiT

miiReben sxvadasxva saxis mxardaWeras, maTTvis cxovrebis donis

gaumjobesebisa da ukidures SemTxvevSi proeqtis ganxorcielebamde

arsebuli sacxovrebeli pirobebis aRdgenaSi daxmarebis gawevis mizniT.

- miwebis dakargvisaTvis kompensaciebi ar gaicema im pirebze, romlebic

aralegalurad floben miwebs, magram isini miiReben kompensacias sxva

45

dakarguli aqtivebisa da SemosavlisaTvis, radgan maTTvisac iqneba

uzrunvelyofili daxmareba cxovrebis donis gaumjobesebisa, da

ukidures SemTxvevSi arsebuli sacxovrebeli pirobebis aRdgenis

kuTxiT. gansaxorcielebeli RonisZiebebi ganisazRvreba aRwerisa da im

socialur-ekonomikuri kvlevis safuZvelze, romelic Catardeba rodesac

moxdeba gansaxlebis samoqmedo gegmis SemuSaveba.

- proeqtis zemoqmedebas daqvemdebarebul (pzd) pirebs unda ecnoboT

proeqtis ganxorcielebis grafiki da gaewioT konsultacia miwis

aTvisebisa da qonebisTvis miyenebuli zianisa da zaralis Sesaxeb.

- qonebisTvis, rogoricaa naTesebi, xeebi, Robeebi da jixurebi, miyenebuli

ziani, agreTve Semosavlis dakargva, mosavlis dakargva iqneba minimumade

dayvanili da aucileblobis SemTxvevaSi, anazRaurdeba am CarCo-

dokumentis sakompensacio uflebebis matricis Sesabamisad, miwis

mflobelebis samarTlebrivi statusis ganurCevlad. aseve, kontraqtori

pasuxismgebelia aanazRauros araSesyidul qonebaze miyenebuli

SemTxveviTi ziani.

gansaxlebis samoqmedo gegma SemuSavdeba gansaxlebis politikis CarCo-

dokumentis, saerTaSoriso standartebisa da saqarTvelos moqmedi

kanonmdeblobis Sesabamisad. vinaidan rogorc ukve aRiniSna, msoflio

bankis gansaxlebis politikasa (OP 4.12) da saqarTvelos moqmed

kanonmdeblobas, Soris arsebobs Seusabamoba. eqspropriacia da proeqtis

farglebSi saWiro nebismieri miwis Sesyidva ganxorcieldeba winamdebare

gansaxlebis politikis CarCo-dokumentSi asaxuli principebisa da

procedurebis Tanaxmad.

miwebis, zemoqmedebis qveS moqceuli nagebobebisTvis saWiro samSeneblo

masalebis, mosavalisa da sxva Sesabamisi komponentebis upiratesi sabazro

fasebis dasadgenad moxdeba bazris Seswavla, ris Sedegadac miRebuli

erTeuli fasebi gamoyenebuli iqneba kompensaciebis gansazRvrisaTvis.

yovelive es damatebiT uzrunvelyofs da SesaZleblobas miscems proeqtis

zemoqmedebas daqvemdebarebul mosaxleobas sabazro fasebiT, plus

tranzaqciis xarjebis anazRaurebiT, Seisyidon sanacvlo miwebi.

dakarguli Semosavlisa da aqtivebis anazRaureba moxdeba gadasaxdeli

Tanxis dabegvris, aqtivebis Rirebulebis amortizaciis an sxva raime saxis

daqviTvis gareSe.

miwis SeZenis procedurebi gawerili iqneba gansaxlebis samoqmedo gegmaSi

(gsg), romelic unda momzaddes konkretuli gzis monakveTisTvis.

46

TiToeuli gzis monakveTis gsg-is mozadebisTvis saWiro socialuri

gavlenis Sefasebis kvleva unda emyarebodes aRweras, socio-ekonomikur

kvlevas, proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli aqtivebis inventarizacias da

dadetalur azomviT kvlevas7. aRweris, socio-ekonomikur kvlevis, proeqtis

zemoqmedebaSi moqceuli aqtivebis inventarizaciisa da detaluri kvlevis

Sedegebi, romlebic moicavs mTliani gzis monakveTs, warmodgenili unda

iyos gsg8-is saboloo versiaSi.

cxrilSi asaxuli unda iyos proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli pirebis

(pzqm pirebi) raodenoba, asaTvisebeli miwis teritoria, aqtivebi,

romlebzec proeqtma moaxdina zegavlena, dakarguli Semosavali, mwvave

zegavlenis SemTxvevebi, pzqm pirebi, romlebsac ekuTvniT erTjeradi

daxmareba didi zaralis, mowyvladobis, sacxovrebeli adgilis Secvlis

xarjebis da a.S. asanazRaureblad.

aRwera unda moicavdes pzqm pirebis 100%–s.

imisaTvis, rom moxdes yvela zegavlenis qveS moqceuli mosaxlis, maT

Soris maspinZeli mosaxleobis dakmayofileba, konsultantma unda

Seasrulos Semdegi:

naTlad ganmartos ZiriTadi koncefciebi (mag.: iZulebiT

gadaadgilebuli piri, ojaxi an Sina meurneoba, dankargi,

uflebamosili piri), vinaidan aRniSnuli koncefciebi kritikulad

mniSvnelovania mTliani procesis ganmavlobaSi da Zalzed didi

gavlena aqvs kompensaciasa da gansaxlebis SemTxvevaSi dadgenili

sargeblis paketze.

monacemebis Segrovebamde moaxdinos ganTvisebis zolis

identificireba da proeqtis zemoqmedebis sfero. agreTve, Caataros

monawileobiTi swrafi Sefaseba da fokus–jgufebis Sexvedra

dazaralebul soflebTan da/an TemebTan, raTa ganumartos maT

proeqtis masStabebi da aRwerisa da kvlevebis Catarebis mizani.

moaxdinos yvela tipisa da kategoriis danakargebis identificireba

mosaxleobis sqesisa, asakisa da profesiuli jgufebis mixedviT.

moaxdinos yvela zegavlenis qveS moqceuli miwis nakveTisa (zqm) da

mflobelis da/an momxmareblis uflebebis identificireba da

uzrunvelyos, rom miwis aTvisebis procedurebi akmayofilebdes

sainJinro gegmiT dadgenil moTxovnebs.

7დანაკარგების ინვენტარიზაცია ან დეტალური აზომვითი კვლევა დამოკიდებულია არსებულ პროექტზე. როგორც წესი, დანაკარგის

ინვენტარიზაცია ხორციელდება წინასწარი პროექტის საფუძველზე, ხოლო დეტალური აზომვითი კვლევა – დეტალური პროექტის და

ადგილზე ზემოქმედების მასშტაბის განსაზღვრის საფუძველზე. უნდა მოხდეს დანაკარგების ინვენტარიზაციის საფუძველზე მომზადებული

ნებისმიერი სახის გეგმის განახლება დეტალური პროექტის მიხედვით, დეტალური აზომვითი კვლევის დასრულების შემდეგ 8ცხრილის ნიმუში დართულია წინამდებარე განსახლების პოლიტიკის ჩარჩო-დოკუმენტზე, იხ. დანართი 1

47

miawodos informacia yvela dainteresebul mxares (mag.: pzqm pirebs,

maspinZel Temebs da Sesabamis arasamTavrobo organizaciebs) da

uzrunvelyos mudmivi konsultaciebi.

daadginos iZulebiT gadaadgilebul pirTa siaSi Seyvanis vadis

gasvlis TariRi, rac saWiroa imisTvis, rom Tavidan iqnas acilebuli

yalbi pretenziebi kompensaciaze an proeqtis gegmis dasrulebis

Semdeg reabilitaciaze. siaSi Seyvanis TariRis amowurvis Semdeg,

(rac, Cveulebriv aRweris dawyebis TariRia) SeZlebisdagvarad

swrafad unda Catardes aRwera, raTa ganisazRvros iZulebiT

gadaadgilebul pirTa ricxvi, nagebobebisa da sxva zemoqmedebis qveS

moqceuli aqtivebis ricxvi da minimumamde Semcirdes zemoqmedebis

qveS moqceul adgilebSi xalxis Semodineba. es gansakuTrebiT

mniSvnelovania im proeqtebSi, romlebic moicavs qalaqis xelaxla

dagegmarebas da ganaxlebas an araformaluri dasaxlebis

ganviTarebas.

ruqaze daitanos zemoqmedebis qveS moqceuli teritoria da

moaxdinos Sina meurneobebis raodenobis identificireba, raTa, am

gziT damatebiTi damcavi zomebi miiRos yalbi saCivrebis winaaRmdeg.

ruqaze datana, rogorc wesi, xdeba proeqtis identificirebisa da

momzadebis etapebze. ruqaze datana SesaZlebelia aseve

ganxorcieldes aRwerisa da kvlevis dros. aseve, damatebiT

ganaxorcielos aerofoto gazomva (ruqaze datana), romelic

gamosadegi iqneba mocemul droSi arsebuli dasaxlebis nimuSebis

gansazRvrisTvis.

TiToeuli piri, romelic daeqmedebareba agdilmonacvleobas

Seiyvanos siaSi, miuxedavad maTi samarTlebrivi statusisa an

sakuTrebis uflebisa. magaliTad, aseT pirebSi SeiZleba Sediodnen

araformaluri mosaxleebi an is pirebi, romlebmac TviTneburad

daikaves teritoria da aborigeni mosaxleebi, romlebic

memkvidreobiT legalurad floben miwas.

proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli pirebis aRwerisa da sxva kvlevebis

ganxorcielebis dros gamoiyenos specialuri saidentifikacio

baraTebisaidentifikacio baraTebis gamoyenebam bevri proeqtis

SemTxvevaSi gaamarTla. maTi gacema xdeba aRweris an kvlevis dros

da saWiroebs ganaxlebas aRweris dasrulebis Semdeg. masSi Setanili

unda iyos yvela saxis informacia individualur Sina meurneobaze,

romlebsac ekuTvniT kompensacia da aqvT kompensaciis moTxovnis

ufleba.

gamoaqveynos proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli pirebis sia, romlis

gadamowmebasac moaxdens pzqm Temebi. gaiTvaliswinos gasaCivrebis

(apelaciis) procedurebi, im SemTxvevaSi, Tu pirebi ar iqnebian

Seyvanili siaSi.

48

SesaZleblobis farglebSi, moaxdinos disciplinaTaSorisi unar-

Cvevebis gamoyeneba da CarTos adgilobrivi TviTmmarTvelobis da/an

administraciis personali da iZulebiT gadaadgilebuli pirTa

jgufebi monacemebis moZiebaSi.

saWiroebis SemTxvevaSi uzrunvelyos kompiuterul monacemTa baza da

programa, romelic xels Seuwyobs proeqtis ganxorcielebis mizniT,

Sina meurneobasTan da individualur pirebTan dakavSirebuli yvela

informaciis identificirebas, da gamodgeba monitoringis

gansaxorcielebel kriteriumad.

uzrunvelyos informaciis Segroveba TiToeuli proeqtis

zemoqmedebis qveS moqceuli, maT Soris mowyvladi piris saarsebo

saSualebis/Semosavlebis Sesaxeb. aRniSnuli informacia iqneba Sida

moxmarebis, danarTis saxiT miebmeba gsg-s da msoflio banks

waredgineba dasadastureblad.

matricaSi, romelic kompensaciis moTxovnas exeba da romelic

warmodgenili iqneba TiToeul gsg-9Si, ufro konkretuli informacia unda

iyos mocemuli, raTa moxdes yvela SesaZlo zemoqmedebis aRmofxvra da

saTanado kompensaciis gansazRvra. unda moxdes gansaxlebisa da

kompensaciis uflebis ganxilva da maTi gaumjobeseba ESIA-ias faqtobrivi

cnobebis, sajaro saorientacio Sexvedebis, fokus-jugfebTan diskusiebis,

mniSvnelovani informaciis moZiebis safuZvelze mopovebuli ukukavSiris

da detaluri kvlevis dros Segrovebuli monacemebis, aRweris, statusis

kvlevis, pzqm aqtivebis inventarizaciis da socialur-ekonomikuri kvlevis

da saarsebo wyaros kvlevis safuZvelze. TiToeuli pzqm piris

identificireba unda moxdes proeqtis ganxorcielebis Sedegad

zemoqmedebis qveS moqceuli TiToeuli miwis nakveTis mixedviT.

detaluri azomviTi kvleva, aRwera, pzm aqtivebis inventarizacia unda daiwyos SerCeuli gzis monakveTis nulovani km/niSnulidan (KP)10 da gagrZeldes bolo kilometr/niSnulamde. moxdeba pzm miwis nakveTTan dakavSirebuli yvela pzqm piris aRricxva. pzm miwis nakveTebis mdebareobis identificireba moxdeba ori kilometr/niSnulia mixedviT (miwis nakveTis sazRvris dasawyisi da dasasruli) ganTvisebis zolis gaswvriv. amasTan erTad, inventarizaciis aqtSi mocemuli iqneba, ganTvisebis zolis romel mxares (marjvena/marcxena) mdebareobs miwis nakveTi. savele jgufi moipovebs pzqm pirebis srul saxels da gvars da moaxdens maT identificirebas pzqm miwis nakveTebTan mimarTebaSi, romlebic sakuTrebaSi aqvT/floben an droebiT sargeblobaSi aqvT am pirebs.. garda amisa, aseve moxdeba pzqm miwis nakveTis identificireba maTi mdebareobis (soflis/municipalitetis dasaxeleba) da sakadastro monacemebis mixedviT, im SemTxvevaSi, Tu aRniSnuli miwis nakveTi registrirebulia sajaro

9იხ. დანართი 6 10KP km/niSnuli

49

reestris erovnul saagentoSi. pzqm miwis nakveTTan dakavSirebuli nebismieri oficialuri dokumentis asli, romelic xelmisawvdomia, Segrovdeba analizisa da sakuTrebis uflebis statusis dasadgenad. savele jgufi pasuxismgebeli iqneba Semdegi infromaciis mopovebaze: pzqm da pzqm pirebis/PAH11-is mflobelobaSi arsebuli yvela miwis nakveTis raodenoba, farTobi da daniSnuleba; proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli miwis nakveTis farTobi, adgilmdebareoba daniSnuleba, sxva aqtivebis (nagebobebi, mosavali, mravalwliani nargavebi, biznesi da a.S.) tipi, zoma da gamoyenebis forma, Temis sakuTrebaSi arsebuli aqtivebi proeqtis zemoqmedebiT gamowveuli zaralis TiToeuli tipis moculobis dazustebaze.

gsg-is momzadebisas aucilebelia imis uzrunvelyofa, rom saTanadod moxdes pzqm qalebisa da umciresobebis socialur-ekonomikuri mdgomareobis, saWiroebebisa da prioritetebis gadaWra, raTa miwis aTvisebam da gansaxlebam araxelsayrel mdgomareobaSi ar Caayenos qalebi. maSasadame, aRwerisa da socialur-ekonomikuri kvlevis dros mopovebuli monacemebis detalurad ganxilva unda moxdes sqesis, eTnikuri warmomavlobisa da religiuri mrwamsis gaTvaliswinebiT.

