sko de ontwerpers editie 01

SKO Personeelskrant Nummer 1 | 2015

ONTWERPERS VAN ONDERWIJS

Ontwerpers van Onderwijs is deondertitel bij het logo van de SKO. Deleerkrachten van nu zijn de ontwerpersvoor het onderwijs van morgen. In onsstrategisch beleidsplan zetten we stevigin op het ontwerpen vanleerarrangementen. Leerarrangementendie 'kinderen laten leren'. Uitdagen,motiveren, nieuwsgierig zijn enonderzoeken zijn de woorden die hierbijpassen. Woorden die ook passen bij hetleren door leerkrachten. Het doen vanpraktijkonderzoek en vanuit ditonderzoek de praktijk weer verbeteren(leergemeenschap).

In dit themanummer vind jepraktijkverhalen die aansluiten bij hetOnderzoeken, Ontwerpen enOntwikkelen. De nu gepubliceerdeverhalen zijn slechts een topje van deijsberg. Er is veel moois te zien in descholen. Ook volgend schooljaar heeftAkke & Demi een veelzijdig aanbod omons onderwijs verder te ontwerpen en teontwikkelen.

Wij hopen dat je geïnspireerd wordtdoor de mooie verhalen in dit nummer.

Annelies VerbeekKoen Oosterbaan

VOORWOORD

Startende leerkrachten en ervaren onderwijzers werken samen aan schoolontwikkeling

Marienke Hoogewoud enSander van Zomeren van deGabriëlschool in Puttenvormen samen eenlerarenduo. Ze zitten in heteerste jaar van hetVierslagleren-traject en zezijn allebei verkocht. 'Ik bensuperblij dat ik dit gedaanheb,' zegt Sanderenthousiast. 'Het is de bestestudie die ik zo ver hebgedaan, de begeleiding enkennis van de docenten isheel goed. De studiedagenzijn alleen niet voldoende.Je moet flink aan de slag.'

‘Vierslagleren is een veeleisende master. Maar ook leuk en uitdagend’

(Lees verder op pagina 2)

SKO Personeelskrant Persoonlijk 2015 28-04-2015 15:48 Pagina 1

PERSONEELSKRANT SCHOLENGROEP KATHOLIEK ONDERWIJS FLEVOLAND EN VELUWE 20152

S ander van Zomeren staat al jarenvoor de klas, Marienke begint net. 'Ikwerkte twee jaar als invalskracht voor

dit op mijn pad kwam,' vertelt ze. 'Ik hebnu twee jaar lang een eigen groep èn ikkan onderzoek doen naar iets waar deschool wat aan heeft en waar actief ietsmee wordt gedaan.'

Sander en Marienke doken in de 21stCentury Skills. Ze bedachten allebei eenindividuele onderzoeksvraag, die elkaaraanvullen. Na enquêtes onder collega's enleerlingen werd al snel een specifiekeonderzoeksvraag duidelijk. Marienke: 'Ikheb het onderzoek gekoppeld aanwereldoriëntatie, gericht op creativiteit. Uitmijn vragenlijst bleek dat de kinderen nietgoed zijn in het stellen van kritischevragen.' Een punt waar aan gewerkt moetworden.

Sander bekeek, in navolging van Marienke,de opzoekvaardigheden van de kinderen.'Hoe kunnen kinderen kritisch zoeken?Kunnen ze goede, betrouwbare onlinebronnen herkennen?' zegt hij. 'We laten

kinderen veel opzoeken op de computer,maar de manier waarop zij informatiezoeken en verwerken is nog onbekend bijons op school.'

Na het doen van gedegenliteratuuronderzoek, ontwikkelde Marienkeeen 'vraagmachine': een soort stappenplanwaar kritische vragen aan moeten voldoen.'Elke vraag die gesteld werd, toetsten dekinderen zelf met het vragenmachientje.'

Zowel Marienke als Sander moeten hunconclusies nog schrijven, maar beidenmerkten een vooruitgang met de nul-metingen die ze deden vóór hunonderzoek. 'Al zakt het stellen van kritischevragen wel weer weg, nu we er niet meerzo nadrukkelijk mee bezig zijn,' voegtMarienke eraan toe.

Het lerarenduo gaat zich nu focussen ophet volgende trajectjaar. Dan worden de21st Century Skills schoolbreed onder deloep genomen. Sander: 'Waar heeft hetteam en de directie behoefte aan? Opbasis daarvan maken we een nieuw plan,

Vierslagleren?SKO voert samen met KPZ hetproject Vierslagleren uit.Startende leerkrachten op dearbeidsmarkt vinden een baan enbehalen hun master. Tegelijkertijdvolgen ook ervaren leerkrachteneen masteropleiding. De zittendeleerkracht gaat twee dagen uit deklas voor de opleiding en hetdoen van onderzoek. Deze tweedagen neemt de startendeleerkracht de klas over. Samenvormen ze een lerarenduo enwerken ze aan de school-ontwikkeling. Vierslagleren is een2-jarig traject.

dat schoolbreed goed moet wordenopgepakt. We zullen het hele team meemoeten krijgen, met ons als teacher-leaders. We moeten ervoor zorgen dat de21st Century Skills zichtbaar beter zijn endat het geborgd is.'