TiToeuli gsg unda moicavdes gsg-is ganxorcielebis biujets da unda axdendes Tanxebis warmoSobis wyaros identificirebas. gsg-is ganxorcielebis grafiki kavSirSi unda iyos samSeneblo samuSoebis SesyidvasTan. samSeneblo samuSaoebi ar daiwyeba vidre ar dasruldeba kompensaciis gadaxda TiToeuli pzqm pirisTvis. kompensaciis Tanxis gansazRvra moxdeba Canacvlebis Rirebulebis safuZvelze, bazarze amJamad arsebuli fasebis mixedviT, xolo gansaxlebis politikis CarCoSi aRwerili Sefasebis meTodebi gamoyenebuli iqneba, rogorc saxelmZRvanelo principebi, rom moxdes Sefasebis meTodologiisa da kvlevis dros identificirebuli TiToeuli saxis danakargis erTeulis gaerTianeba da TiToeuli SemoTavazebuli proeqtisTvis konkretuli gsg momzadeba.

darCenili miwis aTvisebasTan dakavSirebuli midgoma

miwis aTvisebis midgomas warmoadgens imis uzrunvelyofa, rom miwis aTvisebis SemTxvevaSi, Tu igi kargavs Rirebulebas da ekonomikurad aramomgebiani an gamousadegaria, miuxedavad imisa, igi sacxovrebelia, komerciuli Tu sasoflo-saumeurneo, pzqm pirebTan SeTanxmebiT moxdeba ara mxolod pzqm miwis nakveTis SeZena, aramed mTliani miwis nakveTis SeZena da pzqm pirebs miecemaT miwis sruli kompensacia, romlis anazRaureba moxdeba gsg-iT dadgenili sacalo fasebis mixedviT.

11 მწვავე ზემოქმედების შემთხვევების განსაზღვრის მიზნით მნიშვნელოვანია ინფორმაციის მოპოვება იმის შესახებ, პზქმ პირი ფლობს/იყენებს

თუ არა სხვა მიწის ნაკვეთს შემოსავლის მისაღებად.

50

eqspropriacia da dakanoneba

programis farglebSi miwis aTviseba eqspropriaciis gziT moxdeba mxolod

eqstremalur SemTxvevebSi, rodesac warumateblad dasruldeba

molaparakeba pzqm pirebsa da regionuli ganviTarebisa da

infrastruqturis saministros saavtomobilo gzebis departaments Soris.

aseT SemTxvevebSi, saavtomobilo gzebis departamenti ar daikavebs misTvis

saWiro miwis nakveTebs manam, sanam: (i) inicirebulia kanoniT dadgenili,

Sesabamisi sasamarTlo procesi; (ii) mopovebul iqna sasamarTlos mier

gamocemuli akrZalva da igi ecnoba pzqm pirebs; da (iii)

kompensaciis/reabilitaciis Tanxebi ganTavsebulia „esqrou` angariSze

(angariSi bankSi, romelzedac xdeba produqciis SesaZeni saxsrebis

blokireba saqonelbrunvis operaciis dasrulebis sagarantiod). miwis

SeZena ar moxdeba manam, sanam damtkicebuli gsg-is farglebSi

gaTvaliswinebuli kompensaciis/ reabilitaciis Tanxebi ar ganTavsdeba

„specialur gayinul` angariSze (proeqtis angariSi/an aRmasrulebeli

saagentos angariSi). angariSze ganTavsebuli Tanxebis gadaxda pzqm

pirebisTvis moxdeba mas Semdeg, rac sasamarTlo gamoitans eqspropriaciis

gadawyvetilebas an, im SemTxvevaSi, Tu pzqm piri gadawyvets, rom Sewyvitos

saqme da xeli moaweros SeTanxmebas saavtomobilo gzebis departamentTan.

proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli yvela miwis nakveTi, romelic ar aris

saTanadod registrirebuli, pzqm-s ar gaaCnia sakuTrebis damadasturebeli

dokumenti, magram pzqm-s kanonier mflobelobaSia, iqneba legalizebuli da

registrirebuli. amis Semdeg pzqm srulad miiRebs kompensacias, rogorc

uflebamosili pzqm piri.

Sefasebis meTodologia

Sefasebi principebi

pzqm miwisa da aqtivebis Sefasebisas gaTvaliswinebuli unad iyos

Semdegi:

51

• amJamad arsebuli, Sesabamisi regionuli cxrili, romlis

meSveobiTac xdeba miwis Rirebulebis Sefaseba da romlis mopoveba

unda moxdes municipalitetSi arsebuli miwis komisiisgan.

• amJamad arsebuli, adgilobriv municipalitetebSi gamoyenebuli

Sesabamisi cxrili, romlis meSveobiTac xdeba nagebobebis, mosavlis

da xeebis Sefaseba, aseTis xelmisawvdomobis SemTxvevaSi.

• amJamad arsebuli Sesabamisi sabazro fasebi.

• samomavlo Semosavlis an Rirebulebis danakargi.

sacalo Rirebulebis gamoTvla moxdeba arsebuli sabazro tarifebis

gaTvaliswinebiT ise, rom moxdes miwisa da dakarguli aqtivebis da

a.S. Canacvlebis Rirebulebis dakmayofileba. miwis, nagebobebis,

Senobebis, xeebis, mosavlis da a.S. Sesafaseblad daqiravebuli unda

iyos gamocdili da oficialurad registrirebuli damoukidebeli

kompania. Semfasebelma unda moaxdinos TiToeuli tipis miwis da

aqtivebis Sefaseba adgilmdebareobis mixedviT. Sefaseba unda

Catardes mas Semdeg, rac kvleviTi kompania ganaxorcielebs aRwerasa

da detalur kvlevas da moamzadebs pzqm miwis nakveTebis ruqas,

romelzec datanili iqneba CamoWrili adgilebis sademarkacio zoli.

Semfasebeli kompania Sesabamis teritoriebze gaagzavnis eqspertebs,

romlebic ganaxorcieleben vizitebs adgilze, raTa fizikurad

daadginon danakargis TiToeuli kategoria. eqspertTa jgufi aseve

ganixilavs manamde ganxorcielebul Sefasebas, aseTis arsebobis

SemTxvevaSi da gamoiyenebs uaxles sabazro kvlevas.

aRniSnuli meTodologiis safuZvelze moxdeba sacalo fasis

gansazRvra. sacalo fasi SeiZleba efuZnebodes Sefasebis kompaniis

mier dadgenil Sefasebas, rac, Tavis mxriv, daefuZneba amave kompaniis

mier dadgenili aqtivebis Rirebulebis gamoTvlis standartul

meTods.

zogadi mimoxilva

miwis aTvisebiT da gzis uflebiT gamowveuli dakarguli aqtivebisa da Semosavlis kompensaciis Sefasebis meTodologia da sacalo fasis gansazRvra gamoiTvleba damoukidebeli eqspertis mier, romelic unda daiqiraos konsultantma OP-is 4.12 moTxovnebis da qvemoT aRwerili meTodologiis Sesabamisad.

proeqtis zemoqmedebis qveS moqceuli miwa

52

amJamad bazarze arsebuli miwis Canacvlebis fasi ganisazRvreba

licenzirebuli Semfaseblis mier, Sefasebis saerTaSoriso standartebis

gamoyenebiT. aRniSnuli standartebis farglebSi gamoiyeneba Sefasebis sami

meTodi:

1. gayidvebis Sedarebis midgoma12

2. Semosavlis kapitalizaciis midgoma 13

3. Rirebulebaze dafuZnebuli midgoma14

gayidvebis Sedarebis midgoma

aRniSnuli meTodi farTod gamoiyeneba saerTaSoriso praqtikaSi.

gayidvebis Sedarebis meTodi xSirad gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu uZravi

qonebis bazris qve-segmenti aqtiuria da informacia gayidvebis tranzaqciis

Sesaxeb xelmisawvdomia imisaTvis, rom ganisazRvros Sesadarebeli qoneba

da moxdes Sefasebis momentisTvis gayiduli (da/an gasayidad gamotanili)

miwis nakveTebis fasebis SedarebiTi analizi.. gayidvebis SedarebiTi

midgomis farglebSi warmoiSveba Rirebulebis indikatori Sesafasebeli

sagnis SedarebiT misive msgavs qonebasTan, romelic axlo warsulSi

gaiyida. aRniSnuli midgoma warmoadgens Rirebulebis Sefasebis erT-erT

saukeTeso meTods, rodesac xelmisawvdomia msgavsi maxasiaTeblebis mqone

sakuTrebis gayidvebi, romlebic bolo dros ganxorcielda. gayidvebis

Sedarebis meTodi eyrdnoba Rirebulebis Sefasebis SemuSavebas im

fasebidan gamomdinare, romelTa gadaxdac xdeba Ria bazarze gamotanili

qonebisTvis, imis sagarantiod, rom fasebi warmoadgens samarTlian sabazro

Rirebulebas. Rirebulebis indikatoris warmoqmnisas Semfasebeli axdens

bazarze arsebuli gayidvebis analizs xarisxobrivad, raodenobrivad an

orive mimarTulebiT.

12 ეფუძნება მოთხოვნისა და მიწოდების თეორიას, ბალანსს და ჩანაცვლებას. ჩანაცვლების თეორიის მიხედვით,

ჩანაცვლებად ქონებას ახასიათებს ტენდენცია, რომ მისი ღირებულება უნდა განისაზღვროს თანაბრად სასურველი

„სანაცვლო“ ქონების შეძენით. მოთხოვნის, მიწოდებისა და ბალანსის თეორიები ურთიერთდაკავშირებულია და მოთხოვნა

და მიწოდება ახდენენ გათანაბრებას ბაზარზე. 13 შემოსავლის კაპიტალიზაცია არის შეფასების მეთოდი, რომელსაც იყენებენ შემფასებლები და უძრავი ქონების

ინვესტორები იმ შემოსავლის ღირებულების განსაზღვრისთვის, რომელიც უძრავ ქონებას მოაქვს. იგი ეფუძნება

პროგნოზირების, ანუ, მოსალოდნელ სარგებელს მომავალში. ინვესტორისთვის, მომავალში თანხის შემოდინება წარმოადგენს

იმის განსაზღვრის საშუალებას, თუ რა უნდა იყოს ამჟამინდელი ღირებულება და რისი გადახდა სურს ქონებაში.

შემოსავლის კაპიტალიზაციის მიხედვით ხდება მოსალოდნელი თანხის გარდაქმნა ამჟამინდელ ღირებულებად, “სუფთა

შემოსავლის „კაპიტალიზაციად” ბაზარზე წარმოქმნილი „კაპიტალიზაციის ტარიფის“ მეშვეობით. 14 ღირებულებაზე დაფუძნებული მიდგომა ეფუძნება ჩანაცვლების პრინციპს, რომლის მიხედვითაც, არცერთი წინდახედული

მყიდველი ან ინვესტორი არ გადაიხდის იმაზე მეტს ქონებაში, რის ფასადაც შესაძლებელია აღნიშნული ქონების შეძენა და

რომლის კეთილმოწყობა და მშენებლობა ზედმეტი დაყოვნების გარეშე უნდა განხორციელდეს. აღნიშნული მეთოდის

მიხედვით, ქონების შეფასება ხდება კეთილმოწყობის ამორტიზირებული წარმოების ნარჩენი ღირებულების ან ჩანაცვლების

ღირებულების მიხედვით, რასაც ემატება ადგილის (ქონების) საბაზრო ღირებულება. აღნიშნული მიდგომა ყველაზე უფრო

სანდოა, როდესაც კეთილმოწყობა არის ახალი ან თითქმის ახალი. უფრო ძველი ნაგებობებისთვის ღირებულებაზე

დაფუძნებული მიდგომა შესაძლოა არ იყოს სასურველი ამორტიზაციის შეფასებისას არსებული სუბიექტურობის მაღალი

დონის გამო. აღნიშნული მიდგომა ყველაზე უფრო სანდოა, როდესაც კეთილმოწყობა არის ახალი ან თითქმის ახალი. უფრო

ძველი ნაგებობებისთვის ღირებულებაზე დაფუძნებული მიდგომა შესაძლოა არ იყოს სასურველი დამატებითი

ამორტიზაციის შეფასებისას არსებული სუბიექტურობის მაღალი დონის გამო.