'Het is pittig om weer inde schoolbanken tezitten,' zegt beginnendleerkracht Tinke Claassenvan De Lispeltuut inLelystad. Samen metervaren docent MarleenZwama vormt zij eenlerarenduo. Ze hebben hetopleidingstraject bijnaafgerond. Tinke:'Vierslagleren is eenveeleisende master. Hetvraagt veel van je, maarhet is ontzettend leuk enuitdagend.'

W ij zijn de pioniers: de eerstelichting van het Vierslaglerenaan de KPZ,' vervolgt Tinke. 'Ik

heb zelf op de KPZ gezeten en ik was toenal heel enthousiast. Ik wist waar ik aan

Startende leerkrachten en ervaren onderwijzers werken samen aan schoolontwikkeling

‘Vierslagleren is een veeleisende master.

D E O N T W E R P E R S

(Vervolg van pagina 1)


PERSONEELSKRANT SCHOLENGROEP KATHOLIEK ONDERWIJS FLEVOLAND EN VELUWE 2015 3

begon, aan de KPZ zijn goede docentenverbonden en ze hebben een goedeorganisatie.'

Tinke en Marleen richten zich op heteducatief partnerschap, dat draait omouders meer betrekken bij hetleerproces van hun kinderen. 'In hetJenaplanonderwijs dat we hebben opDe Lispeltuut, worden ouders al veelbetrokken,' zegt Marleen. 'De overheidverwacht dit van scholen en educatiefpartnerschap is een speerpunt van SKO.Het is voor ons met name eenontwikkelpunt geworden, omdat we alsschoolorganisatie de samenwerking metde ouder nòg meer willen versterken.Om zo als school en ouders samen hetkind zo optimaal mogelijk te begeleidenin de leerontwikkeling van het kind.'Daarbij is het volgens haar eenmaatschappelijke ontwikkeling: 'Ouderswìllen meer weten en betrokken zijn.'

In het eerste jaar deden de tweeindividueel actieonderzoek, waar nu opwordt voortgeborduurd. Tinke richtte

zich op de communicatie met de ouders.Marleen bracht in kaart waar deleerkrachten staan en hoe het educatievepartnerschap didactisch en pedagogischbeter kan. 'Nu zijn we bezig hoe weouders meer in het leerproces kunnenbetrekken,' zegt Marleen. 'Twee jaar isechter een te korte periode om echt ietsneer te zetten. Na deze opleiding gaanwe hiermee door, in het kader van hetverduurzamen van innovatie.'

'Het mooie aan Vierslagleren is dat hetonderzoek vanuit de schoolorganisatiestart. 'Bottum up' in plaats van 'topdown', zegt Marleen. Het is een erg'rijke' opleiding, gaat ze verder. 'Op dePabo heb ik wel onderzoek gedaan,maar niet zo groot en uitgebreid als nu.Nu leer ik veel vaardigheden hoe ikwetenschappelijk en goed onderbouwdonderzoek kan doen. Dat is vooral voormezelf een meerwaarde. En voor deschool is het handig de opleidingdaaraan is gekoppeld: we kunnen hetmeteen toepassen.'

De deelnemers vindenVierslagleren een leuke enintensieve opleiding, maar opeen school komt er meer bijkijken dan slechts twee leer-krachten afvaardigen. Tinke:'Het vraagt een grote inzetvan de directie en het team.Vierslagleren werkt namelijkhet best als het uit het teamkomt: je moet het samen dra-gen. Dat vraagt veel tijd enenergie. Niet alleen van dedeelnemers, maar van hethele team. Dat is iets waarscholen goed over na moetendenken: het levert veel op,maar het vraagt ook veelcommitment. Wij zijn de kar-trekkers, maar wij zijn hetniet alleen die het onderzoekdoen.'

Maar ook leuk en uitdagend’'We hebben echt gekeken naar wat ernodig is binnen onze school,' zegtTinke. 'We zijn heel diepgravend bezig.'Na het doen van een contextanalyse enhet opdoen van generieke kennis vanuitde literatuur, is het nu zaak om de datate analyseren, discussies aan tezwengelen en aanbevelingen teschrijven. 'We zitten middenin deafrondingsfase.'