53

Semosavlis kapitalizaciis midgoma

Semosavlis kapitalizaciis midgoma warmoadgens Sefasebis meTods,

romelsac iyeneben Semfaseblebi da uZravi qonebis investorebi, rom

Seafason uZravi qonebiT miRebuli Semosavlis Rirebuleba. igi efuZneba

prognozebirebis pirobas, anu, mosalodnel sargebels momavalSi. Sefasebis

am meTodis mixedviT Rirebuleba ukavSirdeba or garemoebas:

1. „sabazro qira`, romelsac savaraudod moitans qoneba; da

2. e.w. „reversia` (xelaxla gayidva), rodesac moxdeba qonebis gayidva.

amJamindeli Rirebulebis ganmsazRvreli aris samomavlod fuladi

saxsrebis dineba da is faqtori, Tu ras gadaixdian mocemul qonebaSi.

Semosavalze kapitalizaciis mixedviT xdeba prognozirebuli fuladi

saxsrebis dinebis gardaqmna amJamindel Rirebulebad, sufTa Semosavlis

„kapitalizaciad` bazarze warmoqmnnili „kapitalizaciis tarifis

meSveobiT`.

Rirebulebaze dafuZnebuli midgoma

Rirebulebaze dafuZnebuli midgoma emyareba Canacvlebis princips, romlic amtkicebs, rom arcerTi windaxeduli myidveli an investori ar gadaixdis qonebaSi imaze mets, vidre misi Rirebulebaa, romlis fasadac SesaZlebelia teritoriis (qonebis) SeZena da romlis keTilmowyoba da komunaluri mowyoba SesaZlebelia zedmeti dayovnebis gareSe. aRniSnuli meTodis mixedviT, qonebis Sefaseba xdeba keTilmowyobis amortizirebuli warmoebis narCeni Rirebulebis an Canacvlebis Rirebulebis mixedviT, rasac emateba adgilis (qonebis) sabazro Rirebuleba. gayidvebis Sedareba da Semosavlis kapitalizaciis meTodebi yvelaze gamosadegia pzqm miwis nakveTebis Canacvlebis Rirebulebis Sefasebisas, amJamad bazarze arsebuli Rirebulebis mixedviT. pzqm nagebobebi

pzqm nagebobebis mSeneblobis Rirebuleba saukeTeso SemTxvevaSi unda

ganisazRvros aqtivebis profesionali Semfaseblis mier (licenzirebuli

Semfasebeli). nagebobebis Rirebulebis Sefasebisas gaTvaliswinebuli unda

iyos maTi zoma (farTobi) da gamoyenebuli samSeneblo masala. Canacvlebis

Rirebulebis an sanacvlo nagebobis proeqtis gansazRvrisas,

gaTvaliswinebuli ar unda iyos aqtivis amortizireba da aRdgenadi

masalis Rirebuleba.

54

imis gaTvaliswinebiT, rom mocemuli proeqtis farglebSi unda

ganxorcieldes Sidasaxelmwifoebrivi gzebis reabilitacia, didi

albaTobiT zemoqmedebis qveS moxvdeba sacxovrebeli saxlebi, damatebiTi

nagebobebi, meserebi, qvis kedlebi, komerciuli obieqtebi (rogoricaa

magaliTad maRaziebi, e.w. „kioskebi`, mini–marketebi, silamazis salonebi,

manqanis SesakeTebeli SemaRlebuli adgilebi, avtosamrecxaoebi da a.S.);

xSir SemTxvevaSi SesaZloa moxdes iseT damatebiT nagebobebze

zemoqmedeba, rogoricaa saqonlis an frinvelis sadgomi; araxSir

SemTxvevebSi, magram zogjer SesaZlebelia sacxovrebeli Senobis gareT

mdebare tualetebi da sapirfareSoebi gzaze gamaval qvis kedelze iyos

moSenebuli.

adgilze viziti ganxorcieldeba pz Sedegad dazianebul yvela adgilze

(sacxovrebeli saxlebi, damatebiTi nagebobebi, komerciuli obieqtebi da

a.S.). qonebis momxmareblis/mesakuTris arsebobis SemTxvevaSi moxdeba

detaluri inspeqtireba da momzaddeba angariSi mSeneblobis Rirebulebis

Sesaxeb. moxdeba Canacvlebis Rirebulebis dadgena sabazro kvlevisa da

samSeneblo masalebis sabazro fasebis, muSa xelis, transportirebis,

nebarTvebis da mSeneblobasTan dakavSirebuli sxva xarjebis Sesaxeb

monacemebis Segrovebis gaTvaliswinebiT. ar moxdeba amortizaciis,

aRdgenadi masalisa da tranzaqciis Rirebulebis daqviTva.

pzqm im sacxovrebeli saxlis an damatebiTi nagebobis sakompensacio Tanxis

gansazRvrisas, romelic individualuri Sina meurneobis

sakuTrebaSi/mflobelobaSia, daanagriSebul samSeneblo xarjs15 unda

daematos damatebiTi Tanxa, raTa pzqm pirebs saSualeba hqondeT, rom

daiqiraon adgilobrivi samSeneblo jgufi da daaCqaron axali nagebobebis

dasruleba.

nawilobrivi zemoqmedebis SemTxvevaSi (im SemTxvevaSi, Tu danakargi aris

15%, maSin kompensaciis gadaxda xdeba dazianebuli nagebobis

SesakeTeblad), Tu aseTi dazianeba nagebobas gamusadegars xdis da

akargvinebs mas funqcias, igi srulad anazRaurdeba. sanacvlo

sacxovreblis Sefaseba unda moicavdes sveli (sanitaruli) wertilebis

Rirebulebasac. Sefaseba aseve unda moicavdes wyalmomaragebis xarjsac, im

15im SemTxvevaSi Tu, proeqtis zemoqmedebis qveS moxvedrili nagebobebis raodenoba ar aris didi da nagebobebi ar aris sakmaod msgavsi, maSin TiToeuli maTgani SesaZlebelia sefasebul iqnas calke.. aRniSnulis gansaxorcieleblad jer unda damzaddes arqiteqturuli naxazi aRnisnuli nagebobisa, Semdeg, naxazze dayrdnobiT nagebobis Sefasebis angariSi iqneba momzadebuli angariSi unda moicavdes Semdeg sakiTxebs: nawilebis aRwera, nawilebis raodenoba, nawilebis fasi, saerTo fasi garda amisa, mSenebloba unda iTvaliswinebdes muSaxelis anazraurebas(kac/dRe), socialur gadasaxadebs, sasemosavlo gadasaxadebs, samSeneblo kompaniis mogebas da saSemosavlo gadasaxads. damatebiT, narCenebis da samSeneblo masalebis gadazidvas, arqiteqturuli naxazebis damzadebis fass da samSeneblo nebarTvis mopovebisaTvis saWiro gadasaxadebs Sefaseba ar unda iTvaliswinebdes cveTis da sxva damatebiT xarjebs.

55

SemTxvevaSi, Tu nagebobasTan iyo wyalmomarageba an im SemTxvevaSi, Tu

axal teritoriasTan, sadac moxda nagebobis gadatana, ar aris

wyalmomarageba. TviTRirebulebis Sesaxeb informacia miRebul unda iqnas

pzqm pirisgan da sxva adgilobrivi mosaxleebisgan da zemoqmedebis qveS

moqceul adgilSi moqmedi kontraqtorebisa da mimwodeblebisgan.

aRniSnuli Rirebuleba ar moicavs miwis Rirebulebas. dausrulebeli

sacxovrebeli erTeulebi (romlebic ar gamoiyeneba sacxovrebelad kvlevis

warmoebis momentSi) an nagebobebi, romlebic Camoingra proeqtis

dawyebamde, unda Sefasdes masalis Canacvlebis Rirebulebis mixedviT.

aseTi erTeulebisTvis unda moxdes mxolod fuladi kompensaciis da ara

produqtiT anazRaurebis SeTavazeba.

gamosadegi iqneba, amJamad bazarze arsebuli Rirebulebebis Seswavla

proeqtis ganxorcielebis regionSi adgilobrivi samSeneblo bazris

winaswari kvlevis meSveobiT; gasayidad gamotanili axali mSeneblobebis an

saxlebis, komerciuli obieqtebis fasebis Sesaxeb informaciis moZieba

maTi reklamirebis SemTxvevaSi. adgilobrivi maRaziebi, sadac sxvadasxva

saxis samSeneblo masalebi iyideba, gaaadvilebs 1 kv/m–ze racionaluri

samSeneblo fasis gansazRvrasimisaTvis, rom ganisazRvros amJamad bazarze

arsebuli samSeneblo fasis Canacvlebis Rirebuleba da pzqm pirebma

proeqtis Sedegad dazianebuli nagebobebisTvis saTanado kompensacia

miiRon.

pzqm wliuri mosavali

wliuri mosavlis Sefaseba moxdeba mosavlis kompensaciiT, naRdi

angariSsworebiT, bazarze arsebuli Rirebulebis mixedviT, sam weliwadSi

mosalodneli mosavlis mTliani Rirebulebis mixedviT.

pzqm mravalwlovani nargavebi

aramsxmoiare, dekoratiuli mravalwlovani nargavebi

fuladi kompensacia ar gaicema im mravalwlovani nargavebisaTvis ,

romlebic ar isxams nayofs. miuxedavad amisa, Tanxa gamoiyofa TiToeuli

xisTvis, romelic ar isxams nayofs, magram moyva proeqtis zemoqmedebis

qveS, raTa pzqm pirma SeiZinos nergebi da dargas isini darCenil

(zemoqmedebis qveS ar moyolil) teritoriaze an axlad gamoyofil miwis

nakveTze.

samSeneblo kompaniam unda uzrunvelyos xeebis ufasod moWra da pzqm

pirebis sacxovrebel adgilze mitana.

msxmoiare mravalwlovani nargavebi

56

unda moxdes fuladi kompensaciis gacema sabazro Rirebulebis mixedviT,

romelic unda efuZnebodes xexilis tips, asaks da nargavis produqtiul

Rirebulebas. amasTan erTad, gaicema kompensacia TiToeuli xexilis nergis

SesaZenad da maT dasargavad darCenil an axlad gamoyofil sanacvlo

miwis nakveTze.

damatebiT, samSeneblo kompaniam unda uzrunvelyos xeebis ufasod moWra

da pzqm pirebis sacxovrebel adgilze mitana.

pzqm xilis msxmoiare xeebis Canacvlebis Rirebuleba gamoiTvleba

gansaxlebis politikis dokumentSi aRwerili meTodologiis mixedviT.

TiToeuli mowifuli xexilis saSualo produqtiuloba (kg/wliurad/xe)

ganisazRvreba pzqm xeebis inventarizaciisas, pzqm pirebTan da adgilobrivi

TviTmmarTvelobebis warmomadgenlebTan gamarTuli msjelobis meSveobiT.

zemoqmedebis qveS moyolili xeebis produqtiulobis done, romelsac

miaRweven 2–3 wlis nergebi, ganisazRvreba xelmisawvdomi samecniero

kvleviTi masalebis safuZvelze. ix. cxrili 3.

TiToeuli tipis xilis sabazro fasis (lari/kg) dadgena moxdeba aRweris,

socialur–ekonomiuri kvlevis da adgilobriv sasoflo–sameurneo bazarze

Segrovebuli monacemebis dros.

SemoTavazebuli sagzao proeqtis zemoqmedebis qveS moyolili TiToeuli

xexilis sacalo fasi gamoiTvleba qvemoT mocemuli formulis mixedviT:

saSualo mosavali erT mowiful xeze (kg/weliwadi/xe) X (gamravlebuli) im

wlebis raodenobaze, rac daWirdeba 2–3 wlis nergs, rom miaRwios

produqtiulobis igive dones (wlebis raodenoba) Х (gamravlebuli) xilis

sabazro fasze (lari/kg).

cxrili 3. msxmoiare mravalwlovani nargavebis mosavlianoba (asakisa da

saxeobebis mixedviT)

# xis saxeoba

nawilobriv

produqtiuli

asaki (wlebi)

saSualo

nawilobriv

produqtiuli

mosavlianoba

(kg/weli/xe)

mowifulobis

asaki (wlebi)

saSualo

mosavlianoba

mowifulobis

asakSi (kg/weli/xe)

1 Kakali 8-10 3-4 22-25 40-45

2 vaSli 3-7 3-5 10-12 80-

3 alubali 2-3 2-3 6-7 15-16

4 Atami 3-4 3-4 6-7 40-50

57

5 komSi 5 3 8-10 30

6 gargari 4 2-3 10-12 40

7 TuTa 5-6 3-4 10-11 15-16

miwis gamoyenebis/sakuTrebis SezRudva, servitutis ufleba

miwis mflobelebs unda mieceT anazRaureba SeferxebiT ganxorcielebuli

sasoflo–sameurneo aqtivobebisTvis an maTi miwebis dabrkolebiT

gamyenebisTvis, iseve, rogorc nargavebis, sasoflo–sameurneo mosavlis

da/an uZravi qonebisTvis.

sajaro konsultaciebi, maTSi monawileoba da dokumentebis

gasajaroeba

zogadi mimoxilva

msoflio bankis procedurebis mixedviT, saavtomobilo gzebis departamentma unda uzrunvelyos, rom da yvela Semdgom momzadebuli gansaxlebis samoqmedo gegma, iTargmnos qarTul enaze da gavrceldes adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSi. amasTan erTad, departamenti moamzadebs sajaro informaciis buklets, anu, gansaxlebis politikis dokumentis saboloo Semcirebul versias, romelic pzqm pirebisTvis gasageb enasa da formatSi iqneba dabeWdili. sajaro informaciis bukleti momzaddeba qarTul da inglisur enebze da miewodeba yvela pzqm pirs da adgilobriv TviTmmarTvelobas, raTa misi gasajaroeba moxdes proeqtis ganxorcielebis teritoriaze. adgilobrivi TviTmmarTvelobebis warmomadgenlebma pasuxismgebloba unda aiRon, rom sajaro informaciis bukleti xelmisawvdomi iqneba adgilobrivi mosaxleobisTvis, maT Soris pzqm potenciur Temebis mier gansaxilvelad, komentarebis gamosaTqmelad da maTgan damatebiTi informaciis misaRebad gasajaroebis periodSi. yvela komentarisa da winadadebis Segroveba da maTi miwodeba konsultantis, saavtomobilo gzebis departamentis da msoflio bankisTvis moxdeba LAR–is jgufis mier da Tu relevanturia, aisaxeba dokumentis saboloo variantSi (gansaxlebis politikis dokumenti da gansaxlebis samoqmedo gegmebi).

gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebisa da ganxorcielebis procesSi CarTuli yvela samTavrobo saagento informirebuli iqneba proeqtis Sesaxeb da maT daxmareba eTxovebaT dazianebuli aqtivebis invetarizaciis da pzqm pirebis aRweris dros. amasTan erTad, gansaxlebis samoqmedo gegmis dasrulebasa da mis wardgenamde pzqm pirebs amomwuravad ecnobebaT aRwerisa da invetarizaciis Sedegebi da saTanadod ganixileba maTTvis

58

sasurveli kompensaciis forma da/an gansaxlebasTan dakavSirebuli sxva daxmareba. is procesebi da meqanizmebi, romlebic pzqm pirebisa da da sxva dainteresebuli mxareebis aqtiur CarTulobas uzrunvelyofs detalurad iqneba mocemuli gansaxlebis samoqmedo gegmaSi, romelsac aseve eqneba danarTi sakonsultacio Sexvedrebis gamarTvis TariRebiT, monawileTa siiT da oqmebiT.

sajaro informaciisa da konsultaciis miznebi

informaciis miwodeba pzqm pirebisTvis da proeqtSi CarTuli saagentosTvis, gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebisa da ganxorcielebis mniSvnelovan nawils warmoadgens. pzqm pirebTan konsultaciebi da maTi aqtiuri monawileobis uzrunvelyofa Seamcirebs potenciur konfliqtebs da minimumamde daiyvans proeqtis Seferxebis riskebs. imisaTvis, rom adgilobrivi TviTmmarTvelobebis, iseve, rogorc pzqm pirebis warmomadgenlebi CarTulni iyvnen dagegmvisa da gadawyvetilebis miRebis procesSi, gzebis departamentma da konsultantma unda gaagrZelon dialogi raionisa da municipalitetebis TviTmmarTvelobebTan da arasamTavrobo organizaciebTan, saWiroebis mixedviT, mTeli proeqtis msvlelobisas, raTa uzrunvelyon: • SemoTavazebuli qve–proeqtebis komponenetebisa da gansaxlebis

samoqmedo gegmis aqtivobebis Sesaxeb informaciis srulad gaziareba pzqm pirebisTvis;

• informaciis mopoveba pzqm pirebis saWiroebebisa da prioritetebis Sesaxeb, aseve informaciis miReba SemoTavazebul politikasa da qmedebebTan mimarTebaSi maTi damokidebulebis Sesaxeb;

• rom pzqm pirebi srulad informirebulni arian im gadawyvetilebebis Sesaxeb, romlebic pirdapir imoqmedebs maT Semosavalze da cxovrebis standartebze da rom maT eqnebaTa saSualeba, monawileoba miiRon im sakiTxebis Sesaxeb gadawyvetilebis miRebaSi, romlebsac uSualod eqneba maTze gavlena;

• pzqm pirebs aqvT proeqtze pasuxismgebeli pirebis sakontaqto informacia adgilobrivi TviTmmarTvelobebidan/gzebis departamentidan, risi meSveobiTac SesaZlebeli gaxdeba maT kiTxvebze drouli da damakmayofilebeli pasuxis gacema.

• pzqm pirebisa da Temebis mxridan TanamSromlobisa da monawileobis ganwyobis mopoveba iseTi aqtivobebis mimarT, romlebic saWiroa gansaxlebis dagegmvisa da ganxorcielebisTvis;

• gamWvirvaloba miwis aTvisebasa da gansaxlebasTan dakavSirebul yvela aqtivobaSi.

konsultaciebi gansaxlebis samoqmedo gegmis momzadebisa da

ganxorcielebis dros

59

proeqtSi gaTvaliswinebuli iqneba sajaro konsultaciebisa da ganxilvebis gegma, raTa moxdes dainteresebuli mxareebis, gansakuTrebiT ki im adamianebis, romlebic uSualod sargebloben proeqtidan an qve–proeqtis ganxorcielebis gavlenis qveS eqcevian, proeqtSi CarTva maTi mxridan qve–proeqtis dizainSi, ganxorcielebasa da monitoringSi monawileobis miRebis formiT. komunikacia Sedgeba monawile mxareebisTvis misaReb enaze. gsg-s momzadebisa da ganxorcielebisasa konsultanti, saWiroebisamebr gzebis departamentis daxmarebiT, ganaxorcielebs Semdegs:

• gaavrcelebs informacias da gamarTavs konsultaciebs yvela pzqm piris, arasamTavrobo organizaciisa da sxva dainteresebuli mxarisTvis;

• daadgens tarifebs/sacalo fasebs, romlebic gamoyenebuli iqneba kompensaciisTvis da daadasturebs miwis aTvisebas da zemoqmedebas detaluri kvlevis/ aRweris, demarkaciisa da inventarizaciis meSveobiT gamovlenil qonebaze, pzqm pirebTan konsultaciis meSveobiT;

• Caatarebs kvlevas (rogorc danakargebis inventarizaciis/detaluri azomviTi kvlevis nawili), raTa:

o acnobos maT gansaxlebis SesaZlo variantebis Sesaxeb; o moiTxovos informacias pzqm pirebisgan gansaxlebasTan

dakavSirebiT maTTvis sasurveli variantebisa da arCevanis Sesaxeb; da

o moiTxovos, rom pzqm pirebma mianiSnon im momsaxurebebze (rogoricaa ganaTleba/jandacva/bazrebi), romlebsac isini amJamad iyeneben da imaze Tu ramdenad moSorebiT mdebareobs aseTi momsaxureba;

konsultaciebi gaimarTeba pzqm pirebisTvis sasurveli saarsebo saxsrebis da/an sareabilitacio daxmarebis variantebis Sesaxeb (saWiroebisamebr). aRniSnuli exeba im pzqm pirebs, romlebic mZafri zemoqmedebis qveS moeqcnen da aseve, mowyvlad pzqm pirebs.

sajaro sainformacio bukleti

imis uzrunvelsayofad, rom qve-proeqtis ganxorcielebis arealSi myofi pzqm pirebi, maTi warmomadgenlebi da adgilobrivi TviTmmarTvelobebi srulad erkvevian gsg procesSi da aseve informirebulni arian proeqtis farglebSi arsebuli sakompensacio da sareabilitacio paketebis Sesaxeb, konsultantma unda moamzados sajaro sainformacio bukleti. aRniSnuli bukleti daurigdeba qve-proeqtis arealSi moxvedril yvela pzqm pirsa da Tems. bukletis Targmna moxdeba qarTul enaze bukletis zogadi Sinaarsi iqneba Semdegnairi:

• proeqtis mokle aRwera, ganxorcielebis grafiki; • proeqtis ganxorcielebiT gamowveuli zemoqmedeba, pzqm pirebis

uflebebi; • gansaxlebisa da reabilitaciis politika yvela saxis

zemoqmedebisTvis; • gansaxlebasa da vadebze (grafikze) pasuxismgebeli institutebi; • informaciis gavrceleba da konsultaciebi pzqm pirebTan da

dainteresebul mxareebTan;

60

• ra unda gakeTdes im SemTxvevaSi, Tu pzqm pirebs aqvT SekiTxvebi an raime saxis problema;

• saCivrebis ganxilvis proceduris dasaxva; da • moTxovnebi monitoringisa da Sefasebis sawarmoeblad, maT Soris,

damoukidebeli monitoringis sawarmoeblad.

gansaxlebis politikis CarCo–dokumentis gasajaroeba

winamdebare RPF-RS, romelic qarTul enazea Sedgenili, gasajarovda

saavtomobilo gzebis departamentis veb-gverdze da departamentis

sammarTveloebSi. RPF-RS-is qarTuli versia pzqm pirebisTvis gasajarovdeba

Sesabamis raionul centrebsa da soflis gamgeobis SenobebSi mas Semdeg,

rac moxdeba gzis proeqtis identificireba. aRniSnuli dokumentis

inglisuri versia gasajarovdeba msoflio bankis saitze mas Semdeg, rac

mas daamtkicebs msoflio banki da saqarTvelos mTavroba.

mas Semdeg, rac RPF-RS–is farglebSi sagzao proeqtisTvis momzaddeba gsg

da mas daamtkicebs gzebis departamenti, xolo rig SemTxvevebSi

saerTaSoriso safinanso institutebi, igi gasajarovdeba Sesabamis

raionul centrebsa da soflis gamgeobis SenobebSi.

kompensaciis/reabilitaciis procesis inicirebamde da kontraqtis miniWebis

Sesaxeb dokumentze xelis moweramde, yvela pzqm pirs/ojaxs gaegzavneba

qarTul enaze Sedgenili broSura, romelSic mocemuli iqneba

kompensaciaze pretenziis gacxadebis ufleba. konsultaciebi gagrZeldeba

proeqtis mTeli ciklis ganmavlobaSi.

saCivrebis ganxilvis meqanizmi

gamoyenebuli iqneba saCivrebis ganxilvis meqanizmi, romelic saSualebas micems pzqm pirebs, rom gaasaCivron nebismieri is gadawyvetileba, praqtika an miwis an sxva aqtivis kompensaciasTan dakavSirebuli qmedeba, romelsac isini ar eTanxmebian. pzqm pirebs srulad ecnobebaT maTi uflebebis da saCivrebis ganxilvis procedurebis da kompensaciis drois Sesaxeb zepirsityvierad an werilobiT, konsultaciebis an kvlevis dros. yuradRba yovelTvis iqneba mimarTuli iqiTken, rom Tavidan iqnas acilebuli Tavad saCivrebis warmoSoba, vidre moxdes maTi gadaWris procesis gavla. aRniSnulis miRweva SesaZlebelia LAR-is dokumentis yuradRebiT SemuSavebisa da ganxorcielebis meSveobiT, pzqm pirebis sruli CarTulobis da maTTan konsultaciebis uzrunvelyofis, aseve pzqm Temebs, EA-s da zogadad adgilobriv TviTmmarTvelobas Soris intensiuri

61

komunikaciisa da koordinaciis damyarebis gziT. saCivrebis aRmofxvra moxdeba qvemoT mocemul cxrili 3-Si aRwerili proceduris mixedviT.

saCivrebis ganxilvis meqanizmi moicavs proeqtze morgebul sistemas,

romelic municipalur donezea Seqmnili da regularul sistemas, romelic

gzebis departamentis donezea Seqmnili. saCivrebis ganxilvis komiteti

(GRCE), romelic municipalur donezea Seqmnili, rogorc proeqtze

morgebuli instrumenti, funqcionirebs proeqtis ganxorcielebis mTliani

periodis ganmavlobaSi. saCivrebis ganxilvis komisia (GRCEN) Seiqmneba

gzebis departamentSi, rogorc araformaluri struqtura, romelic

uzrunvelyofs saCivrebis ganxilvas, gadaWras da aRricxvas.

komisia Camoyalibdeba saavtomobilo gzebis departamentis Tavmjdomaris

brZanebis safuZvelze, rogorc mudmivad moqmedi araformaluri struqtura,

romelSic CarTuli iqneba departamentis personali yvela sammarTvelodan,

romelsac Sexeba aqvs LAR-is sakiTxebTan da saCivrebis ganxilvasTan. es

moicavs zeda mmarTvel rgols, gansaxlebis ganyofilebas, iuridiul

sammarTveloebs, sazogadoebasTan urTierTobis sammarTvelos da sxva

Sesabamis sammarTveloebs (imisda mixedviT, Tu rogoria ganmaxorcielebeli

saagentos konkretuli struqtura). komisia saCivrebis ganxilvis procesSi

erTveba me-2 etapidan. brZanebaSi aseve mocemuli unda iyos, rom saWiroebis

SemTxvevaSi, komisiis wevrebi SeiZleba iyvnen adgilobrivi

TviTmmarTvelobis warmomadgenlebi, arasamTavrobo organizaciebi,

auditorebi, pzqm pirebi da nebismieri sxva piri an uwyeba.

saCivrebis ganxilvis komiteti aris araformaluri, proeqtze morgebuli

saCivrebis gadaWris meqanizmi, romelic fuZndeba imisTvis, rom gadaWras

pirvel etapze warmoqmnili saCivrebi. aRniSnuli araformaluri struqtura

dafuZndeba Temis doneze TiToeul dazaralebul municipalitetSi

(sofelis/Temis TviTmmarTveloba). saCivrebis ganxilviss komitetSi unda

Sediodnen municipaluri LAR-is jgufebis da adgilobrivi Temebis

warmomadgenlebi. gzebis departamentis warmomadgenelma, romelic

iqnebamunicipaluri LAR-is jgufSi, koordinireba unda gauwios komisiis

Camoyalibebas. amis Semdeg, igi pasuxismgebeli iqneba komisiis saqmianobasa

da Sexvedrebis organizebaze (piri, romelic moiwvevs Sexvedrebs). amasTan

erTad, komitetSi unda Sediodnen soflis rwmunebuli an misi

warmomadgeneli, pzqm pirebis warmomadgenlebi, qali pzqm pirebi (aseTis

arsebobis SemTxvevaSi), da Sesabamisi adgilobrivi arasamTavroboebi, raTa

SesaZlebeli gaxdes dazaralebuli Temebis mosazrebebis gaxmovaneba da

uzrunvelyofili iyos monawileobiTi gadawyvetilebis miRebis procesi.