'Het proces is heel mooi geweest,' gaatTinke verder. 'Collega's die nieuweinzichten hebben gekregen, positievereacties van ouders. Ik kan nog nietszeggen over de uitkomsten van hetonderzoek, maar er is al heel veelgebeurd binnen school. Er is een soortvacaturebank ontstaan, voor ouders diewillen helpen op school. We hebbenkijkmomenten ingericht en er wordtbinnen het team veel over gepraat - hetleeft.'

Eind juni krijgen Marleen en Tinke hundiploma, dan mogen ze zich Master ofEducation noemen.



Leerkrachten bedenken zelf onderwijsmethodenEen videogame, eenwebsite, een digitaalprentenboek en eenwatermuseum. Zomaareen paar voorbeelden vande leerarrangementen diede i-coaches-in-opleidinghebben bedacht. Tijdensde derde bijeenkomst ophet kantoor van SKO inLelystad vertellen ze volenthousiasme over deleerarrangementen die zehebben bedacht ènuitgevoerd. MarijeLensink: 'Wauw, wat is hetonderwijs toch cool!'

Complete chaos

W at begon als een onderdeel omeen jongen met een lichtautistisch spectrum te betrekken

bij de paasmusical, is nu een bloeiende sitevan de tussenbouwgroep van juf NicoleBuist van De Klimboom in Dronten. Ze

Leerarrangementen stromen overvan aanstekelijk enthousiasme

Wat gebeurt er wanneer jeals leerkracht een stapjeterug doet? Je niet alsdocent, maar als coach voorde klas staat? Een tientalleerkrachten volgt dit jaarde Akke en Demi-opleidingtot i-coach van 21st CenturySkills op het bestuurskan-toor van SKO in Lelystad.Als i-coach kunnen leerkrach-ten ICT-onderwijsinnovatiesverdiepen en in de schoolbrengen. Tijdens de derdebijeenkomst vertellen deleerkrachten wat ze hebbengedaan, hoe de kinderen hethebben ervaren en waar zetegenaan zijn gelopen.




ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS

vertelde de klas dat ze een site hadaangemaakt. Speciaal voor de kinderen.'Er heerste complete chaos. Maar al snelstond een coördinator op, er werdengroepen gevormd en er werdenonderwerpen bedacht die erop moestenkomen,' vertelt Nicole. 'Per maand is ereen groepje die de site bijhoudt. Datnoemen ze een redactie, dus ze hebbenregelmatig een redactievergadering.'

Wat er op de site moet komen te staan,laat Nicole helemaal vrij. 'Ze hebben nueen pagina met moppen, een metgedichten en een met de “making of” vande paasmusical.' De kinderen zijn er dehele dag door mee bezig. Een bezoek aande bibliotheek krijgt al snel eenredactioneel stuk, met foto's en eendiepgravend interview met debibliothecaresse. 'Het doel van de site isdat de kinderen leren samenwerken.Samen oplossingen zoeken voorproblemen, leren overleggen encompromissen sluiten met elkaar. Mijneigen doelen zijn onder meer: hoe stel ikde juiste vragen, hoe enthousiasmeer ikze? Je bent al gauw geneigd om met eenoplossing te komen, in plaats van tezeggen “hoe denk jij dat het moet?”'

Nieuw onderwijstijdperk

'Ik hou van vernieuwen, van nieuwe ideeën.Kennis is belangrijk, maar in deze tijd nietzaligmakend meer. Het is leuk om bij deontwikkeling naar een nieuwonderwijstijdperk betrokken te zijn,' zegtMarije Lensink van De Goede Herder inAlmere. Ze zette de opdracht - maak eendigitale reisgids over bezienswaardighedenuit de Tweede Wereldoorlog - op Padlet.Groepjes kinderen kunnen daarin zelf zienwaar ze mee bezig zijn. Vervolgens gingende kinderen aan de slag met het zoekennaar informatie en geschikte locaties. 'Hetis moeilijk. Ik moet regelmatig op mijntong bijten om ze niet te helpen, om nietsvoor te zeggen,' lacht Marije.

Met collega-i-coach Ilse vertelde Marijeover haar ervaringen tijdens eenteamvergadering en tijdens een studiedagover haar bevindingen. 'Nu maken alleleerkrachten van de school eenleerarrangement voor hun leerlingen. Ikben er trots op dat we dat in zo'n korte tijdhebben gerealiseerd.'

Opbloeien

De leerlingen van juffen Saskia Mohameden Janique van der Heyde van De

Pirouette werken samen aan een opdracht.En dat is best bijzonder, want Saskia staatvoor de kleuters en Janique geeft les aankinderen van groep 5 en 6. De kinderenmaken een digitaal prentenboek ingroepjes van zes. En dat pakt verrassendgoed uit. 'De verschillen zijn leuk om tezien. De kinderen van groep 5 en 6 zijnzorgzaam en echte leiders,' vertelt Janique.'De doerakken zijn nu de lieverdjes. En ookde kinderen die niets met taal hebbenbloeien op.' Na afloop worden deprentenboeken aan elkaar gepresenteerden worden ze op de schoolsitegepubliceerd.