62

saWiroebis SemTxvevaSi komiteti dafuZndeba Temis doneze, razec brZanebas

gascems gzebis departamenti. komitets eyoleba 7 wevri da iqneba Semdegi

Semadgenlobis:

1. warmomadgeneli ganmaxorcielebeli saagentos gansaxlebis ganyofilebidan

: (piri, romelic

moiwvevs Sexvedrebs;

sakontaqto piri

2. raionis warmomadgeneli LAR-is jgufSi

: wevri mdivani

3. gamgebeli – Sesabamisi gamgeoba (soflis doneze)

: wevri

4. pzqm pirebis warmomadgenlebi : wevri

5. arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi

: wevri

6. samSeneblo samuSaoebis kontraqtoris warmomadgeneli

: wevri

7. zedamxedveli konsultantebis LAR-is specialisti

: wevri

IA-s gansaxlebis ganyofilebis warmomadgeneli axdens komitetis muSaobis

koordinirebas da, amave dros, igi aris sakontaqto piri saCivrebis

Segrovebisa da saCivrebis Jurnalis sawarmoeblad. adgilobrivi

TviTmmarTvelobis warmomadgenlebs municipalur doneze, kontraqtors,

zedamxedvel kompanias (inJineri), iseve, rogorc zemoqmedebul pirebs

(araformaluri Sexvedrebis meSveobiT), ecnobebaT sakontaqto piris

Sesaxeb da masTan sakontaqto informacia xelmisawvdomi iqneba yvela

dainteresebuli mxarisTvis.

sakontaqto pirma unda Seagrovos da aRricxos saCivrebi, acnobos

komitetis yvela wevrs da gzebis departamentis mmarTvel rgols

problemis arsis Sesaxeb, Sesabamisi dainteresebuli mxareebi CarTos

saCivris avtorTan gamarTul diskusiebSi, saCivrebis ganxilvis pirvel

etapze uxelmZRvanelos molaparakebebs pzqm pirebTan. sakontaqto pirma

unda moamzados Sexvedrebis oqmebi da uzrunvelyos maTze xelis mowera.

im SemTxvevaSi, Tu saCivris gadaWra moxdeba pirvel etapze, sakontaqto

piri afiqsirebs saCivris daxurvis faqts mis mier warmoebul JurnalSi da

amis Sesaxeb werilobiT acnobebs gzebis departamentis mmarTvel rgols.

im SemTxvevaSi, Tu momCivni mxareebi ver dakmayofildebian komitetis

gadawyvetilebiT, maT ufleba aqvT gamoiyenon saCivrebis ganxilviss me-2

etapze mocemuli procedura. aseT SemTxvevaSi, sakontaqto piri unda

daexmaros pzqm pirs oficialurad saCivris aRZvraSi (momCivans unda

ecnobos misi uflebebisa da movaleobis, saCivris aRZvris wesebisa da

procedurebis, saCivris formatis, saCivris wardgenis pirobebis da a.S.

Sesaxeb).

63

pzqm pirebs unda ecnoboT saCivrebis gadaWris arsebuli meqanizmis Sesaxeb.

aRniSnulis miRweva SesaZlebelia sainformacio kampaniebis meSveobiT an

broSurebis gavrcelebis gziT (mag.: sakomunikacio gegma), yvela ZiriTadi

sakiTxis Sesaxeb informaciis ganaxlebiT da pzqm pirebTan regularuli

kontaqtis SenarCunebiT, mravajeradi saCivrebis meSveobiT da saCivrebis

wardgenis gamartivebuli formis SemuSvebiT.

cxrili 4: saCivrebis ganxilvis procesi

etapebi moqmedebis

done

Pprocesi

etapi 1 molaparakebebi

pzqm pirebTan

xdeba saCivris araformaluri ganxilva

saCivrebis gadaWris komisiis mier, romelic

yvela Rones ixmars imisTvis, rom

mSvidobiani gziT moagvaros dava.

etapi 2 saCivrebis

ganxilvis

komisiis

gadawyvetileba

im SemTxvevaSi, Tu ver moxda saCivris gadaWra

molaparakebis gziT, komisia daexmareba

dazaralebul

dazaralebulebma komisiaSi saCivari unda

waradginon sofelSi gamarTuli

molaparakebebis dasrulebidan erTi kviris

vadaSi. dazaralebulma unda warmoadginos

dokumentebi, romlebic gaamyarebs mis saCivars.

komisiis wevri mdivani ganixilavs saCivars da

moamzadebs saqmes komisiaze mosasmenad da

gadasaWrelad. komisiaSi formaluri mosmena

Catardeba komisiis mdivani wevris mier

gansazRvrul dRes, Sexvedrebis momwvev pirTan

da dazaralebul pzqm pirebTan konsultaciis

gavlis Semdeg.

ganxilvis dRes dazaralebuli pzqm piri unda

mivides komisiaSi, gamgeobis SenobaSi. komisiis

mdivani wevri CainiSnavs momCivanis

gancxadebebs da aRnusxavs saCivris yvela

detals.

komisiis mier saCivris miRebis dro aris 14

dRe, xolo sapasuxo/aRmosafxvreli dro

mosmenis Semdeg aris maqsimum 10 dRe. wevrTa

umravlesobis mier miRebuli gadawyvetileba

iqneba saboloo pirvel etapze da misi

64

etapebi moqmedebis

done

Pprocesi

gasajaroeba moxdeba Sexvedris momwvevi piris

mier, xolo xelmowerili iqneba komisiis sxva

wevrebis mier. moxdeba saqmis Canaweris

ganaxleba. Sedegi ecnobeba momCivan pzqm pirs.

etapi 3 saavtomobilo

gzebis

departamentis

gadawyvetileba

im SemTxvevaSi, Tu romelime dazaralebuli

pzqm piri ar aris kmayofili komisiis mier

miRebuli gadawyvetilebiT, meore nabijs

warmoadgens saCivris Setana saavtomobilo

gzebis departamentSi. departametnma saCivari

unda ganixilos saqarTvelos administraciul

kodeqsSi gawerili wesebis mixedviT.

komisia unda daexmaros momCivans

oficialuri saCivris SetanaSi (momCivani

informirebuli unda iyos Tavisi uflebebisa

da movaleobebis, saCivris aRZvris wesebisa

da procedurebis, saCivris formatis,

saCivris wardgenis pirobebis da a.S. Sesaxeb).

momCivans unda ecnobos gadawyvetileba.

etapi 4 sasamarTlos

gadawyvetileba

im SemTxvevaSi, Tu gzebis departamentis

gadawyvetileba ver akmayofilebs

dazaralebul pzqm pirs, mas SeuZlia saqme

gaagrZelos Sesabamis sasamarTloSi (raionis

sasamarTlo), represaliebis gareSe.

dazaralebul pzqm pirs SeuZlia saqmis aRZvra

ara mxolod kompensaciis raodenobis Sesaxeb,

aramed nebismier sxva sakiTxTan dakavSirebiT,

magaliTad, misi miwis dakaveba kontraqtoris

mier misi Tanxmobis gareSe, misi qonebis

dazianeba an dakargva, miwiT/aqtivebiT

sargebloba da a.S.

65

saorganizacio struqtura

zogadi mimoxilva

gansaxlebis politikis CarCo–dokumenti moicavs sxvadasxva saxis

procesebsa da dinamikas da, aseve sxvadasxva moqmed pirebs. saqarTvelos

regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministros saavtomobilo

gzebis departamenti aris aRmasrulebeli organo, romelsac akisria

ZiriTadi pasuxismgebloba gzebis mSeneblobaSi, iseve, rogorc gsC–is da

Semdgom gsg-is ganxorcielebaSi. konsultantis daxmarebiT da gansaxlebis

politikis CarCo–dokumentSi gaweril politikasa da procedurebze

dayrdnobiT, gzebis departamenti SeimuSavebs da ganaxorcielebs TiToeuli

proeqtis gsg-s.

saavtomobilo gzebis departamentis garda, saproeqto dokumentaciis

SemuSavebaSi, mSeneblobasa da operirebaSi mniSvnelovan rols Seitanen

rigi sxva samTavrobo uwyebebi da kerZo pirebi. arsebuli kanonmdeblobis

Tanaxmad, garemosdacviT sakiTxebze pasuxismgebelia bunebrivi resursebisa

da garemos dacvis saministro. iusticiis saministro pasuxismgebelia miwis

sakuTrebasTan dakavSirebul iuridiul sakiTxebze, xolo iusticiis

saministros daqvemdebarebuli sajaro reestris erovnuli saagento

pasuxismgebelia miwis sakuTrebis registraciasa da mis gadacemaze

saavtomobilo gzebis departamentisTvis miwis mesakuTrisgan, Sesyidvis

Sesaxeb xelSekrulebis safuZvelze. aseve CarTulebi iqnebian sakrebulo

da zemoqmedebis qveS myofi sofeli.

qvemoT detalurad aris mocemuli aRniSnul proeqtSi monawile TiToeuli

saxelmwifo saagentos roli.

saavtomobilo gzebis departamenti

saqarTvelos regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministros

saavtomobilo gzebis departaments (sgd) ekisreba sruli pasuxismgebloba

MFF-ze. es moicavs miwebis SeZenisa da gansaxlebis sakiTxebis

ganxorcielebas da dafinansebas da uwyebaTaSoris koordinacias. sgd

66

Seasrulebs Tavis funqciebs departamentSi arsebuli gansaxlebis

sammarTvelos (sgdgs) meSveobiT, romelic pasuxismgebeli iqneba miwebis

SeZenisa da gansaxlebis yvela sakiTxis dagegmarebisa da ganxorcielebis

saerTo marTvaze.

sgd dakompleqtebulia miwebis SeZenisa da gansaxlebis specialistebis

sakmarisi raodenobiT, romelTac evalebaT miwebis SeZebnisa da

gansaxlebis sakoordinacio sakiTxebi centraluri da adgilobrivi

mTavrobis doneze da pasuxismgebeli arian Semdegze:

(i) proeqtebis skrininigze da unda uzrunvelyon, rom gsg-ebi

momzaddes saTanadod da gansaxilvelad gaigzavnos msoflio

bankSi;

(ii) zedamxedveloba gauwion im konsultantebs, romelTac

moamzades gsg da evalebaT maTi ganxorcielebis mxardaWera;

(iii) miwebis SeZenisa da gansaxlebisaTvis saWiro

SesaZleblobebis/potencialis dadgena TviToeuli regionaluri

ofisis doneze, sadac miwebis SeZena da gansaxleba

xorcieldeba;

(iv) saTanado Sida monitoringis uzrunvelyofa; da

(v) msoflio bankis rekomendaciis Tanaxmad damoukidebeli

monitoringis saagentos daqiraveba.

sgdgs-m aseve unda warmoadginos saWiro dokumentacia, rom

uzrunvelyofili iqnas proeqtis zemoqmedebas daqvemdebarebuli

pirebisaTvis (pzd) miwebis SeZenisaTvis da gansaxlebisaTvis droulad

gamoiyos biujeti da koordinireba unda gauwios miwebis SeZenasa da

gansaxlebasTan dakavSirebul RonisZiebebs.

saqarTvelos regionuli ganviTarebisa da infrastruqturis saministros

saavtomobilo gzebis departamentis (sgd) adgilobrivi ofisebi.

sgd-s regionuli ofisebi gamoyofs erT oficers, romelic daexmxareba

sgdgs-s muSaobas da aseve gaadvilebs komunikacias sgdgs-s, adgilobriv

TviTmmarTvelobebsa da pzqm pirebs Soris da adgilobriv

TviTmmarTvelobas daexmareba miwebis SeZenisa da gansaxlebis

RonisZiebebis ganxorcielebaSi.

konsultantebi

67

sxvadasxva konsultantebi CarTuli iqnebian miwebis SeZenisa da

gansaxlebis sakiTxebSi:

a. PPTA konsultantebi: gundi, romelic Sedgeba ucxoeli da/an

adgilobrivi personalisagan, romelTac aqvT miwebis SeZenisa da

gansaxlebis SesaZleblobebi da saWiro kvlevebis Catarebis unari, raTa

ganaxorcielon savele gamokvlevebi da moamzadon saTanado gsg-ebi.

b. proeqtirebis konsultantebi: gundi, romelic Sedgeba ucxoeli da/an

adgilobrivi personalisagan, romelTac aqvT miwebis SeZenisa da

gansaxlebis SesaZleblobebi da saWiro savele gamokvlevebis Catarebis

unari, romlebic detaluri teqnikuri proeqtis safuZvelze

ganaxorcieleben igive RonisZiebebs pirveli tranSis gsg-ebis

ganaxlebisaTvis/dasrulebisaTvis da aseve moamzadeben gsg-ebs.

d. zedamxedveli konsultantebi: gundi, romelic Sedgeba ucxoeli da/an

adgilobrivi personalisagan, romelTac aqvT miwebis SeZenisa da

gansaxlebis SesaZleblobebi da saWiro gamokvlevebis Catarebis unari.

zedamxedvelobas gauwevs mTlian proeqts.

e. socialuri usafrTxoebis konsultanti (SSC): konsultantis

daqiraveba moxdeba imisTvis, rom man ganaxorcielos gare

monitoringi da gsg ganxorcielebis Sefaseba. zedamxedveli

konsultantis ararsebobis SemTxvevaSi, saocialuri usafrTxoebis

konsultanti ganaxorcielebs gare monitorings da moaxdens yvela

gsg–is Sefasebas.

f. aqtivebis damoukidebeli Semfasebeli: gulisxmobs akreditebul

kerZo kompanias, romlis daqiraveba moxdeba PPTA an proeqtirebis

konsultantis mier, pzqm aqtivebis Sefasebis mizniT.

adgilobrivi TviTmmarTvelobebi

adgilobriv TviTmmarTvelobebs, gansakuTrebiT ki sakrebulos doneze,

aqvT pirdapiri iurisdiqcia miwis administrirebaze, Sefasebaze,

gadamowmebasa da aTvisebaze. LAR-is konsultantebis mier ganxorcielebuli

kvlevisa da aqtivebis Sefasebis dadasturebis mizniT, saavtomobilo

gzebis departamenti Tavisi konsultantebis meSveobiT, sakrebuloSi, sadac

unda ganxorcieldes gsg, daniSnavs L LAR–is jgufs (sakrebulos doneze),

romelis SemadgenlobaSic iqnebian pirebi sakrebulos administraciidan.

sakrebulos LAR-is jgufs, LAR-is fargleSi gansaxorcielebel

saqmianobasTan dakavSirebiT eqneba mWidro koordinacia soflis

administraciasTan. uwyebaTaSorisi koordinacia sakrebuloSi da soflebSi

68

daekisreba saavtomobilo gzebis departamentis regionul warmomadgenels.

sxva saagentoebi da uwyebebi

LAR–is farglebSi gaTvaliswinebuli amocanebis momzadeba/ganxorcielebaSi monawileobas miiRebs ramdenime sxva uwyeba (ix. suraTi 1. qveviT). es uwyebebia: (i) finansTa saministro. gsg–is ganxorcielebis biujeti sgd–s miewodeba

finansTa saministros mier saboloo gsg–ebis oficialuri damtkicebis Semdeg

(ii) iusticiis saministro. iusticiis saministro pasuxismgebelia miwis sakuTrebasTan dakavSirebul iuridiul sakiTxebze, xolo iusticiis saministros daqvemdebarebuli sajaro reestris erovnuli saagento pasuxismgebelia miwis sakuTrebis registraciasa da mis gadacemaze saavtomobilo gzebis departamentisTvis miwis mesakuTrisgan, Sesyidvis Sesaxeb xelSekrulebis safuZvelze.

(iii) adgilobrivi sasamarTloebi. eqspropriaciasTan dakavSirebuli sakiTxebis SemTxvevaSi, gzebis departaments mouwevs, rom daeyrdnos sakrebulos sasamarTlos, romelsac, saTanado samarTlebrivi proceduris safuZvelze, mouwevs ganixilos eqspropriaciis saqmeebi, Caataros saqmis mosmena da gadawyvitos, SesaZlebelia Tu ara miwis eqspropriacia da ra fasad aris es SesaZlebeli. imisaTvis, rom daCqardes eqspropriaciis procesi, saavtomobilo gzebis departamenti sasamarTlosTan ganaxorcielebs molaparakebas swrafi samoqmedo gegmis SemuSavebis Taobaze.

(iv) saerTaSoriso safinanso institutebi (IFI)–magaliTad, msoflio banki. saWiroebis SemTxvevaSi, proeqtis farglebSi gansaxorcielebeli qmedebebis regularuli zedamxedvelobis garda, saerTaSoriso safinanso instituti agreTve ganixilavs yvela gsg–s da daadasturebs kontratis miniWebaze xelis moweras da samSeneblo samuSaoebis dawyebas yvela qve–proeqtze, romelisTvisac momzadebulia gsg.

69

saqarTvelos

mTavroba msoflio banki

damouki

deb

eli

moni

torin

gis

saagento/

zed

amxed

veli

kons

ultanti sgd

sgdgs

sakrebulos miwebis SeZenisa

da gansaxlebis gundi

regionaluri

sgd

adgilobrivi

TviTmmarTveloba

(sofeli/sakrebulo)

zemoqedebis qveS

moqceuli pirebi

cxrili 1: proeqtis ganxorcielebis struqturuli sqema

PP

TA

/pr

oeqtir

ebis

kons

ultantebis

gund

i

70

cxrili 4. gansaxlebasTan dakavSirebuli yvela RonisZiebis cxrili, aRniSnul qmedebebze pasuxismgebeli uwyebebis mixedviT, romlebic dakavSirebulni arian mTlianad proeqtis ganxorcielebasTan.

etapi qmedeba pasuxismgebloba

a) gsg momzadeba

1 proeqtis socialuri zemoqmedebis Sefaseba saavtomobilo gzebis

departamenti

2 zemoqmedebis Tavidan acileba proeqtis

dizainis/koncefciis adreul etapze

saavtomobilo

gzebis/proeqtirebis

konsultantebi

3 detaluri proeqtis dasruleba proeqtirebis konsultantebi

4 kvlevis formebis momzadeba aRwerisa da

detaluri azomviTi kvlevisTvis, aRwerisa da

detaluri azomviTi kvlevis ganmaxorcielebeli

adgilobrivi jgufebis momzadeba da

koordinaciis uzrunvelyofa Sesabamis

adgilobrivi TviTmmarTvelobis uwyebebTan.

konsultanti

5 proeqtis teritoriis sakadastro da miwis

nakveTebis ruqebis Segroveba

konsultantebi/saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis

sammarTvelo(sgdgs)/sajaro

reestris erovnuli saagento

6 pzqm teritoriebze miwasTan dakavSirebuli

Canawerebis dazusteba, sakadastro ruqebis

ganaxleba da zemoqmedebisa da Sefasebis

kvlevis ganxorcieleba – detaluri azomviTi

kvleva

konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis sammarTvelo

/sakrebulos doneze arsebuli

LAR-is jgufi

7 sajaro konsultaciebis/ganxilevibis warmoeba konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis

sammarTvelo/sakrebulos

doneze arsebuli LAR-is jgufi

8 kanonieri da legalizebadi pzqm pirebis

identificireba konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis sammarTvelo/

saavtomobilo gzebis

departamentis regionuli

warmomadgenloba

9 molaparakebebi pzqm pirebTan konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamentis

71

gansaxlebis sammarTvelo/

saavtomobilo gzebis

departamentis regionuli

warmomadgenloba

10 aRweridan miRebuli monacemebis integrireba

gansaxlebis politikaSi konsultanti

11 gsg–is wardgena saavtomobilo gzebis

departamentisTvis (da msoflio bankisTvis,

dasamtkiceblad).

konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamenti/msoflio

banki

12 gamoqveyneba konsultanti/ saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis sammarTvelo

b) gsg–is dasruleba (detaluri proeqti)

1 detaluri proeqti proeqtirebis konsultanti

2 zemoqmedebisa da pzqm pirebis siebi, romlebic

detalur proeqts efuZneba konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamentis regionuli

warmomadgenloba/ saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis

sammarTvelo/sakrebulos doneze

arsebuli LAR-is jgufi

3 ganaxlebuli tarifebis mixedviT dadgenili

fasebis mimoxilva konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamentis regionuli

warmomadgenloba/ saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis

sammarTvelo/sakrebulos doneze

arsebuli L LAR-is jgufi

4 legalizebadi pzqm pirebis dakanoneba konsultanti/saavtomobilo

gzebis departamentis regionuli

warmomadgenloba/ saavtomobilo

gzebis departamentis

gansaxlebis

sammarTvelo/sakrebulos doneze

arsebuli LAR-is jgufi

5 gsg–is saboloo versiis momzadeba konsultanti/sg gansaxlebis

sammarTvelo

6 damtkiceba msoflio bankis mier msoflio banki

7 gansaxlebis politikis gasajaroeba:

gansaxlebis politikis da sainformacio

bukletebis gavrceleba pzqm TemebSi;

gansaxlebis politikis gamoqveyneba msoflio

bankisa da saavtomobilo gzebis departamentis

saitze, inglisur enaze.

sg gansaxlebis

sammarTvelo/konsultanti/

sakrebulos doneze arsebuli

LAR-is jgufi/msoflio banki

8 xelis mowera saSeneblo samuSaoebis kontratis msoflio banki/saavtomobilo

72

miniWebaze gzebis departamenti

C) gsg–is ganxorcieleba

1 kontratis miniWebaze xelis moweris

dadastureba msoflio banki

2 kompensaciis samoqmedo gegmis detaluri

cxrili sg gansaxlebis

sammarTvelo/saavtomobilo

gzebis departamenti

3 gansaxlebis Sesaxeb Setyobinebebis dagzavna

pzqm pirebisTvis saavtomobilo gzebis

departamenti/

sgdgs/departamentis

warmomadgenloba regionSi/

sakrebulos doneze arsebuli

LAR-is jgufi

4 miwis kompensaciis dokumentaciis gaformeba saavtomobilo gzebis

departamenti/

sgdgs/departamentis

warmomadgenloba regionSi/

5 sxva saxis kompensaciisa da

daxmarebis/reabilitaciis qviTrebis miniWeba saavtomobilo gzebis

departamenti/

sgdgs/departamentis

warmomadgenloba regionSi

6 zemoqmedebis qveS moqceuli

nagebobebis/aqtivebis demontaJi/gadatana saavtomobilo gzebis

departamenti

7 gansaxlebis politikis ganxorcielebis

ganxilva Sesabamisobis angariSis meSveobiT saavtomobilo gzebis

departamenti/sgdgs/socialuri

usafrTxoebis

konsultanti/msoflio banki

8 im SemTxvevaSi, Tu gansaxlebis politikis

ganxorcieleba damakmayofilebeli aRmoCndeba,

moxdeba Setyobinebis gacema samSeneblo

samuSaoebis dawyebis Sesaxeb

msoflio banki/saavtomobilo

gzebis departamenti

ganxorcielebis Semdgomi davalebebi

1 gansaxlebis politikis damoukidebeli Sefaseba socialuri usafrTxoebis

konsultanti

cikluri/mudmivi amocanebi

1 Sida monitoringi. kvartaluri angariSgeba

msoflio bankis winaSe. sgdgs

2 gare monitoringi. naxevarwliuri angariSgeba

msoflio bankis winaSe socialuri usafrTxoebis

konsultanti/ zedamxedvelobis

konsultanti

3 saCivrebis ganxilva /sasamarTlo procesebi sgdgs/saavtomobilo gzebis

warmomadgeneli

regionSi/sasamarTlo

4 uwyebaTaSorisi koordinacia da komunikacia

pzqm pirebTan saavtomobilo gzebis

departamenti/sgdgs/

73

/saavtomobilo gzebis

warmomadgeneli

regionSi/sasamarTlo

monitoringi da Sefaseba

proeqtis farglebSi gaTvaliswinebuli LAR–is amocanebi eqvemdebareba Sida

monitorings. maRali riskis Semcvel proeqtebSi, an, saWiroebis

SemTxvevaSi, sxva proeqtebSic, saavtomobilo gzebis departamenti

Caatarebs gare monitorings. gare monitoringis Catareba daekisreba

socialuri usafrTxoebis konsultants, romelic unda daiqiraos gzebis

departamentma da daamtkicos Sesabamisma saerTaSoriso safinanso

institutma.