De juffen demonstreerden het idee voorhet prentenboek, waarna het de beurt wasvan de leerlingen. De grote kinderen

stelden vragen aan de kleuters en werktende ideeën uit. Saskia: 'De kleuters vindenhet heel bijzonder om hun eigen dingenterug te horen.' Het leerarrangement looptnu al een tijdje, maar de juffen merken dathet enthousiasme ervoor niet afneemt: elkvrij minuutje wordt besteed aan hetprentenboek.

'Het enthousiasme van de kinderen wordtopgemerkt door collega's, die vragen waarwe mee bezig zijn. De directie is ookenthousiast en we delen het met deouders. Je voelt dat er iets gebeurt. Ikhoop dat andere leerkrachten dit ookoppakken.'

(link naar prentenboek)http://www.jil.st/PYYBk9



De Pirouette in Almere wacht bewust met het ondernemen van actie

Als leerkracht ervaren dater steeds meer kinderen inde groep zitten, diegedragsmatig wat extra´svragen en dan toch nietgelijk overgaan tot hetbeschrijven van eenaanpak. Dat gebeurt opDe Pirouette in Almere.Bewust. In plaats vanmeteen actie teondernemen, is een groepleerkrachten bezig meteen professioneleleergemeenschap (PLG).Het doel: helder krijgenwat de problemen zijn ende oorzaken van deproblemen blootleggen.

Professionele leergemeenschaplegt oorzaken problemen bloot




ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS L eerlingen die door de gang hollen.Een kind dat wel zes keer moetplassen tijdens de rekenles.

Jongens die maar niet stil kunnen zittenop hun stoel en meiden die in scheldenuitbarsten tegen de juf of de meester.De Pirouette merkt de laatste jaren eenverandering op bij de leerlingen, erkomen steeds meer kinderen metspecifieke ondersteuningsbehoeften.Niet alleen op cognitief gebied, maarook met betrekking tot lichtgedragsmatige aspecten en op hetgebied van de werkhouding.

'We horen dit ook van scholen om onsheen,' vertelt directeur Sergio van Dijk.'De sociale klasse in de wijk verandertten opzichte van vijftien jaar geleden. Dekinderen krijgen iets minder bagagemee.' De leerkrachten hebben hierdoormeer te maken met licht gedragsmatigeproblemen. 'Dit vraagt steeds meer vande talenten van onze leerkrachten en vande structuur van onze school.'

Aanpakken

De Pirouette werkt al een paar jaar metactieteams. Enthousiaste onderwijzersdie van aanpakken weten. Daarnaastheeft de school dit jaar voor een andere

benadering van het probleem gekozen.Een groep leerkrachten is, samen metonderzoeker Loes van Wessem vanWindesheim in Zwolle, begonnen met dePLG. Hierbij wordt gebruik gemaakt vanliteratuur, reflectie en praktijkonderzoek.

Het eerste half jaar is in kaart gebracht watde onderwijzers nou precies verstaan onderlicht gedragsmatige problematiek. 'Wehebben een nulmeting gedaan,' verteltintern begeleider Patricia Delemarre. Zevertelt dat de eerste resultaten laten ziendat volgens de docenten 80 procent vande leerlingen goed functioneert. 15procent vertoont licht problematischgedrag en slechts 5 procent is zwaarproblematisch. Patricia: 'Toch is het in debeleving zwaarder. Maar ligt dat aan degroepsdynamiek of komt dat doorindividuele kinderen?' Eén van demanieren om daar achter te komen, is omde resultaten naast de literatuur te leggen.

Valkuilen

Onderzoeker Loes staat de PLG vier tot vijfkeer bij dit schooljaar. Ze denkt mee enbegeleidt het proces. Ze is enthousiastover de aanpak op De Pirouette. 'Jullietrappen niet in de valkuilen,' zegt ze. 'Jullieblijven vragen stellen en blijven kijken naar

wat er aan de hand is op de werkvloer.Daar doe je het ten slotte voor.'

De leerkrachten in de PLG willen nietmeteen met een actieplan komen. Sergio:'Acties mogen vooruit worden geschoven.Soms kan een gesprek zonder actie ookmorgen al wat opleveren. Je reflecteert enneemt het mee in toekomstige situaties.'

Het is de bedoeling dat eind dit schooljaarinterventies worden opgesteld, zodat deschool die volgend jaar kan vormgeven.Dan kunnen collega's worden begeleid enkan desgewenst een nieuwe methodiekworden gezocht. Sergio: 'Voor onze schoolis het juist mooi om de PLG naast deactieteams te laten bestaan. De actieteamsvoor het snelle, praktische werk. Dat pastook bij leerkrachten. In de PLG kunnen wedan de tijd nemen voor verdieping enonderbouwing. Als we die aan elkaarkunnen koppelen, wordt de schoolsystematisch beter.'