Sida monitoringi

Sida monitorings, rogorc wesi, atarebs saavtomobilo gzebis

departamenti an Tavad an daqiravebuli konsultantis meSveobiT.

monitoringis Sedegebi ecnobeba msoflio banks kvartaluri proeqtebis

ganxorcielebis angariSebis meSveobiT. Sida monitoringis indikatorebi

iqneba procesTan da uSualo SedegebTan dakavSirebuli maCveneblebi.

aRniSnuli informaciis mopoveba moxdeba uSualod saavtomobilo gzebis

departamentis regionuli warmomadgenlobisgan da yovelTviurad ecnobeba

departaments, raTa Seafasos gsg–is mimdinareoba da Sedegebi da,

saWiroebis SemTxvevaSi, moaxdinos samuSao programis regulireba.

standartuli zedamxedvelobis angariSSi moxdeba yovelTviuri angariSebis

konsolidireba kvartalurad, rac waredgineba Sesabamis saerTaSoriso

safinanso instituts (mag.: msoflio banks). monitoringis kriteriumebi

iqneba Semdegi:

74

(i) drouloba, sainformacio kampaniebi, informaciis xarisxi da konsultaciebi pzqm pirebTan;

(ii) miwis aTvisebis statusi da miwis kompensacia; (iii) kompensacia pzqm nagebobebisa da sxva aqtivebisTvis; (iv) pzqm pirebis gadaadgileba; (v) dakarguli Semosavlis anazRaureba; (vi) sanacvlo miwis farTobis SerCeva da ganawileba; da (vii) Semosavlis aRdgenis RonisZiebebi (viii) Semosavlis aRdgenis RonisZiebebis da kompensaciis gacemis

Sedegebi, imis gaTvaliswinebiT Tu ra doneze iqna sacxovrebeli pirobebis aRdgena, xarvezebis identificireba, romelic asaxavs rom sacxovrebeli pirobebis aRdgena ar moxda.

zemoT CamoTvlili informacia unda Segrovdes sgdgsg/sgd-s mier, romelic

pasuxismgebelia proeqtis farglebSi gansaxorcielebeli gansaxlebis

RonisZiebebis yoveldRiur monitoringze Semdegi instrumentebis

daxmarebiT:

a) proeqtis zemoqmdebis qveS moqceuli yvela piris (pzqmp) aRweris

gadamowmeba;

b) pzqmp-Tan konsultaciebi da araformaluri saubrebi;

g) saqmeebis safuZvliani Seswavla;

d) pzqmp-ebis SerCeviTi kvleva;

e) saubari ZiriTad informaciaze; da

v) sajaro Sexvedrebi.

gare monitoringi

saWiroebis SemTxvevaSi proeqtis qmedebaTa gare monitorings Caatarebs

socialuri usafrTxoebis konsultanti. gare monitoringi daiyofa or

etapad/

pirveli etapi. gare monitoringis es etapi unda mimdinareobdes gsg-is

ganxorcielebis paralelurad da dasruldeba mas Semdeg, rac gsg iqneba

srulyofilad ganxorcielebuli Sesabamisobis angariSis momzadebis

xarjze. misaRebi Sesabamisobis angariSi iqneba proeqtis farglebSi

gansaxorcielebeli samSeneblo samuSaoebis dawyebis winapiroba

aRniSnuli etapis ganmavlobaSi socialuri usafrTxoebis konsultantma

unda (i) ganaxorcielos kvelva da gansazRvros indikatorebi, romlebic

saWiroa meore etapis aqtivobebisTvis da ii) moaxdinos gsg–ebis

ganxorcielebis procesze dakvirveba. gsg–is ganxorcielebis monitoringi

75

moicavs Semdeg amocanebs: (a) gsg–is/sainformacio bukletis gasajaroebis

ganxilva; (b) pzqm pirebisTvis kompensaciis gadaxdis mizniT, PIU–s mier

ganxorcielebuli RonisZiebebis ganxilva, gansakuTrebuli yuradReba unda

mieqces imas, Tu ramdenad Seesabameba aRniSnuli qmedeba gsg–iT dadgenil

pirobebs; (g) kompensaciisTvis dadgenili yvela Tanxis ganxilva; (d) imis

dazusteba, kopensacia srulad eZleva Tu ara yvela pzqm pirs, rogorc es

gansazRvrulia gansaxlebis politikas CarCo–dokumentSi da pzqm pirebis

kontraqtebSi; (e) pzqm pirebis kmayofilebis donis Sefaseba sainformacio

kapmaniis da maTTvis SeTavazebuli sakompensacio/sareabilitacio paketis

meSveobiT; (v) legalizaciis procesis ganxilva da misi efeqturobis

Sefaseba; (z) saCivrebisa da pretenziebis SemTxvevebis ganxilva; (T) pzqm

pirebis kmayofilebis donis dasadgenad kvlevis Catareba, romelSic pzqm

pirebis 20% miiRebs monawileobas. gsg–is ganxorcielebisTanave socialuri

usafrTxoebis konsultanti moamzadebs Sesabamisobis angariSs.

Sesabamisobis angariSSi mocemuli unda iyos kargad argumentirebuli

paragrafebi Semdeg sakiTxebze:

a) kompensaciis gacemis formebis Sefaseba gansaxlebis politikis

debulebebTan

mimarTebaSi;

b) gansazRvra imisa, rom moxda Tu ara yvela zemoqmedebis qveS moqceuli

piris kompensacia gansaxlebis politikiT gaTvaliswinebuli moculobiT;

g) saCivrebisa da pretenziebis saqmeebisa da maTi aRmofxvris gzebis

ganxilva;

d) mowyvladi pzqm pirebis sareabilitacio progamis Sefaseba;

e) pzqm pirebis kmayofilebis donis Sefaseba;

v) miRebuli gamocdileba, romlis gamoyeneba SesaZlebelia sxva proeqtSi;

da,

z) gansaxlebis politikis ganxorcielebis zogadi Sefaseba da

rekomendaciebi msoflio banks samSeneblo samuSaoebis dasawyebad

Tanxmobis werilis uzrunvelyofis Sesaxeb.

meore etapi. dasrulebidan erTi wlis Semdeg, Sefasdeba mTliani gsg–is

ganxorcieleba. qvemoT mocemulia aRniSnuli gare monitoringis etapze

gansaxorcielebeli kvlevisTvis saWiro ZiriTadi indikatorebi:

a) pzqm pirebis socialur–ekonomikuri pirobebi gansaxlebis Semdgom periodSi; b) pzqm pirebis mier gamoTqmuli komunikaciis survili da reagireba uflebebze, kompensaciaze, arCevanze, alternatiuli ganlagebisa da adgilmonacvleobis grafikze da a.S. g) sacxovrebelisa da Semosavlis cvlileba; d) arafromaluri mosaxleebis reabilitacia;

76

e) qonebis Sefasebis efeqturoba reabilitaciis mizniT;

v) saCivrebis procedurebis ganxorcielebis efeqturoba;

z) pzqm pirebis kmayofilebis done gansaxlebis Semdgom periodSi.

SesaZleblobaTa gaumjobeseba da treningebi gsg–is ganxorcielebaSi

LAR–Tan dakavSirebuli yvela amocanis efeqturad gansaxorcieleblad

Sesazloa saWiro gaxdes gzebis departamentSi amJamad arsebuli LAR–Tan

dakavSirebuli SesaZleblobis gafarToeba. departamenti Caatarebs

SesaZleblobaTa Sefasebas da gansazRvravs SesaZleblobaTa gaumjobesebis

qmedebebs da, saWiroebis SemTxvevaSi, SeiZleba moiTxovos damatebiTi

eqspertebi. aseTi saxis SesaZleblobaTa gaumjobesebis iniciativebis

dafinanseba moxdeba proeqtis farglebSi gaTvaliswinebuli

SesaZleblobaTa gaumjobesebis komponentidan.

SesaZleblobaTa gaumjobeseba saWiro iqneba sakrebulos doneze. LAR–is

aqtivobebis farglebSi sakrebuloSi daniSnul jgufs Cautardeba

SesaZleblobaTa gaumjobeseba LAR-is dagegmvasa da ganxorcielebasTan

dakavSirebiT da isini gaecnobian msoflio bankis politikas

aranebayoflobiT gansaxlebasTan dakavSirebiT. aRniSnuli ganxorcieldeba

adgilze (samsaxurSi) treningebis da LAR–is farglebSi gaTvaliswinebul

aqtivobebSi monawileobis miRebis meSveobiT. sxvadasxva etapze (anu,

teqnikur–ekonomikuri kvlevis, detaluri proeqti da zedamxedveloba) LAR-

is aqtivobebze pasuxismgebeli konsultantebi imuSaveben mWidrod

sakrebulos LAR–is jgufTan. uwyvet konsultacias da Teoriul trenings,

romelic Catardeba sakrebulos LAR–is jgufTan da misi saTanado

CarTulobiT LAR–is aqtivobebis ganxorcielebaSi, xeli Seewyoba

konsultantis jgufis mier.

sgdgs, sakrebulos da velze momuSave yvela TanamSromeli, romelic

CarTulia miwebis SeZenisa da gansaxlebis RonisZiebebSi gaivlis

erTkvirian swavlebas msoflio bankis gansaxlebis politikaSi da

menejmentSi. proeqtis ganxorcielebis dasawyisSi treinings Caatarebs

departamentis mier daqiravebuli konsultanti, mogvianebiT ki

departamentis gansaxlebis sammarTvelo. swavlebam unda moicvas Semdegi

Temebi:

1. miwebis Sesyidvis principebi da procedurebi;

2. sajaro Sexvedrebi da monawileoba;

3. sakompensacio uflebebi da kompensacia da damxmare

angariSsworebis meqanizmebi;

77

4. saCivrebis dakmayofileba; da

5. gansaxlebis RonisZiebebis monitoringi.

gsg ganxorcielebis grafiki

qvemoT cxrilSi aRwerilia gsg–is ganxorcielebis nimuSi, romelic

mocemuli unda iyos TiToeul gsg–Si. amocanebisa da vadebis

identificireba moxdeba TiToeuli calkeuli proeqtis samuSaos

kopleqsurobisa da moculobis mixedviT.

cxrili 5. gsg–is ganxorcielebis grafikis nimuSi

amocanebi Tveebi

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

gsg–is momzadeba

gsg–is proeqtTan dakavSirebuli

sajaro ganxilvebi da misi

dasruleba

MoT/msoflio bankis mier gsg–is

damtkiceba

gsg–is gamoqveyneba

gsg–is siis damtkiceba

mTavrobis mier

mobilizaciis periodi

gsg–is ganxorcieleba

sanacvlo miwebis SerCeva zemoqmedebis qveS moqceuli

nagebobebis Sefaseba da

samSeneblo Rirebulebis

gansazRvra

kompensaciis paketis momzadeba

TiToeuli pzqm pirisTvis

pzqm pirebisTvis damxarebis

gaweva piradi sabanko angariSis

gaxsnaSi

miwebis dakavebisa da

sakompensacio xelSekrulebebis

SemuSaveba

kompensaciis gadaxda

Sida monitoringis angariSi

damoukidebeli

monitoringis angariSi

samSeneblo kontraqtis

miniWeba

mSeneblobis

zedamxedveloba da

78

gare monitoringi

gsg–is gansaxorcielebeli biujeti

gsg–is momzadebisa da ganxorcielebis yvela xarji, maT Soris

kompensaciisa da LAR-is administrirebis xarji, ganixileba rogorc

proeqtis mTliani Rirebulebis nawili da masSi wvlils Seitans

saqarTvelos mTavroba, kerZod ki saavtomobilo gzebis departamenti.

TiToeul gsg–Si gaTvaliswinebuli iqneba sabiujeto nawili, sadac

miniSnebuli iqneba (i) sakompensacio erTeulis ganakveTi yvela zqm

punqtisTvis da SeRavaTisTvis, (ii) sakompensacio erTeulis ganakveTis

gamoTvlis Semdgomi meTodologia da (iii) yvela sakompensacio xarjis, maT

Soris administraciuli da gauTvaliswinebeli xarjebis aRricxvis

cxrili. gare monitoringis farglebSi arsebuli amocanebis

ganxorcielebis xarjebi SesaZlebelia gaTvaliswienbuli iyos SRAMP-is

sasesxo xelSekrulebaSi. vinaidan gzebis departamenti aris proeqtze

pasuxismgebeli, igi aseve pasuxismgebelia gansaxlebis politikis

gansaxorcieleblad saWiro Tanxebis droulad gamoyofaze. Tanxebis

gamoyofis sakiTxi ganxiluli iqneba weliwadSi orjer, gsg–ebSi

warmodgenili sabiujeto moTxovnebis safuZvelze. LAR–is finansebs rac

Seexeba, kompensaciisa da reabilitaciisTvis gaTvaliswinebul biujets

uSualod saavtomobilo gzebis departamenti gamouyofs pzqm pirebs.

gsg–is ganxorcielebis biujeti dasruldeba sajaro Sexvedrebis Semdeg,

sadac pzqm pirebs miewodebaT informacia Sefasebis meTodologiebsa da

gsg–is momzdebis periodSi gansazRvruli TiToeuli tipis zaralis

erTeulis fasis daangariSebis wyaros Sesaxeb.

miznebi:

SeZlebisdagvarad Semcirdeba an Tavidan iqneba aridebuli miwis

aTviseba da gansaxleba. sadac gansaxlebis Tavidan acileba ver

xerxdeba, moxdeba winamdebare CarCo–dokumentSi gawerili

procedurebisa da moTxovnebis Sesruleba. gansaxlebis samoqmedo

gegmebi ise iqneba SemuSavebuli, rom minimumamde Seamciros

uaryofiTi zemoqmedeba.

unda moxdes pzqm pirebis daxmareba, rom maT gaiumjobeson an,

rogorc minimum, aRidginon Zveli sacxovrebeli pirobebi da

79

saarsebo wyaro im doneze, romelzec hqondaT proeqtis

ganxorcielebis dawyebamde.

yvela pzqm pirTan gaimarTeba konsultacia da aqtiurad CarTuli

iqnebian molaparakebebSi, eqnebaT wvdoma adeqvatur da

xelmisawvdom saCivrebis ganxilvis meqanizmebTan. konsultaciebis

dros gaTvaliswinebuli iqneba genderuli sakiTxebi da im

dainteresebuli mxareebis saWiroebebi, romlebic SeiZleba

mowyvlad kategorias miekuTvnebodnen.

informaciis detalurobis done da zemoqmedebis identificiebisa

da marTvis mcdeloba yovelTvis unda Seesabamebodes konkretuli

gzis monakveTis zemoqmedebis masStabebs da masTan dakavSirebul

riskebs, vinaidan gansaxlebis politikis CarCo dokumentis

moTxovnebi SeiZleba SesabamisobaSi modis proeqtis

saWiroebebTan16.

saxelmZRvanelo principebi:

aRmasrulebeli organo ecdeba, rom molaparakebis gziT miaRwios

SeTanxmebas yvela pzqm pirTan miwis aTvisebasTan dakavSirebul

sakiTxze, winamdebare dokumetSi gawerili principebis safuZvelze.

aRmasrulebeli organo samarTlian da Ria molaparakebebs

gamarTavs yvela pzqm pirTan, raTa miaRwios orive mxarisTvis

misaReb SeTanxmebas kompensaciis sakiTxTan dakavSirebiT.

eqspropriacia gamoyenebuli iqneba mxolod ukidures SemTxvevaSi,

rodesac molaparakebebi warumateblad dasruldeba.

miwis aTvisebisa da gansaxlebis yvela aqtivobis marTva moxdeba

gsg–ebis meSveobiT, gansakuTrebiT maSin, rodesac adgili aqvs

fizikur gadaadgilebas, rac gulisxmobs gadaadgilebas an

TavSesafris an nagebobis dakargvas da/an maSin, rodesac adgili

aqvs mdgradi ekonomikuri mdgomareobis darRvevas, rac

gulisxmobs Semosavlis an sacxovrebeli saxsrebis dakargvas.

moxdeba ganxorcielebis Sedegebis dokumentireba, monitoringi da,

dasrulebis Semdeg, maTi Sefaseba.

aranebayoflobiTi gansaxleba unda iyos gamoyenebuli, rogorc

pzqm pirebis sacxovrebeli pirobebis gaumjobesebis SesaZlebloba.

kompensaciis dros saTanadod iqnebian gaTvaliswinebulni qalebic

da kacebic.

gansakuTrebuli yuradReba unda mieqces iseT ojaxebs, romelTa

saTaveSic aris qali da sxva mowyvladi jgufis warmomadgenlebi;

Sesabamisad, maT unda mieceT saTanado daxmareba, raTa SeZlon da

gaiumjobeson mdgomareoba.

16 ძირითადი გზის რეაბილიტაცია, რომელიც უმნიშნველო ზემოქმედებას ახდენს ადგილობრივ მოსახლეობასა და მათ

აქტივებზე, შეიძლება არ საჭიროებდეს რისკების შემცირების იმდენ ძალისხმევას, რამდენსაც ახალი გზის მშენებლობა.

80

miwis aTvisebisa da gansaxlebis samoqmedo gegma ganxorcieldeba

rogorc proeqtis nawili da kompensaciis sruli Tanxa

gaTvaliswinebuli unda iyos proeqtis Rirebulebasa da

sargebelSi.

ganTvisebis zolis/ miwis mosworebasa da demontaJis dawyebamde

srulad anazRaurdeba kompensacia da gansaxlebis subsidia.

mSeneblobis dasrulebis Semdeg, droebiTi zemoqmedebis

SemTxvevaSi, unda moxdes miwis aRdgena Tavdapirvel

mdgomareobaSi, ramdenadac es SesaZlebelia, raTa miwis

mesakuTreebs/momxmareblebs/arendatorebs saSualeba mieceT, rom

kvlav ganaaxlon is samuSoebi, romlebsac eweodnen proeqtis

dawyebamde;

yvela pzqm piri, miuxedavad sakuTrebis iuridiuli statusisa,

miiRebs mravalmxriv daxmarebas, winamdebare dokumentSi mocemuli

Tanxis miRebis uflebis matricaSi gawerili principebis mixedviT.

iuridiuli statusis arqona ar unda warmoadgendes dabrkolebas

kompensaciis da/an reabilitaciis misaRebad.

danarTebi

danarTi 1: miwebis aTvisebisa da gansaxlebis zemoqmedebis reziume -

nimuSi

miwebis aTvisebisa da gansaxlebis zemoqmedebis reziume zemoqmedeba erTeuli

miwis mesakuTreebisnimuSi

1 proeqtis zemoqmedebas daqvemdebarebuli miwa sul

2 asaTvisebeli miwis farTobi sul kvm

3 kategoria 1. kerZo registrirebuli nakveTebi

kvm

4 kategoria 2. kerZo (kanonier mfobelobaSi) legalizebadi sajaro

reestris saSualebiT ( 1 etapis legalizacia)

kvm

5 kategoria 3. saxelmwifo sakuTreba, dakavebuli aqvT kerZo

mesakuTreebs nebarTvis safuZvelze – aralegalizebadi

kvm

6 kategoria 5. saxelmwifo sakuTreba.

ar sargebloben kerZo mosargebleebi

kvm

miwiT sargebloba da kompensaciis kategoriebi

7 tipi 1; kerZo sasoflo-sameurneo (ganTavsebulia adgilobrivi

gzis arsebul monakveTze) (XX lari/kv.m)

kvm

8 tipi2; saxelmwifo sakuTrebaSi arsebulisasoflo-sameurneo

(kerZo mosargebleebis mier arakanonerad dakavebuli)

aralegalizebadi

kvm

81

9 tipi 3; saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli ara sasoflo-

sameurneo miwa (ar aris dakavebuli kerZo mesakuTreebis mier); ar

eqvemdebareba kompensacias

kvm

sasoflo-sameurneo

10 teritoria sadac aris Tiva/balaxi kvm

11 teritoria sadac daTesilia kartofili kvm

12 proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli xeebi

proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli nagebobebi

13 damxmare Senobebi .

14 Robe

proeqtis zemoqmedebaSi moqceuli Sinameorneobebi

15 mkacrad dazaralebuli Sinameurneobebi

16 mowyvladi Sinameurneoba

17 gansaxlebuli Sinameurneoba

18 pzqm Sinameurneoba registrirebuli nakveTiT

19 pzqm Sinameurneoba legalizebadi nakveTiT (kanonieri

mflobelebi, 1 etapis registracia sajaro reestriT)

20 pzqm Sinameurneoba romelic iyenebs saxelmwifo,

aralegalizebad miwas

21 pzqm Sinameurneoba, romelmac dakarga mosavali

22 pzqm Sinameurneoba, romelmac dakarga xeebi arasasoflo-

sameurneo miwaze

23 pzqm Sinameurneoba, romelmac dakarga samsaxuri

24 pzqm Sinameurneoba sul

25 pzqm pirebi sul

82

საქართველოს საავტომობილო გზების დეპარტამენტში შიდასახელმწიფოებრივი

საავტომობილო გზების აქტივების მართვის პროექტის განხორციელებისათვის

განსახლების ჩარჩო დოკუმენტის საჯარო განხილვის

ოქმი

27.11.2015 ქ. თბილისი

სხდომის თავმჯდომარე- ზაური აფშინაშვილი

სხდომის მდივანი-რუსუდან ღოლიჯაშვილი

მომხსენებელი - მარიამ ბეგიაშვილი, სოციალური უსაფრთხოების კონსულტანტი

შეხვედრას ესწრებოდნენ:

საავტომობილო გზების დეპარტამენტიდან - გია სოფაძე, რუსუდან ღოლიჯაშვილი,

ნატალია ბექაური, მაია ვაშაკიძე, ზაური აფშინაშვილი, ნინო

მცურავიშვილი, მარიამ ბახტაძე, ზაზა აფრიამაშვილი, გიორგი

მიქაძე.

შორენა ჭოხონელიძე- სოციალური კვლევების ინსტიტუტი, აღმასრულებელი

დირექტორი

სოფო ომანაძე- ანალიზისა და კონსულტაციის ჯგუფი, სოციალური საკითხების

ექსპერტი

ზეზვა ხვედელიძე - საქართველოს სახელმწიფო ელექტროსისტემა, გარემოსდაცვითი

სპეციალისტი

დ ღ ი ს წ ე ს რ ი გ ი:

შიდასახელმწიფოებრივი საავტომობილო გზების აქტივების მართვის პროექტის

განხორციელებისათვის განსახლების ჩარჩო დოკუმენტის განხილვა.

მოისმინეს: ზაური აფშინაშვილის შესავალი ინფორმაცია -

შიდასახელმწიფოებრივი გზების აქტივების მართვის პროექტის

განხორციელებისათვის განსახლების ჩარჩო დოკუმენტის შესახებ. მომხსენებელმა

83

აღნიშნა, რომ ეს დოკუმენტები შედგენილია მსოფლიო ბანკის უსაფრთხოების

პოლიტიკის OP/BP 4.12 არანებაყოფლობითი განსახლების მოთხოვნების მიხედვით.

პროექტი განხახლების კუთხით კლასიფიცირდება როგორც „ბ“ კატეგორიის მქონე,

რადგან მხოლოდ არსებული გზების რეაბილიტაციას მოიცავს. აღნიშნული დოკუმენტი

განსახილველად განთავსებულია საქართველოს საავტომობილო გზების

დეპარტამენტის ვებ-გვერდზე.

მსოფლიო ბანკის OP/BP 4.12 არანებაყოფლობითი განსახლების პოლიტიკის

ჩარჩო დოკუმენტის შესახებ საზოგადოების ინფორმირება მოახდინა მარიამ

ბეგიაშვილმა.

მარიამ ბეგიაშვილმა დამსწრე საზოგადოებას წარუდგინა

შიდასახელმწიფოებრივი საავტომობილო გზების აქტივების მართვის პროექტის

განხორციელებისათვის მომზადებული განსახლების ჩარჩო დოკუმენტი. მან

ყურადღება გაამახვილა უსაფრთხოების პოლიტიკის მოთხოვნებზე და ძირითად

პრინციპებზე; ასევე შეფასების მეთოდოლოგიაზე. ჯერ –ჯერობით ცნობილი არაა

მოსალოდნელია თუ არა პროექტის ფარგლებში მიწების გამოსყიდვა და

მაცხოვრებლების ფიზიკური გადაადგილება. ამიტომ, ამ ეტაპზე, პროექტისთვის

მომზადებულია განსახლების პოლიტიკის ჩარჩო დოკუმენტი იმ შესაძლო

შემთხვევებისათვის, თუკი საჭირო შეიქმნება მიწების დაკავება და განსახლების

პროცედურების განხორციელება. განსახლების პოლიტიკის ჩარჩო დოკუმენტის

მიზანია უზურუნველყოს, რომ მიწის დაკარგვის შემთხვევაში პროექტის ზემოქმედების

ქვეშ მოქცეულ პირებს საცხოვრებელ პირობები არ გაუუარესდეთ და საარსებო წყარო არ

შეეზღუდოთ.

84

კითხვა/პასუხის ცხრილი

შორენა ჭოხონელიძე:

რომელი

შიდასახელმწიფოებრივი

გზების რეაბილიტაციაა

დაგეგმილი პროექტის

ფარგლებში და რა

კრიტერიუმებს ეუძნება

აღნიშნული გზების შერჩევა

პროექტის ფარგლებში

დაგეგმილია გურიის რეგიონში

გზების რეაბილიტაცია და

დამატებით 50 კილომეტრი

სიგრძის გზის რეაბილიტაცია

საქართველოს სხვადასხვა

რეგიონებში. სულ მოხდება

დაახლოებით 200 კმ სიგრძის

გზის მონაკვეთების

რეაბილიტაცია.

სარეაბილიტაციო გზების

შერჩევა ეფუძნება შემდეგ

კრიტერიუმებს:

სტრატეგიული

მნიშვნელობა;

სოციალური

მნიშვნელობა;

სიღარიბე;

ტურიზმი;

და გზის

სიცოცხლისუნარიანობა.

სოფო ომანიძე:

არის თუ არა გენდერული

ასპექტები

გათვალისწინებული

სოციალური ზეგავლენის

დადგენის დროს?

გენდერული ასპექტები

გათვალისწინებულია

განსახლების ჩარჩო

დოკუმენტში, რომელიც

შეიცავს საკუთრივ გენდერული

საკითხების დეტალურ

აღწერას.

ზეზვა ხვედელიძე:

არის თუ არა

გათვალისწინებული ხმაურის

ზეგავლენა ადგილობრივ

მოსახლეობაზე და როგორ?

კონტრაქტორი სამუშაო საათებს

გაანაწილებს დადგენილ დროს

(დილის 07:00 საღამოს 07:00–

მდე). ასევე საზედამხედველო

კომპანიები და გზების

დეპარტამენტი რეგულარულად

გაუწევენ მონიტორინგს

ხმაურის და ვიბრაციის

ზეგავლენას ადგილობრივ

მოსახლეობაზე.

85

86

87

88