Sergio: 'Het is niet erg om acties vooruit te schuiven'



'In school ben je voortdurend bezig met verandering. Je moet in beweging blijven: je kunt niet stil staan in het onderwijs.' Voor schoolleider GonnyMoerkens van De Wingerd in Biddinghuizen zijn veranderingen erg belangrijk.Om daar goed leiding aan te geven, volgt ze de cursus Veranderkunde van deAlmeerse Schoolleiders Academie (ASA). 'De puntjes worden weer op de 'i' gezet.'

S inds januari hebben we tablets eniPads op school. We hebben een i-coach en we zijn bezig met

leerarrangementen,' vertelt Gonny. 'Dat zijnhele veranderingen binnen de school. OpICT-gebied moeten we er bijvoorbeeldvoor zorgen dat het gebruik van de tabletsmeerwaarde heeft, de technologie moetten dienste staan van het onderwijs. Enmet de leerarrangementen wordt een heelandere manier van lesgevengeïntroduceerd: leren door te doen.'

Zodra Gonny de veranderingen opsomt,valt op dat er veel aan het gebeuren is opDe Wingerd. Gonny weet uit ervaring dat

die veranderingen niet allemaal in één keerkunnen worden doorgevoerd. Het gebeurtstapsgewijs. 'Je moet mensen de ruimtegeven om nieuwe dingen uit te proberen,om te kunnen oefenen en om hen in huneigen tempo aan de veranderingen telaten wennen.'

Maar hoe zorgt een schoolleider er nu voordat het team meegaat in deveranderingen, in dezelfde richting als deschoolleider wil? 'Je kunt wel zeggen: ditgaan we doen. Maar zo werkt het niet,'lacht Gonny. 'De basis van verandering isdraagvlak. Ik merk door de cursus steedsmeer dat veranderen iets is dat je sàmen

Schoolleider Gonny Moerkens:

'Je kunt niet stil staan in hetonderwijs'

'Je moet mensen de ruimte geven'

Opleiding Veranderkunde biedt inzichten in hetsturen van veranderingen




ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS

doet. Ik geef dan wel leiding, maar hetmoet vanuit het hele team komen.'

De cursus Veranderkunde duurt eenschooljaar. Het bestaat uit zevenbijeenkomsten, een intervisie enindividuele gesprekken. 'Ik heb niet heelveel nieuwe dingen geleerd,' geeft Gonnytoe. Toch raadt ze deze cursus aan elkeschoolleider van de SKO aan. 'De puntjesworden weer op de 'i' gezet. Je wordt ersterker van, je komt goed tot de kern. Hetis gespitst op veranderingen: hoe krijg je jecollega's in beweging?'

'De cursus werkt voornamelijk vanuit jeeigen persoonlijkheid. Het is ontzettendreflecteren: wat doet een gesprek met je?Waar sta je in een gesprek en wat doet eenantwoord met je? Weet wat je wilt, creëerdraagvlak en treedt daadkrachtig op. En ikweet nu dat als iets soms mis gaat, ofwanneer iets anders gaat dan ik ingedachten had, het niet verkeerd is omterug te kijken.'

'De basis van verandering is draagvlak'



Chantal en Marjolijn worden klaargestoomd voor het directeurschap

Chantal Ammar el Ghoulvan de Goede Herder inAlmere en Marjolijn deBoed van De Klimboom inDronten mogen zichbinnenkort officieeldirecteur noemen. Inseptember ronden ze deintensieve opleidingLeidinggeven II af. 'Hetwordt nu steedsduidelijker hoe ik het zelfzou willen op een school,'zegt Marjolijn. 'Het lijktmij leuk om zelf met eenteam een visie tebedenken voor een schoolen volgens die visie tewerken.'

Marjolijn: 'Zó wil ik het opmijn school'

Chantal (links) en Marjolijn ontwikkelen een eigen visie over de vormgeving van het onderwijs op 'hun' school.

‘Een anderekijk op hetonderwijs'



PERSONEELSKRANT SCHOLENGROEP KATHOLIEK ONDERWIJS FLEVOLAND EN VELUWE 2015 1 1

ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS D e twee-jarige opleidingLeidinggeven van Akke en Demistoomt medewerkers van SKO klaar

voor het directeurschap. In het schooljaar2013 stonden ruim twintig leerkrachten,ib'ers en adjunct-directeuren te popelenom directeur te worden. Toch zijn slechtszes deelnemers doorgegaan met hettweede jaar. 'Het eerste jaar wasontzettend zwaar,' beaamt Chantal. 'Ikmoest bijvoorbeeld erg schakelen tussende dagen dat ik voor de klas stond, mijndagen als plaatsvervangend directeur enmijn studiedag. Maar het is een mooiekans, ik ben blij dat ik die met beidehanden heb aangegrepen.'

Door haar functie als plaatsvervangenddirecteur kan Chantal haar opgedanekennis meteen in de praktijk toepassen.Zowel in school als tijdens directieberadenen overlegmomenten met teams in dewijken. 'Dat is heel prettig.' Het tweedejaar is volgens haar een stuk makkelijker enbeter te overzien. 'Ik krijg een soorthelikopterview: het begint te landen, ikvoorzie meer dingen en bekijk het ook vaneen andere kant.'

Chantal en Marjolijn merken dat ze nusterker een eigen visie ontwikkelen overhoe zij het onderwijs zien en vorm zoudenwillen geven op een eigen school. 'Jewordt gevormd door de bijeenkomsten,opdrachten, onderzoek en decommunicatie-tweedaagse,' zegt Marjolijn,intern begeleider op De Klimboom. 'Alleszorgt ervoor dat je steeds duidelijker inbeeld hebt hoe je het zelf zou willenhebben.'

Er verandert veel in het onderwijs;leerarrangementen, 21st century skills,ouders die een steeds belangrijker rolspelen. Chantal: 'Het zijn compleet nieuweuitdagingen. Ik merk dat ik daar zelf andersmee om zou gaan dan hoe het nu op mijnhuidige school gaat.' 'We zitten nog wel opde goede plek, hoor,' voegt Marjolijn toe.'Maar er worden wel punten in het

onderwijs zichtbaar waar je zelf een anderekijk op hebt. Dat zijn mooieontwikkelingen.'

De Klimboom is een Jenaplanschool.Marjolijn: 'Ik zie zoveel goede punten. Alsik straks schoolleider ben, zou ik graag eenJenaplanschool willen of in elk geval veeldingen uit het Jenaplanonderwijs teruglaten komen.' Chantal zit al redelijkgebakken als plaatsvervangend directeurop de Goede Herder. 'We moeten gaannadenken hoe we het in gaan vullen. Mijndirecteur geeft me de tijd en de ruimte omdit te kunnen ontwikkelen.'

'Ik ben blij dat ik deze kans heb aangegrepen'

Marjolijn de Boed van DeKlimboom in Dronten enChantal Ammar el Ghoulvan de Goede Herder inAlmere zijn twee van dezes overgeblevendeelnemers aan de Akke enDemi-opleidingLeidinggeven II. Belangrijkvoor deelname aan dezeopleiding, is dat de aspirantschoolleiders voldoende tijden ruimte krijgen van deschool, menen Chantal enMarjolijn. Maar daar staatdan ook wel iets tegenover:onderdeel van de opleidingis namelijk het doen vaneen gedegen onderzoekbinnen de school, dat breedgedragen moet wordendoor het team. Marjolijn:'Zo heeft de school eruiteindelijk ook baat bij.'



Intern begeleiders beter equiperen om de leerkracht te ondersteunen

Intern begeleiders (IB'ers) enthousiast maken en goed uitrusten voor hunvak, dat is wat adviseur onderwijs Linda-Karin Hoekstra voor ogen heeft.Daarom werkte ze met plezier mee aan de ontwikkeling van het trajectvoor de opleiding Professionalisering Intern Begeleider, samen metWindesheim, de Almeerse Scholen Groep (ASG) en Prisma. 'Ik wil datIB'ers bewust worden van hun kunnen: het dòet ertoe dat zij dit werkdoen, het doet ertoe dat zij er zijn.'

D e afgelopen jaren is de rol van deIB'er drastisch veranderd. Voorheenzorgden de IB'ers voor de kinderen

waar het niet goed mee ging op school.Onder meer door de overgang naar hetbieden van passend onderwijs, is een heelandere invulling aan het vak IB'er gegeven.'In plaats van zorg dragen voor deleerlingen, zetten de begeleiders zich meerin op goede ontwikkelingen binnen deschool. Het is meer preventief,' legt Linda-Karin uit. 'Dat vraagt heel anderevaardigheden, van zowel de leerkrachtenals de IB'ers.'

Taak voor IB'ers

Om de IB'ers goed uit te rusten voor detoekomst is Linda-Karin projectleidergeworden voor het SKO-bestuur, om deopleiding Professionalisering InternBegeleider helpen neer te zetten. Deopleiding is een pilot. De opleiding vloeitvoort uit een onderzoek van de gemeenteAlmere naar het onderwijs. 'Almere heeftveel geïnvesteerd in leerkrachten, zij zijnvolgens de gemeente een grote factor inhet succes van de leerlingen,' zegt Linda-Karin. 'In Almere, maar ook landelijk,blijken veel leerkrachten te worstelen metcomplexe leerkrachtvaardigheden.'

Die vaardigheden hebben onderwijzersnodig om te kunnen differentiëren in de

les, zodat ze hun lessen kunnen afstemmenop de onderwijsbehoefte. 'Hier is een taakweggelegd voor IB'ers, zij kunnenleerkrachten bij die moeilijkhedenadviseren en ondersteunen,' meent Linda-Karin. 'Maar veel IB'ers zijn daarvoor nogniet goed uitgerust.'

Meeliften

Linda-Karing ging ze vóór de start van deopleiding om tafel met de projectleidervan Hogeschool Windesheim, Prisma enASG. Van de gemeente Almere kreeg hettraject subsidie, maar de SKO mocht ookmet een eigen bijdrage intern begeleidersvan scholen buiten Almere mee laten doenaan de opleiding. In het veelomvattende

Linda-Karin: 'Het dòet ertoe datintern begeleiders er zijn'




ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS

traject komen veel competenties aan bod.Linda-Karin zorgde er mede voor datIB'ers niet perse het hele traject hoefdente volgen, maar op losse onderdelenkonden meeliften met deprofessionalisering.

Sneltreinvaart

'We zijn nu ruim een jaar onderweg. Erkomen goede punten, maar ook mindergoede punten aan het licht,' vertelt Linda-Karin. Zo zijn de deelnemers volgens haarblij met de inhoud van de vakgebieden:ze leren hun eigen valkuilen herkennen,zien in dat vakinhoudelijke kennis eenmeerwaarde is en vergroten hunbewustzijn. 'Er worden veel nieuwedingen geleerd en gezien. Hetafstemmen op niveau had echter betergekund en ook de opdrachten die dedocenten gaven, hadden beter op elkaarkunnen worden afgestemd,' lacht ze. 'Datis waarschijnlijk gekomen door de vaartdie de uitvoering van het traject had, inverband met de subsidieverstrekking.'

Op 17 juni ronden de IB'ers hunprofessionalisering af. Dan presenteren deprojectleiders ook hun bevindingen enwordt duidelijk of het traject een vervolgkrijgt.



Akke en Demi maken 'echt' deel uit van SKO

Joost de Bruin: 'Iedereen kent de academie'Akke en Demi worden groot. De academie van SKO staat goed en looptlekker. Dat zegt kartrekker Joost de Bruin van De Droomspiegel inAlmere. 'Het is niet meer 'een project', het is echt een onderdeel vanSKO. Iedereen kent de academie nu wel.'

E en lerarenreis naar Kenia in hetkader van Teachers for Teachers,een Hoogbegaafdentraject,

begrijpend lezen, 21st century skills…Zomaar een greep uit het bredecursusaanbod van Akke en Demi. Hetaanbod wordt ieder jaar zorgvuldigsamengesteld, met de input vandirecteuren. 'Daardoor merk ik dat hetaanbod erg goed valt,' zegt Joost. Ditjaar deden er alleen al 373 deelnemersmee aan Domein 4 - Professionaliseringen Theorie Leerplaats. 'De capaciteit vanSKO, met zes domeinen, zoals AcademieGrenzeloos, is erg breed. Dat is uniek, dathoor ik overal om me heen.'

Hot items

De academie speelt volgens Joost goedin op 'hot items' binnen deonderwijswereld. Dit schooljaar was eronder meer het hoogbegaafdentraject,om hoogbegaafde kinderen hetonderwijs te kunnen bieden dat zenodig hebben. Ook konden leerkrachtendeelnemen aan een cursus over gedrag.Joost: 'Die cursus gaat over 'moeilijkegroepen'. Hier wordt geleerd datmoeilijke groepen niet bestaan, dooreen meer positieve houding van deleerkracht. Een erg interessante cursusdie we volgend jaar ook weeraanbieden.' In mei staat een studiereisnaar Finland op het programma en ervinden regelmatig broedplaatssessiesplaats.

‘Het is echt een onderdeel van

SKO’




ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS

Nieuw programma

Joost is al druk in de weer om hetprogramma van volgend jaar vorm tegeven. Het Hoogbegaafdentraject krijgteen tweede ronde en ook de 21stcentury skills met de leerarrangementenen het werken in de cloud komt weer ophet programma te staan. Een training

Het aanbod wordt ieder jaar zorgvuldigsamengesteld, met de input vandirecteuren.

Parnassys, begrijpend lezen enrekenmethodes staan ook op de lijst.Joost: 'Bring your own device isnieuw, dat gaat over hetimplementeren van telefoons entablets in het onderwijs.'

Inschrijven gebeurt intern en onlinevia de sharepoint-omgeving.



'Als 'onderwijsfetisjist' ben je altijd geïnteresseerd hoe jouw collega'sonderwijs vorm geven. Loop je niet even binnen bij jouw collega om tevragen hoe hij/zij 'dit' of 'dat' aanpakt? Gluur je niet even een klaslokaalbinnen als je toevallig in een school bent voor één of andere bijeenkomst oftraining? Wie wil er niet kijken op een andere school? Juist!

Ken ie? JA'We zijn hier niet voor niets'

Reinouw Kingma van DeDroomspiegel en MarjoleinSchölvink van DominicusSalvio namen een kijkje inde keuken van eenKeniaanse basisschool. Inhet domein Grenzeloos vanAkke & Demi namen zedeel aan de studiereis vanTeachers 4 Teachers (T4T).

D aar kregen Marjolein en ik,Reinouw, de kans voor. Wijmochten namens SKO deelnemen

aan de studiereis van Teachers 4 Teachers(T4T) naar Kenia. Met een koffer volmaterialen en een lege rugzak om gevuldte worden met ervaringen, vertrokken wijrichting Kwale County.

T4T richt zich op het ontwikkelen van eenzelfstandige organisatie in Kenia die zichverantwoordelijk weet en voelt voor hetverbeteren van het onderwijs. Keniaanseheadteachers worden getraind, zodat zij alscoach de uitvoering van het projectovernemen.




ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS

Als leerkracht kwamen wij om onzeKeniaanse collega's te inspireren en hen inte laten zien dat kinderen vooral leren vanen met elkaar (leerpiramide van Bales). Intwee- of drietallen verzorgden wijgedurende twee dagen workshops met alsthema het activeren van kinderen door hetinzetten van coöperatieve werkvormen. Nadeze twee dagen bezochten we hen in deklas en voerden feedbackgesprekken. Ookverzorgden zij een teamvergadering waarinzij opgedane kennis tijdens de workshopsdeelden met hun collega's: 'Zegt het voort,zegt het voort…'

'Meet, connect, learn.' Dit zijn de woordendie steeds centraal stonden tijdens onzereis. Mensen ontmoeten, verbinding makenen leren van elkaar.

Het voor- ennazeggen viert hoogtij in Kenia



De verbondenheid was meteen voelbaar.Goed onderwijs vind je op scholen waarmensen met hart en ziel onderwijs geven enalles op alles zetten om te investeren in deontwikkeling van jongeren.

netjes de handen op de rug en in koor:'Welcome teacher'. Voor de wat ouderelezers, het welbekende voor- ennazeggen viert hoogtij in Kenia.Vergaderingen om 10.00 uur 's ochtends,alle leerkrachten komen bij elkaar enwijzen één leerling per klas aan dietoezicht houdt. Het kan gewoon en… Het 'werkt'.

De verschillen tussen het onderwijs inKenia en Nederland zijn immens. De handniet omdraaien voor een klas van negentigleerlingen (denk even aan het nakijkwerk inAfrikaans tempo ;-)). Op luxe scholen zittende kinderen in schoolbanken (vul maar inhoe het op de meeste andere scholen is).Rust en stilte op een school van zekerduizend leerlingen. Old fashioned opstaanwanneer een meerdere binnenkomt, jawel,

De verbondenheidwas meteenvoelbaar.




ON

TWER

PERS

VA

N O

ND

ERW

IJS

Marjolein en ik haddenmet liefde de helepersoneelskrant metervaringen en anekdotesgevuld. Echter, dat is nietmogelijk. Zal je tochvolgend jaar zelf eenmotivatiebrief moeten sturen naar teamGrenzeloos om dit ook tekunnen ervaren! Doen!Ken ie? JA!

'Diekaaskoppen diekomen vertellenhoe het moet'

Niets hebben en toch is alles mogelijk.Dat lieten de leerkrachten ons zien tijdensde klassenbezoeken. Het verwonderdeons om te zien wat zij oppakten na tweedagen met hen te hebben gewerkt,gepraat en geëxperimenteerd. Vanaf datmoment voelden we ons niet meer 'diekaaskoppen die even komen vertellen

hoe het moet'. We wisten: 'We zijn hierniet voor niets'.

De Kenianen hebben ons verrast,verwarmd en een onbeschrijfelijk ervaringmeegegeven. Voor ons was dit eeneenmalige kans, mogelijk gemaakt doorSKO. T4T T4T zet dit door, met als doel

dit project in de toekomst over te dragenaan de Kenianen van Kwale County en zoverder te trekken. Wij waren eendruppeltje in de welbekende olievlek…Nooit gedacht dat olie zou smaken naarmeer.

Reinouw


Meentweg 14, 8224 BP LelystadT (0320) 225 040

www.skofv.nl

Scholengroep Katholiek Onderwijs Flevoland en Veluwe


sko de ontwerpers editie 01

Documents